Heeft
teeds (kaudstGffeu afgedaan
Een mud kolen van tttid weegi meet.
Japanlak
Het Befautfeiikste
51e Jaargang No. 15380
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 15 Augustus 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSIER -MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONINEMEN I EN pcr week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0-05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post 0.72}4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 4 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNJ3 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering vooi Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem vooi Abonnés op het Gelll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f p0.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN.
HAARLEM, I 5 Augustus.
Cuba
..Wij hopen dat gij tot onze belooning een
maal ons leven zult eischen', heeft generaal,
thans maarschalk Balbo tot Mussolini ge
zegd. toen hij met zijn lucht Armada uit
Amerika terugkwam, en als levensideaal doet
deze ..belooning" blijkbaar niet alleen den
nuchteren Hollander ietwat wonderlijk aan.
De Cubanen hebben tenminste, na acht
jaar dictatuur van generaal Machado. pre
cies het tegenovergestelde geëischt. Zij ne
men het den generaal zeer kwalijk dat hij in
die acht jaar tijds zooveel Cubanen beloond
heeft door hun levens te eischen en als te
genprestatie wilden zij hem nu vereeren door
het zijne te vergen. Waarop -hij er vandoor
is gegaan, per vliegtuig nog wel, een half uur
later op dezelfde wijze gevolgd door zijn mi
nister van oorlog, Ferrara. Die ontsnapte der
mate op het nippertje, dat het vertrekken
de vliegtuig, waarin hij en mevrouw Ferrara
zaten nog een honderdtal geweerkogels door
zijn draagvlakken kreeg eer het buiten schot
was. Slechter verging het kolonel Antonio Ji-
minez, hoofd van de geheime politie des dic
tators, die op straat door de woedende Cu
banen vermoord...ik bedoel: met den dood
beloond werd. Vierentwintig andere steun
pilaren van de dictatuur ondergingen het
zelfde lot. er waren tweehonderd gewonden
bovendien, en dan getuigen de Engelsche
journalisten, die den ondergang der dicta
tuur bijwoonden, nog wel dat men bijzonder
systematisch te werk is gegaan voor een der
gelijke gelegenheid. Er viel geen enkel slacht
offer dat niets met de zaak te maken had,
zooals anders bij revolutie schering en in
slag pleegt te zïjii-
Deze Cubaansche historie werpt weer eens
■een schel licht op de verdeelde stroomingen
in het menschdom. Op hetzelfde oogenblik
dat de opgewonden Italianen hun dictator
wild toejuichen jagen de even-opgewonden
Cubanen den hunne weg. Op het moment
dat Balbo namens honderd luchthelden de
hoop uitspreekt, dat de aangebeden dictator
hen eenmaal beloonen zal door hun leven
te eischen, zitten de Cubanen hun dictator
achterna en eischen de levens van hem en
zijn vriendjes op, zonder laat ons wel we
zen de geringste bedoeling om hun een
persoonlijk genoegen te bereiden.
U ziet het maar weer: de politiek is veel
en' velerlei.
Met alleen dezen algemeenen regel: dat
zij op haar hoogtepunten altijd tot schieten,
althans tot het eischen van levens schijnt te
moeten leiden. Generaal Balbo ziet dat ook al
aankomen. Hij heeft er een zeer bijzondere
meening over en beschouwt het als een be
looning voor zijn prestaties', maar slechts
weinigen onzer zijn Balbo's en zien het dus
danig in. De groote meerderheid heeft een
heel ander idéé over belooningen, en stelt
daarbij zelfs als eerste voorwaarde dat zij het
leven zal behouden, om er plezier van te kun
nen hebben.
Op Cuba zullen ze nu met hoera's de demo
cratie gaan toepassen, en ieder zal mogen
zeggen wat-ie denkt en vindt zonder deswe
ge in het gevang te worden geworpen. In
Italië'daarentegen verlustigt men zich in het
denkbeeld, alleen te mogen denken en vin
den wat Mussolini denkt en vindt. En en pas
sant herinnert Balbo de Italianen aan het
voorrecht, beloond te worden door den
dood
Wonderlijke tegenstellingen in het mensch
dom.
