De Dertiende Volkenbondsvergadering.
WEET WAT EET
VERSCH GEKARND
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 22 OCTOBER 1932
TWEEDE BLAD.
De laatste week. Strijd om de „opperste leiding" van
het Volkenbondssecretariaat.
GENèVE, 13 October 1932.
iVan oneen correspondent)
De 13e VoMcenibondsvergaderinig is niet al
leen met haar taak niet binnen de haar
toebedeelde twee weken gereed gekomen; zij
is zelfs niet erin geslaagd haar wenk in
drie weken te voleindigen. Een vierde Maan
dag is nog noodig geweest, voordat voor
zitter Politis zijn naar verwadhlrimig wel wat
al te optimistische openingsrede kon uit
spraken.
De verlenging van den duur der Volken-
bondsvergadering is niet een gevolg ge
weest van een plotseling verhoog die belang
rijkheid. Uit een oogpunt van ihooge politiek
heeft de 13e vergadering de verwachtingen
van een onvermijdelijke onbelangrijkheid niet
gelogenstraft. Zelfs Politis heeft dit moeten
erkennen. De drie giroote vraagstukken van
den dag (de economische en financieele
wereldcrisis, het ontwa pe n in g s v ra a gstuk en
het Chineesch-Japansche geschil) zijn
slechts weinig of in Het geheel niet be
sproken, omdat de Londensche Wereldcon-.
ferentie. de Ontwapeningsconferentie en de
Buitengewone Volkenbondsvergadering wel
dra aan deze onderwerpen al haar zorg zul
len hebben te wijden. De wereld heeft reeds
zooveel onvruchtbare welsprekendheid geno
ten, dat wij allerminst reden-hebben de 13e
Volkenbondsvergadering een verwijlt erover
te maken, dat haar gedelegeerden zich de
zelfbeheerscbing 'hebben opgelegd ons rede
voeringen te besparen, die in een ietwat
gewijzigden vorm binnenkort elders toch
zonden moeten herhaald worden.
De besprekingen, die in de laatste week in
een ondercommissie der vierde commissie
over de ..opperste leiding' van het Volken
bondssecretariaat gehouden zijn. zijn de uit
sluitende oorzaak geworden, dat de Volken
bondsvergadering zelfs nog een vierde week
is moeten beginnen. Langgerekt en kostbaar
zijn deze besprekingen ongetwijfeld geweest.
Doch het moet tevens erkend worden, dat de
4e commissie erin geslaagd is een oplossing
•te vinden voor een strijdvraag, die reeds sinds
eenige jaren heel wat hoofdbrekens had ge
kost en vooral in de laatste maanden groote
bezorgdheid had verwekt.
Reeds drie jaren lang was er in Volken-
bondsorganen een scherpe strijd over de
..reorganisatie van het Volkenbondssecreta-
riaat" .gevoerd. Op heit oogen'blik Ibjëbben
wij den Engelschmam Sir Eric Drummond als
secretaris-generaal, den Fransobmian Avenol
als plaatsvervangend secretaris-generaal en
den DDuitscher Dufour, den Italiaan Paulucci
en den Japanner Sugimura als ondier-secre
tarissen-generaal. Het zijn dus uitsluitend
staatsburgers van de groote mogendheden,
die de ..opperste leiding" in handen hebben
bijgestaan door een aantal afdeelingsdirec-
teuren, die meerendeels eveneens tot df
groote mogendheden behoor en. Men begrij.pt.
dat de kleinere staten, die wat aantal be
treft verreweg de meerderheid in de Volken-
bondsvergadering bezitten, reeds herhaalde
lijk de lust gevoeld hadden aan het mono
polie der „grooten", voor zooveel de opper
ste leiding betreft, een einde te maken. Voor
stellen hunnerzijds, om zoowel uit bezuini
gingsoverwegingen a]s ter wille van de 'be
ëindiging van dit monopolie de posten van
onder-secretaris-generaal af te schaffen,
werden echter nimmer in stemming gebrach'
omdat de vertegenwoordigers der groote mo
gendheden erop aandrongen, dat de beslis
sing zou worden uitgesteld tot het. oogen-
blik waarop Sir Eric Drummond zou heen
gaan. Dan zou een grondige bespreking der
geheele kwestie van de reorganisatie van
het Volkenbondssecretariaat aan de orde
komen!
