PUROL De Brontës op het Tooneel. Gedeeltelijk transfermoratorium Duitschland afgekondigd. in Zonnebrand HAARLEM'S DAGBLAD TWEEDE BLAD VRIJDAG 9 JUNI 1933 Voorloopige staking van toewijzing van de viezen op 1 Juli ten aanzien van betalingen, die vóór Juli 1931 ontstaan zijn. Uitzondering voor de Stillhalteschulden. Stortingen worden beheerd in een conversiekas. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS DUITSCHLAND. Van officïeele zijde wordt het volgende medegedeeld: Nadat ook de vertegenwoordigers der buitenlandsche schuldeischers op korten en langen termijn in de bijeenkomst met de Rijksbank van de vorige week hebben erkend dat bij een verdere daling van de goud- en deviezenreserves het functioneeren der Rijks bank als centrale banknotenbank wordt geschaad en dat het daarom wenschelijk is. deze reserve geleidelijk te verhoogen, heeft de Rijksbank aan de Rijksregeering een schrijven gericht, waarin zij mededeelt, dat zij met ingang van 1 Juli voorloopig en hopenlijk voor korten tijd de toedeeling van deviezen staakt op alle betalingen, welke ver plichtingen betreffen, die ontstaan zijn vóór de crisis van Juli 1931. Uitgezonderd daarvan zijn de bestaande Stillhalte-overeenkomsten. Om volkomen duidelijk te maken, dat het bij de voorloopige onderbreking der transfers een zuiver volkseconomische kwestie betreft en niet een staking van betaling van particuliere schulden, heeft de Rij ksregeering een wet uitgevaardigd volgens welke de Duit- sche debiteuren verplicht zijn, hun betalin gen in Rijksmarken te verrichten. De be taalde bedragen aan R.M. worden beheerd in een speciale conversiekas, totdat weer ge noeg buitenlandsche betaalmiddelen voor handen zijn, om de achterstallige transfers te doen plaats hebben. Met deze oplossing geeft de Rij ksregeering duidelijk te kennen, dat zij de veiligheid van de private eigendomsrechten niet aantast en dat de Duitschers den vasten wil hebben hun aangegane verplichtingen te voldoen. Dit standpunt van Duitschland is des te meer te waardeeren, daar in talrijke andere landen niet alleen transfer-, maar ook betalings moeilijkheden aan de orde van den dag zijn, terwijl in Duitschland met zeer enkele uit zonderingen aan de verplichtingen is vol daan. Renten en amortisaties zijn voldaan in een tijd, waarin de geheele wereld en vooral Duitschland zijn getroffen door een weergaiooze depresie. In talrijke andere landen moesten betalingen van renten op aflossing worden gestaakt of in accoorden worden toegestemd. De vertegenwoordigers der crediteuren van Duitschland op korten en langen termijn heb ben zich bereid verklaard, ook verder met de Rijksbank in nauwe verstandhouding te blij ven en met haar te overwegen, wat kan wor den gedaan tot verbetering van den thans ingetreden toestand. Daarbij is ook van be lang de kwestie van een verdeehng der ho penlijk spoedig weer aangroeiende deviezen voorraden over de verschillende soorten schulden. In overleg met de Rijksbank komen de Stillhalte-crediteuren reeds 13 Juni tot een bespreking te Londen bijeen. De Rijksbank heeft de crediteuren op langen termijn en de B. I. B. te Bazel verzocht eveneens de vol gende week tot een bespreking te Londen te vergaderen. De Rijksbank zal bij die gele genheid alles doen wat in haar macht is, om bij te dragen tot een oplossing van de sedert lang gevreesde en thans ingetreden transfer crisis. Zij zal, daarbij uitgaan van de beide principes, die de besprekingen met de credi teuren te Berlijn als resultaat hebben opge leverd, nl.: 1. dat de goud- en deviezenreserves van de Rijksbank weder moeten worden vergroot ter handhaving van haar functie als valuta-in stituut. 