Hotel de Leeuwerik
Vergaderzalen
Hervatting.
Het Befoutgtijkste
51e Jaargang No. 15407
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrydag 15 September 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN:
per week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0-72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j.5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
060 per regcL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icderen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering vooi Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 1 00.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere viDger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
KINGSFORD SMITH OP SCHIPHOL
Op doorreis van Australië
naar Engeland
MET DE PELIKAAN AANGEKOMEN
Donderdagmiddag half vijf is op Schiphol
aan boord van het uit Indië terugkeerende
K.L.M. vliegtuig de „Pelikaan" de beroemde
Australische vlieger Sir Charles Kingsford
Smith op Schiphol geland.
Hij is thans onderweg van Australië naar
Londen (van Batavia af heeft hij per KI.M.
gereisd), voor zijn plan om met een nieuw
type twee-motorig sportvliegtuig, dat in En
geland is gebouwd, de „Percival Gull", van
Londen naar Australië terug te vliegen.
Naar bekend is, staat hij in het land van
zijn geboorte aan het hoofd van een lucht
vaartonderneming, die hoofdzakelijk „plei-
zierreizen" door de lucht organiseert. Vaste
luchtlijnen heeft Australië thans niet. Aan
deze onderneming is tevens onder leiding van
Sir Charles een vliegschool verbonden, welker
materieel hij wil uitbreiden met vliegtuigen
van hetzelfde typee als de „Percival Gull",
welke machine over een buitengewoon oresta-
tievermogen beschikt. De snelheid van dit
vliegtuig bedraagt niet minder dan 220 kilo
meter.
Sir Charles, die er opgewekt en sportief uit
zag, is op -Schiphol ontvangen door den di
recteur der Fokkerfabrieken, vertegenwoor
digd door ir. B. Stephan, terwijl ook aanwezig
waren de heeren Smith, chef van de afdee-
ling propaganda van deze fabrieken, en een
groote menigte bewonderaars.
In een kort onderhoud, hetwelk hij ons in
het Schipholrestaurant toestond daarbij
waren behalve genoemde heeren o.m. mede
aanwezig de heer Evert van Dijk, de bekende
piloot, Geyssendorffer en de bemanning van
de „Pelikaan" met haar eersten piloot Blaak
deelde Sir Charles, behalve het boven
staande mede, dat het niet in zijn bedoeling
ligt met zijn a.s. vlucht naar Australië, welke
een solo-vlucht zal zijn, een record te ver
beteren. I
Hij zeide verder van plan te zijn, ongeveer
veertien dagen met de „Percival Gull" in En
geland te experimenteeren om dan, als hij
alles in orde bevonden heeft, voor de groote
vlucht op te stijgen, welke vlucht hij in elk
geval binnen veertien dagen hoopt te volbren
gen. Hij zal daarbij geheel'of gedeeltelijk de
route van de K.L.M. volgen, om van Soera-
baya regelrecht den sprong naar Wyndham
in Australië te maken. Zijn machine is in
staat om zonder tusschenlanding een af
stand van 2600 kilometer af te leggen.
Kingsford Smith antwoordde ons nog cp
een desbetreffende vraag dat bij zijn onder
neming nog altijd in overweging is het in
stellen van een vaste lijn van Australië (Syd
ney) naar Singapore. Overigens heeft Sir
Charles zich met grooten lof uitgelaten over
de zoo juist volbrachte reis van Batavia met
de „Pelikaan", over de goede zorgen, welke de
passagiers van de zijde der K.L.M. mochten on
dervinden en over de groote bekwaamheid
van haar piloten en technisch personeel.
Zijn plan was om hedenmiddag per K.L.M.-
vliegtüig te 1.45 uur van Schiphol naar Lon
den te vertrekken.
In het Carlton-hotel te Amsterdam, waar
Sir Charles logeerde, heeft hij nog den be
roemden vliegtuigbouwer Anthonie Fokker
ontmoet.
IN EEN AUTO VERBRAND.
Vreeselijk ongeluk in
Friesland.
VRACHTAUTO TEGEN EEN BOOM EN IN
BRAND GERAAKT
OUDE VROUW EN HAAR ZOON HET
SLACHTOFFER
Donderdagmiddag is op den weg tusschen
Giekerk en Zwartewegzand (Fr.) een ernstig
auto-ongeluk gebeurd. Vermoedelijk door een
defect aan de stuurinrichting botste een
vrachtauto, beladen met turf en bestuurd
door Wessel Rozendaal tegen een boom. In
de wagen waren tevens gezeten de oude
vader en moeder van den chauffeur, als
mede een zoontje van R. en diens neefje.
