Felle uitslaande brand in de Koningstraat.
Bericht
Het Betauftiftste
DE REGEERING EN DE
GEMEENTEN.
ROTAX
Hollywood in Brabant.
50e Jaargang No. 15332
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 20 Juni 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR pkfrfrOOM
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN' ALGEMEENE DRUKKERIJ NV. HoofdreA*etew: ROBERT PEEREB M.
ABONNEMENTEN: per week 025, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3ö5, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 130S2 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14525 Postgiro 3S810
ADVERTENTIëN5 regels 1.75, elke regel meer 0-55- Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, W ijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-, Verlies W ijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN.
Café totaal verwoest.
Spelen met lucifers de oorzaak?
Zij, die zich met ingang van 1 3uil
per kwartaal abonneeren .ontvangen de
in Juni nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Invloed op de ambtenaarssalarissen
HOE TE BEREIKEN?
Onze parlementaire correspondent schrijft
ons:
We komen nog even terug op de kwestie
van den drukkenden invloed, dien het Rijk
wil gaan oefenen op de gemeentelijke sala
rissen.
Er liepen toch in de laatste dagen, en gis
teren opnieuw in versterkte mate, geruchten
over de komst van een wetsontwerp, waar
door van Rijkswege ingegrepen zou kunnen
worden op de gemeentelijke salarissen. Wij
hebben ons reeds in het laatst der vorige
week tot „Bmnenlandsche Zaken" gewend
met de vraag of er inderdaad zulk een wets
ontwerp op komst is.
Ons werd geantwoord, dat er „van een ont
werp niets bekend" was. Men weet, dat heel
het complex van salarisvragen bij de jong
ste wijziging der departementale samenstelling
bij Binnenl. Zaken, dus bij Minister de Wilde,
werd ondergebracht.
Na dat antwoord hebben we toen gedacht
aan een koninklijk besluit op grond van art.
125 en 126 der Ambtenarenwet, artikelen, die
bij de bekende Kortingswet een groote rol
in de Tweede Kamer hebben gespeeld. Daar
naar informeerende hebben we al spoedig er
varen zooals we hebben medegedeeld
dat daartegen onoverkomelijke juridische
bezwaren gerezen zijn.
We hebben toen bij een ter zake kundige
en belanghebbende, objectieve instantie ge
ïnformeerd, welke ons mededeelde, dat er wel
geen andere weg zou kunnen gevonden wor
den dan een wettelijke weg. Deze instantie
verwachtte de komst van een wijziging der
Gemeentewet, welke dan een bepaling zou
gaan bevatten, volgens welke dc gemeente
lijke salarissen de goedkeuring zouden behoe
ven van de Kroon. Deze verwachting nu is
mede ook daarom waarschijnlijk, wijl bij de
behandeling van het Kortingswetje Minister
de Wilde als Kamerlid dezen weg heeft aan
gewezen als de meest royale.
De geruchten, die er loopen, betroffen
'echter .een „meer algemeene machtigings
wet", welke de regeering in staat zou stellen
het schenken van uitkeeringen uit het ge
meentefonds, van bijdragen voor werkver
schaffing etc.. afhankelijk te maken van een
goedkeuring der gemeentelijke salarissen. Nu
kwam ons de term ..machtigingswet" wat
apocrief voor er wordt thans zoo gemak
kelijk met die term gewerkt. Ook daarom
moeilijk te verstaan, wijl in de eerste plaats
Minister de Wilde tijdens de zitting 1931'32
scherpe oppositie voerde tegen een gebruiken
van de financieele verhoudingswet-1929 voor
het oefenen van invloed op de gemeentelijke
salarissen. En bovendien, wijl een wijziging
van de Gemeentewet, desnoods van tijdelijken
aard. precies hetzelfde, langs veel normaler
weg. ook kan doen bereiken.
Maar dan doemt weer voor ons op dat
Binn. Zaken meedeelde, dat er van een ont
werp niets bekend is. Moeten we die uit
spraak wellicht zoo opvatten, dat er nog
slechts een voorontwerp, is want het is een
omvangrijke materie, de materie der salaris
sen. En vóór het ontwerp zou worden inge
diend, zal de regeering moeten weten, welke
normen en maatstaven zij zal willen toepas
sen. Want daarnaar zal de Kamer vragen,
wanneer de regeering reeds niet zoo verstandig
zou geweest zijn deze in de memorie van toe
lichting te hebben vermeld. We wilden onze
lezers het bovenstaande niet onthouden
nu de in den aanvang genoemde berichten
rondgaan en deze wellicht in andere bladen
onderdak zouden vinden.
