BRAND BIJ „DE BILT".
HOE DE WERKLOOSHEID TE BESTRIJDEN.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15115
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 4 October 1932
HAARLEM'S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOÜRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f335, franco per post ƒ355, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72j4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 4 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1_5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.6(X
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icdcren dag) 1—3 regels 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongesch
ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vinger f 1 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-.
iluheid f2000- Overlijden f 600- Vedies van Hand, Voet of Oog f400- Vedies Duim f75- Vciliej Wijsvinget f75- Vedies andere vingei f30-
HAARLEM. 4 October.
Jacht op Groot Wild
Met „Groot Wild" bedoel ik den prins van
Wales. Dit zonder de geringste neiging tot
onhoffelijkheid jegens den kroonprins van
een met ons bevriende natie. Ik neem maai*
aan dat het Engelsche volk dat is, ofschoon
onze Troonrede, dat kernachtige en opge
wekte brok litteratuur, dit jaar voor het
eersr, over onze vriendschappelijke betrek
kingen met andere naties gezwegen heeft.
Zou men daaruit mogen afleiden, dat wij met
geen enkele meer bevriend zijn? Natuurlijk
niet. Behalve de vanouds bekende hartelijke
verdragen, aangevuld met het Kellogg Pact,
zijn we zelfs verrijkt met die nieuwe, na-
oorlogsche vriendschapsbanden, aangeduid
als „geesten". U weet wat ik bedoel. Het zijn
de bezielende gevoelens, waarin zekere ver
dragen tot stand komen, en slechts zelden
worden uitgevoerd. Wij, bijvoorbeeld, hebben
mede ons aandeel in den geest van Oslo en
in den geest van Ouchy, terwijl wij „sowieso",
zooals de Duitscher zou zeggen, mede-ademen
in den ietwat-verbleekten geest van Locarno.
Men zegt dat deze geest tegenwoordig alleen
nog maar spookt. Dat doet-ie bij voorkeur in
de nachtmerries van de heeren Vort Papen en
Herriot.
Maar ik wou het over den Engelschen
kroonprins hebben. De jacht op hem is pas
weer geopend, en ditmaal heet de Diana de
Zweedsche prinses Ingrid te zijn dochter
van den kroonprins van Zweden. Van haar
wordt beweerd, dat haar levensideaal is ko
ningin van Engeland te worden. Sommige
menschen bezitten allermerkwaardigste le
vensidealen. In dezen tijd kan men zich wel
iswaar moeilijk den man voorstellen, wiens
ideaal het koningschap zou zijn. Maar onge
twijfeld zijn er nog vrouwen genoeg die graag
koningin willen worden.
Zonder twijfel zou de prins van Wales daar
meer van kunnen vertellen. Hij is nu achten
dertig jaar oud. en nog steeds vrijgezel. Er
was een tijd waarin vrouwelijk Engeland de
beste verwachtingen van hem had. Het gaf
hem den naam „Prince Charming", liep te
hoop waar hij zich ook maar even vertoonde,
dweepte met zijn glimlach en hing zijn por
tret overal op.
Maar de jaren vloden heen, en de prms
hield stand. Hij trouwde niet. Een tijdlang
romantiseerden de Engelsche dames het geval
door te beweren dat hij liefde koesterde
jegens een hofdame, die niet hoog genoeg in
rang was om koningin te worden. Iedereen
noemde den naam van die hofdame, behalve
de kranten, die het zwijgen over het babbel
praatje bewaarden. Merkwaardig toch, dat
dezelfde menschen die zulke dingen rondver
tellen altijd zeggen dat de kranten zoo
indiscreet zijn.
Enfin. Dat verhaaltje kon niet eeuwig stand
houden. De openbare dames-meening vond
blijkbaar op den duur, dat de kroonprins die
hofdame nu maar eens vergeten moest zijn.
En allerlei jongere hofdames, van hooger
adel, werden hem achtereenvolgens toege
dicht.