2. dat aan den goederenhandel van Duitsch land geen financieele beperkingen worden in den weg gelegd daar anders de belangrijkste bron van deviezen zou opdrogen. Op dezen grond moeten ook alle kranten berichten met het grootste scepticisme wor den opgenomen die spreken van tegenmaat regelen van buitenlandsche kringen, zooals bijv. in beslagnemingen, gedwongen clearing enz. Want het gaat hier niet om een of an dere willekeurige daad, maar om de behan deling van feiten aan welker ontstaan de Rijksbank geen deel heeff. Zijn er andere uitwegen en die kunnen worden gevon den langs den weg van reconstructie der internationale economie dan is de Rijks bank even als de Duitsche regeering bereid, daaraan met alle krachten mede te werken". Frankrijk. Driemogendhedenconferentie te Parijs. Officieel wordt medegedeeld, dat Norman Davis, Lord Londonderry, Stimson, Daladier, Boncour en Leygues een gedachtenwisseüng over den stand der ontwapeningsonderhan delingen en over event-ueele maatregelen ge schikt om de conferentie succes te verzeke ren, hebben gehad. In aansluiting hierop zeide Norman Davis bij het verlaten van de Quai d'Orsay dat de onderhandelingen een vriendschappelijk ka rakter hadden. Op verschillende punten wa ren vorderingen gemaakt, maar beslissin gen waren niet getroffen. Nieuwe besprekin gen liggen niet in de bedoeling. Daladier ver- klaarde tegenover Fransche persvertegen woordigers. dat de Amerikanen en Engel- schen ongetwijfeld van goeden wille waren. Wat Frankrijk betreft, dat heeft oen pro gramma en een doctrine. Spanje, Het kabinet-Azana afgetreden, Azana. V.D. seint uit Madrid: Ministerpresident Azana heeft het ontslag van het Spaansche kabinet ingediend. De premier Azana. die met "net geheele ka binet is afgetreden, stond sedert October 1931 aan het hoofd der regeering. Oorspronkelijk had hij slechts een reorganisatie van het kabinet in den zin. Toen hij echter gisteren de oorkonde van benoeming van een nieu wen minister van financiën aan den presi dent der republiek wilde voorleggen ter on- derteekening, verklaarde president Zamorra, dat hij eerst zich nog wilde verstaan met de fractieleiders en andere politici. Azana diende daarop onverwijld het collectieve ontslag van het kabinet in, dat door den president werd aanvaard. De onderhandelingen over het vormen van een nieuwe regeering zijn nog hedenmiddag begonnen en wel met een onderhoud met den socialistischen kamerpresident. Dat de so cialisten alleen de nieuwe regeering zullen vormen, is nauwelijk te verwachten. Veel waarschijnlijker is het dat een verbreed re- publikeinsch concentratiekabinet zal worden gevormd, wellicht weder onder leiding van Azana. Men acht het waarschijnlijk, dat de regee- ringscrisis eerst de volgende week zal wor den opgelost. De staatspresident heeft gisteren tal van afgevaardigden bij zich ontvangen teneinde te beraadslagen over de kwestie der kabi netsformatie. Duits chianti. Geen verplaatsing der S. P. D. naar Praag. Naar aanleiding van het bericht, als zou de zetel van het bestuur der Duitsche soc.-dem. partij naar Praag zijn verplaatst, verklaarde afgev. Loebe aan het W. B. dat hem daar van niets bekend is. Genève. Japansche critiek op het plan-MacDonald De Hoofdcommissie der Ontwapeningscon ferentie is, zooais werd verwacht, voorloopig verdaagd tot 3 Juli. In de slotzitting kondigde Japan aan, dat het het luchtbombardementsverbod in het Engelsche ontwapeningsplan afwees, wanneer niet besloten zou worden tot volledige af schaffing der vliegtuigmoederschepen. De vertegenwoordigers van Engeland en de Vereenigde Staten verzetten zich in scherpe