LETTEREN EN KUNST
24 Italiaansche vliegers naar Amerika
HAARLEM'S DACBLAD
VRIJDAG 2 JUNI 1933
SCHILDERKUNST.
EXPOSITIE SIMON DE HEER
in het Jeugdhuis te Bloemendaal.
Tot en met de Pinksterdagen houdt dfeze
schilder, van wiens portretten wij vaak met
ingenomenheid gewag gemaakt hebben, zoo
we ze op Kunst zij ons Doel of elders ont
moetten, een tentoonstelling van eigen werk
in de Donkere Laan.
Deze geboren Noord-Hollander bezocht de
Amsterdamsche Academie ten tijde van Der
Kinderen's directeurschap en heeft er zelfs
nog lessen van den betreurden Dupont in de
graveerkunst gehad. Doch meer dan van de
zen is het de geest en de picturale houding
van een Van der Waay, die het werk van De
Heer het cachet gaf eener kalme kundigheid,
en eener gereede bereidwilligheid om een
ietwat burgerlijk begrip der schoonheid te
gemoet te treden en te bevredigen. Vooral
den portretschilder komt een dergelijke be
reidwilligheid zeer te stade: zijn kundigheid
zal zijn beeltenissen steeds goed gelijkend
doen zijn, zijn nimmer extravagante schil
derwijs zal geen zijner modellen of opdracht
gevers kriebelig of weerspannig maken en
aan wat „men" lief aan kinderen of interes
sant aan ouderen vindt, laat hij alle recht
wedervaren. Zoo is het niet vreemd dat De
Heer de plaatselijke conterfeiter werd van
wat er aan liefs en interessants in Bloemen
daal voorradig is, en men kan hem dien roem
gaarne gunnen wijl hij volkomen trouwhar
tig binnen die eigen beperking naar volko
menheid streeft en zich niet aanstelt of zich
anders tracht voor te doen, dan hij is. Men
kan aan een te schilderen portret verschil
lende eischen stellen doch de algemeen voor
komende is die, waarbij verlangd wordt dat
de afgebeelde zoodanig wordt voorgesteld,
als deze in het brein der omgeving het aan
genaamst geprojecteerd staat. Men beweert
wel vaak den artist diens volle vrijheid te
laten, doch als puntje bij paaltje komt. blijft
van die royaliteit zelden veel over en is het
toch immer weer de eigen geestesprojectie
die men alleen maar door den vakman-artist
wenscht vastgelegd te zien. Deze zal zich
dientengevolge het leven het minst moeilijk
maken zoo hij uit eigen natuur of uit be
wuste handigheid kan .instellen op de visie
van de omgeving zijner opdrachtgevers. Het
komt ons voor dat De Heer daarmee alvast
geen moeite heeft. Doch een portret kan ook
anders zijn. Zoo, dat het over honderd jaar
en voor menschen die met de geprotretteer-
den niets uit te staan hebben, toch nog een
ontroering wekkend iets kan zijn. Dat alleen
zijn de kunstwerken die steeds buiten den tijd
staan. Dat ook is wat ieder schilder tracht
te bereiken en waarvan hij in zijn gelukkig
ste momenten althans iets vast grijpt.
Zoo is het ook bij De Heer. Een gelijkend
portret maakt hij wij zeiden dat reeds.
En telkens vooral ook in de kinderpor
tretten, komen schilderlijke qualiteiten naar
voren die niet gering te schatten zijn. Maar
het sterkst als zoodanig is wel dat werkje uit
zijn academietijd het meisje dat tegen een
muur geleund staat, met die fabrieksstraat
op den achtergrond. Dat is werkelijk buiten
gewoon mooi en kon door een Alfred Stevens
gesigneerd zijn. De ouderwetsche distinctie
van dat schilderijtje bekoort ons en waar in
het latere werk die qualiteit weer opduikt is
de schilder op zijn best.
