ZAT
REISBRIEVEN UIT RUSLAND.
Over den Atlantischen Oceaan.
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
m.
Van alles en nog wat.
ZATERDAG 24 SEPT. 1932
CharkovAlexandrovsk.
IN DE EXPRESS.
De trein was voller, minder zindelijk en
minder 'geriefelijk dan van de Poolsche grens
naar Moskou. Door de volte werden ook nood-
ligplaatsen aangewezen, ligplaatsen die
smaller en korter waren dan dc gewone en in
het verlengde van de wagon langs de raam
pjes uitgeklapt konden worden Ik kreeg ook
zoo'n noodslaapplaats. Onze medepassagiers,
onder wie veel Joden, die iets Duitsch spra
ken, stelden veel belang in het gezelschap. Ze
spreken onder elkaar veel een Duitsch dia
lect, het Jiddisch, zoodat het Duitsch voor
hen gemakkelijk te leeren is. Een man n:et
Arabierenkop was vrij arrogant doch hield
zijn gemak nadat onze tolk hem op zijn
nummer gezet had. Hij wist dat „klein" in 't
Fransch ..petit" was en meende daardoor
aanspraak te mogen maken op de belangstel
ling 'van de vreemdelingen. Een ander vroeg
of één van ons schaak speelde en één onzer
die van 't begin van de reis af tevergeefs
naar een medespeler gezocht had. werd ge
roepen, verloor een spel en leerde tegelijk
wai „koningin" e.d. in 't Russisch was.
Altijd werd gevraagd of we arbeiders wa
ren, tenminste aan dengene die het eenvou
digste pak aanhad. Degenen onder ons, die
zich voor de reis „netjes" geklee'd hadden,
waren minder in tel. Ze vroegen wat ik deed
in Rusland en toen ik zeide dat ik o.a. voor
de „gazet" schreef, informeerde men direct
naar de richting.
Men meene niet dat al deze menschen lid
zijn van de Communistische partij. Dat is
maar een gering percentage, omdat het min
der loon en meer verplichtingen meebrengt.
Maar ze zijn aanhangers van het regiem, om
redenen, die ik in het vorige artikel uiteen
zette. en ze stemmen meestal op de commu
nistische candidaten van hun Soviet.
Tegen een uur of elf kregen we thee en
„arboesa" een zoete meloen, die zeer saprijk
was en dus beter voor het lesschen van dorst
dan water. Zelfs het drinkwater in Moskou
wordt ongezuiverd in de waterleiding geperst,
zoodat het niet voor drinken gebruikt kan
worden, op gevaar paratyphus te krijgen.
Thee wordt in Rusland veel gedronken,
tegenwoordig zonder citroen, omdat voor in
voerartikelen geen geld beschikbaar gesteld
wordt. De thee wordt gekweekt in den zuide
lijken Kaukasus. De conducteur haalde op
een station kokend water, de tolk, een leera-
res in het Duitsch deed er thee en suiker in
en ieder kon uit de meegenomen glazen iets
drinken.
Tegen middernacht, nadat de tijd snel om
gegaan was met praten over het geziene in
Charkov, en gekheid maken en lachen met
de Russische medepassagiers, gingen de
meesten slapen. Ook met behulp van een
riem. die mij voor vallen moest beschermen,
kon ik niet behoorlijk liggen op mijn nood-
slaapplaats, een deelneemster die kleiner
was dan ik bleef, maar ik zocht een bagage
ruimte die wel even smal maar langer was en
die iets naar binnen helde, zoodat ik er niet
gemakkelijk zou afvallen. De lezer kan zich
mogelijk niet goed Voorstellen, hoe er voor
drie dwarse slaapplaatsen boven elkaar en
dan nog twee in de lengte plus een doorloop
ruimte plaats is. maar door de grootere
spoorbreedte is de wagon breeder en hooger
dan bij ons. Verder gebruiken de verwaar
loosde kinderen, half verwilderde jongens,
die op de spoorlijnen e.d. geduld worden, ook
het dak van de wagon, verstoppen zich op de
stations tusschen andere stilstaande treinen
om. als de trein begint te loopen, als ratten
tegen den trein op te klimmen of zich te ver
stoppen op plaatsen waar maar een jongen
zitten, staan of liggen kan. Ze leven van
etensresten, stukken peer on appel, stukken
brood die ze gretig aanpakken, zeggen alleen
„spasibo" (dank U) als ze ertoe aangespoord
worden.
