FINANCIEELE KRONIEK.
GEEN LENTE
LOTTGERING
In het holst van den nacht...
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 3 APRIL 1933
De laatste phase van de crisis...
maar hoe lang? -DeDuitselie vraag-
teekens, Duitsclie obligaties aange
boden. Rentestand in Engeland
en Frankrijk. De herstel-maat
regelen der Amerikaansche regee
ring. Pogingen tot beperking
der olieproductie. Hollandsche
en Indische obligaties stijgende.
Worden de Indische dollarlee-
ningen afgelost? Flauwe stem
ming voor aandeelen Unilever.
Slechte beoordeeling van den ta
baksoogst 1932.
Men is het er algemeen wel over eens, dat
We ons in de laatste phase van de crisis be
vinden, alleen maar de vraag, hoe lang
die zal duren, kan niet worden beantwoord.
De verschijnselen van den laatsten tijd ge
ven daarvoor nog steeds onvoldoende aan
wijzingen. Er is nog altijd een groot verschil
tusschen wat men tot herstel noodzakelijk
acht en hetgeen er tot handhaving en ver
sterking van eigen positie in de verschillen
de landen wordt gedaan. Gemis aan practl-
sche internationale samenwerking blijft voor
loopig de zware hinderpaal, die aan den te
rugkeer van het economisch herstel in den
weg ligt. Zelfs op het punt der ontwapening
blijkt het moeilijk elkaar te vinden, al zijn
de vooruitzichten de laatste weken iets op
geklaard. Men mag er voorts eenige waarde
aan hechten, dat iemand als Dr. Colijn de
uitkomsten van de te houden economische
conferentie .niet meer zoo hopeloos acht.
Maar intusschen worden in verschillende
landen de tolmuren nog verhoogd en tracht
elk op die wijze op zijn betalingsbalans het
evenwicht te behouden of terug te vinden.
Deze strijd, die een revolutie beeekent in
de financieele en economische verhoudin
gen tusschen de handeldrijvende landen
brengt een zoo groote mate van onzeker
heid met zich, dat de beurzen niet anders
kunnen doen dan op zien komen spelen.
De Berlijnsche beurs moge doorgaans een
vaste stemming aan den dag leggen, de
laatste dagen hebben wel doen zien. dat
sentimentsoverwegingen, voorspruitende uit
het groeiende nationalisme hier een groote
rol spelen. Straks zullen de maatregelen der
Duitsche regeering in het belang van het be
drijfsleven en tot bestrijding van werkloos
heid stuk voor stuk onder het oog moeten
worden gezien en na hun uitwerking moeten
worden beoordeeld. Hoe de groote tegenstel
ling tusschen de voor het binnenland en de
voor het buitenland werkende industrieën
zal worden overbrugd, is nog niet duidelijk
geworden. Ontegenzeggelijk beweegt de Duit
sche handelspolitiek zich in de richting van
een verdere importbewerking, waaruit ech
ter noodwendig een daling van den export
moet voortvloeien. Het eindresultaat blijft
vooralsnog een groot vraagteeken.
Aan de buitënlandsche beurzen Is de
stemming voor Duitsche waarden door
gaans flauw. Met name voor Duitsche obli
gaties. die' eenige maanden geleden gretige
koopers vonden, is het aanbod overwegend.
Hierbij is van invloed, dat naar veler oordeel
de rente op de Duitsche schulden niet zal
worden gehandhaafd. De desbetreffende ver
klaringen laten aan duidelijkheid veel te
wenschen over en men leest hier en daar
zelfs positieve adviezen tot verkoop dezer
waarden, waarbij alleen voor de obligaties
van groote particuliere ondernemingen als
Siemens Halske, I. G. Farben en de A. E.
G. een uitzondering wordt gemaakt. Maar
ook de Dawes- en de Youngleening acht men
niet veilig op dit punt. We hebben ons van
positieve oordeelvellingen steeds onthouden
en meenen dat daarvoor ook thans geen
voldoende gronden aanwezig zijn. Alleen kan
worden opgemerkt, dat de Duitsche obliga
ties, welke aan onze beurs worden genoteerd,
ook bij een verlaging van de rente met
eenige procenten nog een behoorlijk rende
ment laten, nu de koersen sinds de laatste
weken voortdurend zijn gedaald. Ook dient
te worden bedacht, dat Duitschland, blij
kens den rentestand op de geldmarkt, groote
behoefte heeft aan buitenlandsch kapitaal, en
aan een grooter vertrouwen bij den buiten-
landschen belegger en de regeering zich
daarom wel tweemaal zal bedenken alvo
rens zij overgaat tot maatregelen, welke dat
kapitaal verder van de Duitsche geldmarkt
zullen vervreemden.