bewoordingen tegen de Japansche aankondi ging en aanvaardden de Japansche argumen tatie niet. De vooraanstaande gedelegeerden zijn reeds Woensdagavond naar Londen vertrokken. De Duitsche delegatie keert terug naar Berlijn, met uitzondering van Nadolny, die nog eeni- ge dagen te Genève blijft. In Duitsche kringen is men niet zeer te vreden met het resultaat van de eerste le zing van het Engelsche ontwerp-accoord. Men wijst er op, dat de principieele Duitsche eischen tot toekenning van gelijke verdedi gingswapenen geen erkenning hebben ge vonden. Incident op de arbeids- conferentie. Bij het vormen van de bijzondere commis sie ter Arbeidsconferentie, waarin de drie groepen vertegenwoordigers der regeerin gen, der werknemers en de werkgevers zelfstandig hun afgevaardigden benoemen, heeft de werknemersgroep geen Duitsche ar beidersvertegenwoordigers benoemd. De Italiaansche vertegenwoordigers stelden de be noeming van Duitsche. de Duitsche vertegen woordigers de benoeming van Italiaansche gedelegeerden in de commissies voor. Beide voorstellen werden echter verworpen met groote meerderheid. Donderdag is het tot een levendige gedach tenwisseüng gekomen tusschen de arbeiders- vertegenwoordigers van Duitschland en Italië en de anderen. Toen de meerderheid bij iedere afzonderlijke verkiezing steeds weer tegen de afvaardiging van den Duitschen en den Italiaanschen arbeidersvertegenwoordi ger naar de commissie stemde, vond dr. Ley, i Stukloopen van Huid en Voeten en Doorzitten bij Wielrijden verzacht en geneest Doo» 30-60. Tube SO e<- Bij Apoih co Orogiarn (Adv. Ingez. Med.) de Duitsche arbeidersvertegenwoordiger, aan leiding een principieele uiteenzetting te geven van het Duitsche standpunt, waarbij hij tot uitdrukking bracht, dat hij het eigenaardig vond, dat men de arbeidsvertegenwoordigers van twee der grootste landen van Europa wilde uitsluiten uit den raad van oudsten der Internationale arbeidsconferentie. De ar beidersgroep maakt uit de conferentie een politiek instrument der derde internationale en van den klassenstrijd, waartegen spr. uit naam van meer dan 10 millioen georgani seerde Duitsche arbeiders protesteerde. Na nog eenige incidenten verklaarde dr. Ley ten slotte, dat hij niet meer verder zou spreken en daarom verklaarde: „Of wel gij erkent de door het noodlot geschapen feiten, of wel het lot zal ook over u beschikken. Tot voorzitter der conferentie is gekozen de Italiaansche regeeringsvertegenwoordiger De Michelis. Onze landgenoot Serrarens, lid van de Eerste Kamer en vertegenwoordiger van de Christelijke Vakvereeniging, werd gekozen in het bureau van de arbeidersgroep. Oostenrijk Grenssluiting bij Salzburg opgeheven. BERLIJN. 8 Juni. CV. D.) De ..Boersenzei- tung" meldt uit Salzburg, dat de beperkingen in het grensverkeer aan de Beiersch-Salz- burgsche grens zijn opgeheven. De vóór twee dagen heerschende toestand is hersteld. T sjecIio^Sl owaldj e de Parlement aanvaardt machtigingswet. Donderdag is de door den premier ver langde economische machtigingswet in on- veranderden vorm door het Huis van Afge vaardigden te Praag in tweede en derde le zing aangenomen. Tegen stemden de Duit sche. Hongaarsche en Sowaaksche oppositie partijen. alsmede de communisten. Vrijdag zal in den Senaat over de wet worden ge stemd. Het is vrijwel zeker, dat zij zal wor den aangenomen. Reeds Zaterdag verwacht men dan de eerste noodverordeningen. VIERMOGENDHEDEN-PACT GUNSTIG ONTVANGEN. TE BERLIJN ZOOWEL ALS PARIJS. BERLIJN, 7 Juni (Wolffbureau). Het pact laat in zijn huidigen verwaterden vorm allerminst alle verwachtingen in vervulling gaan. Het bevat nog geen accoord over alle