CHIEF WHIP
O riff1*!?**1*
BIOSCOOP.
Mijn
vaste
overtuiging
VIRGINIA
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAC 17 DECEMBER 1932
TWEEDE BLAD
LUXOR THEATER
Douaumont
De vreeselijke wereldoorlog van 19141918
ligt al weer veertien jaren achter ons. Veer
tien jaren scheiden ons al weer van die af
grijselijke menschenslachting, die millioenen
vermoordde en honderdduizenden als wrak-
leen in de maatschappij terugstuurde. Maar
juist die veertien jaren, doen vergeten, slij
pen de felle kanten bij. Er groeit een geslacht
op, dat er alleen nog maar van vèr hooren
zeggen iets van weet. En daarom kan niet
genoeg de nadruk worden gelegd op het
weerzinwekkende, en daarom kan dat gru
welijke niet genoeg getoond worden in woord
en beeld, in boek en plaat en film.
En daarom is het zoo goed, dat er tijdens
de Kerstlentoonstelling van de beide Vrou
wen Vredebonden in perceel Groote Hout
straat 32 ook nog deze film loopt. Douaumont
die den hevigen en bloedigen strijd om fort
Douaumont in 1916 weergeeft, gedeeltelijk in
authentieke opnemingen, gedeeltelijk in ge
reconstrueerde waarheidsgetrouwe tafereelen
De samenstellers hebben ons gespaard voor
de afschuwelijke tooneelen. Maar wanneer
bijv. appèl wordt gehouden van de compagnie
en achter verscheidene namen zacht wordt
gezegd: gevallen, vermistdan grijpt dat
diep aan. dieper misschien-dan een in doods
strijd verwrongen gezicht dat zou doen.
In ons blad van Donderdag hebben we de
film al uitvoerig besproken, zoodat we met
bovenstaande regelen kunnen volstaan.
JEl3t voorprogramma is van vroolijken
aard. Flip de Kikker beleeft geestige avontu
ren in Afrika en een Fox filmpje toont Pa
rijs bij nacht, waarin uitstekende balletten
vallen te bewonderen. Van Stan Laurel en
Oliver Hardy draait een grappige film: Als
je een verleden hebt, een smijt en valfilm
wel is waar, maar van een bijzonder type,
waarvan Laurel en Hardy toch maar het mo
nopolie hebben. Er is geschaterd.
Het Orion Profilti nieuws geeft reeds de
uitvaart van de P. C. Hooft, Plan Beuker en
Wouter Denijs aan twee vleugels, een oester
vangst bij Tholen enz.
CINEMA PALACE
Een Paramout film: „This is the
Night" (Chou-Chou).
Het is het beste maar te beginnen met U
den inhoud van deze amusante film te ge
ven. De hoofdrollen worden vervuld door
Lily Damita. Charles Ruggles, Roland Young
en Thelma Todd.
Tijdens de afwezigheid van haar man.
amuseert Claire Thelma Todd) het jonge
elegante vrouwtje van Stepan. zich met haar
vriend Gerald Grey (Roland Young) een rij
ken vrijgezel. Op liet onverwachtst komt Ste
pan terug. Het is nu zaak zich uit de moei
lijkheid te redden. Gerald's vriend. Bunny
West (Charlie Ruggles) die bij die ontmoe
ting tegenwoordig is, brengt op een, naar
zijn eigen inzicht geniale wijze, uitkomst. Hij
geeft hoogelijk op van de lieftalligheden en
bekoorlijkheden van Geralds vrouw, een
schoonheid eerste rang. Stepan gelooft het
verhaal of doet alsof, en hij stelt voor om ge
zamenlijk een uitstapje naar Venetië te
maken, gezamelijk, dat wil zeggen, Gerald
en zijn vrouw. Stepan en Claire en Bunny
West. De twee vrienden zijn voor het oogen-
blik opgelucht, dat het zoo geloopen is,
maarwaar halen ze zoo gauw een
schoone vrouw voor Gerald vandaan! In een
filmstudio vindt Bunny wat hij zoekt, een
lief jong actricctje is genegen de rol van tij
delijk echtgenoote van Gerald op zich te ne
men. Chou Cliou (Lily Damita) is een zedig
bescheiden meisje, dat evenwel tooneelspeel-
ster genoeg is om, als het noodig is, een
zeer mondain type te kunnen voorstellen.
