UIT DE NATUUR.
LAAT UW COSTUUM
J. LOTTCERINC
Rubriek voor Vragen.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 6 OCTOBER 1932
INGEZONDEN1 IYIEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
DE WEG LANGS HET BROUWERSKOLKJE.
Twee weken geleden deelden wij bijzonder
heden mede over het plan van het gemeente
bestuur van Bloemendaal om een weg aan te
leggen langs het Brouwerskolkje te Over-
vecn. Wij somden de bezwaren op die een na
tuurbeschermer tegen dit plan had. maar ga
ven tevens de meening weer van den direc
teur van Publieke Werken en van het bestuur
van de Vereeniging tot behoud van Natuur
monumenten. die meenden, dat er voor de
natuurbeschermers geen reden voor ongerust
heid behoefde te bestaan.
Thans ontvangen wij de volgende beschou
wing van onzen natuurhistori'schen medewer
ker C. Sipkes, die wij ook plaatsen om de zaak
van alle kanten te belichten.
Ik heb de zaak eens onderzocht aan de
hand van de teakening, die in Over veen ter
visie lag en het terrein eens bekeken.
Ondanks 'het feit dat het terrein in een
toestand is, die verbetering behoeft, meen ik
dat een gemeentebestuur, dat beweert dat
het natuurschoon in haar handen veilig is, al
daar en op die wijze geen weg mag aanleg
gen.
De Kolk is altijd het rustige plekje geweest
van de Overveensche duinen. In het voorjaar
was het er beschut en ontwikkelde zioh
vroeg het planten- en dierenleven. Door de
aanwezigheid van een flinke oppervlakte
water waren er veel watervogels. Nergens
aan den duinrand tusschen Hoek van Hol
land en den Helder is een dergelijk duin-
meertje. De waterstand is ondanks de uit
drogende werking van waterleidingen en de
zanderij vaart op peil gebleven en de omge
ving met de restauratie, het open zandige
•terrein en de dennenbosschen leent zich tot
kinderspeelplaats en rustig verblijf ver van
verkeer en lawaai. Zeldzame planten of
dieren zijn er weinig, wel groeit er nog de
kever-orchis, die elders in de duinen door de
waterleiding zeldzamer is geworden, - aar het
landschap van duinmeer met hoog geboomte
en hooge duinen op den achtergrond is iets
wat Intact behoort te blijven.
Nu is het onvermijdelijk dat bij wegen
aanleg, villa-bouw, stads-uitbrelding, aanleg
van havens, Industrie-terreinen, bij ontginning
je zelfs bij duinbebossching natuurschoon
verloren gaat. Meestal is dit onvermijdelijk.
Onze bevolking breidt zich uit, moet kun
nen wonen, moet zich kunnen verplaatsen,
m-oet 'kunnen produceeren en transporteeven.
Een voorbeeld van an.i. onvermijdelijke
schending van natuurschoon was de aanleg
van den Zeeweg. Er was behoefte aan om
de dicht-bevolkte centra met het strand te
verbinden met een beteren weg dan die over
AcrdenhoutZand-voort. En de geschiedenis
heeft de voorstanders van dien weg gelijk
gegeven. Er wordt een druk gebruik van ge
maakt en tenslotte is veel natuurschoon open
gekomen voor de oogen van hen. die anders
niet gemakkelijk in het ongerepte duinter-
rein gkomen waren.
Zoolang het terrein daar onbebouwd blijft
is die weg ook een winst gebleken voor na
tuurliefhebbers. die evenals ieder ander wegen
noodig hebben om in de natuur te komen.
Ik vraag mij echter af of het verlies van
do landelijke rust en eenvoudige s. -•nheid
van de Kolk opweegt tegen het bestaan van
een weg, die uitsluitend tot doel heeft 'het
verkeer door Overveen te ontlasten. Mijn
bezwaar geldt ook niet een weg op eenigen
afstand van de Kolk (hoewel de omgeving
er dan niet op vooruit zal gaan) maar een
weg die aai» het begin vain de Kottk, aan
het meest Z. O. gedeelte vlak langs den
waterkant zou gaan. Zou deze meer Zuid-
West-waarts beginnen om dan met een
ruimere bocht, uit het gezicht te blijven, ach
ter de begroeiing om. om dan halverwege de
spoorbaan op de hoogte uit te komen waar
deze nu ook ontworpen is, dan zou het een
ander geval zijn. Maar dan moet de gemeente
een klein gedeelte bijkoopen, dat indertijd
toen de gemeente de Kolk kocht, met om
geving. niet bijgekocht is.
