I
1
De buskruit-ontploffing te Muiden.
HAARLEM'S DACBLAD
VRIJDAC 13 JANUARI 1933 I
Waardoor een halve eeuw geleden
Nederland werd opgeschrikt.
Hartverscheurende tooneelen.
Den 19en dezer zal het 50 jaren geleden
zijn, dat een groot deel der gebouwen van cle
Buskruitfabriek „De Krijgsman" te Muiden
geteisterd werd door een explosie, welke van
zoodanige kracht was, dat tot op verren af
stand gedacht werd aan een aardbeving. He
laas kostte deze ontploffing aan een 11-tal
personen, die aldaar werkzaam waren, het
leven. En wél getuigt het van den diepen in
druk, weiken die explosie op de bevolking
van Muiden en aangrenzende gemeenten toen
maaIs maakte, dat thans nog zij, die destijds
van die ramp getuige waren, stil worden, als
zij aan die dagen worden herinnerd.
„De buskruitramp van Muiden". Zóó werd
het tragisch gebeuren, dat zich in den vroe
gen ochtend van den 19en Januari 1883 in
het oude vestingstadje aan de Vecht af
speelde, door geheel ons land genoemd, en
inderdaad was daar ook alle reden voor, al
bicken gelukkig de gevolgen van de ontplof
fing tenslotte niet van zóó funesten aard te
zijn als in de eerste oogenblilcken vermoed
enalom gepubliceerd werd.
Op die publicaties zullen wij straks nog na
der terugkomen, eerst willen wij ons in ge
dachten verplaatsen naar dien ochtend, nu
een halve eeuw geleden, toen een daverende
slag geheel de Muider burgerij en de inwo
ners van tal van omliggende gemeenten ver
ontrustte.
Maar wat was de onrust, welke in gemeen
ten als Weesp, Naarden, Abcoude teweeg
werd gebracht, vergeleken bij den panischen
schrik, waardoor de Muider bevolking werd
aangegrepen, Muiden en de Buskruitfabriek
waren immers feitelijk één. Hoevele inwoners
van het oude stadje verdienden niet het da-
gelijksch brood in die omgeving, welke wel
iswaar voor leeken zoo buitengewoon gevaar
lijk scheen, doch aan welke gevaren door hen
die er dagelijks werkten, niet meer, of ten
minste niet regelmatig meer gedacht werd.
Maar op dien vroegen ochtend van den
19en Januari 1883 was het anders! Om 10 mi
nuten over half 8 werd de eerste dreunende
slag gehoord, en onder de Maiden aren was
er niet één die iets anders dacht dan: „De
Buskruitfabriek gaat de lucht in!". Kort
daarop werden nog twee hevige slagen ge
hoord en de ontzetting onder de Muider be
volking viel niet te beschrijven.
Alle huizen werden verlaten, wat temeer te
begrijpen is, als men weet dat van nagenoeg
alle huizen de ruiten vernield werden, de dak
pannen werden afgerukt en deuren en ramen
uit hun verband werden gerukt.
Wat er dan feitelijk op de terreinen der
Buskruitfabriek gebeurd was? Als wij de eer
ste bulletins raadplegen, welke op dien och
tend door dc te Amsterdam verschijnende
dagbladen werden uitgegeven, dan zou maar
weinig van de Buskruitfabriek gespaard zijn
gebleven. Zóó erg was het echter niet, al had
den de ontploffingen ontzettende gevolgen.
Aan officieele gegevens, welke ons welwillend
ter hand werden gesteld, ontleenen wij, dat
dc ramp ontstond, doordat in een der z.g.
krultstoven de droogkamers het bus
kruit ontplofte. Waaraan dat toe te schrijven
was, is zelfs op dit oogenblik nog niet met
zekerheid te zeggen. Wel hebben wij in den
stapel nieuwsbladen welke wij uit die dagen
hebben doorbladerd, tal van bespiegelingen
en veronderstellingen gelezen doch later bleek
weer, dat alle vermeende omstandigheden,
welke tot de explosies aanleiding gegeven
zouden hebben, als volstrekt onjuist moesten
werden gekwalificeerd.
