Filmsteriliteit. TOT REDDING VAN DE H. O. V. Hef Belangrijkste. 50e Jaargang No. 15194 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 5 Januari 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EX ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNKMEN 1 ENper week 025, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72J^. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN j5 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames 0-60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iedcrcn dag) 13 regels 030, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 5 Januari De Brand van „VAtlantique" De brand van het Fransche zeekasteel „1' Atlantique'. volgende op zooveel andere groote scheepsbranden in een korte spanne tijds, laat practisch geen twijfel meer over. Er moet een algemeene oorzaak voor deze reeks vernielingen zijn. Als men alleen de branden op dergelijke reusachtige schepen nagaat komt men tot het volgende lijstje: „Europa" (Norddeutsche Lloyd, 46.00U toni zwaar beschadigd door brand, vlak voor de voltooiing van het schip, in 1929; „München" (Norddeutsche Lloyd) inwendig uitgebrand aan de pier te New-York, nadat de passagiers het schip verlaten hadden, in 1930; „Asia" (Messageries Maritimes) door brand vernield in de Roode Zee (115 slachtoffers) in 1930: „Georges Philippar" (Messageries Maritimes door brand vernield in de Golf van Aden (53 slachtoffers) in 1932; „P. C. Hooft" (Mij. Ne derland) door brand vernield in de haven van Amsterdam in 1932. Verscheidene bran den van kleinere schepen hebben in dezelfde periode plaats gehad. Ik behoef maar even aan de Moldanger te herinneren. En nu de brand van „1' Atlantique". Het geweldige schip, dat 40.000 ton meet en pas twee jaar oud is, was op weg naar Le Havre om daar gedokt te worden. Alleen bemanning was aan boord. Van de ruim tweehonderd man schijnen er twintig of dertig vermist te worden. Ofschoon alle moderne brandblusch- installaties aan boord v*aren en de opvaren den niet belemmerd door de aanwezigheid van passagiers zich anderhalf uur lang uitsloofden om daarmee het vuur te blus- schen, bleek het een hopelooze zaak. Het schip wordt als verloren beschouwd. Het was een wonder van moderne weelde en had een kleine veertig millioen gulden gekost, waar van slechts tweederden door verzekering ge dekt schijnt te zijn, zoodat de reederij een enorm direct verlies lijdt. Dit zal natuurlijk worden vergroot door de onvermijdelijk toe nemende angst bij het publiek, die het passa giersvervoer zal drukken. Vooral op de vacan- tiereizen. Evenals de Georges Philippar en de P. C. Hooft was de Atlantique te Saint-Nazaire ge bouwd, maar niet op dezelfde werf als deze beide schepen, zoodat veronderstellingen om trent gebreken in de electrische installatie indien daar al sprake van zou kunnen zijn min of meer fantastisch schijnen als men een algemeene oorzaak wil opsporen. Trouwens: kortsluiting op een schip, dat van zulke schit terende bluschinstallaties voorzien is. en meer dan tweehonderd man aan boord heeft (zoo dat dc brand dadelijk ontdekt en bestreden wordt) behoeft, zou men zoo zeggen, toch niet binnen anderhalf uur reeds tot een hopelooze situatie te leiden! .Het is wel heel vreemd. Interessant is evenwel het Fransche bericht, „dat de zeer brandbare nieuwe lak aan het vuur rijkelijk voedsel had gegeven". Onlangs heeft een Nederlandsche scheeps officier mij medegedeeld dat een nieuw soort verf, of lak, in de laatste jaren op vele schepen is toegepast, uit luxe-overwegingen omdat die verf een buitengewoon mooien glans heeft. Op de Georges Philippar en de P. C. Hooft was dit materiaal ook toegepast. Men had er bij een maatschappij, die mijn zegsman noemde, onlangs proeven mee ge nomen door enkele planken te bestrijken met de vroeger-gebruikte lakverf en andere met het nieuwe product. In de eerstbedoelde ge vallen brandden de planken langzaam door in de laatstbedoelde sloeg de vlam onmiddel lijk over de volle lengte van de planken uit. en verteerde ze