Vijf branden in Haarlem gesticht Pinksterbeweging. Hét BdoH&wMe 50e Jaargang No. 15317 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 1 Juni 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMEN 1 ENper ^eek 0-25, per maand L10, per 3 maanden f325, franco per post 3.55, losse nr-s, 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week ƒ0.05, per maand f0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post /0.72J4 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuïder Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdreclactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNj5 regels 1.75, elke regel meer 0-35- Reclames 0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (icderen dag) 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100,-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 1 Juni. Intrede. Het kabinet-Colijn heeft Woensdagmiddag zijn plechtige intrede „aan beide zijden van het Binnenhof" gedaan, met de regeerings- verklaring die wij in ons vorige nummer al in extenso gepubliceerd hebben. In de Twee de Kamer heb ik die intrede meegemaakt. Het was een ganschelijk-ceremonieele zit ting, want de installatie van den „nieuwen" president jhr. Ruys de Beerenbrouck niet zoo erg nieuw, aangezien hij reeds voor de vijfde maal tot dit ambt geroepen is ging aan de regeeringsverklaring vooraf, en bij die plechtigheden bleef het. Geen debat, geen interrupties, twee korte applausjes na-de re devoeringen van den waarnemenden presi dent (den heer J. H. Schaper) en van jhr. Ruys, plechtige stilte na de regeeringsverkla ring. Die stilte was gelukkiger dan een ap plaus van de regeeringsgezinde meerderheid, waarbij de oppositie zich toch onthouden zou hebben, geweest zou zijn. Van verdeeld heid bleek in deze zitting niets, hetgeen haar ceremonieel karakter en den ontwijfelbaren ernst van den toestand ten goede kwam. Overigens ik was in lang niet in de Kamer geweest troffen mij evenals vroeger het onceremonieele. allesbehalve-plechtige van de bizonder-leelijke zaal, die mij weer even levendig als vroeger aan de hal van een ietwat ouderwetsch hotel herinnerde, en de onplezierige gewoonte van de Kamerleden om in een saamgedrongen groep om de mi nisterstafel te gaan staan, in stede van, althans bij dergelijke plechtige gelegenheden, behoorlijk hun plaatsen in te nemen. Het lijkt misschien erg onbelangrijk, en zulke dingen zijn in den loop der tijden ontstaan als veroorloofde gemoedelijkheden, maar op de bij zoo'n plechtigheid volgepakte tribunes maakt het geen prettigen indruk. Het regle ment van orde zou bij een eventueele aan staande herziening ook in deze ceremonies wel eens wat meer decorum kunnen brengen. De regeeringsverklaring heeft zich tot alge- meene lijnen beperkt, hetgeen niet verwon derlijk is, want er hangt nog zooveel in de lucht. In ..de internationale lucht" bedoel ik. Het zal velen evenals mij verheugd hebben, dat in de regeeringsverklaring een bijzon dere passage gewijd werd aan de Boodschap van president Roosevelt en het antwoord, door H. M. de Koningin daarop gegeven - een koninklijk antwoord, dat wij met zoo in nige voldoening gelezen hebben omdat het inderdaad de stem van Nederland was, die eruit sprak. Die verwijzing van de regeering naar de internationale gebeurtenissen betee- kent meer: zij verklaart de algemeenheid van dr. Colijn's rede. Met zijn détail-program zal hij pas in September voor de Kamer kunnen verschijnen, omdat de resultaten van Genève en van Londen (de Economische Wereldcon ferentie) het noodzakelijkerwijze zullen be- invloeden. Er moet in ieder geval zwaar be zuinigd en zwaar belasting geheven worden, maar in hoeverre en op welke hoofdstukken dat gebeuren zal hangt irt belangrijke mate van de internationale besluiten af. De „actie ve handelspolitiek" zoowel als de sommen, uit te trekken voor het departement van Defen sie zijn er volgens de plannen van deze re geering natuurlijk direct bij betrokken. En dat is niet alleen in Nederland zoo, maar in ieder land. U hebt het al gezien aan de houding zelfs van de Hitler-regeering, die na de Boodschap van president Roosevelt plotseling haar uit