De voorwaarden voor de betrekking zijn niet
zoo heel lastig, denkt ze. Alleen moeten de
gewaande echtgenooten in bijzijn van an
deren doen of ze elkaar aanbidden, wanneer
ze alleen zijn, bestaan ze eenvoudig niet voor
elkaar.
Zoo gemakkelijk als Chou-Chou het zich had
voorgesteld, is het echter heelemaal niet. Een
van de moeilijkste dingen voor haar is er in
te berusten, dat de beide vrienden denken,
dat ze een lichtzinnig, wuft wezentje is, ter
wijl het tegendeel waar is en bittere armoe
haar bewogen heeft de betrekking te aan
vaarden. Natuurlijk komen er de hevigste
verwikkelingen met jaloersche hij's en ja-
loersche zij's. Ten slotte de vlucht van Chou-
Chou uit het hotel naar het station, per
gondel. Gerald hoort nog net bijtijds van de
vlucht om n andere snellere gondel te char
teren. Het lukt gondel twee gondel één in te
halen. Gerald gaat over op nummer één en
de film eindigt met een heel idylisch plaatje.
Twee harten, die elkaar gevonden hebben
en nu hun geluk genieten in een gondel in
Venetië. Kan het romantischer?
„This is the Night" (Chou-Chou) is de
soort film, die hoogelijk amuseert, er komen
zulke grappige tooneeltjes in voor, dat je
het zoo nu en dan uitschatert. Diep gaat het
niet en je neemt er dan ook niet veel meer
van mee dan het gevoel eens fijn uit geweest
te zijn en je uitstekend te hebben vermaakt.
En dat is heel wat in dezen tijd.
De journaals brengen de beelden van hier
en van ver af. In de geluidsteekenfilm van
Max Fleischer „Wen it's sleeping time down
South", hooren we de alom bekende en be
wonderde drie Boswell-sisters. voor veel jon
gelui een aanleiding om naar Cinema te
gaan.
Op het tooneel Nezco Frères, die voor hun
mooie evenwichtsprestaties alle bewonde
ring kregen.
REMBRANDT THEATER
Het schot in den morgen.
De hoofdfilm, die deze week in het Rem
brandt Theater loopt, is aantrekkelijk voor
bezoekers, die van detective-stukken houden.
De titel zegt reeds genoeg. De geheimzinnig-
lieid, welke in dit geval rondom moord en
diefstal is geweven, is nog al doorzichtig en
de misdaad valt nog al mee. Men raakt als
men een tijdje de film frequenteert, zoo ge
wend aan geknal en geworstel, dat men een
browning niet belangrijker vindt dan een
aschbakje en een rochelend slachtoffer niet
huiveringwekkender dan de poes, die op het
haardkleed zich rekt.
Na de oorlogsfilm zijn we ook tamelijk on
vatbaar geworden voor geknal en gekraak en
al heeft de heer Alfred Zeisier, die deze „cri-
mineele film" naar het tooneelstuk De vrouw
en de smaragd heeft vervaardigd, als knal
effect in den letterlijken zin van het woord
drie misdadigers gewapend met het gansche
materiaal uit de geweerkamer van c!c na
tuurlijk leegstaande en even natuurlijk chic
gemeubelde villa en al heeft hij ccnige
vrachtauto's vol schupo's laten aanrukken
om een vuurgevecht met dat drietal paffers
in scène te zetten, we laten ons niet meer
misleiden door zoo'n gemoedelijk mopje
En al worstelt de kranige gentleman-dief,
die natuurlijk achteraf van de politie blijkt te
zijn, in het duister met den hoffelïjken dok
ter, die de heusche dief is, en al knijpen drie
paar ploertige vuisten het elegante vrouwtje
de keel dicht en al slaat de lakonieke hand
langer den rechercheur met een wijnflesch
een schedelbreuk, we bemoeien ons er
niet mee. Geworsteld moet er toch en of het
nu de één is of de ander. een nette plooi
in de broek hebben ze allemaal on heer blij
ven ze ondanks alles. En het is. of er nu
bloed vloeit of champagne, in zoo n eerste
rangshotel en in zoo'n millionnairs vülla toch
maar een piekfijne boel!