Een dame in blauw met roodkoralen hals
snoer; des schilders vrouw met kindje op
den arm, de oude Deldensche schilder; de
portretten van Ds. van Dijk, mevr. Steffelaar
en mr. Tideman, dan bij de kinderportret
ten het jongetje met het wijnrood vestje en
het kleine schilderijtje, waar een zoontje van
den schilder in donkerblauw pakje is gege
ven, <ik doe maar een greep in mijn herin
nering) dit zijn altemaal voorbeelden van De
Heer s sterken kant. Modernisme noch lu-
minisme liggen hem. Die eischen andere ge
aardheid. Doch binnen zijn natuurlijke 'be
grenzing is dit werk voortreffelijk.
J. H. DE BOIS.
HET TOONEEL
Het Tooneel te Amsterdam.
Eeri nieuw gezelschap
DE LIEVELING VAN HET PUBLIEK.
Een groot succes voor Fientje de la Mar.
De jongste tooneeldirecteur de heer Jo'nan
Kaart Jr. heeft gisteren zijn pas opgericht
gezelhchap dat hij Het Nieuwe Tooneel heeft
gedoopt, in het Centraal-Theater te Amster
dam voor het eerst den volke gepresen-
tcérd. En deze eerste avond is voor het
nieuwe gezelschap dadelijk een succes ge
worden. zóó groot zelfs, dat het mij niet zou
verwonderen, wanneer De Lieveling van het
Publiek een lange serie in de hoofdstad zou
maken. Het zal dit dan in de eerste en voor
naamste plaats te danken hebben aan Fientje
de la Mar, die heel de voorstelling in de dub-
bel-rol van Nina Gallas de filmster en haar
..double" Trude Mielitz, met haar ras-talent
draagt en gisteren ook als actrice de leve
ling van het publiek was.
Een zeer gelukkige keuze van Joh. Kaart,
dit pretentielooze blijspel uit de filmwereld
van Bruno Frank, dat ons reeds bekend was
uit vroegere voorstellingen door Het Rotter-
damsche Hofstad-Tooneel, maar dat te Am
sterdam nog weinig of niet gespeeld is. Men
zal zich misschien den inhoud van het stuk
herinneren Nina Galles, een heldin van het
witte doek. is beu van haar succes. Zij ver
langt niets liever dan rustig mot haar man
ergens stil in de buurt van München te wo
nen, maar de film houdt haar vast, tot zy
plots op het lumineuze idee komt, dat haar
„doublé" het ook best kan. Haar „doublé", dat
is Trude Mielitze een' hemdennaaistertje, dat
zoo sprekend op haar gelijkt, dat Nina's man
zich zelfs vergist. Waarom zal Trude dan
niet de beroemde Nina Galles kunnen zijn?
Wanneer wij Trude's taaltje hooren en haar
manieren zien, dan twijfelen wij wel even,
maar Nina is vol hoop. omdat zij veel te goed
weet. dat de film enkel suggestie is. En als
het plan de eerzucht van Paul Hyrkan, den
film-regisseur heeft opgewekt, gaat deze met
Trude in zee en zal hij als een tweede profes
sor Higgins van Trude een „dame" maken.
Het resultaat krijgen wij tegen het slot te
zien in een tooneel, dat sterk herinnert aan
een bekende scène uit Pygmalion, zooals
trouwens heel deze Trude Mielitz trekken met
Elisa Doolittle gemeen heeft, al is Bruno
Frank's geesteskind dan ook maar 'n heel
zwakke schaduw van Shaw's schepping. Maar
Frank heeft zijn blijspel enkel geschreven om
het publiek 'n paar uur aangenaam bezig te
houden en daaraan heeft gisteren, dank zij
het voortreffelijke en hoogst amusante spel
van Fientje de la Mar, dan ook niets ont
broken.
Heeft niet Willem Royaards reeds voorspeld
dat Fientje de la Mar, wanneer zij er toe kon
besluiten om naar het „groote tooneel" te
gaan, een onzer eerste actrices zou worden?
Zij is een van de weinigen, die de „vonk"
heeft, dat zeker iets, dat het publiek electri-
seert en waaraan je het ware ras herkent.
