BEKROONDE
JONGENSBOEKEN.
Nieuwe Uitgaven.
HAARLEM'S DACBLAD
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1932
JAN WAGENAAR. I)o Vlucht van Nol
Walders (Uitg. Van Holkema en Waren-
dor f, Amsterdam).
Wanneer De Vlucht van Nol Walders dooi
de jury in de prijsvraag voor jongensboeken
reeds in aanmerking is gebracht voor een
prijs dan moet de rest der inzendingen, welk:
niet bekroond werd. wel heel weinig bijzonders
zijn geweest. Want dit jongensboek van Jan
Wagenaar is toch wel zeer middelmatig.
Dat een jongen uit angst voor de gevolgen
van een door hem gepleegde daad het ouder
lijk huis ontvlucht, is begrijpelijk en kan ook
zeker stof voor een jongensverhaal opleveren,
maar in het boek van Wagenaar is alios wel
heel opzettelijk en weinig gemotiveerd. No:
Walders haalt voor een ouderen jongen een
enveloppe uit de brandkast van het kantoor,
waar die jongen werkt, maar Nol is er abso
luut onwetend van. dat die enveloppe geld
bevat. Feitelijk is Nol geheel te goeder trouw
en van diefstal is bij hem dan ook geen sp«a-
ke; hij is slechts dupe. Dat hij zeif dit ni?:
zoo inziet is voor een jongen heel natuurlijk
en ook zijn vlucht is verklaarbaar omdat hij
de zaak in zijn angst- veel erger
opblaast dan zij in werkelijkheid is. Maar de
schrijver, die in zijn boek vooral paedagc-
gisch wil zijn. schroeft dit geval zoo op --- hij
zegt zelfs, dat Nol is afgedaald tot het pel!
van een misdadiger dat je als oudere er
tenslotte kregelig van wordt en geneigd ben:
dezen Nol in bescherming te nemen.
Maar dit is niet mijn voornaamste griel' te
gen dit voor kinderen bestemde boek. Erger
vind ik het. dat de schrijver ook ziin wijze
lessen uitdeelt aan de ouders van Nol die
gescheiden leven en oorzaak zijn van Nol's
misstarjpen. Wanneer de moeder op zoek
maar Nol in de auto is gezeten tegenover
haar teruggekeerden man, geeft zij zich over
aan de volgende beschouwing;
Droeg zij niet mee de schuld, had zij dan
wellicht te weinig acht geslagen op haar jon
gen, te weinig met hem meegeleefd in z'n da-
gelijksche bezigheden en vermaken? Maar er
was ook een bitterheid in haar binnenste te
gen den man, die daar vóór haar zat en die
door het kiezen van een eigen weg in het le
ven. haar genoodzaakt had, een taak op zich
te nemen, waarvoor een moeder alleer wel
licht niet altijd berekend is."
Nu vraag ik: is dat nu iets voor een jon-
i gensboek? Maar het wordt nog dwazer als de
dokter de volgende boutade houdt- tegen me
vrouw Walders- ..Al wil ik in geen geval als uw
censor (sic) optreden, toch zou ik zeggen, dat-
een jongen van een dergelijk meegaand ka
rakter toch zeker onder krachtiger leiding
had moeten staan en „ik gevoel verontwaar-
j diging tegenover de menschen, die voor de op-
voeding verantwoordelijk waren". Wat verder
lezen wi.i, dat papa Walders het volgende
zegt: „Er zijn omstandigheden geweest.
waarover ik nu niet behoef uit te weiden.
maar die tusschen mijn vrouw en mij eev:
scheiding hebben teweeg gebracht, zoodat ik
mijn zoon alleen aan haar zorg heb moeten
overlaten Daardoor valt in de eerste plaats
I de schuld van het gebeurde op mij."
Wanneer wij in kinderboeken ook al de zoo
precaire problemen der ouders willen behan
delen en lessen aan hen uitdeelen, waar gaan
wiï dan in 's hemelsnaam naar toe? De jon
gens van 12 jaar mogen daar voorloopig nog
wel buiten blijven. Het verwondert mij. dat
een jury van tot oordeelen bevoegde manner,
dit niet heeft ingezien en dit- boek om deze
reden n'et dadelijk als ..ongeschikt" op zij
I heeft gelegd.
G. M. MES. Ondpv den Baobab. (Uitg.
van Holkema en Warendorf. Amsterdam)
Dit boek van G. M. Mes is van een veel beter
gehalte en het is zeer verklaarbaar, cia; het-
voor bekroning in aanmerking is gekomen.
