BIOSCOOP.
VICTQRI A-WATER
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 4 FEBRUARI 1933
TWEEDE BLAD
DEEN'S HEERENMODE
MAGAZIJN.
Hedenmorgen tien uur is in het ruime win
kelperceel Barteljorisstraat hoek Zijlstraat
•Deen's Heerenmodemagazijn geopend. Deze
firma, die in Amsterdam drie zaken heeft en
die daar een uitstekende reputatie geniet, is
ook hier geen onbekende meer, want ze heeft
in hetzelfde perceel gedurende eenige maan
den den uitverkoop van Van Buuren's zaak
in heerenmodes gehad. De firma Deen heeft
daarmee blijkbaar veel succes gehad, want
ze heeft besloten om zich hier definitief te
vestigen. Ze hoopt dat haar vertrouwen niet
beschaamd wordt gemaakt.
We hebben er Vrijdagmiddag een kijkje
genomen. De nieuwe zaak ziet er in één
woord keurig uit. De winkel is voor deze ge
legenheid geheel gemoderniseerd en naar de
eischen des tijds ingericht. Niet alleen in de
groote, fraaie etalages, maar ook in den
winkel liggen de goederen goed overzichte
lijk uitgestald. O.a. is er een mooie vitrine
gemaakt, waarin de. fijnste heerenmodes
(speciaal overhemden en dassen) een plaats
gevonden hebben. Vooral bij de kunstver
lichting komt hier alles uitstekend tot zijn
recht. Maar niet alleen de heeren, ook de
dames kunnen hier veel van haar geding
vinden, zooals zijden ondergoederen en kou
sen. De firma Deen is bereid de klanten te
ontvangen, want zij werkt met vijftien man
personeel.
40-JARIG JUBILEUM J. ZIJLSTRA Hz. N.V.
Onder groote belangstelling is dezer dagen
het jubileum van het 40-jarig bestaan van
het kruideniersbedrijf J. Zijlstra Hz. N.V. en
dat van haar directeur, de heer J. Zijlstra Hz.
te Amsterdam gevierd, 's Ochtends werd de
heer Zijlstra in 't bijzijn van circa 100 leden
van het personeel op hartelijke wijze gehul
digd. Namens het personeel werd de jubilaris
toegesproken door de heeren Henri J. Zijl
stra en G. J. Tijhuis, welke toespraken ver
gezeld gingen van geschenken. O.m. werd
den heer J. Zijlstra Hz. een levengroot por
tret van hemzelf aangeboden, geschilderd
door den heer Bart Peizel en een album,
waarin de heer Edzard de Groot op geestige
wijze verschillende episodes uit het leven van
den jubilaris in beeld heeft gebracht.
Voorts werd nog het woord gevoerd door
de heeren J. A. Rietmulder, R. Wichers en
G. Walthaus, welke allen in hartelijke be
woordingen den jubilaris hulde brachten en
die gewaagden van de goede verstandhouding
tusschen hem en zijn groote personeel in
alle deelen des lands. De jubilaris dankte
geroerd voor de hem gebrachte hulde en
bewijzen van sympathie en deelde in zijn
dankwoord tevens mede. dat hij thans, na
40 jaren zijn levensmiddelen-bedrijf te heb
ben geleid, zich uit de zaken terugtrok en
de leiding van het bedrijf overdroeg aan de
heeren Henri J. Zijlstra en R. Wichers. welke
beide heeren tot directeuren der vennoot
schap zijn benoemd.
In den loop van den middag werd een druk
bezochte receptie gehouden. Tal van bekende
persoonlijkheden uit kringen van handel en
industrie kwamen den heer Zijlstra en zijn
familie hun gelukwenschen aanbieden. Den
ganschen dag kwam 'n stroom van telegra
fische en schriftelijke gelukwenschen binnen,
terwijl tallooze fraaie bloemstukken de
directie-kamer sierden.
DE HAARLEMSCHE STRATEN EN HUN
OORSPRONG.
