HET RAPPORT-LYTTON GEPUBLICEERD. UIT HET BUITENLAND Nieuwe Uitgaven. HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 3 OCTOBER 1932 DERDE BLAD. Aangedrongen op Chineesch-Japansch scheids gerecht en het sluiten van een handelsverdrag tusschen de beide naties. De commissie keurt de erkenning van Mandsjoerije door Japan af. Engeland: Simon en Samuel zetten hun standpunt in radioredes uiteen. Autonoom bestuur voor Mandsjoerije voorgesteld. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. GENèVE. Het rapport van de studiecommissie, welke door den Volkenbond naar het Verre Oosten werd gezonden en dat onder den naam „Lyt- ton-rapport" het tot heden belangrijkste do cument is inzake het Chineesch-Japansche conflict, werd gisteren naai* Reuter meldt, openbaar gemaakt. Het bestaat uit 150 blad zijden alsmede een groot aantal bijlagen en kaarten. Aan het slot van haar rapport stelt de commissie een nieuwe regeling voor de Ohi- neesch-Japansche besprekingen op de vol gende grondslagen: lo. Een autonoom be stuur van Mandsjoerije. dat ook voor de provincieën Liaoming, Kirin en Heilungktang zal gelden. 2o. Het sluiten van een ChineeschJa- pansch verdrag betreffende de Japansche eischen. 3o. De instelling van een ChineeschJa- pansch scheidsgerecht, het sluiten eener over eenkomst voor <ie bij legging van geschillen en van een niet-aanvalsverdrag, alsmede een verdrag van wederkeerig hulpbetoon. 4. Het sluiten van een ChineeschJa- pansch handelsverdrag. In het bijzonder wordt voorgesteld, dat de autonomie door een besliste verklaring der Chineesche regeering zal worden gewaar borgd. Dienovereenkomstig wordt door de Chi neesche regeering toegestaan dat het alge meen oppertoezicht over de buitenlandsche aangelegenheden, de controle over de in voerrechten, de posterijen, en de belastingen i eventueel ook der tabak- en wijnbelasting, alsmede de benoeming der hoofden van het uitvoerend gezag en alle overige rechten worden overgedragen aan een plaatselijke regeering. Voor de handhaving der orde en voor ver- dedigingsdoeleinden moet een gendarmerie worden ingesteld, waarna alle andere bewa pende organisaties uit dit gebied worden teruggetrokken. De voorstellen inzake Mandsjoerije voor zien uitdrukkelijk, dat China's souvereiniteit over Mandsjoerije worde gehandhaafd. De intusschen plaats gehad hebbende er kenning van Mansjoerije door Japan wordt door de commissie als een inbreuk op de door haar voorgestelde regeling be schouwd De stichting van den Mansjoerijschen Staat wordt overeenigbaar verklaard met do grondbeginselen der bestaande internatio- verplichtingen. ENGELAND. In een Zaterdagavond gehouden radio-rede heeft Sir Herbert Samuel, de afgetreden mi nister v. Binnenlandsche Zaken verklaard dat er na de geslaagde voltooiing van de eerste taak der nationale regeering geen poging werd gedaan om een nationale politiek te ontwer pen. Stap na stap is de geheele protectionistische politiek der conservatieve partij meedoogen- loos ten uitvoer gebracht. Wij kunnen niet langer zoo voortgaan, want de overeenkomsten van Ottawa doen niets voor den vrijhandel. Het is waar dat er eenige vermindering in de ontzaglijke tarieven van Canada en Australië zal komen, alsmede in Indië en elders, doch aan den anderen kant is er een geweldige reeks douanerechten ge legd op goederen, die in het Vereenigd Ko ninkrijk worden ingevoerd. Het beheer over vele dezer rechten is voor een periode van vijf jaar aan de regeering der Dominions uitgele verd. Op de conferentie moest, de regeering aan voeren dat de tarieven een kwaad zijn en quota-restricties een nog grooter kwaad, ter wijl nog in deze maand