Geen van beide doen ze plezierig aan. De
Cubaansche schietpartij niet, en de vliegen
de Armada van het vredelievende Italië, met
Balbo's toespelingen óp zijn eigen toekomsti-
gen glorieusen dood, al evenmin. Waarin
denkt hij te sneven, op eisch van zijn chef?
In den vrede? Het schijnt niet denkbaar.
Zoo is Mussolini niet. Dus in den
Ja. daar hoort dat onaangename woord
weer te staan. En onwillekeurig rijst de vraag:
hoevele millioenen Italianen en zonen van
andere naties zullen dan hun leven mee mo
gen geven, als belooningvoor wat eigen
lijk?
R. P.
DISCONTO WEDEROM
VERLAAGD.
NED. BANK VERMINDERT HET MET
De directie der Neaerlandsche Bank heeft
met ingang van 15 Augustus 1933 de rente
stand als volgt vastgesteld:
Wisseldisconto verlaagd .tot 3 procent,
pa'omessendisconto verlaagd tot 31/2 pro
cent, beleening van effecten verlaagd tot
312 procent, beleening van goederen ver
laagd tot 3 1/2 procent en voorschotten in
rekening-courant verlaagd tot 31/2 pro
cent.'
De verlaging komt neer op 1/2 procent.
EEN KANAALZWEMMER
ZONDER BEENEN.
EXCENTRIEKE POGING MISLUKT.
LONDEN. 15 Augustus (V. D.l Een Ame-
rikaansch zwemmer zonder beenen is gister
avond uit Dover naar Calais gestart. Na twee
uur zwemmen was hij ongeveer acht kilo
meter van Dover verwijderd en had een
stroom gevonden die hem in Zuidoostelijke
richting dreef.
De zwemmer Charles Zibelman heeft na
verscheidene uren in zee te zijn geweest zijn
poging opgegeven.
18-JARIGE BESTUURDE DEN BUS
En zat 24 uur reeds achter het
stuur.
ANDERE BUS-CHAUFFEER LIET ZICH
AFLEIDEN.
Over het groote busongeluk onder Over-
schie valt nog te melden, dat de uit Den
Haag komende bus niet rechts van den weg
heeft gereden. De weg is 7.50 M. breed. Twee
en een halve meter was daarvan ongebruikt,
doordat de bus zoo ver van den kant reed. De
bus is 2.25 M. breed en de andere 2.35, zoodat
er tien centimeter te weinig plaats over
bleef. Van die tien centimeter zijn dertig
menschen het slachtoffer geworden. Boven
dien schijnt den 40-jarigen chauffeur van
den uit Den Haag komenden bus schuld tc
treffen, omdat hij met twee passagiers zat
te praten en zich liet afleiden. Dit wordt
nader onderzocht.
Een andere belangrijke bijzonderheid is,
dat de chauffeur van den anderen bus slechts
18 jaar is. Aan zijn hoede waren 34 passagiers
toevertrouwd. Bovendien had hij reeds 24 uur
achter elkaar gereden. Men kwam te ii uur 's
morgens uit Luxemburg terug, doordat er in
België vertraging geweest was. De chauffeur
was blijkbaar oververmoeid. Toch had hij nog
de tegenwoordigheid van geest om de bus zoo
neer te zetten, dat hij niet van den dijk viel.
Beide bestuurders zijn zeer onder den in
druk. De oudse zegt, dat de jongste hard
rijdend uit de mistbank te voorschijn kwam.
De slag van de botsing was geweldig. Van 3
K.M. afstand is een boer uit het land ge
komen om te helpen. Omwonenden waren
spoedig ter plaatse. De burgemeester van
Overschie. de heer Baumann, die voorzitter
is van de Rooüe Kruisbrigade, heeft een
werkzaam aandeel gehad in de hulpverlee
ning.
Bewoners van villa's in de buurt hebben
daarin gewonden opgenomen.
Bij de Eerste Hulppost te Overschie ver
voegde zich later een jongen, die had zitten
visschen en die de beschadigde bus had zien
wegsleèpen.1 Tot zijn schrik herkende hij
daarin den wagen, waarmee zijn ouders dien
morgen voor een uitstapje vertrokken waren.
