De Communistische
Gekozenen.
Hel Belakqti\ksle
50e Jaargang No. T5299
Veracfttfnl dageÏTjIcs, BefiaTve op Zon- en Feesftfegen
Woensdag 10 Mei 1933
HAARLEM S DAGBLAD
l&ectaec R. W. PEESEBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V.
Hoofdrodacteopt ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper,*edc-**2S, per-maa«L/ 1.10, per 3 maanden
0*325, franco per post ƒ335, losse nrs. 0.06- GerHustreerd Zondagsblad:
■per week ƒ0.05, per maand ƒ1122, per 3 mnd. 065. franco per post 0-72^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13382 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j5 regels ƒ1.75, elke regel meer 035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onre Groentjes
(iederen d3g) 1—3 regels ƒ0 30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
Beide inlanders blijven waarschijnlijk
buiten de Kamer.
(•Van onzen parlementairen correspondent).
DEN HAAG, 10 Mei.
De regeering heeft maatregelen genomen,
tengevolge waarvan de derde gekozene der
communistische groe-o, Alimin, die, zooals be
kend geen Nederlanasch onderdaan meer is,
verhinderd zal worden zich hier te lande te
vestigen. Hem zal als ongewenschten vreem
deling het verblijf hier te lande worden ont
zegd. Daarom wordt dezen inlandschen com
munist de mogelijkheid ontnomen zich op
nieuw het Nederlanderschap te verwerven,
ten einde daarmede te kunnen plaats nemen
in het Parlement.
Voorts achten bevoegde kringen het niet
aannemelijk, dat de overheid Sardjono uit
het boven-Digoelkamp zal ontslaan; men
weet, dat hij dan oogenblikkelijk overgaat
tot het prediken van onrust. Er wordt onder
scheid gemaakt tusschen het recht, dat
iemand heeft om gekozen te worden tot lid
der Kamer en het practische gebruik, dat
daarvan gemaakt kan worden wanneer
een gekozene ziek is, kan hij van zijn recht
ook geen gebruik maken. M.a.w. wanneer
iemand een algemeen recht heeft om gekozen
te worden, beteekent dit niet, dat onder alle
omstandigheden ook moet gezorgd worden,
dat hij dat recht kan uitoefenen. In casu: de
heer Sardjono is wegens ernstige oproer-
pogingen geïnterneerd en, zoo wordt betoogd,
hij heeft daarmede zelf bewerkt, dat hij
zijn recht niet kan uitoefenen. De overheid
kan-niet veroorloven, dat de heer Sardjono
weer oogenblikkelijk overgaat tot het predi
ken van oproer. Zij zal hem in Boven-Digoel
houden. Zooals zij ook destijds aan Dr. Man-
goenkoesomo niet toeliet Banda te verlaten,
toen hij tot lid van den Volksraad is gekozen
geworden.
DE OPENING DER KAMERS.
KOELE PLECHTIGHEID.
De opening der Kamer was een vrijwel
koude gebeurtenis. Het geheel leek als twee
-druppelen water op de sluiting van Zaterdag
dezelfde minister, dezelfde commissie van
in- en uitgeleide vrijwel, een openingsrede;
waaraan het kernachtige van een program
volledig ontbrak.
Alleen de Kamer zag er anders uit.
Er waren vele nieuwe gezichtenwaar
aan men nog wennen moet.
Na de opening had er een zeer korte ver
gadering plaats. Er werd een commissie be
noemd voor het onderzoek der geloofsbrie
ven. Daarin kregen zitting de heeren Bon-
gaerts de Wilde Joekes en v d. Waerden be
nevens mej. Katz.
Op Woensdag zal deze commissie wel met
haar rapport gereed zijn. En heeft de eeds
aflegging' plaats.
Ook de Eerste Kamer hield een formeele
Vergadering. De president hield zijn gebrui
kelijke rede nu hij door de Koningin weer tot
president was benoemd. Deze rede luidde:
„Der Koningin mocht het behagen, mij ge
durende de zitting die heden aanvangt te
benoemen tot voorzitter van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal.
Mijn erkentelijkheid deswege jegens Hare
Majesteit is groot.
Onder zeer bijzondere omstandigheden
aanvaard ik mijn ariibt.
Is immers eenerzij ds het mij toegemeten
tijdsbestek kort, anderzijds hebben de raads
lieden van de Kroon hun portefeuilles ter be
schikking van de Koningin gesteld.
