BROCHES
UNIQUE
SIMPLEX LABPILKCLI
In liet holst van den nacht
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 24 APRIL 1933
VRIJZ.-DEM. BOND.
„DE VRIJZ.-DEMOCRAAT EX DE
VERKIEZINGEN".
Over bovenstaand onderwerp sprak Zater
dagavond Mr. P. J. Oud, lid van de Tweede
Kamer, in een vergadering van de afdeeling
Haarlem van den Vrijz. Dema Bond in het
gebouw van den Protestantenbond, onder lei
ding van Mr. L. G. van Dam.
Spr. zeide dat het bij deze verkiezingen gaat
om de geweldige crisisproblemen.
In dc eerste plaats zijn door de economi
sche moeilijkheden, gevolg van den wereld
oorlog. En de politiek, door de verschillende
landen na den wereldoorlog gevoerd heeft
nog vergrooting der moeilijkheden gegeven.
Internationale samenwerking was noodig
geweest: in plaats daarvan hebben we gezien
een verkeerde opvatting van het begrip „na
tionaal", (dat op zichzelf veel goeds heeft),
die de landen vijandig tegenover elkaar deed
staan.
De ontwikkeling der moderne techniek
wijst geheel in de richting van internationale
samenwerking. Geen „grenzen" op handelsge
bied moeten er zijn; instede daarvan kwa
men steeds hoogere tariefmuren die het in
ternationaal handelsverkeer belemmerden.
Het beschermend stelsel is volkomen on
geschikt om de volken tot welvaart te bren
gen: Duitschland en Amerika hebben ons dit
geleerd. Belemmering van den invoer maakt
den uitvoer steeds moeilijker en vergroot de
w -osheid. Wie de autarkie predikt, geeft
b: genoemde nadeelen der tariefmuren
ni .e begrijpen. De vrijzinnig democraten
wii-eu. dat het uiterste beproefd wordt om
den vrijen handel te bevorderen.
De overheid heeft hier een taak te vervul
len: zij zal noodmaatregelen moeten ne
men, die den betrokkenen zoo weinig mogelijk
nadeel berokkenen, geen maatoegelen voor
een langeren duur, daar men immers niet.
weet, hoe de toestanden zich in de toe
komst zullen ontwikkelen.
De politiek der vrijzinnig-democraten is
hierop in de laatste jaren steeds gericht ge
weest.
Toen de Tarwewet behandeld werd, kwa
men Mr. Boon en spr. met het stelsel Boon-
Oud, dat veler sympathie had. Maar minister
Ruys wilde dit stelsel niet en de meerder
heid van de Kamer ging toen voor den minis
ter op zij, óók de „sterke man" Colijn. die
zeide dat hij dit deed „vi coactus"; door ge
weld gedwongen.
Voortgaande, zette spr. uiteen dat de
vrijz,-dem. politiek de belangen van het ge-
heele volk (vooral de zwakken onder het
volk), wil bevorderen, niet die van een be
paalde groep, zooals b.v. de S.D.A.P.
De Vrijzinnig-democraten willen de ont
wikkeling van het maatschappelijk groei
proces. Hoe kan die groei het best bevor
derd worden? Alléén kunnen de vrijzinnig
democraten dat niet. Samenwerking is noo
dig met groepen, waarmede die samenwer
king voor een vrijz.-riemocraat mogelijk is, al
zal hij het niet in alle opzichten met die groe
pen eens zijn. Nu zijn er in de R.K. Staats
partij en in de Protestantsche groepen van
rechts velen, dié zuiver democratisch voelen.
En het is maar een vraag of de democratische
elementen in die groepen voldoenden druk
zullen kunnen oefenen, om te dringen in de
richting van samenwerking met de demo
craten van' links over de liberalen behoeft
niet veel gezegd te worden. De liberale partij
heeft in ons land afgedaan; zij heeft het
vaandel van den vooruitgang steeds lager
laten zakken en de Vrijz.-democraten heb
ben het weer geheven.
