R VAM GUSTAV VASA
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAC 28 FEBRUARI 1933
-]-/V\/-|V
Stralend blank staan de berijpte berken
tegen de diep-blauwe vrieslucht, die hoog
zich over de besneeuwde landen spant. On
der hun lichtende poort gaan de menschen,
die juist met extra-treinen uit Stockholm
ol' Gothenburg, uit Karlsbad of Giivle of Fa
lun gekomen zijn, op naar het dorp, waar do
blauw-gcle vlaggen zijn geheschen, waar het
feest wordt vandaag, nu in den vroegen mor
gen, to ende sterren bleek naglansden en 't
nog zoo'n graad of vijf-en-twintig vroor, bij
don Vasu-stecn van Siilen de tientallen slci-
loopers gestart zijn voor hun zwaren tocht
door de wilde verlaten bosschen en over de
bevroren rivieren, voor hun moelzamen kamp
om 't snelst de negentig kilometer, die Salen
van Mora scheiden, af te leggen, hun kamp
om den groenen krans, dien een jong meisje
in de oude kleurige dracht van het kerspel
Mora den winnaar om den hals zal werpen,
wanneer hij bij den houten klokkenstoel ach
ter 't geel-witte kerkje het dorp binnenkomt.
De eerste „Vasaloop" is ruim vier eeuwen
geleden gehouden met drie deelnemers, Gus-
tav Vasa en twee jongkerels van Mora. Te
gen Kerstmis 1521 was de Zweedsche vrij
heidsheld naar 't dorp aan de noordpunt van
't meer Siljan gekomen om de boeren te win
nen voor den strijd tegen de Deensche over-
heersching. maar ze durfden het niet aan
en in een bitter kouden nacht was Gustav
Vasa gedwongen een paar ski's te nemen en
op de vlucht te gaan voor verklikkers, die
hem aan de Denen wilden overleveren en
toevallig wat hangt de geschiedenis van
toevalligheden aan elkaar in de hooi
schuur. waar hij den nacht doorbracht, hun
snoode plannen bespraken. Doch na enkele
dagen kregen de goede vaderlanders, die de
boeren van Dalarnc altijd geweest zijn, be
rouw en zij zonden twee snelle skiloopers uit
om Gustav Vasa op te sporen en terug te
brengen, opdat hij zich aan het hoofd van
hun legertje zou kunnen stellen. In Salen, een
gehucht bij de Noorsche grens, haalden zij
hem in en toen dit feit in 1921 luisterrijk
herdacht werd besloot de sportvereeniging
Mora-Kamraterna voortaan telkenjare een
„Vasaloop" te organiseeren. al zou de start
om practische redenen niet in Mora maar in
Siilen zijn. Want Salen is nog steeds een af
gelegen gehucht in een woesten uithoek van
Dalarne, een gehucht, dat weinige jaren ge
leden nog zoo geisoleerd lag, dat de persfo
tografen. die er het vertrek der skiloopers
namen, vrijwel nimmer op tijd in Mora kon
den zijn om den winnaar bij het passeeren
van den eindstreep te kunnen fotografee
ren, en bovendien wilden de menschen van
Mora natuurlijk liefst zelf het profijt van een
druk bezoek van belangstellenden bij den fi
nish hebben. In nauwelijks twaalf jaren is
nu de „Vasaloop" hét wintersportfeest van
Zweden geworden, een glorieus festijn in 't
hart van het juist in wintertijd zoo schoone
Dalarne. waarheen telkenjare duizenden
sportenthousiasten uit alle hoeken des lands
komen, al moeten zij er ook vaak een uur of
twintig voor in den trein zitten en al is er
van den wedstrijd zelf eigenlijk niets te
zien.
