Kool. Het Belangrijkste. 50e Jaargang No. 15111 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Donderdag 29 September 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREEOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNI5 regels 1.75, elke regel meer 0-35. Reclames O.öÜ per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 1—3 regels f 0.30. elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange Idem voor Abonnés op het Geïll. ZondagsbladLevenslange ongesch ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f 250 iktheid f 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400—, Verl -, Wijsvinger f 150—, Elke andere vinger f 150.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-. es Duim f 75-, Verlies Wijsvinger f 75-, Verlies andere vinger f 30— Het Dubbel Mannenkwart-et „Aurora", dirigent de heer K. Zeilmaker, dat dezer dagen twintig jaar oud is geworden. Van links naar rechts voorste rij; H. J, Sabelis. H. H. Wesseling; K. Zeilmaker, dirigent-secretaris; A. Valt»"acht. voorzitter; H. Kolderie. Achterste rij: A. A. Zantvoort C. M. Bijster, G. L. Zant- voort, penningmeester, C. W. Kouw. HAARLEM, 29 September. Democratische Zege? Alle berichten uit Amerika wijzen nu op een aanstaande overwinning van den candi- daat der Democratische Partij, den gouver neur van den staat New-York Franklin Roosevelt, bij de aanstaande presidents verkiezingen. Misschien laat u dat tamelijk koud. Het is zoo ver weg, nietwaar? Maar daar zijn wij er niet mee af. Wij zijn voor Amerika veel ver der weg, dan Amerika voor ons is. Waarmee ik wil zeggen, dat Nederland geen invloed op Amerika uitoefent, maar Amerika wel, en in steeds stijgende mate, op Nederland. Niet alleen op Nederland: op Europa. Iedere za kenman vooral voelt dat letterlijk iederen dag. Het begrip „efficiency" is trouwens al veel verder dan in de kringen van zakenlie den doorgedrongen. Via de Amerikaansche reclame, welker ontwikkeling de heele we reld is gaan beheerschen is dit begrip eigen lijk in ieders denken doorgedrongen. Tal van andere Amerikaansche invloeden voelen wij dagelijks, sinds jaren. Ze zijn niet alle even gunstig, maar ze zijn er en dringen door. Amerika's jazz, Amerika's film, Amerika's jacht-op-records hebben Europa veroverd. Ook de Amerikaansche litteratuur, die zich een kwarteeuw geleden in Europa nog be paalde tot de erkenning in selecten lezers kring van het genie van een Edgar Allan Poe, heeft bij haar nieuwe ontwikkeling haar afzetgebied in Europa gevonden. Schrijvers als Sinclair Lewis en Dreiser genieten tegen woordig in ons land evenveel vermaardheid als de voornaamste auteurs in Frankrijk, Duitschland, Engeland en Scandinavië. Waarbij hun dan nog het aureool wordt ge geven, dat zij een nieuwen toon' doen hoo- ren. De stem van Amerika, die luider klinkt dan die van eenig ander land, en bij de jongere generaties den meesten weerklank vindt. Daarom kan het ons niet onverschillig laten wat de Amerikaansche presidentsver kiezing oplevert. Ook, in direct opzicht, om dat Wallstreet zijn enormen invloed op het zakenleven der wereld heeft behouden, om dat de Europeesche beurzen er vrijwel dage lijks direct op reageeren, en omdat in het zoeken naar gx-ooter internationale politieke en economische samenwerking de vraag: „Wat doet Amerika?" telkens overheerseht. Als Franklin Roosevelt straks gekozen mocht worden hetgeen nu wel zeer waar schijnlijk lijkt zal dan van hem nieuwe activiteit mogen worden verwacht op den weg die zijn groote voorganger, de democratische president Wilson, stichter van den Volken bond, insloeg? Zal na Wilson, de democraat die naar Europa kwam om een Volkenbond te scheppen, Franklin Roosevelt naar