dagende en zelfverzekerde houding liet varen in den wonderlijk-vredelievenden toon van Hitler's Rijksdagrede. Waarom? Omdat Duitschland zonder de anderen niet uit het moeras kan komen, omdat het. evenals wij en evenals ieder ander volk, primair afhan kelijk is van den internationalen toestand. Een man als Colijn heeft in zijn vurige be- toogen voor den internationalen vrijhandel herhaaldelijk getoond, zich daarvan volko men bewust te zijn. Dr. Colijn nam bij deze intrede volstrekt niet de allure van „de Leider" aan. Hij stond daar temidden van het negental ministers als hun gemeenschappelijke woordvoerder, meer niet. Als constitutioneel minister-pre sident, hetgeen hij is. Als zooals jhr. Ruys het volkomen-juist formuleerde toen hij hem het woord gaf: „de minister van Kolo niën, voorzitter van den ministerraad". Nie mand die deze zitting bijwoonde zal trou wens den indruk gekregen hebben van een soort dictator, omgeven door een aantal stroomannen. Het kabinet maakte den indruk van een groep ernstige, vastberaden mannen ge schaard rondom een woordvoerder, die door zijn rust en kalm zelfbewustzijn, door de vol komen afwezigheid van rhetoriek en dema gogie in zijn betoog, zelf deed beseffen dat dit negental den nood der tijden wil bestrij den, gevoelt dat het voor een zeer zware taak is gesteld, en zich tot die taak geroepen voelt onder de Nederlandsche constitutie. De Kamer was ongetwijfeld onder den in druk. Het beroep op haar medewerking en samenwerking, op haar dadenkracht vooral, door Jhr. Ruys in eenvoudige en gelukkig ge kozen bewoordingen gedaan, kan evenmin zijn uitwerking gemist hebben. Hier sprak, op dezen middag, de Nederlandsche geest. En daarop moeten wij vertrouwen tot be houd van instellingen en vrijheden, die voor ons allen dierbaar en onmisbaar zijn ge worden. R. P. ARNHEM 700 JAAR STAD. Jhr. mr. dr. A. Röell, commissaris der Ko ningin in Noord-Holland, oud-burgemeester van Arnhem, heeft zich bereid verklaard zit ting te nemen in het eere-comité, te vormen voor de herdenking van Arnhem's 700-jarig bestaan als stad. JUBILEA. Heden was de heer P. Tervoort 25 jaar als arbeider werkzaam in algemeenen dienst aan het Provinciaal Ziekenhuis nabij Sant poort. Hij werd vanmorgen negen uur door den eersten geneesheer-directeur op harte lijke wijze toegesproken, die hem namens de commissie van bestuur een bloemenmand en een geschenk onder enveloppe aanbood. Van het personeel kreeg hij een linnenkast. Het verdere gedeelte van den dag mocht de jubilaris in den huiselijken kring doorbren gen. De heer M. van der Hoorn, hoofdagent bij de politie alhier, was heden 25 jaar bij het Haarlemsche politiekorsp werkzaam.Hij ont ving het gebruikelijke geschenk van de ge meente en de felicitatie van den Commis saris. De jubilaris ontving vanmorgen reeds veel bloemen en veel bezoek, o.a. van een de putatie van „St.-Michael", afdeeling van den R.-K. Politiebond, met den geestelijk advi seur. Van deze organisatie ontving hij het gebruikelijk geschenk onder couvert en een bloemenmand van 't bestuur. Van zijn colle ga's hoofdagenten ontving de heer Van dei- Hoorn een fraaie theekast met servies. JUBILEUM AAN HET KANTONGERECHT. Heden, Donderdag, herdenkt mej. T. Ruys, den dag dat zij 12 1.2 jaar aan de griffie van het Kantongerecht is verbonden. Mr. Bijl de Vroe, kantom-echter, sprak de jubilaresse toe, en prees haar ijver, die zij gedurende haar ambtsperiode heeft getoond. Van de kanton rechters, den griffier en den sub-griffier werd haar een staande lamp aangeboden. De heer M. W. Tjepkema, chef der griffie, sprak mej. Ruijs toe en memoreerde de goede verstandhouding. De verschillende collega's boden haar bloemen aan. (De Nederlandsche spoorwegen zullen in de Pinkster dagen 122 extra treinen laten loopen). Honderdtweeëntwintig treinen Worden voor de Pinksterpret, Boven het normale aantal Dreunende in gang gezet. Daarbij duizendtallen bussen, Trams en autos bovendien. Een millioen motoren, fietsen. Of wel twee millioen misschien; Dan tenslotte nog wat Fokkers Op Waalhaven en Schiphol, Dat is Nederland met Pinkster Op de vlucht of aan den rol. Honderdtweeëntwintig treinen. Dat zegt toch nog wel het meest Dat geeft aan ons volk de ..sporen" In het komend Pinksterfeest. Dit festijn brengt altijd kriebel, In ons anders rustig ras. Pinkster, daar komt, naar traditie, Volksverhuizing bij te pas. 