Hemauisatie UUvetkmt
MAM
IM M
JKEMA
Het
PER K.L.M. KIST NAAR INDIE.
Moordaanslag In de Spoorwegstraat,
Hout-behoud.
51e 'Jaargang No. 15354
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 15 Juli 1933
HAARLI
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
EM'S DA
UITGAVE LOÜRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
GBLAD
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper- week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post f 335, losse nrs. ƒ006. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 rond. ƒ0.65. franco per post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij": Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij*: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNI5 regels f 1.75, elke regel meer 035. Reclame»
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje»
(icderen dag) 1—3 regels 0.30. elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongesch
ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
iktheid f2000.-, Overlijden f 600;-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
Zestien-jarig meisje door revolverschot gewond.
De dader doodt zichzelf.
yerwortdering en opschudding in de
buurt
Vrijdagmiddag ongeveer vier uur is in de
Spoorwegstraat te Haarlem een moordaan
slag gepleegd.
De Spoorwegstraat is een kleine zijstraat
van den Zijhveg tusschen den spoorweg en
de Julianalaan, waaraan eenige oude huizen,
een paar werkplaatsen en een garage staan.
Een 55-jarige gepensionneerde Indische
militair, H. H., die op den hoek van
de straat en de Delftkade een winkeltje dreef,
waarvan het debiet zich uitstrekte van de
artikelen turf tot kruidenierswaren, ontving
reeds geruimen tijd geregeld bezoek van een
16-jarig meisje, Marie van E„ dat eenige hui
zen verder in de straat woont. Dit werd in de
buurt in het geheel niet vreemd gevonden,
daar er steeds kinderen en ook wel meisjes
van de kousenfabrik aan den Zijlweg bij H. in
den winkel kwamen. Bovendien woonde de
man reeds tientallen jaren in hetzelfde huis,
was in de straat algemeen bekend en ook zeer
gezien. Men noemde hem er .,Oome Henk'.
In het bijzonder voor kinderen en min gegoe
den was H. zeer vriendelijk en inschikkelijk.
Ook Vrijdagmiddag was het meisje bij den
man op bezoek. Aanvankelijk zat zij op een
bank in den winkel doch de man noodigde
haar uit in de achterkamer te komen met de
woorden „Durf je niet verder binnen komen?"
Volgens verklaringen van het meisje heeft hij
haar daarop gevraagd, waarom zij den vo-
rigen avond niet geweest was. „Het regende
mij te veel", zei het meisje. De man beschouw
de dit als een uitvlucht en maakte haar ver-
wijten, dat zij hem voor den gek hield. Hij
begaf zich daarop naar den winkel, waar hij
de knip op de deur schoof. Vervolgens sloot
hij de kamerdeur af en trok plotseling een
revolver, waarmee hij op het meisje schoot,1
waarop hij trachtte haar bij de keel te
grijpen. Het meisje voelde hoe hij haar de.
revolver tegen den slaap drukte, doch hoewel
gewond en reeds hevig bloedend, wist zij den
arm van haar aanvaller neer te slaan, waar
door zijn poging-om haar te dooden verijdeld
werd. Zij heeft vervolgens, naar zij vertelde,
haar voet voor den man geplaatst, waardoor
deze gevallen is. In dat oogenblik vluchtte
het meisje. Het was een gelukkige, omstandig
heid, dat de man den sleutel niet op de deur
had gedaan, want juist toen het kind de knip
had opzij geschoven, kwam de man haar weer
achterna. Luid schreeuwend „Hij heeft mij
geschoten", en om hulp roepend is het kind,
dat lievig bloedde, waarvan de sporen des
avonds nog overal in de straat te zien waren,
naar huis gevlucht. De man is haar niet op
straat gevolgd.
De consternatie in de straat was groot. Een
bovenbuurman, de heer J. Kaandorp, heeft
de eerste hulp verleend en de politie doen op
bellen m de aan de overzijde gelegen garage
Winter.
Het bleek, dat het meisje een wonde gekre
gen had aan het gezicht op de plaats van het
jukbeen. Het schot schijnt echter langs het
gezicht geschampt te zijn, althans het been
zelf bleek niet geraakt te zijn, wel bloedde
het meisje uit neus en mond, doch zij kon de
kaken goed bewegen. Nadat leden van den
Ongevallendienst ex voorloopig verband ge
legd hadden, en het meisje door de spoedig
gearriveerde politie verhoord was, is zij per
ziekenauto naar het St. Elisabeths Gasthuis
vervoerd, vanwaar zij zeer spoedig per taxi
huiswaarts kon gaan.