Vroeger waren er veel meer dan nu, maakten
zich schuldig aan zakkenrollerij en erger en
waren een voortdurende oorzaak van last en
onrust. Nu dit grootendeels voorbij is worden
de overgeblevenen met Russische gemoede
lijkheid geduld, al verstoppen ze zich wel
voor den conducteur. Maar ze voelen zich
veilig, ze loopen toch harder dan wie ook en
als ze gepakt zouden worden rukken ze zich
wel los. want veel houvast zou de conducteur
aan het beetje lompen niet hebben, dat los
om hun bruine lichaam hangt.
Zoo goed als ik andere nachten sliep zoo
slecht ging het nu, In een naburige afdeeling
n.l. was het allesbehalve rustig.
Wat was het geval? Een slaper op de bo
venste slaapplaats, die wakker had gelegen,
had gezien dat een medepassagier van zijn
jas beroofd werd.
Hij sprong naar beneden, waarschuw
de den bestolene, die zonder zich te bedenken
den dief te lijf ging. hem een blauw oog
sloeg en alleen door zijn medepassagiers,
onzen tolk en den conducteur verder in be
dwang gehouden kon worden.
De dief in tranen want hij begreep wat
hem wachtte. Op het vozende station kwam
een beambte van de G.P.E.O.E.. die alles
noteerde, namen van den dader, bestolene en
getuigen, wat juist den tijd vulde tot het.
volgende station en daar verdween hij met
den dief naar den post van den plaatselijken
commandant.
Toch wilde de Tust niet wederkeeren. Een
onzer had namelijk een passagiere ontdekt,
die landbouw-economie gestudeerd had. Deze
gaf ons titels van Duitsche boeken over den
Russischen landbouw, geschreven voor de
Duitsche Wo'ga-boeren en vertelde veel wat
voor ons van waard*1 was W"">~ -h
te kort schoot, deed een woordenboek dienst.
We kregen zoo een waardevol lijstje gege
vens.
Om een uur of 6 was het licht en zagen we
het landschap Bossschen waren er niet. wel
kalkheuvels, waarvan hier en daar het ge
steente zichtbaar was. velden met mals- en
zonnebloemen die hier al uitgebloeid waren.
Troepen kraaien deden zich tc goed aan de
olierijke zaden. Langs den spoorweg veel
bloemen van steppeplan ten: distels, kroon-
kruid (Coronilla), Kaardebol, Slangenkruid
en vooral planten die bij ons in Zuid Limburg
voorkomen als Hegge-Clematis, Kruidvlier
en soorten van Midden-Europa als de Prui
kenboom (Rhus Cotinus).
Eindelijk kwam de trein in Alexandrowsk.
het naaste station bij één van de grootste
werken van de wereld, de Dnjepostroj, een
stuwdam in den Dnjepr. die de rivier over
honderd K.M. bevaarbaar gemaakt heeft en
met een turbine-systeem een ontzettende
hoeveelheid electrische energie ontwikkelen
kan en groote oppervlakten land door be
vloeiing voor den landbouw geschikt -ge
maakt heeft. Dit geheele project, met den
bouw van een nieuwe stad met fabrieken,
die lang nog niet klaar is, is het grootste van
dien aard op de wereld en met grootere moet
men nog beginnen In een volgend artikel zal
ik er meer van vertellen en volsta verder met
dit gezichtspunt: als het Rusland niet lukken
zou zulke plannen, die nog sechts half klaar
zijn en nog maar zeer ten deele functionee-
ren tot een goed einde te brengen, zoodat
alles gebruikt zou blijven op de manier van
de leegstaande bouwwerken In Delft bij de
Technische Hoogeschoöl, dan is het fiasco
van dien aard dat het Sovjet-systeem, econo
misch gesproken, in elkaar zou zakken.
