VOOR DE H.O.V.
Schiiderverve.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15199
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 11 Januari 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3-55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0-72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNi_5 rcgcis 1.75, cjkc regel meer 0-35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icderen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-, Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f 75—Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
DE CONFLICTEN BIJ DE A.V.R.O.
Werkgever te hulp geroepen
om oppositie te weren
ONTSLAGEN REDACTEUR VRAAGT
SCHADEVERGOEDING.
Dinsdag werdén voor de Tweede Kamerr
der arr.-rechtbank te Amsterdam de plei
dooien gehouden in het civiel geding betref
fende het ontslag dat een redacteur van het
dagblad „De Telegraaf" zou hebben gekregen
door het optreden van den directeur en den
secretaris van de AVRO. De zaak dateert van
December 1930, toen de bekende royements
vergadering van de A.V.R.O. werd gehouden.
Mr. M. J. de Geus trad op voor den ontsla
gen redacteur, deze eischte van de lieeren W.
Vogt en van Gheel Gildemeester een schade
vergoeding tot een bedrag van f 56.000.
PI. begon met een uitvoerig overzicht te
geven van de ontwikkeling der gebeurtenis
sen bij de AVRO. in December 1930 en den
tijd hieraan voorafgaande. De heeren Vogt
en van Gheel Gildemeester zouden vóór de
royementsvergadering een conferentie heb
ben gehad met de directie van de Telegraaf,
om de houding voor te schrijven, die de re
dacteur die bestuurslid van de AVRO. was
moest aannemen op de a.s. vergadering.
De directie van de Telegraaf zou hierop den
redacteur als werknemer hebben voorgeschre
ven welke houding hij in de AVRO. diende
aan te nemen. De redacteur weigerde echter
hieraan gevolg te geven, daar zijn geweten
hem dit verbood en bij hem slechts de bedoe
ling voorzat, aldus pl., om de belangen van
de AVRO. te dienen. Door het optreden van
de AVRO-direc.tie, is de redacteur, die de
aanwijzingen van zijn dagblad-directie niet
wilde volgen, ontslagen. Men wilde, aldus Mr.
de Geus, den redacteur tot een eerlooze daad
dwingen en toen hij zich hier niet voor leen
de werd hem de deur gewezen en stond hij op
straat. Pl. voerde aan, dat tusschen de ge
beurtenissen in de AVRO en het ontslag een
causaal verband bestond. Directeur en secre
taris van de AVRO. hebben naar pLm. mee
ning een onrechtmatige deed begaan, waar
door de redacteur een jaar werkloos is ge
weest, waarvoor de schadevergoeding dient
te worden toegewezen.
Op het reeds genoemde cijfer wilde pl. nu
nader ingaan.
Gedaagde werd vertegenwoordigd door Mr.
J. Adriaanse uit Middelburg, die op juridi
sche gronden uiteenzette, dat van onrecht
matige daad geen sprake was en dat boven
dien elk causaal verband ontbrak tusschen
AVRO.-gebeurtenissen en ontslag als redac
teur. De dagbladdirectie is een zelfstandig
persoon en heeft bovendien de door haar ver
leende ontslagen niet te verantwoorden te
genover anderen.
Bij de z.g.n. complotten stond pl. uitvoerig
stil. wel degelijk waren er naar Mr. Adriaan-
se's meening complotten. Het ging daarbij om
den directeur en den secretaris uit hun posi
ties bij de AVRO. weg te werken, althans iets
van dien aard.
Daar de bedoelde redacteur aan deze com
plotten deelnam was dit voor de heeren Vogt
en Gildemeester aanleiding zich met de dag
bladdirectie in verbinding te stellen en haar
hulp in te roepen, om de aanvallen, die op
de AVRO. werden gedaan, af te slaan.
Pl. concludeerde tot afwijzing van den eisch
tot schadeloosstelling.
Na re- en dupliek werd het vonnis op 10
Februari a.s. bepaald.
NA DEN BRAND IN HET
KLOOSTER TE ZWOLLE.
JONGEMAN ERNSTIG GEWOND.
Dinsdagmiddag waren arbeiders op het dak
van het afgebrande Dominicaner klooster
bezig stukken stalen badkuip naar beneden
te gooien. De 22-jarige J. Mestenbeld, die
langs den muur liep, kreeg een der stukken
op het hoofd en de schouders. Ernstig ge
wond werd de jongeman naar het R.K. Zie
kenhuis overgebracht. Dinsdagmiddag' is met
de afbraak van het verwoeste klooster be
gonnen.
GRONINGEN WIL DE SCHIPPERS
STEUNEN.
