Een denkbeeld.
Het Belangrijkste.
ASFALT-WEGEN
50e Jaargang No. 15217
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 1 Februari 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N/V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN per week 0-25per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0-7214.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.33. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icdcren dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75-, Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 1 Februari.
Onze Rechtbank moet blijven!
Onder den titel „Gevaarlijke Achteruitgang"
schreef ik onlangs in deze rubriek over de
dreigende verdwijning" van verscheidene in
stellingen die voor het welzijn van een groot
bevolkingscentrum als het onze onmisbaar
zijn. Daarbij behoort de rechtbank, die als
cultuurinstelling zoowel als door het groot
aantal bezoekers dat zij in onze stad brengt,
en ook door het feit dat het maatschappelijk
bestaan van een groot aantal ingezetenen er
aan verbonden is, tot die onmisbaarheden.
Minister Donner heeft een ontwerp ingediend
tot nieuwe regeling van het rechtsgebied en
de zetels der rechtbanken en kantongerech
ten, waarin hij o.a. voorstelt het arrondisse
ment Haarlem met twee kantons te verklei
nen, en waarbij hij duidelijk te kennen heeft
gegeven dat bij een volgende inkrimping van
het aantal rechtbanken de Haarlemsche voor
op de nominatie zou staan. De Raad van Toe
zicht der Orde van Advocaten heeft zich
thans met een uitvoerig adres tot de Tweede
Kamer gewend, waarvan wij den hoofdinhoud
hebben gepubliceerd. Ook het gemeentebe
stuur van Haarlem heeft gisteren een adres
tot de Kamer gericht. Onze lezers kennen de
vele gronden waarop de voorgestelde verklei
ning van het arrondissement Haarlem be
streden wordt. Ik zal ze niet alle herhalen.
Tot de sterkste punten behoort zeker dat deze
inkrimping geen bezuiniging zou brengen, in
tegendeel of tot hooger uitgaven of tot ver
slechtering van de reehtsbedeeling zal leiden.
Terwijl toch dit geheele ontwerp, dat eerst
daags in de Tweede Kamer aan de orde komt,
geen enkel ander motief heeft gehad dan be
zuiniging.
Het komt mij voor dat de Kamer deze zaak
niet alleen uit het oogpunt van locale be
langen moet bezien, maar dat zij wel dege
lijk rekening te houden heeft met het feit,
dat de handhaving van het cultureele en ma-
teriëele welzijn van de vijfde stad des lands
meer dan dat: van een der grootste bevol
kingscentra een landsbelang is. Zeer te
recht heeft de Raad van Toezicht der advoca
ten gewezen op de belangrijkheid van dit
centrum, waartoe behalve Haarlem, met
125.000 inwoners, Velsen met 45.000, Haarlem
mermeer met 30.000, Bloemendaal en Heem
stede, elk met 15000, Hillegom met 10.000, Be-
Verwijk met 13000, Zandvoort met 3000 enz.
behooren. In totaal telt dit district ongeveer
275.000 inwoners en bezit de provinciale
hoofdstad als kern. Men kan niet ongestraft
aan de beteekenis, de welvaart, de organisa
tie van'zulk een belangrijk geheel gaan tor
nen. Ik heb er indertijd al op gewezen dat de
Vergelijkingen met een stadje als Alkmaar,
'een plattelands-plaatsje van een 30.000 inwo
ners, belachelijk waren. Men heeft de Alk-
maarsche rechtbank gehandhaafd; het is
tegen alle logica in te gaan zeggen: nu kun
nen wij de aanstaande opheffing van Haarlem
dus wel gaan voorbereiden. Laat men wel be
denken wat men doet. Laat men vooral be
denken dat een voortdurende wisselwerking
bestaat tusschen de cultureele belangrijkheid
van het district, waarin een rechtbank ge
vestigd is, en den geest die de rechtspraak be
zielt. Men zal het in Den Haag toch niet in
zijn hersens halen, het Amsterdamsche Hof
naar Purmerend over te brengen, ook al komt
daar een buitengewoon geschikt Rijksgebouw
vrij om er deze instelling in te vestigen? Men
heeft dit Hof zelfs niet in de provinciale
hoofdstad gevestigd, maar in Amsterdam.