Om tien uur vriest het in de zon nog zes
tien graden, maar het is windstil en van de
koude merk je vrijwel niets. De kerkklokken
luiden en langs de wegen over de witte hel
lingen komen de menschen in zwarte groep
jes naar 't dorp. maar de meesten gaan de
kerk voorbij, naar 't meer, waar kapitein
Ahrenberg juist met zijn Junckers door de
sneeuw stuift, of naar 't stationnetje, waar
telkens weer een extra-trein met vlaggen en
wimpels behangen binnenstoomt, of naai
den hoek bij den klokkenstoel, waar op een
groot bord de volgorde van de deelnemers bij
de eerste controle. Mangsbodarna op onge
veer 28 kilometer van Siilen, aangegeven
wordt. Moeder Stoltz uit Boden, die een reis
van meer dan duizend kilometer achter den
rug heeft, maakt aanteekeningen en opmer
kingen. Ze is deskundige, d'r drie zoons be-
hooren tot de beste skiloopers van Zweden,
twee hunner trainen voor de kampioen
schappen van de volgende week en Algon,
die al ettelijke malen derde was in den „Va
saloop" wordt door velen als gevaarlijkste
concurrent van den favoriet Hiiggblad uit
Umeö beschouwd.
Maar er valt nu nog weinig van te zeggen
en men maakt een kuier achter het dorp om,
naar de Dalülv, die als een breed vlak
sneeuwveld tussohen de bossohen ligt en
zicli in de verte in al liet smetteloos wit
van lage weiden verliest. Het wordt druk in
't dorp, dat officieel een „marktvlek" heet
en als zoovele kleine plattelandsplaatsjes
zelf weinig belangwekkends en karakteris
tieks heeft. Winkels en woonkamers zijn tot
provisorische cafétjes ingericht, waar men
koffie en melk en boterhammen beter:
belegde brooden kan krijgen, in de ho
tels staat de „smorgasbord" gedekt met zijn
ontelbare schotels en schalen, de „lotjes", de
vrouwelijke landstormers. tappen op straat
dampende koffie in groote kommen en op
eiken hoek staat een man met warme worst
jes of half-bevroren sinaasappels. En daar
komen de troepen meisjes In skicostuum zin
gend en lachend door dc straten gezwierd,
daar rijden in vliegende vaart met luid ge
klingel van bellen de arresleden met de dik
in hun schapenpelzen gehulde landheeren,
daar rammelen de groote vrachtauto's die
sneeuw aanbrengen om de Kerkstraat voor
de skiloopers begaanbaar te maken, en over
het meer tusschen de blauwende hoogten zie
je overal menschen te voet of op ski's of op
de fiets zelfs, die allemaal naar 't feestende
dorp koers zetten.
En ondertusschen gaan daar achter de
bosschen in 't noord-westen dc twee-en-vijL
tig skiloopers over de witte velden, nu eens
met stevige stooten van hun stokken een
hoogte op, dan weer in suizelende vaart een
helling af, steeds maar voort door het stille
besneeuwde land. We weten hun volgorde bij
Evertsberg, op veertig kilometer van Mora,
en onder de menschen, die nu trappelend van
de kou voor de groote borden saamgedron
gen staan, heerscht spanning. Men be
spreekt kansen en overweegt mogelijkheden
en gaat weddenschappen aan. Het rapport
van Oxbcrg, waar de skiloopers nog een
goede vijf-en-twintig kilometer voor zich
hadden, wordt bekend gemaakt en er laait
een geweldig gebrul op, want een jongkerel
uit Mora zit den favoriet op de hielen. Maar
na een half uur blijkt hij weer achterop ge
raakt te zijn, doch de spanning blijft en
groeit weer met' de minuut, wanneer uit liet
persbureau in de bewaarschool officieuse
berichten over den stand bekend worden.