In ons vorig nummer hebben we in boven-
gegnoemde rubriek weer een afbeelding van
een straat gereproduceerd. Per abuis is echter
de naam weggelaten. Het is de Zuiderstraat.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: Alders. Ursulastraat
7 rood. ceintuur: Kramer. Barteljorisstraat 37.
étui (bril-). Dierenasyl Ridderstraat 11, hond:
Nijdarn. Duvenvoordestraat 59 zw.. halsket
ting: Van Dalen, L. Lakenstraat 11, hand
schoenen: Bouwman, WaUd. Pyrmontstraat
39, handschoen; Kennel Haerlem, Regentes-
sclaan, kat; Elbertsen. Langendijkstraat 6 rd.
3 katten; Aarts, Barbarossastraat 34, muts;
Reckman, Gr. Heiligland 48, portemonnaie m.
inhoud: Van Os, Nassaustraat 20, poppenklee-
ren; Hiel, K. Margarethastraat 14. autoregu
lateur: Van Zilt. Rozenprieelstraat 58, stop
sleutel; Van Velden, P. Kiesstraat 52 rood,
Lipssleutel: Augustiuus, Gr. Heiligland 4,
tasch met handwerk.
LETTEREN EN KUNST
(Zie ook elders in dit nummer.)
Sonateavond Frans Vonk-
Jan Couvée.
De hoofdleeraren voor viool en voor piano
aan Haarlem's Muziekinstituut (dir. Nico
Hcogerwerf) Frans Vonk en Jan Couvée ga
ven Vrijdag een sonatenavond, die ons in
het Gebouw v. d. Protestantenbond eenige
uren van zuiver muzikaal genieten bracht.
De sonates van Brahms en van Franck,
waarin de moderne klaviertechniek hoogtij
viert en die door haar cyclischeii vorm (de
eerste weliswaar nog in den kiem) verwant
schap toonen, contrasteerden tegen het in
leidend werk van Bach, dat den clavecimbel-
toon suggereert en ook naar den vorm op
zichzelf staat. De concertgevers speelden de
sonate in A groot, een werk dat in zooverre
afwijkt van den ouden suitenvorm. dat zij
tweemalen zich voorlooper toont van den
modernen sonatenvorm: tweede en vierde
deel zijn ternair gevormd, en wel een gefu-
geerd Allegro en een canonisch Presto. De
beide andere deelen (1 en 3), waarin ook de
canon hoogtij viert, maken evenzeer een
uiterst gepreciseerd samenspel noodzakelijk.
En daar Couvée's klaviertoon, die grootelijks
op de moderne techniek is ingesteld, zich
hier noodwendig had te remmen, kon men
zich niet geheel losmaken van de idéé, dat
de uitvoering van dit Bachwerk meer cere
braal werkte. Bij Brahms, en later bij Franck
ontvouwden zich de talenten der beide kun
stenaars vrijer, en inzonderheid de Sonate in
G van Brahms mocht voor mij gelden als
het hoogtepunt van dezen belangrijken avond
In een prachtig spel van halftinten, en steu
nend op een delicaat gespeelde klavierpartij
met mooie schemerglansen. gelukte het aan
Frans Vonk, om zich in deze sonaten geheel
uit te spreken. Zijn opvatting van dit werk
is geheel contemplatief, en daar hij ook
technisch een groote beheersching toonde,
bracht hij ons een Brahms zooals die ons
het liefst is. Elke zucht naar virtuozenglans
bleef aan deze uitvoering vreemd, en inzon
derheid het cyclisch slotdeel (waarin de hoor
der een der mooiste Brahmsliederen vindt
verwerkt, n.l. het „Regenlied") maakte een
sterken indruk. Wie eenmaal Flesch en Fried
berg hoorde, zal erkennen, dat deze uiterste
reserve de eenig juiste wijze is, waarop de
sonate in G gespeeld moet worden. Den
pianist eveneens komt voor de diepere wer
king dezer muziek volle recht op onze erken
telijkheid toe.
Na de pauze ging César Franck's sonate.
Naast heel gelukkige momenten (het Recita-
tivo!) waren er, die toonden „ein Erdenrest,
zu tragen peinlich". Zoo vergiste zich in het
Allegro, even vóór de reprise, de pianist, al
werd de stroom der muziek niet onderbroken.