Zou het echter lukken fen dit blijkt al
binnen enkele jarent dan krijgt de Russische
industrie een productie-capaciteit die zoo
enorm is, dat ze m.i. alleen met die van
Amerika vergeleken kan worden. Dit is, waar
op iedereen hier rekent.
En wie zal dan beter kunnen concurreeren,
de Amerikaansche of de nieuwe Russische in
dustrie, volgens de nieuwste elschen opge
bouwd. met sober levende werkkrachten, die
nog niet aan hooge loonen gewoon zijn en
die een goedkoope productie mogelijk maken?
Een nadeel blijft hier altijd do mindere er
varing maar deze zal met behulp van vreem
de werkkrachten altijd verbeterd kunnen
worden. Zoo kan Rusland de groote industrie
van overig Europa dooddrukken, maar dui
zenden vakmenschen zullen werk vinden in
de jonge industrie en ons land zal zij tuin
bouwproducten weer kwijt kunnen want het
gevolg zal zijn: meer welvaart, mepr behoef
ten en de Russische bodem is goed voor
graan, zonnebloemen en mals, maar onge
schikt. voor tuinbouw. Dat is het lichtpunt
voor ons land in deze verplaatsing van pro
ducten-centra.
En dan zal de groote vraag beantwoord
worden: welk systeem zal het. meest bevre
digend blijken en het meest economisch, het
kapitalist.isch-Amerikaansche of het Staats
socialistische Russische? Ieder lezer zal al
naar zijn richting daarop een verschillend
antwoord geven, maar we mogen ons wel
gelukkig voelen dat, zonder direct risico voor
ons. door twee groote volken ons binnenkort
reeds een antwoord op die vraag gegeven zal
worden.
DE ORDE VAN HET GULDEN
VLIES.
In het jaaT 1429 stichtte dc hertog van
Bourgondië, Philips de Goede, de hooge „Orde
van het Gouden Vlies", een der voornaam
ste ridderorden der wereld. Ter eere van
den Heiland en van de heilige Jonkvrouw,
ter handhaving en uitbreiding van de ge-
loofseenheid, tot het aankweeken van ridder
lijken zin en reine zeden, zou deze ridder
orde dienen. Alleen personen van den hoog-
sten adel werden als leden, kameraad en als
broeder tot deze orde toegelaten. Het sym
bool was een halsketen of band, waaraan
een soort medaillon in den vorm van een
schapenvacht met kop.
In deze orde waren verschillende rangen.
Zij bestaat uit een grootmeester en de leden
van gelijken rang. die een gelofte hebben af
gelegd. Oorspronkelijk was het aantal led"n
op 31 gesteld. Wanneer een der leden stierf,
werd het aantal weer aangevuld door een
verkiezing: bij meerderheid van stemmen op
de jaarlijksche algemeene vergadering van
het. Kapittel. De orde was een persoonlijke
stichting van den Bourgondischen hertog en
ging als zoodanig en als een voorrecht van
zijn vorstenhuis over op Keizer Maximiliaan,
die met een dochter van den hertog was ge
trouwd. Sindsdien is de orde van het gouden
vlies een Habsburgsche huisorde. De groot
meester was steeds het hoofd van het Habs
burgsche Huis. het hoofd van het Oosten-
rijksche keizerlijke huis. dus de keizer of de
vorst zelf. En ieder hunner was er steeds op
bedacht deze hoogste orde der christenheid
in glans te doen toenemen. Nog Frans Josef,
naar men weet de uitstekendste kenner der
hof-etiquette. handhaver van de zeden aan
het Oostenrijksche hof. heeft zich steeds
nauwgezet- gehouden aan liet ceremonieel der
„Orde van het Gulden Vlies".
