rosco
UIT HET BUITENLAND
Oostenrijk.
Engeland.
DftlMKT
Fosco/
AGENDA
STA TEN- GF ""SRAAL
Landbouwcrisiswet en
retorsiewet aangenomen.
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
Duitsch-Oostenrijksche spanning duurt voort. Uit
wijzingen uit Duitschland, arrestatie te Weenen. Een
,,bruinboek" van Dr. Dollfuss over de nazi's.
Bruinboek over de Nazi's van de
regeering-Dollfuss.
Dr. Dollfuss.
Het door de regeering Dollfuss sedert ge-
ruimen tijd aangekondigde „Bruinboek"'
over het onmiddellijk verband tusschen de
leiding der N.S.D.A.P. in Oostenrijk en de
in de afgeloopen maanden in Oostenrijk
bedreven daden van terreur, is in druk ver
schenen.
Naar wordt medegedeeld, bevat het
„Bruinboek"' uitsluitend feiten, die steunen
op officieele onderzoekingen en waarnemin
gen. en nog dagelijks worden nieuwe rap
porten en documenten over deze feiten ont
vangen. Het „Bruinboek" geeft een opsom
ming van de bekende gebeurtenissen en
daden van terreur, die naar gebleken is, alle
door Nat. Socialisten zijn gepleegd.
Verder wordt gezegd, dat alle genoemde
misdrijven volgens de bekentenis van de ge
arresteerden, bedreven zijn door Nationaal-
Socialisten, terwijl onloochenbaar is komen
vast te staan, dat de Oostenrijksche Nat.
Socailisten deze actie met geldelijken steun
van hun Duitsche partijgenooten hebben
gevoerd.
Daitsch journalist gearresteerd
Vrijdagavond is de bekende Weensche jour
nalist Gilbert Indermaur, de vroegere cor
respondent van het Duitsche dagblad „Ger-
mania" en gewezen chefredacteur van de
Wiener Neueste Nachrichten door de politie
gearresteerd. Over het motief der arrestatie
is nog niets bekend.
De voorzitter van den Bond van Rijks-
duitsche journalisten heeft heden een be
zoek gebracht aan de Bondskanselarij in ver
band met de arrestatie van Rijksduitsche
journalisten. Van bevoegde zijde wordt ver
klaard, dat zal worden toegestaan, dat de be
treffende journalisten de berichtgeving van
hun bladen kunnen blijven verzorgen.
Duitschland.
Oostenrijkers uitgewezen.
Opnieuw zijn een aantal'Oostenrijkers uit
Duitschland uitgewezen, naar gemeld wordt,
als represaille tegen de Oostenrijksche maat
regelen tegen Duitschers.
Represaillemaatregelen bij
aanslagen op Nazi's.
De „Polizeiherr" maakt bekend dat in de
toekomst voor alle daden der Marxisten en
der linksgerichte kringen in het Hamburg-
sche staatsgebied, waarbij de opsporing der
daders niet onmiddellijk gelukt, de commu
nistische. resp. de Marxistische leiders al de
verantwoordelijken ter verantwoording zul
len worden geroepen. Voor iedere propaganda
met strooibiljetten, voor iederen overval op
nationaal socialisten of leden der nationale
bonden en voor ieder verachtelijk maken van
Duitschland in het buitenland zullen, inge
val niet moet worden overgegaan tot scher
pere maatregelen, in den vervolge minstens
10 van de in Schutzhaft zijnde Marxistische
of met de betreffende kringen verwante
leiders in verscherpte hechtenis worden ge
plaatst. Voor die daden, waarvan de daders
bekend zijn. maar niet gearresteerd kunnen
worden, zullen alle volwassen familieleden
der daders in arrest worden gesteld.
De ..Polizeiherr" van Luebeck heeft een
gelijkluidende bekendmaking gepubliceerd.
Tarief muren weer hooger
opgetrokken.
Gisteren is een verordening van 2 Augustus
jl. afgekondigd in zake wijzigingen van Duit
sche invoerrechten. O.a. worden invoerrech
ten op kapok. vlas. zee- en zoetwater forellen
en gerookte en gezouten paling alsmede op
parelmoer en raffüa- vlechtwerk verhoogd,
terwijl het invoerrecht op uit Bruère-hout
vervaardigde tabakspijpen verminderd wordt
Uitwijzing van Vickers-agent
verwekt opschudding.
