Amerika weer nat.
tiet BefakQtijkste
50e Jaargang No. 15273
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdageii
Vrijdag 7 April 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0-72)4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 5 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclame»
ƒ0.60 per regcL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje»
(iederen dag) 1—3 regels 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.., Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 7 April.
De Uitgestootenen,
Een artikel van den Berlijnschen corres
pondent van het Londensche liberale dag
blad News Chronicle begint met de volgende
mededeeling:
..In verschillende deelen van Duitschland
hebben gisteren en vandaag Joodsche rech
ters. advocaten, professoren, medici en za
kenlieden zich door zelfmoord onttrokken
aan de gevolgen van de genadelooze actie
tegen hun ras door de Nazi's".
Een verschrikkelijke mededeeling.
De Engelsche journalist die haar doet.
John Segrue, noemt er een reeks namen bij.
De rechter Alexis Hollborden te Berlijn heeft
zich met een revolver doodgeschoten na zijn
„ontslag" door een Hitler-stormptroep. De
advocaat dr. George Lehmann te Berlijn
heeft zich vergiftigd. De advocaat dr. Kurt
Lange heeft zich verdronken in de Wannsee.
Een jonge rechter te Heidelberg, die als een
der knapste leden van zijn beroep beschouwd
werd, heeft na zijn ontslag, bij zijn thuis
komst, S. A. troepen bezig gevonden met pa
tiënten uit de wachtkamer van zijn vader,
een bekend medicus, te verjagen. Hij heeft
zich daarop doodgeschoten. In een afscheids
brief deelt hij mede dat hij zijn leven heeft
beëindigd omdat hij niet voor zijn vaderland
mag werken, en in de hoop dat zijn zelf-,
opoffering niet vergeefsch zal zijn. „Ik sterf
ontgoocheld maar niet verbitterd" voegt hij
er aan toe.
Dit noemt dé Duitsche regeering waar
schijnlijk geen gruwelberichten. Het stooten
uit hun werk, hun ambt, van ettelijke zeer
bekwame, plichtsgetrouwe Joden, de brood
roof aan hen gepleegd, het wegjagen van hun
kinderen van ae middelbare scholen.... dat
alles ontkent de Duitsche regeering geens
zins. Maar dat zijn dan ook geen „gruwel
berichten". nietwaar? Dat is niet zoo erg....
De rijkskanselier Hitier heeft den „com
missaris voor de vereenigingen van medici",
dr. Wagener, bij zich laten komen om ver
slag uit te brengen over de „reorganisatie"
van die vereenigingen. Daarna ontving hij
de vertegenwoordigers van de organisaties
zelf, en hield tot hen een rede, waarin hij
uiteenzette hoe en waarom het Duitsche volk
van den invloed van vreemde rassen gezui
verd moet worden.
De volgende enormiteiten heeft deze
rijkskanselier daarbij geuit:
„De grootste prestaties op geestelijk gebied
zijn nooit van menschen van een vreemd ras
arkomstig, maar van Duitsche geesten."
„Het toelaten van een in verhouding tot
het geheele volk veel te groot contingent van
vreemde elementen zou een erkenning van
het geestelijk overwicht van andere rassen
inhouden, en dit moet met beslistheid van de
hand worden gewezen."
„Arme man", zou men haast zeggen. Is een
erger uiting van minderwaardigheidsgevoel
denkbaar dan de tweede, armoedige verkla
ring na de eerste, brallende?
Wat moet hiervan worden?
Ware deze Hitier een Mussolini, hetgeen
alvast zou inhouden dat hij de ontzaglijke
blunder van de Jodenuitstooting vermeden
zou hebben, dan zou men nog optimistisch
kunnen zijn. Maar een dergelijk ontstellend
beleid als dit wreekt zich onherroepelijk,
móet zich wreken. Er zijn, deelt een Hollan
der vandaag in ons blad mede. Christenen in
Duitschland die ontslagen zijn omdat zij
weigerden de onder hen gestelde Joden, die
hun plicht deden, te ontslaan. Mijn respect
voor de moedige, zelfopofferende Duitschers
die deze nobele houding hebben durven
aannemen. Hun voorbeeld, hun daad zou
Hitier moeten waarschuwen. Maar wat
kan dezen man nog waarschuwen. En
hij is niet alleen. Hij is niet de heerscher,
niet de dictator, niet de Mussolini. Naast hem
zitten niet alleen Von Papen en Hugenberg,
Seldte en Von Neurath voor het moment
allen merkwaardig-zwijgend maar ook
Goering en Goebels.