Naast alle ellende, welke de ramp van een
halve eeuw geleden over het stadje Muiden
bracht, mag als een gelukkige omstandigheid
worden aangemerkt, dat van de 60 arbeiders,
die des nachts om 4 uur in dc Buskruitfa
briek „De Krijgsman" aan het werk waren
gegaan, de meesten om half 8 de fabriek
hadden verlaten, om thuis te gaan ontbijten
Hadden de explosies een half uur eerder
plaats gehad, dan zouden véél meer men-
schenlevens te betreuren zijn geweest.
Om zich een juist oordeel van de ramp te
kunnen vormen dient men de verklaringen
te hooren van hen, die er bij tegenwoordig
waren. Een enkele hunner hebben wij gespro
ken, waarover straks iets naders. Eerst la
ten wij volgen, wat wij in oude geschriften
hierover vonden. In een, ten voordeele der
door de ramp benadeelden, uitgegeven bro
chure door de uitgevers M. S. de Zeeuw
Stcenmeijer en Co. te Middelburg, lezen wij
o.a., dat de heer Drekmeijer, 1ste machinist,
die met den heer J. Ruïjsendaal. 2e machi
nist, bezig was, den manometer van een dei-
ketels in het machinegebouw te herstellen,
het volgende mededeelde:
„De eerste ontploffing had plaats In noor
delijke richting, en daardoor stortten dc
noordelijke en cle oostelijke zijmuur van het
machinegebouw in; toen volgde de tweede en
zwaarste ontploffing. In een ondenkbaar
oogenblik verborg ik mij achter een gevallen
stuk muur en toen ik niets meer hoorde,
kroop ik. daar de deur versperd was. door
liet in den muur geslagen gat naar buiten".
Blijkens nadere mededeelingen hebben de
ontploffingen zich in twee richtingen voort
bewogen; de eene noordwaarts, de andere
meer naar het oosten. Zeker mag het, van
welken omvang de ramp overigens ook was.
als een gelukkige bij-omstandigheid worden
aangemerkt dat de z.g. kruittoren, waarin
een zeer groote hoeveelheid kruit geborgen
was (60 a 70.000 K.G.) gespaard bleef.
Inmiddels waren de gevolgen van deze
explosie reeds treurig genoeg. De fabrieks
baas, de lieer J. A. Karsemeijer, was op weg
naar het „Nat-glanshuis", toen het in de
lucht vloog. Men vond hem zwaar gewond
liggen op het pad dat naar voornoemd ge
bouw leidde. Nog dienzelfden avond overleed
hij. Bijna was ook de arbeider D. Schijf het
slachtoffer geworden, want hij deelde later
o.a. het volgende mede:
„Ik had mfj even verwijderd om den baas
te zoeken aan wien is iets te vragen had en
meenende dat hij in het Nat- of Droogglans-
liuis was, ging ik daar heen. 1-Iem daar niet
vindende keerde ik terug en zag ik eerst de
stoomstoof in de lucht vliegen. Ik liet mij op
den groncl vallen en zag toen nog twee an
dere gebouwen in de lucht vliegen. Ik kreeg
toen hevige brandwonden in het aangezicht,
aan het hoofd, den hals en beide handen".
De thans 64-jarige D.K.. toenmaals leerling
aan dc kuiperij van de firma Stelnhaus te
Muiden. deelde ons in een onderhoud, dat
wij een dezer dagen met hem hadden, nog
mede. dat hij met nog drie andere jongens
om ruim half 8 op het terrein kwam en zich
naar een magazijn moest begeven, dichtbij
den Zeedijk gelegen. „Ongeveer 5 M. vóór
het magazijn hoorden wij een zwaren slag.
Twee onzer werden op den grond gegooid, een
oude man en ik bleven loopen. Het water
uit de scüieidingssloot werd omhoog gestuwd.
Ik liep vlug naar het magazijn, waar een
vreeselijke ontploffing had plaats gehad en
zag toen de vreeselijkste dingen. Van een ar
beider was het hoofd van den romp ge
scheiden.
Degenen die door de 3 ontploffingen het
leven verloren, waren: de straks reeds ge
noemde fabrieksbaas Karsemeijer, voorts: G.
van Raveoizwaay, G. Jongkind. S. v. d. Weij-
den, D. Dolleman. E. Klok. J. Ruïjsendaal, G.