bliksemsnel. Het schijnt een belangrijk punt van onder zoek of deze zelfde lakverf niet alleen op dc Atlantique, maar wellicht ook op de Europa, de München en de Asia is toegepast, en in hoeverre het gebruik van dit product het brandgevaar werkelijk ernstig doet toenemen Maar al blijkt dit, dan zal men nog lang niet gereed zijn. Tot dusver is nog steeds niet verklaard hoe brand kon uitbreken aan boord van de P. C. Hooft, die aan de kade lag om de ontsmettings-gassen te laten wegtrekken, en i niemand aan boord had. Zeer merkwaardig blijft het geval van de Georges Philippar. waarop de brand gelijktijdig op verschillende punten uitbrak. Is dit misschien op de Atlan tique ook het geval geweest? Men spreekt in Frankrijk steeds meer over mogelijke kwaadwilligheid. Zijn er inderdaad schurken die deze branden aansteken? Dan moet het een internationale bende zijn, mo gelijk voorzien van een (al of niet „politiek" i vernielings-program. En aangezien het ver schijnsel zich internationaal voordoet zou men beter doen met de nationale onderzoek- instanties niet op zichzelf te laten werken, maar ze met elkaar in verbinding te brengen. Een kind kan begrijpen dat men, door de omstandigheden der groote scheepsbranden van de laatste jaren te vergelijken en er on derling verband in te zoeken, een tienmaal betere kans heeft om de oorzaak te vinden. Nu, ik hoop van harte dat dit gebeuren zal, maar twijfel er voorshands aan. Gebrek aan internationale samenwerking en dom nationalistisch gedoe zijn schuldig aan de grootste ellenden ter wereld. Waarom dus ook niet aan een voortzetting van deze scheepsrampen? Want als er inderdaad een bende misdadigers achter zit, zal het bij deze serie niet blijven. De heeren hebben immers „succes"! En welk grooter succes be staat er, voor zooveel lieden van allerlei soort, dan vernietiging op groote schaal?....* dan kapotmaken, in elkaar trappen, beder ven van al wat groot en mooi is, en met zorg en toewijding opgebouwd? R. P. PERSONALIA. De heer B. A. Venemans, candidaat te Haarlem heeft aangenomen het. beroep by de Gereformeerde Kerken in Hersteld Ver band te HarkemaOpeinde. H. O. V.-CONCERT VOOR DE WERKLOOZEN. SCHITTEREND GESLAAGDE MIDDAG. Meer dan duizend bij de bestuurdersbon den aangesloten werkloozen hebben Woens dagmiddag in de Gemeentelijke Concertzaal genoten van het eerste der drie concerten door de Haarlemsche Orkest-Vereeniging. waarvoor een onbekende milde gever gezorgd heeft. We hebben al heel veel concerten van de H.O.V. bijgewoond, maar nog niet zoo dik wijls hebben we zulk een groote en onver deelde aandacht gezien, als gistermiddag. Ge durende het heele concert was er een prettig contact tusschen de uitvoerenden en luiste raars. Dit kwam waarschijnlijk voor een deel ook door de hartelijke toespraak van den heer II. H. Luyken. secretaris van het Cen traal Comité voor Werkloozen, die namens dit comité en de daarbij aangeslotenen aller eerst den onbekenden milden gever hartelijk dankte voor dit groote blijk van medeleven met het lot der werkloozen. Ook dankte hij dc H.O.V. en wees op de eigenaardige situatie die op dezen middag geschapen was. In de zaal een groot aantal personen, die al ge- ruimen tijd door de crisis werkloos geworden waren, cn op het podium een groot aantal musici, die eveneens door het spook dei- werkloosheid bedreigd worden. Spreker hoopte van harte, dat het zoover niet komen zou; daarom vroeg hij van de aanwezigen een daad. Hij vroeg ze, aan den uitgang allen één cent te willen offeren. Als dit ook op de twee andere concerten zou gebouren, dan kon op die manier een bedrag van ruim f 30 voor het behoud van de H.O.V. bijeen ver zameld worden. Spreker was het Dinsdag avond bij de rede van den enthousiasten tubereulosebestrijder Jan van Zutphen steeds duidelijker geworden, dat vele kleintjes een groote maken. Hij hoopte dus, dat de aan wezigen ook dit kleine steentje zouden willen bijdragen. Het volgende programma werd onder lei ding van den dirigent Frits Schuurman ten gehoore gebracht: 1. Ouverture