Door zijn geboorte had iedere Oostenrijk
sche aartshertog het recht lid te zijn van de
orde en de oude keizer zag streng toe. dat
ieder van de hooge heeren der orde. het tee-
ken van de orde. natuurlijk in klein formaat,
steeds om den hals droeg. Naast de aartsher
togen vormden ook de leden van den Oosten -
rtjkschen hoogsten adel het Kapittel. Het
aantal leden was niet meer beperkt- tot 31.
sinds in de zestiende eeuw d*1 paus had toege
stemd, dit aantal uit te breiden.
Een verkiezing te Parijs kost. zeer veel
geld. Voor aanplakbiljetten, "vergaderingen
etc. geeft een candidaat ongeveer 20.000
francs uit, waarvan de verkiezings-comités
de helft op zich .nenren. De gemliddelde
onkosten van een verkiezing bedragen on
geveer 60.000 fr. Een afgevaardigde stelde
onlangs in de Kamer vast. dat een der ge
kozenen in he't district Grenelle-Javel bij
de laatste verkiezingen 350.000 francs be
taald had.
Vaklieden die het kunnen weten, hebben
uitgerekend, dat 1 gram Roquefortkaas
140 000 microben herbergt. Blijft het gram
wat iangeren tijd aan de lucht blootgesteld
dan vermeerdert zich de fauna en beretkt
na 71 dagen het getal 800.000. In een gram
gewone kaas bevinden zich na 25 dagen
1.200.000 bacteriën, die zich in nogmaals 25
dagen tot 2.000.000 vermeerderd hebben.
Kunsttanden zijn geen uitvinding van
den nieuweren tijd. Ree^s in he; oude Egypte
en het oude Rome heeft men zich ervan
bediend. Men gebruikte tanden van gestor
ven menschen. die van d'teren. maar ook
kunsttanden van ivoor. De eerste kunst
tanden van iporse'.ein heeft de apotheker
Duchateau, te Saint Germain, vervaardigd.
De gezamenlijke Japansche beamb'-en heb
ben een saiarisvermindering van 25 procent
moeten aanvaarden. Deze maatregel is eenig
in de geschiedenis van het Japansche volk.
Naar Noordkust en Westpunt uanCuraqao
Ford zal moeten helpen vandaag, want
het wordt, weer ruw terrein. Eerst, gaat alles
natuurlijk weer over een asfaltweg, dan
macadam, maar het duurt, niet lang of de
koraalbrokken springen weer weg onder onze
wielen, als wij de Noordkust naderen en wel
bij Hato. Halo is een plantage, een landhuis
voor den Gouverneur, maar vóór alles een
grot. De grot van Hato is een der beroemd
heden van Curacao, een druipsteengrot, met
alle merkwaardigheden van dien. Maria met
het klndeke Incluis. Voor mij is het een der
bewijzen, dat het eiland vroeger veel hooger
moet zijn geweest, want de grot maakt ge
heel den indruk, dat ze door stroomend water
is ontstaan.
Ook bij Hato kan men gemakkelijk het
strand bereiken en dan weer een kilometer
of dertig doorrijden over de ideale autobaan,
vooral zoo ideaal om de hindernissen, die de
aandacht gespannen houden. Doornstruiken,
cact-usbosschen. slikpoelen, steenbanken, diep
ingesneden ravijnen, zelfs baaien, die een
paar honderd meter ver landwaarts In door
dringen. Langs één daarvan, waarin weer een
droog rivierdal mondt, slaan ook wij land
waarts in langs het oude zeerooversnest
Avennon naar Dokterstuintje, waar nu de
districtsmeester woont, die ons ook graag wat
wil laten zien Hier in het. derde district baart
de watervoorziening de plattelandsbevolking
nog al wat zorg en is het gouvernement bezig
putton met windmolens te laten maken met
overdekte reservoirs, waar het water uit kra
nen kan worden getapt, wat natuurlijk veel
hygiënischer is en minder morserij geeft, dan
wanneer ieder met zijn eigen smerige em
mertje het. water opputst. Mooi werk is er
daar den laatsten tijd gedaan en ook op veel
eenvoudiger manier, bij Westpunt bijv. door
een breede gang schuin omlaag tc graven tot
den grondwaterspiegel, zoodat het vee. vooral
ezels en geiten, zelf kan komen drinken.