Dat in andere landen de geldmarkt ruim
blijft, is niet te verwonderen, gelet op het
uitblijven van een opleving in handel en
industrie. In Engeland, dat zijn financieele
positie voortdurend versterkt, is men zoo
ver, dat met succes 2 1/2 pet. schatkistoblig.
worden geplaatst en tegelijkertijd de koer
sen van oudere staatsleeningen stijgen. In
Frankrijk staat de zaak heel anders. De
financieele positie van den Staat is daar
nog allesbehalve geconsolideerd, maar de
regeering is thans krachtig in die richting
bezig, door de emissie van nieuwe leeningen
welke echter nog duur moeten worden be
taald. De jongste Fransche emissie laat een
rendement van meer dan 5 pet. en heeft den
koers der oude obligaties aanmerkelijk ge
drukt.
In de Vereenigde Staten zet de regeering
haar saneeringsarbeid ook krachtig voort,
waarbij zij blijkbaar het Engeische voorbeeld
volgt door controle in te stellen op de uit
gifte van nieuwe leeningen. De plannen tot
steun aan den landbouw worden op de beurs
slecht beoordeeld. De mogelijkheid van in
flatie wordt weer grooter geacht, niet om
dat de Amerikaansche regeering daartoe
zou kunnen worden gedwongen, maar als een
middel tot nivelleering der scheefgetrokken
financieele verhoudingen in het binnenland
en de versterking der concurrentiemogelijk
heden op de internationale goederenmarkt.
De bedrijfsberichten uit de Unie luiden nog
weinig bemoedigend. In de ijzer- en staal
industrie is de bedrijvigheid de laatste we
ken iets toegenomen. De Spoorwegen ech
ter wijzen voor de maand Februari weer la
gere ontvangsten aan; alleen de Norfolk Sc
Western maakt een uitzondering. De bespre
kingen over een noodzakelijke beperking
der olieproductie, welke thans té Washington
worden gehouden, leveren nog geen tastbaar
resultaat op. De groote trusts zijn het wel
eens, de onafhankelijke maatschappijen gaan
echter niet mee. Werd er voor de Amerikaan
sche olieproductie geen regeling getroffen,
dan valt ook de internationale overeenkomst
in duigen, omdat Rumenie reeds verklaard
heeft niet te willen inkrimpen ten voordeele
van de V. S. Gepoogd wordt nu de Ameri
kaansche regeering er voor te.spannen. Men
ziet het de taak van de regeeringen
wordt met den dag moeilijker, nu zij niet
slechts haar eigen financiën heeft te rege
len, maar ook in steeds sterkere mate "zich
met het bedrijfsleven heeft te bemoeien.
De New-Yorksche beurs heeft een onge
animeerd verloop gehad. De zaken zijn tot
een mipimum ingekompen.
Hetzelfde kan wel gezegd worden van de
Amsterdamsche beurs. Hier is de verdere
koersstijging van goudgerande obligaties het
lichtpunt. Nederlanders, zoowel als Nederl.
Indische en Gemeentelijke obligaties hebben
nagenoeg hun verliezen van de laatste we
ken ingehaald. De Indische Dollarobligaties
zijn nog slechts een paar procent van pari
verwijderd, nu er geruchten loopen over een
ophanden zijnde conversie. Of Indië. dan
wel Nederland daartoe een leening zal uit
schrijven, is niet zeker. Voor de schatkist
maakt dit een verschil van minstens en-. 1
pet. rente uit.