Europa komen om dien arbeid voort te zetten? Het is nog maar een vraag. Roosevelt heeft zich tot dusver omtrent zijn internationale poli tiek weinig uitgelaten. Hij beidt zijn tijd, die er nog niet is maar er over drie maanden zijn kan. Intusschen rust op zijn partij, op de Democraten van Amerika, de traditie van het begonnen werk eener wereldhervorming. Dat is van veel beteekenis. Van een demo- cratischen president is niet te verwachten dat hij zich tevreden zal stellen met „de eerste businessman" binnen de grenzen van zijn land te zijn. Te minder omdat moderne business, wil zij bloeien, de hebbelijkheid heeft verworven een wereldprobleem en geen nationale aangelegenheid meer te zijn. Objectieve beoordeelaars van de kansen bij de presidentsverkiezing achten Hoover's papieren steeds dalende. Door de dagbladen van de Hearst-groep en door het tijdschrift „The Literary Digest" plegen tevoren proef- stemmingen onder hun lezers gehouden te worden. Dat is een echt-Amerikaansche lief hebberij. De proef-stemmingen wijzen nu voortdurend op Hoover's nederlaag. Zooals bekend stemt de natie bij een pre sidentsverkiezing niet direct. Er is een tusschen-station. De achtenveertig vereenig- de staten kiezen gezamenlijk 531 leden van het kiescollege, dat de beslissende verkiezing doet. Het aantal afgevaardigden per staat verhoudt zich tot het bevolkingscijfer, dat ook geldt bij de vertegenwoordiging in het parlement. De staat New-York kiest 47 leden van het kiescollege. Dit is het grootste aantal van een staat, en er is geen twijfel aan dat zij op hun gouverneur Roosevelt zullen stem men. Daarbij komen dan, naar verwacht wordt, 113 stemmen van tien democratische Zuidelijke staten, 64 van zes grens-staten (Kentucky, Maryland, Missouri, Oklahoma, Tennessee en West Virginia) en 46 van de zes Westelijke staten Wisconsin, Minnesota, Washington, Nebraska en de twee Dakota's. Ook op Indiana 114 stemmen) wordt thans gerekend. Dit zou al een totaal van 284 stemmen geven, terwijl de vereischte vol strekte meerderheid slechts 266 is. En dan zijn er nog verscheidene twijfel achtige gevallen, zooals Massachusetts (17), New Jersey tl6) en Ohio (26). Door velen wordt zelfs verwacht dat Hoo ver moeite zal hebben 150 stemmen te ha len, en er zijn er die Roosevelt een meerder heid van 4 tegen l voorspellen. Deze verwachte democratische „landslide" in Amerika klinkt wel heel anders dan het fascistisch rumoer dat wij hier telkens hoo- ren. En Amerika's geest is de geest van den modernen tijd, die Europa bevangen heeft. R. P. HULP AAN IIET IVLS. „MARABOE" LONDEN, 28 Sept. Lloyds' bureau meldt uit. Liverpool dat de reddingsstoomboot ..Ranger" onderweg is om hulp te verleenen aan het Nederland sche motorschip „Maraboe". UITGEBREIDE WAPEN- SMOKKELHANDEL ONTDEKT. Bende in een auto over meesterd. BELGISCHE WAPENS VOOR DUITSCHE POLITICI. De Duitsche douanebeambten van het dis trict Dusseldorf hebben Dinsdag een smokkel bende kunnen aanhouden, die sinds eenigen tijd groote hoeveelheden wapens en munitie van Belgische afkomst uit Venlo naar Dussel dorf vervoerde, meld de Maasbode. Een auto werd achtervolgd. Een der beamb ten wist tijdens de achtervolging op de tree plank van den Nederlandschen wagen te springen en sommeerde tot stilstaan, terwijl hij met zijn dienstrevolver dreigde. Een der smokkelaars greep daarop den beambte bij den keel en probeerde hem te worgen, terwijl de andere inzittenden hem den dienstrevolver uit de hand sloegen. De overige beambten, die inmiddels den vluchtenden auto hadden ingehaald, heropen den met nieuwe hevigheid het vuur, waardoor de bestuurder van den smokkelwagen een schot kreeg juist beneden het hart en ernstig werd