Ei- deed. dat is waar ook. nog een landge-
noote van ons mee, en nog wel in de vrou
welijke hoofdrol. Deze Ery Bos (familie nog
van Annie zaliger gedachtenis?) is, voorzoo
ver mij bekend, nog niet zoo beroemd als
Lien Deijers en Truusje van Aalten, maar
ze zal het wel worden, als 't haar wat mee
loopt. Let eens op; ze doet op een goeden dag
ook nog wel eens haar joyeuze entree in Tu-
schinsky aan den arm van Max Tak!
In het bijprogramma krijgen wij een aar
dige klucht te genieten, over het vooral in
Ufa-land zeer actueele gegeven: „Wie be
taalt er nu nog?" Het is een kamerstukje
tusschen twee personen, die elkaar mimisch
goed troeven. De goocheme kaslooper wint
het tenslotte met glans bij een verrassende
ontknoopig en de lichtgeloovige zakenman,
die hem in dienst nemen wil, betaalt, het ge
lag, dat hij trouwens den ander ook reeds
vier jaar schuldig was. De rente op rente
heeft hij inmiddels verdiend.
Een verademing tusschen al deze spanning
en grappigheid brengt de Polygoon, die van
het wegsleepen van de P. C. Hooft een
schilderachtig stukje film heeft gemaakt met
behulp van het mistige weer.
Voor de gebruikelijke afwisseling zorgen
ditmaal de vier Albateso's. geen Portugeezen
of Argentijnen, zooals men uit den naam zou
afleiden, maar „het bekende Weensche zang
ensemble".
H. G. CANNEGIETER.
Zondagmorgenvoorstelling.
Zondagmorgen draait in Rembrandt-Thea
ter de Multifilm „De Wonderen der Natuur".
„Het leven in een waterdruppel" als eerste
deel geeft ons al wat er leeft en beweegt in
een waterdruppel gezien door een zeer sterke
microscoop- Het is daar een leven en bedrij
vigheid zonder einde, al beweeg, wat men er
ziet. Daar is bijvoorbeeld het pantoffeldiertje,
zeer rustig en vreedzaam, dat steeds wordt
bedreigd door het dididiumtje een ..roofdier",
dat het pantofeldiertje in zijn vlucht vangt
en uitzuigt. Op de overblijfselen vallen weer
rie „hyena's van de waterdruppel" aan zooals
overal in de natuur een elkaar opeten en
verdelgen.
In de wereld van de waterdruppel leven
ook vele soorten „slangen" ter lengte van
een halven millimeter. Ze zijn glasachtig
doorschijnend en in het. lichaam zijn de nog
ongeboren jongen duidelijk zichtbaar.
Deel twee geeft de „Microscopische kristal
vorming". Daarin zien we de kristalvorming
o.a. van boorzuur, caffeine, kaliumchloraat,
koolzure soda, zilvernitraat, uit een verbin
ding zien we het zilver als kristallen neer
slaan enz. Alles heel interessant. Daarna ko
men we aan het leven van insecten. De le
vensgeschiedenis van de mug en van de vlin
der kunnen we van a tot z volgen. Het voort
durend gulzige eten van de larve van de mug
en van de rups vóór het vlinder worden zien
we in deze film wel heel duidelijk. De rupsen
eten geregeld in een halve boog. ze beginnen
weer van boven aan het blad, volgen de halve
ronding en gaan weer van boven naar bene
den. Ook de muggelarve zorgt onafgebroken
voor den inwendigen mensch.
Er zullen wel niet veel menschen zijn. die
het zich inpoppen van een rups in natura
hebben kunnen bestudeeren en daarom ook
is zulk een film zoo goed, dat zij hen, die
daartoe niet in de gelegenheid zijn, toch een
blik in het wondere leven der natuur kunnen
geven.
Vervolgens komen we te land in het Aqua
rium in Artis. De meest vreemdsoortige we
zens zwemmen daar rond. Eigenaardige
koppen hebben visschen toch, het lijken net
ouwe. ongelukkige ventjes met verongelijkte
gezichten. Ze zwemmen nu eens met meer,
meestal met minder temperament: door het
water, tot er plotseling iets eetbaars naar be
neden wordt geworpen. Alle deftigheid laten
ze dan varen, ze schieten toe en trachten
elkaar de buit te ontrukken. Is alles verslon
den, dan zijn het weer de kalme oude man
netjes.
Tot slot komt het Plantenrijk aan de beurt
In een tienduizendmalen versneld tempo
ontwikkelt zich voor onze oogen de plant
van het begin tot de volle bloei. Opmerkelijk
is het rythmlsch bewegen der planten onder
het groeien; vooral klimplanten zijn sterk
rythmisch.