Daar men niet alle namen wist,.kon men de
groote ongerustheid van dezen jongen niet
wegnemen. Hij heeft zich naar Den Haag
moeten begeven voor verdere inlichtingen.
De bus uit Den Haag was op weg naar
Rotterdam, waar de passagiers zouden scheep
gaan naar Rhenen.
Deze bus is ook aan de rechterzijde be
schadigd, daar hij tegen den hoogen be
tonnen kant van den weg is opgereden. Voor
de andere bus werkte een reservewiel nog als
een stootblok aan de linkerzijde.
DS. W. BIJLEVELD.
Ds. W. Bijleveld te Haarlem komt voor op
een tweetal voor de Chr. Gereformeerde Kerk
te Arnhem.
NA HET VERDRINKEN VAN
ZEVEN VISSCHERS.
BAKENS AAN IIET KANAAL TE
PURMEREND?
Nu het ernstige ongeluk bij Purmerend de
aandacht gevestigd heeft op het gevaar van
in het water rijden aan de Kanaalkade al
daar hebben A.N.W.B. en K.N.A.C. aan B. en
W. van Purmerend verzocht bij de Kanaal
kade en den Beemsterbrugwal het aanbren
gen te bevorderen van een rood-witte sein-
plank of een paaltje, zoo mogelijk voorzien
van roode reflectoren.
DENKT DAN HIEROM:
KANTOOR EN MAGAZIJNEN
STATIONSTERREIN
TELEFOON 11617 14106
OVERVEEN
(Adv. lwjez. MedJ
(De Japanschc professor Matsuda
bezoekt op een Europeesche rond
reis, die ten doel heeft, tc onder
zoeken, wat elk land aan Ja-
pansch lakwerk bezit, ook Neder
land).
't Japansche volk, u weet het wel,
Dat vroeger onbeduidend was,
Is energiek in het kwadraat,
Maar laks ook, als geen ander ras.
Sinds jaren overstroomt het ons
Met lakwerk van haast elk model,
In elk formaat en elke kleur,
Van meubilair tot kinderspel.
Soms is het kunst van hoogen rang,
Ook dikwijls enkel kunst in schijn,
Soms is het duur en vaak goedkoop,
't Kan echt en imitatie zijn.
In lakwerk echter leidt Japan
Heel 't lacrymose wereldrond.
Het heeft zelfs onlangs nog getoond,
Dat 't lak heeft aan den Volkenbond.
Welaan professor, welkom hier,
Uw onderzoek staat u hier vrij,
Wij zijn op het gebied der kunst
Uw dienaar, zoo niet uw lakei.
En als gij weerkeert in uw land,
Vertel dan, dat wij onverzwakt
Uw lakwerk liefhebben maar zelf
Bij voorkeur niet worden verlakt.
MARGUéRITE COUPERUS
ONDERSCHEIDEN.
OFFICIER DACADéMIE.
Naar wij vernemen is de balladen- en volks-
liederenzangeres mevrouw Marguérite Cou
perus te Haarlem, door de Fransche regee
ring benoemd tot „officier d'Académie". als
waardeering voor de door hasT aan de Fran
sche kunst bewezen diensten.
DRONKEN OP DE FIETS
Maandagavond half acht reed de 39-jarige
koopman M. S.. die beschonken was. per fiets
van de Melkbrug naar de Spaarnwouder-
straat. In dé Hoogstraat maakte hij. juist
toen een auto passeerde, een onverwachte
zwenking naar links, waardoor hij tegen de
auto viel en zijn neus kwetste. Leden van den
Ongevallendienst verbonden hem. waarna hij
naar het Sint Elisabeths Gasthuis werd ver
voerd.
De stratosfeergondel van ir. Max Cosijns is naar wij gemeld hebben tijdens proefnemin
gen geëxploideerd. Een arbeider werd door een der rondvliegende stukken getroffen en
gedood, twee anderen kregen ernstige kwets uren. Cosijns (x) bij de resten van zijn gondel.
Manuel de Cespedes, die Machado is opge
volgd als president van Cuba.