Ik raad u aan eens over de radio naar een
rede van een dier beide ministers te luisteren.
Veel zal u dan duidelijker worden. Ik heb het
gedaan. Het is inderdaad heel erg. Wat moet
dit in de toekomst brengen, als niet bijtijds
een bezonnen, menschkundig beleid in zulk
regime ingrijpt?
Duitschland's toekomst is vol gevaren.
R. P.
CHASE HARRIS FORBES CORP. WORDT
GELIQUIDEERD.
NEW-YORK, 6 April. (ReuterL De Chase
National Bank heeft tegen 16 Mei een aan
deelhoudersvergadering uitgeschreven waar
op goedkeuring zal worden gevraagd van de
afscheiding van de geaffilieerde effecten
maatschappijen. teneinde de bank een zui
vere handelscredietinstelling te doen zijn.
De Chase-Harris Forbes Corp. zal worden
geliquideerd en een der grootste effecten-
mijen zal dus verdwijnen.
Een andere dochtermaatschappij, de Chase
Corp., zal het kapitaal reduceeren van 37
mill. doll, tot 7.400.000 doll, door terugbren
ging van de nominale waarde der aandeelen
van 5 doll, tot 1 doll.
President Aldrich verklaarde, dat de Chase
National Bank in de toekomst haar beleg-
gings- en emissiebedrijf geheel zal beperken
tot den handel in obligaties der Federale re-
geering van de staten en gemeenten.
TWEE BOLIVIAANSCHE VLIEGTUIGEN
NEERGESCHOTEN
ASSUNTIUM. 6 April (V.D.) Twee Boli-
viaansche vliegtuigen zijn, naar officieel
wordt medegedeeld, gisteren in de Gondra-
sector van den Gran Chaco door Paragueesch
luchtafweergeschut neergeschoten.
RELLETJES TE HAARLEM.
POLITIE VERJAAGT DE MENIGTE MET
DE SABEL
Donderdagavond hebben alhier weer rel
letjes plaats gehad, waardoor de politie tot
twee maal toe genoodzaakt was. om de
menigte met de sabel uiteen te jagen.
Uit het politierapport vernemen we hier
over de volgende bijzonderheden:
Donderdagmorgen lazen de werkloozen, die
altijd in het stempellokaal aan de Ged. Oude
Gracht komen stempelen, op een daar aan
geplakt biljet, dat zij werden uitgenoodigd
om 's avonds bij Hotel „Lion ü'Or" aan den
Kruisweg samen te komen, omdat vermoed
werd dat daar een fascistenvergadering
plaats zou hebben, wat echter niet het ge
val was.
Tegen acht uur verzamelden zich daar
inderdaad verscheidene personen, zoodat het
verkeer ernstig belemmerd en de orde ver
stoord werd. Twee inspecteurs en eenige
agenten maanden eerst to.t doorloopen aan,
maar toen dit niet het gewenschte resultaat
had, trok de politie de sabel, om de menigte
die tot eenige honderden personen aange
groeid was, uiteen te jagen. Hierbij werden
gevoelige klappen gegeven. In tijd van een
oogenblik was in den geheelen omtrek geen
bétooger meer te vinden.
Toch was het hier in den loop van den avond
nog erg rumoerig, omdat men blijkbaar nog
steeds in de meening verkeerde, dat er een
fascisten verga dreing in Hotel „Lion d'Or"
plaats had. Tusschen elf en twaalf uur
schoolde er wederom een menigte samen op
het Stationsplein, Kruisweg, Kennemerplein,
Jansweg en omgeving. En weer was de politie
genoodzaakt om de sabel te trekken om de
betoogers te verspreiden.
Het is bij de politie niet bekend geworden
of er personen bij deze relletjes gewand zijn.
DITMAAL GING HET NIET OM
HET SPEL!
MAAR OM DE KNIKKERS
Er is Donderdag weer ingebroken in een
kleedhuis op een voetbalveld, ditmaal op het
terrein van „Ripperda" en „Union" achter
het tegenwoordige E.D.O.-veld aan den Mid
denweg. De jongens (want het zullen wel
jeugdige inbrekers geweest zijn) hadden zich
toegang verschaft door een ruitje te ver
brijzelen. Ontvreemd werden een hoeveelheid
kauwgum en koek en dertig kogelfleschj es.
De meeste hiervan waren echter leeg. De
jongens hebben de flesschen kapot geslagen
en de glazen knikkers in den zak gestoken.