Zoo nam hij in het laatste Allegro het slot
van 't canonmotief d-fis, e, a rythmisch on
juist, waar toch in samenwerking met de
viool accuratesse geëischt was. Toch konden
deze louter technische dingen niet verhinde
ren, dat wij ook hier aan het samenspel van
Frans Vonk en Jan Couvée veel genoegen be
leefden; een samenspel, dat wij ons in hun
Brahmsvertolking nog lang zullen herin
neren.
G. J. KALT.
GROOT SUCCES VAN HET H. O. V.—
Z. EN V. CONCERT.
Na het concert van de H. O. V. en Zang en
Vriendschap van Vrijdagavond, waarover de
heer Karei de Jong elders in dit nummer
een recensie geeft, heeft het talrijke audito
rium Annie Woud, Frits Schuurman, koor
en orkest een geestdriftige hulde gebracht
en bij het uitgaan hebben de busjes voor
de II. O. V. gerammeid met den klank van
zware muntstukken.
Gaudeamus igitur!
CONCERT H. O. V. UITGESTELD.
WEGENS ZIEKTE VAN ORKESTLEDEN.
De griep heeft thans ook de H. O. V. te
pakken. Van de 45 orkestleden zijn er thans
6 ziek. Omdat die 6 juist belangrijke func
ties in het orkest hebben, kan het concert
dat door de H. O. V. Zondagmiddag in de
Gem. Concertzaal te Haarlem gegeven zou
worden niet doorgaan.
CINEMA PALACE.
Het Avontuur van een mooie vrouw.
Over een mooie vrouw kunnen de mcenin-
gen verschillen. Lil Dagover behoort niet lot
het type der schoonheidskoninginnen, waar
uit men filmsterren kiest. Suikerzoetheid
ontbreekt haar, maar dit kan een aanbeve
ling zijn. Toch geloof ik. dat de meeste man
nen. ook voorzoover ze nog niet door den
filmsmaak bedorven zijn. hier niet van een
mooie vrouw zullen spreken. Na den veelbe-
lovenden titel stelt Lil Dagover in dit opzicht
teleur.
Maar den bedrieglijken titel nu daargela
ten. Lil is een vrouw en heeft inderdaad een
avontuur. Dit is van dien aard, dat alleen
jongelieden boven de achttien jaar er getuige
van mogen zijn. Ik begrijp de censuur niet:
ware ik censor, ik zou de jeugd beneden de
achttien eerder op zoo'n film loslaten dan die
boven den fatalen termijn. Want de kleuters
snappen zoo'n geval misschien nog niet en
zoo al, dan is hun belangstelling onschade
lijker dan die van de ook in sexueel opzicht
„rijpere" jeugd.
Ik ben geen puritein, maar ik kan den in
houd van deze film niet anders dan anti
pathiek vinden. Een beelhouweres te Berlijn
zoekt een model voor een standbeeld, dat zij
moet maken voor de directie van een sana
torium. De geneesheer-directeur, die haar de
opdra.ht geeft, verklaart op het eerste ge
zicht, dat hij weet. waaraan deze vrouw lijdt.
Haar ontbreekt een kind.
Haar keuze voor een model voor haar stand
beeld valt op een bokser, die een Lon-
densch politie-agent blijkt te zijn. Zij woont
den wedstrijd bij, valt bijna flauw van den
aanblik, de bokser noodigt haar mee naar de
prijsuitdeeding en haalt haar thuis op haar
atelier af. Inplaats van naar de prïjsuitdeeling
te gaan, blijven ze samen bijeen. Na dit alles,
waaromheen de film ook geen poëtische of
romantische doekjes windt. reist hij naar
Londen terug en we zien hem, kauwgum spu
gend, tusschen de taxi's en bussen op zijn
post staan.
De beeldhouwster wordt moeder en als
er 't volgend jaar te Berlijn wederom boks
wedstrijd is, neemt Bobby de gelegenheid
waar. het atelier nog eens op te zoeken.
