HAADI 1
C KM ;C HA
rni
rlAAKLI
LM O UA
(j D LAU
VANNACHT
WINTERTIJD.
Een berg-streek.
HET PROCES TE LEIPZIG
51e Jaargang No. 15426
VerscHijnt dagelijks, HeHalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 7 October 1933
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper weefc qo5, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. O.Oó. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-
Idem voor Abonnés op het Geïll. ZondagsbladLevenslange ongeschiktheid f 2000—Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400,., Verlies
'Vijsvinger f 150—, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-,
Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
DOODELIJKE AFLOOP
VAN HET ONGELUK OP DE JAN
GIJZENBRUG
Het 16-jarige meisje W. J. Angenent, dat
Woensdagmiddag op de Jan Gijzenbrug door
een auto werd aangereden, toen zij haar
stuur verloor en op de linker-weghelft kwam,
is Vrijdag aan haar verwondingen bezweken.
DE GELDLEENING VAN HAARLEM
5.086.000 TEGEN 4 pCt. EN EEN KOERS
VAN 98 1/4 pCt.
Zooals wij reeds mededeelden zal de ge
meente Haarlem een geldleening aangaan
van f 5.086.000 tegen een rente van 4 pot., om
daarmee 5 pet. leeningen te converteeren.
De koers van uitgifte is 98 1/4 pet.
Dinsdag 10 October wordt de inteekening
op deze leening opengesteld.
In de prospectus voor de leening wordt ge
zegd:
De aan den Gemeenteraad aangeboden
ontwerp-begrooting voor het jaar 1934 sluit
zonder belasting-verhooging.
Deze sluitende begrooting werd verkregen
door belangrijke besparingen op de uitgaven
voor het onderwijs, bezuinigingen bij ver
schillende diensten alsmede door toepassing
per 1 Juli 1933 van verhaal van pensioens
bijdragen tot het bij de wet toegestane
maximum.
Een crisisdienst is niet ingesteld.
Alle crisis-uitgaven komen ten laste van
den gewonen dienst.
Het eindcijfer van den gewonen dienst be
draagt f 17.037.484.31.
Ten aanzien van de uitkomsten van den
dienst 1933 is uit den aard der zaak thans
nog niets met zekerheid te zeggen.
Behoudens de uitgaven voor armenzorg en
werkloo'sheidbestrijding 'heeft de dienst een
normaal verloop.
De inkomsten loopen regelmatig; betref
fende de uitgaven zijn maatregelen eii voor
zieningen getroffen, die er toe zullen moeten
leiden, dat deze beneden de raming blijven.
De meerdere uitgaven voor armenzorg en
werkloosheidbestrijding konden tot nu toe
,bij suppletoir» begrooting ten laste van den
'gewonen dienst worden geregeld.
De bedrijven gaven over 1932 een batig
saldo van:
Electriciteitsbedrijf f 862.436.39; Gasbedrijf
f 502.698.16; Waterleiding f 34.799.68; Slacht
huis f 125.000.
De toenemende uitbreiding der gemeente
blijkt uit de navolgende cijfers.
Aantal inwoners op 1 Januari 1928 113.304;
1929 115.497; 1930 117.169; 1931 119.851; 1932
122.390; 1933 124.855.
Van het totaal bedrag der schulden dezer
gemeente per 1 Januari 1933 ad f 47.395.598
is een bedrag van f 32.352.901 ten behoeve van
de verschillende bedrijven.
In de gemeente Haarlem worden geheven:
80 opcenten op de hoofdsom der grondbe
lastingen op de gebouwde eigendommen; 20
opcenten op de hoofdsom der grondbelasting
op de ongebouwde eigendommen; 100 opcen
ten op de hoofdsom der personeele belasting;
50 opcenten op de hoofdsom der vermogens
belasting; 80 opcenten op de hoofdsom der
gemeentefondsbelasting; 48 opcenten op de
hoofdsom der dividend- en tantièmebelasting
straatbelasting; zakelijke belasting op het
bedrijf.
EEN NIEUWE GETUIGE VOOR
LEIPZIG
/OVER DE RELATIES VAN v. d. LUBBE.
In opdracht van het Internationale Van
der Lubbe-Comité in Nederland heeft Mr.
Wilhelm Loeb per brief aan de drie verdedi
gers, den president en het O.M. te Leipzig
medegedeeld, dat Eduard Sirach, redacteur
van „Spartakus", het orgaan der linksche
arbeidersoppositie, als getuige wenscht te
worden opgeroepen, daar hij als intiem vriend
van Van der Lubbe belangrijke verklaringen
wenscht af te leggen over diens karakter en
over diens politieke gedragingen in den laat-
sten tijd, speciaal dat Van der Lubbe geener
lei voeling had met de N.S.D.A.P., noch S.P.D.
noch K.P.D., noch met eenig lid dier organi
saties persoonlijk.