AANKLACHT VAN DEN HEER
OVERSTEEGEN.
TEGEN EEN INSPECTEUR VAN POLITIE.
De heer G. Oversteegen heeft bij den Offi
cier van Justitie een aanklacht ingediend
tegen een Inspecteur van Politie, op grond
van onrechtmatige toeëigening van een
naamlijst van introducé(e)s. toebehoorende
aan het Verkiezingsbureau der Communis
tische Partij.
(In ons nummer van Donderdag stond ver
meld, dat een Inspecteur van Politie op een
niet doorgegane vergadering van de
Comm. Partij in Haarlem-N„ ter controle
gebruik maakte van een lijst van introdu
cé^) s en deze lijst behield, waartegen de
heer Oversteegen protesteerde.)
ARTISTENFEEST VAN „KUNST ZIJ ONS
„DOEL".
Het Teekencollege „Kunst zij ons Doel"
heeft het voornemen. Zaterdagavond 29
April a.s. in Dreefzicht een artistenfeest te
geven, het „Feest van de drie Eendjes", voor
leden, kunstlievende leden en genoodigden.
i
•In 20 Amerikaansche staten is
Donderdagnacht het natte
regiem weer ingevoerd).
Twintig Amerikaansche staten.
Veertien jaren di'oogte zat.
Zijn sinds Donderdag jongstleden.
Weder alcoholisch nat.
't Geestrijk vocht mag er weer vloeien,
Maar wie nuchter het bekijkt.
Is nog niet zoo zeker, dat het
D'Amerikaanschen geest verrijkt.
Wel komt men tot overtuiging.
Dat in dezen crisistijd,
't Land zijn meest liquide middelen,
Radicaal heeft uitgebreid.
Velen zullen vroolijk klinken
Op het nieuw verleend „verlof".
Vele haast vergeïen glazen
Blijven voortaan vrij van stof.
Maar ook zullen vele andren
Sinds den jongsten Donderdag,
Naar hun slokje niet meer talen,
Juist omdat het nu weer mag.
Twintig Amerikaansche Staten.
Waar de drank weer vloeien gaat,
Moge een er buiten blijven.
Dat 's de.... kennelijke staat.
P. GASUS.
STEIGER MET VIJF ARBEIDERS
INGESTORT.
VAN 15 METER HOOGTE GEVALLEN".
EEN ARBEIDER LEVENSGEVAARLIJK
GEWOND
Donderdagmiddag omstreeks vijf uur is
op het terrein van de Gemeentelijke Gasfa
briek te Zwolle een ernstig ongeluk gebeurd.
De vijf arbeiders Mulder, Heet. Karei. Pose
en Timmerman waren op dat tijdstip' bezig
met het aanbrengen van ijzeren platen in
een kolenbunker. Zij stonden daarbij op een
steiger, 15 Meter boven den beganen grond.
Plotseling stortte de steiger ineen. De ar
beiders vielen met machines en platen naar
beneden. Mulder, die het eerst op den grond
terecht kwam, was er het ergst aan toe. Hij
kreeg een armbreuk en zware inwendige
kneuzingen. Zijn toestand is levensgevaar
lijk. Timmerman bekwam een beenfractuur.
Ook de overigen kregen allen min of meer
ernstige verwondingen.
De slachtoffers zijn opgenomen in het
Sophiaziekenhuis.
Dr. Klinkert Jr. verleende de eerste genees
kundige hulp.
Nader wordt gemeld, dat de arbeider Mul
der, wiens toestand levensgevaarlijk is, be
halve een armbreuk een ernstige wonde aan
het hoofd heeft opgeloopen. Hij kreeg jeh-
ter geen inwendige kneuzingen. Zijn toestand
was Donderdagavond laat nog niet veran
derd.
ALGEMEENE MAXIMUMSNELHEID
VAN 40 K.M.
WETSONTWERP VOOR EEN RIJKS
REGELING OP KOMST.
K>e Telegraaf verneemt, dat dezer dagen
een wetsontwerp zal verschijnen tot wijzi
ging van de motor- en rijwielwet waarbij
voor alle gebouwde kommen binnen het ge
heele land een maximumsnelheid zou worden
vastgesteld van 40 K.M. per uur. Ook in Den
Haag, dat juist de maximum-snelheid af
schafte, zou dus deze snelheid komen te gel
den. Afzonderlijke bevoegdheden van de ge
meenten zouden vervallen.