In tusschen blijft een weg. zoo dicht langs
de Kolk altijd een rustverstoorder. De aller
beste oplossing zou zijn wanneer eenvoudig
de Zanderij vaart verbreed wordt en doorge
trokken tot den Zeeweg, waar de®e toch vlak
bij eindigt. Dit noodzaakt Bloemendaal wel
tot don aankoop van meer grond maar spaart
het bouwen van een nieuw viaduct uit. daar
de Zanderij weg reeds onder een viaduct door
loopt, dat groot genoeg is om voor een
breed eren weg dienst te doen.
Hier wreekt zich dus weer het ontbreken
van een uitbreidingsplan. Had men eerst
dezen weg geprojecteerd, na een route ge
kozen te hebben, die zoo min mogelijk in
breuk deed op het natuurschoon, dan had
men mogelijk direct kunnen koopen in één
koop. wat voor dezen weg noodig is. Nu
zou weer apart onderhandeld moeten worden
en moeten nieuwe stukken mogelijk duur
worden betaald.
Er is in Bloemendaal reeds veel natuur
schoon verloren gegaan Eerst is Oosterduin
bebouwd en ontgonnen op een wijze die niets
overliet van den werkwaardigdn plantengroei
en van het natuurschoon.
Daarna kwam de bebouwing van het
Naaldcnveld en de Primula-beek. die veel
protesten deed opkomen uit Haarlem. De
Protestantenbond was vol tijdens een pro-
testbijeen komst en de eigenares van het
Naalden veld zegde haar medewerking toe.
Het resultaat is geweest dat de moeite
gedeelten van liet. Naaldenveld tuin of mest
hoop zijn en gedeelten, even geschikt voor
<2.o
ON Twot? PC(N WC 6
-DtpouWE.f?S"-lCOLk'J£
viliabouw en met minder waarde als na
tuurmonument ongebruikt liggen.
Dat de Zeeweg nog niet met villa's is be
bouwd danken we aan de malaise. De heer
de Jong. directeur van P. W. in Bloemen
daal verklaart het ronduit in Haarlem's Dag
blad:
„Toen wij indertijd den Zeeweg aanlegden,
hadden we niet het plan dezen te bebouwen.
Nu zijn de omstandigheden inmiddels ge
wijzigd en als er nu (14 September *32 C.S.)
gegadigden zouden komen voor het koopen
van grond om hier en daar een mooie villa
te zetten, dan staan wij op het standpunt
dat daardoor het natuurschoon niet geschaad
zal worden".
De waterleidingen deed de duinen uit
drogen en de moerasflora en -fauna ver
dwijnen, de konijnenjacht deed de helling-
flora sterk achteruitgaan, overal kwam prik
keldraad en kwamen bordjes met verboden
toegang. Wie uit Haarlem in het Gooi komt,
In de buurt van Alkmaar, in Gelderland of
Limburg, wordt getroffen door de vele vrije
wandelingen.
Is er één gemeente waar het natuurschoon
meer verdwijnt, dan in Bloemendaal?
Heeft Bloemendaal op de wijze van ge
meenten als Heemstede en Velsen. om nu
maar in de buurt te blijven, groote buitens
of terreinen aangekocht met de bedoeling
deze als natuurreservaat en wandelterrein te
behouden? Zeker van Groenendaal en Vel-
serbeek zijn gedeelten als villaterrein ge
bruikt, kleine gedeelten die als wandelter
rein het minst van beteekenis waren. E'~e-
mcndaal bestemde het mooiste gedeelte van
het Naaldenveld voor bebouwing. Wen-scht
villa's langs den Zeeweg, in het schitterende
en nu nog ongerepte duinlandschap en
wenscht een weg door het kleine terrein om
het Kolkje, dat daar pas aangekocht is. Een
uitbreidingsplan van Bloemendaal, waarin op
behoud van een groot natuur-reservaat ge
hoopt wordt, verschijnt niet, hoewel daar al
jaren lang door bevoegden op aangedrongen
wordt.