Zoodra de beeldhouweres thuis komt.
vraagt hij haar om te trouwen, maar zij
denkt hier niet aan. Niet om een man. maar
om een kind was het haar te doen.
Toch komt tenslotte, want de film mag
in zoo'n opzet niet consequent zijn en moet
terwille van de hypokritische conventie, die
ze te vrind moet houden, er een „net" slot
aan draaien, het huwelijk tot stand en
meteen is de politieagent-bokser ook in een
correcte society-heer herschapen. Trouwens,
van het eerste tafereel af liep hij. zoodra hij
als bokser in burger was. in smoking, gelijk
de film dat vereischt!
Wat is het antipathieke in een dergelijk
geval? Neen, niet het kind, maar het onechte
geval.
Was de „mooie vrouw", die ..het avontuur"
kreeg een canailleus, hysterisch of zinnelijk
type geweest; of behoorde ze tot het primitieve
type van negerinnen of warmbloedige volks
vrouwen. we hadden het geval, indien het
met de verve van een bezield kunstenaar was
voorgedragen, gelaten aanvaard. Maar de
hier ten tooneele gevoerde „mooie vrouw"
is een schuchter, door en door cerebraal, dooi
en door decent typje, dat ook in kustenaars-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Kou op de Borst
Wrijf tegen bedtijd
Vicks VapoRub op
keel en borst. Deze
zalf werkt op twee
manieren tegelijk
(door inademing
en huidsprikkel). f VapoRub
bestaan (haar persoon en atelier maken het
tegendeel van een bohemien-indruk) uiter
mate correct blijft.
Zoo iemand handelt niet zooals deze film
het voorstelt. Trouwens dit dubbelslachtig
mengsel van ongeciviliseerdheid en snobbisme
is ook louter product van filmfantasie.
Ik heb bij den inhoud wat lang stilgestaan,
omdat deze zoon teekenend voorbeeld geeft
van een bepaald soort füm-mentaliteit, welke
men onfatsoenlijk kan noemen niet om het
behandelde onderwerp, maar om de manier
waarop dit behandeld wordt.
Toeschouwers, die de filmkunst uitsluitend
afwegen naar de artistieke hoedanigheden
van het technische uiterlijk, zullen inmiddels
veel lof kunnen hebben voor den jongen
kineast Hermann Kosterlitz, die van het ge
geven een film heeft gemaakt, welke, naar
deze maatstaf geweten, boven het gemid
delde uitgaat.
Het voorprogram is met herinneringen aan
de kortstondige ijsvreugde gevuld. Paramount
geeft een hondesleetocht in Californïë te zien
en Polygoon brengte de Haarlemsche jeugd
inin verrukking met het sleden op 't Kopje
en de ijshockey-wedstrijd van 't Kennemcr
Lyceum.
We aanschouwen Volendammers op schaat
sen ijssleden over de Gouwzee glijden en zijn
getuige van ijsvermaak te Rotterdam en Den
Haag, waar we ook de koningin en prinses
Juliana ijsvreugde zien smaken.
Een paar komische acrobaten werken ter
afwisseling op het toonecl.
LUXOR-THEATER,
Die Fledcrmaus met
Annie Ondra.
Wien het om een
luchtige, amusanten
avond te doen is, en
wie genieten wil van
de uitstekende en
meeslepende muziek
van Strauss, ga deze
week naar het Luxor
Theater, waar Annie
Ondra, Georg
Alexander. Hans Jun
kermann, Oskar Si-
ma en anderen in
de bekende operette
van Strauss Die Fle-
dermaus te zien en te bewonderen zijn. In ons
nummer van gisteren gaven wij reeds criti-
sche beschouwingen van onzen film-mede
werker, den heer Cannegieter, zoodat we
daarnaar mogen verwijzen.
Het voorprogramma opent met een interes
sant kijkje in Zoeloeland. geeft vervolgens
een komische tweeacter van het smijt en val-
procêdé met Snub Pollard in de hoofdrol, en
een bijzonder aardige Paul Terry Toon, een
geluidsteekenfilmpje, dat De Lorelei heet.