De aandeelenmarkt trok de aandacht door
een verdere koersdaling der aandeelen Mar
garine-Unie die nu in enkele weken tijds van
105 tot 88 pet. zijn teruggeloopen. De bepa
lingen inzake den invoer van grondstoffen
in verschillende landen worden voor het
concern nadeelig geacht, evenals het ver
hoogde percentage boter, waarmee de mar
garine in ons land gemengd moet zijn. In
het algemeen is de prijsdaling der zuivel
producten voor deze onderneming zoowel als
de algemeene vermindering van de koop
kracht der bevolking een belemmering, hoe
wel aan den anderen kant ook de grondstof-
fenprijzen zeer laag zijn en de resultaten van
enkele onderhoorige maatschappijen over
1932 lang niet slecht zijn geweest. Toch
houdt men er rekening mee, dat de directie,
onder den invloed van de jongste maatrege
len in Duitschland tot een lager dividend
zal besluiten; over het afgeloopen jaar is
reeds 3 pet., interim betaald, aan de Lon-
densche beurs verwacht men minstens nog
eenzelfde uitkeering als slot, terwijl over 1931
8 pet. is uitgekeerd. Overigens had de aan
deelenmarkt weinig te beteekenen. Voor
Cultuurwaarden blijven de voorwaarden on
veranderd slecht, terwijl die voor Tabaks-
aandeelen zoowel wat Sumatra als Java be
treft nog slechter geworden zijn, naar het
oordeel van hen die de eerste monsters van
den nieuwe oogst hebben gezien. De ver
wachting, dat de prijzen zich bij de komende
veilingen opnieuw lager zullen stellen oefen
de op de koersen der Tabaksaandeelen een
druk uit. Geld op prolongatie 1 pet.
ZONDER
DEKENS cTnnAiPiv
GORDIJNEN 1 STOOM EN
TA PIJT REI NI GEN
VERVERIJ EN CHEM. WASSCHERIJ
GROOTE HOUTSTRAAT 5» TELEF. 10771
(Adv. Ingez. Med.)
BINNENLAND
DE A. V. R. O. BLOEIT IN
CRISISTIJD.
Ledenvermeerderine van
22.000.
RUIME GELDMIDDELEN. ONDANKS
MINDER CONTRIBUTIE.
In ae Zaterdag gehouden vergadering van
het algemeen bestuur van de Algemeene
Vereeniging Radio Omroep heeft de heer W.
Vogt, directeur van het Omroepbedrijf het
jaarverslag van de A.V.R.O. over 1932 uit
gebracht. Aan dit jaarverslag, dat binnen
kort in druk zal verschijnen, ontleenen wij
het volgende;
De A.V.R.O. verkeert niettegenstaande de
ongunstige tijdsomstandigheden, in grooten
bloei. De maatschappelijke depressie komt
echter tot uiting in een daling van de con
tributie per hoofd der leden
Het totaal aantal leden is daarentegen be
langrijk gestegen; het is n.l. van 152.726 in
1931 gekomen op 174.682 alzoo een vermeer
dering van bijna 22.000.
Verleden jaar bedroeg de vermeerdering
t.o.v. 1930 rand 10.000 leden.
De luistervinken stortten in de eerste drie
een bedrag van f 739.808.44 dat is ongeveer
2 pet. minder dan in 1931.
De Radio Bode had op 1 Januari 1933 een
nuttige oplaag van 260.000 exemplaren per
week.
De baten, die de exploitatie van de Radio
Bode in 1932 afwierp, bereikten in 1932 een
record-bedrag. Niet minder dan f 542.540.56
kwam aan de kas van het Omroepbedrijf
ten goede.
De geraamde bedrijfswinst voor 1932 n.l.
230.000 gulden, werd dan ook voor meer
dan 100 pet. overtroffen.
Aan Koerswinst pp obligaties werd
f 152.373.06 geboekt, zijnde de waardevermeer
dering bij realisatie.
Voor 1933 warden de perspectieven gunstig
genoemd.
De luistervinken strotten in de eerste drie
maanden van dit jaar reeds f 340.000 aar-
contributie. Toch wordt het bedrijf so verschot
voor dit jaar voorzichtigheidshalf geraamd
op f 200.000.
Verschillende duidelijke grafieken brengen
liet verloop van inkomsten, uitgaven, over
schotten en ledentallen in beeld.
De bezittingen der A.V.R.O. zoo als; pand
Keizersgracht 107, Amsterdam, kantoorin
richting, automobielen, bouwterrein in Hil
versum etc. vertegenwoordigen een geschatte
waarde" van f 281000. Zij zijn op de balans
gewaardeerd op f 11.