Door de botsing vloog de auto in brand, in
een oogwenk stond de wagen in lichter laaie.
Door den schok was de oude vader Rozendaal
uit den wagen gevallenen had lichte ver
wondingen opgeloopen. Dé jongen Rozen
daal en diens neefje waren bijtijds van den
wagen gesprongen. De bestuurder zelf en zijn
moeder waren er veel slechter aan toe. Zij
zaten in de cabine bekneld, en eerst na
eenigen tijd konden direct toegeloopen land
arbeiders de oude vrouw en haar zoon be
vrijden. Vrouw Rozendaal was inmiddels
door de vlammen geheel verbrand, terwijl R.
met zeer zware brandwonden werd opge
nomen en naar het ziekenhuis te Leeuwarden
overgebracht. Bij informatie deelde men ons
mede, dat de toestand van R. hoogst zorg
wekkend is.
De familie Rozendaal was afkomstig uit
Oosternijkerk. De vrachtauto is geheel ver
nield.
In den afgeloopen nacht is ook de chauf
feur overleden.
CONFLICT BIJ DE K. L. M. NOG NIET
OPGELOST
Evert van Dijk uit de
adviescommissie.
ONTSTEMD OVER IN DIENST NEMEN
VAN DUITSCHER.
Naar wij vernemen is de verkeersvlieger
Evert van Dijk, die tot nu toe met de heeren
Blackstone en Schepel deel uitmaakte van
de Commissie van Advies aan welke de be
kende kwestie tusschen de K.L.M.-vliegers
en de directie dezer maatschappij was voor
gelegd, uit deze commissie getreden, zonder
dat nog een advies is uitgebracht.
Het Handelsblad verneemt, dat de aan
leiding nog steeds is het verzet van den
heer Van Dijk tegen het in dienst nemen van
een Duitschen verkeersvlieger. Hij beschouwt
onze handelsvliegerij als een streng nationale
zaak en meent, dat die indienstneming van
een vlieger van vreemde nationaliteit een
slag in het gezicht is van de Nederlandsohe
verkeersvliegers.
Nu de heer Van Dijk zich uit de commissie-
Schepel heeft teruggetrokken, zal hij zich ter
zake persoonlijk met een request richten tot
minister-president Colijn.
De Bond van Verkeersvliegers zal zich voor
deze quaestie eveneens per request tot den
minister wenden.
LINDBERGH NAAR AMSTERDAM.
OP WEG VAN STOCKHOLM NAAR
SCHOTLAND.
STOCKHOLM, 15 Sept. (V.D.) Kolonel en
Mevrouw Lindbergh zijn van plan binnenkort
via Amsterdam naar Schotland te vliegen,
waar de kolonel de Schotsche kustvorming
kan bestudeeren
HET TWEEDE DéFILé.
„DE PRINCEVLAG" NAAR DEN HAAG.
ï>e Vereeniging „De Princevlag" zal op 19
September ter gelegenheid van de plechtige
opening- van de Staten Generaal door de
Koningin, te 10 lire des voormiddags met
45 pijpers en tamboers in Uniform, van Over-
schie vertrekken, om zich te 's-Gravhage
aan de Weteringkade op te stellen voor een
opmarsch door Den Haag. 125 Princevlaggen
worden medegevoerd.
AANSLAGPLEGER OP OUDE LIEDEN
GEVAT
HIJ HAD ZICH IN DE BOSSCHEN SCHUIL
GEHOUDEN
Gemeentepolitie en rijksveldwacht heb
ben Donderdagavond te half tien onder de
gemeente Zeelst aangehouden den jongeman,
die er van verdacht wordt, een aanslag op
zijn grootouders te hebben gepleegd op j.l.
Zaterdag. Hij beweert, dat hij zich heeft
schuilgehouden in de bosschen tusschen
Zeelst en Oirschot. Hij heeft een volledige
bekentenis afgelegd en zal ter beschikking
van de justitie worden gesteld.
AAN ONZE WEEK-ABONNéS.
Aangezien onze bezorgers verplicht zijn op
tijd af te rekenen, verzoeken wij beleefd het
abonnementsgeld bij eerste aanbieding tc vol
doen.
Wij vestigen er de aandacht op, dat de
abonnés NIET zijn verzekerd, zoolang het
abonnementsgeld NIET is betaald.
Groote en kleine
(Adv. Ingcz. Med.)
Zondag is voor groote drommen
Weer een dag van veel belang.
Want de voetbalcompetitie
Gaat dan weder aan den gang.