Dit oogenblik was thans aangebroken. On
danks allen bij Sir Eric uitgeoefenden aan
drang dat deze zijn ontslagneming althans
nog een jaar zou uitstellen, bleef de hoogst-
verdaenstelijke eerste secretaris-generaal
van den Volkenbond bij zijn meening. dat
het ook in het belang van den Volkenbond
beter zou zijn, wanneer hij met Juli 1933
door een ander zou worden vervangen. En
daar thans ook de zevenjarige ambtsduur
van de Duitse he, ftaliaansche en Japansche
onder-secretarissen-generaal een einde neemt
was het niet 'te verwonderen, dat de kleinere
staten onder leiding van" den gedelegeerde
van Noorwegen Hambro thans met allen
nadruk hum voorstel tot opheffing van de
posten van onder-secretaris-generaal her
haalden, terwijl zij daaraan tevens het voor
stel verbonden, dat in de toekomst hetzij
de secretaris-generaal zelf. hetzij de plaats
vervangende secretaris-generaal de staats
burger van een kleineren staat zou moeten
zijn. Zij hoopten door dit voorsbei te ver
zekeren, dat overwegingen van zuiver na
tionaal belang bij de besprekingen in de
..opperste leiding" meer naar den achtergrond
zouden worden gedrongen en dat de ..op
perste leiding" de groote internationale
vraagstukken vooral met internationalen
geest zou bekijken.
Avenol.
Het bleek echter weldra, dart. een door
drijven door de kleinere staten van dezen
op zich zelf voortreffelij ken wensoh tot- een
ernstige verscherping der reeds bestaand?
Volkenbondscrisis zou kunnen leiden In be
sprekingen tusschen de groote mogendheden
en Sir Eric Drummond was namelijk ge
bleken. dat de vereisc'nte eenstemmigheid in
den Volkenbondsraad voor de benoeming van
den nieuwen secretaris-generaal uitsluitend
te bereiken zou zijn, indien de keuze op den
tegen woordigen plaatsvervangemden secre
taris-generaal Avenol zou vallen, die ondanks
het feit dat hij Franschman is, desnoods
toch ook de stem der Duitse'nie en der Ita-
Tjiaansctoe regeering zou kunnen verkrij
gen.
De Italianen waren echter alléén bereid
hun stem aan Avenol te geven, indien een
Italiaan dan in zijn plaats tot plaatsvervan
gend secretaris-generaal zou worden benoemd
En de Duitschers maakten hun tegemoet
komendheid jegens het Fransohe begeeren
hiervan afhankelijk, dat opnieuw een Duit-
scher onder-secretaris-generaal zou worden
en dat deze dan óe belangrijke taak zou
hebben over te nemen, die Avenol thans in
handen heeft. n.l. de opperste leiding over
de economische en financieele af dealing van
het Volkenbondssecretariaat.
Onder deze omstandigheden zouden de
kleinere staten indien zij bij hun uit een
ideaal oogpunt- prijzenswaardig voorstel vol
hard hadden, de benoeming van een opvol
ger van Drummond hebben verhinderd, de
onzekerheid omtrent den nieuwen secretaris
generaal nog hebben laten voortduren en het
gevaar voor allerlei verscherpingen van de
toch reeds zoo gespannen verhoudingen tus
schen Frankrijk, Duitschiand en Italië heb
ben vergroot.
Deze verantwoordelijkheid hebben de ver
tegenwoordigers der kleinere staten terecht
gemeend niet te mogen op zich nemen. Zij
hebben dus erin berust, dat de groote mo
gendheden allen een vertrouwensman in
de opperste leiding blijven behouden, nadat
de „grooten" hunnerzijds deze belangrijke
concessie aan de „kleinen" gedaan hadden,
dat er voortaan twee plaatsvervangende
secretarissen-generaal zijn zullen en dat één
van deze twee een burger van een der kleine
re staten zal moeten zijn. Op deze wijze
is de zekerheid verkregen, dat de stem der
..kleinen", die vaak als het geweten van den
Volkenbond betiteld worden, ook in de op-
persite leiding 'vernomen zal worden. Dit com
promis tusschen groot en klein werd Zater
dagavond bekroond door de eenstemmige
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN a 60 Ct.. per regel.
Méér dan 700 maal
per jaar komt ge aan
tafel voor Uw ont
bijt, Uw koffietafel, of
voor Uw maaltijd.