Zonder succes. Er gebeurde niets: de prins
bleef koppig vrijgezel. Inmiddels bepaalde hij
zich niet langer tot charme, het maken van
reizen en het springen op paarden, maar
begon een nieuwe rol te spelen., Zich infce-
resseerend voor den bloei van 's land's nij
verheid, verscheen hij op congressen van in-
dustriëelen en kooplieden en vertelde hun
ongezouten waarheden over datgene, waarin
zij tekortschoten en dat hen de buitenland-
sche markten deed verliezen. De mannen, die
de kranten schrijven benoemden hem tot
„eerste zakenman van het Vereenigd Ko
ninkrijk", „onzen business-gezant" en zoo
meer. Hij steeg in hun achting, terwijl zijn
portret in de meisjes-slaapkamers ver
drongen werd eerst door Rudolph Valentino,
later door Maurice Chevalier. Twee nieuwe
„princes Charming". De oude, ieder jaar te
leurstellender, glimlachte steeds minder en
trouwde maai* hardnekkig niet. Zijn broer, de
hertog van York, gaf wat troost door het wel
te doen, maar hij was nooit erg bij het dames-
publiek in de gratie geweest. Een vierkant
jongmensch, zonder noemenswaardigen glim
lach. Zijn vrouw werd toen maar het groote
succes. Intusschen begon men overal te ver
tellen dat de prins van Wales niet koning
wou worden. Behalve in de kranten, die ook
daarover zwegen.
Hij zou abdiceeren, zei men. Er gebeurde
niets. Hij bleef kroonprins en vrijgezel. Het
verschil in de opvattingen daaromtrent van
vrouwelijke en van mannelijke zijde kent u
precies. Als uw nichtje of neefje geëngageerd
raakt zullen alle dames in de familie het ge
val onmiddellijk „eenig" en „wat vreeselijk
leuk" vinden. U daarentegen zult u bepalen
tot ..Zoo. Hum!" Is het waar of niet? Blijft
uw neefje daarentegen ongetrouwd, dan zul
len de vrouwelijke leden der familie hem
dit op allerlei min-of-meer subtiele wijzen
ten kwade aanrekenen. Blijft uw nichtje on
getrouwd, dan zullen zij haar (min of meer
oprecht) beklagen. Uw reactie op al die be
schouwingen zal steeds neerkomen op het
zelfde: „Zoo. Hum!"
Misschien heeft de prins van Wales ge
dacht, dat „ze" hem tenslotte wel zouden toe
laten, te doen en te laten wat hij verkoos.
Neen hoor! Hij is nu achtendertig, en hij
heeft ze allemaal erg teleurgesteld, maar nog
kan hij zich niet in de buurt van een huw
bare prinses of hertogin wagen zonder dat-
de „drijfjacht" meteen heropend wordt.
Nu zit hij in Stockholm, met zijn broer prins
George.
Die is ook nog vrijgezel, zoodat de belang
stelling der vrouwelijke openbare meening in
Engeland en Zweden tot het kookpunt geste
gen is. Zullen die koppige jongens Windsor
nu eindelijk één van beiden buitgemaakt wor
den of niet? Zal het meisje Bernadotte de
zege behalen?
De belangstelling is vervaarlijk gestegen
doordat, bij de aankomst van de Engelsche
prinsen aan het Stockholmsche station, de
„bijzonder hartelijke ontmoeting van prins
George en prinses Ingrid algemeen werd op
gemerkt" Dit veroorzaakte een vervaarlijk
gebabbel stel u dat eens even voor bij
alle Zweedsche en Engelsche „teas". Met het
gevolg, dat zoowel het Zweedsche als het
Engelsche Hof officiëel hebben medegedeeld:
„dat er niet de minste grond is voor ge
ruchten dat prins George en prinses Ingrid
geëngageerd zouden zijn, of dat weldra zou
den zijn".
Dat communiqué heeft de spanning na
tuurlijk doen stijgen. De prins van Wales
wordt er niet in genoemd. Waarom niet? Daar
zit wat achter! Dus is het Edward, en niet
George? Bij de Zweedsche meisjes is de prins
van Wales alvast in de gratie geraakt, en zij
hebben hem bij een bioscoop, waar Greta
Garbo zélf verwacht werd, de bloemen toege
worpen, die zij voor de film-ster hadden
meegenomen.
Zoo jaagt de vrouwelijke openbare meening
in Engeland en Zweden nu weer op het
Groote Wild: den prins van Wales. Zal hij
ook ditmaal nog ontsnappen? Wil hij nog
ontsnappen? Of zal de pijl van deze Diana,
die afstamt van een „soldat de fortune", van
Napoleon, van een heel gewoon advocaten-
zoontje uit Pau, dat den maarschalksstaf in
zijn ransel vond, hem tenslotte treffen?
Mocht het gebeuren, dan staat de com
mentaar van ons mannen bij voorbaat vast.
„Zoo. Hum!"
R. P.
VEREENIGING VAN HUIS-
VROUWEN.
HET TWINTIGJARIG BESTAAN.