WEER EEN ERNSTIG ONGELUK
IN DE WILHELMINASTRAAT.
EEN 80-JAKIG MAN OVERREDEN EN
GEDOOD.
Maandagavond ongeveer acht uur is op de
gevaarlijke kruising Wilhelminaslraat-Kcizer-
straat-Prins Hendrikstraat wederom een ern
stig ongeluk gebeurd, dat aan een 80-jarig
man het leven heeft gekost. De heer W. Trak-
sel, wonende in de Eendrachtstvaat, kwam
uit de Keizerstraat en wilde de Wilhelmina
straat oversteken. Hij liet een uit de richting
Wilsonsplein komende auto passeeren. maav
verzuimde naar rechts te kijken. Uit die
richting naderde met groote snelheid een
auto, bestuurd door den 23-jarigen heer M.
K„ officier bij de militaire administratie te
Amersfoort. Deze zag den heer Traksel pas
op het laatste oogenblik. zoodat hij een aan
rijding niet meer kon voorkomen. De oude
man werd door de auto gegrepen en onge
veer veertien meter meegesleurd, waarna hij
tegen den grond geslingerd werd. Hij werd
zeer ernstig gewond; o.a. brak hij het linker
been. Verder kreeg hij wonden aan het hoofd
en de- linkerhand. De heer Traksel werd door
een dokter en door leden van den Ongeval
lendienst voorloopig verbonden, waarna hij
per ziekenauto van de firma Mathot naar dè
Maria-Stichting werd vervoerd. Hier bleek
hij bij aankomst reeds overleden te zijn.
De auto werd in beslag genomen en tegen
den bestuurder is proces-verbaal opgemaakt.
DOOR GEVAARLIJKEN STROOM
WEGGESLEURD.
Twee geestelijken in den Rijn
verdronken.
PATER TRACHTTE ZIJN VRIEND TE
REDDEN.
Maandagmiddag ongeveer half vijf waren
in den Rijn onder Elaen, gemeente Eist,
even voor de Drielsche spoorbrug aan het
zwemmen de 25-jarige priesterstudent de
heer P. H. J. Hoogveld, studeerend aan het
Seminarie te Rijsenburg en diens vriend
Pater Norbertus van de Orde der Capucijnen
uit Babberich, die assistent is in de Parochie
aan de Verlengde Hoflaan te Arnhem. Op
een gegeven moment is de heer Hoogveld
tusschen de kribben onwel geworden met
het gevolg, dat hij in een gevaarlijken
stroom terecht kwam. Pater Norbertus
sprong het slachtoffer na, doch diens moe
dige poging om zijn vriend te redden mis
lukte. Beiden werden door den stroom ge
grepen en verdronken jammerlijk. Het
lichaam van den heer Hoogveld werd spoedig
gevonden. Twee doctoren hebben nog ge
poogd de levensgeesten op te wekken, doch
te vergeefs. Het- lijk van Pater Norbertus is
afgedreven en nog niet gevonden. Op de
plaats van het- ongeluk is een gevaarlijke
stroom in den Rijn. Op deze geïmprovi
seerde zwemplaats bood het 'oaaen dan ook
geen enkele veiligheid. Beide slachtoffers
konden voorts niet voldoende zwemmen. De
verslagenheid in het dorp is groot.
De heer Hoogveld zou in het volgend jaar
tot priester gewijd worden.
Doodelijk verkeersongeluk in dc Wilhelmina-
straat.
pag 1
Ir. Sockarno wordt geïnterneerd.
pag. 3
Twee geestelijken bij het zwemmen in den
Rijn verdronken.
pag- 1
Wielrennen: Fraai resultaat van den Neder
lander Yalentijn bij dc wereldkampioen
schappen te Parijs.
pag. 5
Zwemmers: Twee nieuwe records door Ja
panners gevestigd.
pag. 5
De rust keert op Cuba geleidelijk aan terug.
pag. 3
Roemenië staakt zijn betalingen aan het bui-
buitenland.
pag. 3
Zal De Valera het Iersche parlement ont
binden?
pag. 3
De Russische regecring dementeert de berich
ten betreffende een opstand in de Ockrainc.
pag. 3
Twee en twintig burgemeesters worden in Ba
den van corruptie beschuldigd.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Cuba.
pag. 1
Van onzen Berlijnschcn correspondent: Pom-
meren. Duitschland's „hooge Noordoosten''.
pag. 3
BRANDJES BIJ „PEYL" EN
,SNEL".