VIER MENSCHEN 'S NACHTS
AANGEREDEN.
NEDERLANDER VEROORZAAKT AUTO
ONGELUK BIJ KLEEF.
In den nacht van Zondag op Maandag om
streeks half een heeft de heer Jurgens uit
uit Hamburg op den weg Nijmegen-Kleef
ter hoogte van Kranenburg vier jongeman
nen, die op weg naar huis waren met zijn
auto aangereden. Zekere F. P. uit Kranen
burg werd onmiddellijk gedood. De drie an
dere personen werden zwaar gewond. De
auto werd in beslag genomen en tegen den
heer J. is proces-verbaal opgemaakt.
Nader wordt gemeld, dat ook het tweede
slachtoffer overleden is. Het derde slacht
offer maakt het naar omstandigheden rede
lijk wel.
VERHAAL VAN DOODSLAG
VERZONNEN.
Omtrent den „doodslag" te Oldebroek ver
nemen wij nader, dat de toedracht der zaak
geheel anders blijkt te zijn. Het meisje werd
Maandag nogmaals aan een streng verhoor
onderworpen. Zij bekende thans een en an
der te hebben verzonnen en deelde nader
mede, dat haar verloofde gisteravond van
een zolder in den schuur bij de woning van
S. door een zolderluik op den betonnen vloer
was gevallen en daarop zoodanig met het
hoofd is terecht gekomen, dat schedelbreuk
met dooaelijken afloop het gevolg is geweest.
DE BOVENTALLIGE ONDER
WIJZERS.
VERGOEDING AAN DE BIJZONDERE
SCHOLEN.
Van de besturen van 19 bijzondere scho
len voor gewoon- en uitgebreid lager onder
wijs alhier zijn de stukken ontvangen voor
de vergoeding over 1932, bedoeld in art. 100
der Lager-onderwijswet 1920 (boventallige
onderwijzers).
Tegen inwilliging dezer aanvragen hebben
B. en W. geen bezwaren, behalve wat betreft
het verzoek voor de Chr. School aan de
Slachthuisstraat 55 om vergoeding voor één
boventalligen onderwijzer, en de aanvragen
voor de Chr. School aan de Jansstraat 83 en
de R.K. School aan de Cruquiusstraat 2 om
vergoeding voor een tweede boventallige
leerkracht.
Op grond van het aantal leerlingen heeft
eerstgenoemde School over 1932 geen recht
op gemeentelijke vergoeding; laatstgenoem
de scholen hebben aanspraak op vergoeding
van de jaarwedde voor slechts één leer
kracht.
Ook aan het bepaalde in art. 100, 2de lid
der Lager-cnderwijswet 1920 kunnen de
schoolbesturen geen aanspraken ontleenen,
aangezien bij verschillende Kon. besluiten is
uitgemaakt, dat de strekking van de slot
woorden van het tweede lid van art. 100 deze
is. dat indien in eenig jaar de klassedeeler
(d.i. het gemiddeld aantal leerlingen per
onderwijzer) der overeenkomstige openbare
scholen wijziging ondergaat, de schoolbe
sturen met een eenmaal toegepasten klasse
deeler nog gedurende 2 jaren rekening mogen
houden, opdat zij zich geleidelijk aan wij
ziging van dien klassedeeler zouden kunnen
aanpassen.
De klassedeeler bedroeg over 1930 en 1931
resp. 28.2 en 28, zoodat deeling van deze ge
tallen op het aantal leerlingen van 1932 den
schoolbesturen geen voordeel kan brengen.
De verboeding aan de 19 bijzondere scho
len bedragen tezamen f 61.292.39.
ZWEEFVLIEGEN.
EEN KAMP TE ZANDVOORT.
Er bestaan plannen, om aan het Zand-
voortsche strand een kamp op te richten
voor zweefvliegen.
De voorbereidingen waren reeds zoo ver
gevorderd, dat proeven genomen worden.
Daar het strand 's zomers echter te druk
Is door de gasten die steeds aan den zeekant
vertoeven, he,ft men het nemen van proe
ven uitgesteld tot den herfst.
Men heeft- alle verwachting, dat onze kust
wat terrein en wind betreft zeer gunstig is.
om. behoudens nadere aankondiging, tot het
oprichten van een kamp over te gaan.
TELEFOON NU 130OQ
DE RUIMSTE 10 CENT TAX
(Adv. Ingez. Med.)