Het bericht, dat Lander, de Britsche ver-
tegenwoordiger in Turkije van Vickers
Armstrong, de Engelsche fabriek van oorlogs
materiaal. gisteravond uit het land is gezet,
verwekt in de Londensche ochtendbladen
groote opschudding.
Over de redenen van de uitzetting weten
de bladen echter niets mede te deelen.
Reuter meldt nader uit Istanboel:
De Britsche consul-generaal heeft den
Turkschen autoriteiten verzocht, de redenen
te mogen vernemen van het uit het land
zetten van Lander, den vertegenwoordiger
van Vickers-Armstrong. Hij heeft eveneens
eenige dagen respijt verzocht, opdat Lander
zijn bagage kan pakken. Men meent edhter
te weten dat de autoriteiten hebben geant-
.woord dat zij tiot hun spijt niet aan dit ver
zoek kunnen voldoen, omdat zij hebben ge
handeld op instructie van Ankara.
Geen samengaan tegen
Duitschland?
Met verwondering, aldus Reuter, heeft men
in politieke kringen te Londen kennis ge
nomen van een bericht van de „Daily Herald",
volgens hetwelk Frankrijk de Britsche regee
ring zou hebben verzocht tot gemeenschap
pelijke stappen tegen de herbewapening van
Duitschland, hetgeen Engeland zou hebben
geweigerd.
Uit gezaghebbende bron wordt medege
deeld, dat de Fransche regeering nooit een
dergelijk verzoek tot het kabinet in Londen
heeft gericht.
Italië.
Fascistische critiek op Duitsche
sterilisatiewet.
De „Osservatore Romano" oefent critiek
op de Duitsche sterilisatiewet en veroordeelt
het, dat de Duitsche regeering dergelijke
maatregelen neemt. Het blad ziet strijd met
zekere encyclieken van de katholieke kerk.
ONLUSTEN BIJ DE STAKING TE
STRAATSBURG
DOOR COMMUNISTEN AANGESTOOKT?
PARIJS. 4 Augustus (Reuter) De door de
werkstaking te Straatsburg veroorzaakte in
cidenten schijnen een ernstig karakter aan te
nemen. Bij botsingen met bereden politie
gistermorgen ontstond een regelrechte veld
slag in de straten, waarbij twintig personen
werden gearresteerd en aan beide zijden ge
wonden vielen. Nadat des middags de rust
eenigszins was hersteld, begonnen de stakers
in den loop van den avond barricaden op te
richten en voorbijgangers aan te vallen.
Te middernacht moest de politie tusschen-
beide komen. Vijf politie-beambten werden
ernstig gewond en moesten naar een zieken
huis vervoerd worden.
De Fransche pers is bevreesd, dat Commu
nistische elementen thans de leiding van de
beweging hebben overgenomen en de leiders
van de staking niet meer meester van de
situatie zijn. Men rekent er op, dat het aantal
stakers vandaag tot 20.000 zal oploopen.
Ook de spoorwegbeambten staken
Thans heeft ook het spoorwegpersoneel
besloten zich bij de staking aan te sluiten.
Het personeel van het gemeentelijke abattoir
is eveneens in staking gegaan. De voorraad
vleesch is nog slechts voldoende tot Zondag,
terwijl het kalfsvleesch reeds uitverkocht is.
De tramdirectie heeft het personeel aange
zegd, dat ieder, die niet onmiddellijk het werk
hervat, ontslagen zal worden. Alle onderhan
delingen bleven zonder resultaat. De Fransche
minister van Arbeid heeft den prefect ver
zocht, zijn bemiddelingspogingen te hernieu
wen. In verband met de gebeurtenissen van
Donderdag is een algemeen vergaderings
verbod uitgevaardigd. Slechts vergaderingen
in besloten ruimten buiten de stad zijn toe
gelaten. De politie is versterkt door afdee-
lingen uit Mulhouse, Nancy en andere steden.
STERKSTROOM OP DE LICHTLEIDING
TWEE DOODEN, VELE GEWONDEN.