Tegen eenen staan al een kleine tiendui
zend menschen langs de strak gespannen lij
nen in de Kerkstraat. De vlaggen en wimpels
hangen slap neer, de zon staat laag boven
Sollerön en toovert een wonderen glans op
de sneeuw, de luidsprekers gooiden dave
rende marschen over de baan en de man
nen met warme worst en luchtballonnetjes
schreeuwen zich schor. Op de eere-tribune
staat gouverneur Ericsson met Lennart Ber-
nadotte en diens jeugdige, in een sneeuw
witte ijsberenpels gehulde ega te praten,
moeder Stolz knoopt d'r gebloemde hoofd
doek was vaster en een boscheigenaar in een
pels van wolvenhuid, een type uit een verhaal
van Selma Lagerlöf, netemt een nagel vol
snuif maar vergeet zijn'vuurrooden zakdoek
weer in den zak te stoppen, want op het
zelfde oogenblik golft van daarginds bij den
klokkenstoel een geschreeuw en een gejuich
over de menschenmenigte, dat het de luid
sprekers haast overstemt. Luchtballonnetjes
gaan de hoogte in, er wordt gezwaaid met
hoeden en mutsen, de menseden dringen te
gen de touwen. Dan springt Margit Nilsson,
't flinkste en sportiefste meisje van het dorp
naar voren om den winnaar den groenen
krans om den hals te werpen, heviger nog
laait het gejuich op en snel nadert de ski-
looper met lange stooten. Dan zwaait een
roode vlag en dc omroeper vertelt, dat Hagg-
blad uit Umea de negentig kilometer in den
tijd van 5 uur, 57 minuten en 9 seconden
heeft afgelegd. Nauwelijks een halve minuut
later stuift nummer twee onder de eerepoort
door, wat later komt de eerste Dalarnsche
deelnemer, dan de eerste uit Mora en het ge
juich is niet van de lucht voor er zoo'n vijf
tien man binnen zijn.
En dan merkt men hoe koud het toch
eigenlijk is. Men haalt een kopje koffie of
een worstje, men zoekt een cafétje op of
trekt naar de bioscoop of gaat bij de school
de ski's bekijken en bevoelen. En al.s de oude
dorpskerk zich vult voor de feestelijke bijeen
komst waarin het mannenkoor en Mora
schoone liederen zal zingen en een der nota
belen, „de vulkaan" geheeten. over „Mora en
Hellas" spreken zal. blaast de stationschef
al 't verstreksein voor den extra-trein naar
Stockholm, die nagewuifd door meisjes in de
bekoorlijke dracht van Mora wegstoomt tus
schen de berkenbosschen aan den oever van
het meer. dat gloeit in het rosse licht van
de zon, die in het Zuid-Westen naar de
blauwe lijn der hoogten zakt.
Stockholm, Februari.
NEDERL. NATUURHÏST. VEREENIGING.
Ondanks de koude waren Zondag niet min
der dan 50 leden der aid. Haarlem cn omstre
ken van de Natuurhistorische Vereeniging
's morgens 9 uur te Zandvoort bijeengeko
men voor een strand-excursie, onder leiding
van den bekenden ornitholoog Jan P. Strij-
bos.
Het- bevroren strand bood een uitstekend
terrein voor een stevige, opwekkende winter-
wandeling.
De eerste vondst betrof nog een kwalijk rie
kende bruinvisch. Vele teerslachtoffers wer
den gevonden en door den leider gedetermi
neerd, o.a. zeekoeten, alken, meerkoet, zil
vermeeuw, zwarte zee-eend. bergeend.
Ook do vorst had slachtoffers gemaakt:
rotgans, dorianrs.
Waargenomen werden voorts: stonmnceuw.
kapmeeuw, drieteenstrandlooper. zee-eenden.
Met. den trein van 12.59 uit IJmuiden keer
den de excurslsten huiswaart-s.
HET TOONEEL
HET SCHOUWTOONEEL.
PEGGY, M'N KIND.
Hoe lang is het al weer geleden, dat Emma
Mox'el bij het oude ..Neêrlandsch" Peggy, m'n
kind speelde met naast zich Rika Hopper als
Ethel en Gimberg in de rol van den half
idioten Alaric? Het werd een kasstuk voor de'
Koninklijke Vereeniging en een groot per
soonlijk succes voor Emma Morel.