Met dit- verhaal zitten wij midden in het avon
tuur. maar een avontuur, dat niet geheel en
al onwaarschijnlijk is. Dat een Transvaalschc
jongen, die met boeren „op trek" gaat om
een goudschat in de" wildernis op te sporen
meer beleeft dan zijn Hollandsche makker, die
al tevreden moet zijn. wanneer hij eens op
een fietstocht op de Vel uwe kampeert, spreekt
van zelf. Op de Veluwe ontmoet je maar niet
dagelijks leeuwen, krokodillen, slangen, lui
paarden of wilde struisvogels en kom je ook
niet in aanraking met woeste kafferstammet:.
Voor Jan den jeugdigen hoofdpersoon uit het
boek „Onder den Baobab" zijn dat allemaal
heel gewone dingen en het dient gezegd, dat
G. M. Mes er levendig en vol kleur van ver
telt. Er is sterke spanning in zijn verhaal en
het is zeer goed geschreven ook. Het boek
zit vol romantiek, maar een romantiek, die
een jongen onmiddellijk aanvaardt, omdat
het nu eenmaal in een land speelt, waar alles
mogelijk is. Zitten duizenden ouderen ook niet
te genieten bij films als Trader Horn en Tar-
zan en dit jongensboek is heusch lang zoo on
mogelijk niet. Men voelt, dat de schrijver in
Zuid Afrika thuis is.
Een jongen heeft een sterke voorliefde voor
het heroïsche in zijn verhalen. Welnu, hij
krijgt het vol op in dit boek. Die Transvalere
als Oom Gert, Texas en ook Jan zelf spoor
zoekers en jagers zijn van een zoo groote
onverschrokkenheid en stoïcijnschen moed.
dat je je zelf daarbij vergeleken maar een
heel klein miserabel, nietig ventje vindt en
dat is het, wat jongens in hun helden het
liefst zien. Een verhaal van stoere kerels, die
nooit versagen en bergen weten te verzetten,
dat zie ik iicver in handen van onze jongens
dan een boek, waarin zij lozen, hoe onverant
woordelijk gescheiden ouders tegenover hun
kinderen handelen.
J. B. SCHUIL
TIJDSCHRIFTEN.
Het Vliegveld.
„Het Vliegveld" van deze maand is groo-
tendeels gewijd aan het zilveren feest van de
Vereenïging voor Luchtvaart. Er is een ge
ïllustreerd "verslag van de feestviering. Ter
gelegenheid van de benoeming van den heev
E. Fuld tot. ridder in de orde van Oranje
Nassau wijdt de redactie vrienelijke woorden
aan dezen trouwsten medewerker „Eddy".
In de „Vliegveld interviews" heeft Caty
Verbeek ditmaal de vliegster Marse Hilz on
der kruisverhoor geomen, en zulks in de lucht.
eVraer is er een artikel „De K. L. M. in
Uniform" over de dienstkleedij. die kort. ge
leden bij de luchtvaartmaatschappij zoowel
in de lucht als op het land is ingevoerd.
Dit nummer van het onder redactie van
Henri Hegener staande orgaan ziet er, gelijk
gteeds, welverzorgd uit.
De Koning der Wildernis, door Martin
Johnson.
Martin Johnson is er met zijn vrouw op uit
getrokken om in Centraal Afrika het leven
der dieren en in het bizonder dat van den
leeuw te bestudeer en. Hij was daartoe voor
zien van een behoorlijke jagersuitrusting en
een voldoende vaardigheid in het schieten,
omdat, een leeuw nu eenmaal iemand is. dien
je in de wildernis niet zonder gevaar tege
moet treedt. Hoofddoel van de expeditie was
echter net verfilmen van het dierenleven, wat
zoowel bij nacht als bij dag moest geschieden
zoodat hij zijn jagersuitrusting met die van
den fotograaf had aangevuld. Een en ander
maakte weer transportmiddelen noodhr er
zoo zien we er de familie Johnson, aangevuld
met de noodige negers, in eenige automobie
len op uit trekken. We leven niet meer in
den tijd van buffehvagens, ja de heer en me
vrouw Johnson gaan van het principe uit, dat
het geen zin heeft, je in de wildernis de ge
makken en genoegens van de beschaafde we
reld te onte^zen. zoodot, in h°t kamt ia^
zij zich inrichten, de Newyorksche keuken
niet. ontbreekt: er worden kappan gehouden
en een tuintje aangelegd: we zien mevrouw
op de foto's met een keurig verzorgde perma
nent wave.