PARIJS. 4 Aug. (V. D.) In het plaatsje Isle
sur Tarn niet ver van Toulouse raakte de
transformator der electrische leiding defect.
Door een noodlottige vergissing werd toen
een sterkstroom van 13.000 volt door de licht
leiding gevoerd. Daardoor ontstonden overal
steekvlammen. Bij pogingen om den stroom
uit te schakelen werden 2 personen gedood,
terwijl velen ernstige brandwonden opliepen.
Eenige der gewonden verkeeren in levensge
vaar. In sommige huizen brak brand uit. Een
hoeveelheid landbouwwerktuigen verbrand
de, terwijl veel vee in de vlammen omkwam.
ONTZETTENDE BRAND IN
GRIEKENLAND
VELE GEBOUWEN OP CORINTHE VERWOEST
ATHENE. 4 Augustus (V. D.) In den afge
loopen nacht is er in het zoo dikwijls door
aardbevingen geteisterd Corinthe een groote
brand uitgebroken die enorme schade heeft
aangericht.
Het vuur brak uit op een met houten hui
zen bebouwd plein van waar do vlammen
met een razende snelheid naar de omliggende
gebouwen oversloegen. De bewoners van het
geteisterde stadsgedeelte werden uit den slaap
geschrikt en moesten in allerijl hun woningen
verlaten om buiten de brandzone te komen.
Meer dan 100 winkels en magazijnen met
groote voorraden, brandde geheel af. Ook een
voornamelijk uit prachtige pijnboomen be
staand park werd door het vuur vernield.
Daar de brandweer van Corinthe het vuur
dat hedenmorgen nog steeds woedde alleen
niet meester kan worden zijn verscheidene
T)e heerlijke verfris-
schende Cacaodrank
koude melk.
(Adv. Ingez. Med.)
auto's van de brandweer uit Athene ter as
sistentie naar Corinthe vertrokken. De met
het oog op de vele aardbevingen uit beton
opgetrokken nieuwe bouwwerken zijn ook als
zij midden tusschen de brandende huizen
liggen door het vuur gespaard.
De geheele Ahora. het antieke marktplein
van Corinthe, is verwoest.
De brand gebluscht
ATHENE. 4 Aug. (V.D.) De brand te Co
rinthe is thans gebluscht. Meer dan 300 voor
het meerendeel niet-verzekerde huizen en
barakken zijn vernield. De schade bedraagt
vele millioenen. Van de algemeene opwinding
hebben vele dieven en plunderaars gebruik
gemaakt om hun slag te slaan.
TRAANGASBOMMEN OP DE NEW-
YORKSCHE BEURS
OVERHAASTE VLUCHT DER BEZOEKERS
NEW-YORK. 4 Aug. <V. D.) Op de beurs
te New-York ontstond hedenmiddag groote
opwinding door het breken van een ammo-
niakhouder. De vertrekken vulden zich bui
tengewoon snel met giftige gassen, zoodat
de bezoekers overhaast moesten vluchten.
De beurs moest worden gesloten. Arbeiders
met gasmaskers togen daarop in het gebouw
aan het werk.
De beui's. die in normale omstandigheden
te 3 uur sluit, eindigde thans te 12 uur 7.
NEW-YORK, 4 Au'g. (V. D.) Uit het onder
zoek is gebleken, dat de breuk in de ammo-
niakbuis werd veroorzaakt doordat twee
tra an gasbomme n in de ventilatie-inrichting
waren geworpen. Tweeduizend beursbezoe
kers verlieten met tranende ©ogen 'het ge
bouw. De daders zijn onbekend.
35 TURKSCHE BANDIETEN NEER
GELEGD
BIJ POGING TOT ONTVLUCHTEN
PARIJS, 4 Augustus (V. D.) Uit Istanboel
wordt gemeld, dat vijf en dertig Turksche
bandieten door Turksche politie werden neer
geschoten toen zij tijdens hun transport naai
de centrale gevangenis te Diarbekir bij een
poging om te ontvluchten zich op het be
geleidende politieconvooi wierpen. De ban
dieten waren korten tijd geleden in de buurt
van Kozan gearresteerd, nadat zij maanden
lang de streek onveilig hadden gemaakt.