In de algemeene verwarring had niemand
er aan gedacht het huis van den dader bin
nen te gaan. De politie wilde het huis
betreden, doch zij vond de deur afgesloten.
Voor het raam hing het bordje „gesloten".
De agenten die binnen wilden gaan, namen
de revolver in de hand.
De deur is daarop ingetrapt, waarna men in
de achterkamer H. op den grond vond liggen.
Hij had zich met dezelfde revolver een kogel
door den slaap geschoten, en moet onmid
dellijk dood geweest zijn. Het lijk werd be
waakt door den hond van H., die er over heen
was gaan liggen. Het kostte nog eenige moei
te den hond te verwijderen, waarmee zich de
heer Kaandorp belast heeft. Het lijk is daar
na naar het St. Elisabeths Gasthuis vervoerd.
Het onderzoek werd uitgevoerd door een
groot aantal rechercheurs en agenten. Be
halve inspecteurs waren ook de commissaris
en het parket aanwezig.
Twee broers van H. waren eveneens spoe
dig ter plaatse.
De verslagenheid in de buurt was even
groot als de verwondering. Niemand had den
winkelier tot de daad in staat geacht. Hij
leidde in de straat een rustig leven, alleen
maakte hij de laatste jaren, sinds de dood
zijner moeder, die met hem samenwoonde,
naar men ons meedeelde, vrij geregeld ge
bruik van sterken drank. Het meisje vertel
de, dat hij ook dezen middag iets gedronken
had.
Niemand heeft kunnen vermoeden, wat er
dezen middag gebeuren zou. De heer Kaan
dorp. die boven den winkel woont, heeft eenig
gillen gehoord, een schot echter niet. Hij
heeft pas gemerkt wat er gaande was, toen
het meisje, geheel zwart van kruitdamp, naar
buiten kwam. Aanvankelijk meende hij, dat
zij met een kolenzak geslagen was.
Wij hadden ook een onderhoud met de
moeder van de aangevallene, die op no. 22
zwart in de straat woont. Ook zij kon de aan
leiding tot de daad niet gissen. Het meisje
deed dikwijls boodschappen voor den man en
kreeg van haar moeder dien middag toe
stemming om naar hem toe te gaan om zijn
rijwielbelastingplaatje terug te brengen. De
moeder ging een boodschap doen.
De toestand van het meisje was des
avonds iets minder goed, doch men mag con-
cludeeren, dat zij er, mede door haar kor
daat optreden tegen den aanvaller, goed af
gekomen is.
De zaak heeft echter veel opschudding ver
oorzaakt, ook in de stad, waar zij, nadat wij
een uitvoerig relaas op onze nieuwsborden
gepubliceerd hadden, druk werd besproken.
Naar wij vernemen heeft de politie in de
revolver nog 4 scherpe patronen en 2 ledige
hulzen gevonden.
BALBO TE MONTREAL
AANGEKOMEN.
HEDEN NAAR CHICAGO?
Het Italia ansche eskader onder leiding van
generaal Balbo heeft Vrijdag het voorlaatste
gedeelte van den toch naar Chicago afgelegd,
namelijk het traject van Shediac naar Mon
treal. Om 8.47 werd van Shediac gestart en
om 6.45 in den namiddag daalde het eerste
tcestel op de rivier nabij Montreal, weldra
gevolgd door de andere 23 machines.
In Montreal bestond buitengewoon groote
.belangstelling voor de komst van Balbo's es
kader, waarvoor uitgebreide voorzorgsmaat
regelen waren genomen. In groepen van drie
vlogen de machines boven de stad, terwijl een
stedelijk muziekkorps het Italiaansche volks
lied speelde.
In mooi zonnig weer daalden de machines
daarop op de rivier, terwijl een groote menig
te de vliegers toejuichte.
Generaal Balbo heeft het voornemen te
kennen gegeven heden. Zaterdag weer op te
stijgen om de laatste etappe van de vlucht Or-
betelloChicago af te leggen, ten einde zoo
doende vóór Zondag het doel der reis, de
wereldtentoonstelling, bereikt te hebben.