De soc.-dem. partij hinkt thans op twee
gedachten, de democratische en de revolu-
tionnaire gedachte, zoolang't rustig is, is wel
met haar samen te werken op democratisch
terrein, maar nauwelijks wordt het onrustig
of de soc.-democraten gaan den revolution-
nairen kant uit. Op het oogenblik zijn zij
weer van de kook.
Op de meest ondubbelzinnige wijze heeft de
S. D. A. P. in de zaak der Zeven Provinciën
om de dingen heen gedraaid, terwijl de Vrijz.-
democraten zich op het standpunt hebben
gesteld, dat de machtsmiddelen der over
heid zich niet tegen die overheid mogen kee-
ren, al handhaven zij volkomen hun eisch
van nationale ontwapening, (applaus).
Men zegge nu niet dat de vrijz.-dem. zich
willen verkoopen aan het conservatisme van
rechts. Wanneer de groepen van de rechter
zijde aan de vrijz.-dem. komen vragen, na 26
April, deel te nemen aan de regeering, deen
zij dat omdat zij de vrijz.-dem noodig hebben.
En daarmede zullen de rechtsche groepen
erkennen het volkomen fiasco der recht
sche coalitie en dat zij de zaken des lands
niet voldoende hebben kunnen regelen.
Het kraakt overal in de groote rechtsche
groepen. Worden de Vrijz.-dem. uitgenoodigd
aan de regeering deel te nemen, dan zal het
oogenblik gekomen zijn, waarvoor de vrijz.-
dem. 32 jaar lang gevochten hebben (ap
plaus). Dan zal men hun eindelijk gelijk
geven! De positie van de vrijz.-democraten is
dan bijzonder sterk; zij zullen hun voorwaar
den kunnen stellen en eischen dat geregeerd
zal worden volgens een democratische poli
tiek. Van „verkoopen" is hier dus waarlijk
geen sprake. Maar hoe moet het met den
eisch der „nationale ontwapening?"
Wel: alle groote hervormingen zijn voetje
voor voetje gegaan.Als ae 100 pet. niet ineens
bereikt kan worden, zal de vrijz.-dem. partij
voorloopig genoegen nemen met 20 pet. Het
zou buitengewoon onverstandig zijn, alles of
niets te eischen.
Het radiovraagstuk behandelend, zeide spr.
dat de vrijz.-dem. tegenstander zijn geweest
van het zendbesluit van 15 Mei 1930. Maar
hun standpunt was steeds dat er samenwer
king behoorde te zijn in den algemeenen om
roep. Maar dan moet er evenredigheid be
tracht worden, VQoral beperking der politieke
uitzendingen.
De vrijz.-dem. partij staat nog altijd op
haar oude standpunt dat zij wil verdedigen
de parlementaire democratie in Nederland,
die thans bedreigd wordt van uiterst links en
van uiterst rechts.
Laten dus de kiezers bij deze verkiezingen
de vrijz.-dem. fractie versterken! (luid en
langdurig applaus)
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd door een der aanwezigen ge
bruik gemaakt. Nadat* Mr. Oud den vrager
had beantwoord, sloot de voorzitter de bij
eenkomst met dank aan den inleider.
IIAARLEMSCHE VEREENIGING VOOR
HUISVLIJT
Deze vereeniging hield Zaterdag en Zon
dag in het gebouw „Caecilia" een tentoon
stelling van werkstukken, in den afgeloopen
winter vervaardigd door de kinderen, die op
de Woensdag- en Zaterdagmiddagen aan
haar zorgen waren toevertrouwd.
Er was van ongeveer tweehonderd kinde
ren een uitgebreide collectie expositiemate
riaal, dat men op overzichtelijke wijze had
bijeengebracht, waardoor ieder bezoeker on
getwijfeld een juisten indruk van de presta
ties der jeugd heeft gekregen.
Het tentoongestelde leverde ons opnieuw
het bewijs, hoezeer men het nuttige streven
van „Huisvlijt" op prijs dient te stellen. Het
getuigde van liefde voor het werk, een fac
tor, die onmisbaar is in de maatschappij. En
tevens kon men er uit opmaken, dat de lei
ding in toegewijde handen berust.
