B
MANN
módetkefkeuMeH
Bezuinigt Uw uitgaven
35° ff
69c TSI
1 1-45
2 2.95
,,'t Woonhuis", Koninginneweg 10
Advedeetek doei Vetkezen.
Pastol Verovert Nederland
maakt blanke tanden
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 11 MEI 1933
HULP AAN JOODSCHE
INTELLECTUEELEN.
Waarheen, waarheen?
HOOGLEER AKEN WERKEN
INTERNATIONAAL SAMEN.
Over de oprichting van een Comité van
Nederlandsche hoogleeraren ten behoeve van
Joodsche studeerenden en afgestudeerden uit
Duitschland, heeft een vertegenwoordiger
van het Persbureau Vaz Dias een onder
houd gehad met den Secretaris van genoemd
Comité, Prof. Dr. H. Frijda, waarin deze hoog
leeraar omtrent de werkzaamheden van het
Comité eenige nadere mededeelingen heeft
gedaan.
Om mogelijk misverstand met betrekking
tot de samenstelling van het Comité te voor
komen dient te worden vooropgesteld, aldus
de zegsman, dat het gevormde comité een
werkcomité is. Wij hebben met het oog daar
op den omvang er van opzettelijk moeten
beperken en hoofdzakelijk het oog er op ge
richt, dat hoogleeraren van alle universitei
ten en hoogescholen van ons land, zooveel
mogelijk over de verschillende faculteiten
verdeeld, in het comité zitting hadden. Het is
thans reeds voldoende gebleken, dat met de
oprichting van het Comité in een werkelijke
behoefte is voorzien. Tot ons comité wenden
zich tallooze intellectueelen, die door de ge
beurtenissen in Duitschland zijn getroffen en
die raad en inlichtingen noodig hebben.
Onder hen zijn vooral twee groepen te on
derscheiden. Ten eerste de groep van hen,
die op grond van de wettelijke bepalingen
of de feitelijke verhoudingenhun studie in
Duitschland niet kunnen voortzetten en
daardoor thans voor de vraag zijn gesteld
waar, op welke voorwaarden en onder welke
omstandigheden daartoe elders voor hen ge
legenheid bestaat; vervolgens die van de tal
looze intellectueelen, wien het op grond van
hun joodsche afstamming niet meer mogelijk
is hun beroep in Duitschland uit te oefenen.
Het is telkens weer hetzelfde relaas, dat de
tragiek der feiten behelst: de advocaat, veelal
met lange jaren practijk, die niet meer tot
het rechtsgebouw toegelaten wordt, de medi
cus, wien de fondspractijk ontnomen is en
bij wien ook de andere patiënten de een na
de ander wegblijven of die, na jarenlang aan
een ziekenhuis verbonden te zijn geweest,
plotseling gedwongen is heen te gaan, de
leeraar, de werker aan een wetenschappe
lijke instelling, die uit hun betrekking zijn
ontslagen en die allen, van hun bestaan be
roofden in vertwijfeling omtrent de toekomst
van zich en hun gezin, tot ons komen met
de vraag: waarheen?
Voor ons Comité was, derhalve aller
eerst de taak weggelegd, een inlichtingen
dienst te organiseeren. Wij hebben getracht
ons zoo spoedig mogelijk op de hoogte te
stellen van de bepalingen, die in de verschil
lende lan'clen gelden omtrent de toelating
van vreemdelingen tot het afleggen van
examens aan universiteit of hoogeschooT,-om
trent de eventueele vrijstelling van bepaalde-
examens op grond van examens, die reeds
in Duitschland zijn afgelegd en omtrent de
toelating van de -verschillende intellectueele
beroepen. Thans zijn wij bezig een beknopt
overzicht^ van deze be pa linger^ in- de ver
schillende landen samen te stellen, dat zoo
spoedig, mogelijk voor geïnteresseerden ver
krijgbaar zal worden gesteld.
Het gemeentebestuur van Amsterdam heeft
ons een aantal lokalen in het gebouw Spui
straat 239 ter beschikking gesteld, die door
enkele firma's hier ter stede belangeloos voor
onze doeleinden zullen worden ingericht.