Dit gemeentebestuur kan natuurlijk niet
aansprakelijk gesteld worden voor wat
vröeger geschiedde of nagelaten werd. Ten
slotte beslist de gemeenteraad. En daarin
werd nog met 10 tegen 4 stemmen besloten
den weg langs het Kolkje aan te le^^en.
De voorstemmers hebben blijkbaar
niet gevoeld dat het nu welletjes was met
den achteruitzetting van de Natuur in de ge
meente, dat oi" nu een uitbreidingsplan moest
kernen, dat wel rekening zou houden met
de eischen van natuurbescherming. Want
indien de gemeente besluiten zou, de groote
duincomplexen langs den Zeeweg tot de
grens van de gemeente Velsen tot natuur
monument te verklaren in het uitbreidings
plan, dan zou men andere opofferingen ver
dedigen kunnen met het oog op de finan-
cieele consequenties, die later di't groote na
tuurmonument zou meebrengen.
Maar uit niets blijkt dat men de duinen
langs den Zeeweg sparen wil; uit de woor
den van den directeur van P. W. blijkt het
tegendeel.
Indien men geen weg'aanlegt bij de Kolk
of deze een ander verloop geeft, kan het
terrein toch zoo niet blijven. Er wordt veel
gewandeld zoodat de paden rul zijn. de hel
lingen zijn zandig door het ontbreken van
begroeiing wat weer veroorzaakt werd door
het vele loopen van vroeger en het langzame
herstel in het droge zand. De hemel beware
ons echter voor een „plantsoen" im die om
geving. Niets zou bekrompener en banaler
aandoen dan wanneer daar hekjes en gras
veldjes zouden komen met de heesters van
onze tuinen en'parken. Het liefst had ik dat
een houtvester zijn mes er in zette, liever dan
een tuinarchitect. Houtvesters laten meer aan
de natuur over en hoe meer men er aan
doet, hoe onnatuurlijker zoo'n terrein word:
En het is zeer goed mogelijk verharde paden
en begroeide hellingen te krijgen zonder dat
het „plantsoen" behoeft te worden.
Dit gaat niet zoo snel als plantsoenaan-
leg, doch de natuurlijke weg is niet altijd
de snelste maar wel de beste ais het gaat
om herstel van een terrein als dit. En wanneer
het verkeer op een behoorlijken afstand, van
dit intieme plekje komt dan hebben de wan
delaars van Haarlem en omstrekendie nog
wel iets anders wenschen dan asfalt en ben
zine-dampen, hun zin. kan het nageslacht
nooit verwijten dat er natuurschoon onher
stelbaar vernield is en is dit een aanwijzing
dat- voor de toekomst dat natuurschoon bij
het gemeentebestuur van Bloemendaal veilig
C. SIPKES...
ABONNEMENTS-KUNSTAVONDEN IN DEN
STADSSCHOUWBURG
In den Stadsschouwburg zullen in het
halfjaar, beginnend 25 October a.s. zes abon-
nements-kunstavonden worden gegeven.
In October zullen Paul Haakon en eenige
danseressen van het Anna Pawlowa-ballet
(o.a. Cecil Mather) optreden; in November
komt Fienlje De La Mar met chansons en
éënbedrijfsspelen en in December Darja Col
lin, met haar dansgroep.
Voorts zullen onderscheidenlijk in Januari
Februari en Maart a.s. optreden: Alexander
Moskowsky (viool). Charlotte Kohier, met
haar nieuwste voordracht (waarschijnlijk „De
Groot-Inquisiteur" van Dostojewski) en het
Budapester Trio (trio, piano-, viool- en cello
soli).
Deze avonden worden verzorgd door den
jniDressario K. S. Ankersmit.
geregeld persen, 'smorgens afgehaald,
's avonds bezorgd. PRIJS f 1,—
VERVERIJ EN CHEM. WASSCHERIJ
Groote Houtstraat 5 a Telef. 10771
ONZICHTBAAR STOPPEN
HULP AAN TUINDERS.
WAT DE PROVINCIE NOORD-HOLLAND
DOET.