Meen echter niet, dat er geen leeuwen wor
den ontmoet: die heeren zijn. om zoo te zeg
gen, als kind in huis en alle denkbeelden die
ik me van leeuwen in de wildernis had ge
vormd, zijn bij 't lezen der avonturen eigen
lijk naar 't rijk der fabelen verwezen. Om een
voorbeeld te noemen: Wat dunkt u van een
leeuw, die kalm blijft liggen als je hem per
auto passeeren wilt en dien je eerst met het
voorwiel een zetje moet geven, eer hij besluit
een eindje op zij te gaan?
Van een echten, den mensch aanvallenden
leeuw is geen sprake geweest, maar dit kan
misschien verklaard worden door de omstan
digheid. dat er zooveel zebra's, gnoes en an
tilopen waren, dat de leeuw het niet noodig
vond. die twee gesoigneerde Amerikanen aan
zijn menu toe te voegen. Van de genoemde
diersoorten toch werden er soms zooveel aan
getroffen. dat 't iets had van een sprinklva-
nenzwerm; Johnson schat het stel. dat hij
tijdens een trek bij elkaar zag, op minstens
tien millioen en daar draaide hij met zijn
auto behoedzaam tusschen door.
Als iemand verre reizen doet, dan kan hij
veel verhalen. Het boek, keurig geïllustreerd,
zal zeker in den smaak vallen van de avon
tuurlijk aangelegde jeugd, vooral als zij leest,
dat drie zestienjarige padvinders de gasten
van de reizigers zijn geweest en toen elk een
leeuw hebben mogen schieten. Ik vrees ech
ter, dat er van navolging wel niet veel zal
komen, omdat de onderneming een zeer kost
bare liefhebberij is, verschillend van die on
zer oude vrienden De Hertendooder en der
gelijke.
Het boek is in een prettigen toon geschre
ven zonder „wetenschappelijke" aanstellerij
en zonder tragische gebeurtenissen; 't is niet
als een boek voor de jeugd bedoeld, maar 't is
er een dat ook zeer goed door de rijpere jeugd
gelezen kan worden.
Het is uitgegeven bij de firma Scheltens en
Giltay, te Amsterdam
Oud-Zaanseh Molenlcvcn door
P. Boorsma.
Dat het Oud-Zaansch Molenleven, in 1927
verscheien, zich in een herdruk mag verheu
gen (uitgave van P. Out N.V. te Koog aan de
Zaan), bewijst wel dat de schrijver er in ge
slaagd is in zijn schetsen den goeden toon
le treffen en dat hij voor vele Zaankanters
want daar zullen ongetwijfeld zijn meeste
lezers onder worden gevonden -- een wel
kome gast is. In zekeren zin hebben de ver
halen ook een historisch nut, nu voor en na
de langgewichten verdwijnen en er zelfs een
vereeniging noodig is om te zorgen dat die
voor het- Hollandsch landschap zoo typeeren-
de bouwwerken niet geheel worden uitge
roeid. De niet-Zaankanter. die iets voelt voor
folklore, zal de schetsen, waarin veel Zaansch
voorkomt, dat goeddeels is verdwenen en
steeds meer verdwijnt, ook waardeeren en
die geen folklorist of Zaankanter is. zal het
boek eveneens met genoegen lezen, al is het
nu allemaal geen tintelende humor. Trou
wens de schrijver bedoelde alleen ware ver
haaltjes te geven zonder bepaalde pretentie.
Men kan er genoegelijke avonden mee door
brengen en behoeft zich niet te verdiepen in
zielkundige ontledingen en dergelijk moois,
waaraan „de echte litteratuur" zoo rijk is.
De Ongeziene Moordenaars, door
Norman Angell. vertaald door Mr.
H. J. P. Hemsing. Uitgave van de
N.V. Uitgevers Mij. „De Tijdstroom"
Lochem.
In dezen tijd, waarin het economisch leven
zoozeer de vraag doet rijzen, waarheen wij
gaan en als vanzelf doet zoeken naar de
oorzaken der depressie en de middelen om ze
te verminderen en in de toekomst te voorko
men, kan een boek van den grooten Engel-
schen economist Norman Angell niet anders
dan welkom zijn.
't Is geen boek om ïn een verloren uurtje
door te bladeren, maar de ernstige mensch
zal er zich voor gaan zetten, want 't is geen
lichte kost en een woord van hulde komt
den vertaler toe, die het in goed Nederlandsch
heeft weten voor te dienen.
Wie zijn de Ongeziene Moordenaars? Wc-
laten den schrijver zeif aan hei. woord.