Wilhelm Teil, G. Rossini: 2. Aria uit Farnan Corlez, Spon- tinie (bariton met orkestbegeleiding); 3. Fantasie naar motieven opera La Tosca, G. Puccini; 4. Masch uit de opera Tannhauser, R. Wagner:5. Peer Gynt Suite No. 1. Ed. Gricg; 6a. Herfst, Jos. de Clerck; b Mijn Moederspraak, Peter Benoit (bariton met orkestbegeleiding); 7. Piet Hein Rhapsodic. Peter van Anrooij. Een welkome afleiding in dit met groote zorg samengestelde prograamma werd go- bracht door den bekenden baritonzanger Jos. de Clerck, die niet zijn mooi gezongen liede ren eveneens een dankbaar applaus oogstte. Ook hij kreeg van den heer Luijken een vriendelijk woord van dank. Ten hoogste voldaan keerden de aanwezi gen huiswaarts. Ook op dezen middag bleek liet weer eens duidelijk, hoezeer het in alle lagen der bevolking betreurd zou worden, als deze mooie cultureele instelling zou moeten verdwijnen. De collecte, die bij den uitgang der zaal gehouden werd, bracht f 26.83 op, dus veel meer dan de heer Luyken verwacht had. BLOEMENVENTEN OP BIJZONDERE ZONDAGEN. VERBODEN TERWIJL WINKELS OPEN ZIJN. Het lid der Tweede Kamer mr. dr. G. van den Bergh <s. d.) heeft den minister van economische zaken en arbeid gevraagd of hij niet van oordcel is. dat het verbod van ven ten van bloemen op Zondag op de dagen, dat in winkels den verkoop van bloemen wel is toegestaan, zooals bijvoorbeeld op 1 Januari, indien dit op een Zondag valt, voortvloeit uit een willekeurig verzuim van den wetge ver cn in ieder geval niet gewenscht is. Is dc minister niet van oordeel, dat wetswijziging op dit punt gewenscht is? 'Bij een rechtzaak ia Engeland verklaarde de rechter, dat hij nog nooit gehoord had van Greta Garbo 't Is. om eens iets nieuws te zeggen, Toch een zonderlinge tijd. Zie. terwijl de heele wereld Aan de Gretagarbof lijdt. Komt me daar een Engelsch rechter Kalm met de verklaring aan. Dat hij Greta nooit gezien heeft. Zelfs niet wist van haar bestaan Wie had ooit nu kunnen denken, Dat er nog een sterveling leeft, Dien de garboa-constrictor Steeds nog niet gevangen heeft. Greta moet ervan verschieten Aan haar filmsterfirmament, 't Is om al zijn geest te geven Voor haar armen persagent. Zulk een anti-sterrenkijker. Zulk een filmster-iliteit, Zulk een bioscopisch duister, Is een onvergeeflijkheid. Voor 't veelzijdig ambt van rechter Ligt het. dunkt me, in de lijn, Dat z' in kennis van het leven Toch een beetje „linker" zijn. P. GASUS. DE INZAMELING VAN HAARLEM'S DAGBLAD 13e lijst N. C. de B. N. N. J. S. A. C. ten C. Dr. R. L. M. B. F. Tot en met 4 Jan. verantwoord Totaal 2.50 2.00 2.50 1.00 20.00 4.5: i 1269.25 1301.75 NIEUWE LOONSVERLAGING TE ALMELO? ORGANISATIES WIJZEN HAAR AF. Woensdagmiddag is te Almelo een confe rentie gehouden tusschen de Almelosche Fabrikantenvereniging en de besturen dei- vakorganisaties fan textielarbeiders „De Eendracht", ..St Lambertus", „Unitas". de Politiek Onafhankelijke Organisaties en de Federatie van Textielarbeiders, ter bespre king van het voorstel der werkgevers om de loonen met 1215 pet te verlagen Met klem werd van arbeiderszijde uiteen gezet, dat van een verlaging geen sprake kon zijn en werd er bij de werkgevers op aange drongen, het voorstel terug te nemen. De voorzitter der fabrikantenvereeniging weigerde dit, waarop de conferentie zonder resultaat uiteenging. BRANDJE. Woensdagavond ongeveer zes uur ontstond in de worstrookerij van den heer S. aan de Kenaustraat, vermoedelijk ontstaan in het mothok. Het vuur deelde zich mee aan ae rookerij. waarvan het dak gedeeltelijk is ver brand. De brandweer heeft de vlammen met drie slangen op de waterleiding gebluscht. De heer S. is tegen brandschade verzekerd. Een foto uit de stad Vorau in Stiermarken, vaar dezer dagen dc toestand uiterst ge spannen is geweest. Voor de voornaamste gebouwen surveilleerden afdeelingen van het bondslcger. 