Kreunen, J. van Wilsum, J. Vis Jr., L. v. d.
Sluis.
Wij behoeven wel nauwelijks te zeggen, dat
er ook tal van gekwetsten waren, wier ver
wondingen over het algemeen echter niet van
zeer ernstagen aard waren.
Dat de boven zeer in het kort geschetste
ramp een onbeschrijfelijke ontroering en
consternatie niet alleen in Muiden, maar
ook in de omliggende gemeenten, veroorzaak
ten. ligt voor de hand. In eerstgenoemd stadje
speelden zich hartverscheurende tooneelen af
want ieder vreesde dat echtgenoot of vader
onder de slachtoffers zou zijn. Spoedig kwa
men militairen uit Naarden en latei' ook uit
Amsterdam, om hulp te bieden bij het blus-
schingswerk niet alleen, maar om ook de
van schrik en angst schier wanhopige menig
te op een afstand te houden. Uit de couran
tenverslagen van die dagen blijkt ten duide
lijkste, op welk een kloeke wijze de militai
ren hulp hebben, verleend. In het bijzonder
onderscheidde zich daarbij de 2e luitenant
der artillerie F. W. A. Baron van Asbeck.
De kracht, waarmede de ontploffingen
plaats hadden, was zoo hevig, dat niet alleen
ook in plaatsen als Weesp, Abcoude, Naarden
en andere dorpen hevige slagen werden waar
genomen, maar dat zelfs in de Muiderpoort-
omgeving te Amsterdam (van een Linnaeus-
buurt was toen nog geen sprake) dreunende
slagen weerklonken. De schrijver van dit ar
tikel, die destijds in de Plantage Middenlaan
tegenover „Artis" woonde, weet zich zeer
goed te herinneren, dat eenige ruiten in de
woning zijner ouders stuk sprongen.
De nieuwsgierigheid ook bij de Amsterdam
mers was zóó groot, dat de Gooische Stoom
tram rijtuigen te kort kwam om hen te..ver
voeren. die het terrein van de ramp in dogen
schouw wilden nemen. Diep treurig was het,
dat zoo velen vergaten wat zich kort tevoren
daar had afgespeeld, en dat men zich zelfs
zóó luidruchtig gedroeg, dat het den Muide-
narerr. schrijnend aandeed. Even afkeurens
waardig mocht het genoemd worden, dat
honderden zich verdrongen voor een schuur,
waarhet stoffelijk overschot der slacht
offers werd tentoongesteld! Een man stond
aan den Ingang met een bus, en vroeg om
giften voor de nagelatenen
De directie der Buskruitfabriek heeft alles
in het werk gesteld om de weduwen en wee
zen zooveel mogelijk te hulp te komen. Bo
vendien kwamen uit geheel Nederland giften
in, zoodat in totaal een bedrag ontvangen
werd van ruim 29000.
In 1886 werd de Buskruitfabriek opnieuw
opgebouwd, doch op geheel anderen grond
slag, opdat ontplof fingen van een omvang als
de bovengeschetste in het vervolg buitenge
sloten zouden zijn. Gelukkig is deze industrie,
sindsdien daarvoor dan ook gespaard ge
bleven.
JOH. CHR. WIJN AND
HOE DE BATAVIER II IN
AANVARING KWAM.
VERKEERDE BEWEGING VAN ENGELSCH
SCHIP.
De „Batavier II", die op de Theems tijdens
mist een aanvaring heeft gehad, is Donder
dag te Rotterdam binnengekomen. Kapi
tein J. H. Wilkens heeft over de aanvaring
verteld, dat vermoedelijk door een verkeerde
manoeuvre van het Engelsche stoomschip
„Foreland" dat recht op de Batavier afkwam,
de aanvaring ontstaan is. De Foreland
stootte met den steven een gat in de bak
boordsflank van de Batavier, van het dek tot
even boven de waterlijn. Daar het schip geen
water maakte is de Batavier opgestoomd
naar Gravesend, waar voorloopig gerepa
reerd is door het opzetten van enkele pla
ten. Te Rotterdam zal definitief gerepareerd
worden, waarna men Dinsdag weer hoopt ie
vertrekken.