Ik spreek den hartgrondigen wensch uit,
dat de ministerieele crisis spoedig die oplos
sing vinde, welke onder Gods zegen strekken
moge tot heil van het zoo dierbaar vader
land".
Toen werden de commissies samengesteld.
Tot leden van de huishoudelijke commissie
werden gekozen de heeren Van Lanschot en
Polak.
Gekozen werden tot leden van de Gemeng
de commissie voor de stenografie de heeren
Slingenberg. Janssen en T"an Citters.
De voorzitter benoemde tot leden van de
commissie voor de verzoekschriften de hee
ren Heerkens Thijssen. Danz, Droogieever
Fortuyn, de Vos van Steenwij k en van Asch
yan Wijk.
En tot voorzitters der afdeelingen kozen
deze resp. de heeren v. Sasse v. IJsselt, Mi
ch iels van Kessenich, Janssen, v. Citters en
v. Lanschot; tot onder-voorzitters de heeren
ter Haar, Polak, de Vlugt-, Diepenhorst en de
Gijselaar.
DE ANONIEME BRIEF-
SCHRIJVERIJ.
WINTERSWIJKSCH PREDIKANT
AFGEZET.
De Win terswij ksche predikant, die ter
zake van de anonieme briefschrijverij tot ge
vangenisstraf is veroordeeld, is door de Pro
vinciale Synode van Gelderland van de Ned.
Herv. kerk uit zijn ambt ontzet.
DOOR AUTO AANGEREDEN EN
GEDOOD.
ARTS TE OOSTERBEEK VERONGELUKT.
Dinsdagmiddag omstreeks half twee is op
den Utrechtschestraatweg te Oosterbeek een
doodelijk ongeluk gebeurd. Toen de zenuw
arts C. H. .Sissingh omstreeks dien tijd op
zijn motorrijwiel den straatweg overstak,
werd hij door een in de richting Arnhem rij
dende auto overreden en op slag gedood.
De politie heeft het lijk naar Arnhem ver
voerd. De auto waarvan het nummer bekend
is, is doorgereden, doch later te Arnhem aan
gehouden. De bestuurder, die uit Noord-Hol
land afkomstig is, is ter beschikking van de
politie te Oosterbeek gesteld, die het onder
zoek in deze aangelegenheid voortzet.
MAATREGELEN TEGEN DE
COMMUNISTEN?
BIJ V.-D. FRACTIE NIETS IN
VOORBEREIDING.
Wij' citeerden een bericht van De Tijd, dat
Vrijheidsbond en Vrijzinnig Democraten
maatregelen in voorbereiding hadden tegen
het optreden der communisten in het parle
ment.
Onze Haagsche correspondent heeft zich
hierover tot mr. A. M. Joekes. lid v. d. Ka
merfractie. gewend, die hem meedeelde, dat
in dé vrijzinnig democratische fractie nog
met geen woord gesproken is over een of
anderen maatregel tegen de communisten.
NOG GROOTE GOUDDEKKING
AANWEZIG.
ONDANKS ONTTREKKING AAN DE
NED. BANK.
De goudonttrekking aan de Nederlandsche
Bank in de afgeloopcn week bedroeg naar het
Handelsblad meldt 47.3 mill, gulden. Ondanks
de jongste onttrekkingen is de gouddekking
van alle direct opeischbare verplichtingen
thans nog 77.61, d. i. nauwelijks veranderd
vergeleken met de vorige week. terwijl de
hoogste dekking, die ooit bereikt is, 82.21'$
bedroeg. Derhalve is de teruggang van slechts
geringe beteekenis.
EEN NIEUW DEPARTEMENT?
VERZOEK VAN DE BOERENBONDEN.
De besturen van de samenwerkende Boe
renbonden in Nederland hebben de Koningin
per brief verzocht in het thans te formeeren
kabinet een afzonderlijk ministerie van
landbouw te willen opnemen, met daaronder
een bekwaam en alleszins deskundig direc
teur-generaal.
Het vraagstuk van den landbouw moet h.i.
zoo belangrijk worden geacht, dat uitgaven
voor instelling van een dergelijk goed ge
outilleerd ministerie alleszins zijn gewettigd.
ENGELSCHE WAARDEERING
VOOR NEDERLAND.