De foto toont het kurhaus Gaf lei In het staatje Lichtenstein. Niet ver
had de brutale overval op de theaterdirecteuren gebr. Rotter
lltl X UmJUöC, UÜi. IXÜUt'
een zworen brand geheel vernield werd.
KIEZERS VOOR DE TWEEDE KAMER.
Een half millioen meer.
IX DEN KRING HAARLEM 28 LIJSTEN.
De verkiezingsdienst van het Peesbureau
Vaz Dias deelt mede:
Het aantal stemgerechtigden voor de Tweede
Kamer-verkiezingen op 26 April a.s. is ge
stegen tot meer dan vier millioen. Het be
draagt 4.097.638 tegen 3.561.950 bij de laatste
Tweede Kamerverkiezingen op 3 Juli 1929:
een vermeerdering dus van 535.688 kiezers.
Verdeeld over de achttien kieskringen be
draagt het aantal stemgerechtigden in eiken
kieskring (met de getallen van 3 Juli 1929 in
de tweede kolom)
1933 1929
Kieskring I 's Hertogenbosch 224.371 185.220
n Tilburg 199.692 173.661
UI Arnhem 227.941 195.575
IV Nijmegen 201.216 177.991
V Rotterdam 309.367 266.983
vi's uravennage Z48.asy zu.in
VII Leiden 209.314 181.771
VIII Dordrecht 273.298 234.219
IX Amsterdam 429.599 378.091
X Den Helder 191.411 169.038
XI Haarlem 223.192 n 0.53b
XII Middelburg 132.757 122.883
XIII Utrecht 214.819 183.639
XIV Leeuwarden 193.370 202.567
XV Zwolle 269.467 226.348
XVI Groningen 209.068 188.047
XVII Assen 106.369 96.859
XVm Maastricht 233.548 196.745
Totaal geheele land:
4.097.638 3.561.950
Het grootst aantal candidafcenlijsten in
één Kring bedraagt thans 39 en bedroeg in
1929 slechts 26. Het kleinst aantal, dat in
1929 17 bedroeg, is thans 22.
Het juiste aantal lijsten in eiken Kieskring
draagt thans (met getallen van 1929 in de
tweede kolom):
1933 3929
Kieskring I 's Hertogenbosch 27 21
II Tilburg 26 22
IH Arnhem 27 21
TV Nijmegen 23 21
V Rotterdam 35 25
VI 's Gravenhage 26 26
VII Leiden 26 21
Vni Dordrecht 24 19
IX Amsterdam 39 25
X Den Helder 25 20
XI Haarlem 28 25
Xril Middelburg 22 18
XIII Utrecht 29 22
XIV Leeuwarden 23 17
XV Zwolle 23 19
XVI Groningen 23 19
XVH Assen 23 19
XVin Maastricht 25 20
HUISVLIJT DOOR WERKLOOZEN.
Het bestuur der afdeeling Haarlem van den
Volksbond tegen drankmisbruik schrijft ons,
dat het aantal nu reeds toegezegde inzendin
gen voor de tentoonstelling van artikelen
van huisvlijt, den afgeloopen winter door
werkloozen vervaardigd, de verwachtingen
verre overtreft.
Het is merkwaardig hoe uiteenloopend de
aard dier voorwerpen is en daardoor zal de
tentoonstelling inderdaad een bezoek over
waard zijn. Men zal er niet alleen zeer ver
schillend houtsnijwerk zien, doch ook hout-
zaagwerk, voorwerpen uit metaal en marmer,
tal van teekeningen en schilderijen.
De tentoonstelling, te houden in de tuln-
zaal van hét Gemeentelijk Concertgebouw,
zal Donderdagavond om 8 uur officieel ge
opend worden.
SCHILDERIJENTENTOONSTELLING.
Zondagmorgen 9 April 10 uur wordt ir. villa
„Kunstzin" gelegen aan de Groote Sparre-
laan te Bennebroek een tentoonstelling ge
opend van kunstwerken van Haavlemsche
schilders, welke villa door den kunstzinnigen
eigenaar hiertoe geheel belangeloos werd af
gestaan.
De expositie Js tot 23 April kosteloos te
bezichtigen»
In een rede in de Fransche Kamer verklaard*
Daladier zich tegen herziening der ver
dragen.
(2e blad. 1c pag.)
Wending in het Scottsboro-proces.
(2e blad. Ie pag.)
De zaak tegen den notaris voortgezet.
(4e blad. 2e pag.)