Deze balans sluit met een bedrag in debet
en credit groot: f 2.004.618.16.
De beschikbare direct mobiliseerbare mid
delen beliepen op 31 December 1932 een be
drag groot f 1.707.281.96 (v.j. f 1.179.164.29).
Aan de omroepprogramma's werd ten koste
gelegd een som van f 625.414.46. 200 personen
bevinden zich in vasten dienst van de
AVRO.
De Radio-Bode als zelfstandige exploitatie
verleende aan den omroep een subsidie groot
f 218.356.54.
De ontwerp-begrooting voor 1933, die aan
de Algemeene ledenvergadering op 29 Juli
a.s. in Den Haag zal worden aangeboden,
sluit in inkomsten en uitgaven met een be
drag van f 1.105.000.
Het aspect van de positie der AVRO in de
omroepwereld wordt hoopvoller geteekend,
nu de denkbeelden van de AVRO over de
organisatie van den Nederlandschen Omroep
in de volksvertegenwoordiging meer aanhang
krijgen.
Contact met den Minister van Waterstaat
was er niet in 1932; op verzoeken om een
eigen zender etc., werd geen antwoord ont
vangen. De verhouding met de regerings
colleges als Algemeen Programma Commissie,
Radio-Omroep Controle-Commissie éh Radio
Raad, wordt goed genoemd.
Het bestuur der AVRO bleef in 1932 ln
samenstelling ongewijzigd. Aan de bespre
king der uitzendingen in 1932 worden 27
bladzijden druks gewijd, verduidelijkt door
talrijke staten, en een groot aantal foto's
van de talrijke beroemdheden, die het pro
gramma luister verleenden in 1932.
Het verslag bevat verder officicele verkla
ringen. grootendeels ln facsimile van de
Nederlandsche Bank, van de Commissie tot
hot nazien der boekhouding en van den be-
drijfsaccountant J. N. Prey er.
Het jaaroverzicht, waaruit men zich een
duidelijker, indruk kar. vormen van de uiterst
krachtige positie, waarin het omroepbedrijf
'der AVRO zich bevindt, zal worden uitge
geven in den vorm van een artistiek uitge
voerd boekwerkje.
VERSNELDE BRUGGENBOUW
OVER DE RIVIEREN.
Oprichting van een
maatschappij voorgesteld.
RECHT VAN TOLIIEFFEN TO T 1917.
VIER BRUGGEN VOOR 21 MILUOEN.
Thans zijn ingediend twee wetsontwerpen,
n.l. ten eerste tot het geven van vrijheid om
een concessie tot tolheffing te verleenen aan
de op te richten N.V. ..Versnelde Bruggen
bouw" en ten tweede tot wijziging en ver
hooging van het zevende hoofdstuk B. der
Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1933.
voor deelneming in het aandeelenkapitaal
en verstrekking van rentedragende voor
schotten aan die N.V.
De regeering legt hiermee dus haar voor
nemen ten uitvoer, zooals de minister van
binnenlandsche zaken het reeds eerder had
kenbaar gemaakt.
Zoo spoedig mogelijk moeten gebouwd
worden vier bruggen, n.l. bij den Moerdijk.
Dordrecht, ten Oosten van Rotterdam en
een brug over dc Noord bij of ten Noorden
van Hendrik Ido Ambacht.
De uitvoering van dit complex is te be
schouwen als een belangrijke werkverrui
ming. welke reeds hieruit blijkt, dat het me
taalgewicht der vier bruggen op ruim 30 mil-
lioen K.G. is begroot. Met de bruggen te Nij
megen, Arnhem en Vianen. welke uitvoering
reeds op het programma staat, waarvoor in
de eerstkomende jaren rond 12 miilioen K.G.
metaal moet worden verwerkt, vormen deze
bruggen een welkome en noodzakelijke op
dracht om onze nationale metaalnijverheid
nog eenigszins in het leven te houden. De
opzet is dan zoodanig, dat het werk over de
groote constructiewerkplaatsen en groote
scheepswerven zal worden verdeeld, dat die
werkplaatsen, weleer van internationale be-
teekenis, in de nog komende felle crisisjaren
door bescheiden regeeringsopdrachten op
kleine schaal aan het werk kunnen blijven.