Dat. WestDunt is een heel mooi nlekio Men
nadert er de zee door een mooi Manzanilla-
bosch en komt dan aan een vlak stukje
strand, slat aan weerszijden aan de hooge
rotspunt, aansluit. Even verder ligt. het dorp-
Je met een flinke kerk, een politiepost, waar
de driekleur wappert en dan openen zich
voor ons de hekken van de plantage Kuip.
een der meest woeste en schilderachtige
rieelen van het eiland, aan den voet. van den
Chrlstoffelberg Een rijke plantengroei al zijn
het. meest doornstruiken, veel vogels en door
het hoog en laag een sterk varleerend land
schap. Groote waterpoelen langs den weg,
waar het vee rustig staat te drinken en van
de hoogere rotsachtige gedeelten prachtige
panorama's over de St. Kruisbaal en andere
diep in het landschap dringende baaien en
lagunen.
Op St. Martha is het druk. Eindelijk na
lange jaren Is er weer eens een goede oog.st
geweest en dat moet met een oogstfeest wor
den gevierd. Eenige honderden negers, vrou
wen en kinderen vooral verzamelen zich in
hun beste plunje bij een der laatste velden,
waar de trossen van peperachtig korrels nog
boven het veld uitsteken. Eén voor één wor
den ze afgesneden en in mandjes gelegd, die
door vrouwen op het hoofd worden wegge
dragen naar een kar. die met palmbladeren
versierd ls. met een versierden muilezel be
spannen en met: een keurigen koetster op den
bok- een neger in een zwart pak met een wit
vest. roode das en hoogen hoed. Al
spoedig is alles klaar. Hoornblazers
gaan voorop, dan volgt de kar. daarna
vrouwen met mandjes op het hoofd, terwijl
trommels en vlaggen in den optocht worden
meegedragen en overal ijzer op ijzer gesla
gen wordt. Muziek is er niet. rhythme ee
noog. De vrouwen gaan al heupwiegend, ma
ken af en top een rondedansje en zoo gaat
het in langzamen optocht naar de hofstede.
Daar moet de rum de beenen losmaken en
De Zonsverduistering.
Op dien straienden lentemorgen waren
alle vrijen van de oud--Germaansche markt
bij de dingplaats verzameld, om te hiisteden
naar het vonnis, dat door den rechter ge
veld zou worden, over Oerda, de vrouw van
Tyr. die in het heilige woud van Fra'no was
gevlucht, om te ontkomen aan de wraak van
Tyr. Wie daar schutse zocht, was veilig; dat
wisten allen, die hier bijeen waren, en ze
wisten ook, dat Tyr. zelf nu tot machte
loosheid gedoemd, daarom een aanklacht
tegen Oerda bij de rechters had ingediend.
Zij, die over haar schuld hadden te oor-
deelen. waren reeds getooid met rechter
lijke dracht, dus met den mantel over de
schouders en nu de rechter zag. da/t op het
houtblok, bij een geheel verdorden boom.
een stevig koord, een schaar, een bijl en een
slegge lagen, oordeelde-hij, dat het de
rechte tijd van den dag was, om gericht tc
houden. Hij sloeg driemaal met- zijn staf
tegen zijn schild, waarop een doodsche stil
te volgde. De zitting was geopend
Eén uit de menigte het Was Tyr
opvallend door den aonkerrooden mantel
greep in aïjn dikken, gekrulden baard en
bezwoer bij Wodan, Donar en Norden. dat
zijr. vrouw schuldig was- zooals hij wilde
bewijzen, niet enkel met eede, maar ook
met blikkenden schijn.