De leden der Prov. Staten van Noord-
Holland H. F. van Vuland en A. Grave-
stein hebben aan Ged. Staten de volgende
vragen gesteld:
Nu de Provinciale Staten van Noord-
Holland in de zomerzitting van 1932 100.000
hebben uitgetrokken voor „het verstrekken
van tegemoetkomingen aan tuinders, wier
producten op de veilingen de onder goedkeu
ring van Gedeputeerde Staten vastgestelde
minimum-prijzen niet opbrengen", wensch-
ten wij aan Ged. Staten te vragen:
Is het mogelijk, dat Gedeputeerde Staten
thans reeds kunnen mededeelen, in welk sta
dium van voorbereiding de uitvoering van
bovengenoemd besluit zich bevindt?
Achten Gedeputeerde Staten het niet ge-
wenscht, dat spoedig' tot uitvoering van dat
besluit wordt overgegaan, opdat de tuinders
de resultaten hiervan weldra zullen kunnen
incasseeren, en kunnen Gedeputeerde Sta
ten in dit verband al reeds mededeelen, wan
neer de definitieve uitvoering kan worden
tegemoet gezien?
Het antwoord van Gedeputeerde Staten
luidt als volgt:
Ter uitvoering van het bovenbedoelde Sta
tenbesluit is aan de Commissie tot het in
stellen van een onderzoek naar de toestan
den in den land- en tuinbouw in Noord-
Holland advies gevraagd omtrent de wijze,
waarop het in- en verkoopbureau zal moeten
worden ingericht en zal functionneeren ter
bereiking van het gestelde doel, alsmede over
de wijze, waarop de toegestane gelden kun
nen worden besteed in dier voege, dat eens
deels het beschikbaar gestelde bedrag niet
wordt overschreden, andersdeels de grond
gedachte (uitbetaling van de minimum-
priizen) tot haar recht komt, ook indien het
verloop der aan de veilingen behaalde prij
zen ongunstig is.
In het uitvoerig advies, door de Commissie
onder dagteekening van 1 Augustus j.l. om
trent- deze punten uitgebracht, werd de wen-
schelijkheid betoogd, er naar te streven, de
steunmaatregelen voor den tuinbouw, bij de
Regeering in overweging, met het in- en
verkoopbureau van de provincie te verbin
den, hetgeen zou kunnen worden verkregen
door met de Regeerings- en de provinciale
bijdragen te zamen de minimum-prijzen zoo
veel te vermeerderen, dat deze voor de tuin
ders de gelegenheid openen voor hun artike
len een prijs te verkrijgen, die ten naasten
bij de productiekosten dekt.
Naar aanleiding daarvan zijn inlichtingen
ingewonnen betreffende de voornemens der
Regeering met betrekking tot de maatrege
len, van Rijkswege te nemen ter leniging van
den nood in den tuinbouw. Hoewel omtrent
den aard dezer maatregelen nog geen zeker
heid kon worden verkregen, kan thans toch
worden aangenomen, dat. al zal een samen
werking als bovenbedoeld waarschijnlijk niet
verwezenlijkt, kunnen worden, de instelling
van een in- en verkoopbureau, zooals dit
door de bovengenoemde provinciale Commis
sie is voorgesteld, naast de hulpverleening
van het Rijk bestaanbaar zal zijn en de we-
derziidsche maatregelen niet storend op el
kander zullen werken.
Gedemiteerde Staten achten om die reden
het tijdstip gekomen bij wijze van proef tot
de instelling van het in- en verkoopbureau
over te gaan en daartoe de noodige geld
middelen beschikbaar te stellen.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven
BESTRIJDING DER
WERKLOOSHEID.
Als lezer van uw blad las ik natuurlijk uw
plan: „Hoe de werkloosheid te bestrijden".
Gaarne zou ik dienaangaande eenige be
langrijke punten naar voren "willen brengen.
Wanneer men het een of ander wil bestrij
den, in dit geval de werkloosheid, rijst aller
eerst de vraag, hoe is die werkloosheid ont
staan. Deze is ontstaan grootendeels door de
machine. Men zou dus heel vlug kunnen zeg
gen, weg met al dat machinale gedoe, maar
dat gaat niet meer.
