SERVIEZEN
DE JONG
Opzienbarend nieuws
over
„De Zeven Provinciën
„AER AM"!
Boom-periode.
Hel BeêcHftiiksie
50e Jaargang No. 15244
Verschünt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 4 Maart 1933
HAARLI
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
EM S DA
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
GBLAD
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABON NEMEN 1 ENpor weck 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 325, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72j^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj5 regels 1.75, cikc regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regcL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondi.-scmcnt dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0 30, elke regel meer 0.10, uitsluitend n contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
Meeste officieren waren tegen verzet.
Slechts enkelen hadden plannetjes.
Verscheidenen komen voor den
krijgsraad.
BATAVIA. 4 Maart CAneta"».In een op
zienbarende publicatie zegt de Javabode, dat
duidelijke aanwijzingen thans reeds de con
clusie veroorloven, dat het bedrag van de
meeste officieren aan boord van De Zeven
Provinciën den indruk vestigt, dat zij volkO'
men het hoofd hadden verloren, dan wel de
militaire eigenschappen, welke bij het uitbre
ken van de muiterij tot spontaan verzet hun
nerzijds hadden kunnen leiden, misten. Bij de
onderlinge besprekingen 11a het uitbreken vah
de muiterij waren velen hunner tegen het
aanwenden van pogingen om zich van het
schip meester te maken. Slechts enkelen had
den herhaaldelijk plannetjes in die richting,
doch de meerderheid niet. Van de vier aan
boord zijnde officieren van den Marine
Stoomvaartdienst waren drie officieren der
tweede klasse tegen verzet, en slechts een of
ficier der derde klasse voor een dergelijk ver
zet. Over het algemeen zijn er uiterst weinig
lichtpunten'in het gedrag vah de meeste of
ficieren, zoodat het thans zeker is te wach
ten, dat verscheidenen hunner voor den
Krijgsraad zullen moeten verschijnen.
Gebleken is, dat de tucht, en de opvattin
gen van den dienst aan boord van De Zeven
Provinciën reeds geruimen tijd alles
te wenschen overliet. Dit was het gevolg van
het feit, dat liet commando belangrijk te
kort schoot, zoodat het schip het zwarte
schaap van de Marine genoemd werd.
Commandant in elk geval ontslagen.
Dp commandant van De Zeven Provinciën
'de kapitein ter zee P. Eikenboom valt erns
tig te laken. Hem zal in elk geval ontslag
worden verleend^ onafhankelijk van de
vraag, of hij al dan niét voor den Krijgsraad
zal moeten verschijnen.
Voorts staat vast, dat de eerste officier
Van De Zeven Provinciën luitenant tér zee
eerste klasse C. Meyer tegen de voorschrif
ten tegelijk met den commandant naar do
sociëteit is gegaan.
Dit en de verwording van de dienstop vat
ting aan boord noemt het blad de eenige
verzachtende omstandigheid bij de uiterst
treurige houding van de meerderheid der
officieren.
HAARLEMSCHE HYPOTHEEK
BANK.
30 DIVIDEND.
Naar wij vernemen zal de Haarlemsche
Hypotheekbank over 1932 20 pet. dividend
uitkeeren. Over 1931 werd 25 pet. uitgekeerd.
NA DE SCHEEPSBOTSING AAN
DEN HOEK.
DE „BRETAGNE" VLOT.
Het Deensche motorschip Bretagne, dat
bij Hoek van Holland na een botsing gezon
ken was, ds met twee bokken drijvende ge
bracht. Men heeft het Deensche schip boven
het station aan den grond gezet.
KOVACS LAJOS.
Woensdag 22 Maart geeft de A.V.R.O. in de
Gem. Concertzaal een concert uit te voeren
door Kovacs Lajos met zijn mannen.
Als attractie zal aan 't programma mede
werken een neger-ensemble The Harmoy
Kings.
JEHOL DOOR JAPAN
INGENOMEN.
CHINEEZEN IN WANORDE TERUG.
PEKING, 4 Maart (Reuter) De berichten
dat de Japanners de stad Jehol reeds zouden
hebben ingenomen zijn voorbarig. Men ver
wacht evenwel dat de stad heden in han
den van den vijand zal vallen.
Volgens de laatste berichten uit Jehol
verdedigen de Chineesche troepen zich tot
het uiterste.
Nader meldt V. D. uit Londen:
De Daily Telegraph meldt dat de Japan-
neezen in de provincie Jehol verdere vorde
ringen maken. De nood der boeren in het
gebied waar de strijd woedt is buitengewoon
groot.