BRAND GESTICHT BIJ ZIJN FAMILIE.
De politie van 's-Gravezande heeft een
landbouwer aangehouden, die branden ge
sticht had op zijn eigen bedrijf en op de
boerderijen van zijn familieleden. Bij zijn
schoonvader bedroeg de schade f 1000. zegt
de N. R. Ct. De politie kreeg een aanwij
zing in het handschrift van een dreigbrief je.
dat de man geschreven had. en waarop het
handschrift hetzelfde was als op de verze-
keringsaanvrage, die hij geschreven had na
den brand op zijn boerderij.
DE ACHTERUITGANG IN ROTTERDAM'S
HAVENS.
In zijn Nieuwjaarsrede heeft de burgemees
ter van Rotterdam, mr. P. Droogleever For-
tuvn gewaagd van de crisis, die Rotterdam
wel het zwaarst heeft getroffen. De Neder-
landsche vlag heeft in de havens de eerste
plaats moeten ruimen aan de Engelsche. De
bevolking van Rotterdam nam af met 508
personen. Het zielental bedraagt 586.808.
(Met de voorsteden mee. heeft Rotterdam
dus ver over de 600.000 inwoners).
WAAR HET HUWELIJKSBOOTJE
NIET VAREN WIL.
In de gemeente Nieuwvliet in Zeeland met
bijna 500 inwoners is in het afgeloopen jaar
geen enkel huwelijk gesloten, lezen wij in
het Handelsblad.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
ZOO STIJF ALS EEN PLANK.
Kon zijn jas niet meer aantrekken.
Nu weer zoo flink als ooit.
Hoe gelukkig moet deze man zich voelen,
nu hij weer flink en lenig' is, na zoo langen
tijd een slachtoffer te zijn geweest van
rheumatiek. „Het is nu vele jaren geleden",
schrijft hij. ..sinds ik voor het eerst met
chronische rheumatiek te bed moest blijven.
Daarna moest ik met twee stokken rondloo-
pen. Ik leefde in een ellendigen toestand tot
vijf 'jaar geleden. Ik kon me slechts bewegen
als een houten blok door me heelemaal rond
te draaien. Ik kon mijn jas niet aan- of
uittrekken, zonder hulp van mijn vrouw.
Maar dank zij Kruschen Salts, dat ik nu vijf
jaar lang regelmatig genomen heb, ben ik
zoo actief als een jonge man van 23". E. H.
Opgehoopte afvalstoffen en urinezuur, die
de kwellende rheumatische pijnen doen ont
staan, krijgen kans om zich te vormen wan
neer ingewanden en nieren te traag werken.
Kruschen Salts spoort ingewanden en nieren
aan tot beter functionneeren en drijft over
tollig urinezuur en schadelijke afvalstoffen
zacht en volkomen uit het lichaam. De pij
nen worden nu gestild, gezwellen slinken,
verstijfde ledematen worden weer lenig.
Voortaan zal „de kelne dagelijksche dosis" U
inwendig schoon houden, vrij van afval
stoffen. overtollig urinezuur en dus ook vrij
van rheumatiek.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten a f 0.90 en
f 1.60 per flacon.
CONCURRENTIE OP DE
PLANKEN.
TUSSCHEN MOISSI EN HOLLANDERS.
Het Rotterdamsch Hofdstadtooneel had
een geschil over de auteursrechten van het
nieuwe stuk van Shaw „Te mooi om waar
te zijn", waarvoor het de opvoeringsrechten
voor Nederland had gekocht en dat hier nu
ook zou worden opgevoerd door het gezel
schap Moissi, Naar het Handelsblad meldt, is
de zaak thans in der minne geregeld, daar
Moïssi het stuk nu uitsluitend te Amsterdam
zal spelen en Van der Lugt Melsert in Den
Haag.
Moissi zal evenmin in Nederland spelen
"Donderdag 17 April", waarvan de rechten
gekocht zijn door Het Schouwtooneel.
GESTOLEN SCHILDERIJEN IN BESLAG
GENOMEN.