belangrijke punten maar het opent perspec tieven over een toekomstiger energieker vre deswerk. Van het grootste" belang is het feit, dat het mogelijk is gebleken, onder de tegen woordige omstandigheden zulk een diploma tiek pact tot stand te brengen. Met welke moeilijkheden het bereiken van dit pact gepaard is gegaan, blijkt duidelijk uit het feit, dat drie maanden lang diploma tieke onderhandelingen moesten worden ge voerd". In groote trekken komt hiei-op het Duitsche standpunt met betrekking tot de parafee ring van het pact van Vier neer. De kern van Mussolini's oorspronkelijk plan is bewaard gebleven, merkt men verder te Berlijn op. Dit blijkt speciaal uit artikel 1. waarin duidelijk wordt bepaald, dat de poli tieke leiding van Europa voortaan bij de vier onderteekende mogendheden zal berusten, en dat haar doel de handhaving van den vrede is. Van groot belang is het feit. dat artikel 19 van het Volkenbondsstatuut, welk artikel be trekking heeft op de herziening der verdra gen, voor de eerste maal in een nieuw pact wordt opgenomen. In de ontwapenings- en gelijkgerechtigd heidskwestie is helaas geen overeenstem ming verkregen, zoodat de waarde van arti kel III niet bijster groot is. Echter is voor Duitschland de mogelijkheid opengehouden, deze aangelegenheden weer ter sprake te brengen. PARIJS 7 Juni (Reuter.) Van de para feering van het Pact van Vier, zoo meldt Havas. heeft men te Parijs met voldoening kennis genomen. In politieke kringen is men van oordeel, dat de eerste stap is gedaan, om tot een ont spanning in den politieken toestand te gera ken, speciaal ook wat de Fransch-Italiaan- sche aangelegenheden en de betrekkingen tusschen Italië en de Kleine Entente aan gaat. Frankrijk is er steeds op uit geweest, de mogelijkheden van verzoening en samenwer king uit te breiden, zonder zijn bestaande verplichtingen prijs te geven. Zoo zal de Fransche regeering binnen en kele dagen in een aan de regeering der Kleine Entente gerichten brief de waarbor gen en toezeggingen stipuleeren, die de mi nister van Buitenlandsche Zaken. Paul Bon cour. mondeling den vertegenwoordigers der betrokken landen heeft gedaan. Zuivering der Fransch- Italiaanschc betrekkingen. PARIJS. 8 Juni. (V. D.) De Romeinsche speciale berichtgever van de Temps meldt zijn blad van een langdurig telefonisch on derhoud, dal de Fransche gezant te Rome heden met Boncour heeft gehad. Dit onder houd vond plaats naar aanleiding van de Senaatsrede van Mussolini, waarin de Duce heeft gewezen op de mogelijkheid van zui vering der Fransch-Itaüaansche betrekkin gen. In Fransche regeeringskringen zou men dat hebben opgevat als een voorstel van Mussolini en men zou de gelegenheid niet verzuimen om in directe onderhandelingen te treden. Het onderhoud tusschen De Jou- venel en Boncour zou de opstelling van een werkprogram hebben geholpen waarin de ontwapening cn het Londensche Vlootac- coord voorop zullen staan. LETTEREN EN KUNST. (Van onzen Londenschen correspondent). Londen Juni. Het is moeilijk tooneel te maken van het leven van de zusters Brontö. Charlotte is de eenige van het begaafde drietal, waaraan de schrijver of de dramaturg houvast heeft en dan nog niet veel. De geniaalste van het ge zin. Emily, was in haar leven een gesloten boek en moet het voor historici zijn geble ven. Anne. de jongste, heeft zelfs niet de Brusselsche periode gehad, die in de drama tiseering van de familie zooveel dienst heeft gedaan. Het lot had de drie merkwaardige talen ten een levensplek verschaft, ver van de roe rige wereld, midden in de ongerepte, grauwe, harde, hooge heidegronden van Noord- Yorkshire. De korte jaren