De Japansche troepen bevinden zich dicht
achter de vluchtelingen op den hoofdver
keersweg van Lingjoean en Tsjifeng naar de
stad Jehol. De Chineesche troepen zouden in
volkomen wanorde terugtrekken. Het verluidt
dat de Chineesche regeering voorbereidingen
treft om den zetel der regeering verder naar
het Zuiden te verplaatsen.
PARAGUAY VERKLAART
BOLIVIA DEN OORLOG.
Goedkeuring van den Senaat.
OM DEN GRAN CHACO.
ASSUNCION, 4 Maart (Y.D.) De Senaat
van Paraguay heeft Vrijdag de oorlogsver
klaring aan Bolivia goedgekeurd. De goed
keuring van den Senaat beteekent dat pre
sident Ayala thans-volmacht heeft den oorlog
te verklaren. De goedkeuring moet nog wor
den bevestigd door de Kamer van Afgevaar
digden. doch het staat reeds vast dat dit zal
geschieden.
Deze oorlogsverklaring is het uitvloeisel van
den maandenlangen strijd tusschen Paraguay
en Bolivia over het grensgeschil in den Gran
Chaco.
DE BANKMOEILIJKHEDEN IN
DE VER. STATEN.
ONDERHOUD MET HOOVER EN ROOSEVELT.
WASHINGTON, 4 Maart (Reuter). Hoover
Roosevelt en zijn adviseurs, hadden een
onderhoud waarbij de toestand van het
bankwezen en de wetgeving het onderwerp
van bespreking vormde.
Tot de aanwezige deskundigen behoorden
Ogden Melis, st-aaits-secretaris van finan
ciën en Eugene Meyer, president van de
Federal Reserve Board. Mededeelingen om
trent het gesprokene werden niet gedaan.
Volgens een later ontvangen telegram is
gisterenavond te Washington bekend ge
maakt, dat de Reconstruction Finance Cor
poration gelden ter beschikking heeft gesteld
voor de in moeilijkheden verkeerende, doch
solvabele banken in staten waar de uitbe
talingen van deposito's is beperkt.
Geldtransport onder
gewapend geleide.
OTTAWA. 4 Maart (Reuter). Geduren
de de laatste t-wec dagen zijn millioenen
dollars naar Canada overgebracht waar zij
a deposito worden geplaatst, tot dekking van
cheques in afwachting van het herstel van
het normaal bankverkeer in de Vereendgde
Staten.
Bij Windsor worden Amerikaansche effec
ten over de grens gebracht in wagens met
gewapende bewaking of onder gewapend ge
leide.
NERVOSITEIT IN AMERIKA.
OPHEFFING VAN DEN GOUDEN
STANDAARD?
WASHINGTON. 4 Maart. (V.D.) Garner
heeft heden alle leden van het congres ver
zocht na de installatie-plechtigheid van
Roosevelt te Washington te blijven. Tal van
geruchten doen in de stad de ronde. Z09
wordt o.a. verteld, dat de gouden standaard
zou worden opgeheven en dat liet goud in'
beslag zou worden genomen. Teekenend voor
de zenuwachtige stemming is dat zelfs de
Daily News onder grooten titel meldt dat
Rcosevelt besprekingen voert over de ophef
fing van den gouden standaard. Een feit is
echter dat Roosevelt tot dusver zijn plannen
absoluut geheim heeft gehouden.
De democratische senator Glass die goede
relaties met Roosevelt onderhoudt heeft tot
de democratische senatoren het verzoek ge
richt het door hem ingediende voorstel tot
reorganisatie van het bankwezen voor Za
terdagmiddag aan te nemen, daar anders
de gevolgen zeer ernstig zullen zijn.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
brandstoffen:
ZIE VERDER IN DIT BLAD
Wit een economische beschou
wing: Het is reeds 12 jaar
geleden, dat Indtë het einde
vati de boom-periode had be
reikt.)
Twaalf jaar is het al geleden,
Zegt een machtig econoom.
Dat voor Indië het eind kwam,
Der periode van den boom.
Nou, ik kan het niet weerspreken
En ik neem het dus maai- aan,
Laat ons echter even kijken.
Wat wij onder boom verstaan.
Het lijkt alleszins aanneemlijk,
Dat die uitdrukking beduidt:
't Leven van den hoogen boom was
Voor ons Indië toen uit.
't Is nog anders te verklaren
En dat komt dan hierop neer:
Sinds twaalf jaar is 't in ons Indic
Boter tot den boom niet meer.
E11 dan hoor ik reeds een wijze
Uit den grooten lezerskring
Zeggen: neen, een boomperiode
Is wel een heel ander ding.
Ge vergist u, waarde rijmer,
Lees hier „boem", dan is het goed.
Zie, als dat er mee bedoeld wordt,
Vrees ik, dat ik twijflen moet,
Aan des economen kennis,
Want die „boeni'periode is,
Als 'k mijn. kranten goed gevolgd lieb,
Eerst één maand geschiedenis.