Het Orion Profilti Journaal wijdt een groot
gedeelte aan de vorst van verleden week, in
Volendam, enz. De fotografie is weer zeer te
roemen.
REMBRANDT THEATER
Houten Kruizen.
In Haarl. Dagblad van Vrijdagavond heb
ben onze lezers al een korte bespreking ge
vonden van den anti-oorlogsfilm „Houten
Kruizen' (Les Croix de Bals).
Niettegenstaande de enkele zwakkere
plaatsen in deze film, komt men toch diep
onder den indruk van de vreeselijke ellende
die in die hel, die men oorlog heet, geleden
wordt. Het is niet goed aan te nemen, dat
er onder diegenen, die deze en andere anti-
oorlogsfilmen gezien hebben, nog iemand is,
die den treurigen moed zou hebben om te be
weren, dat oorlog „een noodzakelijk kwaad"
is, een bewering, die men, helaas, nog maar
al te dikwijls hoort
Voor deze week heeft Rembrandt de Chi-
neesche troep Sun Hsiang Jung geënga-
geefd en we kunnen niets dan lof hebben
voor het prachtige werken van deze vlugge
lenige, kleurige troep. Het jongste Chineesje,
een jochie van misschien een negen jaar.
valt bijzonder op en steelt direct het hart
van de aanwezige dames.
De journals geven hun wekelijksch over
zicht en Polygoon heeft zich gespecialiseerd
op de vorst van den afgeloopen week, o.a.
bobsleeën van het Kopje, de koningin en de
prinses op de schaats, ijs-hockey-wedstrij
den, enz.
Zoo is China!
Zondagmorgen draait deze documentaire
Ufa-film in het Rembrandt Theater. De film
bestaat uit drie gedeelten, waarvan het
eerste deel een bezoek toont aan het religi-
euse centrum Hangtsjau. met het klooster
van Ling-Yin en den tempel van Kwan-Yin,
de godin der barmhartigheid. Men woont
godsdienstoefeningen bij van de monniken
daar en van hun leven.
Het tweede gedeelte is reportage en wel
een reportage, waarvoor de fotograaf en
regisseur der heele füm, dr. Martin Rikki alle
hulde verdient. Hij heeft zich naar het ter
rein van ontmoeting tusschen de Chineezcn
en Japanners begeven en van de gevechten
opnemingen maakt, die een levendig beeld
geven van de woelingen daar. Ook wordt een
parade getoond, en is er een rouwdienst voor
de gesneuvelden en begrafenissen.
Tenslotte geeft dr. Rikli de moderne Chi-
neesche jeugd, die zoowel wat kleeding als
gedragingen betreft eigenlijk Westersch zijn.
Het is een film. die zeer interessant is. niet
alleen, omdat ze drie geheel verschillende
aspecten biedt van het China van heden,
maar ook om de voortreffelijke bewerking
van de onderwerpen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
NATUURLIJK BRONWATER
In kwaliteit en smaak onovertroffen.
AGENDA.
II e d e n:
ZATERDAG 4 FEBRUARI
Stadsschouwburg: Haarlemsche Tooneel-
Club; „Jean III" en „Altijd met z'n tweeën".
8 uur.
Schouwburg Jansweg: Amsterdamsch Too-
neel: „De Comedie van het geluk8.15 uur.
Gem. Concertzaal: Cabaret en balavond
dansinstituut Micgielse en Van Ake. 9 uur.
Gebouw Olympia: Balavond Deutsche Ver-
ein. 8 uur.
Palace: „Abenteuer einer schónen Frau".
Tooneel: Low en Rics. 2.30. 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Die Fledermaus".
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Houten kruisen".
Tooneel: Sun Hsiang Jung troupe. 2.30, 7 en
9.15 uur.
ZONDAG 5 FEBRUARI
Stadsschouwburg. Wilsonsplein: Kinder
voorstelling van „Bruintje Beer." 2 uur.
Stadsschouwburg WilsonspleinOpvoering
Van „Boefje" door Ver. Rotterd. Hofstad Too
neel. 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Opvoering van
„De baas in huis" door Het Schouwtoonecl.