^30 ets. per
I'/j pondspakje
met 25 allerfijnste Roomboter onder Rijkscontrole
benoeming door den Volkenbondsraad van
Avenol tot secretar:s-generaal, waardoor de
in breeden kring bestaande vrees voor een
onoplosbaar meenïngsversehil over deze zoo
teere strijdvraag ui; den weg is geruimd!
B DE JONG VAN BEEK EN DONK.
BOND TOT HET REDDEN VAN DRENKELIN
GEN.
De Ned. Bond tot het redden van Drenke
lingen is, in samenwerking met den Kon. Na-
tionalen Bond voor Reddingswezen en Eerste
Hulp bij Ongelukken, Het Oranjekruis.
evenals dit in het voorjaar met zooveel
succes geschiedde, een propagandatocht door
Nederland begonnen ten einde de zwemkunst
te bevorderen, maar vooral ook om het doel
van den Bond; den verdrinkingsdood te be
strijden, verder uit te dragen.
De Bondspropagandist, de-heer A. J. Meije-
rink te Haarlem, begon den tocht op Woens
dag 19 October te Hoek van Holland op ver
zoek der Hoeksche Zwemvereeniging. Verle
den jaar telde deze vereeniging 13 leden;
thans na een voordracht in het vorige jaar
en door het enthousiasme van een toege
wijd bestuur, niet minder dan 245 leden.
Donderdag 20 October was Amsterdam
aan de beurt; daar werd een voordracht ge
houden in het gebouw der A. M. V. J. Reeds
40 jongemannen van die vereeniging zijn
aangesloten bij de Amsterdamsche Reddings
brigade. Het doel was o.a. dat aantal op te
voeren. De zaal was tjokvol.
Het resultaat van de voordracht was. dat
velen zich opgaven voor het lidmaatschap
der A. R. B.
Maandag 24 October wordt in Deventer
een groote Bordstentoonstelling georgani
seerd. De Bond zond zijn propagandamate
riaal in; Haarlem het uitgebreid bezit van
leer- en reddingsmiddelen.
Voor 27 October vroeg Epe een lezing over
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 ets. per regel.
HAARDEN
:er voordeelige cond. Bezoekt onze ihowroom
J. J. CORNELISSEN
KAMPERVEST 1 hoek KI. Houtstraat
zwemmen, redden en hulp bij ijsongevallen.
Ook Heerenveen zal op 2 November in dezelf
de richting worden bewerkt-. Daarop gaat de
propagandareis naar Friesland, Groningen
en Drente.
PERSONALIA.
De heer J. P. Vermefre te Haarlem is be
noemd tot lsten violist bij het muziekkorps
aan boord van een der schepen der Holland-
Amerika lijn.
EXAMEN GETUIGSCHRIFT.
Leider lichamelijke Oefening.
Overveen 2)1 October
Geslaagd de heeren J. A. Steinz, Wemeldimge;
J. A, Swankhuisen. Utrecht.
CABARETAVOND „JACOB VAN LENNEP"
De cabaretavond, te geven door de Too-
neelvereen. Jacob van Lennep heeft plaats
a.s. Dinsdagavond 25 October in het gebouw
van den Hn s nnscnen Kegelbond.
Aangekondigd wordt het optreden van
Johny Roos, humorist-conferencier; Choy
Hay, Mélange Act; Berny, Original Equili
brist (Alkazar, Hamburg) afgewisseld door
The Musical Lunatics. Na afloop wordt er
gedanst.
VRIJZINNIG HERVORMDE JONGEREN
KRING
Dinsdagavond 25 October zal er een bijeen
komst van bovengenoemde kring plaats heb
ben in het gebouw van aeh Protestanten
bond te Haarlem. Er zal worden gesproken
over: Religieuze opvoeding.
TOONEEL VEREENIGING
„VRIENDSCHAP ZIJ ONS DOEL".
Woensdag 26 October opent bovenge
noemde vereeniging haa rseizoen met de op
voering van het vroolijke spel in drie bedrij
ven „Gebroedei's Kalkoen" in gebouw St.
Bavo, Smedestraat.
VAN DE NOTRE DAME NAAR DE
SINT BAVO.
De onder ons bekende toonkunstenaar
Hendrik Andriessen zal een thema (muzikale
hoofdgedachte1 schrijven en op den avond
von 27 October as tijdens het concert der
C.O.V.. den heer Marcel Dupré ter hand
stellen.
