UIT HET BUITENLAND
OXFORD EN DE VREDE
Uit de enquete der
Interparlementaire Unie
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAC 20 OCTOBER 1932
TWEEDE BLAD.
Hoofdcommissie der ontwapeningsconferentie op
21 November bijeen. De regeling van de staats-
nn particuliere wapenfabricage. Commissie van
onderzoek moet de belangrijkste punten uit de
vragenlijst schrappen.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Herriot
en de Fransche
ontwapenings
voorstellen.
GENèVE.
De president der Ontwapeningsconferentie,
Henderson, heeft Woensdag aan alle 65 ter
conferentie vertegenwoordigde staten schrif
telijk medegedeeld, dat de hoofdcommissie
der conferentie in de week aanvangende 21
November a.s. te Genève zal bijeenkomen.
Alle staten-deelnemers aan de ontwapenings
conferentie zijn in de commissie vertegen
woordigd.
De te Londen te honden Economische We
reldconferentie zal, naar in het voornemen
ligt, midden Februari aanvangen.
Volgens een bericht in het Algemeen Han
delsblad uit Genève heeft de commissie voor
de regeling van den handel in en de staats-
en particuliere fabricage van wapens het
eerste gedeelte van haar arbeid beëindigd.
Van resultaten kan men eigenlijk niet spre
ken hoogstens heeft de commissie orde ge
bracht in de sedert jaren vergaderde docu
mentatie Verder heeft zij een vragenlijst
aangenomen. Na lange discussie zijn de be
langrijkste punten daaruit geschrapt, omdat
de meerderheid der staten hierover niet tot
overeenstemming kon komen zoodat deze
punten thans door de delegaties zelf moeten
worden onderzocht. De commissie heeft even
wel besloten, haar studie te beginnen in de
tweede fase van haar arbeid met de regelihg
van de controle van de wapenfabrieken en
hierna de quaestie van den wapenhandel to
bestudeeren.
In principe heeft zij besloten tot herzie
ning van de conventie van den wapenhan
del van 1925. De Vereenigde Staten zullen,
zooals hun gedelegeerde In de commissie me
dedeelde, eerstdaags deze conventie ratifi-
ceeren. De commissie heeft besloten de voor
bereiding van deze twee punten aan subcom
missies over te laten.
De vragenlijst welke beantwoord zal moe
ten worden door de regeeTingen alvorens de
commissie haar werk zal kunnen voortzetten,
houdt de volgende vragen in: 1 is een spe
ciale vergunning noodig voor de oprichting
van een wapenfabriek? 2. Welke zijn de fa
brieken. die ln het ontwerp-oonventie -van
1929 genoemde artikelen fabrl.ceeren: zi.in die
fabrieken staatseigendom, of worden zij door
den staat gesubsidieerd of geëxploiteerd, of
zijn ze particuiere fabrieken. 3. Hoe is de
omzet van deze artikelen over de jaren 1927
tot 1931 over de verschillende binnen- en
buitenliandsche markten verdeeld. 4. Is er
een ontwerp-wetgeving, waarbij militairen
wordt verboden betaalde diensten te verrich
ten in particuliere wapenfabrieken?
FRANKRIJK.
In aansluiting op een zitting van de com
missie voor Buitenlandsche Zaken van de
Kamer, waarin Herriot" verklaringen had af
gelegd over de buitenlandsche politiek is een
officieel communiqué gepubliceerd, waarvoor,
gelijk daarin gezegd wordt alleen de com
missie en de regeering de verantwoordelijk
heid op zich nemen. In het communiqué
wordt verder medegedeeld, dat Herriot een
uitvoerig en historisch overzicht heeft ge
geven over den eisch tot rechtsgelijkheid. Hij
wees er verder op dat hij tegenwoordig werkt
aan de voorbereiding van de voorstellen
waarmede Frankrijk bewijzen wil zoo ver te
gaan op den weg der ontwapening als dit
vereenigbaar is met zijn zorg voor de veilig
heid. welke aan alle mogendheden in art. 8
van het Volkenbondspact is beloofd. Hij ver
klaarde dat de leidende gedachte zijner re
geering steeds gevteest is en steeds blijven zal
de verdediging van de politiek van den Vol
kenbond.