getroffen. De auto reed hierdoor tegen een haag langs den weg waardoor hij tot stil stand kwam. De smokkelaars probeerden nog het woud in te vluchten, doch werden spoe dig door de beambten achterhaald. Ook de gewonde bestuurder trachtte, on danks zijn ernstige verwondingen nog een heenkomen te zoeken, doch zakte op den weg in elkaar. De smokkelaars werden naar Dus seldorf overgebracht. De zwaar gewonde be stuurder, die een lang gezochte bendeleider, afkomstig uit Elberfeld en wonende te Venlo, bleek te zijn, werd naar het gevangenis-zie kenhuis te Dezenburg overgebracht. Tegen hem is ongeveer een twintigtal ar restatiebevelen voor diverse smokkelvergrij- pen uitgevaardigd. In den auto. die in beslag genomen werd, vonden de beambten 100 stuks nieuweBeigische automatische pistolen kaliber 7.65 en 2500 munitiepatronen van hetzelfde kaliber. Onder de gearresteerde smokkelaars bevindt zich een Hollander uit Venlo, eigenaar van een opslagplaats van goederen langs de grens. Met de arrestatie van den hoofdman heeft de Duitsche douane een buitengewoon goede vangst gedaan. Deze had in smokkelaarskrin gen de reputatie van een rooverhoofdman uit de middeleeuwen. De Duitsche douane hoopt spoedig te slagen uit te vinden, voor wie deze wapens bestemd waren. Men vermoedt, dat deze aan de een of andere politieke organisatie, waarvan de le den voor terreurdaden niet terugschrikken ge leverd moesten worden. RESERVEBUS OOK VERONGELUKT? DUITSCHERS TE LAREN KONDEN NIET WEG. Dinsdagavond waren nog negentien van de gewonden bij dit ongeluk in het St.-Jans- ziekenhuis te Laren achtergebleven. Dien avond zouden nog vier jonge Duitsche mannen met verwondingen aan armen en beenen per autobus naar Bottrop worden overgebracht. Deze bus was om half vijf uit Bottrop vertrokken. Om 10 uur 's avonds kwam er volgens de N. R. Ct, evenwel telefo nisch bericht, dat ook deze bus een uur te voren, vermoedelijk op Nederlandsch grond gebied in botsing was geweest met een tram of trein. Deze bus werd, aldus meldde het te lefonisch bericht, vernield; de inzittenden bleven ongedeerd. De jonge Duitschers zijn nu Woensdag per auto van Laren naar hun woonplaats teruggebracht. De overige gewonden, onder wie vier ern stige, maken het allen vrij goed. Levens gevaar bestaat voor geen van hen meer He den zullen wellicht weer enkele naar hun woonplaatsen kunnen vertrekken. Medeminnaars van den zomer, Er is toch niets aan te doen, We gaan snel weer van het warme Naar het rillerig seizoen. Het seizoen van wanme dassen, Dekens in versterkt getal. Handschoenen en winterjassen, Het seizoen van kool vooral. Witte. gele. groene, roode, Boeren-, eier-, bruin- en steen- Bmnen en van buiten warmend, In ons kool en om ons heen. Kool op lepels en op scheppen. Smaaklijke en vieze kool, Kool met gruis en kool met stronken Samen wintertijdsymbool. Ha, we heeten ze weer welkom, Als een lang gema&ten vriend, Die ons leven komt verwarmen En zijn welkom heeft verdiend. Maar na lange, lange maanden Wordt de lof weer tot critiek, Aan het einde van den winter Krijgen wij weer kool-koliek. We staan weder voor den kooltïjd, 'k Was met 't lijstje bijna klaar, Apekool heb ik vergeten, Maar die bloeit het heele jaar. P. GASUS. ZIEKTE VAN WEIL WOEDT NOG VOORT. GEÏMPORTEERD GEVAL TE HAARLEM In de afgeloopen week is te Haarlem aan gegeven een geval van ziekte van Weil. Naar wij vernemen is de ziekte in dit geval niet opgeloopen in Haarlem doch de Datiënt heelt te Utrecht gecwommen in de „Liesbosch", in tegenstelling met vorigen zomer deden zich hier ter stede geen gevallen voor. hetgeen echter niet zeggen wil, dat wie hier in op er water zwemt geen kans zou hebben de ziekte te krijgen. Besmetting