Er ging een gemompel op. maar het werd
onmiddellijk door een strengen blik van den
rechter onderdrukt, ofschoon het zelfs den
bijzitters moeite kostte, hun opgewonden
heid in bedwang te houden. Niet ailen waren
overtuigd geweest van Oerda's schuld, doch
wat zou men meer willen verlangen, dan
het bewijs van den blikkenden schijn, het
bewijs van de waarheid?
Triomfantelijk keek Tyr om zich heen en
haalde dan onder zijn mantel een gouden
armring vandaan, dien hij den rechter over
handigde. De bijzitters bogen zich mede
voorover en hun allen legde Tyr uit. dat hij
dit voorwerp vond in het bezit van Oerda.
die hem klaarblijkelijk had bedrogen met
Warner, den vreemdeling. Naar goed recht
had die man, als vreemdeling, aan Tyr on
derdak gevraagd, waarvan hij schandelijk
misbruik maakte, want deze ring had Tyr
in zijn bezit gezien.
Er ging opnieuw een gemompel op en zelfs
de rechter was zóó onder den indruk, dat
hij vergat de toornige woorden door een
bestraffenden blik in te toornen. De mannen
hadden wel gelijk Oerda schuldig te v - la
ren.
De rechter stond op, zag rondom, als zocht
hij Oerda en nu voor het eerst- makte zich
een zekere verlegenheid van Tyr meester,
wane nu moest hij bekennen, dat Oerda ge
vlucht was in het heilige woud bij den
priester van Fraho. Op de gezichten der
mannen, kinderlijk nieuwsgierig en tegelijk
bevreesde toekende zich de spanning om
wat dc rechter nu doen zou Slechts kort
beraadde deze zich en dan wenkte hij den
pander, den gerechtsbode.
Enkele woorden werden gefluisterd en
dan verwijderde zich deze man uit dc ding
plaats. om zich te spoeden naar het heilige
woud van Fraho en den priester te smeeken
naar de mark te komen, om getuigenis af
te loggen over de schuld van Oerda.
Na korter tijd. dan men verwacht had,
komt de pander terug, maar nog nooit heeft
stommere verbazing zich van allen meester
gemaakt-, dan op dit oogenblik. want achter
den priester volgt vrijwillig Oerda. die de
schutse van het heilige woud verlaten heeft
Zelfs de priester van Fraho zal haar nu nic'
meer kunnen redden.
Als een wild dier stormt Tyr naar voren
woest zijn akse zwaaiend en juist zal hij,
nu zonder vonnis van den rechter, de straf
aan Oerda zelf voltrekken, als de priester
zich voor Oerda plaatst en zacht begint- te
spreken. Zijn witte haren geven hem het
patriarchale dat zelfs Tyr doet terugdeinzen
en op zijn fijn besneden gelaat ligt de goed
heid eener menscheiijke ziel, die zelfs Tyr's
woeste kracht bedwingt. De priester spreekt
zacht en rustig, maar met het klemmende
betoog, dat een mensch moet redden.
Hij poogt het bewijs van den blikkenden
schijn te ontzenuwen, want de ring was een
geschenk, zegt hij van den vreemdeling, als
erkenning voor de genoten gastvrijheid. De
vreemdeling heeft-, door zonder voorkennis
van Tyr dit geschenk aan Oerda te geven,
gezondigd tegen de wetten, het is waar.
maar de vreemdeling kende de wetten niet.
..Oerda kende ze en nam den ring aan",
schreeuwt Tyr
Het is, alsof de priester verbleekt en nu
hij rondom zich in de blikken der mannen
het vonnis leest, is het alsof hij beeft. Er
is geen twijfel meer, dat Oerda veroordeeld
zal worden. De priester ziet omhoog, even
maar. en dan dondert plots zijn stem.
„Fraho, onze god", roept hij, „eischt recht
en geen laffe wraak. Wilt gij u tegen hem
koeren, zoo ga uw gang. doch niet langer zal
hij willen zijn in uw midden. Ziet!"