van haar levens waren gelijk en gelijkvormig in dageüjksche ervaring en omgeving. Zelfs in dit oord van afzondering leefden de dochters van Domi nee Brontë nog afgezonderd in de pastorie. Haar tijdverdrijf, dat laat in den avond kwam wanneer het huishoudelijk program was besloten met bijbellezen door den vader, was schrijven. Als kinderen hadden de zus ters verhalen verzonnen en ze op schrift ge zet. altijd zoekend naar de beste vormen. Het was gezamenlijke ontspanning geweest, die geheim en ernstig werd met 't. vorderen der jaren. Het eenige groote avontuur in haar bestaan was het- verblijf, van Emily en Char lotte. in het Brusselsch pensionnaat van Monsieur Heger. Op zulk een summum van onveranderlijk heid en effenheid van bestaan moet de too- neelschrijver bouwen. Maar hij heeft de tra gische feiten. Daar is Branwell, de eenige zoon, die wellicht een groot kunstenaar zou zijn geworden indien hij niet aan den drank verslaafd was geraakt, die zijn leven snel verteerde tegelijk met wat er aan genialiteit in hem mocht zijn geweest. En daar is de erfelijke ziekte die alle kinderen van Dominee Brontë in het graf had gebracht voor dat hun jeugd geheel voorbij was. Emily en Anne stierven voor haar dertigsten verjaardag en alleen Charlotte kwam dicht bij de veertig. Voor de karakters van de vrouwen, vooral dat van Charlotte, is er de levensbeschrijving van Mrs. Gaskell. En de romans, die wemelen van autobiografische fragmenten (vooral „Villettc" waarin Charlotte haar Brusselsch verblijf weergeeft en „Wuthering Heights" dat veel weerspiegelt van het Spartaansche. onafhankelijke. Stoïcijnsche en norsche ka rakter van de schrijfster, Emily), hebben veel licht geworpen op de innerlijkheid van deze verborgen levens. In twee Londensche schouwburgen ver schijnt thans de Brontë-familie op het too neel. In het. Apollo-theater gaat het stuk van Cleinence Dane, Wild Decembers, en in de Royalty The Brontës van den schrijver-ac teur Alfred Sangster. De twee voorstellingen verschillen als dag en nacht hoewel ze na genoeg de zelfde episodes weergeven, de ver schrikkelijke dronkemans-uitbarstingen van Branwell in het begin, het verblijf van Char lotte en Emily in het Brusselsche pension- naat met Charlotte's onbeantwoorde liefde voor haar „Master", het bezoek van Char lotte en Anna aan haar Londensche uitge vers om uit te leggen dat Curres, Ellis en Acton Bell 'de pseudoniemen waaronder aanvankelijk gedichten en romans werden uitgegeven) niet een en dezelfde persoon zijn. de dood van Emily met het vertoon van su perbe zielskracht, voor den huiselijken haard in Haworth, en den hulppredikant Bell Ni- cholte ais den iinkschen houterigen vrijer van Charlotte, met den huwelijksdag tot be sluit. Wild Decembers Is het tooneelstuk van een zeer begaafde letterkundige. The Bron tës is een stuk over een letterkundige familie door een tooneelspeler. De tooneelspeler- schrijver is er met The Brontës niet in ge slaagd mü te boeien. Er te niets in de voor stelling van zijn vrouwen dat kan doen ge- looven aan haar uitzonderlijke begaafdheid. Emily voor iedereen die Wuthering Heights kent in zijn rauwe oorspronkelijkheid verre weg de meest begaafde van het drietal, kan nooit de stijve, onbuigzame en zeer onaan gename juffrouw zijn geweest die Sangster en een bovendien dilettanterige vertolkster haar maken. In The Brontës wordt niets aan dramatische verbeelding overgelaten zoodat de toeschouwer geneigd is te protesteeren tegen of te spotten met een schrijver die hem zoo weinig begrip toekent. De vrouwen leven letterlijk en figuurlijk in de schaduw van den ouden tyrannieken vader, die het stuk