Zooals zij het volkskind Trude Mielitz speelt,
met zoo n verve, zoo treffend raak en „spru-
delnd", zoo verrassend zeker in die tallooze
overgangen en zoo volkomen zuiver, dat het
tooneel leven wordt, doet geen enkele der te
genwoordige actrices 't haar na. Alleen een
Greet Lobo zou dit ook zoo hebben gekund.
Fientje de la Mar was verrukkelijk in haar
drastische uitdrukkingen, die ze met al het
aplomb van het meisje uit de volksbuurt
over het voetlicht gooide en zij speelde met
een zoo opgewekt brio, dat de zaal van den
eenen schaterlach in den anderen viel.
De „doublé'' won het eigenlijk van de film
ster, al gaf Fientje de la Mar het languis
sante en het „verveelde" van de verwende
diva dan ook zeer knap weer. Maar het eigen
lijke levenAhet sappige, fonkelende, tinte
lende spel Kwam toch pas. wanneer zij Trude
kon zijn. Het was of het ras-paardje dan ge
heel werd los gelaten en zich in alle dartele
levenslust kon toonen.
De regie heeft blijkbaar rekening gehou
den met den zomer en de voorstelling geheel
op het lichte seizoen ingesteld. Er was nog
al wat bijgemaakt, gisteren vooral in den
tekst van Trude en den film-regisseur PaLil
Hyrhan, die door Johan Kaart met veel ko
mische verve werd gespeeld.
Men had zelfs ,Einlage" aangebracht,
zooals liedjes gezongen en imitaties van
filmsterren, voorgedragen door Fientje de la
Mar. Eigenlijk vielen de liedjes er wel wat
uit, maar het publiek aanvaardde ze dank
baar. En wat wonder, als zij zóó worden ge
zongen cn geacteerd als door onze eerste
„diseuse" en begeleid, zooais gisteren.' door
Iian Beuker en Wouter Denijs, die er expres
voor zijn geëngageerd. Een zeer gelukkige
vondst was ook de tot filmster gegroeide
double in het laatste bedrijf te laten opko
men als Mariene Dietrich in haar nieuwste
creatie: de garconne met de stofbril. Dit
werd een succes op zich zelf en Fientje de
la Mar speelde ook deze derde rol met oer-
komische efecten.
Het succes ik schreef het reeds ls ge
heel en al voor Fientje de la Mar. Joh. Kaart
steunt haar als de film-regisseur met gees
tig komisch spel, al kon de rol naar mijn
meen in g nog meer fantasie verdragen. Jan
van Ees had nog wat moeite met de nieuwe
opvatting mee te gaan en zat blijkbaar nog
een weinig vast aan de Haagsche min of
meer gereserveerde sfeer. Hij leek mij nog
niet geheel ingespeeld, maar dit zal bij den
dag wel beter worden.
Marianne van Dam was bevredigend als Eva
Weinlger, de secretaresse van de filmdiva:
Iets zeer goeds maakte Frits van Dongen van
het kleine rolletje van een wat verlegen ar
chitect.
Er was voor deze première zeer veel belang
stelling vooral ook van Haarlemmers. Heel
Haarlem's Tooneel was opgekomen op dezen
feestavond van hun re'gisseur en ik kreeg
soms den indruk, of het Centraal Theater
midden in de Houtstraat te Haarlem stond.
Er waren zeer veel bloemen en aan het slot
werd het een ware ovatie voor Fientje de la
Mar, den nieuwen directeur Johan Kaart en
de twee talentrijke muzikale begeleiders Han
Beuker en Denijs. Een opgewekte, vroolijke
en zeer geslaagde avond dus.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
Concert der H. O. V.
Een gastdlrlgent bij de H.O.V. is een uit
zondering, die te meer gewaardeerd wordt,
wanneer ze frischheid aan zeldzaamheid
paart. Dit was het geval met de leiding die
Albert van Doorn Donderdagavond gaf. En
uit den geestdriftigen bijval, die het audi
torium hem na afloop der beide program-
ma-deelen schonk, valt af te leiden, dat de
waardcering zijner leiding algemeen was. Het
zomerDubliek der H.O.V. is gewoonlijk niet
scheutig met terugroepingen, maar Albert
van Doorn moest er zich meerdere laten
welgevallen.
