ZAT
Impressies uit Noord-West Frankrijk.
Over den Atlantischen Oceaan.
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
VIJFDE BLAD.
ZATERDAG 22 OCT. 1932
Gr achtfe in Amiens.
„Waar ga jij dit jaar naar toe", vroeg mijn
vriend, toen wij het over onze aanstaande
vacantie hadden.
„Naar Rouaan", luidde mijn antwoord, „en
verder naar.
„Rouaan? Wat moet je daar in vredesnaam
Uitvoeren? Ik houd niet van steden".
„Er zijn steden en steden. Rouaan is een
zeer interessante oude stad en.
„Oud, dus waarschijnlijk rommlig en on
hygiënisch. Neen, ik ga liever naar buiten".
Wij praatten nog vat door, waarbij van
weerszijden het genot van een vacantie bui
ten, dat door mij trouwens geenszins gering
geacht wordt, en dat hetwelk het bezichtigen
van oud stedenschoon biedt, werd afgeschil
derd. doch het einde was natuurlijk, dat ieder
bij zïin oorspronkelijk plan bleef. Laat mij
dadeliik zeggen, dat ik geen spijt van mijn
besluit heb gehad.
De gewone route naar Rouaan gaat over
Parijs. Nu kan men in de dagtreinen naar
deze Metropolis geen derde klas reizen en is
dus genoodzaakt den nachttrein te nemen,
wanneer de stand der financiën zóó is. dat-
een biljet tweede klas een te groot deel dei-
beschikbare reussom zou vereischen. Bij erva
ring wetend, dat het mij niet mogelijk is tus-
schen de rails in Morpheus' armen door te
brengen, besloot ik over Lille en Amiëns mijn
doel te bereiken, in de overtuiging dat een
vluchtig bezoek aan de Sommestad en een
rustige nacht verre te verkiezen zouden zijn
boven „une nuit blanche" zooal.s de Fran-
j schen het zoo eigenaardig uitdrukken.
Inderdaad is een bezoek aan Amiëns zeer
loonend. Dat deze stad een zeer schoone ka
thedraal bezit is overbekend. Doch Amiëns
i is nog uit een ander opzicht zeer beziens
waardig. De oude wijke'n worden namelijk
doorsneden door een tiental kanalen, die
niet weinig bijdragen tot het schilderachtig
aspect der stad. Een enkele maal waant men
zich in Brugge, wanneer men langs de stille
grachtjes wandelt met haar vele bruggetjes
en borstweringen langs den waterkant.
Het bezichtigen van dit interessante stads
deel had mij zooveel tijd gekost, dat ik mij
ijlings naar het station moest spoeden, wilde
I ik den trein naar Rouaan niet missen.
Tikke-tikke-tikke-tetikke-tikke-tikke-
te zingen de wielen hun eentonig lied. ter
wijl zij den trein door de Fransche beemder
voeren, over Abancourt. Montérolier. Dame
tal en andere onbekende plaatsen, tot hij in
de krijtbergen verdwijnt. Een lange tunnel en
als men dan het daglicht wee"r aanschouwt,
is Frankrijk's groote havenstad Rouaan be
reikt.