Het is natuurlijk ondoenlijk deze exposi
tie in extensio te bespreken. Wij willen ons
dan ook tot een algemeenen indruk bepa
len. Zoo noteerden wij een aantal verdien
stelijke meubelstukjes, als boekenrekken, een
boekenkast, een kapstok, enz. Verder aar
dige staaltjes houtsnijwerk, o.m. eenige keu
rig uitgesneden lampekappen, lijstjes, zelfs
een vliegmachine en een kunstig gecon
strueerd „bouwwerk". Ook de vele fraaie
handwerkjes, bewerkte kussens en kleeden
trokken de aandacht.
Zeer zeker zullen ook de ouders met vol
doening de producten van hun kinderen in
oogenschouw hebben genomen.
De expositie heeft er in ieder geval in niet
geringe mate toe bijgedragen aan de betee-
kenis van „Huisvlijt" nog meer bekendheid
tè geven.
PERSONALIA.
Op het door het Nederlandsch genootschap
voor heilgymnastiek en massage te 's Gra-
venhage afgenomen examen slaagden mej.
N. Ortt te Haarlem.
De heer G. Smelt te Haarlem ïs aan de
Universiteit van Amsterdam geslaagd voor
het candidaatsexamen rechten.
Geslaagd zijn voor het examen machinist
a./b. van stoomzeevisschersvaartuigen D. J.
de Vries, J. Gravemaker, A. Bannink, P. de
Heer en J. H. de Vries, allen te IJmuiden; en
voor het examen machinist-stoker aan boord
van stoomvisschersvaartuïgen: J. A. van Loon,
te IJmuiden.
dtX cU>
rüutk
■lotrki dzrüjewM
cyï&dJtovjxe.
„ck smaak
VCWTH" palaüsk
(Adv. Ingez. Med.)
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN
Terug te bekomen bij: Bureau van politie,
Smedestraat 9, actetasch met kleeding en bal;
v. Eijken, Wilgenstraat 100. autoped; Kraan.
Nijlstraat 17, armbandje; Tclligeh, Delftstr.
8 rood, beursje; Kennel. Ridderstraat 11, wit-
zwarte hond en kat: Velthuizen, Colterman-
straat 5 rood. dameshorloge; Koenen, Zomer-
vaart 54 rood, dameshandschoen: v. d. Sluys.
Ter Haarstraat 9, hond (spaniel); Jansen,
Timorstraat 75 a, handschoen; Krop. Zomer-
vaart 16, muts; Maridïtin, Nic. Beetsstraat 13
zwart, pakje met japon, isolatieband enz.. De
Zwart, Bankastraat 4. portemonnaie; Wet-
tena, Koninginneweg 40. portemonnaie; Van
Duin, Jan Steenstraat 19. pakje wol; Geeven,
Leidschevaart 64. rijwielbel.plaatje; Werkin
richting Spaame 34. Engelsche sleutel; Koe
vermans, Sem ar angstraat 12, badschoen.
OPMERKINGEN VAN LEZERS.
Een abonné, een chauffeur, schrijft ons, dat
bestuurders van automobielen en handvuil
niskarren van de gemeente zich wel eens
schuldig maken aan verkeersovertredingen,
door straten met éénrichtingverkeer van de
verkeerde zijde in te rijden. Hij was er dezer
dagen getuige van hoe 's morgens tegen 8
uur een sproéi-dweilauto de Koningstraat in
de verkeerde richting bereed. Juist bij het op
rijden van de Groote Markt naderde een
tram, zoodat de chauffeur genoodzaakt was
het trottoir op te rijden. Vlak tegen de huizen
aan bleef de auto staan. Gelukkig liep nie
mand op dat punt, anders was er weer een
ernstig ongeluk gebeurd.
Inzender vraagt, of het maken van derge
lijke verkeersovertredingen niet aan chauf
feurs en werklieden in gemeentedienst ver
boden kan worden.