Naar de burgemeester in den Raad heeft
meegedeeld, heeft het dagelijksch gemeente
bestuur van Groningen bij de regeering een
voorstel ingediend tot steun aan de binnen-
schipperij. De brug- en sluisgelden in de ka
nalen in de provincie heeft de stad reeds
verlaagd.
DE INZAMELING VAN HAARLEM S
DAGBLAD.
17e lijst.
Mej. H. f 1-—
M. 2.—
N. N. 1-—
Bart C. E. te De Veenhoop 2.50
Mevr. P. 5.'
H. J.
P. L. 2 50
Vorige opgaaf 1381.0R
Totaal I 1396.08
HET EERSTE VIJFJARENPLAN.
VOLGENS STALIN VOOR
VERVULD.
{.7 PROCENT
Het persagentschap der Sovjetunie meldt
volgens een Reuterbericht, dat Stalin Dins
dag in de plenaire zitting van het centrale
executief comité en in de centrale controle
commissie der communistische partij over
de uitkomsten van het eerste Vijfjarenplan
rapport heeft uitgebracht.
Stalin komt in dit rapport tot de con
clusie, dat het program der industrialisatie
voor precies 93.7 pet. is vervuld. Het falen
van de resteerende 6.3 pet. moest worden
toegeschreven aan moeilijkheden bij het
sluiten van nonagressiepacten met verschei
dene landen en aan verwikkelingen in het
Verre Oosten, tengevolge waarvan een aan
tal fabrieken op de vervaardiging van wa
pentuig moest worden ingesteld. Stalin komt
tot de conclusie, dat de productie van ge
bruiksartikelen voor de algemeene behoefte
te gering is geweest en motiveert de ge-
privilegeerde positie der zware industrie met
haar sleutelpositie en met de noozakelijkheid
voor Sovjet-Rusland, gewapend te zijn tegen
vijandelijke overvallen, daar anders zijn
positie gelijk zou worden aan die van China.
De vraag of bij het tweede Vijfjarenplan
dezelfde politiek van het snelste tempo bij
den opbouw van de industrie van Sovjet-Rus
land mogelijk zou zijn, beantwoordt Stalin
in ontkennenden zin.
Totnogtoe had de groei der industrie 22
pet. bedragen, in de toekomst zou deze groei
13 tot 14 pet. bedragen.
Daarna houdt het rapport zich bezig met
de agrarische vraagstukken. Stalin wees er
op, dat op het oogenblik 200.000 collectieve
bedrijven en 5000 staatslandbouwbedrijven
bestonden, doch gaf toe dat de collectieven
grootendeels nog niet rendabel waren, al zou
den zij het binnen twee of drie jaren worden.
Stalin polemiseert vervolgens tegen de op
vatting, dat de Sovjetliandel „zonder ge
zonde geldhuishouding en zonder gezonde
valuta' onmogelijk was en dat spoedig de
zoogenaamde waardeiooze Sovjetvaluta ge
zond moest worden gemaakt. Achter het
Sovjelgeld vex-kiaart Stalin, bevinden zich
hoeveelheden goederen in de hand der re
geering, die deze tegen vaste prijzen kan
uitgeven.
Tenslotte komt Stalin tot de conclusie, dat
het vijfjarenplan bewezen heeft dat het so
cialisme in één land mogelijk is.
DE OVERVAL IN DEN JORDAAN.
BEHANGER SCHULDIG OF ONSCHULDIG?
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft
Dinsdag voortgezet de behandeling in hoo-
ger beroep van de rechtszaak tegen den be
hanger, die er van vei'dacht wordt een 84-
jarige vrouw in de Jordaan te Amsterdam te
hebben overvallen en haar met een stuk ijzer
op het hoofd te hebben geslageix. in eei'ste
instantie tot 5 jaar gevangenisstraf is ver
oordeeld. Er werden inlichtingen ingewonnen
over de hoofdgetuige, een juffrouw, die aan
den ovei-kant voor het raam zittende den
dader had zien vertrekken, doch die dit eerst
twee dagen later aan de politie gezegd heeft,
toen zij wist, wie er gearresteerd was. Uit het
ge tuigen vei'hoor bleek, dat zij elk oogenblik
bij de politie zat en heele verhalen deed, nu
echter was zij eerst na twee dagen geko
men. Onbetrouwbaar achtten commissaris
Pijper en eenige ï'echercheurs haar echter
niet.
Zij bleef bij haar verklaringen, dat de be
hanger de schuldige is.