„We verlangen er volstrekt niet naar so
ciale of economische rampen te veroorzaken,
onrecht te plegen of oorlog te verwekken,
maar we passen politieke beginselen toe,
waarin deze gevolgen liggen opgesloten, om
dat we maar niet kunnen inzien, dat zij het
gevolg zijn van die politiek.
Deze onopgemerkte consequenties zijn de
Ongeziene Moordenaars van onzen Vrede en
onze Welvaart"'.
Kortweg gezegd: we willen seen oorlog,
maar we handelen zoo, dat er wel oorlog moet
komen en we zien dat niet in. En zoo legt de
schrijver er speciaal den nadruk op. dat het
nationalisme het groote struikelblok is.
Het nationalisme en patriotisme. aange
kweekt door opvoeders, geleerden, schrijvers
en dichters, isoleert de menschengroepen. als
naties aangeduid, terwijl juist die groepen el
kaar moeten zoeken voor samenwerking, om
dat in de tegenwoordige gecompliceerde
maatschappij alle cultuurvolkeren der aarde
elkander noodig hebben. Allen streven naar
meer welvaart- en men vermindert die door
het oprichten van tariefmuren; men wenscht
rijkdom en stelt zich tevreden met armoede,
want nationalisme beteekent armoede en in
ternationalisme welvaart.
Wc verbrokkelen cle staten op grond van
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
D E OPLEVING
Zelfs het GOEDE BOEK is
thans GOEDKOOPER bij
BOEKHANDEL VAN CITTERT
Spekstraat 14 Tele». 10839
het. zoogenaamde zelfbeschikkingsrecht en
voegen bij de souvereine staten weer andere,
in plaats van de souvereiniteit der staten te
doen verdwijnen en te vervangen door een
innige samenwerking der naties.
We willen samen iets tot stand brengen en
in plaats van gezamenlijk aan den arbeid te
gaan, gaan we vechten, verspillen nutteloos
onze krachten en vernietigen ons eigen ma
teriaal.
We hebben het over recht en maken zelf
uit wat recht is, a priori aannemende dat het
ongelijk bij den ander schuilt, wat die ander
ook doet- Terwijl wij ervan overtuigd zijn dat
in een geordenden staat een onzijdig rechter
over geschilpunten moet beslissen, houdt
iedere staat de beslissing aan zich als het ge
schilpunten met een anderen staat betreft en
die beslissing moet dan gevonden worden
door de onderdanen tegen elkaar te laten
vechten, nadat eerst door valsche leuzen van
vaderlandsliefde en nationalisme die onder
danen in een stemming zijn gebracht., dat zij
\oor het recht en de eer meenen t-e strijden,
terwijl de vraag wat recht en rechtvaardig is
in een twistgeding niet onder de oogen wordt
gezien.
„De Europeesche samenleving", zegt de
schrijver, „wordt in onze dagen bedreigd met
ineenstorting, als resultaat van oovatt'.nvren
en stemmingen, die zich om de vaderlands
liefde hebben geschaard".
De schrijver verheugt zich in de stichting
Volkenbond, als eerste stap in de goede rich
ting. die de zoo noodzakelijke toenadering
moet brengen en eindigen met een volledige
samenwerking op den voet van gelijkgerech
tigdheid en welke allen oorlog overbodig zal
maken.
De strijd voor het internationalisme betee
kent niet. dat men wil vernietigen, hetgeen
bepaalde menschengroepen van andere on
derscheidt taal, zeden, godsdienst zie i:i
Noord-Amerika. hoeveel nationaliteiten daar
bijeen wonen, maar wel moet de overtuiging
wórden bijgebracht dat men in de eerste
plaats wereldburger is en dat men alle an
dere wereldburgers noodig heeft, zoodat het
geen zin heeft zich te verhoovaardigen op
de toevallige omstandigheid dat men in ze
ker groepsverband leeft.
Het gaat niet aan in een kort bestek een
eenigsziris volledig overzicht, te geven van een
rijk gedocumenteerd werk als het onderhavi
ge. waarvan enkele gedeelten in het bijzon
der Engelsche toestanden behandelen: het
mandaat- in Palestina, Britsch-Indië en de
Dominions, doch ook dat wordt beschouwd in
het licht van het algemeen belang.
De Ongeziene Moordenaars zij ieder ter be
studeering aanbevolen, die belang stelt in de
groote vraagstukken van dezen tijd.
Mijn ontdekkingsreis
door Sovjet-Rusland.