be- heerscht van het begin tot het einde. Sang ster. die zelf de rol van Dominee Brontë ver vult. heeft een slotscène gemaakt, spelend vijf jaar na Charlotte's dood. om den vader te toonen met het levensvuur dat is blijven branden lang nadat dat van zijn telgen is gedoofd. Het stuk had Dominee Brontë moe ten heeten: de dochters hebben er weinig deel aan. Nicholls Is een pias en alleen Charlotte, die ook in haar leven het meest normaal-vrouwelijk en ook vrouwelijk zake lijk was kan er mee door in Sangster's stuk. Van Clemence Dane kon men iets anders verwachten. Men beseft bij haar het vuur dat ln de teedere gestalten van Emily en Charlotte woedt. Het stuk is knap gecon strueerd voor een zeer astig gege.ven. Wan neer men Vilette niet heeft gelezen moet het moeilijk zijn den drang te voelen, welken Charlotte in de barre eenzaamheid van haar Brusselsch verblijf naar den biechtstoel in Ste Gudule dreef. Maar het tooneel is fijn weergegeven en de gedachtenwisseüng tus schen priester en Protestante biechtellnge is roerend en zonder een schijn van valschheid in toon. De groeiende aanhankelijkheid van Charotte voor Nicholls ontwikkelt zich voor den toeschouwer naar een harmonisch einde, waarvan de echtheid niet in twijfel kan wor den getrokken. Vader Brontë is bij Clemence Dane een bescheiden mannetje, gegeven door Marcus Barron, die tot de besten van Enge- land's acteurs behoort en die een juweel van een vertolking geeft. Clemence Dane laat in hel midden hoe de dochters haar gaven hebben ontvangen. Sangster laat op dit punt geen twijfel bestaan. De vader is de verwek ker van Brontë-talent. Wild Decembers was oorspronkelijk ten tooneele gebracht door Cochran, nog steeds do belangrijkste tooneelproducent van Lon den. Hij heeft hot echter niet langer dan een weck gaande willen houden. De concurrentie van The Brontës hield blijkbaar het publiek weg. Diana Wynyard. de even bekoorlijke als begaafde .iongo actrice, die pas uit Hollywood is teruggekeerd, waar zij de hoofdrol in de film Cavalcade had vervuld, heeft de rol van Charlotte in Wild Decembers. Zij heeft haar stuk nu van Cochran overgenomen en waagt er het in Hollywood verdiende goud aan. Het zou mü niet verbazen indien Wild Decem bers het langer uithield dan The Brontës. GROOTE OPWINDING IN GRIEKENLAND. VENIZELOS WAS GEWAARSCHUWD TEGEN AANSLAG. ATHENE. 7 Juni (Reuter). De aanslag op Venizelos heeft onder de bevolking groote op winding veroorzaakt. Hij was reeds ongeveer drie weken geleden gewaarschuwd, dat een aanslag tegen hem werd beraamd, maar hi weigerde daaraan geloof te hechten. ZWEDEN EN ENGELAND HET EENS. STOCKHOLM. 8 Mei 'Reuter). De han delsovereenkomst tusschen Zweden en En geland is door beide Huizen van den Zweedschen Rijksdag geratificeerd. VONNISSEN IN DE AFFAIRE ROTTER SCHADEVERGOEDING TOEGEWEZEN VADUZ, 8 Juri (V.D.) Het crimineele •echtshof van Vaduz heeft Donderdag avond in de zaak tegen de ontvoerders van dc gebroeders Rotter het volgende vonnis ge veld: De hotelhouder Rudolph Schaedler uit Vaduz wordt veroordeeld tot een gevangenis straf van een jaar. Peter Reinberger tot 9 maanden gevangenisstraf. Eugcn Frommelt tot 5 maanden gevangenisstraf en Roeckle tot 4 maanden gevangenisstraf, alles ver minderd met de hechtenis. Het W. B. meldt uit Vaduz (Leichtenstein) dat Fritz Rotter en zijn zuster ter vergoeding van onkosten die zü hebben gehad rond 3.900 Zwisersche francs eischen en 3.000 Zwitscr- sche francs schadevergoeding. De weduwe Wolf eischtc 800 Zwitsersche francs voor vergoeding van gemaakte onkos ten en bovendien 4000 Belgische francs scha devergoeding voor blijvende schade. Alle beklaagden verklaarden zich bereid schadevergoeding te betalen. AGENDA. VRIJDAG 9 JUNI Bakenessergracht 13: Rozekruisersgenoot- schap. J. Leene: „Dc droom van Laodicas" 8.15 uur. Palace: „Grafin Mariza". Tooneel: Olympia Trio. 7 en 9.15 uur. Luxor Sound Theater: On verbreekbare banden. 