Deze echter bleef bij zijn pertinente ont
kenning en eenige getuigen a décharge kwa
men nog verklaren, dat hij de zachtaardig
heid in persoon is.
De procui'eur-generaal tenslotte persisteer
de bij zijn requisitoir, nl. bevestiging van
het vonnis der rechtbank.
De verdediger mr. Heeg pleitte vrijspraak
Het Hof zal 24 Januari arrest wijzen.
(De Haarlemsche schildcrspairaons
gaan een propaganda schouic-
burgavond houden voor het tijdig
en goed uitvoeren van schilder-
iverk).
Ja, laat mij den schilder steunen,
In zijn bontgekleurd pleidooi,
Want hij schildert ons het leven
En hij schildert het ons mooi.
't Wintersch grauw wordt nog wat grauwer.
In een crisistijd als thans.
En de schilder geeft de wereld
Weder nieuwe kleur en glans.
Denk u in 't gevoel des schilders,
Die kan wandlen langs de straat.
Omdat niemand zich van binnen,
Of van buiten schildren laat.
Hij ziet veel, dat verveloos is
En dat te verfraaien viel,
Dat men hem dit niet wil gunnen,
Wondt zijn beurs, maar ook zijn ziel.
Want behalve vrouwenlippen
Is er niets dat niet bederft.
Voor zoover dan schilderachtig,
Als men het niet tijdig verft.
Ja, laat mij den schilder steunen
In zijn propagandaplan,
Dat hij in de schmink- en verfsfeer
Van den schouwburg luchten kan.
Of verdient een propaganda
Niet dat zij succes ontmoet.
Als men het zoo schilderachtig
Want met zulk een verve doet?
P. GASUS,
OP SPELENDE KINDEREN
INGEREDEN.
Vrachtauto maakt vier slacht
offers.
EEN KIND GEDOOD. EEN ZWAAR GEWOND.
Te Obdam 'N.H.t is Dinsdagmiddag te vier
uur een brandstoffenauto uit Amsterdam bij
het uitwijken voor een op den weg loopend
kind, ingereden op een gi-oep spelende kin
deren.
Het vijfjarig dochtertje van den slager
Knijn werd op slag gedood. Een dochtertje
van den caféhouder Dekker werd zeer ernstig
gewond. Het kind bekwam een hersenschud
ding en vermoedelijk een schedelbi-euk, zoo
dat voor het leven wordt gevreesd. Een
tweede kind van den heer Dekker en een kind
van den heer Neefjes werden minder ernstig
gewond. De jeugdige slachtoffers werden de
ouderlijke woningen binnengedragen.
De chauffeur verkeerde na het ongeval in
hoogst overspannen toestand. De schuldvraag
is nog niet opgelost.
NA DE RAMP VAN DE
„ATLANTIQUE".
HULDIGING VAN ZEELIEDEN TE
MAASSLUIS.
Er heeft zich te Maassluis, onder voorzit-
tei-schap van den burgemeester van Maas
sluis, den heer C. P. I. Dommisse, een comité
gevormd, dat op Dondei'dagmiddag a.s., om
half vier. in hel Vereenigingsgebouw dc drie
zeelieden zal huldigen voor hun kranige
prestatie bij de hulpverleening aan dc „At-
lantique". De mannen, die gehuldigd zullen
worden zijn P. M. de Baar. matroos. A. WiJ-
gerse, tremmer en M. van Teijlïnge. licht
matroos. allen in dienst bij de N.V. Smit's In
ternationale Sleepdienst.
Dc Fransche premier Paul-Boncour hccjt ccn bezoek gebracht aan zijn geboortestadje
Satnt-Aignan .Dc plaatselijke Janfarc zorgde voor een „bigde incomstc
De beroemde Duitsclic actrice Elisabeth
Bergner is in het huwelijk getreden met
Paul Czinnes, die velevan haar films
heeft geregisseerd.
DE 100.000 OVERCOMPLETE
BIGGEN.
VERNIETIGEN OF UITDEELEN AAN
WERKLOOZEN?