ZATERDAG 5 AUGUSTUS
Stadsschouwburg: Tournee Willy Rosen:
„Der Chauffeur meiner Frau"', a uur.
Schouwburg Jansweg: „De man die niet
neen kon zeggen". 8.15 uur.
Gebouw Sint Bavo: De miniatuurstad.
210 uur.
Palace: „De verliefde Firma". Op het too-
neel: Smeehuizen, een nieuwe ontdekking
aan den zangershemel. 2.30. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Robert en Bertram"'
Op het tooneel: Paulay Brothers. Comedian
act. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Geld is niet alles"
en „Verkeerd getrouwd". 2.30, T en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkd-van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
ZONDAG 6 AUGUSTUS
Stadsschouwburg: Tournée Willy Rosen.
„Der Chauffeur meiner Frau". 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „De man, die niet
neen kon zeggen". 8.15 urn-.
Schouwburg Jansweg: Kinder- en Familie
voorstelling: Dik Trom. 2 uur.
Gem. Concertzaal: Roy Fox met zijn Jazz
orkest. 8.15 uur.
Gebouw Sint Bavo: De miniatuurstad.
2—10 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
MAANDAG 7 AUGUSTUS
Schouwburg Jansweg: „De man die niet
neen kon zeggen". 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
ROOSTER VAN APOTHEKEN.
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid.)
Voor de apotheken die toestemming ge
vraagd hebben om 's avonds, 's nachts en
Zondags te sluiten. Is door den Inspecteur
der Volksgezondheid een sluitingsrooster op
gemaakt.
Van Zaterdag 5 Aug. 8 uur 's avonds tot
en met Vrijdag 11 Augustus 8 uur zijn de vol
gende apotheken op Zondag, 's avonds na 8
uur en 's nachts geopend:
C. J. Fischer. Firma Grijseels van Van
Hees. L. Veerstraat 14. Tel. 11000.
J. M. Meisner, Apotheek Loomeyer. Zijlweg
34. Tel. 12495.
F. C. Kuipers Azn„ Schoterbosch-Apotheek
Rijksstraatweg 19. Tel. 12711.
W. P. Woutersen, Apotheker. Koninsinne-
weg 3. Tel. 12038.
(De Apotheek W. P. Woutersen, Konin
ginneweg 3. Tel- 12038 heeft geen verlof tot
sluiten gevraagd en is dus altijd geopend).
B. K. Blommendaal, Nolf's goedkoope apo
theek, Kruisstr. is eiken Zaterdag en eiken dag
voor een feestdag geopend tot 10 u. 's avonds
EERSTE KAMER.
Allerlei bezwaren tegen naturalisaties. Geen stemmingen.
Een monopolie voor Nederlandsch fruit. En een behoor
lijke marktprijs. Meer dan 5 millioen steun aan de tuinderij.
Een feUe rede van den heer Blomjous. En een geprikkeld
antwoord van minister Verschuur. De Kamer op reces.
4 Augustus.
De nieuwe bepalingen voor de collegegel
den werden gemakkelijk aanvaard bij het be
gin der dan nu toch heusch laatste zitting
voor het zomerreces minister Marchant
beloofde, zij "t met omzichtigheid tegenover,
door die nieuwe bepalingen bepaaldelijk ge
dupeerden, welwillendheid te zullen be
trachten.
Tien naturalisatie-ontwerpen zijn aange
nomen, waardoor 204 ingezetenen ook Neder
lander geworden zijn. Gewoonlijk zijn natu
ralisatie-ontwerpen hamerstukken. Zoo ge
makkelijk ging 't vandaag niet. De opponent,
die bij twee naturalisaties stemming vroeg
was Jhr. van Citters.
Evenmin als de Kamer zullen ook wij geen
namen noemen.
Er woont in Haarlem een man, die door
de tijdsomstandigheden op het oogenblik
heel weinig inkomsten heeft. De regeering
heeft tegen zijn naturalisatie geen bezwaar
gemaakt, wijl. daar de vrouw (Nederlandsche
van geboorte onderwijzeres is, zijn gezin vol
doende middelen van bestaan heeft. Zeven
Senatoren, van de ai. en c.h. fracties, ble
ken bij stemming bezwaar te hebben tegen
zijn Nederlanderschap, wijl hij zelf niet in
zijn onderhoud voorziet. Maar zooals ge
zegd de tijdsomstandigheden waren daar
van oorzaak.