815 uur. Rembrandt Theater: „A Bedtime Story". Tooneel: De Kaeths. 7 en 9.15 uur. Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op werkdagen van 113 uur. behalve 's Maan dags, toegang vrij. Bloemendaal: Vijverweg 27. Lezing van Dr. Portielje voor dc Blocmcndaalsche Montessorischool. 8 uur. ZATERDAG 10 JUNI Bioscoopvoorstellingen 's middags en des avonds. MUZIEK. Concert der H. O. V. Solist: W. van Santé. Voor diegenen onder de bezoekers van het Donderdagavondconcert die den baszanger W. van Santé tot dusver niet gehoord hadden «hij vervulde onlangs een kleine partij in het door H G. K. gegeven „Samson et Dali- la") zal de kennismaking met zün stem een ware verrassing geweest zün. En wie. als ik, hem wel reeds hoorde, kon de hernieuwing dier kennismaking met ingenomenheid be groeten. Een zóó mooi getimbreerd basgeluld, dat zóó gemakkelijk aanspreekt en in alle liggingen zóó volkomen vrij is van storende bijmengingen als dat van Van Santé behoort wel tot de groote uitzonderingen en sluit prachtige beloften in zich. Ik zeg: „beloften", want voor een al bevredigende muzikale re productie te nog meer noodig dan een mooi orgaan en zuivere intonatie. Van Santé bezit deze beide, maar wat verder voor den zanger zoo goed als voor eiken anderen herschop- penden kunstenaar noodig is: een aanvoelen, een beleven van het kunstwerk en het ver mogen om de dus gewekte lnneriyke gevoe lens te vertolken, dat moet nog ln hem groeier.. Zün zang bekoort maar ontroert niet. Ik heb bij zijn optreden in „Samson et Daüla" hetzelfde bemerkt als nu. Doch Van Santé is nog jong en staat eigenlijk nog slechts aan 't begin zijner opleiding. En daar om mogen we van prachtige beloften spreken. Laten we hopen dat met het voortschrijden zijner muzikale vorming een gelijkwaardige rijping van inzicht cn gemoed gepaard zal gaan: de vereeniging daarvan zal hem tot een onzer eerste zangers kunnen doen wor den. Nog een solist hebben we Donderdagavond géhoord nl. den concertmeester der H O.V. Hans Bijvanck, in Mozart's Haffner-muziek. Vertolkte het orkest, op een klein ongelukje (misschien intrigeerde een onwillekeurige herinnering aan dc Baucrn-Symphonle?) na deze hier en daar wat uitgesponnen, maar welluidende en speelsche muziek luchtig cn fijn. Hans Bijvanck's voordracht der belang rijke soloparty verdient deze kwalificatie ln overtreffendon trap Een zekere aristocrati sche gereserveerdheid kenmerkt zijn spel dat goedkoop effectbejag versmaadt, en daarom juist voor Mozart's muziek zoo mooi paste. Welluidend klonk ook de door Mottl be werkte Balletmuziek van Gluck. waarin me nig geestig trekje den hoorder verrast. En mocht na Mozart en tusschen Gluck en Men delssohn de muziek van Pierné ietwat ana chronistisch aandoen: de superieure hoeda nigheden dezer muziek, de teeve dichterlijke stemming die haar bezielt en die zij wekt ver zoenden ons niet alleen met de plaatsing, maar vormden een bekoring op zich zelve. Ik heb verzuimd te noemen wat Van Santo voordroeg: ter wille der volledigheid wil ik het herstellen. Het waren de Aria's „O Isis und Osiris" uit „Die Zaubcrflöte" en „Gott sei mir gnadig" uit „Paulus". De uit arrangement dor lyrische pianostuk jes samengestelde „Lyrische Suite" van Grlcg besloot dit concert dat zeer aangename in drukken achterüet. K. DE JONG.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 5