8.15 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Opvoering van
de Succes-revuc „Hallo 1933'' met Mie en Ko.
8 uur.
Gebouw Protestantenbond: Zondagmorgen
voordracht Psycho Synthese. 10.30 uur v.m.
Zaal 't Nut: Universeele Eeredienst. v.m.
11 uur.
Bakenessergracht 13: Bijeenkomst Roze-
kruisers Genootschap.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en des
avonds.
MAANDAG 6 FEBRUARI
Schouwburg Jansweg: Opvoering van
„In ieder huwelijk". 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Teyler's Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Bloemendaal: Lezing Verccnlglng voor
Jeugdwerk in het Jeugdhuis Donkerelaan.
8 uur.
ROOSTER VAN APOTHEKEN.
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid.)
Voor de apotheken die toestemming ge
vraagd hebben om 's avonds, 's nachts cn
Zondags te sluiten, is door den Inspecteur
der Volksgezondheid een sluitingsrooster op
gemaakt.
Van Zaterdag 4 Februari 8 uur 's avonds
tot en met Vrijdag 10 Februari zijn de vol
gende apotheken op Zondag, 's avonds na 8
uur en 's nachts geopend:
P. Th. A. van Rijn. Kleine Houtweg 15. Tel.
10539.
P, Kruyssc, firma Begeman en Sneltjes,
Jansstraat 57, Tel. 10043.
I. Koster, opatheek „Bosch en Vaart",
Bosch en Vaartstraat 26, Tel. 13290.
(Apotheek Nolf, Kruisstraat 26, maakt van
de machtiging om op Zaterdagavond te slui
ten geen gebruik, maar blijft dan tot 10 uur
open.
De Apotheek W. P. Wouterscn. Koning
inneweg 3 heeft geen verlof tot sluiten ge
vraagd en Is dus altijd geopend.)
Laat. minister Donner niet Loos
wezen! L'enfant chéri van de
Kamer, en zijn kans op een schoon
gebaar. Het lot der anderen
In de Haagsche sferen zijn ze het erover
eens, dat minister Donner boos is. Zijn wets
ontwerp tot afschaffing van kantongerech
ten en rechtbanken, inkrimping en samen
voeging van kantons en arrondissementen
enz. heeft een slechte pers en een onwillige
Kamer, ofschoon de minister het al sterk ge
wijzigd heeft. Stapels adressen van Raden
van Toezicht, Kamers van Koophandel, ge
meentebesturen en zoo meer zijn ter griffie
gearriveerd, en ze noodigen allemaal de Ka
mer uit het asjeblieft oneens te wezen met
den minister. Bijna elke krant die Z.Exc. de
zer dagen ingekeken moet hebben viel hem
en zijn wetsontwerp aan. Ook deze. Ons
nummer van Woensdag, waarin het behoud
van onze arrondissements-grenzen en dien
tengevolge. van de Haarlemsche rechtbank
bepleit werd. is aan alle Kamerleden toe
gezonden. En het is wel roerend dat juist
Haarlem de dames zoo sterk op zijn hand
heeft. Juffrouw mr. Frida Katz en mevrouw
Bakker-Nort, ofschoon geen van beiden stad-
genooten. hebben zeer krachtig voor ons
gepleit. Is dit niet schoon? Ik hoop dat onze
stads-Machtige. mr. Slingenberg. die het
heele debat op de tribune heeft meegemaakt,
zijn meest hoofsche buiging namens Haarlem
heeft, gemaakt. Dat hij wellicht, in de kof
fiekamer, met dc luchtige gratie die den
Groninger eigen is, een paar handkusjes
heeft geplaatst
Ja, ik hoop het.
Maar met dat al schijnt de minister boos.
Hij is dit niet gewend. Hij is, om zoo te zeg
gen, het enfant chéri van de Kamer. Of om
het nog sterker te zeggen: de prima balle
rina van het politieke ballet. Zijn wetsont
werpen komen er haast altijd door. En hoe!