De totale kosten voor dc vier bruggen
worden,,op 21 miilioen gulden begroot. Zelfs
over 5 jaar verdeeld zou dit te zwaar druk
ken op het wegenfonds, ten nadeele van de
verdere, wegenverbetering. Derhalve wordt
tijdelijk een uitzondering gemaakt op het
verbod van tolheffing.
Onderzocht is of aan een particuliere
maatschappij of aan een vennootschap met
staatskapitaal de voorkeur moest worden
gegeven voor den bouw en de tolconcessie.
Het laatste is het meest wenschelljke geble
ken. Bestuurders en technische bureaux dei-
met staatskapitaal werkende maatschappij
zullen in nauwe verbinding staan met de
directie van den Waterstaat,.
Bij het einde der concessie worden de
bruggen kosteloos aan den Staat overgedra
gen en treedt de vennootschap van rechts
wege in liquidatie. Verwacht wordt, dat de
tolheffing in 1947 kan eindigen, en de ven
nootschap kan worden ontbonden.
Vooruit kan niet nauwkeurig geraamd
worden hoeveel de bruggen zullen kosten
aangezien de tijden te onzeker zijn om wat
materiaalprijzen en loonen betreft, vooruit
te zien.
Kon nog dit jaar de opdracht voor alle
bruggen worden verstrekt, dan is het niet
uitgesloten, dat zij nog voor minder dan
f 21.000.000 te maken zijn. Het risico, dat de
bruggen meer of minder zullen kosten dan
de rente hooger of lager zal worden en de
tollen mee of tegen zullen vallen, wordt uit
gedrukt in de onbekende uitgave voor het
jaar 1947, welke is getaxeerd op ruim
f 2.000.000, doch welke hooger of lager kan
zijn. Valt de aanbesteding mede. dan kan
ook een bate aan het wegenfonds toevallen,
Blijkens art. wordt voor deelneming in
het aandeelenkapitaal van de N.V. voor 1933
f 30.000 en voor rentedragende voorschol ten
ten behoeve van de N.V. voor dit jaar
f 700.000 uitgetrokken, alzoo in totaal één
miilioen over 1933.
Het bestuur der vennootschap wordt uitge
oefend door een directie, bestaande uit ten
hoogste twee directeuren, onder toezicht van
een college van vijf commissarissen. Slechts
Nederlanders van geboorte, ln Nederland
woonachtig, kunnen directeur of lid van het
college van commissarissen zijn.
In een eveneens bij de stukken gevoegde
raming van uitgaven en inkomsten van de
N.V. Versnelde Bruggenbouw is vermeld, aan
tolgeld (in duizendtallen guldens); voor
1936 100. 1937 400. 1933 500. 1939 525. 1940
550. 1941 575. 1942 600. 1943 625, 1944 650,
1945 675. 1946 7O0. 1947 725.
MOGELIJKHEDEN IN HET VERRE
OOSTEN
DE HEER WELTER VRAAGT AANDACHT
VOOR CHINA.
Voor dc leden van de Industricele Club te
Amsterdam heeft de heer Ch. J. I. M. Weiter,
oud-voorzitter van den Raad van Neder-
landsch-Indië. voorzitter var. de bezuiul-
glngscommissie-Welter een rede gehouden,
waarin hij dc aandacht gevestigd heeft op
de opkomst van de wereld rondom do nieuwe
wereldzee, den Stillen Oceaan en de belan
gen, die Nederland hierbij hooft. Hij ver
wees naar den opbloei van Japan ln luttel
tientallen jaren, meende, dat zulk een op
bloei ook ln China kan geboren worden uit
den baaierd van thans en bond zijn hoor
ders op het hart hieraan aandacht te schen
ken, nog vóór het zoover is. Wij moeten niet
te iaat komen, waar anderen hun netten
reeds uitzetten.
ALLEENWONENDE MAN
OVERVALLEN.
NA VREESEL1JKE MISHANDELING
BEROOFD.
Vrijdagavond is te Posterenk nabij Wilp
gemeente Voorst een brutale roofoverval ge
pleegd. Vermoedelijk zijn twee mannen het
huis van den alleenwonenden ongeveer 50-
jarigen J. Vis binnengedrongen en hebben
hem, terwijl bij reeds te bed lag, aangevallen.