Het zal wel met de herinnering aan die gou
den dagen van 't Neêrlandsch zijn, dat Het
Schouwtooneel, nu het de beschikking
heeft over een zoo pittig, levendig actricetje
als Dogi Rugani. ook zijn geluk nog eens
heeft willen probeeren met dit blijspelletje
van Hartley Manners, dat onder de tooneel-
stukken een zelfde soort plaats inneemt als
een moppig meisjesboek onder de romans. Dat
Dogi Rugani een allervermakelijkste en te
gelijk snoezige Peg zou zijn, was te voorzien.
Emma Morel gaf - voor zoover ik mij herin
ner een wat rc'mster Peg. die zoo van het
„land" kwam. Z was meer het natuurkind.
In het begin bij dat allergeestigste spel bij
haar entrée dachten wij, dat Dogi Rugani
ook dienzelfden kant uit zou gaan, maar zij
hield dit niet vol en gaf meer een wat gril
lig, ongemanierd, maar toch zeer gevoelig
kind. Het werd niet zoo zeer als van Emma
Morel een creatie, maar een rol met mo
menten. Het was van spel allervermakelijkst.
met détails, die zooals bij het eerste verhoor
van mevrouw Chichester, zelfs geestig
genoemd kunnen worden. Haar spel was vol
variatie; zeer levendig, spontaan en ook in
haar manifestaties van Peg's onopgevoedheid
aldoor fijn. Het was een heel andere Pe:
dan van Emma Morel niet zoo uit één stuk
maar daarom niet minder amusant. Men
zou haar voor zoover men dat van dit goe
dige blijspel kan zeggen een moderne Peg
kunnen noemen. En tenslotte viel er voor een
zoo pétillante, fijne Peg ook veel te zeggen
want moest zij binnen één maand niet het
hart van een jongen lord veroveren?
Peggy, m'n kind wei'd zooals te verwach
ten was een groot persoonlijk succes ook
voor Dogi Rugani'. die hoe langer hoe meer
een geliefde actrice van het publiek begint
te worden. Jettie van DijkRiecker was zeer
goed als de koele, hooghartige Et-hel. Zij was
vooral in I een knappe, aristocratische ver
schijning, die op gelukkige wijze contrasteer
de tegen de ongepolijste Peg. Mevrouw Van
der Poll-Hamakers had in dit blijspel als me
vrouw Chichester gerust nog wat stijver en
ongeaakbaardcr kunnen zijn. Haar spel bleef
wat vlak en kleurloos. Zij is niét alleen de
moeder van Ethel maar ook van Alaric.
waarvan Jacques de- Haas een type maakte
even „gaga" als indertijd Gimberg het deed.
De Haas had veel plezier van dezen niais,
dien hij stevig kluchtig maar zeer vermake
lijk speelde. Folkert Kramer vond het noodig
van den veroveraar Christian Brent een soort
marqué te maken, met een masker, dat- geen
moment in rust was. Wanneer de heer Kramer
een derde minder deed met wenkbrauwen,
wangen, oogen en neus. zou hij zeker vijf
maal meer succes hebben. Jaap van der Poll
was een niet onsympathieke Jerry. Ezerman
een notaris Hawkes, die naar onzen zin veel
te weinig t-e doen kreeg, waardoor wij dezen
pracht-acteur maar in twee en dan no;
heel onbelangrijke scènes zagen.
Aan het slot verscheen alleen Dogi Rugani
op het tooneel; een bewijs, dat voor haar het
succes was. Het publiek heeft haar allerhar
telijkst toegeklapt.
J. B. SCHUIL.
In mijn kritiek over ..De Duivel in de
Vrouw" stond te lezen, dat de oogen van An
nie Verhulst konden „smelten" van verlan
gen. Gelukkig voor haar oogen, is het zoo
erg nog niet. Ik had geschreven „smeeken".
J. B. S.
EEN HAMLET- F-NSCENEERÏNG VAN
HERMAN TEIRLINCK.