Enkele dier lokalen zullen dienen als re
creatieruimte voor de intellectueelen tijdens
hun verblijf alhier. Voorts is in dit gebouw
ook het bureau van ons Comité onderge
bracht, dat de gevraagde inlichtingen ver
schaft.
Het voornaamste werk van ons Comité
Is uiteraard mede te arbeiden aan de voor
bereiding van de daadwerkelijke hulp. Ten
einde de daarvoor onontbeerlijke organisatie
te vestigen, heeft dezer dagen een bijeen
komst plaats gehad, van een aantal hoog
leeraren uit verschillende landen, waar on
der anderen besloten is te bevorderen dat
een soortgelijk comité als hier ook in andere
landen, in en buiten Europa, zal worden op
gericht en dat de verschillende nationale
comité's vervolgens aan het vraagstuk der
hulpverieening aan Joodsche intellectueelen
in gemeenschappelijk overleg hun aandacht
zullen wijden.
In de genoemde bijeenkomst is in het bij
zonder de vraag ter spreke gekomen om
trent de hulp aan de Duitsche geleerden, die
zich tengevolge van de gebeurtenissen in
Duitschland thans in een ernstigen geeste
lijken en vaak ook stoffelijken nood bevin
den. Het was de eenparige overtuiging der
aanwezigen dat al het mogelijke moet wor
den gedaan, teneinde de collega's uit Duitsch
land, onder wie zich zoo vele mannen met
er wereldreputatie bevinden, voor het werk
van wetenschap en beschaving te behouden.
De grootste moeilijkheden biedt vooral
uiteraard het vraagstuk van de hulpverlee
ning aan de duizenden afgestudeerden, de
juristen, artsen, leeraren, die plotseling uit
hun beroep zijn gestooten en van hun be
staan zijn beroofd.
Onder de huidige economische omstandig
heden en bij de overvuldheid der intellec
tueele beroepen is de kans op een existentie
in eenig land van Europa vrijwel uitgeslo
ten te achten. Overal dwingen de belangen
der overeenkomstige bevolkingsgroepen in
eigen land er toe, de poorten voor den vreem
deling te sluiten. Juist dezer dagen zijn in
Frankrijk bepalingen in werking getreden,
waardoor de uitoefening van het beroep van
dokter, daaronder ook begrepen dat van
tandarts, uitsluitend aan Fransche staats
burgers is voorbehouden, terwijl bovendien
bezitters van vreemde diploma's, indien zij
het „doctorat d'Etat" begeeren, op grond
waarvan zij zich in Frankrijk als arts kunnen
vestigen, alle examens, ook dat tot toelating
tot de universiteit, zullen moeten overdoen.
Ons land heeft aan de uitoefening van be
paalde intellectueele beroepen door vreem
delingen tot dusverre nog het minst moei
lijkheden in den weg gelegd.
Het is echter niet anders te verwachten,
dan dat ook hier het roer zal worden omge
gooid, indien van de gebeurtenissen in
Duitschland een ernstige verscherping van
den strijd om het bestaan voor de eigen be
volking zou moeten worden gevreesd.
Onder deze omstandigheden zal het der
halve vooral de taak zijn naar gebieden te
zoeken, waar aan medicichemici, physici,
menschen met juridische scholing, enz., nog
behoefte bestaat. Dat het aantal van hen
die op deze wijze in staat zullen zijn hun be
roep voort te zetten, groot is, valt echter niet
te verwachten. De hulp voor het overgroote
deel der getroffenen zal daarom tenslotte
moeten bestaan in de verzorging van een
systematische emigratie, die in samenwer
king met de thans gevestigde centrale hulp
organisatie te Amsterdam zal moeten wor
den voorbereid.