Naar de Tel. meedeelt heeft de politie te
Wassenaar twee der te Blaricum uit de na
latenschap van den schilder Evert Pieters
ontvreemde schilderijen opgespoord. Zij wa
ren bij e enfamilie, die ze te goeder trouw
gekocht had. De doeken, beide van groote
afmetingen, zijn in beslag genomen.
NIEUWE WERKLOOSHEID ONDER
BIOSCOOPPERSONEEL.
Aan het personeel van de bioscopen te
Venlo en Tegelen. in de eerste plaats drie
en in de tweede één, welke theaters gesloten
zullen worden omdat de Nederlandsche Bios
coopbond zich niet wenscht neer te leggen
bij het verbod om personen beneden 18 jaar
toe te laten is tegen 1 Maart ontslag aan
gezegd, lezen wij in het Handelsblad.
VLEESCHCONTINGENTEERING
WORDT VERLENGD.
Dezel' dagen zal een KB. gepubliceerd
worden,e waarbij de contïngenteering van
versch of gekoeld rund- en kalfsvleesch, be
nevens van bevroren vleesch verlengd wordt.
De contingenteeringsbepalingen blijven on
gewijzigd (60 pCt. naar gewicht in de basis
jaren 1929, 1930 en 1931).
In de thans afloopende periode waren voor
het versche vleesch en voor het bevroren
vleesch afzonderlijke besluiten vastgesteld.
Thans is de contïngenteering van beide ar
tikelen in één besluit geregeld.
De nieüwe bepalingen zullen voor zes
maanden gelden, n.l. van 16 Januari tot 16
Juli.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Ptij VMim,
DE MAN DIE DUITSCHE AUTO's
WEGWERKTE.
De veldwachter, die er anders best trek in
zou hebben, kon nu het eten niet zien, door
zijn woede en zijn pijn. die steeds erger werd.
Hij ging met zijn rug naar de anderen zitten,
de hand aan zijn wang, die steeds meer begon
uit tc zakken.
BERUCHTE HELER TE DUSSELDORF
GEARRESTEERD.
Naar het Handelsblad meldt is het de
Duitsche recherche mogen gelukken den aan
voerder van de autoheiers te arresteeren, die
talrijke in de groote Duitsche steden ge
stolen personenauto's in de omgeving van
Venlo ons land binnensmokkelden om ze hier
tegen een zacht prijsje te verkoopen.
De thans aangehoudene bleek te zijn W.
Schön, eigenaar van de werkplaats, waarin
de wagens een zoo grondige verandering on
dergingen. dat zij vrijwel onherkenbaar
waren, zelfs voor de eigenaars. Toen men de
bende op het spoor was gekomen en het te
Diisseldorf verblijf houdende roovérsnest
leeggehaald had kon men tien personen ar
resteeren. Het hoofd der bende, de thans
aangehoudene Schön, kon destijds echter
ontkomen en de politie geraakte elk spoor
van hem bijster.
De arrestatie geschiedde thans louter door
toeval. Wegens een moord werden n.l. ver
schillende personen aangehouden, onder wie
ook Schön, die echter met deze zaak niets te
maken bleek te hebben. Bij zijn uitlevering
aan de politie-gevangenis heeft men pas ge
merkt. welk een zeldzame vogel men ge
vangen had.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
HANDELSBLAD GRATIS
Zij, die zich thans abonneeren ont
vangen het Handelsblad deze maand
GRATIS.
Abonnement f 1.90 per maand en
t 5.50 per kwartaal. Buiten Amsterdam
verhoogd met 20 cent per maand voor
verzending.
Abonnementen op te geven bij het
Bijkantoor Handelsblad
(WENSING'S Alg. Advert.-Bureau)
TEMPELIERSSTR. 32
Telefoon 10209.
SCHEEPVAARTBERICHTEN
Onze dagelijksche Kindervertelling
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Murillo, Vancouver n. Rotterdam, 12 te
Havre verwacht.
HALCYON LIJN.
Rozenburg 12 van Huelva te Terneuzen.
Stad Zaltbommel 11 van Ancona naar
HOLLANDAFRIKA LIJN.
Meliskerk (thuisreis) 12 te Antwerpen ver
wacht.
Heemskerk (uitreis) 12 te Port Said ver
wacht.
Nieuwkerk (uitreis) 12 van Kaapstad.