Dus het blijft toch boom tenslotte,
Nou. ik ben geen econoom.
Maar zou zegden: nooit stond Indië
Zooals thans hi liet ge-boom.
P. GASUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
geeft uw man een schop
of een HARK dan kan hij netjes den tuin opknap
pen DE KLOMPENCENTRALE heeft goedkoop
en practisch tuingereedschap. hoek DR. LE1JDS-
STRAAT op 't pleintje Telefoon 117 84
DE UITBREIDING VAN
HAARLEM-NOORD.
NIEUWE BOUWTERREINEN.
In verband met de voortschrijdende bebou
wing komt het B. en W. gewenscht voor om
de benoodigde openbare werken te doen uit
voeren op het terrein, gelegen ten oosten van
de z.g. Vogelenbuurt. (Meerkoet-, Nachte
gaal-, Havik-, Sperwer-, Kievit-, Roerdomp
en Eksterstraat).
Met inbegrip van de algemeene kosten ra
men B. en W. de aan de uitvoering van be
doelde werken verbonden kosten op 60.500.
Zij merken tevens op. dat het in het voor
nemen ligt om die werken zooveel mogelijk in
eigen beheer te doen uitvoeren.
Ten slotte deelen zij mede, dat het hen ge
wenscht voorkomt, dat bepaald wordt, dat de
rijwegbestrating van dc vorengenoemde stra
ten zal bestaan uit klinkers.
VREESELIJK MISDRIJF.
In dronkenschap 100 K.M.
gereden.
FIETSER OP SLAG GEDOOD.
Vrijdagavond omstreeks 7 uur kwam een
auto komende uit Altcveer. welke mei. een
snelheid van ongeveer 100 K.M. reed in
Nieuwe Pekela in botsing met een wiel
rijder, die gegrepen werd en op slag gedood.
De identiteit van den man kon nog niet
worden vastgesteld. De auto was uit Veen
dam afkomstig en werd bestuurd door zeke
ren Kamphuis, terwijl mede in den wagen
gezeten was de heer H. Kuiper, caféhouder
te Veendam. Beiden verkeerden onder den
invloed van sterken drank. De heer Kuiper
kreeg ernstige verwondingen en moest naar
het R.K. Ziekenhuis te Winschoten worden
overgebracht. De bestuurder van den wagen
kreeg geen letsel.
BANKLOOPER REEDS
GEARRESTEERD.
NA DE VERDUISTERING IN DEN IIAAG.
Vrijdagmiddag is te Amst-erdam gearres
teerd de banklooper, die deze week te Den
Haag een bedrag van f 7000, die hij bij een
bankinstelling- ontvangen liad, niet heeft af
gedragen. Het grootste deel van het bedrag
was in in zijn bezit. Slechts 400 gulden ont
braken. Hij had te Amsterdam een kamer
gehuurd. De pensionhouder heeft hem ech
ter herkend uit het signalement en deed
aangifte bij de politie.
STAKING TE SILVOLDE OPGEHEVEN.
Dezer dagen is een conferentie gehouden
met de besturen van de R.K. en Christelijke
Houtbewerkersbonden, die als resultaat had
dat de firma Kemperman te Silvolde bereid
was. om de loonsverlaging van 10 pet. tot
4 pet. terug te brengen.
In tegenstelling met de vorige conferentie
waarin de firma Kemperman het standpunt
innam, dat ruim een derde van het perso
neel niet meer te werk gesteld zou worden,
is ook hieromtrent overeenstemming bereikt
en zal het geheele personeel worden terugge
nomen.
Maandag zal het werk worden hervat.
MR. DR. M. W. WESTERMAN UIT
DEN VRIJHEIDSBOND.
WEGENS ZIJN RELATIES MET DE
FASCISTEN.
Op het bericht, dat mr. dr. M. W. Wester
man door fascistische groepen was aangezocht,
voor een candidat-uur voor dc Tweede Kamer
en zulks in beraad had gehouden, heeft het
bestuur van den Haagsche afdeeling van de
Liberale Staatspartij De Vrijheidsbond aan
stonds ae noodige stappen ondernomen om
den heer Westerman te zeggen, dat reeds
een zoodanig beraad onvereenigbaar is met
zijn lidmaatschap van den Vrijheidsbond.
De heer Westerman heeft zulks erkend en
medegedeeld, dat hij inmiddels reeds zijn
ontslag als lid van den V-ijheidsbond had
genomen.
Het LiUipiUdorp, de voornaamste attractib van de beurs voor dc Dameskroniek
Opzienbarende mededeelingen van De Java
bode over het onderzoek naar de muiterij.