Waarom? Heel logisch: omdat men in de
grootste centra met de meest verbreide en
modernste cultuurontwikkeling de belangrijk
ste rechtspraak-colleges heeft geplaatst. Deze
centra zijn historisch gegroeid: niet als op-
eenhoopingen van menschen en huizen, maar
als centra van cultuur en arbeid. Tegen deze
logische ontwikkelingslijn kan men maar niet
eens gaan indraven door de rechtbank in een
der grootste centra, in een provinciale hoofd
stad als Haarlem, te beknotten in haar wer
kingssfeer met de vooropgezette bedoeling,
haar later op te heffen terwijl men de
rechtbank in een plaatsje als Alkmaar hand
haaft! Ik geef toe dat dit geen argumenten
zijn, die men met statistieken kan staven.
„Imponderabilia" spelen hun rol ook hierbij.
Wie onvoldoende verbeeldingskracht bezit om
ook dit soort overwegingen te doen gelden
komt met zijn redeneeringen faliekant uit.
1-Iet zijn veelal juist de belangrijkste, de be
slissende.
Bij mij wil het er nog niet in dat de Kamers,
voor het feit geplaatst, een dergelijk plan zul
len sanctioneeren. De minister van Justitie,
hoe verdienstelijk bewindsman overigens ook.
is ten aanzien van de indeeling van het
rechtsgebied nooit zeer gelukkig geweest.
Eenige jaren geleden werd reeds een ontwerp
tot wijziging van de kantons-indeeling ver
worpen. Het huidige ontwerp heeft hij, onder
oppositie van vele zijden, reeds belangrijk
moeten wijzigen. Het zou niet te verwonde
ren zijn als hij eenigszins gevoelig ten aanzien
van het restant blijkt. Evenmin kan het. ver
bazing wekken dat de Kamers zeer critisch
staan tegenover zijn plannen op dit gebied.
En in het Haarlemsche geval zeer zeker op
uitstekende gronden. Waarbij komt dat de
zaak der goede reehtsbedeeling verre boven
alle politieke overwegingen behoort te staan.
R- P.
DUYS-ADVOCAAT TEGEN DUYS-
WETHOUDER.
In de N. R. C. lezen wij, dat de gemeente
Koog aan de Zaan in een geschil met Zaan
dam over de gaslevering zich Mr. J. E. W.
Duys geassumeerd heeft als rechtskundige
raadsman tegen Zaandam. De verordening,
waarover het geschil loopt, is echter samen
gesteld, toen de heer Duys nog wethouder
voor de bedrijven te Zaandam was.
HET OUDE GOUVERNEMENTS
GEBOUW.
Wordt voor Kantongerecht
verbouwd.
DE AANBESTEDING.
Vanwege de:. Rijksgebouwendienst is Dins
dagmiddag te 's-Gravenhage aanbesteed het
uitbreiden en verbouwen van het voormalige
Gouvernementsgebouw aan de Jansstraat no.
46 te Haarlem.
Zooals onze lezers weten wordt daarin het
Kantongerecht gevestigd, omdat de Recht
bank in het Paleis van Justitie over te weinig
ruimte beschikt.
Ingeschreven werd dcor:
Van der "alle, Haarlem, 49999.99
P. v. d. Harts en J. Hermsen.
Dén Haag 42400.—
N. Cobelens en Zn., Haarlem, 39850.
F. de Bruyn, Amsterdam, 38880.
N.V. Enschedesche Bouw- en
Beton Mij. Enschedé 38000.
G. Metselaar en Zn., Haarlem, 37873.
N. G. Geerdink, Usselo, 37300.—
II. J. Hannink, Lonneker, 37200.
G. en J. Beertjes, Heemstede, 37040.
Gebrs. Trebbe, Enschede, 37000.
Gebrs. Schiphorst, Haarlem, 369-"".
P. Frölig, Harlingen, 36S12.
Fa. P. Heeren en Zn.. IJmuiden, 36785.
Aann. Mij. Noord-Holland,
Heemskerk, K 36663.
J. M. Strijland. Uithoorn, 36500.—
L. v. d. Hoek en Zonen. Brïellc. 36400.
Fa. Verwoest en Lafeber, Amsterdam 36300.
S. v. d. Zaag en F. H. de Bruyn,
Den Haag. 36300.
N.V. Aann. Bedr. Broersma,
Haarlem, 36240.—
Fa, Jansen en Moens, Haarlem, 35980.—
H, Lamet Jr., Den Haag, 35900.