Zij sloegen hem ernstig met een hard voor
werp, vermoedelijk een blaaspijp op het
hoofd, sleurden hem vervolgens uit het bed
naar de keuken waar zU hem aan handen en
voeten bonden en hem een zak over het
hoofd deden. De indringers moeten daarna,
uit een kastje naast de slaapplaats, een be
drag van ruim f 100 hebebn gestolen Een
buurman van Vis die de woning passeerde en
gestommel hoorde, ging kijken en zag, mot
behulp van een zaklantaarn, door een spleet
van de deur, den aangevallene hevig bloedend
en geheel ontkleed op den grond liggen. De
ontboden geneesheer achtte overbrenging
van het slachtoffer naar het ziekenhuis te
Deventer noodzakelijk.
Rijks- en Gemeentepolitie stellen een uit
gebreid onderzoek in.
GROOTSCH BOSCHPLAN VOOR
ROTTERDAM
ONTSPANNINGSOORD AAN DEN KRALING*
SCHEN PLAS.
B. en W. van Rotterdam stellen de uitvoe
ring voor van een plan voor een groot bosch
rondom den Kralingschen Plas. ontworpen
door den directeur van den Dienst voor da
Stadsontwikkeling ir. W. G. Wltteveen. Er
zijn speel- en wandelweiden geprojecteerd,
een groot zwembad met strandbad, een com
plex terreinen voor lichamelijke oefening, een
terrein voor ruitersport, een rosarium en
villabebouwing. Voorts een restaurant, water
sporthavens en volkstuinen. Ook zou men
een plantentuin kunnen stichten, omvatten
de de plaatselijke .flora en fauna. B. en \Y.
wenschen op deze wijze te voorzien in het
tekort aan natuurschoon en vestigingsgele
genheid in en om Rotterdam.
MODERN ZWEMBAD TE ALKMAAR.
De gemeenteraad van Alkmaar heeft be
sloten tot het doen bouwen van een moderne
open zweminrichting met restaurant bij het
Gemeentelijk Sportpark, te bouwen door de
N.V. Zwembadenbouw te Amsterdam voor
110.000.-.
DE KONINGIN NAAR DE RUIGENHOEK.
De Koningin heeft, voor ccnigen tijd het
landhuis „De Ruigenhoek" te Schcveningen
betrokken.
FEUILLETON
Naar het Duitsch bewerkt door
J. VAN DER SLUYS.
13)
(Nadruk verboden).
Dr. Römhild keek haar een moment zoo
scherp in de oogen. dat zijn blik Traite even
in verwarring bracht. Toen veranderde de
uitdrukking van zijn gezicht weer en hij ver
volgde luchtig: „Het was dus een vergissing,
zooals men van een man op dit gebied ver
wachten kan! Maar nu we het toch over
uw bekoorlijk toilet van gisteravond hebben,
weet u, wat mij en andoren bijzonder opge
vallen is?"
„Nu?"
„De dubbele band '|an blauwe steenen, dien
u om den arm droeg. Als u mij vertelde, dat
daarvan maar één exemplaar bestaat, zou ik
dat heel begrijpelijk vinden. Zulk juweliers-
werk vindt men tegenwoordig haast niet
meer".
„Dat hebt u goed gezien. Het is inderdaad
een uniek sieraad, een erfstuk en heel oud.
Maar merk vaardig, dat u zich er ook zoo voor
interesseert!"
„Ik ben dus niet meer de eerste, die u naar
den armband vraagt. Wie heeft het dan nog
meer gedaan?"
„Dat weet ik niet precies meer. maar wacht
eensja. ik geloof, dat het Dr. Roggen-
bach was. die erover sprak".
„Ah! Dr. Roggenbach! Dat is die nieuw
bakken privaat-docent, die mij gisteravond
door uw vader voorgesteld werd, nietwaar?"
Er klonk een spottende geringschatting ln
zijn toon, dat Traute, onaangenaam verrast,
ppkeek.
„Ja, die is het. Dr. Roggenbach heeft ons
een bezoek gebracht zijn vader en de mijne
zijn oude vrienden en u zult hem hier
waarschijnlijk dikwijls ontmoeten, dokter!"
„Mag ik vragen, hoe u hem vindt?"