Bij de N.V. Em, Querido's Uitgevers Maat
schappij te Ammsterdam is in boekvorm ver
schenen een serie artikelen van den jour
nalist J. W. Matthijsen. redacteur van Het
Volk, onder den totel ..Mijn ontdekkings
reis door Sovjet Rusland". De schrijver be
spreekt uitvoerig de sociale en economische
inrichting van den Sovjet Staat; o.m. wijdt
hij hoofdstukken aan de planmatige productie
hei coöperatiesysteem, de socialiseering der
bedrijven, de toestand ten plattelande. orga
nisatorische tekortkomingen van het systeem
enz.
Veel cijfermateriaal is in deze reeks studies
verwerkt.
Mussolini's gesprekken
met Emil Ludwig.
Van Emil Ludwig's voor tref fglijke ,.Ge-
sprache mi: Mussolini" is bij Van Loghum
Slaterus' N.V. te Arnhem de Nederlandsch"
vertaling verschenen.
Ongetwijfeld zal voor deze uitgave veel be
langstelling bestaan, na alles wat ?r over
belangwekkende interwies niet den dictator
geoubliceerd is.
Titia Jelgersma leverde een niet onver
dienstelijke vertaling.
Typografisch maakt het werkje, dat van
een achttal foto's voorzien is, eveneens een
goeden indruk.
Feiten, cijfers en data.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Arnhem en Omstreken heeft uitgegeven
een boekje ..Feiten. Cijfers en Data", dat be
trekking heeft op het wetsontwerp voor het
incasseeren van kleine vorderingen.
Het boekje geeft een résumé van wat al
zoo door de Kamer gedaan is op dit gebied,
van 1923 af. Het is aangeboden aan den mi
nister van justitie, en beoogt verbetering te
brengen door een wettelijke' regeling van deze
materie.
Moderne bouwkunst ïn
Nederland.
Indertijd hebben wij reeds melding ge
maakt van de 20 monografieën met afbeel
dingen en plattegronden, die in de serie
Moderne bouwkunst in Nederland, onder re
dactie van dr. H. P. Berlage, W. M. Dudok. ir.
Jan Gratama, ir. A. R. Hulshoff. Herm. v. d.
Kloot Meijburg. J. F. Staal en J. Luthmann,
verschijnen zouden. Thans is verschenen "net
nummer „gebouwen voor technische doelein
den".
De onderschriften luiden zoowel in het Ne
derlandsch. als Fransch, Duitsch en Engelsch
Bij Brusse verschijnen deze monografieën.
De kleine Columbus en liet
paardenspcljongetje.
In de bibliotheek voor de kinderkamer van
Meulenhoff ..Mijn eigen boekjes" is versche
nen De kleine Columbus en het Paardenspel
jongetje door S. C. de Boonen-Swartwolt. Een
eenvoudig, duidelijk vertelde geschiedenis
van een jongetje, dat een kermisknaapje als
vriendje krijgt, die in zijn huis komt wonen.
Tenslotte vindt het kermisjongetje zijn fa
milie terug. Een boek, zeer geschikt voor
jeugdige oogen.
Eiia Riemersma leverde vele vlotte teeke-
ningen.
Voor 10 minuten naar Amerika,
door Henri van Hoof.
De Haarlemsche wereldkampioen in de
weisprekendheid van verleden jaar. Henri van
Hoof. die zijn prijs in Amerika won tus
schen 22 mededingers, heeft zijn Amerikaan-
sche reis te boek gesteld. Zijn leeftijd (17
jaar) in aanmerking genomen, kan de schrij
ver tevreden zijn over zijn eersteling: het
boek is vlot geschreven en de lotgevallen ziin
aardig verteld.
Opgenomen is ook de speech, waarmee hij
zulk ccn succes had, Fraaie foto's verluchten
het boek. dat bij Scheltens en Giltay te Am
sterdam is uitgegeven.
Critisch Christendom door
S. H. J. James.
Bij D. van Sijn en zonen tc Rotterdam is
verschenen Critisch Christendom, door S. H.
J. James, schrijver van Opvaart. Het Rozen
hof en De ziel der Samenleving. Dit boek
wil. zegt de schrijver, het midden houden
tusschen strenge wetenschap en gemoede
lijke stichtelijkheid en heel: als lezerskring
op het oog de denkende Christenen. Alleen
door zichzelf te 'oecritiseeren. verwerft hel
Christendom het recht en de mogelijkheid,
zich tegen onjuiste en onrechtvaardige critiek
te verweren.
Ster van het Oosten.
Als deel 18 van de serie vertellingen uit de
kinderwereld „Naar 't zonlicht toe" van Var.