P. Rings, Santpoort, 35800.—
D. Kaay en Zn., Oegstgeest, 35680.—
D. Huurman, Delft, 35650.—
J. G. de Geus. Haarlem. 35548.
H. A. en G. de Graaf f. Halfweg, 35310.
Gebrs. H. V. en J. de Vries,* Den
Haag en Purmerend, 35260.—
F. Bell aart, Haarlem, 35000.—
D. Bruin, Haarlem. 34845.—
H. J. de Vries Haarlem, 34549.
J. L. Burgers, Hillegersberg, 34400.
J. de Waard, IJmuiden, 34360.
P. Cupido, IJmuiden, 34333.—
J. de Vos, Amersfoort, 3 "100.
N.. Vermeulen, Haarlem, 33489.
J. P. A. Nelissen, Amersfoort, 33440.
H. Korswagén, Leiden, 32900.—
Fa. Gebrs. van Rijswijk, Heemstede 32850
Gebrs. v. d. Putten, Heemstede 31438.
KANTON ZAANDAM TOCH BIJ
HAARLEM?
EEN AMENDEMENT BAKKER—NORT.
Mevrouw Bakker—Nort heeft, naar de Tel.
meldt, het wetsontwerp in zake de nieuwe
vaststelling van het rechtsgebied en de zetels
van rechtbanken en kantongerechten, een
amendement ingediend dat tot strekkng heeft
het derde kanton dat zou gaan ressorteeren
onder Amsterdam, namelijk Zaandam te doen
blijven bij het arrondissement Haarlem.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
ECHTE WALES-ANTHRACIET
o.a. a f 2 70
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Weest op uw hoede voor de vorst,
Hij komt nog weer terug!
Vul dus Uw brandstofvoorraad aan!
Bel HOENDERDOS! - Vlug! Vlug!
Het is Hitier dus in Duitschland
En in Frankrijk Daladier,
Geen van beiden groote geesten.
Doch men doet het er maar mee.
't Zal misschien een tijdlang duren
En misschien ook maar heel kort,
Maar 't lijkt zeker, dat de wereld
Niet veel wijzer ervan wordt.
Praten, praten, steeds maar praten,
Tot er een zich weer verpraat.
En een ander weer de macht krijgt,
Van hetzelfd' beperkt formaat.
Eén groot huis is onze wereld,
Elk vertrek huist een gezin
Elk gezin laat met elk ander
Zich zoo weinig mogelijk in.
Niemand noodt een ander binnen
Elke deur vermeldt: belet!
Niemand ziet het huis als eenheid,
Elk ziet slechts zijn kabinet.
Dat het huis dreigt in te storten.
Ziet men niet naar allen schijn,
Als 't zoover komt, zullen allen
Voor het eerst vereenigd zijn.
't Is nu Daladier en Hitier
Net zoolang als het beklijft,
En hoe meer het weer verandert.
Hoe meer het hetzelfde blijft.
'k Wou zoo graag eens iets heel anders
Zelfs desnoods met deze twee,
Stuur nu Hitier eens naar Frankrijk
En naar Duitschland Daladier.
P. GASUS.
WEER EEN TREINONTSPORING.
ERNSTIGE VERTRAGING AMSTERDAM
UTRECHT.
Omstreeks 9 uur Dinsdagavond is nabij
Breukelen een spoorwegongeval gebeurd-
waardoor aanzienlijke vertraging in het ver
keer tusschen Utrecht en Amsterdam is
ontstaan. Drie goederenwagons van een ran-
geertrein ontspoorden nabij Breukelen
door tot nu toe onbekende oorzaak, waar
door het spoor UtrechtAmsterdam-W.P.
versperd werd. Persoonlijke ongevallen von
den niet plaats. Onmiddellijk heeft men uit
Utrecht hulp gezonden om do lijn zoo spoe
dig mogelijk vrij te maken. Intusschen kon
het personenverkeer slechts met groote ver
traging doorgang vinden. Tusschen Maarssen
en Nieuwesluis werd slechts over 1 spoor
gereden. nl. het Amsterdam-utrecht-
spoor. De personentrein, die om 21,18 aan
het C. S. te Amsterdam moest aankomen,
reed vlak achter den goederentrein. De per
sonentrein moest eerst naar Maarssen wor
den teruggebracht en daarna over het an
dere spoor verder naar Amsterdam geleid
worden. Alle personentreinen kwamen met
groote vertraging te Amsterdam aan. De D-
trein van Emmerik, die om 21,46 uur te Am
sterdam-W.P. moest aankomen is te Utrecht
omgeleid, en via Hilversum naar Amsterdam
gereden.