diezelfde regeering in het parlement wetsontwerpen indiende' ter verhooging van de tariefmuren en zij een plan nastreefde ter instelling van de meest restric tieve quota-systemen der wereld. Wij stemden met onze collega's op vrijwel alle andere punten overeen, zoo besloot Sa muel, maar wij zijn strikt tegen de ratificatie van de overeenkomsten van Ottawa en wij roepen de natie op om ons daadwerkelijken steun en hulp te verleenen. Wij wenden ons in het bijzonder tot de mijnwerkers, arbeiders in de katoenindustrie, scheepseigenaren en havenarbeiders, boeren, huisvrouwen en werk- loozen. Ook Sir John Simon heeft denzelfden avond .voor de radio een rede gehouden. Hij ze'ide o.m.: Aangaande de waarde van de Ottawa-be- sluiten zou ik sterk aanraden eens af te wach ten welke haar resultaten zullen zijn en ik durf te verzekeren, dat een verlaging der in voerrechten en een vrijer handelsverkeer er het gevolg van zullen zijn. Als de tarieven van het Gemeenebest los ge maakt zullen kunnen worden van partijpoli tiek en de tarieven der Dominions niet meer op onrede'ijk verbod doch op redelijke con currentie zullen zijn gebaseerd, dan zijn dit Baken waarin Ottawa werkelijk een opbou wend voorbeeld stelt voor de economische we reld-conferentie. Het is onwaar, dat onze verplichtingen in Ottawa op ons genomen, het onmogelijk voor ons hebben gemaakt douaneverdragen met andere landen af te sluiten, en inderdaad zijn dan ook reeds met eenige landen onderhande lingen geopend voor een vrijer handelsverkeer. Ofschoon ik niet wensch te verontrusten, zoo besloot sir John Simon, kan ik toch niet anders dan verklaren, dat wij ons nog im mer een weg moeten banen vlak tegen den storm in. De voornaamste problemen waar we ons te genover geplaatst zien zijn van internationa len aard en vragen naar eenheid en daarom wil ik hier de eigen woorden van Herbert Sa muel herhalen, dat. het juist de Britsche poli tieke eenheid is, welke volgens vele continen tale staatslieden een zoo groot gevoel van vei ligheid geeft. Geneve. Deze Weeb besprekingen inzake de gelijkgerechtigdheid? In Engelsche kringen alhier verluidt, dat aan het eind van de week de besprekingen inzake de gelijkgerechtigdheid zullen plaats vinden. Men neemt aan dat Herriot voor deze besprekingen naar Genève zal komen en dat ook de Duitsche minister van Buitenlandsche Zaken zal terugkeeren. Het Nederlandsche standpunt t. o. z. van de resultaten van Stresa. De Europeesche Sudiecommissie heeft Za terdagavond na besprekingen, die verschei dene uren duurden, haar bijeenkomst ge sloten tot December met het aannemen van een resolutie betreffende de verdere behan deling van de besluiten der conferentie te Stresa. Een vrij groot aantal staten, met name Engeland, Ierland, België, Nederland. Dene marken. Zweden en Noorwegen, hebben naar nog aan de Tel. gemeld wordt, te kennen ge geven, dat. zij ten opzichte van het plan voor de revalorisatie der granen hun houding nog wenschen te reserveeren. Jhr. Beelaerts van Blokland legde een korte verklaring af. waar in hij herinnerde aan het standpunt dat door prof. Bruins te Stresa was uiteengezet. De Nederlandsche regeering zal vermoedelijk niet. in staat zijn de conventie in zake het revalorisatiefonds te aanvaarden. Zij kan evenmin prefentieele rechten verleenen, om dat de graaninvoer in Nederland vrij is. De heer Beelaerts onderstreepte het belang van de besluiten der conferenie van Sresa, die op opruiming der handelsbelemmeringen aan sturen en verklaarde, dat Nederland daaraan ten volle zal medewerken. Brazilië. Geen overeenstemming met de opstandelingen. De onderhandelingen over een wapenstil stand, welke