Deze beroemde organist zal alsdan a Prima
vista een Improvisatie geven op dit thema.
De C.O.V. geeft hiermede iets zeer bijzon
ders en verwacht voor dit concert dan ook
meer dan gewone belangstelling.
NAJAARSTENTOONSTELLING.
Van Maandag 2 30ctober tot en met Don
derdag 27 October organiseert groep „Het
Honk" van de Arbeiders Jeugd Centrale een
Naiaarstentoonstellfng in het Jeugdhuis „De
Merc:". Judith Leysteitstraat. bij de Klever
laan De2e tentonostelling zal omvatten een
collectie paddenstoelen, vruchten en zaden,
enz. Alle wonderen van de herfst zullen er
bekeken kunnen worden. De prachtigste
herfstkeuren kan men bewonderen aan dc
takken van boomen en heesters. Boeken over
dit onderwerp liggen ter inzage. Het doel
van onze tentoonstellingen zijn: steeds be
langstelling voor de mooie natuur te wekken.
Op Maandag vindt de opening plaats om
7 uur.
AGENDA.
ZATERDAG 22 OCTOBER
Stadsschouwburg. Wilsonsnlein: Opvoering
van „De Doofpot" door de N.V. Het Schouw-
tooneel. 8 uur.
Palace: „Das Lied einer Nacht". Op het
toonccl: dc humorist Tummers. 2.30. 7 en
9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Love me to night".
Op het toonccl: Gibs en Doodles, amusante
imitaties. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Mijn vriend de
millionair" en „De bende van de Transat
lantic". 2.30, 7 en 9.15 uur.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102, Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
Teyler's Museum, Spaarnc 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. toegang vry.
Bazar „In de Twaalf Provinciën". Boven
zaal Gerzon's Modemagazijnen. 10.30—5 en
7.3010 uur.
ZONDAG 23 OCTOBER
Stadsschouwburg: Het Ned. Tooneclgezel-
gezelschap. „Menschen in 't Hotel" 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „Mademoiselle".
8.15 uur.
Gem. Concertzaal: Willy Derby. 8 uur.
H. O. V. Gem. Concertzaal. Concert.. 2.30 u.
Gebouw „Caecilia": Cursusvergadering ..De
Dageraad". 10.30 uur.
Rozekruiscrs Genootschap. Bakenesser-
gracht. 13. Openbare Voordracht. 10.30 uur.
Protestantenbond: Psycho-Synthese. Voor
dracht. 10.30 uur.
Rembrandt Theater: Populair Wetcnsch.
voorstelling: „Instinct en Verstand". 11.30 u.
Bazar „In de Tv.raalf Provinciën". Boven
zaal Gerzon's Modemagazijnen. 1.30—5.30 u.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102, Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel-
MAANDAG 24 OCTOBER
Stadsschouwburg: N.V. Schouwtooneel.
„Jean de la Lune". 8 uur.
Kunstzaal Reeker. Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 10 -7.30 uur.
Bazar „In de Twaalf Provinciën". Boven
zaal Gerzon's Modemagazijnen. 10.305 en
7.30—10 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST)
P. Th. A. van Rijn, KI. Houtweg 15. Tel.
10539.
Firma C. G. Loomeyer en Zoon, Zijlweg 34.
Tel. 12495.
Schoterbosch-Apotheek, Rijksstraatweg 19.
Tel. 12711.
QztTSêzf
Het plezierig Toeroep van minister.
Vallende en iviebelende regeeringen.
Hoe Herriot en Baldwin in hun vader-
Imid bejegend ivorden. De stijgende
afkeer van veelpraterij. Hoopvolle
teekenen. Wat er gebeuren zou als
wij onze Duitschers gingen expor
teeren
Terwijl alle regeer in gen nu met voorstellen
tot belastingverhooging en loonsverlaging
komen, met het gevolg dat reeds vele zijn
gevallen en de rest gevaarlijk wiebelt (op
enkele dictatoriale bewinden na) wordt de
toon tegenover ministers er niet beter op.