Welk een interessante stad! Welk een schat
van grootsche oude bcuwwerken, waarvan
als eerste te noemen valt de imposante ka
thedraal. Men weet niet wat meer te bewon
deren, het steenen kantwerk van haar voor
gevel met zijn schitterend portaal en zijn
twee prachtige torens de Tour Saint-Ro-
main en de Tour de Beurre of het inte
rieur met zijn tallooze boogvensters en schit
terend beeldhouwwerk. En dan het gebrande
glas! Het is niet mogelijk de stemming te
beschrijven, door het licht gewekt dat door
zulke glazen binnenvalt. Ware er in Rouaan
niets anders te zien dan deze' kathedraal,
het zou een bezoek volkomen loonen. Doch
er zijn nog vele andere gebouwen, die den
roem van het Fransche volk als kunstzinnige
natie rechtvaardigen. Wanneer men u b.v. de
kerk St. Quen toonde, voordat ge de kathe
draal gezien hadt en men zou u zeggen, dat-
eerstgenoemde het schoonste Godshuis dei-
stad is. ik geloof dat ge niet teleurgesteld
zoudt zijn. En is de kerk Samt-Maclou geen
juweel? Doch het is niet alleen kerkelijke'
kunst, waarvan men hier kan genieten. Waar
vindt men b.v. zoo'n schitterend paleis van
justitie, met zijn zoo weelderig van beeld
houwwerk voorzienen gevel, zijn schoone
Salie des Pas Perdus en zijn Salie de la cour
d'Assises? Welk een prachtig stadsbeeld biedt
de Rue de la Grosse Horloge, met haar ouden
toren, fontein en doorgang onder de oudste
klok der wereld.
Oud straatje, Caudebec.
Fragment van het gedenkteeken voor
Jeanne d'Arc, te Rouen.
Doch ook aan een der donkerste bladzij
den uit Frankrijks historie wordt men hier
herinnerd. Het was in Rouaan dat Jeanne
d'Arc veroordeeld werd den brandstapel te
bestijgen. Jeanne d'Arc, die de wereld het
unieke schouwspel bood van een meisje, nog
bijna een kind. dat Frankrijk van den af
grond wist te redden, dat Orleans, verdedigd
door de beste Engelsche generaals, tot over
gave dwong, haar vorst, een zwakkeling zon
der hoop of moed. naar Reims voerde om ten
slotte door haar eigen landgenooten aan de
Engelschen verkocht te worden en op den
Vieux Marché te Rouaan zoo'n vreeselijk ein
de te vinden. Thans staat op dat oude markt
plein een gedenkteeken voor haar. Den toren
waarin zij gefolterd werd, kan men nog be
zichtigen.
Rouaan vormt tevens een zeer geschikt uit
gangspunt voor autotochten door het Nor-
mandische land. Hoe schoon en telkens wis
selend is het landschap. Hier gaat men door
dichte bosschen, over vaak zeer sterk hel
lende paden, daar langs steile krijtrotsen,
waarin soms woningen zijn uitgehakt, nu
eens door glooiend bouwland, dan weer langs
boomgaarden, waarin voornamelijk appel-
boomen, die den geliefden volksdrank, den
cider opleveren. Het geheel wordt doorsne
den door het zilveren lint der Seine, die in
tallooze bochten haar weg naar zee zoekt.
Aan haar boorden vindt men soms schilder
achtige ruïnen van kasteelen, zooals die van
het kasteel Gaillard. dat boven op een hoo-
gen krijtrots ligt. Wanneer men zich de
moeite getroost naar boven te klimmen,
wordt men beloond door een uitzicht op de
omgeving, dat weinig minder schitterend is
dan dat hetwelk men oo den Drachenfel*
heeft- Evenals aan den Rijn is het ook hier
een oord van sagen. Kent ge de legende niet.
verbonden aan het kasteel van Robert le
Diable?
Het huwelijk van Richard n, hertog van
Normandië, was vele jaren kinderloos geble
ven. Toen de hertog zijn vrouw hierover dwa
ze verwijten deed. ontstak zij zoodanig in
toom, dat ze' verklaarde, zoo zij onverhoopt
nog ooit een kind ter wereld mocht bren
gen, zij dit liever aan den duivel zou geven
dan aan haar gemaal. En het geschiedde,
dat zij nog moeder werd, moeder van een
kind dat gebukt zou gaan onder de noodlot
tige uitwerking harer woorden. De kleine
Robert was hierdoor in de macht des duivels
gekomen, die hem dreef tot misdaden. Zijn
leven was zoo'n aaneenschakeling van plun
deren, moorden en andere wandaden, dat hij
tenslotte van zichzelf walgde en berouwvol
naar Rome trok, waar hij zich aan de voe
ten van den Paus wierp. Deze droeg den boet-
vaardigen ridder op zich naar een kluizenaar
te begeven, die op eenigeh afstand woonde.