Het is een cultuurfilm, die een ruim veld
bestrijkt, en die voor velen hoogst belang
rijk is.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. per resjeT.
OUDERBIJEENKOMST MONTESSORI
SCHOLEN.
Mevr. dr. Lccoultre behandelde op de
ouderbijeenkomst van bovengenoemde scho
len Donderdagavond, de Problemen van de
sexueele voorlichting van kinderen. Zij zou
willen vragen: Waarom zouden wij onze kin
deren niet inlichten?
Op drieërlei wijze heeft spreekster met het
probleem van de sexueele voorlichting te
maken: als docente voor de toekomstige
Montessori-leidsters. als arts voor geslachts
ziekten en tenslotte als moeder van drie
kinderen. Ze heeft vaak kunnen ontdekken
dat een fout in dit deel van de opvoeding niet
licht kan worden ingehaald. Uit vrees voor
vroeg rijpheid en schadelijke fantasieën
laat men het kind onwetend. Dit zegt men
tenminste; in werkelijkheid zijn de opvoeders
zelf verkeerd opgevoed en vinden zij alles
wat op het geslachtsleven betrekking heeft,
slecht. Dit is de oorzaak waardoor men niet
tot openlijk spreken komt met kinderen. De
praktijk leert bovendien dat goede voor
lichting in het gezin de verkeerde fantasieën
vermindert. Het is altijd geboden, waar te
zijn in de opvoeding. Verder dreigen onwe
tende jonge menschen groote gevaren en
ons kind wordt op straat toch ingelicht. Zie
daar drie sterke argumenten, vóór de sexuee
le voorlichting.
Kinderen vragen wel als hun belangstel
ling nog gezond is en lokken dan zelf de
volgorde der voorlichting uit. Zij zal des
noods zonder vragen moeten spreken wan
neer het kind daar rijp voor is, over de ge
varen in het sexueele leven. Zonder omhaal
of plechtigheid moet worden gesproken, in
de taal die het kind verstaat. Precies zooals
Dr. Montessori het voorstaat met alle dingen:
„niet één woord te veel". Dat maakt op het
kind geen overweldigenden indruk en het
is tevreden, in tegenstelling met het kind dat
met praatjes wordt afgescheept. Dat blijft
doorvragen, of vraagt niets meer en haalt
zijn kennis elders.
Geen zuiverder
en beter smakende
sigaret dan deze
kan gefabriceerd
worden.
Daarom eisch
CHIEF WHIP
't is bovendien
de beste voor
Uw gezondheid!
ARDATH
Ook met kurk mondstuk iondon
Spreekster zegt in welke bewoordingen het
kind meestal het best is ingelicht. Alle kin
deren die de lagere school bezoeken weten op
hun manier alles, een reden voor spreekster
om tot de ouders te zeggen: licht vooral die
kinderen in, ook als zij niets vragen. Liever
zou zij tot een lateren leeftijd willen wachten
omdat kinderen van 6 en 7 jaar niet de poë
zie kunnen bevatten, maar de onderlinge
praatjes gebieden, vroeger te beginnen.
Na nog op vele misvattingen gewezen te
hebben, op de taak van het gezin in deze,
verschijnselen in de puberteit enz. eindigde
spreekster met de verzekering dat haar
schema niet als een recept voor ieder mocht
gelden, doch dat gezond verstand hier iets
weg moet laten en daar wat moet aanvullen.
Na de pauze werden vragen gesteld en be
antwoord.
DE SPOORLIJN HAARLEM-
ZANDVOORT.
VOORLOOriG GEEN ELECTRIFICATIE.
Dezer dagen werd in de pers medegedeeld,
dat ernstig overwogen zou worden om liet
baanvak HaarlemZand voort binnen zeer
korten tijd te electrificeercn.
In verband met deze mededeeling heeft de
Haagschc Tel.-correspondent te Utrecht een
onderhoud gehad met den lieer ir. H. E.
Verschoor van Sleeuwijk. hoofdinspecteur en
chef van de beweging bij de Ned. Spoorwe
gen.
Met stellige zekerheid verklaarde deze dat
bovengemeld bericht niet juist is. De laatste
beslissing van de directie luidt dat de clcc-
trificatie van het baanvak HaarlemZand-
voort voorloopig niet gebeurt. Eenige maan
den geleden is nog een rapport betreffende
deze electrificatieaangclegenhcid verschenen
doch een beslissing om tot electrificatie over
te gaan is ook toen niet genomen. Er is,
merkte ir. Verschoor op. zelfs geen nader
voorstel aan de directie gedaan.