(De Philips fabrieken hebben te
Eindhoven een geluidsfilm studio
ingerichtwaarvan filmproducen
ten voor de vervaardiging van
Nederlandsche geluidsfilms ge
bruik zullen kunnen maken. Be
gin Juli "zal worden aangevangen
met de opnamen van een ge
luidsfilm „Willem de Zwijger".)
Ach, hoe hebben wij sinds jaren
Hollywood haar roem benijd.
Maar u ziet weer, wie wil wachten,
Dien beloont nog steeds de tijd.
In het vroeger donker Zuiden,
Nu door Philips hel verlicht,
Wordt het Hollywood van Holland
Eindelijk toch opgericht
Als je 't. geestesoog" laat dwalen
Dat de toekomst graag verkent,
Zie je Eindhoven al stralen
In het sterrenfirmament.
Drommen helden en heldinnen
Allen geniaal en mooi,
Vinden in de Ville Lumière
Van Noord-Brabant een emplooi.
Als er zonlicht mag te kort zijn
In ons land van mist en mest,
Nemen wij den schijn voor waarheid,
Philips levert "m dat best.
Lang hebben wij moeten wachten,
Voordat Nederland begon,
Maar nu krijgen wij ons plaatsje
Lr de kunsi-geluidsfilm-zon.
En ik wil er nog op wijzen,
Dat men zeer bescheiden werkt.
Hier geen dreunende reclame
Het geluid is zeer beperkt.
Om dit sprekend te bewijzen,
Is het nuttig, dat u weet.
Dat onz' allereerste spreekfilm
Straks Willem deZwijger heet.
P. GA6US.
Ernstige verkeersstagnatie.
Maandagmiddag om elf minuten over drie
werd brand gemeld in de Koningstraat, in
het perceel nummer 33, waar de heer P.
Humme een café exploiteert.
Reeds onmiddellijk bieek, dat men met een
zeer ernstigen brand had te maken, waarbij
men wel degelijk rekening had te houden
met het feit dat het huis door andere nauw
wordt ingesloten.
De brandweer die spoedig arriveerde, greep
het vuur krachtig aan en legde een slang
van de Stoofsteeg, welke steeg tegenover het
brandende perceel is, over de Koningstraat
naar de eerste verdieping.
Het verkeer moest derhalve worden stop
gezet en omgeleid over de Zijlstraat en de
Gedempte Oude Gracht. Het- tramverkeer
evenwel ondervond groote vertraging en pas
na ongeveer een uur kon de eerste wagen
weer verder rijden. Tot-in de Kruisstraat
stond de file der wachtende tramrijtuigen,
waarbij vooral voor de Leidsche tram het
oponthoud zeer ernstig was.
Het bleek dat de brand het zwaarst woedde
op de tweede verdieping, waarom dan ook
direct een Magirus-ladder werd gebruikt om
het vuur van boven af te kunnen bestrijden.
Met vier slangen op de waterleiding werden
de watermassa's in de vuurzee geplengt, doch
de brandweer mocht er niet in slagen het
vuur spoedig te dooven. Pas toen men de
vlammen ook nog van het dak af bestreed,
dat door de hitte eveneens vlam had gevat,
mocht het gelukken den brand te blus-
schen.
Bij het nabluschen laaiden de vlammen
tusschen de zolderingen vaak weer fel op,
De verwoesting die in het huis is aange
richt is boven alle beschrijving. Er is letter
lijk op de eerste en tweede verdieping geen
voorwerp dat niet het slachtoffer van het
vuur is geworden. Alleen een mand met wat
wollen goed is als een wonder gespaard ge
bleven en van een leuningstoel was alleen
een der pooten beschadigd.
Een prachtige, piano is totaal vernield en
van het trappenhuis is nagenoeg niets meer
te bespeuren. De zoldering droop van het
regen- en biuschwater en op sommige plek
ken was de vloer zoo zwak, dat men er haast
niet meer op kon staan. Alles wat niet door
den brand is verwoest is door het neergut
sende water beschadigd.
Zoo is ook de gelagkamer op de gelijk-
vloersche verdieping in een ware woestenij
herschapen. De ten óeele geledigde glazen bier
en andere dranken der bezoekers, die over
haast ae vlucht hebben genomen, werden
door het neerstroomenae water gevuld, ter
wijl de vloer, de stoelen en tafels eveneens
zeer te lijden hadden onder het niets ont-
zienend water.
Teen na ongeveer drie kwartier de brand
weer de slang uit de Stoofsteeg wegnam en
op een kraan in de Koningstraat koppelde,
kon het tramverkeer weer doorgang vinden,
doch was het tevens noodzakelijk dat de af
zetting voor het publiek verder naar achter
werd gebracht. Een inspecteur moest tegen
een der toeschouwers streng optreden, toen
deze hem een onhebbelijkheid toevoegde.