CHR. PERSONEEL IN
PUBLIEKEN DIENST.
HERDENKING 25-JARIG BESTAAN.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
der afdeeling Haarlem van den Ned. Christ.
Bond van personeel in publieken dienst hield
liet bestuur Zate;dagmiddag van half vier
tot hall" zes een receptie in één der lokalen
van het gebouw der Haarl. Jongelingsver-
eenlging aan de Lange Margaret hast raat- Er
was een smaakvolle verslering van groen en
bloemen aangebracht.
Zeer velen zijn het bestuur komen compli
menteeren.
De heer C. Ovcrbeek, eere-voorzitter van
de afdeeling Haarlem en tevens één 'der op
richters, hield een rede, waarin hij herinner
de aan den toestand van 25 jaar geleden,
toen er nog geen Christelijke vakbeweging
bestond. De taak van het eerste bestuur was
toen zeer moeilijk. Maar op het oogenblik
zijn er ook veel moeii'ikheden. doch die zijn
van heel ander karakter. Hij hoopte ten
slotte. dat het tegenwoordig bestuur lang
mocht aanblijven in het belang van de af
deeling en haar leden.
De heer A. van Driel. directeur van den
Gemeentelijken Reinigingsdienst, hoopte dit
laatste ook. Hij hoopte dat het bestuur flink
op de bres zal blijven staan voor de belan
gen van de Christelijke arbeiders en dat het
trouw za! blijven aan het vaandel.
Vriendelijke woorden werden ook gespro
ken door den heer J. Kramer, havenmeester.
Namens hei Centraal Bestuur sprak de
heer W. van der Have. Deze bood zijn geluk-
wenschen aan en herinnerde er aan, dat het
haast vijf-en-twintig iaar geleden is dat de
bond werd gesticht. Tot deze stichting heeft
de afdeeling Haarlem veel bijgedragen. De
heer Overbeek was ook op de stichtingsver
gadering te Amsterdam tegenwoordig. In den
loop der tijden is veel veranderd, ook wat het
aantal leden betreft. De bond had 25 jaar
geleden 640 leden en zes af deelingende af
deeling Haarlem telde slechts twaalf leden.
Thans is de bond tot ruim 5000 leden ge
groeid; de afdeeling Haarlem heeft in deze
organisatie steeds een heel belangrijke plaats
ingenomen en veel zegen op haar arbeid
ontvangen. Spreker wenschtc de afdeeling
en haar bestuur Gods besten zegen toe.
Gelukwenschen werden verder aangebo
den door afgevaardigden der afdeelingen
Haarlem van Patrimonium, Christ. Kantoor-
bediendenbond, Christ. Ambtenaarsbond,
Christ. Metaalbewerkersbond, Lutherschen
Bond voor Sociale Actie. Ned. Christ. Bond
van Fabrieksarbeiders, Christ. P. T. T.-per-
soneel, Prot. Chr. Bond van personeel van
Spoor en Tram. Ned. Chr. Bouwvakarbeiders
bond. Ned. Chr. Hout- en Meubelmakers-
bond, R.K. Gemeentewerkliedenvereeniging
St- Paulus, Ned. Chr. Bond van arbeiders in
voedings- en genotmiddelen, Chr. Werkmans
bond, Chr. Besturenbond, afgevaardigden
van de afdeelingen Amsterdam. Velsen en
Bloemenaaal. door het. raadslid den heer M.
de Braai, den heer J. Elders, voorzitter en
eerelid, en den heer J. K. Wagner, oud-secre
taris.
De voorzitter, de heer G. Post. dankte alle
sprekers op hartelijke wijze en sprak er spe
ciaal zijn blijdschap over uit, dat de heer
Overbeek tegenwoordig is geweest. Ook spre
ker herinnerde er aan, dat de moeilijkheden
van vroeger veel grooter waren dan die van
tegenwoordig. Tot zijn genoegdoening mocht
hij constateeren, dat alles nu goed gere
geld is.