In uitvoering van de principes en methodes
van Genève heeft het huidige kabinet een
oplossing voor de gestelde problemen gezocht
en zal het deze ook in den vervolge zoeken.
Roemenië.
Titidescu krlrgt buitenl "ndsche
zaken in het kabinet-Maniu.
Titulescu.
Maniu, die gisteren door den koning werd
ontvangen heeft blijkens een Reurertelegram
bij het verlaten van het koninklijk slot ver
klaard, dat hij de opdracht tot vorming eener
nieuwe regeering heeft aangenomen. Hierin
zal Titulescu worden benoemd tot minister
'van Buitenlandsche Zaken. Vajda heeft ge
weigerd tot het nieuwe kabinet toe te treden.
Het wordt niet uitgesloten geacht, dat Maniu
reeds morgen de regeeringslijst aan den
koning zal voorleggen.
Engeland.
Deze week overeenstemming
in het spinnersconflict?
Reuter meldt uit Londen dat er groote
kans is dat er voor het eind der week over
eenstemming wordt bereikt inzake het loon-
geschil in de katoenspinnerijen in Lan
cashire. De arbeiders hebben thans, zoo wordt
van betrouwbare zijde meegedeeld, aangebo
den een verlaging van 1 shilling per pond te
aanvaarden, terwijl zij eerst niet. verder wil
den gaan dan 10 pence.
De oorspronkelijke eisch der werkgevers
was 1 shilling 8 1/2 pence.
Economische wereldconferentie
wordt te Londen gehouden.
Te Londen wordt bevestigd dat de Econo
mische Wereld conferentie in de Britsche
hoofdstad zal worden gehouden. De betrok
ken mogendheden zijn het hier over eens ge
worden. De organisatiecommissie welke den
definitieven datum zal vaststellen, zal den
16 November te Genève bijeenkomen-
Ierland.
Tarief muren vjeer hooger
opgetrokken.
De minister van industrie maakt volgens
een Reutertelegram uit Dublin bekend, dat
met ingang van 20 October nieuwe douane
tarieven van kracht zullen worden, in hoofd
zaak voor wollen en katoenen garens, brillen,
gouden of zilveren voorwerpen en voorwer
pen van bepaalde andere metalen, lijm, pij
pen, springveeren matrassen en springveeren
voor stoelen. De voet van deze rechten ver
schilt van 50% tot 14%, met een verlaging
voor rij kspreferentieele rechten.
DiHtsclilarid.
Rijksregeering en pers.
Woensdagmiddag heeft de commissie van
onderzoek in de zaak-Klepper Rijkskanselier
von Papen als getuige gehoord.
Op de vraag van een communistisch lid
der commissie of de Rijksregeering person
dernemingen steunt antwoordde de Rijks
kanselier dat behalve de op de Rijksbegroo-
ting nadrukkelijk voor deze doeleinden ge
plaatste posten door-de Rijksregeering zoo
lang hij aan haar hoofd staat, met het doel
de pers te beïnvloeden, op welke wijze dan
ook, géén middelen zijn aangewend. Van een
belang van het Rij.ksweerministerie bij
„Taegljehe Rundschau" heeft von Papen
slechts uit de bladen kennis genomen. In
antwoord op een desbetreffende vraag ver
klaarde von Panen persoonlijk aandeelhouder
van „Germania" te zijn.
Frankrijk,
Von Hoesch' heengaan als
ambassadeur.
Minister-president Herriot heeft Woensdag
in het ministerie van buitenlandsche zaken
een noenmaal aangeboden ter eere van den
scheidenden Duitschen ambassadeur von
Hoesch. Bij deze gelegenheid heeft de Duit-
sche ambassadeur den Franschen premier in
opdracht van den Rijkspresident de oorkonde
van de Goethe-medaille overhandigd.