In den Koninklijken Nederlandschen
schouwburg van Antwerpen is een nieuwe
ensceneering van Shakespeare's Hamlet in
voorbereiding. Voor deze vertooning, waar
voor groote belangstelling bestaat, heeft men
de medewerking van Herman Teirlinck ver
kregen, die uitgaande van de wijze waarop
het stuk onder de spelleiding van den regis
seur Charles Gilhuys rook nu weder zelf
Hamlet) gespeeld wordt, den tooneelbouw
etc. zal bepalen, met het inzicht, dat deze in
zijn wisselingen, een begeleiding van het
spel moet zijn. In overeenstemming met Teir-
linck's bedoelingen zal de schilder Lode
Seghers de décors en costuums ontwerpen.
IIET BAL-MASQUé VAN „JACOB VAN
LENNEP".
Het bal-masqué van „Jacob van Lennep"
heeft een tradiitie hoog te houden. En mis
schien is er dit jaar wel hier en daar iemand
geweest, die gevreesd heeft, dat de tijden
wat afbreuk zouden kunnen doen aan oie
traditie. Hoe schromelijk moeten zij hun
vergissing bemerkt hebben, direct bij het
binnentreden al.
Welk een succes is dit gemaskerd bal van
„Jacob van Lennep" weer geworden. Het
had waarlijk niet beter kunnen zijn. Het is
reeds lang gewoonte, dat dit carnavalsbal
zich afspeelt in de zaal van den Haarlem-
schen Kegelbond en deze zaal was zoo vol en
zoo kostelijk versierd als ooit. Er was een
champagnebar ingericht, er waren uitge
breide maatregelen genomen voor kleedgelc-
genheid en garderobe door het heele gebouw
en van.de tafels in de zaal was er geen on
bezet. Twee orkesten, een jazz-orkest en een
Volendammer harmonicagezelschap troon
den ln de zaal of wandelden er door, het was
een voortdurende golving van muziek en deze
muziek droeg de stemming. Welk een uitgela
ten vroolijkheid heerschte er hier. A! danste,
dan niet iedereen tegelijkertijd. de dans
vloer zou het niet hebben kunnen bevatten
wij zagen vrijwel niemand, die tenminste
niet zong: jong en oud aan de tafeltjes en
in de loopgangen, tot op het- voor kijkers ge
reserveerde balcon toe. deed neuriënd mee.
Niet gecostumecrden waren er maar weinig
en dit pleit voor het balmasqué. Men had
van de maskerade bijzonder veel werk ge
maakt.
In "net oogloopend door originaliteit was de
groep der speenvarkens, en zij was bijzonder
aardig uitgevoerd.
In een grooten boerenwagen, met stroo en
al werden de varkens binnengereden, bege
leid door boeren en boerinnen niet alleen,
maar ook door een veekooper. een slager.
Deze groep kreeg den eersten prijs van de
jury en men zong: De boeren hebben 't over
wonnen. Volkomen verdiend inderdaad.
Dan waren er ook weer de wielrenners van
maar die zijn nu niet oor
spronkelijk meer, al hadden zij veel succes bij
hun publick van apachen, Indische prinsen,
J. v- L.-menschen en andere variëteiten
van het menschclijk ras. Opmerkelijk was de
pinda-Chinees. Die zagen wij, wonderlijk ge
noeg, niet op andere bals-masqués. Er was
ook een paar gekomen met een groote vlieg
machine, de PHM.A.G., blijkbaar het echt
paar M. A. G. van der Leeuw dus. Bijzonder
geslaagd en door de jury extra genoemd was
ook de heer die de Weeldebelasting personi
fieerde, verder zagen wij een verdien
stelijke Charlie Chaplin, dames, die de vlieg-
mail' tot onderwerp van haar costuum geko
zen hadden en nog allerlei klassen en ver
schijnselen der samenleving meer. met
smaak en met humor in caricatuur gebracht.