De secretaris, de heer J. Heuperman. las
tenslotte een aantal, telegrafische gelukwen
schen voor, o.a. van alle directeuren der ge
meentelijke bedrijven.
De druk bezochte receptie werd te kwart
voor zes met dankgebed gesloten.
ARBEIDERSVER. VOOR LIJK
VERBRANDING.
De afdeeling Haarlem van de Arbeidersver.
voor Lijkverbranding houdt op Woensdag 26
April a.s. in het gebouw „De Centrale" een
ledenvergadering. Behandeld wordt o.m. de
benoeming van afgevaardigden naar het op
14 Mei te Hilversum te houden congres en de
verkiezing van het bestuur.
SIMPLEX RIJWIELEN Ioopen licht, zijn absoluut betrouwbaar. Prijzen vanaf f. 49.50
SIMPLEX MOTORRIJWIELEN l>/« PK. f. 199.50 SIMPLEX MOTORRIJWIELEN 3 PK. f. 265
SIMPLEX DRIEWIELERS f.139— SIMPLEX DRIEWIELERS met motor f. 325
NED. CHRIST. BOND VAN TERSONEEL IN
PI BLIEKEN DIENST.
Bovengenoemde afdeeling organiseerde
op Woensdag 19 April in het gebouw van
de Chr. Jongelingsvereeniging, Lange Mar-
garethastraat, ter gelegenheid van haar
25-jarig bestaan oen kinderfeest. Den zeer
groot aantal kinderen was aanwezig, terwijl
vele moeders met hun kroost waren mede-
gekomen.
Na de opening door den voorzitter den
heer G. Post-, die alle aanwezigen hartelijk
welkom heette, nam de voorzitter der feest
commissie de heer L. Steeman verder de lei
ding op zich. Medewerking werd verleend
door de Chr. mondaccordeonclub D. S. V.
Onder leiding van den heer Anthonissen
werden verschillende spelletjes gedaan.
Hierna werden ae kinderen op versnape
ringen onthaald. Ook de poppenkast welke
door de heer Anthonissen werd vertoond
was voor de kinderen een groot, vermaak.
D. S. V. gaf nog eenige keurige muziekstuk
jes waarna de kinderen, toen zij een ca
deautje uit de grabbelton hadden gehaald
allen tevreden huiswaarts keerden.
Voor de kinderen, zoowel als voor de
feestcommissie was het zeer zeker een goed
geslaagd kinderfeest.
LIBERTAIR ANTI-MILITARISTISCH
1 MEI-COMITé.
Het Libertair Antimilitaristisch 1 Mei-
Comité belegt op 1 Mei 's avonds een open
bare vergadering in 't gebouw van den Ne
derlandse hen Protestantenbond. Sprekers
zijn de heerer. N. J. Schevmerhorn met als
onderwerp: De beteekenis van den 1 Meidag
en Lud Ma dl ener over: De bevvijdlngsstrljd
der Spaansche arbeiders (toegelicht met een
film).
WEDEROPTREDEN VAN DE DON
KOZAKKEN.
Het Don Kozakken Koor. onder leiding van
Serge Jaroff. dat hier j.l. Dinsdag met groot
succes een concert heeft gegeven, zal op veel
vuldig verzoek op Maandag 1 Mei a.s. nog
een herhaling geven, eveneens in den Stads
schouwburg.
COöP. BOUWVER. „DE EENDRACHT'.
De Coöp. bouwvereeniging „De Eendracht
w.A." hield in het gebouw „Oiympia" haar
jaarvergadering, welke onder leiding stond
van den voorzitter, den heer J. Hage. Het
jaarverslag van den secretaris vermeldde dc
bloei van de vereeniging. Het verslag van den
penningmeester bevatte o.m.: Afgelost werd
5000. Aan schilderwerk werd besteed een
bedrag van 1400. De vereeniging heeft geen
huurschuld. De schuldenlast bedroeg nog
69.000 verdeeld over 73 woningen. Het zie
kenfonds gaf een batig saldo aan van rond
168.