De-vrome man beval den ongelukkige zeven
jaren onder in het wild levende honden te
verblijven, waarna hem zijn zonden verge
ven zouden zijn. Zoo geschiedde. Juist na af
loop van zijn straftijd belegerden de Turken
de Heilige Stad.
Robert, om zijn boosheid ,.le Diable" ge
naamd, ontving, nu hij van zijn zonden ge
zuiverd was, een witte wapenrusting, door
een Engel gebracht, die hem beval de stad
tegen de ongeloovigen te verdedigen. De Tur
ken werden verslagen en de Keizer schonk
Robert uit dankbaarheid zijn dochter tot
vrouw. Het paar trok naar Normandië en het
slot- was. als dat van zoovele sprookjes: zij
leefden vele jaren gelukkig en tot heil van
het volk.
Ook de stadjes, rondom Rouaan. zijn zeer
bezienswaardig. Schier alle hebben zij prach
tige kerken. Men zou moeilijk kunnen zeg
gen. welke de schoonste is. die van Caudebec.
door Henri den Vierde ..liet schoonste juweel
aan de kroon van Normandië genoemd, of
die van Louvïers, uitmuntende door prach
tige glazen, die van Boseherville of.neen.
de eens zoo imposante kerk van laatstge
noemd plaatsje is uitgeschakeld. Men is zoo
dwaas geweest het gebouw van binnen te
witten, zoodat dë muren een aanblik ver-
toonen als van een heldere Hollandsche keu
ken vlak na de schoonmaak.
In Caudebec verzuime men tevens niet de
aardige oude straatjes te bezoeken, evenmin
als men een bezoek aan de ruïne der abdij
van Jumièges mag overslaan, of van het oude
klooster te Saint-Wandrille. Hier schreef
Maeterlinck ..de Blauwe Vogel".
Dit alles is slechts een greep uit het vele
schoone dat Normandië den bezoeker biedt.
Veel belangrijks heb ik over moeten slaan
wegens gebrek aan tijd. doch als men in de
gelegenheid is geweest te bezichtigen, wat ik
hier beschreven heb. keert men voldaan huis
waarts, nog lang nagenietend en in de hoop
dat een volgende vacantie weer iets even in
teressants moge geven.
J. FRANSE.
Het leven van Emmerich Kalman
Bij den vijftigsten verjaardag
van den componist.
De beroemde componist van .„Csardasfür-
stin", ..Bajadere", ..Grafln Mariza", ..Das
Veilchen von Montmartx-e" enz. enz. begon
als journalist; goede vooruitzichten had hij
niet: niemand kende hem En de weg naai
den roem heeft veel tijd, inspanning en ont
bering gekost.
Op 24 October 1882 werd hij te Siofok ge
boren op een onvriendelijken kouden herfst
dag. Zijn ouders waren niet gezegend met
rijkdom aan aardsche goederen.
Thuis kwam Emmerich al gauw met de
muziek in aanraking, zij het dan slechts als
toehooi-der. Hij luisterde naar de stukken
die zijn broers en zusters op de piano ten ge-
hoore brachten. Spoedig zong en floot hij
niets anders dan rhapsodieën van Liszt. Veel
lust om zelf het klavier te leeren bespelen,
toonde Emmerich vooralsnog niet. Wel
koesterde hij al op zeer jeugdigen leeftijd oen
hartstocht voor het theater. Een kleine troep
kwam in zijn geboortenlaats voorstellingen
geven en bij iedere repetitie was de kleine
kalman tegenwoordig, hoe vaak men hem
ook wegjoeg. Op deze wijze leerde hij goede
Weensche operettes kennen. Op school was
hij altijd nummer een. zoodat hij op zijn
tiende jaar naar Boedapest kon gaan om
daar het „Evangelische Gymnasium" te be
zoeken.