Lijntrekkers in duizendtallen,
Trekkend naar niet aan de lijn,
Zullen weer de beste stuurlui
Van het „bruine monster" zijn.
Tal van kanjers, keien, kogels,
Worden weer op 't doel gelost,
In de doelbewuste actie,
Die ons rauwe kelen kost.
Doelverdedigers gaan visschen
Geenszins m e t, maar uit het net,
Meen'ge voorzet wordt weer keurig
In een doelpunt omgezet.
Bordjes worden weer verhangen,
Na de rust. of na de thee.
't Spel zal op en neder golven,
Als een souvenir aan zee.
Vreugde zal in veel gevallen
Wel weer zijn van korten duur,
Ploegen zullen 't spel beginnen
Weer bezield met heilig vuur.
Men neemt weer het spel in handen,
Ondanks alle „hands" verbod.
Moed wordt weer niet opgegeven,
Ondanks grilligheid van 't lot.
Zeker worden weer veelvuldig
Alle zeilen bijgezet,
Vaak wordt het gevaar bezworen,
Dikwijls vindt men ook het net.
Menig elftal zal 't te bar zijn,
Als 't den tegenstander lukt
En de meerderheid wordt telkens
In een doelpunt uitgedrukt.
Stellig krijgen wij weer dikwijls
Een sensationeel begin.
En wanneer 't is afgeloopen
Rukken de partijen in.
't Resultaat geeft tft*-Verhouding
Meestentijds wel niet goed weer,
Pech spreekt vaak een woordje mede,
Maar er.komt een volgend keer....
Ha. wij weten Zondagsmiddags
Weder wat wij moeten doen,
't Voetballet gaat weer beginnen,
Er komt „schot" in het seizoen.
P. GASUS
ECHTE WALES-ANTH RACIET
o.a. a I 2.40 Geldig tot I October
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANS^WEG 67A - TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Med.)
EEN CRISISHEFFING OP OLIëN EN
VETTEN?
EN OP SUIKER?
Naar het „Ned. Weekblad voor Kruideniers
waren" met zekerheid zegt te vernemen, kan
spoedig een crisisheffing op oliën en vetten
worden tegemoetgezien. De hoegrootheid
dezer heffing is nog niet bekend. Alleen kan
het blad mededeelen, dat het geen doel heeft
voorraden van deze artikelen op te doen,
daar ook deze onder de heffing zullen vallen
en op ontduiking door niet aangeven van
voorraden strenge straffen zullen worden ge
steld.
Het blad verneemt tevens met vrij groote
zekerheid, dat-met ingang van 1 October een
crisisheffing op suiker is te verwachten.
Het bedrag ligt vermoedelijk tusschen 5 en
7 gulden per 100 KG.
Evenals bij vroegere regelingen zullen voor
raden tot 500 K.G. van navordering worden
vrijgesteld.
KONING FEISAL'S DOOD. Het stoffelijk overschot van den in Bern overleden koning
Feisal is met het Britsche oorlogsschip Despatch naar Irak overgebracht. Italiaan-
sche matrozen brachten in de haven van Brindisi de onder bloemen bedolven lijkkist
aan boord.
GEEN SYMBOLISCHE VLAGGEN
MEER IN OPTOCHTEN
BEPERKINGEN VOOR PERS EN
VERGADERINGEN?
ORANJE OOK NIET ALTIJD VRIJ.
In de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer, die onmiddellijk gevolgd is op
het Voorloopig Verslag zegt de minister over
het Uniformverbod en wat onderscheidings-
teekenen, meegedragen in optochten, betreft
dat alleen getroffen worden die opzichtige
onderscheidingsteekenen, welke uitdrukking
(men zou ook kunnen zeggen: symbool) zijn
van een bepaald staatkundig streven. Hier
onder vallen dus niet dundoeken met politieke
leuzen, schilden met opschriften, aanduidend
welke afdeeling, organisatie enz. in den op
tocht op het schild volgt: vlaggen, vaandels
en andere emblemen, niet rechtstreeks zelf
symbool van een bepaald staatkundig stre
ven zijnde. Alleen rechtstreeksche symbolen
als vuurroode of geheel zwarte vlaggen zullen
in optochten niet meer mogen worden mee
gedragen. Dit is een weinig verstrekkend ver
bod.
Ten aanzien van de A. J. C. merkt de Mi
nister nog op dat, indien de aangesloten jon
gens en meisjes naar buiten niet in politie-
ken zin optreden en ook overigens voorkomen
wordt, dat hun uniformen en kledingstuk
ken als uitdrukking van een bepaald staat
kundig streven moeten worden aangemerkt,
deze niet onder het wetsvoorschrift zullen
vallen. Het werkelijk karakter van een orga
nisatie zal beslissen.