Aan het werk der hulpverleen in g worden
thans alle krachten gewijd. Het ware echter
ijdel te ontveinzen, dat het tot stand brengen
ervan met vele en groote moeilijkheden ge
paard zal gaan. Een lange tijd is noodzake
lijk ermede gemoeid. Wij beseffen ten volle
hoe ontzettend zwaar het wachten valt aan
hen, die aan werken gewoon, nu plotseling
tot lediggang zijn gedoemd, doch bovendien
veelal onmiddellijk bedreigd door het zwaard
van den nood. Toch moeten wij steeds op
nieuw en met alle kracht er op aandringen
dat men, zoolang een bestaan elders niet is
verzekerd, Duitschland niet anders dan in
het geval van dringende noodzakelijkheid
verlaat.
Al het uiterste zal worden gedaan om de
massale ellende te verzachten. Wij hebben
grond om aan te nemen, dat het besef daar
van voor de getroffenen in deze tijden reeds
een groote zedelijke steun beteekent.
DE TREK VAN DEN BOEREN
ZWALUW.
RESULTAAT VAN DE WAARNEMINGEN.
Trek van de boerenzwaluw.
De Ned. Phaénologische Vereeniging deelt
het volgend resultaat mede van de enquête,
bewerkt door den heer G. Wolda, over den
trek van dé boerenzwaluw.
De algemeene medewerking van de pers,
gevoegd- bij de even algemeene belangstelling
voor onze populaire zwaluw, heeft geleid tot
het bijeenbrengen van een zeer uitgebreid
waarnemingsmateriaal: niet minder dan
ruim 1112 berichten kwamen in; zij betref
fen meer dan 4600 vogels. Het resultaat van
de enquête-"Wordt in het volgendè kort
weergegeven:
De eerste zwaluw is gemeld op 28 Maart te
Winterswijk, vervolgens telkens één op 3, 4
en 5 April, twee op 6 April, zes' op 7 April en
15 op 18 April. Deze 27 voorloopers wezen
merkwaardigerwijze reeds direct de banen
aan, dié de groote massa's zouden volgen.
De eigenlijke trek begon op 9 April, toen de
zwaluw van 67 plaatsen werd gemeld. De vol
gende acht dagen 1017 April hadden resp.
63, 125, 155, 125, 56, 52 37 en 48 meldingen,
daarna in de week van 18-24 April nog 72 en
ook toen was de trek nog niét geheel voor
bij. Het hoogtepunt was dus op 1113 April,
maar de geheele trek nam dit jaar ongeveer
een maand in beslag.
Het resultaat met betrekking tot de ge
volgde wégen is zeer frappant en weergegeven
op het hierbij afgedrukte kaartje. Een trek-
baan is hier breeder geteekend wanneer er
meer meldingen in verwerkt zijn. De grenzen
zijn in werkelijkheid niet zoo scherp als men
misschien uit deze schematische voorstelling
zou opmaken. Zoo is b.v. Zuid-Holland be
noorden de Nieuwe Maas één groot trekge-
bied, evenals West-Utrecht en Noord-Holland
bezuiden Alkmaar. In het Zuiden van Noord-
Brabant en in het geheele N.O. van het land
liggen daarentegen vrij groote gebieden, die
buiten den trek blijven.
Er blijken dus drie invalspoorten te zijn, de
voornaamste bij Eysden. Deze baan volgt de
Maas tot Venlo, gaat den door Duitschland
naar het.N.N.O. en brengt daarna weer zeer
veel vogels in den Oostenlijken Achterhoek
en Twente.
De tweede belangrijke baan komt binnen bij
Oostburg in Zeeuwsch-Vlaanderen, gaat eerst
langs de kust en brengt dan via Noord-Hol
land het grootste deel van zijn vogels naar
Friesland.
De derde invalspoort ligt bij Terneuzen, dus
eveneens in Zeeuwsch-Vlaanderen. De vogels,
die deze baan volgen trekken regelrecht via
Dordrecht, Amersfoort, Kampen naar den
Dollard. Deze baan is reeds bekend uit vroe
gere onderzoekingen omtrent andere vogels.