(Ady. Ingez. Med.)
SCHEEPVAARTBERICHTEN
(Adv. Ingez. Med.)
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Indrapoera. uitreis, p. 22 Perim.
Blitar. uitreis. 22 van Djcddah.
Kota Baroe, thuisreis, 22 2 v.m. v. Pt Said.
Tosari, uitreis, p. 21 7 n.m. Malta.
Kota Tjandi 22 van Batavia n. Rotterdam
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN
Alwaki, thuisreis, p. 22 Dungcness.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
Statendam N.-York, n, Rotterdam 22. -1.10
n.m. van Plymouth.
Volendam Rotterdam n. New-York 22 1
n.m. van Boulogne.
Lochgoil 22 van Rotterdam n. San Fran
cisco.
Volendam 22 van Rotterdam n. New-York.
Maasdam. Rotterdam naar New Orleans 20
n.m. van Tampico.
HALCYON LIJN.
Stad Haarlem 22 v. Rotterdam n. Bagnoli.
Rozenburg 21 van Lissabon.
HOLLA ND—WEST- AFRIKA LIJN
Maaskerk 22 v. Rotterdam n. Hamburg.
HOLLAND—OOST-AZIë LIJN
Arendskerk 22 v. Hamburg te Rotterdam.
Ouderkerkthuisreis, 21 van Port Said.
Zulderkerk, thuisreis, 22 van Shanghai.
HOLLAND—AFRIKA LIJN
Springfontein thuisreis, vertr. 22 8 n.m. v.
Antwerpen.
FEUILLETON
Naar het Duitsch bewerkt door
J. VAN DER SLUYS.
(Nadruk verboden).
29)
Zoo'n toon had Traute nog nooit tegen
haar aangeslagen.... Lizzy begreep, dat zij
haar macht overschat had en haastte zich
zoete broodjes te bakken. Onder een stort
vloed van liefkoozende woorden, verzekerde
zij, dat alleen angst en haar zorg voor Trau
te's gezondheid haar ertoe gedreven had.
tegen haar wil te handelen. Maar de anders
nooit falende bekoring van haar vleierij had
voor den eersten keer niet de verwachte uit
werking.
„Laten we er niet verder over praten", ver
zocht Traute koel, toen Lizzy eindelijk zweeg.
„Ik zou alleen nog een ding graag van je
weten: de een of ander heeft Dr. Roggen-
bacht ingelicht over de betrekkingen tus-
schen Gerard Meuven en mij. Kun jij me
misschien ook op het spoor brengen van de-
geen. die het noodig vond zoo indiscreet te
zijn?"
Hoe'n voortreffelijke comediante Lizzy
anders ook was, nu kon ze niets anders doen
dan de oogen neerslaan voor Traute's scher
pen. onderzoekenden blik.
„Neenwaarom zou ik dat kunnen",
antwoordde ze onzeker. Ze voelde zich niet
bepaald op haar gemak, omdat ze niet wist
of de privaat-docent haar, niettegenstaande
zijn belofte, haar misschien toch verraden
had.
„Mogelijk heb je hemzelf, zonder dat je je
ér vei 'bewust was. op een dergelijk vermoe
den gebracht of is hij met Meuven in aan
raking gekomen en heeft hem uitgevraagd".
Zij was woedend op zichzelf, dat zij er zich
niet handiger wist uit te praten, maar zij
was het laatste kwartier zoo overdonderd
door de snelle ontwikkeling der gebeurtenis
sen, dat haar gewone slagvaardigheid haar
in den steek liet. Ze beschouwde het dan ook
als een uitkomst, dat Traute blijkbaar geen
lust had, de ondervraging voort te zetten.
„Ik zou nu graag alleen blijven", brak zij
het gesprek af. „Vader komt toch niet thuis
eten en ik heb geen honger, dus blijf ik de
rest van den dag maar in mijn kamer door
brengen. Je moet me maar excuseeren tot
morgen. Zeg aan Hilda dat ze over een kwar
tiertje bij me komt, dan heb ik een bood
schap voor haar".