Twaalf Senatoren en nu niet alleen c.h.
en a.r. afgevaardigden, maar ook liberalen,
ook mr. Slingenberg verklaarden zich te
gen de naturalisatie van een oorspronkelijk
Duitscher, die reeds 16 jaar hier te lande
woonachtig, een vaste aanstelling bij den
Waterstaat kan verkrijgen, wanneer hij Ne
derlander werd. Minister Donner had daartoe
het voorstel gedaan. De bedoelde veerknecht
heeft de verklaring afgelegd, dat hij trouw
zal zijn aan het gezag, ook in netelige om
standigheden.
Aan zulke „gelegenheidsgedichten" zei dc
heer van Citters weinig waarde te kunnen
hechten, zeker niet in het onderhavige geval.
Immers de man was in den oorlog uit Bel
gië gedeserteerd. Dat ondermijnde naar zijn
gevoel wel sterk de waarde van zijn verkla
ring van trouw. Trouw demonstreert zich
juist in moeilijke situaties.
Minister van Schaik had echter ook argu
menten.
In de eerste plaats zeide hij, dat men ach
ter een eenmaal begane fout ook eens een
punt moest weten te zetten, vooral wanneer,
zooals in het onderhavige geval, de man zich,
volledig het respect van zijn superieuren
heeft weten waardig te maken. In Duitsch
land zou de naturalisatie-aanvrager vallen
onder amnestie-bepalingen. En ook hier te
lande zou zijn schuld reeds verjaard zijn.
Het was verre van den bewindsman, de
sertie goed te keuren, maar deze was onder
zulke omstandigheden begaan, dat rekening
daarmede viel te houden. Na een tweejarig
verblijf aan Oost- en Westfront, was de aan
vrager den dood nabij geweest door een
ernstige ingewandziekte, welke hem 1 3 deel
van zijn lichaamsgewicht deed verliezen. Is
het zoo heel onbegrijpelijk vroeg de mi
nister dat zich, toen hij direct daarna weer
naar het front werd gezonden, een toestand
van psychische uitputting ontwikkelde, naast
de lichamelijke uitputting waaraan hij ten
prooi was. de minister waarschuwde voor een
al te hard oordeel.
Had hij daarmede den voorzitter gewon
nen?
Die in tegenstelling tot zijn partijgenooten
thans vóór de naturalisatie stemde.
Doorgehamerd werden nieuwe bepalingen
tot bevordering der invordering van 's Rijks
directe belastingen, de wijziging der registra-
tiewet. de maatregelen tegen ontduiking van
de benzinebelasting, de wijziging van de uit-
voerbepalingen voor uien, en de contingen-
teering van gort.
Prof. Diepenhorst had succes gehad de
heer Ruiter (r.k.) heeft zijn redevoering om
gewerkt en zich inderdaad in het beperken
een meester getoond. Gelukkig, want. aanvan
kelijk ging in de wandelgangen het gerucht
der waarschijnlijkheid van nóg een samen
komst in de volgende week. Het is voorko
men kunnen worden.
De wijziging van de landbouwcrisiswet
heeft geen bezwaren ondervonden. Geen Se
nator was er tegen. Wel werden er nog en
kele opmerkingen gemaakt.
Zoo was de bewindsman het eens met den
heer de Vos van Steenwijk (c.h.). dat hij
„den edelen wedijver, die er is ontstaan om
te kunnen zeggen dat men vóór de crisis-
wetten had gestemd" de s. d. a. p. bij monde
van den heer Schaper wel heeft gelijk ge
had met te betoogen, dat zij voor de meeste
dier wetten heeft gestemd, maar dat voor de
zeer belangrijke de s. d. a. p. niet stemde. In-
tusschen dat is alles achter den rug. Thans
wenschte niemand tegen te stemmen. De
heer Wibaut verklaarde zich ook voor in £?ze
dagen, nu de wereld van waanzin scheen
overvuld te zijn.