Traute was zoo weinig op deze weinig dis
crete vraag voorbereid, dat ze een kleur
kreeg.
„Ik heb Dr. Roggenbach nog maar tweemaal
gesproken en ik oordeel niet graag op grond
van zoo'n korte kennismaking".
„Ik zou ook niet gewaagd hebben u een
oordeel te vragen, als ik geen reden had om
u hoe zal ik het zeggen het woord waar
schuwen wil ik liever niet gebruiken
..Dat zou ik volkomen onverklaarbaar vin
den". viel ze hem in de rede. toen hij aarzel
de den zin af te maken; „ik zie niet in, waar
om u mij tegen Dr. Roggenbach zoudt waar
schuwen".
„U moet mij goed begrijpen. Ik weet van
zijn karakter en zijn omstandigheden vrij
wel niets af en persoonlijk interesseert hij mij
absoluut niet, maar als medicus heb ik niet
kunnen nalaten mij een bordeel over hem te
vormen, en als goede vriend beschouw ik het
als mijn plicht u eerlijk te zeggen, dat ik hem
geestelijk als niet heelemaal laten we zeg
gen als niet heelemaal volwaardig be
schouw".
„Dien indruk heb ik volstrekt niet gekre
gen, toen ik met hem praatte," protesteerde
het meisje.
„Zeker, hij kan heel verstandig redeneeren.
Maar hij doet het helaas niet altijd. Ikzelf
bijvoorbeeld heb zulke zonderlinge dingen uit
zijn mond gehoord, dat ik me over den toe
stand van zijn geest een beetje ongerust
maak. In ieder geval is hij volkomen onbere
kenbaar. Hij behoort tot de soort menschen,
die je ieder oogenblik onaangename verras
singen kunnen bereiden. Ik voel mij niet ge
rechtigd. mij over bijzonderheden uit te laten
en als dokter mag men niet alles zeggen, wat
men weet. Maar wanneer hij hier een gere
geld bezoeker wordt, zult u zelf ook spoedig
moeten merken, hoe het met hem gesteld is".
Het was Traute aan te zien, dat de woor
den van den dokter grooten indruk op haar
hadden gemaakt. Even leek het alsof ze nog
iets wilde vragen, maar de moed scheen haar
te ontbreken.
Opeens klonk nu ook Lizzy's heldere stem
in de kamer ernaast. Zij sprak zoo luid, dat
het er veel van had, alsof ze haar terugkeer
wilde aankondigen. En pas een minuut later,
toen Dr. Römhild al weer over iets anders
sprak, trad ze binnen.
De dokter keek op zijn horloge.
„Lieve hemel!" riep hij kwasi-verschrikt,
..hoe kom ik nu nog met mijn visite's klaar?
Neemt u mij niet kwalijk, dames, dat ik zoo
abrupt afscheid neem. Ik hoop, dat de ge
neesmethode, die u zelf wilt toepassen, suc
ces zal hebben, juffrouw Falkenhayn".
Met een haastigen handdruk vertrok hij.
Zoodra hij de kamer uit was, wendde Traute
zich opgewonden naar haar vriendin.
..Ik had je toch zoo dringend gevraagd mij
niet met Dr. Römhild alleen te laten".
Lizzy zette een allerliefst pruilmondje.
..Je angst voor den dokter is haast zieke
lijk. kindlief! Houd je hem dan voor zoo ge
vaarlijk?"
..Neen, maar zijn belangstelling in mij gaat
den laatsten tijd verder dan zelfs voor een
huisdokter past".
„Nu. en als dat werkelijk zoo is! Dat hij je
een beetje het hof maakt, lijkt mij minder
verwonderlijk, dan dat hij het niet zou doen.
En de minste onder je bewonderaars is hij
heel zeker niet!"
„Je maakt ook overal een grapje van, Lizzy!
Over sommige dingen valt eenvoudig niet
met je te praten!"
..Daar krijg ik voor afwisseling weer eens
mijn portie!" lachte de onverbeterlijke Lizzy.
..Ik zal mijn best doen om mij te verbeteren,
juffrouw! Heeft de juffrouw verder nog
wenschen?"
Traute legde den arm om haar middel en
trok haar mee naar de sofa, maar haar ge
zicht verloor zijn ernstige uitdrukking niet.