Van de Maasgroep gaat een belangrijk deel
benoorden Roermond naar het N.W. naar
Dordrecht. Een ander gedeelte volgt de Maas
tot Mook, trekt naar het IJseldal en volgt
deze rivier tot Kampen. Sommige vogels trek
ken over de Veluwe naar het Noorden.
In Zuid-Holland komen de zwaluwen
dus van drie kanten en zij maken deze pro
vincie, zooals reeds is opgemerkt, tot één
groot trekgebied. Hieruit concentreeren de
vogels zich weer in Holland's Noorderkwar
tier, omdat de exemplaren, die aan het IJsel-
meer terechtkomen, dit meer niet direct over
steken. doch eerst de kust naar het N.W. vol
gen. Het passeeren van het IJselmeer ge
schiedt dus waarschijnlijk alleen via Enk
huizen—Stavoren.
Binnenkort zal een uitvoeriger verslag met
vier kaarten in druk verschijnen en ook voor
belangstellende niet-leden der Ned. Phaeno-
logische Vereeniging tegen geringe vergoe
ding verkrijgbaar worden gesteld.
De door een aantal medewerkenden aan de
enquête gestelde vragen zullen afzonderlijk
worden beantwoord.
TOCH EEN PARLEMENTAIR
KABINET
WOENSDAG DE KANS GEKEERD.
Naar de Tel. verneemt maken de antwoor
den die de kabinets-formateur Dr. Colijn van
de verschillende fracties heeft ontvangen, een
nader overleg noodzakelijk.
Scheen het Woensdag aanvankelijk dat de
kans op de vorming van een parlementair
kabinet gering was geworden, later op den
dag trad een wijziging in de situatie in, die
de mogelijkheid .der totstandkoming van zulk
een kabinet openlaat.
De formateur zet dan ook zijn onderhan
delingen voort.
door bij ons uw vakkleeding te koopen
Onze uitgebreide afdeeling, met haar 40 jarige reputatie garandeert U
de grootste sorteering, onze bekendeI Vergelijkt onze prijzen!
prima modellen en de beste kwaliteiten U zult don bovendien nog zeggen:
STOF-
JASSEN
cachemir 1 of 2 rij
model solide af
werking, alle maten
n60 3 25
3.75
OVERALLS
in blauw en geel
keper of khaki,
primaafwerkingalle
maten
q60 3 25
C 3.90
BLAUW-KEPER
JASSEN
1 of 2 rij model, ab
soluut kleurecht
1 45 2.40
2.75
KOKS
BUIZEN
keurige afwerking,
in twee kwaliteiten
jeans
195
1 2.40
KRUIDENIERS
JASSEN
prima coupe met
rugband, in 3 kwa
liteiten
195 2.40
3.10
DOKTERS
JASSEN
diverse modellen in
3 kwaliteiten jeans
Q25 3.95
«3 4.70
STOF-
JASSEN
zwaar khaki drill,
middel kleur, alle
maten
*>25
2 2,50
MANCHESTER
BROEKEN
in fijn en grof rib,
solide afw. extra
versterkt
195 2.75
1 3.90
BLAUW-KEPER
BROEKEN
prima afwerking,
extra versterkt, alle
maten
135 1.60
2.25
KOKS
MUTSEN
cn barets in diverse
modellen
SLAGERS
JASSEN
prima pasvown in
3 kwal. jeans, alle
maten
195 240
3.10
KHAKI
HEMDEN
prima khaki-stof,
diverse modellen,
alle maten
GRIJZE DRILL
JASJES
1 of 2 rij model
extra aanbieding
105
COLBERT
JASJES
prima cachemir di
verse modellen, in
3 kwal. alle maten
•f 80 195
2.50
KAPPERS
JASSEN
colbert model, de
bestekwaliteitjeans
alle maten
*%40
SLOOVEN
in diverse modellen
en maten.
97H
C 1.15
AMERIK.