Incident.
Op het oogenblik van de daling van het
eskader zonk een tankschip. Of daarbij per
sonen om het leven zijn gekomen, is nog niet
bekend. Dit schip zou overbelast zijn ge
weest.
ANTI-OORLOGS SAMENKOMST DER
JONGEREN VREDES-FEDERATIE.
Zondagavond om half acht zal er zooals we
reeds meldden, een vredesmeeting gehouden
worden in den tuin van het voormalige
Brongebouw, uitgaande van de Jongeren
Vredes Federatie.
Deze J. V. F. heeft ten doel alle jongeren
organisaties te vereenigen om gezamenlijk
de ernstige wil tot vrede en een rechtvaar
dige maatschappij "uit te spreken, de voort
durende aandacht op de oorlogsdreiging te
vestigen inzicht te geven in de oorzaken die
tot den oorlog leiden.
Ds. Padt en drs. Garmt Stuiveling zullen
Zondagavond spreken.
De beroemde Duitsche uitgeversfirma Rudolf
Mosse. uitgeefster o.a. van het Berliner Tage-
blait, heeft haar betalingen moeten staken.
Het bedrijf zal gereorganiseerd icorden.
tfcoote- houtstcaat 105,
Zelefooti 11273
(Adv. Ingez. Med.)
(Voorspeld ivordt, dat bij voort
gang van het huidige verbruik,
de voorraden jachthout van
Canada en de Ver Staten bin
nen een menschenleeftijd uit
geput zullen zijn.)
Tjonge, 't zou toch leelijk wezen,
Als gij 't nog beleven zoudt,
Dat "de wereld ons tenslotte
Eens finaal het hout onthoudt.
Wij verkwisten daar maar lustig
Alle hout zooals 't ons past.
Nimmer lettend op het tempo
Waarop nieuwe aanplant wast.
Moeten wij nu 't kappen laten
In zoo menig weeldrig woud,
Dat valt tegen, want de menschen
Zijn nu eenmaal niet van hout.
Maar wanneer men ons nu waarschuwt,
Heeft het waarlijk allen schijn,
Dat wij spoedig, noodgedwongen.
Minder houterig moeten zijn.
Anders zal 't er nog van komen.
Dat de mensch te kwader tijd
Zelfs niet overhoudt het houtje
Waar hij nu al vaak op bijt.
P. GASUS.
TERREUR TEGEN NEDER-
LANDERS IN DUITSCHLAND.
Gedwongen zich aan te sluiten
bij N. S. N. A. P.
ANDERS DREIGT BROODROOF.
Uit een correspondentie in de N.R.Ct. blijkt,
dat in Duitschland thans ook het gelijkscha-
kelingsproces begonnen is voor aldaar wo
nende Hollanders. Zij worden met broodroof
bedreigd, indien zij zich niet aansluiten bij
de beweging van het nationale herstel. De
mogelijkheid is daartoe geschapen door lid
te worden van de Nederlandsche Nationaal
Socialistische Arbeiderspartij, de N.N.S.A.P.,
zooals men weet een partijtje met in ons
land een al zeer beruchten naam. Op een
vergadering heeft men den Nederlanders al
lerlei verteld over wat hier te lande de Joden
misdreven zouden hebben, en onder den drang
der dreigementen hebben vele arbeiders zich
moeten opgeven, hoewel er uit de vergade
ring toch ook verzet kwam. omdat men niet
wenschte lid te worden van een partij, die
tegen de regeering is. welke de Nederlanders
in het buitenland steunt. Geuniformde Nazi's
stelden hiertegenover, dat wie tevreden was
met de huidige Nederlandsche regeering geen
lid kon zijn van de N.N.S.A.P. en dus ook niet
kon meedoen aan de nationale beweging in
Duitschland.
Op deze wijze grijpt de Duitsche regeering
die steeds den anderen- landen voorh-aiidt
zich niet met haar binnenlandsche aange
legenheden te bemoeien, zijdelings in de
Nederlandsche politiek in!
HET VOORBEREIDEND
ONDERWIJS.
DE BEZUINIGING.
De Haarlemsche gemeenteraad noodigde
in zijn zitting van 28 Juni B. en W. uit met
voorstellen te komen tot bezuiniging bij hec
voorbereidend onderwijs, zoodat daardoor
opheffing voorkomen zou worden.