Het was te veel om op te noemen, er was ook
moeilijk vat op te krijgen, voor het oog,
omdat het zich voortdurend bewoog, omdat
er vrijwel pas een oogenblik rust kwam,
toen de welbekende heer Jac. van Maris, die
natuurlijk voor een groot gedeelte weer de
leiding had, het woord nam. om dit op zijn
beurt aan rie jury te geven. Hij gewaagde
van een uitstekende geslaagd feest, en wij
zeggen hem dat na: het bal-masqué was echt
Jacob van Lennepsch.
De jury waarin de kunstschilders de hee-
ren H. J. Wesseling en J. Josseaud en de re
gisseur van Jacob van Lennep de heer
Visser zitting hadden oordeelde als volgt:
Groepen
Speenvarkens.
4 matroosjes.
't Couvert.
't Rebelsche huisgezin.
Regenboog.
Koppel Pyn en Piet met helper
4 dames rood en wit.
Paren:
Carnaval.
Sans atout
De heer en mevr. v. d. Leeuw.
Damspel.
Mechanische mensch.
Bloembollenvelden.
Tyrolers.
Dames:
Pinguin.
Haremdame, geel met groen
Gramofoonplatendame.
125.000ste inwoner.
Wit danseresje.
Kniertje.
Spaansche.
Heer en:
Omzetbelasting.
Pindamannetje.
Clown.
Eereprijs postzak-luchtpost.
Eereprijs: Sierpop.
VROUW EEN ARM
AFGEHOUWEN.
AANVAL DOOR DRIE DRONKEN MANNEN.
Te Lonneker is iemand, die in de deur van
zijn woning stond door drie beschonken man
nen aangevallen, omdat hij hun groet niet
wilde beantwoorden. Het drietal volgde den
man, die tot achter zijn woning vluchtte. De
39-jarige echtgenoote van den man, die op
het rumoer naar buiten kwam en tusschen-
beide wilde komen, kreeg van een der
dronkaars een geweldige slag met een groot
mes. Haar arm werd grootendeels afge
sneden. Dank zij de tegenwoordigheid van
geest van een in de nabijheid won enden veld
wachter, die kwam toesnellen en de arm der
vrouw afbond, is er kans dat zij nog in leven
blijft. Het slachtoffer zal echter het lichaams
deel moeten missen. In de woning van den
dader, die door de politie is aangehouden,
werd een bebloed mes gevonden.
„BAD ZWOLLE".
GROOTSCHE PLANNEN VOOR EEN
RIV1ERSTRAND.
De minister van Waterstaat heeft aan de
N.V. Openluehtbad „Vechterstrand" vergun
ning verleend tot het inrichting en exploi-
teeren van een badgelegenheid, een strand
bad. in de Overïjselsche Vecht, bij Zwolle, tus
schen de Berkummerbrug en het Haesterveer.
In de afgesloten bocht van de Vecht zullen
twee baden kdmen; samen (inclusief het wa
teroppervlak) zullen deze ongeveer 100.000 M2
groot Zijn. 52.000 M2. land bestaan resp. uit
25.000 V'2. strand van zuiver rivierzand en
27.000 M2. grasvlakten. Aan oeverlengte zal
circa 1300 M. beschikbaar zijn.
In het centrum zal een verhoogd theehuis
met ruime terrassen gebouwd worden. Verder
zal er een jachthaven, met verhuur van ka
no's en booten komen.
Wegens normalisatiewerkzaamheden aan
de Vecht zal in Mei van dit jaar alleen het
Noorderbad geopend worden, en het Zuider-
bad in 1934. Er zal gemengd gezwommen en
gezonnebaad kunnen worden.
Met het graven van het bassin voor onge-
oefenden, het aanleggen der stranden en
zonnebaden en het egaliseeren van het ter
rein is reeds eenige weken geleden een aan
vang gemaakt. Het grondwerk wordt onder
leiding van de Ned. Heidemij. door werkloo-
zen uit Zwollerkerspel uitgevoerd.
UITBREIDING VAN TAXISTANDPLAATSEN
TE AMSTERDAM.