Albert van Doorn is vroeger op het
Nederlandsch podium geweest als cellist van
het Roth-kwartet. Ik weet niet of dit kwartet
nog bestaat en of Van Doorn slechts ad
interim den strijk- voor den dirigeerstok
verwisseld heeft. Maar ik heb gezien, dat
hij dezen laatsten met kennis van zaken en
met overtuiging hanteert, zij het dan ook
dat zijn gebaren van tijd tot tijd meer
impulsief dan wèl overlegd schijnen.
Behalve het Hexenlied van Max Schil
lings, bevatte het programma slechts alge
meen bekende werken. De Fidelio-ouverture
gaf de dirigent met veel élan doch een te
kort aan klankevenwicht: het strijkensemble
kwam meermalen totaal in de verdrukking
door de krachtsontwikkeling van blaas- en
slagwerk, die op een minstens dubbel zoo
groöte bezetting van het strijkorkest als onze
arme H.O.V. bezit, ingesteld was. In Mozarts
g mln.-Symphonie was het evenwicht veel
beter; de vertolking van het Andante deed
zelfs aan een mooie kamermuziekuitvoering
HAARL. 3EUGDKERK VOOR OUDEREN.
EERSTE PINKSTERDAG:
WESTERKAPEL. Leidschestraat 20,
10.30 uur Mr. N. STUFKENS, De Billt.
(Adv. Ingez. Med.)
denken. Van Doom's opvatting van het
eerste Allegro was niet de tragische
„schauerliche", die de overlevering mee
brengt: eer was zij door het hoofd-biedende
levenskracht bezield. Kleine tempoinuan-
oeeringen verlevigden den indruk, ook in de
voordracht der finaie. Sioer werd de Menuet
gegeven.
De 14e Rhapsodie van Liszt (op het pro
gramma stond: no. 1) had achterwege kun
nen blijven. De uitvoering mist het geache
veerde en brillante dat deze orkest-trans
criptie aannemelijk dient te maken en het
concert werd er onnoodig lang door. Daaren
tegen viel de keuze van het „Hexenlied" toe
te juichen. Schilling's muziek is zeer door
Wagner beïnvloed; zijn thema's zijn niet
sterk sprekend, maar als geheel heeft dit
declamatorium toch wel den gewenschten
indruk gewekt. Dit is behalve aan de intel
ligente leiding van Van Doorn te danken
aan dramatische vertolking van het gedicht
door Ru Mulder, die imponeerde, hoewel zijn
stem vaak gesluierd klonk en het sonore van
die van Jan Musch bijv. mist. Op sommige
oogenbiikken had ik de orkestpartij minder
sterk gewenseht: een verdekte opstelling
van het orkest, als bij de opera, zou misschien
aan den totaal-indruk ten goede komen.
De Tannhauser-Ouverture sloot zich ar
tistiek goed bij het Hexenlied aan. Zij werd
iets sneller begonnen dan Wagner bedoeld
heeft, maar tot een schitterend einde ge
voerd.
Ik heb reeds gezegd dat de gastdirigent
langdurig werd toegejuicht; ook den decla
mator viel veel bijval ten deel. Albert van
Doorn liet het orkest er in deelen; dit was
veelszins verdiend, hoewel in den aanvang
de blazers nogal eens gedetoneerd waren.
Dit concert was druk bezocht.
K. DE JONG.
WIELRIJDEN
WEDSTRIJDEN IN HET STADION.
De a vond wedstrijden in het Stadion te
Amsterdam trokken Donderdag maar weinig
publiek, ondanks het feit dat er een fraai
programma van internationale krachten was
samengesteld.
De beide eerste ritten werden verreden
van den nationalen sprintwedstrijd tusschen
Van Egmond, B. Leene, A. van der Linden
en J. J. van der Heuvel.
Er werden zes matches a deux verreden.
In den eersten rit tusschen Van Egmond en
van der Linden sprong dadelijk na den start
een bandje van Van Egmond, zoodat de rit
geneutraliseerd werd.