Naar wij vernemen worden die plannen
thans uitgewerkt. Het moet in de bedoeling
van B. en W. liggen om den raad voor te
stellen de salarissen van het personeel te
verlagen. De hoofdonderwijzeressen zouden
dan f 1100 krijgen en de onderwijzeressen
f S00.
Bij het betrokken personeel heeft dit te
leurstelling gewekt, omdat dit een zeer groote
verlaging beteekent. Van die f 900 en f 1100
zou dan ook nog 8 1.2 pet. afgetrokken wor
den voor pensioen-premie. Er ontstaat bij
het personeel nog onzekerheid of er een keus
gedaan kan worden tusschen verlaagd salaris
en wachtgeld. In vele gevallen bedraagt het
wachtgeld, warop men nu recht heeft, meer
dan het salaris dat B. en W. thans voorstel
len.
Het voorstel zal 9 Augustus in den raad In
behandeling komen.
HET BUITENGEWOON L. O.
BEZUINIGING VOORLOOPIG UITGESTELD.
Een maand geleden hebben B. en W. van
Haarlem in hun bezuinigingsnota aan den
raad medegedeeld, dat zij ook plan hadden
bezuinigingen in te voeren bij het buitenge
woon L. O. (het onderwijs aan zwakzinni
ge kinderen).
Het was de bedoeling om voor het perso
neel bij dit onderwijs de rijkssalarisrègeling
in te voeren, die belangrijk lager is dan de
Haarlemsche. Door het personeel en organi
saties is op de bezwaren gewezen die daaraan
verbonden zijn.
Wij vernemen dat B. en W. voorloopig
van de uitvoering var. dit plan hebben afge
zien. Bij de behandeling der begrooting voor
1934 wordt de zaak opnieuw bekeken.
PERSONALIA.
Met ingang van 15 Juli is onze stadgenoote
mej. J. J. Bakker benoemd tot onderwijzeres
aan een school voor bijzonder onderwijs te
Zutphen (G.).
MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING DER
TOONKUNST.
Bij de te Utrecht gehouden examens van
de Maatschappij tot Bevordering der Toon
kunst, is voor piano M.O. geslaagd mejuf
frouw Corrie Koppen, leerlinge der Toonkunst
Muziekschool alhier.
In de Spoorwegstraat te Haarlem heeft een
man op een meisje geschoten en daarna
zichzelf gedood. Het meisje licht gewond.
pag- 1
De S. D. A P. te Amsterdam heeft de socialis-
tischen wethouders geadviseerd af te treden
pag. 2
In het cryogeenlaboratorium te Leiden is een
nieuw laagterecord van de temperatuur
gevestigd.
pag. 9
Balbo is te Montreal aangekomen.
pag. 1
27 Juli plenaire slotzitting der ontwapenings
conferentie.
pag. 3
Het congres der Franschc socialisten begonnen
pa:-:. 3
Men heeft het bestaan zelfs onder blinden
een scheiding te maken tusschen ariërs en
niet-ariërs, welke laatsten uit beroepen gc-
stooten worden.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
B. de Jong van Beek en Donk. Herstel van
den vrede Bolivia-Paraguay.
pag. 3
Jhr. dr. J. C. Mollerus. Per K. L. M.-kist naar
Indië.
pag. I
Financieele Kroniek.
pag. 11
Van der Sleen. Wandeling over de Savanne.
pag. 7
De veiligheid van den weg. Nu en in den
ouden tijd.
pag. 7
L. S. Dahlia's.
pag. 7
A. J. C. VI. Welke plaatsen in Nederland tc
vinden zijn.
pag- 7
Karei de Jong: Radiomuzick der weck. Een
voorbespreking.
pag. 9
J. II. de Bois. Kantteekeningen. In memoriam
Fekkes.
pag. 9
II. G, Cannegieter: Kamon Novarro.
pag. 9
Uit de wereld van de film.
pag. 7
De Rijstvogel.