tusschen de vertegenwoordigers der opstandelingen en der regeering werden gevoerd, zijn naar Reuter verneemt, mislukt, waarna de vijandelijkheden zijn hervat. ZuicDAmeriïka. Nieuwe president van Chili weer afgetreden. De voorloopige president van Chili, gene raal Blanche, is naar Reuter uit Santiago meldt afgetreden. Hij heeft de macht over gedragen aan Abraham Cyandel, den presi dent van het opperste gerechtshof, die den constitutioneelen toestand zal herstellen en tot aan de verkiezingen, welken den 30sten October worden gehouden, de leiding van een civiel kabinet zal hebben. Equador Minister bij samenzwering betrokken? De minister van Oorlog van Ecuador. So- tomayer Luna, is blijkens een Reutertelegram te Prieto gearresteerd, in verband met de ontdekking van een militaire samenzwering. Verscheidene hooge officieren van het le ger werden eveneens in hechtenis genomen. De autoriteiten hebben hierdoor de samen zwering verijdeld. Litauen. Een tegenaanklacht van Woldemaras verwacht. De vrijspraak van Woldemaras wordt te Kowno als een groot moreel en politiek suc ces van den oud-minister-president be schouwd. Naar verluidt zal Woldemaras thans door het indienen van een aanklacht tegen de re geering terugbetaling van ongeveer 400.000 Lit. eischen, waarin begrepen zijn het om- 1 streden bedrag van 53.000 Deensche kronen, reiskosten uit de beginperiode van Litauens onafhankelijkheid, die Woldemaras uit eigen middelen heeft bestreden, en een vergoeding voor de in 1921 in Duitschland geplaatste leening van honderd millioen. die indertijd door Woldemaras als particulier in opdracht der regeering tot stand was gebracht. China, Massamoord op Japanners in Mandsjoerije Acht en zestig Japanners te Mandsjoeli zouden door de troepen, die de spoorwegen in Mandsjoerije bewaakten, doch in opstand zijn gekomen, zijn vermoord. Zulks wordt ten minste gemeld in berichten, die door de directie van den Chineeschen Oosterspoorweg zijn ontvangen. Verder zouden 3 Japanners gedood zijn te Poehatoe en negen te Chailar De muiters hebben het Japansche consulaat te Mandsjoeli bezet; het lot van den consul en diens personeel is niet bekend. Mandsjoekwo een monarchie? Naar verluidt zijn thans plannen gereed om in het voorjaar van 1933 in Mandsjoerije de monarchie te herstellen. De huidige pre sident der republiek Mandsjoekwo, de ex- keizer van China Poe-Nji. zal waarschijnlijk als koning den troon beklimmen. Hij zal komen te staan aan het hoofd van een con st itutioneele monarchie, welker grondwet zoo wel moderne Engelsche als oude Chineesche elementen zal bevatten. Er zal een adelstand worden ingesteld, titels en decoraties zullen kunnen worden verleend en de oude hof etiquette zal worden hersteld, waarbij echter •veel naar Westersch voorbeeld zal worden nagevolgd en verouderde overleveringen zul len worden afgeschaft. GOERING c.s. BESCHOTEN. ERNSTIGE ONGEREGELDHEDEN TE WEENEN. WEENFN, 1 Oct. (Reuter). Bij aankomst van den Rijksdagpresident Goering. die mor gen ter gelegenheid eener demonstratie op de Heldenplatz het woord zal voeren, kwam het tot vrij ernstige ongeregeldheden. Toen de auto's, waarmede Goering en zijn gezelschap van het vliegveld naar hun hotel reden, een kapperswinkel passeerden, werden van daar uit een paar schoten gelost waar door een der chauffeurs werd gewond. S. S. lieden, die in vrachtauto's den stoet volgden drongen hierop den winkel binnen, waar zij alles kort en klein sloegen. Hierop verschenen leden der republikein- sche Schutzbende ten tooneele, die de S. S. lieden te lijf gingen, van welke er verschei dene werden gewond, enkelen hunner ernstig Met groote moeite slaagde