Traute's stugge, afwijzende houding had
Lizzy's zelfvertrouwen zoo'n knak gegeven,
dat zij geen enkele poging deed om het ver
loren terrein terug te winnen. Ze bepaalde
zich ertoe, de vermoorde onschuld te spelen.
„Ik zal wel zorgen mij geen tweeden keer
tegen je wenschen te verzetten", pruilde ze.
„Als de eenzaamheid je liever is dan mijn ge
zelschap, dan zal ik me niet aan je opdrin
gen. Ik hoop alleen maar dat je morgen in
een beter humeur zult zijn".
En met haar neusje in den wind, liep ze de
deur uit.
Toen Hilda een kwartier later binnenkwam,
gaf Traute haar een brief, waarvan het adres
den naam Gerard Meuven bevatte.
„Breng dezen brief dadelijk naar de bus",
zei zij, „als je terugbent, moet je zorgen dat
ik door niemand gestoord wordt. Wanneer er
visite voor mij mocht komen, dan zeg je
maar, dat ik me niet erg prettig voel en nie
mand kan ontvangen. Als ik iets noodig heb,
of wat wil eten of drinken, zal ik wel bellen".
Ze begeleidde het meisje tot de deur en
draaide den sleutel in het slot om. Toen was
het echter met haar kalmte, die ze. na Itöm -
hild's vertrek zoo bewonderenswaardig had
weten te bewaren, gedaan. Ze wierp zich op
nieuw op den divan en wild-snikkend ver
borg ze haar gezicht in de kussens.
XIV.
Het was den volgenden avond, ongeveer een
half uur voor sluitingstijd, toen de eerste
kassier Berckholz, met een lichtelijk-onthutst
gezicht Ludwig Falkenhayn's privé-kantoor
in het imposante bankgebouw binnentrad.
„Neemt U mij niet kwalijk, dat ik stoor,
mijnheer", verontschuldigde zich de oudge
diende, die zich in de warme sympathie van
den directeur mocht verheugen, „maar er
is iets, dat mij in groote verlegenheid
brengt'.
„Dan moet liet wel iets heel ingewikkelds
zijn", antwoordde de bankier met een welwil
lend lachje. ..ik herinner me tenminste niet,
mijnheer Berckholz. dat U zich door moei
lijkheden van de wijs hebt laten brengen
„Ik moet bekennen dat ik mij aan een
groote nalatigheid heb schuldig gemaakt,
mijnheer! Ik heb vanmiddag een biljet van
duizend roebel gewisseld en ben zoo dom ge
weest niet eerst in de recherehelijsten te kij
ken. En toen ik het zooeven, bij het opmaken
van de kas deed, kwam ik t.ot de onaange
name ontdekking dat het biljet als gestolen
opgegeven is! Misschien wilt u zichzelf even
overtuigen?"
De kassier legde het bijna nog nieuwe bil
jet en een met rijen nummers bedrukt vol
papier op de schrijftafel neer. Ludwig Fal
kenhayn. van wiens gezicht dc glimlach on
middellijk was verdwenen, vergeleek zwijgend
de nummers en leunde toen met een onge
duldig schouderophalen achterover in zijn
stoel.
„Het is zeer te betreuren, dat dit gebeurd
is. En ik had, eerlijk gezegd, gedacht, dat U
wel de laatste persoon was. wlen zooiets kon
overkomen, mijnheer Berckholz! Maar ik be
grijp eigenlijk niet waarom u zich tot mij
wendt, kaskwesties behooren tot het depar
tement van mijn collega Bernmüller: -.'.at
hoef ik U toch warempel niet te vertellen!"'
..Ik vraag U nogmaals excuus, mijnheer.
dat zou ik natuurlijk ook gedaan hebben,
als.... het niet juffrouw Dclvcndal was ge
weest, die het biljet aan de kas heeft gewis
seld".