Dat is begrijpelijk, maar het gaat zoo ver.
dat de aldus belaagde Excellenties wel heel
innig aan hun baantje verknocht en wel heel
groote optimisten moeten zijn, om het zich
niet aan te trekken. In ons land, als men de
communisten uitzondert, van wie niemand
ooit iets anders venvacht, kan het nogal
schikken. Al heeft minister De Geer onlangs
doen blijken, dat sommige op hem geoefende
critiek hem gepiqueerd had. Hij wou zake
lijke bezwaren hooren. Het is zeker merk
waardig hoe moeilijk het voor den mensch is,
zakelijk te blijven als zijn duiten bedreigd
worden. Financiën en zakelijkheid zijn we
geneigd als aanverwante, zelfs nauw-ineen
gestrengelde begrippen te beschouwen. Niets
hoor! Hevig zijn veelal de ruzies van deze
bloedverwanten.
In Frankrijk, waar de regeering een gat
van acht milliard in een begrooting van
vijfenzeventig milliard moet stoppen, en
dientengevolge hevig wiebelt, is de premier
Edouard Herriot door den bekenden journa
list Emile Buré in „l'Ordre" aangevallen op
een manier, die wij in Holland plegen na te
laten. Buré zegt dat Herriot teveel praat en
te weinig doet. Hij spreekt niet alleen om
niets te zeggen, maar ook om niets te doen.
Hij legt zich daarbij er op toe, een meelij
wekkende houding aan te nemen. Zijn pa
thetisch gepraat behoort tot de dingen ter
wereld, die Buré het meest tegenstaan. Hij
noemt het zonder verdere omwegen ..kinder
achtig gebazel". Er bestaat misschien een
zuivere dichtkunst, maar een zuivere poli
tieke welsprekendheid is er nooit, en de wel
sprekendheid van Herriot heeft Buré nog
nimmer ook maar éen ontroerende gedachte
bezorgd. Onze minister-president, zegt hij.
streeft er niettemin voortdurend naar tra
nen te ontlokken, en het grootste succes van
zijn poliieke loopbaan zal hij ongetwijfeld
pas dan kennen wanneet: zijn hoorders met
hem gezamenlijk in tranen zullen uitbar
sten.
Slotsom van dit vriendelijk betoog: „Laat
hij zijn mond houden en werken!"
Op geenszins vriendelijker wijze gaat de
Engelsche liberale journalist A. J. Cummings
minister Baldwin (en in het voorbijgaan ook
den premier Ramsay MacDonald en andere
ministers) te lijf. In een artikel onder den
klassiek-geworden titel „Ik beschuldig" be
gint hij met op te merken, dat de staatslie
den die het ergst falen dit gemeenlijk niet
uit slechtheid van karakter maar uit dom
heid doen. Daarna trekt hij op minister
Baldwin los. Hij, Cummings. heeft de confe
rentie van Ottawa bijgewoond en beschouwt
die als een volledige mislukking voor Enge
land. Hij verzekert dat. minister Baldwin de
laatste dagen te Ottawa zelf dermate onder
dien indruk was. dat hij er bleek, ontsteld en
ontmoedigd uitzag. Vermoedelijk dacht, hij
toen eens aan de honderdduizenden in En
geland die onder de crisis leden aan de tob
bende huismoeders die steeds met nog min
der rond moeten zien te komen. Maar tij
dens de zeereis vergaarde hij weer moed en
bij zijn thuiskomst stelde hij de mislukking
als een geweldig succes voor, uitpakkend
over de Engelsche delegatie in allerlei spor
tieve termen zooals „mv haopy team" enzoo-
voorts. „Uw vrienden vertellen mij", ze'gt
Cummings meedoogenloos. „dat gi.i de werke
lijke leider der regeering zijt. De premier
is eigenlijk alleen maar uw briefstempel
Welnu, wat hebt gij bereikt? Niets... etc.
Ook omtrent Baldwin's invloed op het ont-
wapeningsorobleem is hij bitter. Hij heeft
Sir John Simon naar Genève gestuurd, die
daar niets heeft gedaan dan alles ontwijken
dan er tusschendoor dansen „als een pirouet-
teerende bejaarde balletdanseres". Cummings
betoogt dat van den Engelschen invloed op
de Europeesche politiek niet veel over is. en
dat hij heeft moeten aanhooren hoe jour
nalisten uit andere landen praatten over
Engeland op een minachtende manier, die
hem als Brit. woedend maakte maar waar
tegen hij geen weerlegging had. Al deze din
gen en nog veel meer schuift hij den vrien-
delijken. eeuwig-zijn-pijp-rookenden heer
Baldwin in de schoenen onder zijn ..I Ac
cuse!" in vette cursieven van een decimeter
hoog.