Een vermakelijk voorval.
Bij het aankoppelen van een slang op een
nieuwe kraan is het altijd noodig dat het
water eerst even wordt doorgespoten, daar
het wel voorkomt dat de straatjeugd steen
tjes en andere voorwerpen in de kraanope
ning duwen, die bij het aankoppelen van ae
slang in de straalpijp van de slang terecht
zouden kunnen komen en deze dan verstop
pen.
Zoo ging men ook in de Koningstraat te
werk. doch door een onvoorzichtige mani
pulatie werd het uitstroomende water met
kracht in de richting van het publiek ge
dreven waardoor zij die in ae voorste ge
lederen meenden de beste plaats te hebben
veroverd dit met natte voeten moesten be-
koopen.
Toon echter enkele oogenblikken later bij
herhaling een agent van politie de dupe
werd. waren de lachers aan de zijde van het
publiek te vinden!
Het relaas van den eigenaar.
Wij hadden een onderhoud met- den heer
P. Humme, die het café exploiteert. Over den
oorzaak van den brand kon hij niets mede-
deeien. Hij stond voor zijn café in de Koning
straat toen een voorbijganger hem opmerk
zaam maakte dat er uit de eerste verdieping
van zijn huis rookwolken kwamen. Hij is toen
onmiddellijk naar boven gegaan en consta
teerde dat de voorkamer op de eerste ver
dieping reeds vol rook stond. Met eenig water
heeft hij toen getracht het vuur nog te keeren
doch aan blusschen viel niet meer te denken.
Op dc derde verdieping sliepen nog twee
kinderen van een en twee jaar. Hun 16-jarig
broertje wist hen nog bijtijds te redden.
Zijn vrouw was In de keuken bezig thee to
schenken, en kon evenmin iet-s omtrent de
werkelijke oorzaak van den brand mecie-
deelen.
De veronderstelling als zou het vier-jarig
zoontje door met lucifers te spelen den brand
hebben veroorzaakt, kon de heer Humme niet
onderschrijven, ofschoon hij de mogelijkheid
daarvan ook niet kon ontkennen.
Men moet echter wel tot dit besluit komen
aangezien een andere oorzaak voor het uit
breken van dezen ernstigen brand niet te
vinden is.
Men neemt dan ook aan dat door het spe
len met lucifers de gordijnen vlam hebben
gevat,
De heer Humme is verzekerd, zoowel tegen
brand- en waterschade, als tegen bedrijfs
schade, die men voor het café-bedrijf vooral
niet te laag moet schatten.
Practisch gesproken kon er niets worden
gered. De schade die aan den inboedel is aan
gericht, schatten we op eenige duizende gul
dens.
De heer Drenth. die op den hoek van de
Koningstraat en de Ged. Oude Gracht een
distilleerderij heeft, zeide toen een knecht
die juist thuis kwam meedeelde dat er brand
was. dat hij onmiddellijk de brandweer heeft
gealarmeerd. Dit bewijst dus dat ae bewoners
in hun verbouwereerdheid er zelf niet aan
hebben gedacht.
De leiding van het blusschingswerk be
rustte. bij afwezigheid van den heer v. d.
Broek, bij den heer G. Spaan. Op het terrein
van den brand waren o.a. aanwezig de heeren
Mr. M. Slingenberg. wethouder, de commis
saris van politie E. H. Tenckinck en later ook
burgemeester C. Maarschalk. Een groot aan
tal inspecteurs en agenten van politie leidde
het verkeer en zorgde voor de afzetting van
het terrein.
Een der geheel uitgebrande kamers.
KOEIEN DOOR BESPLTTINGSMIDDEL
VERGIFTIGD.
Te Eist hebben koeien gegeten van gras
waarover de inhoud van een bus met een be-
spuitingsmiddel voor vruchtboomen was ge
vallen. Vijf koeien ztfn door vergiftiging ge
storven.
Verbod van de N.S.D.A.P. in Oostenrijk.
pag. 3
De Duitsche delegatie verlaat de arbeidscon-
ferentie te Genève.
pag. 3
De regeering en de gemeente. Invloed op de
ambtnaarssalarissen.
pag. 1
Het verslag der Rekenkamer verschenen.
pag. 4
Café in dc Koningstraat door brand verwoest.
pag 1
De Haarlemsche Reddingsbrigade twintig jaar
pag. 9
Het Haarlemsche gemeentepersonecl. Geen
overeenstemming in het Georganiseerd
Overleg.
pag. 1
ARTIKELEN. ENZ.