Volgens liet Handelsblad is bij wijze van
proef sinds Maandag aan chauffeurs van sta
tion neerende auto's te Amsterdam toegestaan
met hun wagens op 85 verschillende punten
van de stad met een door de politie vastge
steld aantal auto's, te stationneeren; in to
taal heeft deze vergunning betrekking op 256
wagens
ONOPGEHELDERDE AANRIJDING.
In den avond van 25 dezer werden op den
Haarlemmerweg te Amsterdam op eenigen af
stand van den Hoofdweg, twee personen
een jongen en een meisje ih bewusteloozen
toestand aangetroffen, met een motorrijwiel
in hunne nabijheid.
De bestuurder van een auto moet verklaard
hebben, dat het rijwiel met zijn auto in aan
raking was geweest, terwij! een dame getuige
van de aanrijding was. althans zou haar het
signalement van de auto bekend zijn. Den
bestuurder en de dame. zoowel als eventuee-
len anderen getuigen, wordt verzocht, zich in
verbinding te stellen met het politiebureau
Mamixstraat 148 tot het verstrekken van in
lichtingen.,
BESTUURSFUN^rn-S BIT HET NATUUR-
RESERVA AT.
Maandagmiddag is te Amsterdam onder
voorzitterschap van mr. dr. A. Röell, commis
saris der Koningin in Noord-Holland, een be
stuursvergadering gehouden van de stichting
het Gooische Natuurreservaat, waarin de heer
J. J. Klaarenbeek, burgemeester van Blari-
cum, tot secretaris der stichting is benoemd
en ir. B. Burdet uit Bennekom tot rentmees
ter. Berioten is vin de gemeente 1!;'im
twee lokalen van het voormaiige raadhuis te
huren, waarin de kantoren der stichting zul
len. worden gevestigd.
JONGETJE GEDEELTELIJK
VERBRAND.
BIJ BRAND IN EEN BOERDERIJ.
Maandagmorgen, ontstond brand ln de
kapitale boerderij van den heer Looiers op
Ussen te Oss, meldt het Handelsblad. Door
den krach tig en wind greep het vuur zeer
snel om zich heen. De bewoners, die den
brand eerst bemerkten toen alle uitgangen
versperd waren, konden met de grootste
moeite door oan|won,enden> worden gered.
Een drie-jarig jongetje bekwam echter
zware brandwonden. Zijn toestand was des
middags levensgevaarlijk. De geheele boer
derij ging in vlammen op. De inboedel en
het vee werden een prooi der vlammen. De
oorzaak van den brand is onbekend. De
schade wordt gedeeltelijk door verzekering
gedekt.
WIE MOETEN OMZET
BELASTING BETALEN?
EEN PAAR OPHELDERINGEN.
Het Handelsblad vestigt er de aandacht op,
dat volgens het ontwerp omzetbelasting
alle tusschenschakels in het verkoopproces
de 1 pet. betalen moeten.
Eerste betaler van de belasting zal dus
bijv. zijn de fabrikant, die goederen levert
aan den groothandel. Wanneer deze groot
handel levert aan een grossier dan zal die
groothandel op zijn beurt 1 pet. van den
verkoopprijs als omzetbelasting moeten be
talen. 'Daarna zal de grossier de belasting
weer moeten betalen, wanneer hij de goede
ren levert aan een winkelier. Maar bij den
winkelier houdt het dan toch ook op. Deze
behoeft niet te betalen bij verkoop aan lede
ren klant.
Er is rekening gehouden meit de omstan
digheid, dat fabrieken leveren direct aan
particulieren, hetgeen dikwijls als een voor
deel wordt gepropageerd. Deze wijze van
verkoopen zal echter wel degelijk onder de
nieuwe belasting vallen. Zullen de particu
lieren geen zegel voor de omzetbelasting
aantreffen, in laatstgenoemd geval zal
zulks wel geschieden.