Pas in de vijfde klas van het gymnasium
had de gebeurtenis plaats, die beslissend werd
voor zijn verder leven. Een schoolkameraad
nam hem mee naar een concert. Daar zij sa
men één vrijkaart bezaten, moest Kalman
buiten blijven staan en zijn oor tegen het
sleutelgat leggen om iets te hooren. De groo
te Johann Richter dirigeei'de het Philhar-
monisch orkest, dat een symphonie van
Beethoven ten gehoore bracht. Kalman hoor
de. zag en liep naar huis om zijn moeder te
melden, dat hij zich voortaan aan de muziek
zou wijden. Hij zag kans 520 Kronen op te
snaren en kocht- een piaxio. die nu nog in het
huis van zijn ouders staat en waarop hij nog
altijd graag speelt.
Intusschen studeerde hij rechten en trad
tegelijkertijd op als reporter bij de „Pesti
Naplo". Het ging hem toen zóó slecht, dat hij
weken achtereen or> het kantoor bleef slapen.
Overigens genoot hij niet te veel nachtrust.
Hij studeerde aan de universiteit, gaf les in
compositie-kunde, schreef 's avonds voor de
krant en 's nachts speelde hij kaart.
Hij begon met ernstige composities en
oogstte veel succes, maar bekendheid ver
wierf hij met.... een liedje, dat hij onder
een pseudoniem schreef voor een cabaret
kunstenares.
Hij begon zich op dit soort muziek toe te
leggen en schreef een operette, die viel als
een baksteen. Dan krijzt hij door bemidde
ling van den musicus Jakobi een libretto van
Karl Bakonyi voor ..Een Herfstmanoeuvre".
Hij had ook in dit product niet veel ver
trouwen. Oscar Strauss' ..Walzertraum" had
zooveel bijval geoogst, dat Kalman den thea
terdirecteur. wien hij zijn manuscript had
gegeven, niet eens opzocht om diens oordeel
Mena Grande - De groote bron.
Menisa is een oud Indiaansch woord en be
tekent asfaltbron. Op verschillende plaatsen
x-ondom de Golf van Maracaïbo komt ruwe
aardolie, die meest zeer rijk aan asphalt Is
aan de oppervlakte en de grootste van die
plekken is Mena Grande, thans wel het rijk
ste olieveld onzer aarde. Daarheen bracht
ons die motorlorrie in stikdonkeren nacht.
's Morgens om zes uur ben ik buiten om te
zien waax-heen ze mij gebracht hebben. De
zon gluui't juist over met wolken beladen
bergtoppen achter ons en verlicht een gewel
dig panorama. Het guesthouse, waar ik lo
geer. ligt op een heuvelrug, die zich een
meter of tachtig boven de vlakte vei'heft-.
Rondom liggen aardige villatjes en rijke
bloementuinen. Overal bloeien oleander en
flamboyant en alles is bedekt met Magdale-
na's. Hier en daar een heg van Hybiscus en
bij een groote Alamandastruik vol groote
gele kelken zijn een zestal Kolibri's al druk
bezig. Tusschen de huizen door en er over
heen zien wij naar de vlakte, de met jungle
begroeide meeroevers, die ineenvloeien met
den gezichteinder. In het Oosten tenminste.
In het Zuiden heeft de jungle plaats gemaakt
voor een groote oppervlakte, waar overal
boortorens verrijzen, tot waar in de verte het-
oerbosch weer begint en achter boven dat
oerbosch vei'heft zich een bergrug en noc één
en weer één. En dat. is het. een wolk of een
top? Ik moet den kijker halen en warempel
het zijn bergen. Ten tweeden male rust mijn
oog op bergtoppen van meer daii vijfduizend
meter hoog, die zich als een dreigende muur
aan den rand der vlakte verheffen. Het. zijn
de Cordillei-as de los Andes, het Andesge-
bergte. de ruggegraat van Zuid-Amcrika. Een
machtig panorama.