kan overal geschieden waar ratten zijn. Het aantal gevallen in Nederland, vermeld in de Staatscourant als aangegeven in de week van 18 tot en met 24 September, is weer schrikbarend hoog. nl. 24, Vijftien gevallen daarvan kwamen voor in Zuid-Holland, nl. n Deift, Dirksland. Dordrecht. IJsselmondc. Leiden, Pernis. Rijnsaterwoude. Rotterdam <6), en Schipluiden. Te Amsterdam kwamen 4 gevallen voor. EEN SCHIP VOOR GEMEENSCHAP PELIJKE REKENING. SCHEEPSOFFICIEREN VEREENIGEN ZICII VOOR DE EXPLOITATIE. Het Handelsblad maakt melding van de op richting van een nieuw zeevaartbedrijf, in de zen tijd nog wel, in Rotterdam. De zaak is, dat verscheidene scheepsofficieren zonder em plooi zich "vereenigd hebben om een schip te exploiteeren in de „wilde vaart", dat zij aan gekocht hebben uit Engeland, nl. de Middle- ham Castle, een schip van 4534 ton. dat ge bouwd is in 1910 en door de Trans Atlanti sche Scheepvaart Mij. zal geëxploiteerd wor den onder den naam „Delia". Deze vorm van exploitatie komt ln Grie kenland, Italië en de Scandinavische landen veel voor en het blad acht het de eenige ma nier om Nederland niet. geheel van de buiten- landsche vrachtenmarkt. in de wilde vaart te doen verdringen, omdat deze wijze van ex ploitatie goedkooper is dan die door groote reederijen. ORKAAN OOK BOVEN NEDER- LANDSCHE EILANDEN. VERWOESTINGEN OP SABA EN St. EUSTATIUS, Ministercrisis in Engeland. Samuel, Sneueden en Sinclair afgetreden. (2e blad, le pag.) lievige brand vernielt dc clectrischc Centrale van Brussel. De stad zonder stroom. (2e blad. le pag.) Dc aardbcnngscatastrofe in Griekenland. 141 dooden en 403 getoond en? (2e blad. le pag.) De doodelijkc aanrijding in dc Paul Kruger- straat. Officier vraagt vrijspraak. (3e blad. 2e pag.) R. P.: Democratische zege? (le blad. le pag.) Jhr. dr. J. C. Mollerus: Een boycot van Duitschland. (3e blad, 2e pag.) Voor de forensen. (3e blad. 2e pag.) J. H. de Bois: Bauer-tentoonstclling tc Amsterdam. (4e blad. le pag.) Versche zeevisch en gezouten haring voor Frankrijk. Contingenten vastgesteld. De volgende contingenten zijn vastgesteld door de Fransché regeering: Fijne versche zeevisch: 1 October31 De cember 2850 quintalen. 1 Januari—-31 Maart 2850 quintalen. Grove versche zeevisch 1 October—31 De cember 14.000 quintalen. 1 Januari31 Maart 14.000 quintalen. Gezouten haring: 1 October—31 December 10.600 quintalen. 1 Januari31 Maart 7.000 quintalen. 1 quintaal Is 100 KG. bruto. ZONDAG a.s. WINTERTIJD. Do wintertijd gaat ln in den nacht van Zaterdag op Zondag a s. 1 op 2 October te 3 uur. De klokken moeten dan een uur stil staan. AFSLUITDIJK 4 OCTOBER NIET OPENGESTELD. Gemeld was, dat 4 October dc weg over den afsluitdijk van de Zuiderzee voor het publiek geopend zou worden Wij vernemen echter, dat dit bericht onjuist is. Het zal later wor den. vermoedelijk half October, eer de weg klaar Is. Een blik op de grillig gevormde kust van Chalcidice in Griekenland, waar zware schade is aangebracht door de jongste aardbeving. De orkaan, die Midden-Amerika geteisterd heeft, bereikte ook de N^ierlandsche Boven- windsche eilanden. Volgens bij het departement van Koloniën ontvangen telegram van den gouverneur van Curacao is op Sint Eustatius de radiomast neergestort en zijn zes huisjes omgewaaid, terwijl het dak en de galerij van het zuster huis werden afgerukt. Dit gebouw, zoomede de kerk en de zusterschool leden veel water schade. Ook aan de te velde staande gewas sen is veel schade toegebracht. Op Saba zijn 12 huizen en de openbare school te Bottom grootendeels verwoest. Persoonlijke ongeluk ken kwamen niet voor. Sint Martin heeft, niet noemenswaard van den orkaan te lijden ge had DE FACILITEITEN AAN