In een toespraak wijdde Herriot woorden
van afscheid aan von Hoesch. Hij heeft
steeds gestreefd naar de verbetering der be
trekkingen tusschen Duitschland en Frank
rijk, zoo zeide de premier o.m. Hiervoor komt
hem de dank van Frankrijk toe.
Ambassadeur von Hoesch dankte voor de
hartelijke woorden en sprak er zijn voldoe
ning over uit. gedurende zijn twaalfjarig ver
blijf te Parijs de beide landen nader tot el
kaar t-e hebben kunnen brengen.
Belöaë.
Politieke leiders bij den
koning.
De koning heeft gisteren de verschillende
politieke leiders ontvangen, met wie hij be
sprekingen heeft gevoerd over de formatie
van een nieuw kabinet.
Oostenrijk.
Motie von afkeuring tegen
Dolfuss c.s.
De sociaal-democratische fracties van den
Nationalen Raad en den Bondsraad hebben
in een gemeenschappelijke zitting besloten in
de zitting van Donderdag van den Nationa
len Raad een motie van afkeuring tegen de
regeering in te dienen.
Japan.
Non agressiepact met Rusland?
De Japansche ambassadeur te Moskou, Sjï-
rota, zal, naar verluidt, dezer dagen 'naar
Moskou terugkeeren om de Russische regee
ring op de hoogte te stellen van de Japan
sche voorwaarden voor het sluiten van een
non-agressiepact-. Indien Rusland den staat
Mands.ioekwo erkent en het nonagressiepact
met Japan ook geldig verklaart voor
Mandsjoerije. is Japan bereid het verdrag
aan te gaan. De verdere onderhandelingen
zuilen worden gevoerd door Litwinof en
Hirota.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regre!.
geeft slechts tijdelijk gemakHeel spoedig wreekt
zij zich, vooral op uw teint. Zelfs als u weinig
tijd hebt voor de verzorging van uw huid, is het
mogelijk een jeugdig uiterlijk te behouden.
Masseer 's morgens en 's avonds twee minuten
met het overvloedige schuim van Palmolive zeep
en warm water gezicht en hals. Spoel af met
warm, daarna met koud water. Bij de berei
ding van Palmolive wordt veel olijf- en
palmolie gebruikt: de cosmetische middelen
van oer-oude beroemdheid l
Volg deze Palmolive methode ookBescherm
uw huid, bewaak uw uiterlijk met Palmolive
zeep is dit een kleine moeite, die groote resul
taten geeft
- "M v
DE AVONTURIER TREBITSCH-
LINCOLN IN BRUSSEL
GEARRESTEERD.
HIJ IS OVER DE GRENS GEZET.
BRUSSEL. 19 October <V.D.) Woensdag
morgen is te Brussel gearresteerd de ver
maarde avonturier Trebitsch-Lincoln, die in
een klein hotel was afgestapt en zich er had
doen inschrijven als Tschao Kung, Boeddhis
tisch priester.
Bij de politie was de bedenking gerezen
niet te doen te hebben met een onschuldi-
gen Boeddha-priester, doch met een gevaar
lijken avonturier. Om acht uur verschenen
ambtenaren der politieke politie in het hotel.
Zij toonden den priester aan, dat hun ver
moeden met Trebitsch Lincoln t-e doen te
hebben, juist wa-s. Aangezien Trebitsch-Lin
coln geen vergunning mag worden verleend
in België te verblijven, werd hij gearresteerd
en naar de gevangenis overgebracht
Bij het verhoor verklaarde hij Zondag te
Brussel te zijn aangekomen om er to wach
ten op een Fransch visum.
De Belgische autoriteiten wezen hem er op
dat zijn tegenwoordigheid te Brussel onge-
wenscht wordt geacht. Trebitsch verzocht
hierop naar de Duitsche grens te worden
geleid. Hij werd naar het Noodstation ge
bracht. van waar hij des middags per trein
in de richting Keulen vertrok.
HET „BADPAK-GESCHIL" IN PRUISEN
OPGELOST".