Beneden ons rijzen stoom en rookwolken
op. Daar liggen fabrieksterreinen, compres
sorinstallaties. pompinrichtingen enz.: daar
heb ik geen verstand van en mag ik ook niet
naar kijken. Maar Westelijk aansluitend
daaraan ligt weer de Savannah. Onafzien
bare grasvlakten met enkele alleenstaande
boomen er in. plotseling eindigend aan deix
voet der heuvels, die met zwaar bosch be
groeid. lijken en waarvan dr toppen zich. al
zijn ze niet- meer dan 800 a 1000 M. hoog. toch
reeds in de wolken verliezen. Ook Noordelijk
van onzen heuvelrug ligt een Savannah. Vol
komen horizontaal, weer een prachtig speel
terrein voor een Ford je! Een riviertje, de
Misoa. kronkelt er langs, daar zullen wij eens
gaan kijken. Aan den overkant weer een be
groeide heuvelrug, de Misoarange. die ook de
moeite waard lijkt en daarvoor op den voet.
van onzen eigen heuvel het keurige Venezo-
lanen dorp der Maatschappij, waaruit blijkt,
dat ook voor de behuizing der arbeiders goed
wordt- gezorgd.
Wanneer ik juist bezig ben om het- pano
rama voor de vierde maal rond te zien. ver
schijnt de superintendant, onze gastheer, ook
weer een flinke Haarlemsche jongen en
neemt ons mee voor een stevig ontbijt in do
messroom. waar alle ongehuwden voor een
gerïiig bedrag hun kostje komen halen Ook
voor'bewassching zorgt de Maatschappij, een
uitstekende maatregel, die de vaak zoo ge
vaarlijke vrouwelijke hulp in de jongelui's
woningen bi.ina overbodig maakt.
Dan gaat het de velden in en zien wii weer
heel wat van dat vernuftige samenstel van
pijpen en balken en bouten en moeren dat
de kostbare ruwe olie in ongekende. Ia bnna
onbegrensde hoeveelheden naar boven weet
te brengen. Maar wij bezoeken vooral den
rand der terreinen, waar de schoonheid van
het Zuid Amerikaansche oerwoud tot ons be
gint door te dringen. Maar de bodem is hier
nog niet rijk, misschien niet vochtig genoeg.
Er staan enkele woudreuzen, enkele groote
oalmen. maar de bamboe, de jungle, de on
dergroei is meest nog de baas. Maar prach
tige vlinders en tal van kleurrijke vogels
vliegen overal rond. Duizendpooten. mieren,
kevers, alles leeft in oneindig veel vormen.
Dan gaat het een der heuvelhellingen op
naar de Mena's de asfaltbronnen. Zwarte
beekbeddingen, van asfalt, begi-cnzen den
weg, taa>e olie vloeit er over heen. Hoe hoo-
ger wij komen, hoe zwarter de bodem tus
schen den plantengroei door zichbaar wordt.
Terrassen gestolde watervallen van asphalt,
overal om ons heen. Daar verheft zich een
vulkaankegel van een paar m°ter hoog. od
een der zwarte terrassen. Wij stoppen en
wandelen er heen. Onze schoenen vertoonen
veel neiging om achter te blijven in de zwar
te kleverige massa. Je moet de oude harde
plekken uitzoeken Boven in het vulkaantje
is een kleine krater, tot den rand toe met
olie gevuld, waaruit voortdurend gasbellen
opborrelen. Een werkende olievulkaan! En
zoo liggen er tientallen hier op de hellingen
te vernemen. Toen hem werd verteld, dat ge
noemde directeur hem al drie dagen zocht,
dacht hij eerst dat men hem voor den gek
hield. Maar de mededeeling bleek op waar
heid te berusten. De première had plaats op
22 Februari 1908.
Deze eei-.ste groote operette werd reeds in
alle belangx-ijke kiein-kunst-theaters der we
reld opgevoei'd ;zij. werd gevolgd door vele
andere, die nog gretiger werden ontvangen.