Wanneer een boer met een machine door
twee arbeiders zijn land kan laten bewerken,
laat hij dat niet door vier of nog meer ar
beiders met de hand doen. Wanneer een aan
nemer een deur van de fabriek kan betrekken
voor drie a vier gulden, laat hij die niet in
zijn werkplaats maken waar aan een man
minstens twaaif uur met de hand werkt. In de
metaalindustrie is het precies hetzelfde.
Neemt men het vervoer te water of te land,
het is steeds weer de machine die het doet,
kortom de machine vervangt duizenden men-
schen.
Wanneer men alles goed onder de oogen
ziet, vraagt men zich af. hoe is het mogelijk,
dat er nog voorstanders zijn van een acht-
urigen arbeidsdag. Dit is een onhoudbaar iets.
Het is waar. dat de werkman al een veel
menschwaardigerbestaan heeft dan voor jaren
geleden, doch nog heeft de levensvoorwaarde
van den werkman geen gelijken tred gehouden
met de ontwikkeling der techniek.
Dit is echter nog te bereiken door verstan
dig overleg.
Ten eerste moet volgens mij een kortere
werkweek ingevoerd worden, b.v. 36 uur per
week. In die 36 uur moet de werkman meer
verdienen, dan hij nu verdient. Wanneer een
werkman meer verdient kan hij meer uitge
ven. die uitgaven brengen weer meer werk
voor andere bedrijven.
Dit is een zoo belangrijk punt- Daar af
standen ook al dooi' de techniek geen rol meer
spelen, moet deze zaak in den Volkenbond be
handeld worden Er is geen denken aan. dat
wij Nederlanders met- ons kleine landje daar
aan kunnen beginnen.
i De besprekingen welke voor een dergelijke
verandering noodig zullen zijn, nemen echter
veel tijd in beslag en de nood dringt.
Wat kunnen wij Nederlanders r.u voorloopig
zelf doen.
Ten eerste: Ophouden met bezuinigen. De
bezuiniging maakt werkloosheid. De gemeen
ten, waaronder ook Haarlem, krimpen perso
neel in. Dit is verkeerd. De gemeente moet
niet een keertje minder per week het vuilnis
weg laten halen, neen, één keer meer, dat is
goed voor de gezondheid en geeft werk aan
menschen.
Geen postkantoor moet des avonds om vijf
uur sluiten; waarom Zondags geen postbestel
ling? Er zijn zooveel werkkrachten, dat de
hoofdpost en hulpkantoren tot des avonds elf
uur open konden zijn, dan maar dubbel per
soneel. Nu hoor ik al zeggen, waar moet rijk
en gemeente het geld er voor vandaan halen.
Dit is zeer eenvoudig. Niet nog eens een nieu
we belasting maken die op een specialen tak
drukt, neen, alleen „Inkomstenbelasting", dit
is de juiste belasting, maar met dit verschil,
dat Inkomens voor on gehuwden beneden twee
duizend gulden per jaar en voor gehuwden
beneden drie duizend gulden per jaar vrij van
belasting moesten zijn.
Voornamelijk de hooge inkomens moeten zoo
belast worden, dat rijk en gemeente voldoen
de heeft om rond te komen.
Dan moet ook vervallen het verbod, dat na
zekeren tijd des avonds niet verkocht mag
worden, en niet gewerkt mag worden in werk
plaatsen; aan bouwwerken enz. Dat alles
maakt- werkloosheid. Nu kort geleden weer de
verordening van Zondagssluiting, waarvoor dit
alles? Wie des avonds na 8 uur niet koopen en
verkoopen wil, moet daar zelf over kunnen
beslissen. Al die dwangmaatregelen maken
werkloosheid.
Voor het moment is de zorg, het werk wat er
ls te verdeelen en werk te maken, echter moet
sterk opgelet worden, dat geen arbeider lan
ger werkt dan den vastge'stelden werktijd,
waardoor dus het twee' ploegenstelsel uitge
breid moet worden. De werkloozen-steun moet
zoo vlug mogelijk ophouden, het is een be-
'.eedigend iets voor een werkman om een aal
moes te ontvangen. Ook de jongere generatie
leert door steun trekken geen vak, waardoor
het gehalte der menschen er niet op vooruit
gaat. Ik hoop dat dit arikel onder de oogen
kom van de heeren die iets mede te zeggen
hebben in het algemeen belang.