Gorcum te Assen, is verschenen „Ster van
het Oosten", uit Nellie's Volkskinöer'oibüo-
tcek. vrij naverteld door G. A, Ter Braak-
Huizinga. Het is een korte vertelling van
twee vijandelijke Indianenstammen, die in
naam van Jezus, gestorven om vrede te loe
ren. vrede sluiten. Ans Muller-Idzerda leverde
aardige zwartjes.
Trader Horn.
Alfred Aloysius Horn, de Schot, die reeas
op jeugdigen leeftijd naar Afrika trok en
daar vrijwel tot zijn dood toe leefde, bekend
onder den naam Trader Hom, heeft zijn lot
gevallen te boek gesteld, met behulp van de
schrijfster Ethelreda Lewis. Eén boek is daar
van indertijd uitgekomen. Een tweede Trader
Horn, mijn zwerftochten langs Afrika's
kusten en „tropische wateren" is thans ver
schenen. Het heeft den vorm van een roman
door Trader Horn gemaakt. Ook in dit weck
worden aan het eind van elk hoofdstuk de
gesprekken weergegeven, die Trader Horn en
de schrijfster met elkaar hadden P. Raëskin
vertaalde het boek dat bij Scheltens en Gil
tay te Amsterdam werd uitgegeven.
Jeugdfeesten.
In de Vuurtoren Boekerij van van Gorcum
te Assen verscheen als nr. VII een Inleiding
tot het organiseeren voor Jeugdfeesten.
Mej. E. C. Knappert- schreef de inleiding voor
dit boekje met practische aanwijzingen voor
feesten voor de rijpere jeugd. De hoofdstuk
ken heeten: Voorbereiding van feesten, door
Willy Harttorff. Leekenspel. door J. W. Kes-
ler. Spelen binnenshuis door Joha G. Lug".
Spelen door Gerda van Hall. Vertellen door
C. C. Wilbrenninck en Liedjes en Dansen
door Geert Dils.
Het Heldenleven van Paulas.
Mevrouw ThomsonWentholt heeft dit
boek vrij bewerkt naar een werk van den
Amerikaan Rufus M. Jones. Hierin worden
de heele persoon van Paulus, zijn geschie
denis en beteeken is geschetst D. A. Vorster
schreef een inleiding. J. Otter ontwierp den
band, van Gorcum te Assen gaf het werk
uit.
De Kleine Denneboom. door
A. A. Fokker.
In Nellie's Volkskinderbibliotheek. van
Van Gorcum te Assen is De kleine Denne
boom verschenen, een aardige geschiedenis
van een denneboompje. dat in het bosch
stond te droomen van een ster en een kerst
engeltje. Ans MullerIdzerda illustreerde
den tekst met zwartjes.
De Lucifer-koning.
Bij Schellens en Giltay te Amsterdam is
verschenen ..De Lucifer-Koning", door Elnar
Thorvaldson.
Dit- werk behandelt het leven van den
Zweedschen luciferkoning Paul Kroli. toen
deze op het hoogtepunt van zijn roem slor.d
en toen hij viel en in Parijs de hand aan
zichzelf sloeg. Onverbiddelijk brengt de
schrijver het intrigeeren van Kroll aan het
licht als hij ten koste van alles, zelfs van
een vrouw, nog een laatste poging tot- redding
doet.
J. van Reensema vertaalde het boek.
„Mijn dubbel leven",
Ferdynand Goetel.
door
Verschenen is de roman „Mijn dubbel le
ven". door Ferdynand Goetel. uit het Poolsch
vertaald ..Z Dnia na Dzién") door S. var-
Praag. (Uitg. J. M. Meulenhoff te Amster
dam). John Galsworthy schrijft er van: .Een-
zeer merkwaardige roman in totaal nieuwen
vorm. Goetel heeft zijn geniale vondst met
een triomf bekroond!! Het is hoog tijd. dat
een groot publiek met zijn van leven brui
send werk kennis maakt."
De Geenzing door den Geest, Sig-
mund Freud door Stefen Zweig.
In de Kleine Bibliotheek van hedendaagsch
Cultuurleven van Van Loghum Slaterus' Uit
geversmij te Arnhem is verschenen van de
hand van Stefen Zweig; De Genezing dooi
den geest. Sigmuid Freud. De schrijver vertelt
boeiend hoe Freud jong Weensch arts. zijn
theorieën opzette en ontwikkelde en aan de
praktijk toetste, of eigenlijk uit. de praktijk-
opbouwde. Ook over de persoon Freud spreekt
Zweig. Een Nederlandsch zenuwarts heeft de
vertaling (van Reinier P. Sterkenburg) ge
controleerd met het oog op de technische en
vakkundige termen.