Volgens deskundige instellingen zal voorts
een handelsagent, die van een fabriek waren
koopt en die bij winkeliers verkoopt, voor
de laatste handeling één pet. omzetbelasting
moeten betalen. Heeft hij uitsluitend goede
ren in consignatie, dan valt de handelsagent
niet onder de bepaling van de nieuwe be
lasting.
Ook bij levering van fabrieken aan haar
filïanen moet de belasting betaald worden.
Evenzoo gaat het bij coöperaties. Niet be
hoeven echter te betalen, de leden, die aan
coöperatieve vereeniging leveren.
HET AUTO-ONGELUK BIJ AKEN.
SLOWAAKSCHE SLACHTOFFERS.
Omtrent het auto-ongeluk dat Maandag
morgen te Kohlscheid bij Aken is geschied,
vernemen wij nader, dat het plaats had nabij
de spoorwegkruising op den weg Heerlen
Aken. In de auto, welke afkomstig was uit
Heerlen, waren vier personen, twee dames en
2 heeren, gezeten woon^ihtig daar ter
plaatse. Zij waren van Slowaaksche nationo-
liteit en geen Nederlanders, zooals eerst ge
meld was.
De auto botste door tot nu onverklaarbare
oorzaak tegen een steun en daarna tegen
de steenen leuning van een brug. De wagen
werd vrijwel geheel vernield. De naast den.
bestuurder gezeten heer werd dood uit den
ingedrukten wagen te voorschijn gehaald. De
bestuurder zelf bekwam geen letsel. Van de
beide achter in den wagen zittende dames
werd één zeer ernstig gewond, terwijl de
andere een schouderfractuur bekwam. De
gewonden zijn naar het ziekenhuis te Aken
vervoerd.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Bilderdijk, Rotterdam n. New-York p. 25
Lizard.
Damsterdijk, Rotterdam n. Vancouver, 26
(n.m.) te Londen.
Dinteldijk, Rotterdam n. Vancouver 25 (n.
m.) te Cristobal
HALCYON LIJN.
Vredenburg, Oxelosund n. p. 26 Bruns-
buttel.
Stad Arnhem Rotterdam n. Genua 26 van
Oran.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Nieuwkerk (thuisreis) 27 v. Genua.
Rietfontein 27, v. Hamburg naar Amster
dam.
Nijkerk (uitreis) 27 te Antwerpen.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Amstelkerk (uitreis i 26 v. Santa Isabel.
Maaskerk26 van Hamburg te Amsterdam.
HOLLAND—OOST-AZIc LIJN
Arendskerk (thuisreis) 26 v. Manilla.
Ouderkerk (thuisreis) 26 te Kobe.
Serooskerk 27 van Hamburg te Rotterdam.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
Gaasterkerk (uitreis) 26 van Duinkerken.
Grootekerk (thuisreis) 25 van Port Said.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
Streefkerkthuisreis) 26 v. Hamburg.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Tapanoeli (uitreis) pass. 27 (2 v.b.) Oues-
sant.
Baloeran 27 v. Batavia te Rotterdam.
Dempo (uitreis) 27 te Belawan.
Indrapoera (thuisreis) 26 (1 mm.)1 v.
Sabang.
Sibajak (uitreis) p. 26 (10 n.m.) Finisterre.
Kota Baroe (uitreis) p. 25 (2 n.m.) Perim,
Kota Pinang (thuisreis) 26 (2 v.m.) van
Port Said 1 (v.m.) te Napels verwacht.
Kota Agoeng 26 v. Rotterdam te Batavia.
Kota Nopar (thuisreis) 25 v. Belawan.
Kota-Tpjandi, Bremen n. Rotterdam 26 te
Rozenb.
Soekaboemi (thuisreis) p. 26 (12 midd.)
ROTTERDAM -ZT7ID-AMFRTKA LIJN.
Aldabi (thuisreis) 26 v. St. Vincent.
Alcyone (thuisreis) 25 v. Santos.
Alchiba .(uitreis) p. 25 Beachy Head.