De economische wereldconferentie.
pag- 3
HET HAARLEMSCHE
GEMEENTEPERSONEEL.
In het Overleg werd geen over
eenstemming verkregen.
EEN CONCESSIE VAN B. EN IV.
In ons nummer van Vrijdagavond deden
wij uitvoerige mededeellngen over de be
raadslagingen in de vergadering van de com
missie van overleg voor liet gemeenteperso-
neel, dien morgen gehouden. Zooals men
weet was die bijeenkomst belegd om het
voorstel van B. en W. te bespreken om (ln
verband met den ongunstigen toestand van
de gomcentefinancicn) op het gemeenteper-
soneel het maximum van de pensioenpremie
(S'/j pCt.) te verhalen. Wij deelden mede, dat
in die vergadering door verschillende organi
saties werd medegedeeld, dat zij het nieuws
offer van het gemeentepersonecl te zwaar
vonden, omdat met 1 Januari 1932 reeds
7 pet. op de salarissen en loonen gekort is,
zoodat het nu voor de laagste inkomens in
totaal een vermindering in ontvangsten is
van 15 pCt. Andere sprekers wezen op de
onbillijkheid dat het voorstel van B. en W.
van de laagste Inkomens het zwaarste offer
vraagt, omdat het verhaal van 5>/j pCt. der
pensioenpremie voor weduwen en weezen
slechts tot 3000 inkomen loopt. Alleen de
3 pCt. premie voor eigen pensioen wordt van
het gehecle salaris betaald. Ook waren er or
ganisaties die betoogden, dat het thans wei
nig zin heeft te onderhandelen met het ge
meentebestuur. omdat immers te voorzien is
dat met September door de regeering voor
schriften gegeven zullen worden voor de
salarieering van het gemeente-personeel, zoo
dat het nu slechts een regeling zal gelden die
voor enkele maanden kracht zal hebben.
Tenslotte werd zooals wij mededeelden
het denkbeeld geopperd, om het totale of
fer van het gemeentepersoneel te beperken
tot 12 pCt., 1 Januari 1932 is reeds 7 pCt. op
de salarissen gekort, zoodat in dat geval de
nieuwe korting (door B. en W. voorgesteld op
1 8/ pCt.) beperkt zou blijven tot 5 pCt. Dit is
zoo werd berekend het percentage van
het inkomen, dat de hoogste ambtenaren
zouden achteruitgaan bij aanneming van het
voorstel van B. en W. Hetgeen de gemeente
dan door deze mildere bepaling voor de werk
lieden en lagere ambtenaren te kort zou ko
men aan dc 8j6 pCt. der pensioenpremie die
de gemeente op het personeel verhalen mag,
zou dan door de gemeente bijbetaald worden.
Nu betaalt de gemeente de volle 8jó pCt.
Zoo stonden de zaken toen Vrijdagmiddag
de vergadering van het overleg geschorst
werd.
De voorzitter van het Overleg zou dit denk
beeld in het college van B. en W. ter sprake
brengen.
Maandagavond werd de vergadering van
het overlegd voortgezet. Medegedeeld werd,
dat de meerderheid van het college van B.
en W. op het standpunt blijft staan, dat de
volle 8'/j pCt. der pensioenpremie op het
personeel verhaald zal moeten worden. Het
college was evenwel bereid om, in verband
met dit offer, de korting op het salaris en de
loonen, die op 1 Januari 1932 ingevoerd is,
te verlagen van 7 op 6 pCt.
De Christelijke en RK. organisaties en de
Moderne organisatie van politiepersoneel von
den het ongewenscht om op dit voorstel in te
gaan, omdat dan de onbillijkheid blijft be
staan. dat de laagste inkomens het zwaarst
getroffen worden. Bovendien werd betoogd,
dat al wordt door het nieuwe voorstel van B.
on W. de totale korting van de laagste inko
mens van 15 tot 14 12 pCt. teruggebracht,
de korting zóó groot is, dat de laagste groep
van de Haarlemsche gemeentewerklieden in
inkomen beneden de rijkswerklieden zouden
komen te staan, terwijl het kinder-suppletie-
loon voor de rijkswerklleden 15 cent per kind
hooger is dan van deze Haarlemsche werk
lieden.
Er werd dus in het Overleg geen overeen
stemming bereikt. Het gevolg is. dat de
quaestie dus door den gemeenteraad beslist
zal moeten worden.