Meeste officieren wilden zich niet verzetten
(le blad. Ie pag.)
Paraguay verklaart Bolivia den oorlog.
(le blad, le pag.)
Meer dan drieduizend slachtoffers bij do
aardbeving in Japan.
(3e blad. le pag.)
Geen overeenstemming in het Visscherij-
bcdrijf bereikt.
(4e blad. 4e pag.)
Gcnève voor een beslissing over dc practischo
voortzetting der Ontwapeningsconferentie.
«3e blad. le pag.)
De Tweede Kamer heeft een wijziging der
crisispachtwet aangenomen.
(4e blad. 4e pag.)
In de Tweede Kamer heeft minister Bcelaerts
mededeelingen gedaan over den te Berlijn
gearrstcerdcn communist v. d. Lubbe.
(4e blad. 4e pag.)
Stichting van een Jac. van Looy-museum te
Haarlem.
(2e blad, le pag.)
Dr. F. Posthuma over bevordering van het
Ncdcrlandsch Fabrikaat.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Ontboezemingen.
(2e blad. le pag.)
Van den Abeelen: Lange afstandsvluchtcn.
Prestaties der Engclschcn.
(4e blad. le pag.)
Op dc wolvenjacht in Rusland.
(4e blad. le pag.)
K. de Jong: Hcemsteedschc Orkestvereenlging
(4e Dlad. 3e pag.)
Karei dc Jong: Radiomuzick der weck.
(4e blad, 3c pag.)
J. B. Schuil: Het tooneel: „Vader des Vader
lands".
(4e blad, 3e pag.)
Uit dc wereld van de film.
(4e blad. 2e pag.)
Het Haarlemsche Stadsbeeld: Dc Lcidsche
Vaart.
(4e blad. 2e pag.)
GEZONDEN MEDEDEELINGEN
Gr. Houtstraat 82-84
KEUKENGEREI
DE S. D. A. P. TE NIJMEGEN
BIJEEN.
Het verkiezingscongres
geopend.
J. OUDEGEEST OVER GROEI DER
SOCIAAL-DEMOCRATIE.
De heer J. Oudegeest, voorzitter der S. D.
A. P. heeft hedenmiddag te Nijmegen het ver
kiezingscongres van die partij geopend. De
heer Oudegeest zei, dat het wel scheen of dc
geheele burgerlijke wereld zich in deze dagen
tegen dc socialistische beweging keert. Een
sterk gezag schijnt slechts tegen dc sociaal
democraten tot stand te kunnen worden ge
bracht. nu de partij reeds meermalen gewei
gerd heeft zich In een nationaal kabinet te
laten vangen. Spr. roemde de goede samen
werking met het N. V. V. vooral op het ge
bied van werkloozenzorg en werkverschaffing.
Dat tijdens den strijd eon dcol der partljge-
nooten de partij heeft verlaten en haar in
den rug is gaan aanvallen, heeft spr. leed ge
daan, maar geen kwaad. Het verlies van
ruim 300ii leden aan de O. S. P. werd goed
gemaakt door een groei van 78.920 tot 81.914
in 1932, verdeeld over 738 afdeellngen of 27
meer dan verleden jaar. Spr. bracht hiervoor
dank aan den heer A. B. Kleerekoper voor
zijn „Twee voor één actie".
Verder /ei de heer Oudegecst. dat het eco
nomisch leven, dat in elkaar zakt, meer en
meer neigt naar productie volgens plan. De
ontevredenheid onder alle groepen der bevol
king neemt met den dag Loc. De arbeiders
voelen dat zij aan den drempel staan van een
nieuwe: tijd. dit verklaart den groei van dc
partij er alle daarmee verbonden lichamen.
Niet alleen Europa is uitgeleefd, maar liet
geheele kapitalistische systeem. Over Duitsch
land zei spreker, dat men tot dc dagen van
voor 1843 schijnt terug te keeren. De geweld
daden stellen Mussilonl in de schaduw.
Hoewel er onder deze omstandigheden in
de meeste landen niet aan groei van de ont-
wapeningsbeweglng te denken valt, groeit
zij gestadig in Nederland en België. Spr.
bracht hulde aan den heer Vliegen voor zijn
houding te Genève.
De heer Oudegeest herinnerde er aan, dat
men in dezen tijd de geboorte herdenkt van
twee muiters, Marx en Willem van Oranje,
die thans geëerd worden, doch in hun tijd
niet. BIJ het herdenken van de overleden
partijgenooten Lucie Baart en N. van Hlnte
herdacht spr. ook de gevallen muiters. Ten
slotte richtte hij woorden van welkom tot
den heer A. B. Kleerekoper, die na een ziekte
van vele jaren, weer aanwezig kon zijn.