de politie erin' de vechtenden te scheiden en de rust te herstellen. MEXICO DOOR WATERSNOOD GETEISTERD. DUIZENDEN DAKLOOZEN. MEXICO, 2 Oct. (Reuter.) In het Noor den van Mexico zijn uitgestrekte gebieden overstroomd. Veertien personen zijn omge komen. Ten gevolge van den watersnood zijn duizenden dakloos. SLECHTS DRIE OPVARENDEN DER ..NEVADA" GERED Van de bemanning der ..Nevada", die in de Behring-zee is vergaan, zijn volgens een Reutertelegram uit Seattle slechts drie le den gered, terwijl bevestigd wordt, dat 38 personen om het leven zijn gekomen. De drie overlevenden hebben hun redding te danken aan den moed van den 22-jarigen Bloomberg behoorend tot de bemanning van het Ameri- kaansche stoomschip ..Madison", die na de s.o.s. seinen van de ..Nevada" te hulp kwam. Toen de branding te sterk was om een boot te kunnen uitzetten, zwom Bloomberg met een reddingslijn naar het wrak. Met behulp van deze lijn konden de drie mannen die uitge put waren na de doorstane ellende, veilig aan boord van de „Madison" worden ge bracht. ESTLANDSCnE KABINET AFGETREDEN De tot de middenpartij behoorende minis ters hebben hun ontslagaanvrage ingediend. Heden, Maandag wordt de demissie van het geheele kabinet verwacht, daar in zake het saneeringsprogram geen overeenstemming bereikt is. (Reuter.) SENATOR DIERCKX NEER GESTORT. NABIJ DE NEDERLANDSCHE GRENS. Het vliegtuig van den liberalen senator voor Brussel, mr. Dierckx. denzelfde die. vóór enkele dagen, op 50-jarigen leeftijd, het brevet, van piloot behaalde, is naar de N. R. Ct. meldt te Kieldrecht, nabij de Nederland sche grens, naar beneden gestort. De sena tor, wiens neusbeen gebroken bleek te zijn en die bovendien vrij ernstige inwendige kneuzingen opliep, word naar een kliniek te Beveren-Waas overgebracht, waar hij ter verpleging is opgenomen. SCHIP NA AANVARING MET IJSBERG GEZONKEN. DE BEMANNING GERED. OTTAWA. 1 October (Reuter) Het stoom schip ..Bright Fan", dat den 25sten September met een lading graan uit Churchill was ver trokken, is dn de Hudsonstraat in botsing gekomen met een ijsberg en binnen drie uur gezonken. De bemanning, die dertig ikoppen telde, kon zich in de booten begeven en is later opgepikt door een Canadeesch patrouille vaartuig. Nog een schecpsongeluk GOTHENBURG. 1 October 'Reuter). De „Njemen". een boot van de Poolsche staats- reederij, 5000 ton groot en thuisbehoorende te Gdingen. is na botsing met een Finsche bark bij Skagen gezonken. Twee en dertig leden der bemanning zijn door een schip uit Gothenburg gered. HINDENBURG'S SSste VERJAAR DAG. SYMPATHIEBETUIGINGEN UIT B1NNEN- EN BUITENLAND. Hindenburg. BERLIJN, 2 Oct. (Wolffbureau.) Ter gele genheid van zijn 85sten verjaardag heeft Rijkspresident von Hindenburg, zoowel heden als gisteren, een zeer groot aantal telegrafi sche en schriftelijke gelukwenschen ontvan gen van vreemde staatshoofden, van de re geeringen der landen, van de voorzitters van den Rijksdag en den Pruisischen Landdag, van Provinciën, steden en allerlei autoritei ten, vereenigingen en persoonlijkheden uit binnen- en buitenland zijn in zeer grooten getale in de stad aangekomen. De gezanten der vreemde mogendheden, de leden van den Rijksraad en talrijke an dere leidende personen kwamen vanochtend ten huize van den Rijkspresident hun hand- teekening plaatsen in het register, daar op uitdrukkelijk verzoek van von Hindenburg een officieele ontvangst achterwege bleef. Alleen den Rijkskanselier, den Rijksweer- minister en den chefs van leger- en marine staf werd gelegenheid gegeven persoonlijk de gelukwenschen over te brengen van Rijks- regeering, Leger en Vloot. In den voormiddag woonde de