De Tweede Kamer heeft van de agenda afge
voerd het ontwerp-Machtigingswet voor
crisismaatregelen.
(4c blad. Ie pag.)
De regeering heeft teruggenomen de nota
van wijziging betreffende aankoop van .-De
Hooge Vel uwe".
<4e blad. Ie Dag.)
De Tweede Kamer heeft aangenomen de
steunregelingen voor land- en tuinbouw,
o.a. te Aalsmeer en Haarlemmermeer en
voor fruit.
(4e blad. Ie pag.)
Minister Donner verzekert de Eerste Kamer,
dat hnmaniteit zal betracht worden bij dc
toelating van vluchtelingen.
(4c blad le pag.)
Sterke strooming in de Eerste Kamer tegen
beperking der psychopaten wetten.
(4e blad le pag.)
Relletjes te Haarlem.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P..* Dc uitgestootenen.
(le blad, lc pag.)
W. Sch.: Over dc rails bij narht. Haarlem'»
goederenstation op z'n drukst.
(5e blad, le pag.)
J. B. Schuil: Het Schouwtooneel.
(5e blad, le pag.)
J. B. Schuil: Polly Perkins door Haarlem's
tooneel.
(le blad. 2e pag.)
K. do Jong: dc Matthacus Passion door de
C. O. V.
(le blad. 2e pag.)
H. J. Cannegieter: Het tooneel. De weggcloo-
pen bruid.
(5e blad. le pag.)
C. J. Groothoff: Dc strijd tegen de Belgen-
14e blad le pag.)
Garage ,.'t Schouwtje", van J. PIJL. Zijlweg 9.
Telef. 10105 tien-tien-vijf, dag en nacht
Uitsluitend Luxe Verhuur a f 0.10 per K.M.
Chauffeurs prima bekend met de buitenwegen
(Adv. Ingez. Med.)
HULDIGING GEERTRUIDA CARELSEN.
RECEPTIE EN KLEINE TENTOONSTELLING.
De receptie, die a.s. Maandag ter gelegen
heid van den 90sten verjaardag van onze be
kende stadgenoote Mej. De Leeuw (Geer-
truida Carelsen) in Restaurant Hilde-
brand plaats heeft, zal opgeluisterd worden
met een kleine tentoonstelling van een
keuze uit de geschriften van deze schrijfster
en artikelen, die aan haar gewijd zijn.
NESTKASTJES.
Men schrijft ons:
In Haarlem's Dagblad van Donderdag komt
een artikel voor over nestkastjes, waarin Uw
lezers worden opgewekt om zelf dergelijke
kastjes te maken.
Dat ook de jeugd en wel In 't bijzonder de
leerlingen van scholen, waar handenarbeid
wordt onderwezen, in dit- nuttige werk kan
worden betrokken, moge blijken uit het feit,
dat de leerlingen der Dr. Huetschool onder
leiding van een der onderwijzers een aantal
kastjes hebben vervaardigd, die op het ter
rein om de school zullen worden opgehangen.
NATIONAAL CRISISCOMITé.
D. V. 5.-
DE BROEDERMOORD TE VOORST
Voor het gerechtehof te Arnhem heeft
Donderdagmorgen terecht gestaan, de 35-
jarige klompenmaker uit Voorst, die op 22
November 1932 tijdens een ruzie zijn broer
met een mes een steek in het dijbeen toe
bracht. tengevolge waarvan deze overleed.
De rechtbank te Zutphen veroordeelde hem
tot twee jaar gevangenisstraf. De procureur
generaal bij het gerechtshof te Arnhem,
eischte thans drie jaar gevangenisstraf met
aftrek van dc preventieve hechtenis.
INTERNATIONALE REGELING VAN DE
RIJNVAART.
11 en 12 April wordt te Duisburg een inter
nationale conferentie gehouden tusschen de
Rijnoeverstatcn, waaronder ook Nederland
over de toestanden ln de Rijnvaart. Ook
België is tot de conferentie uitgenoodigd.
ROTTERDAM'S EMMABLOEM.
De Emmabloemcollecte te Rotterdam heeft)
13.331.29 opgebracht.
HET MIDDEL APIOL.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
mevrouw Van Itallie—Van Embden heeft de
minister van Buitenlandsche Zaken geant
woord, dat de regeering beperking van de
gevaren, verbonden aan het middel Apiol tot
voorkoming van zwangerschap, welk middel
verlammingen tengevolge heeft, in over wei
ging heeft.