Deze maand zal het 20 jaar geleden zijn,
dat de Ned. Vereeniging van Huisvrouwen
werd opgericht.
De officieele viering zal plaats hebben op
24 October a.s. te Utrecht, in een der zalen
van het Jaarbeursgebouw, waar het hoofd
bestuur een receptie zal houden.
In de af deeling Haarlem zal dit jubileum
worden gevierd door een feestelijke bijeen
komst op 25 October in het Gem. Concertge
bouw.
De presidente van het Hoofdbestuur, mevr.
Eerdmans zal vermoedelijk dien middag voor
de Radio een feestrede uitspreken, welke
alle leden in het geheele land zullen kunnen
hooren, aangezien de ruim 70 afdeelingen den
25sten October op dezelfde uren in eigen
kring ter viering bijeen zullen zijn.
Dien middag zullen het eigen koor en or
kestje zich doen hooien terwijl mevr. Rodï
Medenbach met verschillende voordrachten,
w.o. een sprookje van Andersen („De Var
kenshoeder"), het feest zal opluisteren.
HET FLATGEBOUW.
In het Maandbericht van de afd. Haarlem
der Ned. Vereen, van Huisvrouwen, worden
eenige mededeelingen gedaan inzake de
plannen, voor een flatgebouw te Haarlem.
De Commissie voor Flatbouw heeft zeer
bevredigende resultaten bereikt, wat betreft
de voorbereiding van den bouw. Het is haar
namelijk gelukt belangstellenden te vinden,
die wat betreft de financieele en technische
zijde van den bouw, bereid zijn hun mede
werking te verleenen.
Vrijdag 21 October zal een vergadering
plaats hebben in het gebouw van Zang en
Vriendschap. Op deze vergadering zal een
vereeniging moeten worden opgericht van
belangstellenden en toekomstige huurders,
welke vereeniging in de toekomst het flat
gebouw zal moeten exploiteeren. Behalve de
oprichting zal dus dien avond ook een be
stuur moeten worden gekozen om de voorbe
reidingen voort te zetten Komt deze vereeni
ging tot stand, dan heeft de commissie het
vertrouwen dat het met den bouw zelf wel in
orde zal komen. Zooals reeds in het kort Is
medegedeeld is het namelijk gelukt iemand
te vinden die trachten wil de financieele
moeilijkheden tot oplossing te brengen. Te
dien einde is reeds een voorloopig ontwerp ge
maakt aan de hand waarvan de bouwkosten
en de hiermee verbandhoudende exploitatie
kosten begroot kunnen worden om zoodoen
de het benoodigde bedrag, benevens de jaar-
huur van de verschillende flatwoningen te
kunnen bepalen.
Nadere mededeelingen hieromtrent zullen
op de vergadering worden gedaan.
Instemming van de IJmuider Federatie
met het plan-van Tilburg.
De heer J. Brandsteden secretaris van de
IJmuider Federatie schrijft ons:
„Met groote belangstelling nam ook ik
kennis van het door U uitgewerkte plan voor
werkloosheidsbestrijding in het groot.
Zonder mij nu over de finesses uit te la
ten het probleem is zonder eenige twijfël
onder de thans bestaande maatschappelijke
verhoudingen buitengewoon moeilijk juich
ik uw plan toe als een krachtige aanspo
ring om nu toch eindelijk te breken met de
politiek van de Ovcerheid. die hierop neer
komt, dat men èn de werkloosheid èn de
werkverschaffing, voor zoover deze dan be
staat, benut om de arbeiders bereid te maken
voor lager loon en onder minder goede ar
beidsvoorwaarden aan het werk te gaan.
Waar dit „natuurlijk proces" zich niet snel
genoeg ontwikkelde, heeft de regeering zich
niet ontzien langs directen weg in te grijpen.
Deze politiek waarbij men de koopkracht
der groote massa verlaagt en het paard dus
achter den wagen spant zal in iéder geval
radicaal moeten worden losgelaten, wil er
van uw plan ook maar iets te verwezenlij
ken zijn.
Wat nu de toepassing op het visscherijbe-
drijf te IJmuiden betreft: het garantiefonds
(los dan van het „winkeliersfonds") werd
vanwege de IJmuider Federatie met nadruk
verdedigd in de conferentie met den heer
Kan, waarbij ook door ons werd berekend
dat per reis alleen aan steungeld pLm. f 450
beschikbaar zou komen als garantie, die, per
schip geboekt, een zeker reserve-fonds zou
kunnen vormen. Ook wij betoogden, dat dit
bedrag naar alle waarschijnlijkheid niet noo-
dig zou zijn, maar zelfs al zou dat het ge
val zijn, al zou het wat meer moeten kosten,
het onberekenbaar groote moreele voordeel,
dat nuttige arbeid werd verschaft, zou dit
alleszins wettigen.