50.000 UIT EEN GELDZENDING GESTOLEN
SOERABAJA, 1 Febr. (Aneta). Uit een geld
zending naar Soemenep is een bedrag van
f 50.000 gestolen. De daders zijn niet bekend.
HET RECHTSGEBIED DER
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
DE MIDDEN STANDSCENTRALE TEGEN
INKRIMPING.
De Middenstandscentrale voor Haarlem en
omliggende gemeenten heeft zich tot de
Tweede Kamer gewend met een adres, waar
in o.m. wordt gezegd, dat de Middenstands
centrale. met groote bezorgdheid heeft ken
nis genomen van de plannen der Regeering
om de grenzen van het terrein, dat de Haar
lemsche Rechtbank bestrijkt in te krimpen,
waaruit in tweede étappe heel gemakkelijk
kan voortvloeien een algeheelé opheffing
onzer Haarlemsche Rechtbank.
Het zou voor de geheele dichtbevolkte
Haarlemsche streek niet meer of minder dan
een ramp beteekenen. wanneer zij haar eigen
Rechtbank zou moeter. verliezen.
Handel en industrie en de wellicht nog
belangrijker groenten, fruit- en bloemen
culturen, de badplaatsen, de Visscherijstad
IJmuiden, enz. enz. zullen van een even-
tueele opheffing de meest ernstige nadeelen
ondervinden, om van de vele ongemakken
nog maar niet te spreken.
Haarlem en de haarlemsche streek hebben
een eigen en zeer bijzonder karakter, waar
door het voor een goede rechtspraak en alles
wat daarmede samenhangt, noodig is de
mentaliteit, do plaatselijke en gewestelijke
toestanden te kennen, kortom dat men gron
dig is georiënteerd is, terwijl tevens een direc:
en onmiddellijk contact wederzijds aller
noodzakelijkst is.
Adressante verzoekt tenslotte aan de
Tweede Kamer ernstig, het voorstel om tof
besnoeiing van het ressort der Haarlemsche
Rechtbank over te gaan, niet aan te ne
men.
FRANSCH VISCHCONTINGENT
UITGEPUT.
TWEE MAANDEN TE VROEG.
PARIJS, l Febr. iReuter). De Staatscou
rant bevat het bericht, dat het contingent
van versche zecvisch uit Nederland voor het
tijdvak 1 Januari31 Maart 1933 is uiige
put.
IJSBERGEN VAN TIEN METER.
Havenhoofd op Urk bedreigd.
ONGERUSTHEID OVEK VISSCHERS.
Over den ijsgang op Urk deelt de Tel. nog
mede, dat het ijs aan ds Zuidzijde van het
eiland zoodanig opzet, dat zich boven den
ha vend ijk bergen vormen van meer dan tien
meter hoogte. De aan het einde van den dijk
liggende schepen zijn niet meer te bereiken,
doordat liet ijs het plankier en den dijk ge
heel heeft bedolven.
Bij het einde van den West-havendijk is
het ijs tot aan den bovenkant van het ha-
veuvuur geschoven. Wanneer de toestand
niet verandert zal dit vuur waarschijnlijk
weggeschoven worden. Nagenoeg de geheele
bevolking bevindt zich in de nabijheid van
de schuivende ijsmassa's. Op één punt van
dezen dijk is het ijs tegen een muur van een
zouterij aangeschoven, welke reeds is inge
deukt en gevaar voor instorting oplevert.
Eenige spieringvisschers, die zich Zuid
oostelijk van het eiland bevonden, moesten
met achterlating van hun netten het veege
lijf bergen, omdat het ijs zich geweldig in
beweging zette. Over een viertal spiering
visschers. wier lichten men op het oogenblik
nog kan zien, verkeert men in ongerustheid
omdat men niet weet of zij nog den vasten
wal kunnen bereiken.
Na het bekend worden van Hitter's benoeming to/. Rijkskanselier hebben zijn aanhangers hem en ook Hindenburg voor hei gebouw van
de rijkskanselarij een enthousiaste ovatie gebracht. Des avonds trok een optocht van 20.000 S.-A. mannm en Stahlhelm&s langs
het gebouw. Links: Hillcr, dr. Frick en Coering voor een der vensters. Rechts: dc grijze rijksprcsidenl staal den stoet voor een
der ramen van zijn appartement gade.