DE KLANT VAN DE MEESTE WAARDE
LONDEN, 10 Mei (Reuter). In een arti
kel in de „Times" noemt het conservatieve
Lagerhuislid, Sir Wilfrid Sugden, Nederland
de klant van de meeste waarde voor Enge
land.
In het jaar 1932 nam Nederland, wat den
invoer van Engelsche goederen per hoofd
aangaat, de tweede plaats in. De eerste
plaats werd door Australië ingenomen.
Sugden verklaarde te hopen, dat Enge-
lanr bij de commercieele onderhandelingen
met andere landen aan deze geen voordee-
len zou geven, die den Nederlandschcn uit
voer naar Engeland zoudèn doen vermin
deren.
BERLIJNSCHE STUDENTEN
PROTESTEEREN.
RUMOER IN EEN BIOSCOOP.
BERLIJN, lo Mei Wolffbureau) Tijdens
een opvoering in het Metropol-Theater pro
testeerde een veertigtal studenten tegen voor
stellingen over het studenten-leven. Zij toon
den op zeer luidruchtige wijze hun misnoe
gen en maakten veel rumoer, teneinde ver
dere vertooning te verhinderen.
Toen zij hierin niet slaagden, verlieten zij
na de tweede acte de zaal. waarna geen
rustvertoring meer plaats vond. Veertien stu
denten werden door de politie in arrest ge
steld.
GANDHI'S JOODSCHE VOLGELINGE
PESNA, 10 Mei (Reuter) De Joodsche
volgelinge van Gandhi, Fraulein Margaret
Spiegel uit Duitschland, die tegenlijk met
den Mahatma met vasten begonnen was,
heeft weder voedsel tot zich genomen.
MANIPULATIES TEGEN
DEN GULDEN.
Justitie zal streng onderzoek instellen
Naar wij vernemen, heeft de Officier van
Justitie te Amsterdam aan ae hoofdstede
lijke politie een diepgaand onderzoek opge
dragen naar de, in den laatsten tijd opge
doken berichten, volgens welke door buiten-
landsche elementen aanvallen worden onder
nomen op de positie van onzen gulden.
BLOEMBOLLENCULTUUR.
DE UITVOERING VAN HET SANEERINGS-
PLAN.
Naar het Weekblad voor Bloembollencul
tuur verneemt zal de door de regeering noodig
bevonden registratie der bedrijven en inven
tarisatie van de beplante oppervlakte met
hyacinthen, narcissen en tulpen zeer spoedig
ter hand genomen worden. Door het Depar
tement zijn de voorbereidende maatregelen
reeds aangevangen. De registratie zal ge
meentewijze geschieden onder leiding van de
burgemeesters, die door vakkundige contro
leurs zullen worden bijgestaan.
Te Haarlem zal een bureau voor den regee-
ringscommissaris worden ingericht, van
waaruit voorzien wordt in de regeling van
het toezicht op den export. Alles wordt met
den meesten spoed voorbereid om de vertra
ging die reeds ontstaan is, zooveel mogelijk
ongedaan te maken.
WINKELIERSTER OVERVALLEN
MISLUKTE ROOF TE ROTTERDAM.
Dinsdagmiddag hebben twee mannen de
winkelierster mej. Lettink, die een zaak in
ijzerwaren te Rotterdam heeft, in de Mare
takstraat in haar winkel overvallen, waarbij
zij getracht hebben de kas te rooven. De
juffrouw verzette zich hevig, zoodat de over
vallers zonder buit, moesten vluchten, ach
tervolgd door de juffrouw.
Buiten hebben eenige omstanders de kerels
acl-.ervolgd, waarop een van hen gegrepen
werd en aan de politie kon worden over
geleverd.
In den avond werden nog twee medeplich
tigen een hunner had op den uitkijk ge
staan gearresteerd. De daders zijn 23, 20
en 24 jaar.
Zij zullen ter beschikking van de justitie
worden gesteld.
DE VERBETERING VAN ONZE
BRUGGEN.
DE EENDJESPOOKTBRUG WELDRA
GEREED.
De verbreedingswerkzaamheden aan de
Eendjespoortbrug zullen weldra afloopen;
deze verbreede en verbouwde brug is spoe
dig geheel klaar.
Nadat de rails waarop eenige dagen
gewacht was gelegd waren kon het be-
tondek worden gestort. Dat is reeds ge
schied en nu zal spoedig het rij dek worden
gelegd.
Van de Kampervest over deze brug is nu
dubbeltramspoor gelegd, in een ruime bocht.