Het gemeentebestuur was voltallig in deze
conferentie aanwezig, allen onderschreven
de juistheid van dit plan, het allereerst de
heer Kan zelf. Nog den volgenden morgen
was het plan bij den Minister ingediend, die
daarop den heer Kan de woestijn inzond
Nu heeft de Burgemeester van Velsen
plannen uitgewerkt, die zeer zeker niet min
der goed zijn en waarbij naar gemeld werd
rekening zou worden gehouden met de op
vattingen van den minister zelf en het is
alsof er geen voorstellen zijn gedaan....
Zoolang de Overheid zich alleen tot taak
stelt belastingen te innen en salarissen te
verlagen zal er voor gezonde gedachten als
de Uwe, waaraan wezenlijke verschaffing van
arbeid ten grondslag ligt, geen plaats zijn en
zal men tijd, energie en geld vermorsen aan
„werkverschaffing" voor 49 Velser arbeiders
te Wipperststuw en aan de Rietmolen.
Meisje met je scheeve petje.
Schuinslings op je permanent,
Mode-toegewijd koketje,
Dat je zoo vol vreugde bent.
Het wordt langzaam aan wat kouder,
Zoo is eenmaal het seizoen
En als 't strakjes vriest ik zou d'r
Als ik jou was, wat aan doen.
Eenerzijds is "t warm in orde
Voor je petbeschermde oor,
Anderzijds 't zou vreeslijk worde',
Als het andere bevroor.
Als je in de koude dagen,
Warm wilt blijven èn modieus,
Heb je,, om naar wensch te slagen,
Eigenlijk toch maai* één keus.
Waarom zou je koude lijden,
Laat het kille oor in spe
Niet het warme oor benijden.
Draag er in den winter twee.
P. GASUS.
SPORTFONDSENBAD TE BREDA.
Te Breda zal met gemeentelijke garantie
een Sportfondsenbad gebouwd worden.
Na de eerste aardschokken op Clialcidicc in Griekenland Foto van een verwoest huizen
complex op een heuvel nabij Saloniki.
BRUTALE INBRAAK
IN STATION AALSMEER.
Brandkast van haar plaats gehaald.
Op perron er 2000.uitgehaald.
AALSMEER, 4 Oct. In den afgeloopen nacht
is in het station van de Nederlandsche Spoor
wegen te Aalsmeer een zeer brutale inbraak
gepleegd. Toen de dienstdoende amb'.enaren
hedenochtend het station betraden, ontdek
ten zij dat een ruit was uitgesneden en de
deur openstond.
De plaats waar de brandkast had gestaan,
was leeg. Voorts waren alle kasten en laden
opengemaakt. Bij onderzoek bleek, dat de
brandkast van den muur was losgetrokken en
per kruiwagen naar het einde der perrons was
gereden, waar men met een voorhamer en
beitel den achterkant had opengehakt.
De buit was meer dan f 2000. zoodat de
nachtelijke bezoekers hun werk niet onbe
loond zagen. Met geregelde tusschenpoozen
wordt den laatsten tijd te Aalsmeer ingebro
ken, zonder dat de politie er in slaagt een
spoor van de daders te ontdekken.
Japan zal het rapport-Lytton afioijzen.
(2e blad. Ie pag.)
De gouverneur-generaal ix>or Ierland. Mac
Netil a]getreden.
(2e blad, le pag.)
De economische wereldconferentie vermoede
lijk in Januari te Londen bijeen.
(2e blad, le pag.)
Hoe de teerklooshcid te bestrijden. Instem-
jning van de IJmuider Federatie met het
plan Van Tilburg.
(le blad. le pag.)
3rand bij „De Bilt". Zolder van het K.N.M.I.
vernield.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Jacht op groot wild.
(le blad. le pag.)
Jhr. dr. J. C. Mollcrus: De Duitsche contin-
genteeringsniGatregelen.
(2e blad. lc pag.)
J. B. Schuil: Nieuwe tooneclstukken te Am
sterdam.
(3e blad, 3e pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
CAFE RESTAURANT „BOLWERK"
Haarlemsche Musici
1ste klas band
UITGEBREID SLAGWERK
HERDENKING LEIDEN'S
ONTZET.