Wij noemen ..Der Zigeunerprimas" 1912L
„Csarddsfürstin" (1915). „Faschingsfee"
(1917), „Hollandweibchen" (1920). „Bajadere"
(1921), „Grafin Mariza" (1924), „Die Zirkus-
piinzessin" (1926). „Die Herzogin von Chi
cago" (1928), „Das Veilchen von Montmar-
tre" (1930), „Ronny" (een toonfilm) (1931)
en zijn nieuwste schepipng van dit jaar „Der
Teufelsi-eiter".
Vele beroemde kunstenaars hebben hun
krachten aan Kalman's werk gewijd, Onder
hen vermelden wij: Lil Dagover, Harry
Liedtke, Max Pallenberg en niet te vergeten
Hubert Marischka. den genialen directeur,
regisseur en acteur.
Naast Leo Fall. Franz Lehar en Oscar
Strauss moet Emmerich Kalman worden be
schouwd als een die in hooge' mate bijdraagt
tot den roem der Weensche operette. Hij
schiep oorspronkelijke muziek, ging zijn
eigen wee. instrumenteerde nauwkeurig en
betooverde de operette-liefhebbers der ge-
heele wereld.
en in het bosch. De olie is vrijwel onbruik
baar. zeer zwaar en de hoeveelheid is te ge
rixig. En juist daar, waar dc asphaltbronnen
liggen, is tot nu toe weinig of geen olie van
goede kwaliteit gevonden. Maar het blijft
een merkwaardig verschijnsel.
's Middags rijden we uit over de Savannah,
die zoo vlak is als een ijsbaan, soms langs
een weg. soms dwars door de meterhooge
grasvlakten heen. Er liggen verscheidene
wegen door voor bewaking der concessie,
grenzen enz. en als zoo'n spoor slecht wordt,
gaat ge er tien meter naast rijden en als ge
daar drie maal gereden hebt is er een weg!
Goedkoopev aanleg is niet- denkbaar.
Wij zwerven over de vlakte van een rijk-
bloeienden boom naar een met vogelnesten,
van een heuvelruggetje, dat wat. uitzicht
geeft over een einde'.ooze grasvlakte, recht
op het rivierdal aan, dat daar aan den voet
der heuvels moet liggen. Gras. gras en gras,
waar soms onze spatborden haast- in verdwij
nen. Dan knarsen plotseling de remmen en
wij staan, nog steeds in het- gras op drie
meter van een loodrechten afgrond. Veertig
meter lager vlak aan onze voeten stroomt
daar de Misoa Aan den overkant- langzaam
glooiende hellingen. Hier oen geweldige steil-
kant-. de buitenkant van een scherpe bocht.
Ik kan maar één woord zeggen, dat door mijn
kameraden niet begrepen wordt en dat is
Pikermi! Kent. gij het? Wel luister. Stel u
voor. dat een langdurige droogte over deze
groote vlakten komt. dat alles dor en bruin
wordt en er geen groen sprietje meer te be
kennen valt. Laat. dan een onvoorzichtige
mensehenhand. misschien het hemelvuur,
misschien een vulkanisch verschijnsel de
eerste vonk werpen in het brandbare gras en
loeiend en bruisend zal het vuur over de
vlakte gaan. a! wat leven heeft en rennen
kan voor zich uitjagend. Opgejaagd door het
vuur werd het oen wilde Jacht op
leven en dood, runderen en paarden,
maar ook de wilde kat- en de pan
ther. alles zal voortgejaagd worden, alleen
op eigen levensbehoud bedacht Over de
vlakte, door het hooge gras. En dan plots d'e
afgrond. Zien ze het gevaar? Of zijn ze half
verblind door den rook? Ook als ze trachten
in te houden zullen ze vooruit worden omdron
gen door de achteraankomenden en bij hon
derden zullen ze springen of vallen. Sn elk
geval de pooten breken en wie het vuur ont
kwam zal daar Jammerlik omkomen en als
straks dezelfde wolken die met. hun hemel
vuur den brand ontstaken, het terrein over
gieten met hun watervloeden, dat- de stroom
even sissend opstijgt, en dan oen zwartTbla-
kex'dc vlakte achterblijft, dan zul ten dlozelf-
de watervloeden de arme slachtoffers bedek
ken met- lagen zand en klei. F.n als de om
standigheden gunstig zijn. zuhen de beende
ren bewaard blijven, de gebroken pootm on
de mengeling van planten- en vleeschefers.