Intusschen blijft de mogelijkheid open. dat
er op den duur wel kans is, dat de Ncd.
Spoorwegen tot electrificatie van het be
wuste baanvak HaarlemZandvoort zullen
overgaan.
AGENDA.
ZATERDAG 17 DECEMBER
Stadsschouwburg: Het Schouwtoor.cel
Samen uit8 uur.
Volksuniversiteit Gebouw van den Protes
tantenbond. Het moderne Italiaansche Lied.
Mei Ré Koster en Felix de Nobel. 8 uur.
„Dreefzicht". Dansschool Schroder. Dans
avond 8.30 uur.
Luxor Sound Theater. Douaumont. 2.30. 7
en 9.15 uur.
Palace: Chou-Chou. Op 't tooneel: Nezco
Frères. 2.30. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Het schot in den
morgen. Op het tooneel: 4 Albateso's. 2.30. 7
en 9.15 uur.
Kunstzaal Reekcr. Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Herman Hcuff,
laatste dag. 107.30 uur.
Teyler's Museum. Spaame 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
ZONDAG 18 DECEMBER
Concertzaal: Concert H. O. V.. Solist Carel
van Leeuwen Boomkamp. 8.15 uur.
Stadsschouwburg: Ncd. Kindertooncol: Do
Ring van den Hertog, Kindertooneelspél.
2.15 uur.
Ellas weet het beter. 8 uur.
Bakenessergracht 13: Rozckruiscrs Ge
nootschap: Voordracht J. Leenc: Verbeel
ding als innerlijk scheppend bewustzijn.
10.30 uur.
Protestantenbond: Psycho-Synthese. Voor
dracht. B. v. d. Meer: bc ccnig verlossende
(Macht der Liefde. 10.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen van 2 uur af.
MAANDAG 19 DECEMBER
Buitengewone aandeelhoudersvergadering
van Polygraph ten kantore. 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST)
Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69.
Tel. 11596.
Firma Begcmann en Sneltjes, Jansstraat
27. Tol. 10043
ifem
Over een saai, dik boek.
Dit noemt men „de donkere dagen voor
Kerstmis". Maar ik weet zeker dat er blijheid
heerscht in de harten van alle gemeente
raadsleden en gemeenteraads-journalisten,
omdat de begrootingszittingen achter den
rug zijn.De Haarlemsche Raad heeft er twaalf
gehouden, en het had bij twee kunnen blijven
als hij zich lot het zuiver-zakelijke bepaald
had. Waarmee ik bedoel: de begrooting. Dit
is, zooals u weet. een boekdeel vol cijfers met
korte, veelal zelfs norsche toelichtingen. Het
wordt samengesteld door ambtenaren, onder
inspiratie van den wethouder voor de Finan
ciën, die de eenige man in den gemeenteraad
is die er volkomen uit wijs kan worden. Er
zijn (zoo fluisteren kwade tongen) gemeen
teraden waarin ook hij er maar weinig van
snapt, en de eigenlijke auteur van het gruwe-
lijk-saaie boekdeel een bescheiden ambte
naar is, die prompt op tijd naar huis gaat
en 's avonds aan heel andere dingen denkt.
Maar in Haarlem is de toestand niet aldus,
ofschoon cr behalve den wethouder ook nog
wel een ambtenaar is die precies weet wat
er in het saaie, dikke boek staat. Ik heb al
eens eerder getracht hem in deze rubriek
voor het forum der openbaarheid te sleuren.
U herinnert zich misschien, zij het dan va
gelijk. mijn beschrijving van de Zesdaagsche
ten Prinsenhove. met de belangrijke rol die
daarin gespeeld werd door het koppel Slin-
genberg-André.
Het saaie, dikke boek is het voorwendsel
voor het houden van de z.g. begrootingszit
tingen. Het is zoo vervelend en ingewikkeld,
en het bevat zooveel voorspellingen die toch
niet zullen uitkomen dit wordt in den loop
van ieder jaar bewezen door verscheidene
zeer uitvoerige z.g. „suppletoire begrootingen"
dat de gemeenteraad veel liever over an
dere dingen praat.