„Vertel mij eens eerlijk, Lizzy, is jou aan
Dr. Roggenbach iets bijzonders opgevallen, ik
bedoel, ietsIets, dat volkomen normale
menschen niet hebben?"
Lizzy fronste nadenkend het voorhoofd.
„Wacht eens, het is niet onmogelijk, dat ik
iets bijzonders aan hem gemerkt heb, maar
ik kan mij niet direct herinneren, wat het
precies was. Dus hij is gek?"
„Maar Lizzy, hoe krijg je het in je hoofd
om zoo iets te zeggen? Dat mag je zelfs bij
wijze van grapje niet doen! Ik voor mij houd
Dr. Roggenbach niet alleen voor heelemaal
normaal, maar ook voor bijzonder intelligent,
en voor de eigenaardigheden, die Römhild
bij hem meent opgemerkt te hebben, bestaat
natuurlijk een voor de hand liggende verkla
ring als je de motieven ervan kent".
„Wel, ik zou me in dit opzicht toch maar
liever aan het oordeel van Dr. Römhild hou
den", meende Lizzy. ..Die zal toch zeker zoo-
iets niet zeggen, als hij het niet verantwoor
den kan. En hoe ik over den privaat-docent
denk. heb ik je straks al gezegd".
Met een zucht stond Traute op.
„Het heeft er warempel veel van, alsof jul
lie tegen hem samenspannen! Maar eigenlijk
is het onzin om ons zoo het hoofd over hem
te breken laten we over wat anders pra
ten.
VL
Het was reeds lang donker, toen Dr. Rog
genbach den volgenden avond zijn woning
verliet, om in een naburig wijnresïaurant bij
de ..Tiergarten" het avondmaal te gaan ge
bruiken. Op korten afstand passeerde hem
een heer, die hem daarom opviel, omdat hij
hem de laatste drie dagen meermalen in de
Schlüterstrasse meende gezien tc hebben. FM
was van middelmatige grootte, tenger, zijn
gezicht smal en donker van teint, het werd
omzoomd door een zwarten baard. Telkens als
hij den vreemde ontmoet had, twee of drie
keer misschien, had de privaat-docent zich
verbeeld, dat de ander hem scherp aankeek.
Ook nu was dit het geval, dacht hij: evenals
bij de vorige gelegenheden, hechtte hij er
weinig beteekeius aan. Roggenbach legde den
korten weg te voet af en ging in de ruime
restauratie-zaal aan een nog onbezette tafel
zitten, een van de weinigen, die op rilt drukke
uur nog disponibel was. Juist had de kellner
het bestelde gebracht, toen het geluid van
een beleefde mannenstem Erich deed opzien.
„Vind u goed, dat ik hier plaats neem,
meneer?"
De jongeman keek den vreemde verrast
aan: het was niemand anders dan dc man,
dien hij eenige malen en het laatst nog geen
kwartier geleden, in ae Schlüterstrasse was
tegengekomen. En tegelijkertijd werd hij zich
met een plotsellngen schok bewust, dat hij
hem al eerder gezien moest hebben, misschien
zelfs wel gesproken.
„Gaat uw gang", antwoordde hij kort. want
er was in het uiterlijk van den onbekende
niets, dat iemand aanleiding zou kunnen
geven naar zijn gezelschap te verlangen. Hij
was niet bepaald leelijk. maar de scherpe,
uitstekende jukbeenderen en de kleine, scher
pe oogjes, die onrustig rondkeken of met
een stekenden blik op een bepaald punt ge
vestigd bleven, gaven aan zijn voorkomen iets
antipathieks.
Hoe weinig aanmoedigend Roggenbach's
toestemming ook geklonken mocht hebben, ze
weerhield den vreemde toch niet om het ge
sprek voort te zetten. „Staat u mij toe. mij
voor te stellen", zei hij. terwijl hij tegenover
den jongen geleerde ering zitten. ..Georg Hey-
nitz. Ik moet u mijn verontschuldigingen
aanbieden, dat Ik dit niet eerder gedaan heb,
want u herinnert zich misschien, meneer
Roggenbach. dat dit niet de eerste maal is,
dat we in eikaars gezelschao zün".
..Het spijt mij. maar ik herinner het mij
niet".
(Wordt vervolgd).