Nadere voorzieningen tot handhaving in de
openbare orde en o.m. gericht tegen excessief
optreden in publieke vergaderingen en de
pers heeft de minister in voorbereiding.
Deze voorzieningen zullen mede tot zekere
hoogte vaandels en transparanten betreffen,
meegedragen in optochten en van beleedigen-
den of opruienden aard.
Het dragen van vaderlandsc.he kleuren kan
ook, wellicht verbonden met een uiting van
liefde en aanhankelijkheid in algemeenen
zin, in zoover misbruikt worden, dat mede be
doeld wordt, uitdrukking te geven aan een
bepaald staatkundig streven, van welken aard
dan ook „Bepaald" geoft te dezen de grens
duidelijk aan.
De minister wijst het verwijt af, dat de vo
rige regeering te lang gewacht heeft met. zulk
een verbod met op te merken, dat de toestan
den zich eerst den laatsten tijd aanzienlijk
verscherpt hebben. De demonstraties zijn
niet meer allereerst getuigend, doch hebben
een uittartend karakter.
Het meedragen van vlaggen, welke uit
drukking zijn van een bepaald staatkundig
streven, valt onder het ontwerp, de regeling
voor uitgestoken vlaggen wil de minister on
der de plaatselijke wetgeving laten.
Mochten de. bestaande Wapenwet en Vuur-
wapenwet 1919 en het thans voorgesteld wets
ontwerp voor het tegengaan van de organisa
tie van partijkorpsen onverhoopt niet afdoen
de blijken, dan kan een ontwerp tot aanvul
ling van de wetgeving op dit punt met spoed
worden tegemoet gezien.
AMSTERDAM'S DAHLIA
TENTOONSTELLING GEOPEND.
JUBILEUMSRECEPTIE VAN „TUINBOUW
EN PLANTKUNDE
Donderdagmiddag is de groote Dahliaten
toonstelling te Amsterdam geopend. De heer
J. H. Kauffmann, voorzitter der afdeeling Am
sterdam der Koninklijke Nederlandsche Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde, heefi
de welkomstrede gehouden. Namens de Ne
derlandsche Dahliavereeniging heeft de heer
J. F. Ch. Dix uit Heemstede een rede gehouden
waarin hij den Raad van Beheer van het Ko
loniaal Instituut dankte voor het afstaan van
de lichthal, hetgeen vooruitzichten opent voor
nog grooter populariteit van de dahlia in In
dië. Het Koninklijk Huis dankte spr. voor de
groote belangstelling door het schenken van
eeremedailles; verder roemde de heer Dix de
samenwerking tusschen de 15-jarige Dahlia
vereeniging en de 60-jarige Mij. voor Tuin
bouw en Plantkunde. Een bijzonder woord van
dank richtte hij tot den heer Nagels, den Bel
gischen vertegenwoordiger.
De heer G. R. van Test van Goidschalxoord
wenschte geluk namens „Tuinbouw en Plant
kunde" en daarna heeft jhr. mr. dr. A. Röell,
voorzitter van den Raad van Beheer van het
Koloniaal Instituut de tentoonstelling ge
opend. Hij verheugde zich, dat. het Instituut
dc eer was te beurt gevallen de tentoonstel
ling" te mogen huisvesten.
Daarna hield de Koninklijke Maatschappij
een drukbezochte receptie ter gelegenheid van
haar 60-jarig bestaan.
TWEEDE LUSTRUM DER VRIJZINNIG-
DEMOCRATISCHE JONGEREN
ORGANISATIE.
In aansluiting aan een reeds vroeger ge
plaatst bericht kunnen wij melden, dat de
Vereeniging Haarlem's Tooneel zich bereid
heeft verklaard om ter gelegenheid van het
Tweede Lustrum der Vrijzinnig-Democrati
sche Jongeren Organisatie op den feestavond
op 4 October in den Stadsschouwburg het
tooneelstuk „Dat wat je niet hebt" op te voe
ren. Het vorige jaar wist de vereeniging met
de opvoering van dit stuk in Leeuwarden een
eersten prijs te behalen.
De sprekers, die het woord zullen voeren,
zijn nog niet bekend.