Rijkspresi dent de godsdienstoefening bij in de garni- soenskerk. Uit de kerk komende legde von Hinden burg een krans bij het „Ehrendenkmal" Un- ter den Linden. Omstreeks half twaalf kwam een eere compagnie den Rijkspresident de vaandels aanbieden der regimenten, waarin hij heeft gediend of waarover hij het bevel heeft ge voerd. De Rijkspresident, die. de uniform droeg van generaal-veldmaarschalk werd bij zijn tocht naar en van de kerk, maar vooral in de Wilhelmstrasse door een groote menigte herhaaldelijk stormachtig toegejuicht ter wijl meermalen het Deutschland-lied werd aangeheven. Gedurende den namiddag en den avond trok de Rijkspresident zich in den kring zijner familie terug. De geheele stad heeft een feestelijk aan zien, daar schier alle gebouwen met vlaggen zijn gesierd en reeds in de vroege morgenuren waren opmerkelijk veel personen op de been, vooral in het centrum der stad. Het hoogtepunt der openbare feestelijk heden was wel de militarie taptoe, welke om 7 uur plaats had bij den Brandenburger Tor en die duizenden deed samenstroomen. Ook in andere deelen der stad werden openbare muziekuitvoeringen gegeven, die enorme belangstelling trokken. WATERHOOS TEISTERT CALIFORNIë. Dertig slachtoffers? TREIN VAN EEN SPOORBRUG WEGGEVAAGD. BAKERSFIELD (California1 Oct. 'Reuter) Ten gevolge van een waterhoos zijn gisteren avond zeven menschen om het leven ge komen. terwijl nog minstens twintig per sonen worden vermist. De waterhoos, die zich vormde na een zware bui. had een hoogte van twaalf meter. Zij stortte zich op de spoor brug tc Woodford, waarop zich een trein be vond bestaande uit een locomotief en zeven wagons. De machinist en een aantal onbe kend aantal passagiers kwamen hierbij om het leven. Vervolgens stortte de hoos zich op een garage: de garagehouder, zijn vrouw en twee kinderen werden meegesleurd. Men vreest, dat het aantal dooden in totaal dertig zal bedragen. GANDHI DREIGT MET NIEUWE HONGERSTAKING. OPHEFFING DER „ONAANRAAKBAARHEID" GEëlSCHT. AHMEDABAD, 1 October (Reuter). Naar verluidt heeft Gandhi aan eenige van zijn volgelingen te kennen gegeven, dat hij zijn hongerstaking zal hervatten, als binnen zes maanden de z.g. „onaanraakbaarheid" niet wordt opgeheven voor de kasten, waarop dat stelsel thans van toepassing is. DE EUROPEESCHE PARTIJ VAN GRAAF COUDENHOVE. Aangaande het program van de door graaf Coudenhove-Kalergi opgerichte „Europee sche Partij" deelt men aan het Handelsblad mede: Het doel van de Europeesche partij is: De Vereenigdc Staten van Europa, gegrond op rust en vrede in het binnen- en met het buitenland, economischen en socialen voor uitgang en persoonlijk en nationale vrijheid. Jhr. Mr. N. C. DE GIJSELAAR ZIEK. Naar onze Haagsche correspondent ver neemt. is het c.-h. Eerste Kamerlid Jhr. Mr. N C. de Gijselaar. oud-burgemeester van Lei den. wegens een noodzakelijke operatic, in het Haagsche Diaconessenhuis opgenomen. INGEZONDEN MEDEDFFT.TNGEN. a GO ets. per regel. STOFZUIGERHUIS MAERTENS BARTELJORIS STRAAT 16 TEL. Ho. 10756 PHILIPS' RADIOTOESTELLEN NOODWETJES VÓÓR DE L. O. WET. BEZUINIGINGEN ANDERS NIET EFFECTIEF. Zooals bekend, heeft de Tweede Kamer, bvj hare jongste regeling van werkzaamheden besloten de wijziging van de LO. wet van minister Terpstra niet op dc agenda voor de komende vergaderingen te plaatsen. Tenge volge daarvan is het onmogelijk, dat de be zuinigingen. welke minister Terpstra met zijn wijzlgingsontwerp dacht te bereiken, nog voor 1933 practischc beteekeni* zouden kunnen krijgen. Minister Terpstra wil nu. de prac tischc bezuinigingen bereiken, zonder de ge heele L. O. wet overhoop te halen en wel door het indienen van een of meer noodwetjes. De ze wetjes zullen, zooals wij tevens hoorden, dezer dagen het licht zien. HET SCHOT IN HET VOLKENBOXDS- GEBOIW GENEVE. 