Bij voorbaat mijn beleefden dank voor de
plaatsruimte, teeken ik
J. INPIJN.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
HAARDEN
op zeer voordeelige cond. Bezoekt onze «howroom
J. J CORNELISSEN
KAMPERVEST 1 hoek KI. Houtatraat
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonné's van Haarlem's Dagblad,
worden door een specialen Redacteur en
zijn talrijke medewerkers zoo mogelijk en
ten spoedigste beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan de Redactie, Groote Houtstraat 93, met
duidelijke vermelding van naam en woon
plaats. Vragen, waaraan naam en adres
ontbreken, worden terzijde gelegd.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
De antwoorden worden per auto GEHEEL
KOSTELOOS thuis bezorgd.
RECEPTEN.
VRAAG: Iloe moet een crêpe Georgette jurk
(geen kunstzijde) gewasschcn worden? De jurk
zag er, na gewasschen en gestreken te zijn, den
volgenden dag weer uit als ongestreken.
ANTWOORD: Georgette kan meestal niet te
gen wasschen in water. Het krimpt dan dik
wijls zoo hevig, dat de kleedlngstukken veel te
klein worden. Een enkelen keer wil het wel eens
goed gaan, a-ls do jurk nat op de juiste grootte
wordt gerekt en dan gestreken. Hebt gij de jurk
wel nat gestreken? Zoo niet, dan zouden wij u
raden haar nog eens in het water te zetten en
nat te strijken. Crêpe Georgette kan veel vei
liger in benzine gewasschen worden: daarvan
veran-dert het niet, maar dat behoeft gij nu niet
meer te probeeren, want dat zou in dit geval
niet meer helpen.
VRAAG: Kraag en manchetten van grijs
lammetjesbont zijn geel geworden. Hoe krijg ilc
die weer in de oude kleur?
ANTWOORD: Hot eenige middel is kraag en
manchetten met koudwater kleedingverf weer iri
de gewenschte kleur te verven. Handel precies
volgens de gebruiksaanwijzing, die er op staat.
VRAAG: Voor vloerbedekking heb ik witte
matten, die door het loopen er over en door
de glijspijkevs van de stoelen (roestig) vuil ge
worden zijn? Hoe moet ik die schoonmaken?
ANTWOORD: Maak een lauw zeepsopje van
amrnoniakzeep; doop hierin een schoonen borstel
en boen daarmee do matten flink af. Spoel met
koud water na, tot alle zeepsop er goed uit is
en laat in de schaduw drogen. Zijn de roest
vlekken er niet uit, gebruik dan een ïmmacuhi=
roeststift. De gebruiksaanwijzing staat er op.
De glijdoppen moet gij met fijn sohuurlinnen af
schuren, zoodat er geen roest meer aan zit.
VRAAG: 1. Een bruine peau de suède regen
jas met rubber voering is vuil geworden. 2.
Ook zijn er lakvlekkon op. Hoe kan ik die rei
nigen?
3. Hoe verwijdert men vetvlekken uit bruin
lederen schoenen?
ANTWOORD: Leg den mantel languit over
een tafel en wrijf zachtjes, maai- intens, met
schuurpapier no. 00 (geen schuurlinnen!) af.
2. Gij geeft niet op welke lak. Is het spiri-
tuslak of rooden pijponlak, of fleschenlak, dan
kunt gij het goed oplossen met brandspiritus.
Mocht de blauwe kleur der spiritus een vlek
achterlaten, dan trekt deze, aan de luoht bloot
gesteld, vanzelf weg.
3. Wrijf eerst de vlekken en. als deze er uit
zijn, den gcheelen schoen stevig af met xylol.
Den volgenden dag poetsen met goede schoenwaf-
in de kleur van het leer.
VRAAG: Hoe verwijdert men theevlekken uit
een blad van een boek?
ANTWOORD: Leg onder de vlek een flink
stuk watten en bevochtig de vlek met waterstof
superoxide 2 pCt. en laat dit 8 a 10 minuten
inwerken. Bet dan met een wat of wit doekje
met schoon, koud water alle waterstof super-
oxyde er goed uit. Leg aan weerskanten van
het natte blad een schoon wit of rood vloei en
doe het boek dioht en laat zoo drogen.