Klipfontein 1 (7 n.m.) v. Hamburg naar
Amsterdam.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Amstelkerk (thuisreis) 11 van Las Palmas.
Reggestroom 12 van Amsterdam te Ham
burg.
HOLLAND—OOST-AZIë LIJN.
Meerkerk (thuisreis) 12 van Sjanghai.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
.Grootekerk (uitreis) 12 te Sydney.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
Streefkerk (thuisreis) 11 te Cocanada.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Indrapoera (uitr.) 12 (9 v.m.) te South
ampton.
Kota Pinang (uitr.) 12 te Singapore.
Kota Tjandi (thuisreis) 11 van Singapore.
Tosari (uitreis) 11 van Suez.
Jacatra (uitreis) 12 te Soerabaja.
Kota Baroe (thuisreis) 12 (7 v.m.) te Mar
seille.
Tapanoeli (thuisr.) vertr. 12 (4 n.m.) van
Londen.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Alchiba (thuisreis) 10 van Montevideo.
Alphacca, 11 van Rotterdam te Buenos-
Ayres.
Alpherat 15 van Buenos-Ayres te Rotter
dam verwacht.
RADIO-PROGRAMMA
ZATERDAG 14 JANUARI
HILVERSUM 1875 M.
8.VARA. Gramofoonmuziek. VPRO. 10—
Morgenwijding. VARA. 10.15 Uitzending voor
de arbeiders in de continubedrijven m. m. v.
het Vara-kleinorkest o. 1. v. Paul Duchant.
12.— De Notenkrakers o. 1. v. Daaf Wins. 2.
Verzorging zender. 2.15 Gramofoonmuziek.
2.50 J. G. Schoup: „Anti-oorlogsactie"; 3.10
Vara-mandoline-ensemble o. 1. v. Joh. B.
Kok: 3.50 Beoefening der Huismuziek.. Sa
menwerking tusschen huiskamer en studio
o. 1. v. Piet Tiggers. 4 30 „Uit de Roode Jeugd
beweging" door Flip Barnes. 4.50 Accordeon-
soli door Cor Steyn. 5.10 Rondgang door het
Veiligheidsmuseum te Amsterdam o. 1. v. Ir.
P. A. Gorter. 5:40 Literair overzicht door A.
M. de Jong. 6.01 Friesch uurtje. 7— Th. G.
Uilham: „De volkstuin en zijn voordeelen".
7.15 Toespraak door A. de Vries. 7.30 De Flie
refluiters o. 1. v. Hugo de Groot. 7.55 Herha
ling der S. O. S, berichten. 8.Zaterdag-
avondprogramma m. m. v. De Dorpsbarbier.
Vara-orkest o. 1. v. Hugo de Groot m. m. v.
Mevr. Jo Vincent, sopraan. Het Varatooneel
o. 1. v. Willem van Cappellen. 10.Varia. Or
gelspel door Joh. Jong: 10,30 Vaz Dias. 10.40
Gramofoonmuziek. 12. Sluiting,
HUIZEN 296 M.
8.KRO. Morgenconcert. 10.Gramofoon
muziek. 11.30 Godsdienstig half uurtje door
Pastoor L. H. Perquin. 12.01 Politieberichten.
12.15 Het Con Brio trio. 1.45 Verzorging zen
der. 2.— Half uurtje voor de rijpere jeugd.
2.30 Kinderuurtje. 4.Orgelbespeling door
Alphons Dreissen. 5.15 Esperanto-nieuws;
5.30 Kro-boys o. 1. v. Piet Lustenhouwer. 6.20
Journalistiek weekoverzicht door Paul de
Waart. 6.40 De Kro-boys. 7.10 Prof. H. A.
Kaag: „De ontwikkelingstendenzen in het
economisch leven". 7.30 Politieberichten. 7.45
Sportpraatje van de R. K. F. door F. M. Heil-
man. 8.Kro-orkest o. 1. v. Marinus van 't
Woud. 9.pl.m. Vaz Dias en vervolg concert.
9.45 Voordracht door Aug. de Laat. 10.
Kro-orkest o. 1. v. Marinus van 't Woud. 10.30
Voordracht door Aug. de Laat. 10.45 Het Kro-
orkest. 11.Gramofoonmuziek. 12.Sluiting
BRUSSEL 509 M.