Teneinde nu de boeren van overtollige big
gen te ontlasten, waarvoor geen merken be
schikbaar zijn. heeft de Varkenscentrale, zoo
als ï-eeds gemeld was, besloten, tot aankoop
van honderdduizend stuks over te gaan. De
varkenscentrale heeft zich gewend tot het
Nationaal Crisis-Comité met de vraag, of dit
Comité de beschikking over deze biggen
wenschte te krijgen om ze, waar noodig, uit
te deelen. Het Nationaal Crisis-Comité heeft
over deze aangelegenheid het advies inge
wonnen van de directeuren der abattoirs in
onze grootste gemeenten. Deze adviezen wa
ren voor het meerendeel afwijzend; in de
eerste plaats omclat het in het algemeen
een minder geschikt voedsel werd geoordeeld
en voorts, omdat het keuren, slachten en
opslaan van het vleesch naar verhouding te
groole kosten met zich zou brengen. Het
Nationaal Crisis-Comité heeft dan ook beslo
ten. het aanbod van de Varkenscentrale af
te wijzen, doch heeft de plaatselijke comités
volkomen vrijgelaten om, wanneer zij een
andere meening zijn toegedaan, zich met de
Varkenscentrale in verbinding te stellen.
Dinsdagmiddag heeft de Varkenscentrale
over deze aangelegenheid een langdruige ver
gadering gehouden, waar besloten is, als
nog te zoeken naar andere wegen om het
varkensvleesclx voor de werkloozen beschik
baar te stellen. Mocht dit echter niet geluk
ken, dan zal tot vernietiging der biggen
moeten worden ovex-gegaan.
CRISISCOMlTé.
Van onze Bridge-club
8.8
BEDRIEGELIJKE BANKBREUK
DOOR BLOEMBOLLEN
HANDELAAR?
H1LLEGOMMER VOOR IIET HOF.
Het Gerechtshof alhier zette vandaag de
behandeling voort van de strafzaak tegen
een bloembollenhandelaar te Hillegom, ver
dacht van bedriegelijke bankbreuk. De Haar
lemsche rechtbank had den man op 12 Juni
1932 te dier zake veroordeeld tot 1 jaar ge
vangenisstraf. Op 5 Mei 1931 was hij door de
rechtbank failliet verklaard. Hij verant
woordde een bedrag van r 3047.50 niet aan
zijn curator mr. W. G. J. Veenhoven te Haar
lem. Hij had dit geld aan den boedel onttrok
ken. Volgens verdachte had zijn knecht een
bedrag van 8000 verloren. Dit bedrag had
betaald moeten worden aan een Leïdsche
fimia. doch was daar niet ontvangen.
Op 12 October diende de zaak in hooger be
roep voor het Hof. De procureur-generaal
achtte het ten laste gelegde bewezen en
eischte bevestiging van het vonnis, behalve
ten aanzien van dc opgelegde straf, die hij te
laag vond. Het O.M. vorderde evenals de of
ficier van justitie te Haarlem een gevange
nisstraf van anderhalf jaar.
Tijdens het pleidooi van den verdediger
mr. H. O. Drilsma besloot het Hof de zaak
terug te wijzen naar den rechtercommissaris
om een onderzoek in te stellen naar de f 8000,
die aan de Leïdsche firma zouden zijn ge
stuurd. Deze firma had het geld echter nooit
ontvangen en volgens verdachte was het geld
verloren gegaan. Voorts werd nader onder
zocht. waar het geld van verdachte Is geble
ven. Een verzoek tot in vrijheid stelling werd
afgewezen. Vandaag werd de behandeling
voortgezet Nadat de curator nog enkele ver
klaringen had afgelegd kwam dc firmant, die
8000 had moeten ontvangen voor het ge-
tuigenhekie. Breedvoedig gaf getuige zijn on
geloof tc kennen, dat het geld ooit was afge
stuurd. Over dc mentaliteit van verdachte
was hij slecht te spreken.
Het jongmensch. dat de enveloppe met het
geld naar Leiden had moeten brengen, ver
klaarde. dat hii. nadat hij de enveloppe ge
kregen had enkele sigaren had gekocht. Bii
aankomst te Leiden vermiste hii direct het
geld. Hij deed daarvan bij de politie aangifte
en dacht dat een van zijn medereizigers hem
had bestolen. Ook verlies achtte hij niet uit
gesloten.
President mr. Jolles tot getuige: ..Dacht u
werkelijk het geld terug te krijgen?"
Getuige achtte dat niet onmogelijk.
Algemeene staking in Scvilla. Wordt dc op-
standigc beweging door monarchisten ge-
stcund?
(2c blad, le pag.)
De nieuwe gashouder te Heemstede plechtig
in werking gesteld.
(le blad, 3e pag.)
De Dieselmotor voor auto's. Een omwenteling
in dc automobielindustrie?
(3c blad, 4e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
Van onzen Wecnschcn Correspondent
Uit een onrustig land. De politieke moorden
in Bulgarije.
(2e blad, le pag.).
Van onzen Wecnschcn Correspondent:
Dc drie Fratellini trekken zich terug.
(3e blad. 2e pag.)