Meestal met een hoeraatje. Iedereen is blij,
en vooral omdat hij het is. Men juicht hem
toe en schudt hem de hand. Men maakt hem
complimenten en vleit hem. De kranten noe
men hem „den knappen bewindsman", „de
zen zeer bekwamen minister" en meer van
dien aard.
Éénmaal was het mis. Nu bijna zes jaar
geleden, toen hij ook al een aantal kanton
gerechten wou opheffen. Het mislukte heele-
maal. Dat had hem voorzichtig moeten ma
ken. Maar sindsdien is er een crisis ontstaan,
en meneer Weiter gaf hem. om in voetbal
termen te spreken, „een nieuwe opening".
Een through-pass
Edoch het doel blijkt geblokkeerd door een
heele rij verdedigers, en de kansen op een
doelpunt schijnen gering.
Minister Donner mag nu boos zijn, maar
laat hij er niet verbaasd over wezen. Eigen
lijk zit er in dit verzet een hulde aan de be
langrijkheid van zijn departement. Niets is
belangrijker voor een volk dan een zuivere
en bovendien zoo goed mogelijk georgani
seerde rechtsbedeeling. En er is zooveel aan
liet wankelen gegaan in deze zonderlinge
tijden, dat we daar meer dan ooit op gesteld
zijn en er liever heelemaal geen bezuinigings
experimenten mee beginnen. Tenslotte" ls
dat de voornaamste gedachte die heel dit
verzet beheerscht.
Als minister Donner dit eens goed be
dacht zou hij zijn boosheid wel voelen ver
dwijnen. Ook is het zaliger te gever, dan te
ontvangen, zooals een man die „donner"
heet zeker moet beseffen. Laat hij dus dit
succesje maar eens niet krijgen, en het ge
troost geven aan al die Raden van Toezicht,
Kamers van Koophandel en gemeenteraden
die zoo vaak vergeefs adresseeren
Neen, hij moet niet boos wezen, en als het
hem heelemaal tegenloopt vooral niet met
zijn portefeuille gaan zwaaien. Heeft de Ka
mer niet zwaar bezuinigd op alle departe
menten, en is het niet juist het zijne dat
men thans ongemoeid wil laten? Er zijn mi
nisters geweest, en er bestaan er nog. die
dolblij met zooiets zouden wezen! Hij zou
kunnen zeggen: ik heb gemeend mijn plicht
te doen maar als de Kamer t niet wil. als
zij gansch mijn organisatie intact wil laten,
dan buig ik hoffelijk en aanvaard, namens
de rechterlijke macht en de balie, namens
de griffie-ambtenaren en beambten, namens
het Departement-zelf, het compliment!
Waarom niet? Ware het niet een schoone
wending, een grand geste? Zou de Kamer
hem niet luide toejuichen en de pers spreken
van den grooten stijl, het nobele gebaar, den
fijnen geest?
Ik zou mij dit van zijn zeer vermaarden
voorganger mr. Th. Heemskerk hebben kun
nen voorstellen. Het zou in zijn lijn geweest
zijn. Hij zou het met prachtiger! zwier en
wapperende witte kuif hebben gedaan. Kan
minister Donner het ook niet? Kom excel
lentie!
Overigens moet dit een moede regeering
zijn. Het kan niet anders. Zij loopt op haar
laatste beenen. en het zijn geen jolige Jaren
die achter haar liggen. Met buitengewoon ge
mengde gevoelens moeten de excellenties
behalve dan juist minister Donner. die ne
gen tienden van al het applaus kreeg
eraan terugdenken. Vooral voor mr. Reymer
kan het geen pretje geweest zijn. Sinds ook
de ether zich onder Waterstaat gevoegd heeft
is alle aardigheid van dat departement af.
Het trekt verreweg het meeste van de po
litieke belangstelling van „the man in the
street" tot zich, en schijnt veelal het na
tionale centrum van de nationale geschillen.
Minister van der Vegte was al geen lieveling
des vaderlands, en minister Reymer is het
schijnbaar nog minder. Hij moet zich opge
lucht gevoeld hebben telkens als-ie eens een
brug of een kanaal of een dijk kon inwijden,
en weer eens water voor zich zag inplaats van
dien eeuwigen ether. Zou hij radio thuis
hebben? Ik betwijfel het.