DEMONSTRANTEN. HOUDING VAN B. EN W. VAN AMSTERDAM GOEDGEKEURD De gemeenteraad van Amsterdam heeft een groot deel van den dag gedebatteerd over de motie-Huizinga om voor de werkloozen, die aan de proteatvergaderingen in Den Haag op 20 September wenschten deel 'te nemen, de gelegenheid te openen, kennis te geven van hun aanwezigheid aldaar op dien d-' m. waarvoor op 14 September de stemmen blaak ten. De meerderheid van het College van B. en W. heeft toen goedgevonden dat de twee de stempeling dien dag zou achterwege blij ven. Dit was niet naar den zin van vele leden van den Raad. Verschillende leden hebben moties ingediend Een motie van den heer Boissevaln betreur de de houding, door Burgemeester en Wet houders aangenomen. De motie door den heer Woudenberg In gediend. sprak uit. dat het gewenscht is om. met handhaving van de noodige controle maatregelen, werkloozen indien zij dit wen- schen, in de gelegenheid te stellen ook ver gaderingen of demonstraties buiten Amster dam bij te wonen. Tenslotte diende de heer Romme een motie in. dat geenerlei faciliteit voor deelneming aan demonstraties behoort te worden ver leend, wanneer de verstoring van de open bare orde redelijkerwijze daarvan moet wor den gevreesd. De motie van de heeren Boissevain en Romme werden verworpen, die van den heer Woudenberg werd tenslotte aangenomen, met tegen de lib., A.R., C.H. en middenstanders. DE ZONDAGSSLUITING. BANKETBAKKERS VRAGEN ONTHEFFING. Het bestuur der afd. Haarlem van de Ned. Banketbakkersvereenlgmg, heeft zich tot. den Gemeenteraad gewend met een adres inzake de Zondagssluiting Blijkens een ingesteld onderzoek Is aldus adressanten sedert het inwerking treden der Winkelsluitingswet waarbij het aan banketbakkerszaken slechts geoorloofd Is des Zondags de winkels gedurende ten hoogste 4 uren geopend te hebben de omzet op dien dag van 5060 pot. gedaald. De veronderstelling van den wetgever, dat het publiek zijn inkoopen des Zaterdags zou doen, is zooals ook wel te verwachten was, niet juist, gebleken Immers de artikelen die het publiek voor het mecrendeel des Zondags gebruikt moeten ln verschen toestand zijn en het ls bovendien ten eenen male uitgesloten om gebak ln voorraad te maken. Het debiet op Zondag ls van tal van om standigheden afhankelijk en de praktijk leer de dat het publiek op den eenen Zondag ln den voormiddag en on een anderen Zondag ln der. namiddag zijn inkoonen doet. On dien 'rond Ls ren verkooptijd van 4 uren des Zon dags beslist onvoldoende. Praetisch ls dc toestand thans dat de ban ketbakker bijna eiken Zondag artikelen over houdt welke hij niet kan bewaren, hetgeen weder verlies bcteekent. Is de omzet ln alle bedrijven door de tllds- bmstandlgheden reeds gedaald, door de Win kelsluitingswet lijden de banketbakkers, voor wie de Zondag de dag Ls welke de week moet goed maken, enorme schade. Hierbij komt nog dat ln lunchrooms en der gelijke Inrichtingen den geheelen dag gebak mag worden verkocht en de banketbakkers hun Zondagsdeblet naar deze inrichtingen overgebracht zien. De daling van den omzet heeft reeds hier en daar ontslag van personeel ten gevolge ge had en met angst zien ondergeteekenden de toekomst tegemoet. Naar aanleiding van een en ander dringt het bestuur er bij den Raad ernstig op aan. te willen bepalen overeenkomstig Art. 9 dor Win kelsluitingswet dat de banketbakkerswinkels gedurende de maanden October, November, December des Zondags geopend mogen zijn van des voormiddags 9 uur tot des avonds 8 uur. Adressanten verwijzen naar de gemeente Bloemendaal. VeLsen. Zandvoort enz. waar de banketbakkerswinkels gedurende den geheelen zomer geopend mochten blijven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1