Onmiddellijk bij den aanvang blijkt deze
voorkeur reeds. De raadsleden zetten gezel
lige boomen (aangeduid als „algemeene be
schouwingen"') met eikaar op over eikaars
politieke partijen, over politieke partijen in
vele andere landen en over den internationa
len toestand. De gemeenteraads-journalisten,
die in die eerste zittingen nog frisch zijn.
luisteren met gemengde gevoelens. Af en toe
verschijnt een glimlach op het gelaat van
éen hunner, want hij herkent zijn eigen ar
tikel van een week geleden, of misschien zelfs
van den vorigen dag, in het betoog van den
een of anderen vroeden vader. Het is altijd
plezierig te ontwaren, dat men met aandacht
gelezen wordt, en de stemming aan de pers
tafel is dan ook gedurende de algemeene be
schouwingen altijd optimistisch. Af en
toe hoort de een of andere journalist zich
onjuist citeeren, en hij krabbelt een aantee-
lcening die hem den volgenden dag misschien
tot dupliek zal voeren. Óf men valt hem aan.
en hij wordt er heelemaal wakker van. zich
verwonderd afvragend of het niet practischer
geweest zou zijn als het geachte lid hem een
ingezonden stuk had gestuurd.
Als de algemeene beschouwingen na eenige
dagen zijn afgeloopen, zonder dat daardoor
het saaie, dikke boek ook maar in het minst
beïnvloed is, herinnert de burgemeester zich
het bestaan van de nieuwe uitgave, kondigt
Hoofdstuk I aan, en iedereen slaat, met lichte
weerzin, het volume voor het eerst open.
Bij ieder hoofdstuk zijn er eerst weer aparte
algemeene beschouwingen, en men slaat het
weer dicht, om zijn volle aandacht tc kunnen
wijden aan betoogen over het Gezag, den
Godsdienst, het Roode Leger, het Neo-Mal-
thusianisme en meer van dien aard. De veel
zijdigheid van onderwerpen is zoo vervaar
lijk. dat men versteld staat dat dit alles ge
ïnspireerd zou worden door een boek vol
droge cijfers. Het wordt dan ook, zooals ik al
gezegd heb maar persé wil herhalenhet
luisteren naar begrootingsdebatten doet bij
ieder een gevaarlijke neiging ontwaken om
alles te herhalenenfin: het wordt ge
ïnspireerd door den wensch, dat boek vooral
te vermijden.
Maar bij ieder hoofdstuk moet men „de
posten" behandelen- Daar is geen ontkomen
aan. Vroeger las de burgemeester ze op, num
mer na nummer. Zijn tempo werd ieder jaar
sneller, en nu leest hij geen nummers van
posten meer op. maar van bladzijden. Dat
gaat natuurlijk veel vlugger. De heele Raad
en al de journalisten bladeren met hem mee.
Ineens slaakt een vroede vader of moeder
een noodkreet. Het geblader stopt, en ieder
een zucht. We schoten net zoo aardig op!
Het lid vraagt het woord over een post op de
bewuste bladzijde. Soms lokt hij alleen een
nieuw debat over het Gezag of den Gods
dienst of het Roode Leger uit. en dan vergeet
iedereen het boek weer een heele poos. Maar
er zijn gevallen waarin hij het niet over de
politiek, maar over den post heeft. Dit is de
bovenbedoelde zakelijke behandeling der be
grooting. althans een deel er van. Het totaal
zou, volgens mijn bovenvermelde raming,
twee zittingen vorderen. U ziet dat ik mij
wéér herhaal.
Waarom begrootingen op deze wijze be
handeld, of liever gezegd mishandeld wor
den, weet ik niet. Niemand weet het. Er is
wel eens een raadslid dat het geval poogt te
verdedigen, maar eigen ongeloof klinkt altijd
in zijn stem door. Hij zegt dan dat hij het
recht heeft zich hier tot zijn kiezers tc rich
ten en zijn beginselen uiteen te zetten of toe
te lichten, maar hij voelt dat iedere raads
zitting hem daartoe de gelegenheid biedt,
dat hij die veelal reeds te baat neemt en dat
er geen enkele grondige reden bestaat om er
in de maand December nog eens twaalf bij
zondere zittingen aan te besteden. Omtrent
het verband tusschen de begrooting van de
gemeente I-Iaariem en het Roode Leger, dc
presidentsverkiezing in Amerika, de kerkver
volgingen in Spanje en de hongerstakingen
van meneer Gandhi geeft hij nimmer eenige
opheldering. De perstafel wacht daar al sinds
jaren op, maar vergeefs.