In den tweeden rit werd felle strijd ge
voerd tusschen Van der Heuvel en B. Leene,
die op fraaie wijze door Van der Heuvel
gewonnen werd.
Uitslag: 1. van der Heuvel tijd laatste 200
Meter 12 4 5 sec. 3. ,B. Leene.
De volgende rit'Utxchen Van Egmond en
Van der Linden werd gemakkelijk door Van
Egmond gewonnen.
1. van Egmond tijd laatste 200 Meter
13 sec. 2. Van der Linden.
Aan den stayerswedstrijd, die verreden
werd in 3 ritten elk over 30 K.M. (60 ronden)
met puntentelling, namen deel de Duitscher
Krewer (achter Hesslich), de Franschman
Wambst (achter Deliege), Linart (achter
Pasquier Jr.), België en de Hollanders
Schlebaum (gangmaker Ville), Blekemolen
(achter Wiersma), Snoek '(achter Ceurre-
mans) en de Graaf (achter Kaser).
Het resultaat van de eerste mahche was:
1. Wambst tijd 22 min. 35 sec. over 30
K.M.
2. Blekemolen op 80 Meter. 3. Krewer op
120 Meter. 4. Schlebaum op 250 Meter. 5. De
Graaf op 300 Meter. 6. Linart op 980 Meter
7. Snoek op 2530 Meter.
Na een achtervolgingswedstrijd voor ama
teurs werd een wedstrijd met motorgang-
making verreden voor B-stayers over een
afstand van 25 K.M.
De uitslag was:
1. Korf tijd 19 min. 32 sec.
2 Lor ie op 50 Meter. 3. Van der Valk op
125 Meter. 4. Domhof op 210 Meter. 5. Wild
schut op 730 Meter.
De derde match a deux tusschen Leene
en Van Egmond werd een balanceerpartij,
waarna de eerste ronde over de baan ge
kropen werd.
12 1 5 sec. 2. v. d. Linden.
Zesde rit: 1. van Egmond (laatste 200 M.
12 sec.) 2. v. d. Heuvel
Totaa'.uitslag: 1. Van Egmond 3 punten. 2.
v. d. Heuvel 4 pnt., 3. Leene 5 pnt., 4. v. d
Linden 6 pnt.
De derde rit van den stayerswedstrijd over
30 K.M. bracht de meeste spanning. De
strijd ging voornamelijk tusschen Krewer en
Wambst. die herhaaldelijk trachtten de
leiding te veroveren.
Het resultaat was:
1. Wambst 23 min, 10 sec. 2. Krewer (350
M.i 3. De Graaf (450 M.) 4. Blekemolen
1500 M.) 5. Linart (750 M.) 6. Snoek (800 M.)
7. Schlebaum (940 M.)
Het eirtdresultaat was:
1. Wambst (Frankrijk) 3 punten. 2. De
Graaf (Nederland) 11 pnt. 3. Krewer
(Duitschland) 12 pnt. 4. Blekemolen (Neder
land) 12 pnt., 5. Schlebaum (Nederland) 13
pnt. 6. Linart (België) 16 pnt. 7. Snoek (Ne
derland) 17 pnt.
AUTOMOBILISME
CLUBTOCHT DER K. N. A. C.
NAAR LIMBURG, BELGIë EN LUXEMBURG
De Kon. Nea. Automobiel Club schrijft ons:
Het denkbeeld ..ook eigen >*nd" te berei
zen" was voor de Sport-Commissie van de
K.N.A.C. aanleiding om in den oorspronkelijken
opzet van den Clubbocht een kleine wijziging
te brengen, door meer aandacht te besteden
aan Limburg. Het voorgenomen Eifel-bezoek
zal komen te vervallen, zoodat een extra dag
voor een verblijf in Zuid-Limburg beschik
baar komt. De tocht, die 5 dagen zal duren,
zal waarschijnlijk in Arnhem worden begon
nen en gaat dan door Zuid-Limburg, vermoe
delijk over Spa en Luxemburg naar Chateau
d'Ardennes. Tal van interessante plannen
staan op het programma, waarover nog
nader zal worden bericht.