DE BRANDWEER TWEE KEER GEALAR
MEERD VOOR TAX-BRAND.
Heden, Dinsdagmorgen omstreeks 8 uur
werd brand gemeld in de Lange Molenstraat
ide eerste straat links in den Kruisweg van
het station af), waar gevestigd is een ga
rage van de firma Peyl, „dubbeltjestax-
onderneming".
Een wagen had vlam gevat toen men juist
gereed was met bijvallen van benzine.
Men vermoedt dat de gevaarlijke vloeistof
die gedeeltelijk overgeloopen was en op de
tank en op straat lag, in brand is geraakt.
Wellicht door een achteloos weggeworpen
sigaret. Het, vuur was voldoende om het dun
ne materiaal gloeiend te maken en spoedig
Stond de achterzijde in vlam.
Personeel van hotel Lion d'Or, waar men
juist bezig was de straat, te spuiten, heeft
nadat dc wagen voorgereden was. getracht
het vuur te blusschen, doch pas nadat dc
brandweer erbij kwam was aan de vlammen
spoedig een einde.
De achterzijde is geblakerd, het reserve
wie! beschadigd, en de achterbank vernield.
Voor den chauffeur van den wagen be-
teekent dit een schadepost van enkele dagen
loonderving. De eigenaar is tegen brand
schade verzekerd.
Toen de brandweer naar de garage in do
Smedestraat terugreed, werd zij aangehou
den dat er een kleine taxi in brand stond in
de Lange Murgurethastraat. waar eveneens
een „dubbeltjestax-onderneming" is geves
tigd: de Sneltax.
Hier was hulp echter niet meer noodig:
de motorkap was met zand overdekt en dc
brand gebluscht. Een kleine carburatorbrand
was oorzaak van deze tweede brandmelding
bij een dubbeltjestax-onderneming.
De brandweer-auto's hebben daarna de
garage zonder verdere meldingen bereikt.
BRAND NABIJ DE KAAG.
GRAANMAALDERIJ AFGEBRAND.
Maandagmiddag omstreeks vier uur ont
stond brand in de machinekamer van de
Graanmaalderij annex café van den heer
Burke aan den Ringdijk nabij de Kaag tegen
over de Sassenheimcr pont te Haarlemmer
meer. Door de aanwezige vaten olie greep
liet vuur snel om zich heen. De brandweer
van Hoofddorp was spaedig ter plaatse en
slaagde er in den brand tot de graanmaalde
rij, die geheel uitbrandde, te beperken en het
cafe met woonhuis, dat echter veel water
schade kreeg, te behouden.
De machines, twee schuren, eenige gereed
schappen en een partij bloembollen gingen
verloren. Oorzaak onbekend. Verzekering
dekt de schade.
ONTPLOFFING IN GEBOUW VAN
DE A.J.C.
EEN ERNSTIG GEWONDE.
In het ..Makkerhuis"' van de A. J. C. te Me-
demblik, bewoond door de familie ter Haar.
js Maandagavond eenige minuten voor twaalf
uur een hevige ontploffing geschied, waar
door alle ruiten zijn gesprongen en het gc-
heele huis is ontzet.
Geen dakpan bleef op zijn plaats. Bij den
winkelier Kramer, die vlak naast het ..Mak
kerhuis" woont, is voor een belangrijk bedrag
aan porceleln en aardewerk vernield.
Een begin van brand kon door de motor -
spuit worden gebluscht. Een kostganger van
de familie ter Haar die zich waarschijnlijk
dicht bij. of met het ontplofte voorwerp heeft
bezig, gehouden is met hevige brandwonden
naar hei ziekenhuis te Hoorn vervoerd.
De politie heeft het huis direct dichtge
spijkerd en heeft den huisgenooten den toe
gang ontzegd ten einde een grondig onder
zoek te kunnen instellen.