Donderdag 27 April, 's morgens 4 uur Op de
deur van kamer 5 in het Schiphol-hotel
wordt geklopt, 't Is 4 uur opstaan zoo
meteen vertrekt de Rijstvogel.... naar
Indië. Ik wrijf mijn oogen uit-, ik overtuig
me van de waarheid door mijn horloge met
radiumwijzers in het vizier te nemen: 't is
inderdaad 4 uur. En tegelijkertijd hoor ik on
der mijn raam een auto knarsend tot stil
stand komen en de stemmen van een schoon
zuster en zwager, die met me komen ontbij
ten op Schiphol's morgens om 4 uur. Ik
kleed me aan, de blauwe K. L. M.-koffers
worden dichtgemaakt, het begint buiten
eventjes licht le worden, er hangt een vrij
zware mist en tegen half vijf kom ik bene
den. Naast de reeds gememoreerde familie
leden hebben mijn oud-compagnon met zoon
zich om een tafeitje genesteld cn wij ontbij
ten: oud brood met lekkere ham. goede thee.
een eitje en tegen vijven wordt dc deur ge
opend. het hotel verlaten en het Schiphol-
stationsgebouw betreden, waar allerhande
formaliteiten te vervullen zijn. Mijn pas is er
gelukkig al: volgepropt met allerhande
visa, bestemd voor landen, waar we persé
komen en voor landen, waar wij mogelijker
wijze moeten dalen om benzine in te nemen
of om andere redenen. Ik word gewogen, mijn
koffers krijgen de noodige herke-iningstee-
kens, mijn passagebiljet wordt in orde ge
bracht, ik zie om me heen den rustigen heer
Thomson met zijn schalksche, vriendelijke
oogen onder de klep van de flatteuse K. L. M,
pet uitgluren, daar zijn de heeren Smirnoff
en Viruly, gezagvoerder en tweede piloot van
de Rijstvogel, alias de Turk en Knagelijntje.
Daar zijn enkele dames, er is nog een pas
sagier en er zijn veel K. L. M.-geëmploy-
eerden.
De Rijstvogel de F XVIII staat gereed,
in de mist van den koelen ochtend. Tc blau
we vogel, met den kop naar het Zuiden ge
richt de drie 150 P.K. motoren aan het voor
gedeelte.- De stoelen in de cabine en in de
cockpit zijn nog onbezet. Handbagage en
allerhande ingrediënten, bestemd voor den
langen 14.000 K.M. tocht, zijn in de boven
netten gepakt. In den kop en in den staart
zijn de post. dc- grootere bagage en het, hulp
materiaal geborgen. De benzinetanks zijn
gevuld; de olie is ingenomen. Wij gaan af
scheid nemen van enkelen mijner medewer
kers op kantoor, van vertegenwoordigers
eener organisatie, waarbij ik werkzaam ben,
van den heer Thomson en vele anderen.
Iedereen neemt afscheid. Hier en daar wordt
zichtbaar een traan bedwongen: fijne dames
zakdoekjes komen te voorschijn. Smirnoff
gooit met zichtbaar verdrie: zijn siga-
Dezer dagen is Jhr. Dr. J. C. Mollerus,
de energieke secretaris van dc Kamer
van Koophandel en Fabrieken, cn
onzen lezers als vast medewerker van
ons blad rcelbekend, van zijn reis
door de lucht, heen cn terug naar
Indië, teruggekeerd. Van wat hij op zijn
interessante tocht vati twee maanden
in Indië cn op de luchtreizen zag en
beleefde, zal hij onzen lezers verhalen
in een serie artikelen, waarvan ivij
heden de publicatie aanvangen.
rettenslompje weg, voordat hij Instapt.
Westrate werktuigkundige plaatst de
schietpatroon onder de motor en wacht op
een sein om nog even te kunnen laten proef
draaien. Het vrij fragile aluminium trapje,
waarvan de bovenste treden veel breeder zijn
dan de onderste is het afscheid van den
beganen grond. De laatste poststukken wor
den aangesleept. Dc donkere nacht is vrij
wel verdreven; de zon komt op, de mist gaat
hier en daar breken. De motoren hebben
proef gedraaid, de blokken achter de wielen
van het landingsgestel zijn weggetrokken.
Weldra taxiën wij wij zoeken de kop tegen
den wind in te brengen wij wuiven door
de raampjes naar hen, die achterbleven op
het platform van Schiphol wij raken los
de tocht is begonnen naar Ir.dië toe,
over achttien landen, met een Hollandsche
vliegmachine en een Hollandsche bemanning.
MOLLERUS.