Er is dus wel een onmiskenbare opleving
in het aanvallen van ministers. Daar zit een
goede kant aan. Zoolang de openbare mee
ning lijdelijk, onverschillig en sceptisch blijft
beperken de internationale onderhandelin
gen waarvan tenslotte, of men het graag
wil of niet, het heil toch komen moet zich
tot eindeloos gepraat. Misschien geeft Buré.
in zijn aanval op Herriot. de huidige stem
ming wel het best weer. De heele wereld is
wee en naar van het elndelooze gepraat, en
roept om daden. Een zoo algemeene hekel
aan politieke redevoeringen als thans
heerscht heeft, geloof ik, nog nooit be
staan. De Assemblee van den Volkenbond
schijnt dat zelfs gevoeld en daarom haar
discussies sterk bekort te hebben. Overigens
met geen ander resultaat, dan dat de be
slissingen naar andere conferences verscho
ven werden. Maar de heeren bekortten hun
gepraat toch maar. Zou dit de nieuwe geest
inluiden? De geest niet van Locarno, of Oslo,
of Lausanne, of Stresa.maar die veelge-
wenschte splinternieuwe geest., die een con
ferentie begint om een doel te bereiken, en
niet om het in mooie woorden dood te pra
ten?
Laten we optimistisch blijven. Men zou zoo
zeggen dat er hier en daar nogal yrat leven
komt. en nu ook de favoriet voor het Ameri-
kaansche presidentschap. Franklin Roose
velt. zich tegen de tarievenpolitiek heeft
uitgesproken terwijl in ons land. In Duitsch
iand. België en Frankrijk eveneens sterke
machtc-n zich daartegen ontketenen, zijn de
vooruitzichten wel weer heel wat hoopvoller.
In t usschen neemt het aantal ingezonden
stukken-schrijvers, dat allereenvoudigste op
lossingen tot verbetering van den toestand
in ons vaderland aan de hand doet, toe. Er
zijn er verscheidenen die zich keeren tegen
de aanwezigheid van honderdduizenden Duit
schers. waaronder ik-weet-niet-hocveel tien
duizenden Lotte's. Lisa's en Eisa's. in ons
land. Zij zien de zaak heel eenvoudig. Stuur
die honderdduizenden Duitschers weg. en ge
verschaft honderdduizenden Nederlanders
werk. Gastvrijheid is heel mooi, maar in de
zen tijd gaat dat niet, enz.
Het antwoord hierop Ls erg eenvoudig. Ilct
onverbiddelijke feit. dat alleen in ter-nationale
samenwerking oplossing kan brengen, en dat
zoolang die ontbreekt, internationale tegen
werking overheerscht. doet zich ook hier gel
den. Er wonen honderdduizenden Nederlan
ders in Duitschiand. Als wij onze honderd
duizenden Duitschers naar hun vaderland
terugsturen. Ls er geen twijfel aan dat me
neer Von Papen ons. als 't ware per keerende
post. de honderdduizenden Nederlanders te
rugzendt. Zoo zijn nu eenmaal thans de in
ternationale relaties. Verhoogen wij ons in
voerrecht, dan antwoordt het buitenland
prompt met het zijne te verhoogen. Passen
wij con tin gen teer in gen toe, het buitenland
repliceert met dezelfde maatregelen, vaak
nog in vrijwat erger mate. En vice-versa.
Zoo zou het met de in Nederland wonende
Duitschers ook gaan. en nu kan men wel
zeggen: „Laten we er dan maar liever land-
genooten voor in de plaats krijgen", maar dat
gaat ook niet op. want de samenstelling der
beide gastvriiheid-genletende legioenen is
zeer verschillend, zoodat hun uitwisseling
slechts verschrikkelijke verwarring en toe
neming der werkloosheid in beide landen
tengevolge zou hebben. Hoeveel Hollandsche
dienstmeisjes uit Duitschiand zouden voor de
tienduizenden Lotte's in de plaats komen?
E°n paar honderd misschien? Neen, dit lijkt
alleen maar eenvoudig, en schijnt slechts
een oplossing. Het is er heelemaal geen.
Wij moeten uitzien naar betere internatio
nale samenwerking. Wij moeten ons verheu
gen in de hoopvolle teekenen, die zich hter
en daar al ontbreekt er nog verschrikke
lijk veel aan voordoen.
Wij moeten optimLst blijven, al Ls het
moeilijk.