BERLIJN, 19 October (VJD.) Gisteren
is op het Pruisische ministerie van Binnen-
landsche Zaken een bespreking gehouden
met vertegenwoordigers van dén textiel
handel en in het bijzonder van fabrikanten
van badcostuums.
De bespreking heeft geleid tot overeen
stemming tusschen alle bet-rokkenen over
de eischen, die de politie zal stellen aan een
doelmatig en smaakvol badcostuum, waar
door de zedelijke gevoelens der bevolking
niet worden gekwetst. Verklaard werd dat
door deze bespreking de bezwaren van in-
dustrieele zijde tegen de verordening van. 28
September uit den weg zijn geruimd.
HET BURGERLIJK HUWELIJK VAN PRINS
GUSTAAF-ADOLF VOLTROKKEN.
COBURG. 19 October <VX>.) Hedenmor
gen is op het kasteel Coburg het burgerlijk
huwelijk voltrokken tusschen Prins Gustaaf
Adolf, zoon van een Kroonprins van Zweden,
en prinses Sybille van Saksen-Coburg en
Gotha, dochter van den ex-hertog van Sak
sen-Coburg. De kerkelijke plechtigheid zal
morgen met grooten luister worden gevierd.
De huwelijksvoltrekking geschiedde door
den eersten burgemeester van Coburg, bij
gestaan door een ambtenaar van den bur
gerlijken stand. Als getuigen fungeerden
de vaders van het bruidspaar, namelijk ce
Kroonprins van Zweden en de ex-hertog van
Coburg. Aanwezig waren voorts de hertogin
van Coburg, de hofmaarschalk van den
Kroonprins van Zweden, de algemeen ge
volmachtigde van het hertogelijke Huis, de
persattaché van het Zweedsche gezant
schap te Berlijn en de leider van den pers
dienst van het hertogelijke Huis.
In een korte toespraak wees de burge
meester Schwede, als hoogste ambtenaar van
den burgerlijken stand, op de beteekenis van
dezen band tusschen het hertogelijke Huis
en het Zweedsche Koningshuis. Hij herin
nerde aan de gemeenschappelijke verdediging
der vesting Coburg 300 jaar geleden door
Zweden en Coburgers en meende dat deze
historische datum een goed voorteeken
voor den te sluiten band is. Vervolgens wees
hij het bruispaar op de bepalingen van het
burgerlijk wetsboek en voltrok het huwelijk
met de gebruikelijke vragen aan het echt
paar.
Een krachtig manifest.
(Van onzen correspondent)
Londen, 17 October
Vijf „fellows" van colleges van Oxford heb
ben een manifest uitgegeven waarin zij aan
dringen op Britsch leiderschap ten behoeve
van den vrede. „Fellows" zijn afgestudeerden,
die aan hun universiteit hier Oxford
hun studie en onderzoek in speciale weten
schap blijven voortzetten, meestal met steun.
En een „college" is een afdeeling van een
universiteit, als het ware een kleinere univer
siteit in de algemeene. In hun manifest zeg
gen deze geleerden dat de huidige toestand
in Europa het zaad voor oorlog draagt. Zij
wenschen dat de Britsche regeering onmid
dellijk krachtig zal optreden teneinde het
oorlogsgevaar af te wenden. ..De Britsche re
geering heeft een prachtige gelegenheid.