25 JAAR OFFICIER BIJ HET LEGER DES HEILS. MAJOOR J. W. KAMP. Majoor J. W. Kamp. bevelvoerend Officier van het Leger des Heils te Haarlem, hoopt Maandag 9 Januari te gedenken, dat hij 25 jaar geleden de aanstelling ontving als Of ficier van het Leger des Heils. Hij heeft in 30 verschillende plaatsen van Nederland, voor het Leger des Heils gearbeid. Zondagavond 8 Januari zal in verband met dit jubilé een bijzondere dienst gehouden worden in het gebouw in de Schagchelstraat, geleid door Majoor Bruyns van Amsterdam. ROOFMOORD TE NUMANS- DORP OPGEHELDERD. Twee verdachten te Rotterdam gearresteerd. EEN HUNNER BEKENT. Omtrent den roofmoord te Numansdorp vernemen wij nog het volgende: Omstreeks tien uur Dinsdagavond hoorde de landbouwer J. de Reus en diens vrouw gestommel in de schuur, welke staat achter hun woning, ..Johannahoeve" geheeten. Bei den zijn daarop gaan kijken. In de schuur werden zij door twee gemaskerde mannen aangevallen. De R. kreeg een slag op het hoofd en werd met een revolverschot en een steek met een dolk gedood. De vrouw bekwam eenige lichte verwondingen in het gelaat en werd door de onverlaten het huis binnenge- dreven. De bandieten volgden haar en dron gen het huis binnen. Zij eisclitcn geld van de vrouw, die hun een bedrag gaf. waar op de beide mannen zich verwijderden. Op de fiets zijn zij gevlucht. In den loop van den dag gelukte het echter de Rotterdamsche recherche te Rot terdam twee personen te arresteeren. die verdacht werden den roofmoord te hebben gepleegd. Een hunner heeft daarop bij een streng verhoor een bekentenis afgelegd. Het parket uit Dordrecht was Woensdag op de plaats van het misdrijf aanwezig om een onderzoek in te stellen. De majoor van de Rijksveldwacht te Nu mansdorp had aan de Rotterdamsche politie verklaard iemand in het oog te houden daar die volgens hem wel eens in aanmer king kon komen voor verdenking. De man is n.l. uit den omtrek van Numansdorp af komstig. In een logement aan dc Nieuwe Haven te Rotterdam werd hij gevonden. Bij hem was een ander die ook te Rotterdam woonde. Deze laatste viel dadelijk door den mand, waarop de beide mannen onmiddellijk werden gearresteerd. De tweede bekende dat zij samen in Numansdorp zijn geweest en daar in een schuur waren binnengedrongen. Toen was de boer gekomen met wien een worsteling ontstond. Tijdens die worsteling is een schot gevallen dat waarschijnlijk dooi den eersten verdachte is gelost. De boer lag daarna op den grond. De eerste ontkende Op hem is een revolver gevonden met bloed vlekken. Verder is een broek van hem in beslag genomen, eveneens met bloedvlekken en een lap, die gediend heeft tot masker. Bij de ander is ook een masker gevonden en een broek met bloedvlekken. De eerste is oorspronkelijk uit Klaaswaal afkomstig, de ander uit Oud-Beierland. Beiden zijn naar Dordrecht overgebracht waar het onderzoek zal worden voortgezet. In de Voorstraat te Dordrecht kwam het tot onregelmatigheden, doordat het publiek op de auto toeliep cn deze noodzaakte te stoppen. De politie moest van den gummi stok gebruik maken om de orde te herstellen Daarna kon de auto haar weg vervolgen en arriveerde in de Doelstraat, die geheel werd afgezet. Van daaruit kon de overbrenging naar 't Huis van Bewaring verder ongestoord geschieden AUTO DRUKT ARBEIDERS TEGEN BRUGLEUNING. TWEE AMSTERDAMMERS ERNSTIG GEWOND. Op de Piet Heinkade in het complex van dc havens-Oost te Amsterdam is Woensdag middag een auto geslipt en heeft drie ar beiders tegen de brugleuning gedrukt. Twee hunner, dc gebroeders De Meijer, wonende in de Willcmstraat in de Jordaan zijn erns':g gewond naar een ziekenhuis vervoerd. De derde kon loopende naar huis gaan. Dc brand op de „Allantiquc". Toch een aanm tal slachtoffers. (2e blad. le pag.) Vijandelijkheden bij Sjan Hat Kuan voor- loopig gestaakt. Japan stelt cisclien. (2e blad. le pag.) Uitbreiding van het conflict in het visschcrij- bedrijf tc IJmuiden? (3e blad. 2e pag.) Roofmoord tc Numansdorp opgckeldcrd. Twee verdachten tc Rotterdam gearresteerd. (le blad, le pag.). ARTIKELEN. ENZ. R. P.: De brand van VAtlantique. (le blad, le pag.); Jhr. dr. J. C. Mollerus: Rijwielbanden cn contingenteering. (2c blad, 2e pag.) Driekwart