't Is de Pinksterblommenbloeitijd Op het strand etn op de hei, In de duinen en de bosschen. Zelfs in 't water langs de wei. Honderdtweeëntwintig treinen, En mooi weertje, naar men hoopt. Wat belet dan, dat de Pinkster Weer met veel en train verloopt? Onze Nederlandsche sporen. Met haar concurrentiekruis. Zeggen weer met Pinksterblommen: En we gaan nog.niet naar huis! Door een achterlijken jongen van twaalf jaar. Wilde branden en brandweer in actie zien. Waarschuwde zelf de bewoners. Door de Haarlemsche recherche is Woens dagmiddag een twaalfjai'ige jongen naar het politiebureau aan de Smedestraat gebracht, als verdacht van het stichten van vijf bran den. die in de laatste maanden te Haarlem hebben plaats gehad, namelijk op Vrijdag 21 April in het perceel Zijhuizen 3; op Woens dag 26 April in het perceel Barteljorisstraat 30; op denzelfden dag in een schuur van dc- broodfabrieken der firma Franken aan de Lange Margarethastraat; op Woensdag 24 Mei in het perceel Nieuwe Gracht 37 en Dins dag j.l. aan den Zijlweg achter het Sociëteits gebouw. De jongen bekende inderdaad zich hieraan te hebben schuldig gemaakt. De brand in het perceel Zijhuizen 3 (tus- schen Nieuwe Gracht en Kenaupark), waai de firma Wed. J. van Roode een opslagplaats voor meubelen en andere goederen had. werd op Vrijdagmiddag 21 April ontdekt in een schuur achter het gebouw. De brand nam da delijk een kwaadaardig karakter aan. Het gevaar 'voor uitbreiding was niet denkbeel dig. Als oorzaak werd aangenomen het achte loos wegwerken van een brandend eindje sigaar of sigaret. Vijf dagen later, op Woensdag 26 April, werd brand gemeld in het perceel Barteljoris straat 30. waar de kunsthandel van „Au Gout Artistique" gevestigd is. De bewoners wisten het vuur met enkele emmers water te blus- schen. De oorzaak van den brand, die in een bergplaats achtet het huis was ontstaan, was onbekend. Op denzelfden dag. iwee uur later werd de brandweer wederom gealarmeerd voor een brand in de schuur van de broodfabrieken der firma Franken, staande achter het ge bouw van de Haarlemsche Jongemannen Ver eeniging in de Lange Margarethastraat. Hier had een partij houtwol vlam gevat en ook hier werd het achteloos wegwerpen van een brandend eindje sigaret als de oorzaak aan genomen. Enkele emmers water waren reeds voldoende om het vuur te dooven, zoodat de brandweer alleen een gedeelte van het dak behoefde te sloopen, om het uitbreidingsge vaar te voorkomen. Bijna een maand lang behoefde de brand weer niet gealarmeerd te worden. Maar toen werd de lust van den jongen, om weer eens een brand te zien, hem blijkbaar te machtig. Hij veroorzaakte toen den brand, die op Woensdag 24 Mei, des middags ongeveer twee uur, ontstond in het perceel Nieuwe Gracht 37, waar de tandheelkundige kliniek van de Haarlemsche Ziekenfondsen geves tigd is. De brand ontstond in de keuken in het sousterrein, die als fietsenbergplaats wordt gebruikt. Die brand werd ontdekt door een onbekènden jongen, die den con cierge waarschuwde, die in de wachtkamer op de tweede verdieping was. Pogingen om den brand te blusschen mislukten, waarop de brandweer het vuur met een straal op de waterleiding doofde. Het was ter gelegenheid van dezen brand, dat de Commissaris van Politie aan den jon gen, die den brand ontdekt had, verzocht aan het bureau te komen voor het verschaffen van inlichtingen. Hij meldde zich echter niet aan. Het was evenwel aan de recherche opge vallen, dat bij al deze branden telkens een geheimzinnige jongen was gezien, van wien geen signalement kon worden opgegeven. De recherche kwam toen op het denkbeeld, dat het wel eens een achterlijke jongen kon zijn, die de branden gesticht had. En dat zij goed gedacht had, is uit het onderzoek gebleken, In Innsbrück hebben crvslige botsingen plaats gehad iusschen leden van de Heirn- icehr-beweging en nationaal-socialisten. Politie en militairen moesten er aan te pa&rko»ieu. oiii