Het mes op de keel, door Homo Suni.
Homo Sum heeft in dit humoristisch werk
je zijn ondervindingen van vele jaren neer
gelegd op het punt van scheren. Hij heeft alle
denkbare manieren beschreven om het baard
haar weg te schrapen en het vöör en tegen
daarva nopgesomd. En dit met zeer vlotte
pen en een heerlijken humor. Met werkje
„Ihe science of shaving, by Homo Sum" is
door Yge Foppema vrij vertaald en is voor-
ziein van geestige oorspronkelijke teekenin-
gen van H. Schuyt. De uitgave is van J.
Schuyt Jr., Alkmaar.
Maria Stuart door Suze Pos.
Uitgave van W. J. Thieme Cie,
Zutphen.
We hebben hier geen historische roman,
maar een stuk historie, doch historie zoo vol
romantiek, dat de geschiedschrijver, vooral
als deze de beschikking heeft over een vaar
dige pen en niet misdeeld is van de kwali
teiten, den romanschrijver eigen, de verlei
ding moeilijk weerstaan kan. het verhaal ro
mantisch te tinten. Het zij verre van mij.
dit inbrengen van een persoonlijk element
als een fout te willen aanmerken; integen
deel, het verleent aan het boek een zekere
bekoring, welke het maakt tot een aange
name en boeiende lectuur, terwijl nimmer
wordt vergeten, dat de lijn der geschiedenis
strak gehouden moet worden, wil het boek
zijn beteekenis als geschiedkundig werk be
houden.
Maria Stuart heeft tot veel twistgeschrijf
aanleiding gegeven, wat, gezien het politiek
gekonkel en de godsdiensttwisten in haar
tijd. niet te verwondering is; de waarheid «s
daardoor moeilijk te benaderen. De groote
twistpunten waren: was de verstandhouding
tusschen Maria Stuart en haar secretaris
Riccio zuiver, uit een moreel oogpunt, was zij
medeplichtig aan den moord op haar twee
den echtgenoot, en tenslotte: was zij al dan
niet schuldig aan de samenzwering tegen
Elisabeth?
De schrijfster heeft dit met groote onpar
tijdigheid en met een uitgebreide kennis van
authentieke gegevens onderzocht en tot een
m.i. bevredigende oplossing gebracht al zal
er In cc zaak van het complot tegen de En
ge isc he koningin altijd iets duisters blijven,
waar recht is gedaan op afschriften van
brieven, aan de juistheid waarvan gerechte
twijfel overblijft
Óp zeer verdienstelijke wijze geeft dc
schrijfster ons een kijk op de zoozeer utteen-
ioopende karakters der beide koninginnen
en op de maatschappelijke toestanden dier da
gen. zoozeer verschillend van do tegenwoor
dige. dat het ons moeilijk valt er ons in tc
leven. Op uitnemende wijze heeft de schrijf
ster getracht ons daarin behulpzaam te zijn.
Het boek is een aanwinst voor onze histo
rische bibliotheek en voor deze niet alleen,
want ook anderen dan beoefenaren der ge
schiedenis zullen het met graagte lezen.
De Gouden Spin door Edna
Marson. Uitg. Scheltens en Giltay,
Amsterdam.
In den schrijftrant als deze Gouden Spin
zijn er we! duizend detectiveromans geschre
ven. Eenige literaire pretentie kan de schrijf
ster niet laten gelden, wel echter de origina
liteit van het denkbeeld, dat zij haar mis-
riadigersbende zich laat speclaliseeren op het
romantisch terrein der oude kunstschatten,
waardoor wij zelfs stille getuigen worden bij
de opening van een koningsgraf in Egypte.
Een welkome afwisselng op het overgens wel
wat al te veel naar eentonigheid neigende
detectivepad.
Goethe en wij. door
E'. d'Olivcira.
E. d'OIlveira heeft voor de A.V.R.O. vier
voordrachten over Goethe gehouden, die in
eenigszins uitgebreiden vorm in druk zijn
verschenen bij A. J. G. Strengholt te Am
sterdam. De schrijver gaat niet uit bij de be
schouwing van Goethe van de werken, maar
van den mensch; den mensch. herwvocht. uit
de ons ten dienste staande documenten, met
de hulpmiddelen der moderne psychologie en
met die der scheppende fantasie tevens.