van alle bewoners der prairie dooroen. zullen
la teren onderzoekers kunnen vertellen wat
bier gebeurde. En precies hetzelfde moet ge
beurd zijn in Pikermi, een kl<Mn plaatsle in
Griekenland, Ict-s benooi-den At-hene. Lang,
heel lang geleden, toen de paarden nog drie
teenen hadden en do mensch nog geen rol
soeelde on deze aarde. De wijde Savannah,
de diene afgrond, de snel stroomendc beek
beneden, zoo moet Pikermi er hebben uitge
zien toen de natuurramp plaats vond. die ons
in het. b"zit b'-acht van een zeer rijke collec
tie zoogd'ervesten uit die lang vervlogen tij
den. Toen Etirona nog met Amerika verbon
den was en het drieteenigo paard, al rond
dartelend over de broode weilandvlakten over
Groenland en IJsland Eurona kon bereiken
om daar nadat de verbintcnisbrug was ver
broken. weer uit te sterven.
Mooi vak toch d'e wetenschap. En wat b"n
je rük als jc zulke dingen weet en genieten
kunt! Do avond daalde over de Savannah. De
ki-ekcls b"gonnon te zingen, tegen de kleu
rende lucht begonnen de eerste vleermuizen
hun prachtige vliegdemonstra'ies. Een par
kiet. krijsc.ht nog. een ezel balkt in de verte
en overal beginnen licht on te twinkelen De
natuur gaat ter ruste. Wij nog niet. Ik mag
van mïin Himalayareizon vertellen vanavond
in de Engelsche club. van andere zwerftoch
ten door wondermooie natuur, waar dc
mensch leert, klein te zijn en steeds dieper
eerbied krijgt voor het groote natuurgebeu
ren.
„O God. wat is Uw wereld schoon", zong
een mijner vriendinnen altijd na zoo'n dag.
En zoo is het.
VAN DER SLEEN.
DRUK BEZOCHTE PLAATSEN.
Stratford- waar William Shakespeare
geboren werd. :s een plaatsje zonder In
dustrie en zonder eenige merkwaardigheid
behalve dan de geboortekamer van den
groot en Will en het monument te zijner her
innering. Toch is me naam van Shakespeare
voldoende om daar jaarlijks tienduizenden
reizigers naar toe te lokken, die er duizen
den ponden sterling aan vertering laten.
Edinburgh krijgt, alle jaren bezoek van
duizenden lezers van Walter Scott: en dc
bouwvallen van het kasteel van Kcnil-
wort-Tx lokken jaarlijks dertig duizend toeris
ten
De „cottage" te Alloway, waar Robert Burns
geboren werd, staat bij de reizigers ook in
groot aanzien: en te Tarboton, waar hij leef
de. laten ze leder jaar ruim 1 ton gouds.
Het eiland Man werd door den populairen
romanschrijver Hall Caine in de mode ge
bracht.
Alfons Karr heeft het fortuin van Saint
Raphael gemaakt.' Nog voor hem had Gou
nod er zich in een vlsschcrshuis gevestigd, 'n
plaat herinnert er aan. dat hij daar Romeo
et Juliette" schref.
Na zijn dood werd de piano, die er ge
bleven was. op de markt verkocht. Het in
strument werd aan een Engelsche dame voor
100 francs toegewezen.
De bekende Mont Saint-Michel die terecht
de algemeene bewondering opwekt, dankt zijn
vermaardhei daan lexander Dumas.
Op Hyèi-es met zijn pahnboomen heeft
Rober: Stevenson het eerst de aandacht ge
vestigd, zooals Jacques Perk het voor La
Roche deed