Haar aanzien en gezag kunnen indien ze
worden aangewend Europa redden uit zijn
hachelijken toestand. Maar uitstel, zelfs kort
uitstel, kan noodlottig zijn". In het mani
fest wordt herinnerd aan het Verdrag van
Versailles en aan de latere overeenkomsten,
waarbij oorlog onwettig werd verklaard. De
schrijvers zeggen er van dat de in die ver
dragen vervatte verbintenissen even duide
lijk zijn omschreven als b.v. de belofte om
België te verdedigen. „Wanneer wij dan
gaat het manifest voort, „deze beloften in
haar eenvoud vergelijken met de recente
houding van onze regeering dan kunnen wij
nauwelijks gelooven dat zij, die voor onze
buitenlandsche politiek verantwoordelijk zijn
zich hun verplichtingen en verantwoordelijk
heid bewust zijn. Het afgeloopen jaar is op
geen enkele wijze gebleken, dat wij een klare
en vastomlijnde politiek hebben. Er Ls niets
anders gedaan dan lappen en lijmen. £n het
aangezicht van vreeseiijke gevaren en schoo-
ne kansen hebben onze staatslieden toevlucht
gezocht in minzame en aangename woor
den". Een politiek van ontwapening achten
de onderteekenaars van het manifest verder
dringend en onmiddellijk noodzakelijk. Die
politiek behoeft niet te worden ontdekt. De
arbeid van diplomaten of de openbaringen
van het politieke genie zijn er niet voor
noodig". Ons gedrag staat voorgeschreven in
aangekondigde en gezegelde verdragen".
In het manifest wordt dan voorts de
vraag besproken wat de Britsche regeering
kan doen. Het antwoord is als volgt: „Zij kan
haar onvergelijkelijken invloed aanwenden
ten behoeve van ruime en algemeene ontwa
pening tot op een minimum, noodig voor
binnenlandsche orde en veilige zeevaart. Zij
kan het rapport-Lytton over Mandsjoerije
aanvaarden en er bij 'den Volkenbond op
aandringen aan de voorstellen, erin vervat,
uitvoering te geven. In Europa moet zij
Duitschland voor zich winnen door zijn
rechtvaardige aanspraken en haar eigen be
loften te erkennen. Zij moet Frankrijk voor
zich winnen door te beloven zoo noodig den
vrede te bewaren met alle mogelijke midde
len van internationale pressie tegen een
staat, die zich buiten de internationale wet
heeft gesteld. De middelen voor handhaving
van vrede moeten duidelijk worden vast-ge
steld op het zelfde oogenblik dat het ont
wapeningsproces begint. Hoe minder geor
ganiseerde militaire macht er is hoe grooter
zal de kracht van zedelijke en economische
wapens zijn". Tenslotte wordt aan de bur
gers gevraagd geen kans ongebruikt te laten
voorbijgaan, om te waarborgen dat „zij die
beweren de dienaren van het volk te zijn. en
dat inderdaad moeten zijn, aan den vredes
eisch gehoorzamen". Alle organen van open
baar belang, die vrede steunen, moeten
worden gesteund, terwijl de organen 'de pers
er in begrepen), die dit niet doen, dienen te
worden geboycot.
Sch rikbarende
perspectieven
Vooreen nieuwen
oorlog.
Ü^e Duitsche luchtaanvallen, die ge
durende den taatsten oorlog tegen
Londen ondernomen zijn, hebben groote
verwarring en ernstige verliezen te
weeggebrachten toch word de be
langrijkste Duitsche aanval slechts door
36 vliegtuigen uitgevoerd, terwijl thans
een mogendheid tmisschien zelfs meer
dan een) een duizendtal toestellen kan
mobiliseeren ln een tijdsbestek van vier
en twintig uurIedere bom zal een
grootere uitwerking hebben dan een
soortgelijk projectiel uit den wereld
oorlog. Men zegt. dat de z.g. „bommen
van Berlijn", die waren vervaardigd
voor het ontworpen offensief van 1919.
een zoodanige kracht, bezaten, dat de
luchtdruk, door de explosie teweegge
bracht, ieder levend wezen binnen een
rayon van zes honderd of achthonderd
meter gedood zou hebben.
Maar de bommen met de ontzaglijke
ontploffingscapaciteit, zooals ze te
genwoordig door de bombardements
escadrilles worden gebruikt, beschikken
over een nog grooter vernielingsvermo
gen. Tijdens den wereldoorlog heeft, men
de gifgassen nooit gebruikt, tegen niet-
versterkte steden. Maar nu hebben de
luchtmachten van ieder land de in
structie gekregen gasaanvallen op veel
grootere schaal uit to voeren. Als men
er niet in slaagt een doeltreffende over
eenkomst tot stand te brengen, zal ln
een volgendon oorlog iedere belangrijke
stad het doel van intensieve gasaanval
len worden. Natuurlijk is de doodende
werking van de gifgassen nog heel wat
grooter dan vroeger. Slechts drie drup
pels lew islet behoeven in aanraking te
komen met een willekeurig deel van
de huid om den dood te doen intro
den. Geen gezonddenkend mensch zal
meer kunnen gelooven. dat de bekende
Engelsche generaal Groves zich ver
giste toen hij zeide. dat het mogelijk
wordt millloenen mensch en lev ens bin
nen enkele uren te vernietigen.