12.20 Concert o. 1. v. André Felleman. 1.30
Concert door het kleine orkest van het N. I.
R. o. 1. v. P. Leemans. 5.20 Concert. 6.35 Mevr,
Harvant zingt. 7.15 Gramofoonmuziek. 9.20
Concert 10.30 Dansmuziek
KALUNDBORG 1153 M.
11.20 Strijkorkest van restaurant „Wivex"
o. 1. v. A. Bendix. 1.50 Gramofoomnuziek. 2.50
Omroepharmonieorkest o. 1. v. Launy Grön-
dahl. 8 Léharconcert door het Omroepor
kest o. 1. v. Emil Reesen.
BERLIJN 419 M.
5.30 Concert door het Kamerorkest van
Keulen o. 1. v. Herman Abendroth. 6.45 Popu
lair concert. 9.20 Berichten.
HAMBURG 372 M.
10.50 Concert door het kleine Norag-orkest
o. 1. v. Eugen Wilcken. 3.50 Concert door het
Norag-orkest o. 1. v. Horst Platen. 6.50 Gra
mofoonmuziek. 10.20 Uit „Haus Siegler".
Dansmuziek door Scarpa en zijn orkest.
KONIGWUSTERHAUSEN 1635 M.
11.20 Gramofoonmuziek. 3.50 Concert uit
Hamburg. 5.15 Rolf Ghatberg zingt kinder
liederen. 10.05 Dansmuziek uit Berlijn.
LANGENBERG 472 M.
11.20 Populair concert door het Westduit-
sch ekamerorkest o. 1. v. Spitz. 1.55 Gramo
foonmuziek. 7.20 Weldadigheidsavond m. m.
v. het kleine orkest van den West-Duitschen
omroeD o. 1. v. Eysoldt. 10.05 Concert o. 1. v.
Wolf.
DAVENTRY 1554 M.
12.20 Concert. 1.20 Concert door het Com
modore Grand orkest o. 1. v. Joseph Muscant
2.50 Concert. 3.50 Concert. 5.05 Orgelconcert
8.20 Promenadeconcert 11.Ambrose en zijn
orkest in het Mayfair Hotel.
PARIJS EIFFEL 1446 M.
7.50 Radiotooneel.
PARIJS R. 1725
8.05 Gramofoonmuziek. 9.20 Concert. 12.20
Concert door het omroeporkeest. 4.10 Dans
muziek. 9.05 Gramofoonmuziek. 9.35 Sym-
phonieconcert o. I. v. Touche.
MTT.AAN 331 M.
4.20 Concert. 6.20 Gramofoonmuziek 8.05
Gevarieerd programma 9.20 Variété-pro
gramma.
ROME 441 M.
4.50 Orkestconcert 7.20 Mededeelingen en
pTpmofnonmuz'ek. 8.20 Opera-uitzending.
WEENEN, 517 M.
9.20 Populair concert door het Emil Dauer-
orkest.
WARSCHAU 1411 M.
5.20 Pooulair concert. 7.20 Populair con
cert door het omroeoorkest o. 1. v. St. Nawrow
9.25 Pianorecital. 10.20 Dansmuziek.
OM UNSTER 460 M.
7.20 Concert o. 1. v. Dr. Felix Weingarner.
DE AVONTUREN VAN ROMMELZAK EN HOBBELTJE.
Onder 't eten van zijn lievelingskostje dacht
de commissaris: ,,'t Is toch wel wat overdreven
van den veldwachter om Jan te arresteeren
daarvoor. „Zeg, veldwachter," zei hij, ,,'k zou
maar terugkomen op m'n besluit inzake Jan.
Die kiespijn maakt je misschien wat ver
velend. 't Was toch niet kwaad bedoeld van
Janl;'
De veldwachter, die weer opgestaan was bul
derde: ,.De rechter zelf zal in dit geval beslis
sen. Jan gaat mee." En zoo stapte even later
het drietal de herberg uit. De medelijdende
waardin gaf nog gauw een doek met Eau de
Cologne voor den veldwachter. Jan haalde, tot
zijn groote woede, Hobbeltje uit den stal en
nam. hem mee.