1 Oct. Reuter,) Men is erin ge slaagd den man te arresteeren, die heden een schot loste op de Commissiesaal van het Volkenbondsgcbouw. Het is de 42-jarige Hongaarsche rechts geleerde Budai, die bij zijn verhoor ver klaarde aldus te hebben gehandeld, omdat hij verbitterd is tegen de autoriteiten, die hem de noodige papieren weigeren. De man is nog pas korten tijd in Genève. UITBREIDING DFR STAKING IN DE DUITSCHE ZEEVISSCIIERIJ WESERMIJNDE. 1 Oct. 'V.D.) Ook in de steden aan de beneden-Weser hebben dc be manningen van de stoom visschersschcocn gehoor gegeven aan de stakingsoproep. He den konden in Geestesmunde twee schepen niet uitvaren. De bond voor de Duitsche zoe- visscherij heeft in Brcmerhafen de arbitra ge-commissie bijeengeroepen. Ton Ruygrok: „De Witte Ridder". Bij de N.V. Uitgevers Mij. ..Fidelitas" is verschenen: ..De Witte Ridder", door Ton Ruygrok. een boek dat onder de jeugdige le zers voor wie het bestemd is, zeker zijn weg wel zal vinden. De heer Ruygrok beschikt, over oen boeienden. suggestieven stijl, die vooral uit komt in het verhaal „Op leven en dood", waarin op zeer levendige wijze verteld wordt hoe „De Witte Ridder" zijn vriend, den rij ken en edelen koopman Borcnsius. be schermt tegen een aanval van den roofrid der Gamulan en zijn bende. Het boek bestaat uit een collectie schetsen, die ons verplaatsen in den tijd van de goe de en de slechte ridders, eeuwen terug en ln al deze verhalen is „De Witte Ridder" de hoofdpersoon. Hij is de verpersoonlijking van al wat goed en nobel en flink Ls hij paart beleid aan moed. handelt nooit- overijld weet zijn tijd af te wachten en in den strijd tegen een overmacht maakt hij ge bruik van dat wapen, dat zoo dikwijls de overwinning heeft behaald op brute krachtslimheid. Nooit doet de verdrukte onschuld, of doen zij die ln ellende verkceren. tevergeefs een beroep op den Witten Ridder, c'le altijd gereed staat, om zijn medcmenschen te helpen en zijn dapperheid on bekwaamheid in hun dienst te stellen. Ton Ruygrok heeft zijn kring van jonge lezers in den Witten Ridder op uitstekende wijze een lichtend voorbeeld gegeven, dat ook in onze dagen zij het op ecnigszins anrer terrein navolging overwaard is. Het boek is verlucht met aardige „zwart jes". INGEZONDEN MEDEDEEI.INGEN a 60 ets. per regel. AGENDA Heden: Schouwburg Jansweg: Haarl. Opera(cttc) Vereeniging: De Klokken van Corncville. 8 u. La Gaité, Raaks 13, Cabaret dancing 812 uur. Luxor Sound Theater: „Tropenkolder" cn uitgebreid voorprogramma. 8.15 uur. Cinema Palace: ,.De Gravin van Monte Christo". Op het tooneel: Lola en Uay, Ta lent and Comedy. 7 en 9.15 uur. Rembrandt Theater: „Ein Lied. ein Kuss, ein Madel" geprolongeerd. Op het tooneel: Andy en Caroll, Dancing FooLs. 7 cn 9.15 uur. Kun.stzaal Recker. Wagenweg 102. Tentoon stelling van werken van Haarlemsche beel dende kunstenaars. 10—7.30 uur. DINSDAG 4 OCTOBER Stadsschouwburg: Gezelschap Saalborn: De blauwe Engel. 8 uur. Concertgebouw: H. O. V.. solisten Felix dc Nobel, Jos, de Klerck, Johan Spies. 8.15 uur. La Gaité, Raaks 13. Cabaret, dancing 8—12 uur. Bioscoopvoorstellingen. Kunstzaal Reekcr, Wagenweg 102. Tentoon stelling van werken van Ilaarlcmschc beel dende kunstenaars. 10—7.30 uur. Teyler's Museum, Spaame 16. Geopend op werkdagen van 11—3 uur, behalve *s Maan dags, toegang vrij. APOTHEKEN 'AVOND- EN NACHTDIENST) Duym cn Keur, Keizerstraat 6 Tel. 10373 Firma H. Remmers en Zoon. Kruisstraat 6 Tel. 10354.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 9