De vier. samenhangende aspecten In dit
boekje gebundeld, zijn aspecten, die. zooals
de schrijver zegt. op bovengenoemde wijze
doorlicht., ook waargenomen kunnen worden
door hen, die zich niet tot de diepere studie
geroepen voelen.
Koordschrift.
W. Hoogenboom en A. S. Moerman, samen
stellers van de Nieuwe Loopende Hand, heb
ben twee schrijfboeken voor Koordschrift
voor lager en middelbaar onderwijs en voor
zelfonderricht uitgegeven bij Brusse in Rot
terdam.
De Verpleegster door
Zuster Cce.
Zuster Cée heeft in dit werkje uitvoerig
behandeld, wat dc a.s. verpleegster wacht
tijdens dé* 3-iarige opleiding in het zieken
huis en daarna; welke wegen men kan in
slaan na het behalen van diploma A. wat
daarna te wachten staat en wat van dc ver
plegende verelscht wordt. Zij behandelt In 't
kort de verschillende diploma's en de aan-
teekening wijkverpleegster o&.
Meulenhoff te Amsterdam gaf het uit.
Het moderne bieden bij Con-
tracl-Bridgc door Mr F. W.
Goudsmit.
Bij van Holkema en Warendorf is de twee
de. herziene druk verschenen van He;. Mo
derne bicden bij contract-bridge door Mr. F.
W. Goudsmit iB M. v. d. Groene). In enkele
maanden was de eerste druk uitverkocht.
KALENDERS.
Elf Provinciën.
Door La Rivière en Voorhoeve te Zwolle is
uitgegeven een weekkalender, die fraaie
foto's geeft uit alle streken van Nederland.
Neerland ia
Eveneens bij La Rivière en Voorhoeve te
Zwolle Is verschenen de scheurkalender Neer-
landia. die elke dag een mooie kiek uit Ne
derland of Ned. ïndië geeft.
Jacob van Campcn's Kalender.
Jacob van Campen's Kalender voor gezin
en jeugd voor 1933 Is een scheurkalender met
op elk blaadje een gedichtje een verhaaltje
of puzzel. Ook zijn or wedstrijden uitgeschre
ven op verschillende blaadjes. Het schild is
door Lenie Gouchet geteekend.
LOUIS SAALBORN JUBILEERT.
PLANNEN VOOK HULDIGING OP
10 DECEMBER.
Het is dit seizoen 25 jaar geleden, dat
Louis Saalborn zijn' tooneolloopbaan begon.
Een aantal vrienden bereidt een viering van
dit jubileum voor.
Saalborn heeft besloten alle bijdragen alle
balen, die zijn jubileum mocht opleveren, ter
beschikking te stellen van het Gezelschap
Saalborn N V., tot in stand houding van het
ensemble.
Op den jubileumsavond van 10 December
wordt opgevoerd „Egmont" van Goethe, voor
de eerste maal in de Nederlandsche taal.
met muziek van Ludwig van Beethoven, uit
te voeren door het Utr. Sted. orkest onder
leiding van L. M. G. Arntzenlus. De jubilaris
zal hierbij in Amsterdam's schouwburg in
de titelrol optreden.
In een circulaire, waarin het comité een
korte beschrijving geeft van de loopbaan van
don jubilaris, die ook schilder is. wendt het
zich tot belangstellenden voor een bijdrage.
Een aantal zijner schilderstukken wordt in
de jubi'.eummaand tentoongesteld in de kunst
zaal van Lier. terwijl reeds thans enkele zij
ner etsen op do tentoonstelling van moderne
grafiek in 's Rijks Prentenkabinet (Rijksmu
seum) prijken.
Van het uitvoerend comité is de heer E.
Boekman, wethouder voor de kunstzaken in
Amsterdam eere-voorzitter en voorzitter dr.
I II. J. Vos. lid van dc Tweede Kamer, oud-
wethoudor van Amsterdam.
Er is een uitgebreid eere-comité gevormd,
waarvan de heer E. Boekman voorzitter is. en
waarin verder tal van letterkundigen, jour
nalisten. musici, schilders, tooneelspelers en
andere kunstenaars, alsmede zeer vele auto
riteiten zitting hebben. Wij noemen daarvan
Dr Tjebbo Franken, voorzitter van het Ne
derlandsch Tooneel. Haarlem, prof. R. N. Ro
land Holst, hoogleeraar. directeur der Rijks
academie voor Beeldende Kunsten. J. II.
Speenhoff, Haarlem. Dr. J. F. M. Sterck. iet-
Lcrkundisc, Haarlem,