Van den Abcclc: Dc luchtvaartplantien in
het afgeloopen jaar.
(le blad. 3e pag.)
Willy van der Tak: H. D. Vertelling. „Dc
Wraak".
(2c blad, 3c pag.)
DE UITVOER VAN
BLOEMBOLLEN.
DE AAN I)E VERPAKKING GESTELDE
EISCHEN.
In Staatsbl. 656 is afgekondigd de alge
meene maatregel van bestuur, bedoeld in ar
tikel 3 der wet van 31 December 1931. inzake
den uitvoer van bloembollen. Klaarblijkelijk
heeft men een jaar noodig gehad, om dezen
bestuurs-maatregel vast te stellen, want de
wet is gedateerd 31 December 1931 en de be
stuursmaatregel 28 December 1932. afgekon
digd 6 Januari 1933.
Ten aanzien van de bloembollen en hunne
verpakking is het volgende bepaald:
a. de uit te voeren bloembollen moeten
gekeurd zijn en bij deze keuring of bij her
keuring na beroep, gezond zijn bevonden en
gebleken zijn. te voldoen aan redelijke
eischen. in verband met het doel waarvoor zij
bestemd zijn;
b. de verpakking moet zoodanig zijn. dat
de bloembollen geen schade kunnen lijden
van daarbij mede te zenden levende planten
of deelen daarvan
Het doel. waarvoor do bloembollen bestemd
zijn. kan onder meer blijken uit opgaven van
belanghebbenden, aanbiedingen met betrek
king tot de waar en dergelijke.
De namen, standplaatsen en adressen der
controleurs, tot het in ontvangst nemen van
aanvragen om keuring, aangewezen, worden
tenminste eenmaal nor jaar Ier algemeene
kennis gebracht in de Ned. Staatscourant.
Het model van het geleide-biljet, wordt
vastgesteld door den Minister. De Planten-
ziektenkundiee Dienst is belast met de keu
ring en de afgifte van de geleide-biljetten.
Een als geleide-biljet afgegeven geschrift
verliest ziin karakter als zoodanig:
a. indien sedert de daarop g"ctelde dag-
teekening van afgifte, tenminste 8 dagen zijn
verloopen. den dag van afgifte inbegrepen:
b. indien daarop voorkomen doorhalin
gen. wijzigingen, radeeringen en dergelijke.
Een geleide-biljet wordt ingetrokken door
den controleur, wien blijkt dat de zending
niet meer voldoet aan de eischen. voor de
afgifte van het geleide-biljet gesteld.
Aanvragen om keuring moeten tijdig wor
den gericht tot een der controleurs, hierbo
ven bedoeld Bii deze aanvrage moet nauw
keurig opgave worden gedaan van de nlaats,
waar de te keuren bloembollen zich bevinden,
die. waar de inlading zal geschieden, het
land. waarheen de uitvoer z.al nlaats hebben,
dc hoeveelheid, welke ter keuring wordt aan
geboden en het doel. waarvoor de waar is
bestemd.
Van de beslissingen betreffende de keuring,
de afgifte van geleide-biljetten en de hier
boven bedoelde intrekking staat den belang
hebbende binnen 2 x 24 uur. beroep open
bii een Raad van Beroep.
De kosten van keuring komen ten laste van
de?igcne. op wiens naam hot geleide-biljet
wordt afgegeven.
AUTO VERBRAND.
Dinsdagavond half elf werd do brandweer
gewaarschuwd, dat een vrachtauto van de
firma Ruijgrok en Co.. die in een garage op
een open terrein aan de De Haasstraat stond,
door onbekende oorzaak in brand was ge
raakt, De brandweer heeft met een slang op
de waterleiding het vuur gebluscht. Dc auto
is vernield.
CONCERT VOOR VERPLEEGDEN
A.s. Donderdagavond zal het Haarl. Sym-
phonie-Orkest Euterpe (directeur de heer J.
A. Meng) een concert geven aan verpleegden
in het Provinciaal Ziekenhuis te Santpoort.
NOG EEN TEXTIELCONFLICT?
DREIGENDE IN HELMOND.
De N.V. P. F. van VILssingen's Katoenfa-
briek te Helmond heeft aan de arbeiders
organisaties St. Lambertus. Unita's en de
Eendracht medegedeeld, dat zij voor het ge-
heele personeel een loonsverlaging wenschen
toe te passen van 10 pet.
Met bijna algemeene stemmen heeft St.
Lambertus besloten onder geen enkele voor
waarde ccn loonsverlaging te aanvaarden,
meldt dc Tel.