Aan weerskanten van den bestaanden
middenpijler van de Langebrug is thans een
massief vierkant betonblok aangebracht,
waarop de ijzeren steun van de nieuwe klap-
brug komt te rusten. De ijzerconstructie is
zoo goed als klaar: binnenkort wordt met
de montage een begin gemaakt.
Naar wij vernemen moet de nieuwe brug
op 1 Juli klaar zijn.
aal Godc.:. 'is in Spanje een omwente
ling poogde te bewerkstelligen doch
gearresteerd werd.
TWEEMAAL ONTSNAPT.
AGENT SCHIET OF EEN VLUCHTELING.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag,
tegen half een, zagen twee agenten op den
Rijksstraatweg ter hoogte van het Haar
lem-terrein. een man die zonder licht fiet
ste. Zij gelastten hem te stoppen, waaraan
hij geen gevolg wenschte te geven, doch in
tegendeel in volle vaart in de richting Vel-
sen verdween. Een der agenten zette hem
achterna, doch het mocht hem niet gelukken
den vluchteling te achterhalen. De man ver
dween in de duisternis over de Haarlcm-
sche grens.
Eenigen tijd later zag de agent hem ten
tweede male. Dit keer was hij te voet en
hield het rijwiel aan de hand. Het bleek een
damesrijwiel te zijn, waardoor het vermoe
den dat men met een rijwieldief te doen
had versterkt werd.
De agent beval hem mede te gaan naar
het politiebureau, doch daartegen verzette
de man zich. Hij gooide dc fiets neer, met
de woorden: „Neem de fiets maar mee" en
trachtte te ontkomen. De politieagent som
meerde hem toch te blijven staan en riep:
„Sta of ik schiet".
Aan deze sommatie gaf hij geen gehoor.
De agent heeft een schot gelost, doch waar
schijnlijk zonder hem te raken. De man is
althans ten tweede male ontkomen.
Een onderzoek wordt ingesteld.
GENERAAL BALBO NAAR ONS
LAND.
MET 24 ITALIAANSCHE VLIEGTUIGEN.
Naar het Corr. Bureau verneemt, vertoeft
enkele dagen te 's-Gravenhage de heer A. A.
R. Senzadenari, luchtvaartattaché bij de
Italiaansche legatie te Berlijn, met het oog
op de voorgenomen reis van 24 vliegtuigen
der Italiaansche luchtmacht naar de Verec-
nigde Staten van Noord-Amerika, waar zij
zullen deelnemen aan de wereldtentoonstel
ling. welke te Chicago wordt gehouden. Op
hun doorreis naar Chicago zullen de Italiaan
sche vliegtuigen in ons land dalen. Tegen het
einde dezer maand of begin der volgende
worden zij te Schellingwoude bij Amsterdam
verwacht. Ook op de terugreis van Amerika
naar Italië zullen de vliegtuigen Schelling
woude aandoen. De Italiaansche minister van
Luchtvaart, generaal Balbo, zal de reis mede
maken.
De heer Senzadenari is vergezeld van den
kapitein der Italiaansche luchtmacht Babbi,
die te Amsterdam zal blijven, ten einde een
en ander te regelen. Dinsdagmiddag heeft de
heer Senzadenari een bezoek gebracht aan
den chef van den Marinestaf, schout bij nacht
De Graaff.
Ter nagedachtenis aan Paul Doumer, die een jaar geleden door een moordaanslag om het
leven kwam., heejt de Fransche president Albert Lebrun een rede aan het graf van
zijn voorganger gehouden.
Algemeene. staking in Spanje.
(2c blad le pap.)
Opzienbarende inbeslagneming in Duitsch
land. Het vermogen van S. P. D. en Rijks-
banier geannexeerd.
(2e blad. le pap.)
De verplichting tot vlecschdcstructie weer
drie jaar uitgesteld.
(2e blad. 2e pag.)
De politic zal een streng onderzoek instellen
naar dc manipulaties tegen den gulden.
(lo blad,lo pag)
Nachtelijke achtervolging in Haarlem-Noord.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN', ENZ.
Speciale correspondentie; l it de Spaansohe
republiek. Onrust door daden van geweld.
(2c blad le pag.)
Van onzen parlementairen medewerker: De
communistische gekozenen. Reide inlanders
blijven waarschijnlijk buiten de Kamer.
(le blad. le pap.)