Dc definitieve samenstelling van het Fran-
sche kabinet. Socialisten zeggen hun steun
aan Daladier toe.
(2c blad. Ie pag.)
Tal van politieke incidenten in Duitschland.
v2e blad. Ie pag.)
Duitschc sociaal-democraten volgen het
stakingsparool der Communisten niet op.
(2e blad. Ie pag.)
Het Centrum heeft zijn houding tegenover
het kabinet Hitier nog niet bepaald.
(2e blad. lc pag.)
Tweede Kamer: Wijziging van dc Kieswet?
(3e blad. 3e pag.)
Het aantal werkloozen in Nederland bedraagt
meer dan 600.000.
(2e blad. 2e pag.)
Treinontsporing veroorzaakt ernstige vertra
ging op de lijn Amsterdam—Utrecht.
(Ie blad. Ie pay.)
Jhr. mr. j. c. W. Strick van Linschoten treedt
af als burgemeester van Beverwijk.
(3e blad. 3e pag.)
Ook de Haarlemsche Middenstands Centrale
tegen inkrimping van het rechtsgebied.
(Ie blad, lc pag.)
Het kanton Zaandam toch hij Haarlem?
(Ie blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Onze rechtbank moet blijven!
(lc blad. lc pag.)
Jhr. mr. B. de Jong van Beek en Donk: Dc
on l wapen ingsconferen t ic h er vat
<2e blad, le pag.)
H. L. WarnierLichaamsoefeningen voor dc
vrouw en het meisje.
(2e blad. 3e pag.)
G. J. Kalt: Vioolavond van leerlingen van
Jan Hoeben.
(le blad. 2e pag.)
K. de Jong: Ferdinand Helmann solist bij de
H.O.V.
(le blad, 2e pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Meester zei tot kleine Jantje:
Maak jij eens een korten zin
Met de woorden: economisch.
Duurzaam, ideaal er in.
Kleine Jantje liet zich daad'lijk
Van zijn beste zijde zien;
Hij zei kortweg ASFALTWEGEN
Meester zei: je hebt een 10.
Economische wegén
PRINSES JULIANA TE
DARMSTADT.
OP DOORREIS NAAR ZWITSERLAND.
Prinses Juliana is met groot gevolg te Darm
stadt aangekomen en heeft. In hotel „Zur
Traube", haar intrek genomen.
Een deel van haar gevolg is blijkens een
Reutertelegram in het slot Erbach-Schön-
berg gehuisvest.
Het bezoek van de prinses is geheel in
cognito.
Zaterdagavond woonde dc prinses de voor
stelling in het Hessische Landestheater bij.
Gisterochtend vroeg is de prinses naar Hei
delberg doorgereisd.
(Over de koningin meldt het bericht niets.
Red.)
NIEUWS UIT INDIE.
ALLES RUSTIG BIJ DE MARINE.
VELE ARRESTATIES WEGENS DIENST
WEIGERING.
Aneta seint uit Socrabaja d.d. 31 Januari;
De situatie bij de marine is zeer rustig. De
uit Malang gerequireerde troepen zijn giste
renmiddag alle naar hun kampementen te
ruggekeerd.
De commandant der zeemacht in Ned.-In-
dië zal vermoedelijk morgenochtend met het
vliegtuig van de K.N.I.L.M. naar Batavia te-
rugkeeren.
Aan boord van de „Evertsen" zijn 17 in-
heemsche opvarenden gearresteerd, aan
boord van de ..Java" 7. terwijl bovendien
eenige inheemschen werkzaam bij het Ma
rinevliegkamp te Soerabaja werden gearres
teerd.
Alle arrestaties vonden plaats op grond
van dienstweigering, Een commissie van on
derzoek Is ingesteld.
Deze commissie zal advies uitbrengen in
zake de bestraffing der dienstweigeraars.
DE HEER GERZON
UITGEGLEDEN.
DRIE RIBBEN GEBROKEN.
BANDOENG, 1 Febr. (Aneta). De heer E.
Gerzon, directeur van Gebr. Gerzon's mode
magazijnen te Amsterdam, die een zakenreis
maakt door Nederl.-Tndic. is uitgegleden e i
heeft bij zijn val drie ribben gebroken. De
heer Gerzon is opgenomen in het ziekenhuis.
Zijn toestand is bevredigend,