HEMDEN
in zwart, bleu en
donker blauw, in
groote maten
125 135
1 1.55
KHAKI
HEMDEN
sportmodel, m. har-
monicazakkcn, zw.
kwaliteit jeans
r.5 T.95
Woning Inrichting ,,'t Woonhuis"
KONINGINNEWEG 10, TELEF. 12754
EXTRA CHIQUE SLAAPKAMER AMEUBLEMENT, met
drie-deurskast, 160 c.M. breed, 1/3 leg-, 2/3 hangkast,
iitsjumeaux met ronde hoeken, toilettafel met draaibaren
spiegel, 2 nachtkastjes, tafel en 2 stoelen en kapbankje.
Dit ameublement wordt aangeboden voor den geringen
prijs vanƒ230.
GEëTALEERD IN ONS MAGAZIJN.
Nog eenige SLAAPKAMER AMEUBLEMENTEN in diverse
prijzen van 150.—, 125.—, 100.—, welke het geld allen
dubbel waard zijn.
Reclame aanbieding: 4 STOELEN en 2 FAUTEUILS met
los raam en veerende zittingen, bekleed met prima
moquette, 't geheel keurig afgewerkt 30.
Wij staan voor al onze meubelen in en garandeeren de
bij ons gekochte goederen ten volle, dit wordt niet door
ons uitgebazuind, daar dit in iedere solide zaal vanzelf
sprekend is.
ENGELSCH DRESSOIR, zeer leuk meubel ƒ55.—
Ruime keuze in ENGELSCHE FAUTEUILS, vanaf ƒ7.00,
10.00, 17.50, 18.50 enz. enz.
PRIMA KAPOK BEDSTEL, zware damast en prima vulling
onvermengde Java Kapok S 45-
Ook hierop geven wij garantie.
Tevens maken wij U er op attent dat wij ook Uw oude
meubelen opnieuw stoffeeren en ook dit werk Uw tevreden
heid betreffende prijs en uitvoering zal wegdragen, daar
wij hierin een recommandatie hebben ver buiten de
gemeente.
In LINOLEUM en TWISTED MATTEN zijn wij laag in prijs.
Daar het tegenwoordig noodig is dat elk dubbeltje wordt
omgekeerd voordat het wordt uitgegeven, raden wij U aan
ook bij ons Uw licht eens te komen opsteken. Het zal U niet
schaden, wij staan U gaarne ten dienste en zullen U
gaarne adviseeren.
In afwachting.
N.B. LEVERING a CONTANT.
GEEN 2 JAAR IN DE SCHULD!!
Het bekende AMSTERDAMSCHE STOFZUIGERHUIS
GROOTE HOUTSTRAAT 94, HAARLEM.
heeft een sorteering van 60 bekende merken, tegen ongelooflijk
lage prijzen, w.o. Electro Lux op slede 35.Excelsior 25.
Ritsema 28.Premier 25.Vampyr f 28.Protos f 40.
Lambert en Famos f 10.Nilfisk f 15.enz. enz. Alle
met volle garantie. Na verloopen garantietijd, onderhoudsdienst
f 1.50 per jaar, dus voor 3 CENT PER WEEK ONBEPERKTE
GARANTIE, uitsluitend voor clientèle.
Maatschappij biedt Heerenkleeding aan
naar maat vanaf 5.— per maand. Vraagt eens inzage stalen-
eollectie betere genre. Coupeurs bezoeken U door het geheele land.
Brieven onder nr. 5533 Bureau van dit Blad. 10
Honderdduizenden
Nederlanders gebruiken
nooit anders dan PASTOL
tandpasta en steeds groeit dit
aantal, omdat PASTOL 'n Nederlandsch
fabrikaat is en gemaakt voor den
Nederlandschen smaak. - PASTOL
reinigt als geen ander en maakt de
tanden in een ommezien parelblank.
Neem eens een proef en zie hoe
blank Uw tanden worden.
Doos 20 cent. Groote doos 35 cent.
Tube 35 cent. Groote tube 60 cent.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
I voor een gratis monster-doosje Pastol. In oper
U V/I envelop, waarop 1} ct. port zenden aan.
BOLDOOT - AFDEELING RECLAME - AMSTERDAM
Schrijf Uw naam en adres op de achterzijde der enveloppe.
P 56