VRAAG: Hoe moet men tomaten in het zout
afleggen
ANTWOORD: De tomaten worden van de
kroontjes ontdaan en goed sclioongewasschen in
een inmaakpot gelegd en ruim overgoten met
koude pekel van 1 ons zout per liter water. Als
zo goed onderstaan dekt gij den pekel af met
een laagje geklaarde boter. Op koele plaats be
waren.
VRAAG: Hoe kan men het boste zijden gor
dijnfranje wasschen?
ANTWOORD: Doe in
schoonc steenen
kom of pan flink wat waschbenzine en sla de
afgeschuierde franje er 5 minuten zacht in heen
en weer. Hang ze dan, zonder wringen, op een
schoonen doek te drogen. Deze behandeling
moet buiten in de schaduw geschieden en voor-
ai geen vuur of lioht in de nabijheid!
VRAAG: 1. Er zijn plotseling kleine witte
beestjes ter grootte van een speldeprik op mijn
rundlederen crapaud gekomen. Komen die uit
het hout of uit het leder en wat moet ik er
tegen doen?
2.Hoe kan ik dat leder het beste onderhouden?
ANTWOORD: I. Die witte beestjes komen veel
voor in vochtige huizen. Laat zooveel mogelijk
droge lucht en zonlicht binnen komen. Maak
den stoel bulten goed schoon met een doek die
een weinig met terpentijn bevochtigd is. Zet een
paar bussen (b.v. cacaobussen) half gevuld met
ongebluschte kalk, op niet in het oog loopende
plaatsen in de kamer en vernieuw de kalk als
die gebluscht is.
2. Doe in een jampotje 50 gram zuivere bijen
was en giet daar 125 gram terpentijn op. Roer
het zeer goed dooreen en maak het potje dicht.
Na 24 uur hebt gij dan prachtige was voor het
leer. Doe een weinigje er van op een doek en
wrijf er het leer mee, tot het glad is. Wrijf dan
stevig met een flanellen doek zonder was na.
VRAAG: 1. Hoe krijgt men wit satijnen
schoentjes, die stoffig en door zwarte schoenen
vuil zijn geworden, schoon?
2. Hoe verwijdert men een advocaativlek uit
een witte, kunstzijden jurk? Met water worden
het vlekken.
ANTWOORD: 1. Maak de schoentjes goed stof-
schoon. Roer op een steenen bord magnesia met
benzine tot een dik papje en bedek er het sa
tijn van de schoentjes geheel mee. Laat een
uurtje stfl staan, klop er dan de droge mag
nesia af en schuier met zeer schoonen borstel
na. Deze behandeling moet buiten in de scha
duw geschieden en vooral geen vuur of licht
in de nabijheid.
2. Leg de vlek met den achterkant op een
vierdubbel gevouwen sohoonen doek en bevoch
tig alleen de vlek met waterstof superoxyde 2%.
Laat dit 10 a 15 minuten vochtig blijven en bet
dan goed met schoon water uit. Als de vlek er
uit is, de japon even door ruim schoon, koud
water slaan en zonder wringer op een kleer
hanger te drogen hangen,
VRAAG: Hoe kan men een wit wollen kinder
wagenvacht wasschen, zonder dat deze ver
kleurt?
ANTWOORD: Zet de vacht een nacht in kou
den pekel van 1 ons zout op 1 liter water en
sla er den volgenden morgen flink door. Spoel
in ruim schoon water uit en klop haar, zonder
wringen flink uit.
VRAAG: 1. Heeft u voor mij een recept van.
anrandelkrullen?
2. Van Limburgsche kruidkoek?
3. Van Groninger koek en
4. Van gevulde amandel boterkoek?
ANTWOORD: 1. Benoodigd: 250 gram basterd
suiker, 100 gr. amandelen, 100 gr. bloem en 75
gram boter. Pel de gebroeide ama.ndelon en
maal zo door den amandelmolen. Doe de an
dere ingrediënten er bij en maak er een homo
geen deeg van. Maak er kleine knikkers van
en leg die op afstanden op een met boter be
smeerd bakblik. Bak ze in tamelijk warmen oven
gaar. Als zij onder het bakken niet genoeg uit-
loopen, geeft gij er een tikje met een mes op.
Direct als ze lichtbruin en gaar zijn, omkrullen
on op het blik laten bekoelen.