N. a. v. vragen van den heer Ruiter deelde
Minister Verschuur mede. dat inderdaad de
rpgeering voornemensis een monopolie te
stichten voor fruit en dat zij het Neder
landsch fruit een behoorlijken marktprijs zal
verzekeren. Voorts dat de regeering bij haar
steun aan de tuinderij niet zal blijven staan
bij een steunbedrag van 5 millioen.
Over den graanbouw had de heer H. Vos
van Steenwijk (c.h.) gesproken Hij wees op
de noodzakelijkheid, dat. wanneer de vee
stapel door gedwongen afslachting van vee
(vrijwillige inperking van den veestapel
achtte hij niet mogelijk)zou worden ingeperkt
op andere wijze de bedrijven opgehouden
zouden moeten worden. En betoogde hij. dat
zou bezwaarlijk gaan, wanneer de graan
rechten zouden worden verhoogd. De minis
ter antwoordde, dat er zonder een bescheiden
verhooging der graanrechten niet zou te
werken zijn, daaruit zou geld moeten geput
worden, maar dat aan den anderen kant dc
regeering helpen wilde door den verbouw
mogelijk te maken van rogge, gerst, haver,
enz.
De heer Ruiter (r.k) klaagde over gebrek
aan voldoende samenwerking met de orga
nisaties. De heer De Vos van Steenwijk (c.h.i
zag dat nu niet zoo:' erg. de medewerking der
boerenorganisaties was ingeschakeld in vele
gevallen. Ook de minister gaf zijn aandacht
daaraan en beloofde evenals hij dat in de
Tweede Kamer had gedaan waar 't kon,
nog meer dan thans de organisaties en hare
medewerking te zullen inroepen bij de uit
voering van de wetten. Want zei de bewinds
man, die medewerking is noodig, om de ten
bate van den landbouw genomen maatrege
len te doen slagen. De rundveecentrale zal hij
spoedig anders opzetten.
De heer Blomjous wilde niet alleen den
landbouw, wilde ook heel de nijverheid bren
gen onder leiding van de regeering, niet al
leen de binnenlandsche consumptie contro
leeren, maar ook den export De heer Blom
jous pleitte, zooals hij steeds deed, voor
bescherming en verweet den minister ge
brek aan „visie", waardoor hij bleef vast
houden aan oude souvenirs. Zooals men ziet
heel vriendelijk was dc heer Blomjous niet.
Gebrek aan „visie"! De heer Blomjous heeft
m.a.w.. dat de toekomsthuishouding overal
een gesloten huishouding zal worden,
autarkie dus. De minister van Economische
Zaken ziet dat anders: hij kan en wil niet
gelooven. dat in de toekomst de export geen
beteekenis meer zou kunnen hebben: autarkie
beteekent onnoodig armoede, maar armoede.
En autarkie beteekent óók een scherpe in
perking van ons productieapparaat wan
neer export mogelijk zal blijven is het
hoogst gevaarlijk tot de idee-Blomjous over
te gaan. Bovendien, zeide de minister, de
Blomjous doet het voorkomen, alsof de re
geering het in haar hand heeft ons volk uit
te leiden uit de crisis-woestijn naar het
beloofde land.
Zooals gezegd het ontwerp werd aan
vaard zonder stemming.
Hetzelfde lot. viel het ontwerp ten deel. dat
de mogelijkheid van het stellen van retorsie-
voorwaarden voor dc regeering opent. Ook
hier had tegen het ontwerp op zich zelf
niemand bezwaar. Maar dat nam niet weg,
dat de heer Blomjous een zeer scherpe op
positie gevoerd heeft tegen den minister
van Economische Zaken Mr. Verschuur. Hij
zeide het met ronde woorden, dat Minister
Verschuur geen daden durfde doen. dat hij
tegenover Duitschland geleid wordt door een
„angst psychose", dat Mr. Verschuur precies
het tegendeel was van den stempel, welke
het kabinet-Colijn was opgedacht, dat van
een krachtige regeering. Hij vroeg zich zelfs
af, of de minister-president het wel geheel
eens zou zijn met zijn ambtgenoot van eco
nomische zaken. De heer Blomjous pleitte en
pleitte nog eens voor bescherming van de
industrie.