de* ordoteher stellen. Tal van personen -werden, gewond. want de jongen ging op een achterlijke school. Het was nu alleen nog maar de vraag, op welke wijze de jongen ln handen van de po litie moest vallen. Het toeval heeft hier .nee- geholpen. Een rechercheur zag Woensdag middag een jongen staan kijken in de Burge meester Sandbergstraat, aan den achterkant van den Zijlweg. waar Dinsdagmiddag één uur (dus ook weer op klaarlichten dag) brand ontstaan was in een houten loods ach ter het Sociëteitsgebouw. Zooals onze lezers weten is dit een felle uitslaande brand ge worden, die door de brandweer met vijf stra len op de waterleiding bestreden moest wor den. De leegstaande loods ging in vlam men op. De jongen stond blijkbaar naar het resul taat van zijn „werk" te kijken. De recher cheur kreeg een sterk vermoeden dat dit de lang gezochte jongen was, vooral toen een schilder, die den jongen eerder gezien nad, hem herkende. De rechercheur nam hem mee naar het Politiebureau, waar hij aan een scherp verhoor werd onderworpen en waar hij spoedig bekende, zich aan het stichten van deze vijf branden te hebben schuldig gemaakt. Hij is nu ook herkend door voorbijgangers, die hem even vóór den brand aan den Zijlweg over een schutting hadden zien klimmen. De jongen ging altijd met een doosje luci fers op stap en ging in het door hem uitge zochte perceel naar brandbare artikelen zoe ken. zooals manden niet houtwol enz. Bij het verhoor deelde hij als reden voor zijn handelingen mede, dat hij zoo gaarne bran den en de brandweer in actie zag. Toen hem op den ernst van het geval gewezen werd cn hem gezegd werd, dat ook wel eens men- schenlevens gevaar hadden kunnen loopen, toonde hij veel berouw en barstte in snikken uit. Nadat proces-verbaal was opgemaakt is de jongen, die ook bij de Kinderpolitie wegens diefstal bekend staat, aan zijn ouders terug gegeven. DE AUTOTOCHT VOOR OUDEN VAN DAGEN. DE EERSTE GIFTEN. Voor den autotocht voor ouden van dagen zijn bij den penningmeester van het Comité alhier de volgende giften binnengekomen: Politiepersoneel f 30.90 B. 5. Fam. H. 10.— Joh. de Deo 10.— v. L. 10.— B. 5. Mevr. de wed. M. 2,50 f 73.45 Wij bevelen deze zaak ten zeerste bij onze stadgenooten aan. De tochten in vorige jai'en hebben aan de deelnemers veel voldoening geschonken. MAKELAARS. Bij de Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor Haarlem en Omstreken is ingeko men een verzoek van de Arrondissements- Rechtbank te Haarlem om advies uit tc bren gen betreffende de becediging van de navol gende personen als makelaar in de achter hun naam vermelde vakken: 1. W. de Groot, IJmuiden-Oost, Zeeweg 187, als makelaar in onroerende goederen, as surantiën en hypotheken. 2. W. J. H. Stoel. Haarlem, Verspronckweg 28rd., als makelaar in onroerende goederen, assurantiën, hypotheken en meubilair. 3. M. de Haan, IJmuiden, IJmuiderstraat- weg 180, als makelaar in onroerende goede ren, hypotheken en assurantiën. 4. L. Vonhoff, Haarlem, Ged. O. Gracht 110, als makelaar in onroerende goederen, assurantiën, hypotheken en meubilair. 5. F. J. Hoon, Haarlem, Rijksstraatweg 212. als makelaar in onr. goederen, hypothe ken en assurantiën. 6. P. C. Nicuwdorp, Haarlem. Santpoorter plein 7, als makelaar in roerende en onroe rende goederen. 7. H. Snoeck. Haarlem, Garenkokerskade 61. als makelaar in roerende en onroerende goederen, hypotheken en assurantiën. 8. A. Jacobson, Haarlem. Vclserstraat 4, als makelaar in grafische machines. BEHOUD VAN AMSTERDAM'S DIAMANTINDUSTRIE DEN MINISTER OM MAATREGELEN VERZOCHT. Het Neutraal Blok aller Middenstanders te Amsterdam heeft den minister van econo mische zaken verzocht een onderzoek te doen instellen naar de middelen om de diamant nijverheid in Nederland weder tot bloei te brengen en den riiksbemiddelaar te belas ten met de controle over de onderhande lingen en voor het geval blijkt, dat met de belangen van deze industrie te roekeloos wordt omgesprongen, de noodige maatrege len te nemen om dit te verhinderen. Onderbreking der besprekingen ter ontwape ningsconferentie. (2e blad. lc pag.) Dementi van dr. Dollfuss inzake de verklarin gen van Habicht over de