eeuiv Rijksveldwacht. (2e blad, 2e pag.) ZUIDPOOLEXPEDITIE NAAR OUDEN TRANT. HONDEN, SLEDEN EN SKI S. OSLO. 4 Jan. (Reuter). Twee leden van de nieuwe onder leiding van den bekenden Noorschen kapitein-vlieger Riiser-Larsen staande Noorsche Zuid-pool-expeditie. zijn met 60 honden vanuit Fredcrikstad aan boord van liet stoomschip „Thorshavn" vertrokken. Kapitein Riiser-Larsen zelf zal hen latei- volgen. Hij is een van de bekwaamste piloten van het Noorsche vliegercorps en vergezelde Roald Amundsen op diens beide Noordpoolvluehten, n.l. de eerste met vliegbooten. waarbij Amundsen cn zijn metgezellen op liet kantje af aan den dood ontsnapten, en de tweede met het luchtschip „Nogc" van Spitsbergen naar Alaska. Thans zal Riiser-Larsen echter de oude manier van Poolorderzock gebruiken, t.w. honden, sleden en ski's, de manier van Fridtjof Nanscn cn. op diens eerste expedi ties ook van Amundsen. Onderzoekingstochten zullen worden on dernomen langs de kusten van Quccn Maud- land en de Weddelzee. SCHOTEN IN DEN Ol'DFJ ARSAYOXD OPGEHELDERD Dc schoten, die dc dochter van den notaris te Hecnvlict en haar vriendin Oudejaars avond gehoord hebben te Heenvllet, toon zij aan het wandelen waren, worden verklaard, door dc arrestatie van een bode. die bekend heeft uit een alarmpistool geschoten te heb ben. uit dc grap. naar hij zeide. Men ver denkt hem nu ook van het schrijven van dreigbrieven aan den notaris cn den predi kant. Authentiek Russisch Nieuws Oorzaken der Voedselschaarschte. (Van onzen Londenschen correspondent) Londen. 3 Januari 1933. Er is een bureau in Birmingham voor on derzoek van de economische toestanden in Rusland. Het is een onpartijdige instelling, die geen oordeel uitspreekt over het bestuurs stelsel der Sovjets en die haar studie baseert op officicele gegevens, dat zijn rapporten cn cijfers, welke door de Sovjet-autoriteiten zelf zijn uitgegeven. Daarom hebben dc memo randa. welke het bureau uitgegft, voor de be oordeeling van den toestand hi Rusland veel al meer waarde dan de artikelen en politieke en partijdige beschouwingen, welke men tel kens in do pers van vele landen tegenkomt. Het nieuwste memorandum (No. 8i van het Bureau gaat over de Communistische politiek tegenover de boeren en de voedselcrisis. De slotsom van dc uiteenzettingen in het me morandum is dat de bevolking van Rusland voedselschaarschte heeft zonder oogstmis- lukking. De voedselcrisis is niet ontstaan door voor landbouw ongunstige weersgesteldheid of als gevolg van schadelijke maar tijdelijke economische factoren maar, zooals de cijfers aantoonen, door dc werking van de algemeene economische politiek, door dc Sovjet-regee- ring een aantal jaren lang gevoerd. Alleen een ingrijpende verandering van die politiek, die er op gericht zou zijn, de boeren normaal tc bcloonen voor hun voedselproductie, zou in staat zijn het Russische volk van voedsel te voorzien. Pogingen om het overschot van landbouwproductie onder rcgeeringscontrolc te stellen cn hel af te voeren naar de ste den (dc nijverheid» en het buitenland heb ben tot resultaat gehad dat het aandeel van den boer (de producent) van zijn eigen voortbrenging werd verminderd evenals de staats voorraad. Dc daling in de koopkracht van het Russisch geld. de chervonet. cn het tekort aan fabrieksproducenten op de bln- nenlandsche markt aan den eencn kant en de clgening van landbouwproducten tegen vaste prijzen aan den anderen kant, moesten er onvermijdelijk toe lelden dat de boer weerstand bood aan de graaninzamcling. De regeering moest daarom tot dwang overgaan Vermindering van productie en desorgani satie van den landbouw waren het gevolg. Nimmer tevoren heeft er zooveel onkruid ge staan op de landbouwgronden van Rusland. In sommige streken kan geen graan worden gekocht, zelfs niet tegen 100 maal den prijs van voor den oorlog. In het gansche land zijn de voorraden vlcesch, melk en boter zeer schaarsch en er is een verontrustend tekort aan brood en aardappelen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1