Falkenhayn ging met een ruk overeind zit
ten en in zijn stem klonk een mengeling van
ongeloof en verbazing:
„Juffrouw Delvendal? De gezelschapsdame
van mijn dochter? Bent U het slachtoffer ge
worden van gezichtsbedrog of tijdelijke ver
strooidheid of iets dergelijks, mijnheer
Berckholz?"
„Daar is geen sprake van, mijnheer! En
juffrouw Delvendal zal het ook direct beves
tigen. Zij kwam omstreeks drie uur aan het
loket en ze vertelde mij nog, dat zij aan het
winkelen was. maar dat ze in geen van de
zaken waar zij was geweest het biljet had
kunnen wisselen, omdat het bedrag te groot-
was. En daar zij zich toch in dc buurt van de
bank bevond, was zc maar hierheen gekomen,
zei ze. Ik had natuurlijk niet het minste be
zwaar om aan het verzoek van juffrouw Del
vendal te voldoen en doordat zij nogal haast
scheen te hebben, vroeg zij of ik haar vlug
wilde helpen en verzuimde ik de recherche-
lijsten na te zien".
Falkenhayn, op wiens gezicht een entstem-
de uitdrukking was gekomen, schudde het
hoofd.
„Zonderling! Heeft juffrouw Delvendal U
bijgeval ook meegedeeld hoe zij zelf in het
bezit van het biljet gekomen is?"
„Neen. Zij verzocht mij alleen nogde
kassier zweeg abrupt cn vervolgde toen,
eenigszins verlegen: „Och. neemt mij niet
kwalijk, dat moest ik eigenlijk niet verhalen."
„Hoe heb ik het nu met U?" klonk het ge
prikkeld. „Waarom kunt U mij niet vertellen
wat er tusschen U en mijn huisgenoote be
sproken is? Er valt toch niets te verbergen?"
„Juffrouw Delvendal heeft mij gevraagd
niet tegen U te zeggen, dat ze hier dat biljet
heeft gewisseld", bekende de kassier, „omdat
zij, zooals zij schertsend opmerkte, liever niet
ondervraagd wilde worden, naar clc herkomst
van haar rijkdommen".
„Dat was, zooals vanzelf spreekt, maar een
grapje en als zoodanig hebt U het ongetwij
feld ook opgevat. Maar dat neemt niet weg
dat het een vervelende geschiedenis is en het
doet mij plezier, dat U zich tot mij en niet tot
mijnheer Bornmüller gewend heeft. Van
welk misdrijf zou het biljet afkomstig zijn
volgens de politie?"
„Van een diefstal, die op 30 Augustus van
dit jaar gepleegd is in het gebouw van de
Centrale Russische Machine- en Motoren-
fabriek te Charkow. Er schijnt bij die gele
genheid een aardigen duit gestolen tc zijn1"
Falkenhayn, die het biljet werktuigelijk
tusschen zijn vingers heen en weer bewoog,
staarde in gedachten voor zich uit. Eindelijk
scheen hij een besluit genomen te hebben.
„Laat U mij het biljet zoolang houden,
mijnheer Berckholz". verzocht hij. „Heeft U
al met iemand anders over het voorval ge
sproken?"
„Neen mijnheer, met niemand".
„Uitstekend. Het is ook niet noodig dat
buiten ons beiden, voorloopig iemand van
deze geschiedenis hoort. Het spreekt overi
gens vanzelf dat de zaak volgens de wette
lijke voorschriften behandeld moet worden.
Maar ik stel er prijs op dat persoonlijk te
doen en U van alle zorg en verantwoordelijk
heid te ontlasten. Maar uw kas moet natuur
lijk kloppen en daarom zal ik het bedrag van
het gewisselde bedrag zoolang uit mijn eigen,
zak voorschieten".
Hij greep naar een op de schrijftafel lig
gend chequeboekje en schreef een cheque uit
voor het bedrag, dat Berckholz hem opgaf.
„Ziezoo!" zei hij, den kassier de chemie
overhandigend, „voor u is deze onplezierige
kwestie hiermee afgedaan. Breekt U zich er
maar niet langer het hoofd over
(Wordt vervolgd).