regeeringsvorming in Oostenrijk. (2e blad, lc pag.) Belgische regecring wil 700 millioen francs bezuinigen. (2c blad le pag.) Achterlijke jongen sticht vijf branden in onze stad. (Ie blad. le pag) Jaarverslag van de Koninklijke. Productie met 12 pet. ingekrompen. (2e blad, 2e pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Intrede. (le blad. le pag.) Jhr. mr. B. de Jong van Beek en Donk: Ein delijk weer eens een Volkcnhondssucces! (2c blad le pag.) N. J. D. V.: Uit het rijk van den motor. (3e blad, lc pag.) Dam- en Schaakrubriek. (3e blad, le pag.) WIE RUSTEN WIL IN *T GROENE WOUD, Koope een patent Ligstoel van prima beuken hout. DE KLOMPENCENTRALE, op het pleintje, hoek Dr. Leydsstraat, Telef. 11784. heeft 28 verschillende soorten, de allergoed koopste zoowel als de duurste. (Adv. Ingcz. Mcd.) JHR. DR. J. C. MOLLERUS IN INDIë. EEN INTERVIEW VAN DE SUMATRA POST. Zooals bekend brengt Jhr. Dr. J. C. Mollc- rus, secretaris van de Kamer van Koophan del, alhier, op het oogenblik een bezoek aan Indie. Bij zijn aankomst per vliegtuig van de K. L. M. te Medan, werd hij geinterviewd door een redacteur van de Sumatra Post- Aan het verslag van dit onderhoud in genoemd blad is het volgende ontleend. De heer Mollerus deelde mede, door de K. L. M. naar Indië gezonden te zijn voor verschillende, hoofdzakelijk propagandisti sche doeleinden. Tijdens vluchten naar Indië zijn door de piloten films gemaakt van de route, welke films straks ln Nederland zul len worden ontwikkeld cn gemonteerd ter illustratie van lezingen, die dc heer Molle rus in den aanstaanden winter in Neder land zal houden, ter popularlseering van de reizen naar Indië, zoowel wat het passagiers als het vrachtvervoer betreft. De heer Mollerus zal op Java een groot aantal lezingen houden over de ontwikkeling van dc Kamers van Koophandel in Neder land en de economische positie van Neder land tot Maart 1933 voor verschillende Han- delsvereenigingen cn voor verschillende Ver- eenigingen van Huisvrouwen over: „Het ca deau- en afbetalingsstelsel." Het aankweeken van handelsrelaties staat eveneens op het programma van den heer Mollerus. Zoo heeft hij voor groote bloem- kweekerijen op Java zwavelprcparatcn mede gebracht voor het bestrijden van bepaalde ziekten, die op de rozen in Indië voorkomen. Op de orchideecnkweekerij van den heer Ja- cometti zal hy materieel krijgen betreffende de vergeiyking van dc teelt en dc uitkom sten van den orchideeënbouw in Europa en Indië. Ook voor Rotarykringen en vrouwenver- eenigingen zal de heer Mollerus spreken, ter wijl hy door Introducties in dc suikerindus trie en bij theeondernemingen ook daar een groote hoeveelheid studiemateriaal hoopt op te doen. Na Java cn Ball te hebben be reisd, komt de heer Mollerus per K. L. M. in Juni naar Padang, vanwaar hij per auto naar Medan komt. Hier zullen hem nog enkele dagen resten, waarna hij per vliegtuig naar Alorstar ver trekt om daar het Nederlandsche vliegtuig weer „op te pikken". BRIEVENBESTELLER GEDOOD. DOOR AUTO BIJ OVERSTEKEN OVERREDEN. Donderdagmorgen ongeveer elf uur wilde de brievensteller A. Jansen na aan den Sloter- weg bij den Kruisweg te Haarlemmermeer een bestelling verricht te hebben, den weg overste ken om aan den anderen kant de bezorging voort tc zetten. Hij werd aangereden door een uit de richting Sloten komende luxe-auto. waar in een ingenieur cn een dame waren gezeten. De schok was zoo hevig, dat Jansen over de auto heen vloog, met het hoofd op het asfalt terecht kwam, en een zoodanige schedel- fractuur kreeg, dat hy op slag dood was. De auto kwam in de sloot terecht en werd groo- tendeels vernield. De ingenieur, die zelf chauffeerde, kwam er heelhuids af. de dame werd aan een hand en een der beenen ge wond. Dr- Nanninga verleende de eerste hulp De politie was spoedig ter plaatse om een onderzoek in te stellen. Het lijk van den heer Jansen werd per ziekenauto van den ge meentelijken geneeskundigen dienst naar zijn woning aan den Fortweg overgebracht. Hij was ongehuwd en 56 jaar oud. In het dorp was men algemeen onder den indruk van deze diep tragische gebeurtenis.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1