Meneer Thorbecke, die zooals u weet de
vader van de gemeentewet was, zou onge
twijfeld stomverbaasd zijn als hij eens kon
terugkeeren en dc gevolgen van zijn schep
ping. die men „behandeling der gemccntebe-
grooting noemt" waarnemen. De zwakheid
van alle menschenwerk zou hem op gruwe
lijke wijze blijken. Zijn gebrek aan vooruit-
zienden blik, dat hem deed nalaten dit alles
te voorkomen, zou hem tot nederigheid stem
men.
Het saaie, dikke boek staat, zooals gezegd,
vol voorspellingen, waarvan de meeste niet
uitkomen. „Het raamt", zooals dat heet. Dit
is een deftig woord, dat men in gemoedelij
ker Nederlandsch kan vertalen met „het gooit
er met de pet naar". Hoofddoel van het boek
is dat het sluit. Dat wil zeggen: dat de pet-
gooierijen naar inkomsten en uitgaven, die
het komende jaar zal brengen, in totaal met
elkaar kloppen. Er is éen post z.g. „onvoor
ziene uitgaven", die als het goed was aan 't
einde van het jaar zou moeten kloppen met
het totaal van de z.g. suppletoire begrootin
gen. Maar dat doet-ie nooit.
Het heele saaie, dikke boek is een beetje
„z.g.", vooral in tijden als deze, nu niemand
weet wat ons eigenlijk te wachten staat.
Een der onderwerpen waarmee ook ge
meenteraden zich bezig houden, bij de z.g.
begrootingsdebatten, is de z.g. „rationalisa
tie". U weet dat dit een begrip is. dat van al
lerlei de schuld krijgt. Het heeft overigens
op gemeenteraden nog geen invloed doen
gelden. Die zijn op geen enkele wijze geratio
naliseerd. en als de ontwikkeling van hun
werkwijze zich. overal in de wereld deed gel
den zouden wij spoedig terug moeten keeren
tot den 10 uren-dag, inplaats van over den
6 uren-dag te twisten. Het zou een reden van
groote voldoening voor gemeenteraadsleden
moeten zijn, dat hun werk althans niet ge
rationaliseerd is en dat de machine, de tech
niek en het zakelijk-vercenvoudigen van het
productiesysteem in het algemeen hun arbeid
volmaakt onberoerd hebben gelaten. Maar
dat is het niet. Zij vinden allen de begroo
tingszittingen tc lang, te taai. een beproe
ving, en danken den hemel als het afgeloo
pen is. Om te zwijgen van de nog veel inniger
dankbaarheid van de rij Journalisten, die zich
gedwongen ziet er nog over tc schrijven ook.
Het voortduren van deze toestanden is een
der vele vraagstukken van massa-psycholo-
gic. Ik weet niet of de deskundigen op dit
gebied, dokter Freud of dokter Stekel of dok
ter Adler. ooit een hoofdstuk aan gcmcente-
raden-in-begrootings-praatorgie gewijd heb
ben. Ik geloof van niet. Misschien zou het
wel eens goed zijn een commissie van deze
deskundigen op gemeentekostcn uit te noodi-
gen, haar de diagnose te laten stellen en gel
den uit te trekken voor een laboratorium
waarin dc dokters kunnen gaan zoeken naar
de therapie. Aan gemeenteraadsleden en ge
meenteraads-journalisten. alsmede aan eeni
ge ambtenaren, twee rechercheurs en eenige
boden zou daarmee een enormen dienst be
wezen worden. Vele grauwe bladzijden uit
hun levensboek, jaarlijks weerkecrend in dc
eerste helft van de maand December, zou
den er door vervallen.
Wat het saaie, dikke boek betreftdat
zou amusanter gemaakt moeten worden, om
eenige belangstelling vast te kunnen houden.
Dit Is mijns inziens heel wel mogelijk.
Met wat illustraties. b,v. portretten van Mme.
Fraya en andere beroemde toekomst-voor-
spclsters, met enkele rijmen van P. Gasus,
caricaturen van de raadsleden en zoo meer.
En met een beschouwing van mij. Optimist,
die ik met genoegen belangeloos aan de ge
meente zou leveren.... onder conditie dat
het aantal begrootingszittingen daalt van
twaalf tot (hoogstens) twee.
OPTIMIST.