In Friesland is een vrachtauto tegen een
boom gereden en in brand gevlogen. Een
vrouw en haar zoon de chauffeur, zijn ver
brand.
pag. 1
Kingsford Smith is op doorreis van Australië
naar Engeland per Pelikaan op Schiphol
aangekomen.
pag. 1
Lindbergh zal zijn weg van Stockholm naar
Schotland over Amsterdam nemen.
pag. 1
Evert van Dijk uit de adviescommissie voor
het conflict bij de K. L. M. getreden. Ont
stemd over in dienst blijven van Duitschen
piloot.
pag. 1
Pander's snelle postjager voor de snelle vlucht
naar Indië is op Schiphol aangekomen om
voltooid te worden
pag. 4
Von Neurath en Goebbels voor Duitschlancl
naar de Volkcnbonds Assemblee.
pag. 3
Duitsche démarche te Londen inzake de bij
eenkomst der internationale juristencom
missie.
nag. 3
Mutaties in het Japanschc kabinet. Hirota
volgt Oesjida op.
pag. 3
Het Duitsche Walther Ratenau Genootschap
wordt ontbonden.
pag. 3
Wielrennen: Scherens wint in het Stadion van
Van Egmond.
pag. fl
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Londcnschen correspondent; Nazi-
propaganda voor het Rijksdagprooes.
pag. 3
Jhr. mr. B. de Jong van Beek en Donk: Het
Geneefsche Joodsclie congres.
pag. 3
Jhr. dr. J. C. Mollerus. Gedeeltelijke Autarkie
door het fruitmonopolie dichterbij.
pag. 4
Kinderrubriek.
pag. 9 en 10
TEGEN HET SNORREN.
TAXI-CHAUFFEURS BLOKKEEREN DEN
STATIONS-UITGANG.
Ongeveer zestien vastgestafcioneerde taxi
chauffeurs hebben Donderdagavond elf uur
als protest tegen de snorders en tegen de
houding van B. en W. in deze aangelegenheid
den uitgang van het station met hun wagens
geblokeerd, 0111 zoodoende het snorren tegen
te gaan. Een politie-agent liet dit eerst toe,
maar toen later een hoofdagent verscheen,
gelastte deze door te rijden. Hieraan werd
onmiddellijk door de chauffeurs voldaan.
Alleen één taxi bleef zonder chauffeur staan.
Toen deze na een half uur verscheen, reed
ook hij met zijn wagen weg.
Eén dezer taxi-chauffeurs deelde ons
mede, dat er 's avonds soms zestig of zeven
tig snorders om het station heencirkelen,
omdat zij na elf uur in de stad niets meer te
doen hebben. De taxi-chauffeurs komen daar
tegen in verzet. Onze zegsman deelde ons
mede, dat zij de blokkade daarom nog eens
zullen herhalen.
ONTSLAGEN WEGENS LID
MAATSCHAP VAN DE S. D. A. P.
Ambtenaar in beroep bij het
Ambtenarengerecht.
WAS ONTSLAG WEGENS ONGESCHIKTHEID
RECHTVAARDIG?
Voor het Ambtenarengerecht te 's Graven-
hage is behandeld de zaak van den heer H.
Voordewind, graveur bij den Rijks Topografi-
schen dienst, die op 51-jarigen leeftijd wegens
ongeschiktheid eervol is ontslagen aangezien
hij geweigerd heeft een verklaring te onder
teekenen. dat hij geen lid was van de S. D.
A. P. en daar hij lid was van den Centralen
Nederlandschcn Ambtenaarsbond, aangesloten
bij het N. V. V.
De heer Voordewind heeft verklaard niet te
zijn aangesloten bij een groep van personen,
welke eischen stelt aan haar leden, die tegen
de plichten van den dienaar van den staat in
gaan. Spr. had immers een ambtseed afgelegd,
en was gebonden aan geheimhouding. Hij kon
echter niet de verklaring onderteekenen. waar
in stond, dat hij geen lid was van de S.D.A.P.
Dat was een te ver gaande beperking van zijn
vrijheid.
Mr. M. Mendels, lid der Eerste Kamer, voor
den ambtenaar optredende, betoogde ln een
uitvoerig pleidooi, dat het lidmaatschap van
een politieke partij iemand niet van zijn
ambtseed ontslaat.
De landsadvocaat, mr. Telders, voor het Rijk
optredende, meende, dat het standpunt van
de S. D. A. P. en dat van het Rijk onvereenig-
baar zijn.
Mr. Mendels betwistte dit In zijn repliek.
„Wat zou men zeggen" vroeg hij, „als op een
gegeven oogenblik een regeering zou zeggen,
dat men zijn ambtelijken eed niet kan houden
als men lid is van den Vrijheidsbond of der
anti-revolutionaire partij?"
De uitspraak is 28 September, 's morgens
10 uur.