En op dat oogenblik gebeurde het. Lang
zaam. schoof, zoo scheen het, de zon weg.
Duisterder wordt het en ieder man. gezeten
rond om de dingplaats beeft, want Fraho.
de zonnegod, heeft het oordeel geveld en 'net
niet schuldig over Oerda uitgesproken.
Fraho de god is vertoornd en gaat heen en
rampen zullen de mark treffen.
.Niet schuldig, niet schuldig!" roepen allen
en ook Tyr onderwerpt zich en neemt zijn
vrouw weer bij de hand. Zij is niet schuldig
want Fraho heeft gesproken
En nog vóór een uur verstreken was. ging
de priester weer alléén terug naar het
heilige woud van Fraho, om den weerge-
keerden god zijn diensten te wijden
Alleen in de stilte van het heilige woud.
durfde hij te fluisteren:
„Was ze schuldig? Was ze niet schuldig?
Ik weet het niet maar ze was zoo Jong.
Fraho vergeef me. als ik uw macht heb
misbruikt
TON RUYGROK.
wordt er lustig gehost en gedanst, echter
meest onder oudere vrouwen en slechts een
enkelen jongen kerel. Het ls al net als bij
ons, oude gewoonten gaan verloren en wor
den slechts hier en daar nog met moeite in
stand gehouden.
Op den terugweg gaan wij dwars over het
eiland weer op Doklerstuintje aan en dan
langs de kloof. Wat een mooi punt! De weg
stijgt eerst zoo hoog, dat men aan beide kan
ten de zee kan zien en daalt dan stel! langs
mooi begroeide hellingen. Dan weer planta
ges. Krakeel en Siberië met de groote slaven-
muren, twee meter hoog. van kalkstecnbrok-
ken opgebouwd en door de slaven handen met
doornstruiken bedekt, om hun zelf het ont
snappen te beletten Daar ook weer overblijf
selen van een der oude cultures, agaves <Si-
sal). wat eens beloofde een belangrijk ult-
vocrproduct van het eiland te zullen worden,
maar dat wordt ook al weer niets. Thans rij
zen overal uit het landschap dc reusachtige
bloeistengols op. vijf en zes meter hoog met
tullen rechtopstaande gele bloemen.
En als het dan huiswaarts gaat. rijzen
donkere wolkengevaarten al hooger en hoo
ger voor ons op. Bliksemflitsen verlichten
rechts den horizont en een ver gerommel laat
zich hooren. Vaart zetten baat niet meer De
bergen in de verte, dan de Isia en de dich
terbij zijnde heuvels, alles verdwijnt ln een
gordijn van regen en dat gaat zóó snel cn
zoo hard. dat er geen sprake van is om ook
zelfs maar de zljzeiltjes aan te brengen. Vóór
dien tijd zijn wij al kletsnat. En in een mi
nimum van tijd vloeit het water in stroomen
langs de lage kanten van den weg Ook we!
eens dwars er over en weldra beginnen de
rooien te loopen. d.w.z. het regenwater begint
bovengrondsch af te st-roomen. door geulen,
die in den loop der jaren zoo zijn uitgespoeld
en stroomt op bepaalde, versterkte plaatsen
in groote golven over den weg. Dan wordt het
oppassen. Als de rooi diep ls en onze accu
natslaat hebben wij een kans er middenin te
blijven staan en dat lijkt niet gezellig. Dus
voorzichtig er door en voorzichtig verder. Hier
een foto. daar een filmopnemtng hoe het wa
ter stroomt en voort-schiet, over de velden en
wegens van het droge Curasao.