VAN EGMOND.
Door ontactisch rijden van Leene kon Van
Egmond zijn tegenstander bij het in
gaan van de tweede ronde reeds voorbij
schieten, waarna hij gemakkelijk de snelle
laatste 200 Meter won.
Uitslag: 1. Van Egmond tijd laatste 200
Meter 12 2 5 sec. 2. B. Leene ruim 1 lengte.
In den 4en rit won Van der Heuvel op het
laatste rechte eind van Van der Linden, die
een berisping kreeg wegens het onnoodig
hinderen.
Uitslag: 1. Van der Heuvel tijd laatste 200
Meter 13 2 5 sec. 2. Van der Linden.
In de tweede manche voor de A-stayers
werd gestart in de volgorde Schlebaum,
Wambst. Krewer, Snoek, Linart. De Graaf en
Blekemolen.
Medegedeeld werd nog, dat de tijd van
Wambst in de eerste manche foutief was op
genomen, de tijd van den winnaar was n.l. 22
min. 50 sec.
De uitslag van den tweeden rit luid
de:
1. Wambst (tijd 23 min. 45 sec.) 2. Schle
baum op 80 Meter. 3. De Graaff op 300 M.
4. Snoek op 350 M„ 5. Linart op 440 M. 6.
Blekemolen op 460 M. 7. Krewer op 750 M.
De rit werd op volkomen regelmatige wijze
door Wambst gewonnen.
Hierna werd gepauzeerd.
De vijfde rit van den sprintwedstrijd werd
gewonnen door Leene. Tijd laatste 200 M.
CONCOURS VOOR KOETSWERKEN
DER K. N. A. C.
STERRIT NAAR ZANDVOORT
Zooals reeds eerder werd medegedeeld or
ganiseert de Kon. Ned. Automobiel Club dit
jaar wederom een concours voor koetswer
ken. Alles wordt in het werk gesteld om dit
concours dat 17 Juni a.s. te Zandvoort wordt
gehouden, zoo aantrekkelijk mogelijk te ma
ken en inderdaad schijnt de belangstelling,
dank zij de verschillende nieuwe attracties,
die aan dit concours verbonden zijn, nog
grooter te zijn, dan vorige jaren.
De inschrijvingen komen vlot binnen, zoo-
dat gerekend mag worden op een belangrijke
show van groote verscheidenheid.
Om zooveel mogelijk automobilisten op 17
Juni naar Zandvoort te lokken is besloten
aan het concours tevens een sterrit naar ge
noemde badplaats uit te schrijven. Deze rit is
bijzonder eenvoudig van opzet. De deelnemers
hebben zich slechts tusschen 12 cn 15 uur aan
de eindcontrole, ter zijde van het Grand
Hotel bij den boulevard te melden. Daar ii\
hun. de speciaal voor dit doel. door de Ko
ninklijke Begeer vervaardigde plaquette, als
herinnering aan dezen dag worden uitge
reikt.
Het Gemeentebestuur van Zandvoort. 'net
groote belang van de propaganda van üe
badplaats Zandvoort inziende, heeft aan de
leden deelnemers van de K.N.A.C. een thé
in het Grand Hotel aangeboden.
Het Concours wordt tusschen 2 en 5 uur
gehouden. De inschrijving zoowel voor Con
cours als rit staat open tot 14 Juni.
LAWNTENNIS.
PINKSTERWEDSTRIJDEN AAN DE
SPANJAARDSLAAN.
De Haarlemsche Lawn Tennis Club organi
seert weer de jaarlijksche Pinksterwedstrij
den aan de Spanjaardslaan. Het aantal der
inschrijvingen is dit jaar slechts gering,
zoodat zelfs niet. alle 10 nummers (5 num
mers A en 5 nummers B) gespeeld kunnen
worden. Het gehalte der inschrijvingen
stemt echter tot tevredenheid. Er zijn weer
de jaarlijksche Pinksterbekenden, die een ge
zellig tournooi verzekeren.