2. Benoodigd: 250 gram bloem: 250 gr. basterd
suiker; lj^ a 2 d.L. melk, 1 theelepel kaneel, 1
theelepel nagelgruis, 1/2 theelepel nootmuskaat
en 1 theelepel dubbel koolzure soda. Maak van
al deze bestanddeelen een stevig deeg, zonder
kluitjes: doe het in een met boter besmeerden
broodvorm en bak dn matig warmen oven met
onderwarmte ongeveer 1 uur lichtbruin en gaar.
Laat In don vorm bekoelon.
3. Benoodigd: 250 gram bloem: 100 gr. basterd
suiker, 100 gr. honing, 1 theelepel dubbel kool
zure soda en fijngesneden sucade en gember
naar smaak. Behandeling als onder 2.
4. Benoodigd: 500 gram bloem; 400 gr. bas
terd sui'ker, 400 gr. boter, lyt e' en voor het
vulsel 125 gram amandelen, 125 gr. suiker, 1 1/2
ei en wat gei-aspte citroenschil. Kneed de 4 be
standdeelen voor het deeg tot een stevigen bal
en verdeel die in twee helften. Druk de eene
in een met boter besmeerden taartvorm. Maal
de gepelde amandelen en vermeng ze met de
anderQ ingrediënten voor het vulsel en maal het
dan nog eens. Leg het op het deeg in den vorm.
en strijk er de andere helft van het deeg over.
Bak in matig warmen oven 1 a l}/£ uur licht
bruin en gaar. Probeer of ze gaar is door er
met een lardeernaald of iets dergelijks in te
steken, die er dan droog moet uitkomen. Stort
op een paarde haren zeef en laat iets bekoelen.
BELASTINGZAKEN.
VRAAG: Hoeveel belasting moet een vrijge
zel met 1500 inkomen betalen?
ANTWOORD: Rijksinkomstenbelasting ƒ17.68.
Gem. fondsbelasting 37.80. Bij samenwoning
in gezinsverband met andere belastingplichtige
personen is de fondsbelasting hooger.
VRAAG: 1. Mijn dochter is 16 jaar en ont
ving een aanslag ink.bel. De leeftijdsgrens is
toch niet 16. maar IS jaar?
2. Zij verdient 13 p. w. en is aangeslagen
naar een inkomen van 628 voor 5.40. Is dat
goed?
ANTWOORD: 1. Daarvoor bestaat geen leef
tijdsgrens. Ieder die een belastbaar inkomen
heeft, is belastingplichtig.
2. Ja. zij is voor de gem. fondsbelasting be
lastingplichtig. De berekening is goed.
RECHTSZAKEN.
VRAAG: Wanneer een dagdienstbode zich
tijdens haar werk verwondt, is dan de werk
geefster verplicht de geneeskundige behandeling 1
te betalen?
ANTWOORD: Ja.
VRAAG: Zaterdae 24 Sept. zouden 2 heeren
bij mij in pension komen. Zij zijn weggebleven.
Ik heb aan hun adres schadevergoeding laten
vragen, maar zij laten niets van zich hooren.
Wat moet Ik doen om schadevergoeding te krij
gen?
ANTWOORD: Wend u tot een advocaat. Prac-
tisch zal echter aan de zaak weinig te doen
zijn.
VRAAG: Mijn dochter is al 2 jaar voor dag en
nacht in betrekking bij dezelfde mevrouw en is
nu ziek geworden. Zij moet van den dokter
thuis rust nemen, omdat het bij mevrouw te
druk is.
1. Wie moet nu de doktersrekening betalen?
2. Indien dit voor rekening van mevrouw is,
hoelang duurt dat?
3. Mevrouw wil haar den dienst opzeggen. Kan
dat of heeft zij nog ergens aanspraak op?
ANTWOORD: 1. De werkgeefster.
2. Maximaal gedurende 4 weken (6 weken
maar mot het'recht 2 weken op de werkneem
ster te verhalen).
3. Ja. Haar aanspraken blijven eoliter bestaan,
voorzoover zij zijn ontstaan voor het einde der
dienstbetrekking.
PLANTEN.
VRAAG: Wanneer kan ik het beste mijn Lu
pinen verplanten?
ANTWOORD: In het laatst van October of
begin Maart. In het eerste geval de planten wat
bedekken in den winter,