In twee uur viel er buiten 82 en in de stad
zoowat 50 m.M. regen en heel Curacao was
vol van dezen watcrovervloed. Want een
voortdurend overloopende regenton is hier
een zeldzame weelde. Maar 's avonds stonden
dc .sterren weer helder aan den hemel en kon
den wij een afspraakje maken voor den vol
genden dag. En die ochtend zal ik niet licht
vergeten, niet alleen om het goede gezelschap
dat heb ik wel meer. maar om de ongelooflij
ke bloemenweelde na één zoo'n bui Want niet
alleen was alles heerlijk opgefrlscht en de
n! an ten groot. vooral langs den weg van grijs
weer groen géworden, maar bovendien toon
den verscheidene planten, die Ik eerst heele-
•naal niet had opgemerkt een kleurige bloem.
7oo komt er op het eiland een soort haag
winde. een Convolvulus voor. hier blauwkelk
genoemd, die een weelde van bloemen uitgoot
over cactus, divi-divl en wabi en zelfs langs
het prikkeldraad welig tierde. En ook dc vol
gende dacen sproot- overal jong groen uit,
ontloken kale boomstammen in eenige uren
een ongekende bloemenpracht in één woord,
het mooie eiland was van den regen nog
mooier en kleuriger géworden.
Wij rijden naar Bullenbaal en gaan met
"en vlsscher mee fuiken fkanaster) leegen.
En dat is hier de moeite waard om naar te
kijken. Inhoud van één zoo'n fuik zou heel
Amsterdam naar het aquarium lokkon. En
hier gaat alles de braadpan in. Maar wij ge
nieten weer even van vorm en kleur en de
zeekijker vertelt ons dat wij voor deze baaien
maar weer eens een heelen dag moeten ne
men Glashelder water en overal koraalcroci.
Prachtige visschen. Een groote schildpad
zwemt onder de boot door .helaas te diep om
er iets mee te beginnen Terug komen dus
maar weet! En ondertussehen eens verder uit
zien naar geschikte plekken voor dat werk.
VAN DER SLEEN.
PYGMEE EN OLIFANT SLUITEN
VRIENDSCHAP.
Veel eigenaardige vriendschapsbanden wor
den In Hollywood aangeknoopt, maar het
meest- ongewone vriendenpaar, dat. de film
industrie ooit gekend heeft, is zeker wel een
groote olifant en een dwerg, die samen optre
den in de film Tarzan.
Regisseur W. S. van Dyke liet hen samen
een korte scène spelen, waarin de olifant den
dwerg moest oppakken, een oogenblik voor
de camera houden en dan weer neerleggen.
De pygmee had enkele klontjes suiker mee
gebracht en beloonde het dier hiermee na
iedere repetitie.
De camera's waren gereed voor de groote
onneming en de hoofdpersonen. Johnny
Wolssmuller, Maureen O'Sulllvan. Neil Hamil
ton en C. Aubrey Smith bevonden zich in het
dorp der pygmeeën, dat door een kudde oli
fanten verwoest moest worden.
„Laat hen los'" riep regisseur Van Dvkc.
Dc camera's begonnen te draaien zoodra de
olifanten bij den ingang van het dorp los
gelaten werden, terwijl de blanken en pyg
meeën in alle richtingen wegliepen. De dwerg,
die met den olifant gerepeteerd had. was zoo
zenuwachtig, dat hij vergat in de buurt van
dc camera te blijven en zich ln een van de
hutten verschool. Toen de eene olifant na
den anderen tot den aanval overging, ver
borg de pygmee zich steeds dieper or.der het
stroo. Eindelijk kwam de olifant, die met
hem de kleine scène spelen moest, bij de
hut. Van Dyk" riep, maar de dwerg kwam
niet te voorschijn De olifant keek rond en
besnuffelde de dwergen, die op den grond
lagen Plotseling lichtte hij zijn kop op en
trompette van vreugde De technici hielden
hun adem in. zij dachten, dat het beest de
hut zou vernielen, maar tot hun verwonde
ring bracht hij zijn slurf voorzichtig door de
onening en haak!" zijn vriend van de suiker
klontjes naar bulten.
De scène werd een groot succes en Van
Dvke liet een extra voorraad klontjes aan
rukken voor de groote medewerkenden.