De wedstrijden begonnen Donderdag
worden op de volgende dagen voortgezet. De
finales worden dan in hoofdzaak tot den
laatsten dag, tweeden Pinksterdag, bewaard.
Op den eersten dag werden slechts vijf par
tijen gespeeld. Doch een er van werd een „big
match". De heerensingle van Elhorst tegen
Felix duurde ongeveer twee uur en leek in
wezen meer op een dames-enkelspel, dan op
een forsche heeren-single. Felix speelde inet
zachte slagen en oer-vast alle ballen van
Elhorst terug, die er maar niet in slaagde
het zachte spel van zijn tegenstander te bre
ken. Dit had reeds in de eerste set moeten
geschieden, toen Elhorst nog zocht naar de
kracht van Felix. Het einde kwam met 97,
4—6, 8—6 (21—19)
De gedetailleerde uitslagen lulden:
Gemengd dubbelspel B: heer en mevr. de
Ruiter slaan mej. Schmidt en Bitter 64,
6—2.
Damesdubbelspel: mevr. v. d. Klashorst en
mevr. v. Huystee slaan mevr. Domhoff en
mej. Leeuwenberg 63, 36, 63.
Heerenenkelspel B: G. v. Löben Seis slaat
Veth 63, 63. J. v. Hees slaat „van Stede-
ren" 61, 63. Elhorst slaat Felix 97, 46,
8-6.
ZWEMMEN.
DE WATERRATTEN.
De Haarlemsche Zwem- en Polo Club „De
Waterratten" houdt weer haar oefehavonden
aan de Houtvaart op Woensdagavond voor
dames van 78 uur en voor heeren van 89
uur.
Het plan van minister Balbo.
Een geweldige eskader-vlucht.
Op, het Congres der Oceaanvliegers, dat
verleden jaar te Rome is gehouden, werden,
van Italiaansche zijde, talrijke informaties
ingewonnen, omtrent het voordeel van het
volgen der Noordelijke route bij het, middels
het vliegtuig, tot stand brengen van een ver
binding tusschen Europa en Amerika. Vooral
minister Balbo interesseerde zich op dat con
gres zeer voor dit vraagstuk, omdat toen
reeds een plan in overweging was, waarover
we nu nadere bijzonderheden laten volgen.
De vreemde magneet.
Het mag merkwaardig worden genoemd,
dat een zoo Zuidelijk volk als het Italiaan
sche zich telkens en telkens weer voelt aan
getrokken tot ondernemingen, welke zich in
het hooge Noorden afspelen. De talrijke Pool-
onderzoekingen door Italianen, waarbij ook
een prins van koninklijke bloede, onderno
men, bewijzen dit, terwijl de laatste ongeluk
kige „Italia"-vaart nog versch in het geheu
gen ligt. De uitkomst van deze onderneming
heeft echter bij de Italianen geenszins den
lust getemperd de avonturen in het Noorden
te zoeken. Want hoewel het plan, waarvan
hier sprake is, nl. om met 24 vliegtuigen ge
zamenlijk via de Noordelijke route den
Oceaan over te vliegen, op de allerbeste en
allerstrengste wijze is voorbereid, blijft deze
onderneming een avontuur, waaruit Balbo
en de zijnen niettemin heelhuids te voor
schijn willen komen.
De route.
De wereldtentoonstelling te Chicago was de
onmiddellijke aanleiding tot deze vlucht. Het
Italiaansche eskader zal uit Italië een groet
brengen aan-Columbus, die op de tentoon
stelling zal worden geëerd. De route is na lan
ge overweging precies uitgestippeld. Zij is ais
volgt:
Het vertrek zal plaats vinden uit- Orbetello,
een kustplaats gelegen tusschen Rome en
Livorno. Van hieruit zal dan koers worden
gezet naar Amsterdam, welk bezoek niet al
leen om utilliteits-overwegingen op het pro
gramma werd gesteld, maar ook bedoeld als
groet en eerbetuiging aan het volk, dat zoo
veel heeft bijgedragen tot ontwikkeling van
de luchtvaart het levensprogramma van
minister Balbo.