H. G. Cannegieter. Filmnieuws. „Ik ben een
vluchteling*'.
(2e blad. 3e pap.)
J. B. Schuil; Het tooncel. „Haar laatste wil",
door Thalia.
(2e blad, 3c pag.)
Bridgerubriek.
(2e blad, 3c pag.)
J. N. Langs de Straat: Automarkt.
(le blad, 3e pag.)
Nieuwe uitgaven.
(le blad, 3c pag.)
HOE DUITSCHLAND ZICH ZELF
BENADEELT.
FRANKRIJK VAART ER WEL BIJ.
De Intransigeant meldt, naar de N.R.C. uit
Parijs verneemt, dat vele Fransche expor
teurs wel varen bij de boycot, die Joodsche
importeurs over Duitsche artikelen uitgespro
ken hebben. Het comité ter verdediging van
dc in Duitschland vervolgde Joden cleelt mee,
dat vele buitenlandsche firma's hun in
Duitschland geplaatste bestellingen ongedaan
gemaakt hebben en zich tot de Fransche fa
brikanten wenden. Die orders betreffen voor
al chemische, pharmaceutischc en metaal-
producten. De buitenlandsche Kamers van
Koophandel te Parijs ontvangen eveneens
vele aanvragen om voorlichting aangaande
Fransche uitvoermogelijkheden.
Volgens het blad wordt vooral de Neder
landsche Kamer daardoor overstelpt. Ze
vraagt de Fransche exporteurs rechtstreeks
met de Nederlandsche firma's in verbinding
te brengen, die in Frankrijk willen inkoopen,
wat ze voortaan niet meer door Duitschland
geleverd willen hebben. En de Intransipeant
voegt erbij, dat Nederlandsche handelaars
lieten weten Fransche goederen te willen
koopen. zelfs als ze 10 pet. duurder zouden
zijn dan dc gelijksoortige Duitsche. Het be
treft apothekers-, fotografische, optische,
automobiel- en tcxtiel-artikelen evenals
allerlei machines.
En deze kansen bieden zich niet alleen in
ons land voor den Franschen handel aan.
FORMULE VOOR HET
DOUANEBESTAND.
ZAL ROOSEVELT WORDEN AANGEBODEN.
LONDEN, in Mei (Reuter) De verklaring
van minister-president MacDonald in het La
gerhuis over de goede vooruitzichten voor
een Engelsch-Amerikaansche overeenkomst
inzake het douane-bestand, berust op een
formule, welke door Norman Davis. Sir John
Simon en minister Runciman is opgesteld on
welke gisterenavond aan president Roosevelt
is overgebracht.
Indien president Roosevelt met deze for
mule accoord gaat. zal deze aan de landen,
die aan de Economische Wereldconferentie
deelnemen, worden medegedeeld.
De hoofdmoeilijkheid bij het opstellen der
formule bestond in den Engelschen eisch, dat
de hangende commercieele besprekingen tus
schen Engeland en andere landen niet door
het douane-bestand gestoord mogen worden.
DE „SYMBOLISCHE HANDE
LING" IN DUITSCHLAND.
GOEBBELS SPREEKT BIJ HET AUTO-DA-Fé.
BERLIJN. 9 Mei. (V. D.) De actie der Ber-
lijnsche studenten tegen de on-Duitsche boe
ken zal, naar door deze kringen wordt mede
gedeeld, „Woensdag onder het motto: .Ont
waken van den Duitschen geest" haar be
kroning vinden door een symbolische hande
ling".
Na een toespraak van den uit Dresden ont
boden professor Baeumler, welke om zeven
uur 's avonds in de universiteit zal worden
gehouden over „hoogeschool, wetenschap ca
staat", zal om negen uur op den Hegelplatz
een fakkeloptocht van de studenten worden
opgesteld. Deze zal langs het Kaiser Frie-
drich Museum naar het studentenhuis in de
Oranienburgcrstrasse trekken, waar de wa
gens met de „on-Dultschc lectuur" zullen
worden afgehaald. De optocht zal dan met
vlaggen, muziek, en spreekkoren naar het
plein bij de Opera Unter den Linden trekken.
Tegenover de universiteit zal een brandstaoel
worden opgericht, waarin de boeken, welke
verbrand zullen worden, zullen worden ge
worpen.
Rijksminister Dr. Goebbels en de leider der
studenten zullen in toespraken wijzen „op
de symbolische beteekenis van deze gebeur
tenis".