BANDIETEN VAN MAND-
SJOEKWO WORDEN
POLITIEDIENAARS!
VOORWAARDE TOT VRIJLATING VAN
MRS. PAWLEY.
SJANGHAI. 19 October (Reuter) De Ja
pansche bemiddelaars, die met de ontvoer
ders van mrs. Pawlev en Charles Conkran
hebben onderhandeld, hebben een accoord
bereikt. De invrijheidsstelling geschiedt
tegen afgifte van 130.000 Yen. 250 pond
opium en de inlijving der ontvoerders bij dc
politicmacht van Mandsjoekwo.
AUTOBUS BIJ SPOORWEGOVERGANG
DOOR KEN TREIN GEGREPEN.
KALLE, i9 October. V. D.) Een personen
trein van de buurtspoorwegen is op een spoor
v/ego ver gang bij Passend or f in botsing ge
komen met een autobus. De eigenaar van dc
bus, die zelf chauffeerde, werd op slag ge
dood. Zes passagiers werden ernstig, vier
licht gewond. De oorzaak van het ongeval is
nog niet vastgesteld. De spoorboom Ls giste
ren door den storm defect, geraakt, zoodat
vandaag signalen werden gegeven met een
roode vlag.
GRTEKSCHE CONSUL TE ANTWERPEN
DOOR LANDGENOOTEN BELAAGD.
ANTWERPEN. 19 October. V.D.) Een
groep van 20 Grieken heeft Woensdag middag
een bezoek gebracht aan het Grieksche con
sulaat te Antwerpen. Zij waren ontevreden,
omdat zij geen voldoening hadden bekomen.
Zij drongen de bureauruimten binnen en
slingerden alles wat binnen hun bereik
kwam in het rond.
Dc consul, de heer NicolaidLs, werd door
een paar projectielen getroffen en tamelijk
ernstig aan het hoofd gekwetst, zoodat ge
neeskundige hulp moest worden ingeroepen.
Hedenavond ls een, razzia gehouden in
het havenkwartier ten einde de ontvluchte
daders op te sporen.
AGENDA
DONDERDAG 20 OCTOBER
Groote Kerk. Orgelbespeling 3—4 uur.
Stadsschouwburg: Münchener Opera. Mo
zart Festspcle „Figaro's Hochzeit". 8 uur.
La Galtc, Raaks 1—3. Cabaret dancing
812 uur.
Bakcncssergracht 13: Voordracht Rozekrui-
sers Genootschap. 8.15 uur.
Gebouw Centrale: Vergadering V. A. R. A.
bouwcursus. 8 uur.
Luxor Sound Theater: „De vrouw zonder
Naam" en „Dc Wreker". 8.15 uur.
Palace: „Hoera, 'n jongen!" Op het too-
neel: The Brlons, flegmatiek acrobaten.
7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Madchen zum Hei
raten". Op het tooneel: Brownings ln hun
komische scène: „Een flirt op de fiets".
7 en 9.15 uur.
Kunsteaal Reeker, Wagenweg 102, Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
VRIJDAG 21 OCTOBER
Bioscopen. Nieuw programma.
La Gaité, Raaks 13. Cabaret dancirg
812 uur.
Kunsteaal Reeker, Wagenweg 102, Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 10—7.30 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Gcooond op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST)
Firma C. G. Loomcijer en Zn., Barteljoris-
straat 11. Tel. 10175.
Park-Apotheek, Kleverparkweg 13. TeL
J1793,