Evenals dc heer Diepenhorst, vatte hij het
retorsieontwerpje op alsof het niet ook een
crisisontwerpje was, Alsof het het invoegen
van de rctorslebevoegdheid mogelijk wilde
maken als onderdeel van onze normale han
delspolitiek. Waarbij Prof. Diepenhorst met
een trits van citaten uit Adam Smith, Gijs-
bert Karei van Hogedorp en Van Houten
poogde aan te toonen. dat retorsie en vrij
handel zeer gemakkelijk kunnen samengaan.
De heer Van Lanscliot heeft duidelijk ge
maakt. welke groote belangen gemoeid zijn
met het transfer-moratorium van Duitsch
land, dat tegen de aankondiging in, niet
•gebruikt wordt voor versterking van de po
sitie van d,c Rijksbank, maar voor werkver
schaffing voor inkoop van eigen obligaties,
zelfs met de (mogelijkheid van dumping
dus met ons eigen geld. De heer Van Lan-
schot riep den minister op niet al te goed
te zijn, anaar duidelijk te maken, dat Duitsch.
land ons als afzetgebied noodig heef.t en de
mogelijkheden .der clearingwet in werking
te stellen. De heer Van Lansohot vreesde
niet, dat de handel met Duitschland zou
worden stopgezet.
De .minister antwoordde niet te veel te
kunnen zevgen. De regeering moet, voorzlch-1
tig zijn, m-er dan de Kamer. Hij kón niet
ingaan op de rede va.n den heer Van Lan
scliot. wijl er nog onderhandelingen gaande
zijn met de Duitschers. Overigens, wanneer
hier te lande het instituut bestond van het
aanplakken eener redevoering, dan zou hij
de rede van Mr. Van Lanschot wel willen
doen aanplakken, niet alleen hier te lande,
.maar ook aan den Duitschen Rijksdag. De
periode van liet overleg onderstreepte de
minister nadrukkelijk is nog niet afgeloo
pen. De minister stemde er natuurlijk mede
in. dat. maatregelen als Duitschland toepast
moreel niet door den beugel kunnen. Hij-
onderstreepte voorts, dat de clearingwet
geen ijdele dreiging is. maar zeide hij, wan
neer de rogeering zegt: nu pas ik mijn wa
pen toe, d-an moet dat ook gebeuren daar
voor is ze regeering. Welnu Duitschland
beseft, wat er dreigt, maar (en hier zal de
minister wel gedoeld hebben on het overleg,
hetwelk nog gaande is) de politie-agent. die
met zijn revolver in dc hand orde weet te
scheppen zonder te schieten is meer waard,
dan hij die orde schept door het neerleggen
van eenige menschen.
De regeering herhaalde de bewindsman
moet daden doen, wanneer zij daarmede
dreigt. Heel anders dan een Kamerlid, die
veel oritiek op een bewindsman heeft, zon
der dat hij iets doet! Wanneer de heer
Blomjous zooveel critiek op mij heeft, zei de
minister. <zoo zelfs, dat hij mij niet waardig
keurt in het ministerie-Colijn te zitten, laat
hij dan zijn constitutioneele taak vervullen
en mij nopen tot ontslag nemen. Wanneer
hij dat doet. wanneer hij een daad doet. dan
vervo>gde Mr. Verschuur beschouw ik
hem als mijn weldoener. De minister liet ge
voelen. dat 't thans niet aangenaam is, be
windsman te zijn. De minister sprak van een
primitieven daderdrang. noemde de inzichten
van den heer Blomjous ietwat -be eenvoudig.
Hij hoopte, al begreep hij dat er vee! elec-
triciteit thans op zijn hoofd zich ontladen
moest, toch op een zich hoeden voor groote
woorden
De minister was geprikkeld, de heer Blom
jous kreeg er van langs. Maar: wie kaatst)
moet den bal verwadhten
De Kamer ging tot den grondwettclllken
derden Dinsdag met vacantie. De president
wenschte de.i leden toe een ruimschoots toei
vloeien van nieuwe krachten.
INTIMUS.