HARING EN BROOD AAN 2450 PERSONEN.
Bij de viering van het feest van Leiden's
Ontzet is Maandag aan 2450 personen haring
en brood uitgereikt.
De optocht, die 's middags gehouden werd,
is geheel verregend. Verder zijn er de ge
bruikelijk feestelijkheden geweest. Er werd
een „elf dorpentocht" om Leiden gehouden.
1-Iet feest was tegelijk een lichtfeest, daar
de Leidsche electricitei'tswerken 25 Jaar be
staan.
BENZINE-OORLOG?
Een groote Amerikaansche maatschappij
deelde aan het Handelsblad mede. dat zij
haar prijs verlaagt van zestien op veertien
cents per liter benzine met ingang van heden
De andere maatschappijen hebben den
prijs juist verhoogd van 14 tot 16 cent.
Zolder van het K. N. M. I. vernield.
Instrumenten gespaard door tijdige blussching.
Radiodienst door Soesterberg
overgenomen.
Tegen verbod is met steekvlam
gewerkt.
DE BILT, 4 October. Hedenmorgen even
voor 9 uur. is op den zolder van ihet Ko
ninklijk Nederlandsch Meteorologisch Insti
tuut ie De Bilt 'brand uitgfebrokon. Men is
in het gebouw van het Instituut bezig met het
aanleggen van centrale verwarming en ver
moedelijk staat het uitbreken van den brand
hiermede in verband.
Het vuur greep snel om zich been en In
den aanvang liet de brand zich zeer ernstig
aanzien. Te 7.20 uur in den ochtend begint
de dienst en tegen 9 uur is hij op vollen gang.
Toen de brand uitbrak, was er dan ook
voldoende hulp om al wat van waarde is.
uit het gebouw te halen. Professor Dr. van
Everdingen, de hoofddirecteur, en de onder
directeur Dr. Cannegieter waren aanwezig cn
onder hun leiding werd alles wat weten
schappelijke waarde heeft, in veiligheid ge
bracht.
De brandweer, die assistentie had gevraagd
en gekregen van de brandweer te Ptrecht.
was spoedig ter plaatse. Groote hoeveelheden
water werden op het vuur, dat fel naar
buiten sloeg, geworpen. Het duurde dan ook
niet lang of men was den brand meester
De zolderverdieping is grootendeels uitge
brand. Hier waren eenige kamertjes, waar
draadlo:ze ontvang-toestel:en stonden voor
het opnemen van weerberichten enz. Deze
toestellen zijn verloren gegaan.
Hot gebouw zelf heeft zeer veel water
schade gekregen.
Onmiddellijk na het uitbreken van den
brand werden maatregelen genomen om
den dienst van het Koninklijk Nederlandsch
Meteorologisch Instituut te doen functlon-
neeren. Het militaire vliegveld te Soesterberg
heeft voorloopig den draad'.o-zen dienst van
De Bilt overgenomen. Hoewel heden eenige
stagnatie in den dienst is te verwachten,
hoopt men tegen den avond schikkingen te
hebben getroffen om alles weer normaal te
doen functionneeren. Van groot belang is,
dat geen wetenschappelijke Instrumenten,
aanteekeningen. enz. verloren zijn gegaan.
De brand in het M* terror logisch Instituut
trok groote belangstelling en spoedig was het
gerucht van den brand over het geheele land
verspreid. Gelukkig bleek de omvang van
den brand niet van dien aard te zijn als in
den aanvang werd gevreesd en gemeld.
Wat de oorzaak van den brand betreft kan
nog worden meegedeeld, dat eenige mon
teurs bezig waren met het lasschen van
buizen, waarbij een steekvlam werd gebruikt.
Dit g:.:chiedde tpgen het uitdrukkelijk ver
bod in. daar in Rijksgebouwen nimmer op
dergelijke wijze laschwerk mag geschieden.
Waterschade.
Het registratie-e.bouw van het K.N.M.I.
heeft veel geleden van waterschade.
Voorloopig is het totaal onbruikbaar. De
administratie zal worden ondergebracht in
het oude gemeentehuis aan den Utrechtschen
weg te de Bilt.
Het gemeentebestuur heeft direct materiaal
beschikbaar gestold voor het ver:oer der be
scheiden naar het Gemeentehuis.
Het gebouw staat nog steeds onder con-
'.:?!e van de brandweer.
Hot laboratorium heeft geen schede onder
vonden.