En bij de ministers Ruys. Deckers. Ver
schuur. de Graaf, de Geer, Terpstra en Bee-
Iaerts zullen, als het uur van scheiden een
maal is aangebroken, de gevoelens van wee
moed ook niet al te erg kwellen. Alleen de
minister van koloniën heeft het nogal vrij
rustig gehad. Al de anderen, in de eerste
plaats de premier ik bedoel: tijdelijke
voorzitter van den ministerraad hebben
bij tijden geducht in het gedrang gezeten. Wel
heeft de minister van Defensie, een landrot
en een burger bovendien, een gezellige zee
reis naar Indië gemaakt, maar aan de vloot
heeft hij weinig plezier beleefd. Als ik alleen
maar aan de „Sumatra" en de „Krakatau"
herinnerMinister Verschuur? een
hardwerkend en veelgeplaagd man. Zijn
beste vrienden wonen zeker niet in IJmuiden
en ook niet in de woningen van de ex-minis
ters Posthuma en Kan.
Minister de Geer, enkele maanden geleden
bijna geduikeld, geldt niet meer als de
krachtmensch van vroeger. Hij heeft het wel
zwaar gehad. Colijn heeft hem gespaard.
Wat minister Terpstra aangaat: liij schiep
zich een spellings-monument dat ongeveer
evenveel geestdrift verwekte als het legen
darische Hildcbrand-geval. En tenslotte mi
nister Beelaerts. Vroeger, vele jaren geleden,
was zijn departement een soort van centrum
van hoofsche lieden, diplomaten en zoo,
waarom het Ncderlandscho volk zich niet, in
bet minst bekommerde. Buitcnlandsche Za
ken was vóór 1914 eigenlijk een luxe-mi
nisterie. Maar nu! Dc leider cn zijn aanhang
zijn reizigers in wereldpolitiek geworden. Zij
onderzoeken voorstellen cn nota s van Ame
rika. Frankrijk. Duitschland, China. Japan,
Italië, Rusland etcetera. Soms zijn zij in Den
Haag. Meestal zitten zij in Genèvc, of zijn
op weg erheen. En iederen keer als minister
Beelaerts terugkeerde van zijn ontwape
ningspogingen vond hij minister Deckers
bezig de Sumatra maar weer tc repareeren
of de Krakatau overeind te zetten of voor de
variatie een nieuwen kruiser te bouwen....
Eén voordeel heeft hij boven al zijn col
lega's. Zijn departement heeft zich meer cn
meer naar kamer nr. zooveel. Hotel des Ber
gnes, Genêve. verplaatst. Hij kon er telkens
tusschenuit. zooveel hij maar wou, weg van
de soldaten en burgerwachten en zeemon
sters en vliegmachines en gifgasscn-fabri-
cage van collega Deckers. En van de hem-
critiseerende Nederlandsche natie
Ileusch. minister Donner mag zich in de
handen wrijven als hij dezen zomer van zijn
zetel opstaat en zijn terugblik werpt.. Alleen
hij heeft het prettig gehad. Alleen hij is als-
maar-door gewaardeerd, geprezen, in de
hoogte gestoken. Zelfs nu. nu men hem be
strijdt. wordt hij met- fluweelen handschoen
tjes gehanteerd. Wordt hij door de Kamer en
de oppositiepers geruyst. gereymerd, gede-
geerd of geterpstraat? Heelemaal niet. Nog
prijkt hij in zijn volle glorie, nog zingt men
zijn roem. nog prijst men zijn beleid. Hoe
veel ministers, in alle landen der wereld,
kunnen dat in dezen tijd van zichzelf getui
gen? Laat hij dankbaar wezen! Het moge
hem niet gelukt zijn de unieke populariteit
van mr. Jan Kan te evenaren, maar hij
heeft- dan ook nimmer gestreefd naar het
sport-ministerschap.
Wie wordt l'enfant chéri in de volgende
regeering?
Ziedaar een raadseltje voor de toekomst.
Eén favoriet schijnen we altijd te hebben.
OPTIMIST»