Vervolgens wordt doorgevlogen naar Reyk
javik (IJsland), daarna wordt gemeerd in
Julianehaab op Groenland. Het staat verder
vast, dat dan tot Labrador wordt gevlogen,
maar het is i)og niet bepaald, welke plaats
men hier zal aandoen. Het is evenv/el de
laatste tusschen plaats, want de volgende
étappe zal den eindigen te Chicago, het doel
der vlucht.
De deelnemers,
Er zal worden gevlogen met 24 machines
van 't verbeterde type„Savoya", 't type dat ook
bij de nasporingen naar Nobile c.s. indertijd
zulke uitstekende diensten heeft bewezen,
juist in het hooge Noorden.
In elk vliegtuig zullen vier personen
plaats vinden, zoodat in totaal een klejne
honderd personen, officieren, onderofficie
ren, marconisten, waarnemers) tegelijk met
24 vliegtuigen van Europa naar Amerika
zullen oversteken. Zooals opgemerkt zal,
naar de verklaringen van minister Balbo het
sportieve, maar riskante avontuur zooveel
mogelijk worden vermeden, hetgeen insluit
dat men uitgebreide maatregelen nam, om
ook tijdens de vlucht geen onnoodig risico te
loopen. Het nevendoel der onderneming zou
dan ook immers in gevaar worden gebracht,
nl. het bewijs te leveren, dat de veiligste weg
voor het vliegtuigverkeer tusschen Europa
en Amerika de Noordelijke route is.
De eerste voorzorgsmaatregel, welke getrof
fen werd, is een overeenkomst tusschen de
Italiaansche regeering en de eigenaars van
zes trawlers, welke, van radio voorzien, gedu
rende den overtocht in de route zullen krui
sen.
Nederlandsche hulp.
Het bezoek van het eskader aan Amster
dam staat ook in verband met een-vriende
lijkheid, welke de Nederlandsche deelnemers
aan het Internationale Pooljaar. vanuit het
station Reykjavik aan de Oceaanvliegers zul
len bewijzen. Alle vliegtuigen zijn n.l. voorz:en
van een radio, waardoor het mogelijk zal zijn,
gedurende de vlucht in onafgebroken radio
grafische verbinding te blijven met het radio
station, dat door de Italianen voor dit doel
werd opgericht. Tevens zal dit echter voor
het eskader de mogelijkheid scheppen weer
berichten en verdere nuttige inlichtingen te
verkrijgen van het station Reykjavik, waar
voor de Nederlanders bereid bleken zich alle
moeite te geven, hetgeen in Italiaansche
kringen ten zeerste geapprecieerd is.
De begrooting van 700 millioen Lire. door
minister Palbo voor de luchtvaart in de ka
mer ingediend, zou de vraag wettigen, of
kosten dezer onderneming, waarin de begroo
ting niet voorziet, niet te hoog zullen wor
den. De Italiaansche regeering is er nu toe
overgegaan speciale postzegels voor deze
vlucht beschikbaar te stellen en wel van 25
Lire voor binnen de grenzen van Europa en
van 50 Lire voor landen buiten Europa gele
gen. Het zou niet onmogelijk zijn, dat hier
mede de kosten volledig worden gedekt en
zoo zouden dan Balbo c s- zelfs een gratis
reisje naar Amerika maken.
De postzegels zijn, door perforeering, in
drie gedeelten gescheiden: het eerste gedeel
te is de onmiddellijk afgestempelde postzegel,
het tweede gedeelte dient voor terugzending
van den brief per expresse bestelling uit
Reykjavik en het laatste gedeelte wordt
voorzien van een letter, correspondeerend
met de letter van vliegmachine, welke den
brief meenam.
Wanneer?
Wat nu betreft den datum van vertrek,
hieromtrent bestaat nog geen zekerheid.
Zeer vermoedelijk zal de aanvang der vlucht
plaats vinden in de eerste helft van Juni,
doch dit is nog afhankelijk van talrijke, op
de eerste plaats metereologische factoren.
Daarom is het waarschijnlijk, dat het ver
trek zeer onverwacht geschieden zal.