TOT TIEN JAAR VEROORDEELD.
ONTVLUCHTE VERPLEEGDE RANDDE EEN
VROUW AAN.
De rechtbank te Assen heeft een verpleegde
te Veenhuizen, thans gedetineerd, die wegens
een zedenmisdrijf uit Veenhuizen was ont
vlucht naar Zeijerveld, gemeente Vries, en
aldaar in de woning van J. Geerts kleeren
wilde wegnemen om zich onherkenbaar te
maken, doch eerst de vrouw van Geerts met
een broodmes verschillende ernstige ver
wondingen toebracht, waardoor de vrouw
eenigen tijd in levensgevaar verkeerde, tot
10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De eisch
van het O. M. was eveneens 10 jaar gevan
genisstraf.
PANDER'S SNELLE POSTJAGER DE
LUCHT IN
DE EERSTE PROEFVLUCHT VOLDOET.
Vrijdagmiddag heeft de 3-motorige „Post-
jager", het uiterst snelle Pandertoestel,
waarmede luitenant Asjes en de heer Geys-
sendorffer, piloot bij de KI.M., binnenkort
een recordvlucht naar Indië hopen te maken,
voor de eerste maal proefgevlogen. De ma
chine, die op Schiphol was opgestegen en
door den heer Geyssendorffer bestuurd werd.
terwijl haar constructeur, de heer Slot, naast
hem had plaats genomen, heeft gedurende
acht minuten gevlogen. Beide inzittenden
betoonden zich na afloop van de vlucht
zeer voldaan, omdat gebleken was dat de
Postjager aan de groote verwachtingen die
van hem gekoesterd worden, voldaan had.
NOG EEN GROOT WATERSTAATS
WERK
BRUG BIJ ZALTBOMMEL WORDT
OPENGESTELD.
OOK HIER EEN MONUMENT
Naar het Handelsblad verneemt, zal de
minister van Waterstaat ir. J. A. Kalff de
nieuwe verkeersbrug over de Waal bij Z'alt-
Bommel op Zaterdag 18 November officieel
in gebruik stellen.
Bij die gelegenheid zal tevens een monu
ment worden overgedragen dat door de. Ka
mers van Koophandel te 's-Hertogenbosch,
Eindhoven, Tilburg, Utrecht en Tiel wordt
aangeboden.
Het zijn deze Kamers van -Koophandel
geweest, die indertijd krachtig hebben aan
gedrongen op den bouw van een verkeersbrug
over de Waal bij Zalt-Bommel.
COLIJN ONDERHANDELDE TE
BERLIJN
OVER DE TRANSFERMOEILIJKHEDEN
De voorzitter van den ministerraad dr. H.
Colijn is per vliegtuig uit Berlijn in ons
land teruggekeerd en heeft Vrijdag in den
loop van den middag zijn werkzaamheden
ten departemente hervat.
Naar het Corr. Bureau verneemt zou het
bezoek van minister Colijn aan Berlijn in
verband staan met het Duitsche transfer
moratorium, waarover in het begin dezer
week te Berlijn door gedelegeerden der
Nederlandsche regeering werd onderhandeld
met vertegenwoordigers van de Duitsche re
geering.
Omtrent het. resultaat, zijn tot nu toe nog
geen bijzonderheden bekend.
DE BLOEMBOLLENHANDEL.
EXPORT NAAR ZWITSERLAND.
Men schrijft ons uit Hillegom:
Naar wij vernemen hebben de beide afge
vaardigden van den Bond van Bloembollen
handelaren, die naar Bern zijn geweest, om
opheffing of verzachting van het invoerver
bod van bloembollen boor particulieren te
verkrijgen, in zoovere succes gehad, dat de
toestemming is verkregen, om een beperkt
kwantum in te voeren. Dit geschiedde uit de
overweging dat de betrokken handelaren hier
te lande enorme onkosten hadden gemaakt
met het drukken van catalogi, enz.
Het beschikbare kwantum is verdeeld onder
de daarvoor in aanmerking komende leden
van den Bond, hetgeen uit den aard der zaak
groote ontstemming heeft gewekt onder de
niet-leden
Laat de klok een uur
stilstaan.
In den komenden nacht, van Zaterdag op
Zondag, gaat de wintertijd in. Men late de
klok een uur stilstaan, of draaie de wijzers
elf uur vooruit.
Terugzetten is schadelijk voor het uur
werk.
(Men heeft thans definitief uitge
maakt, dat alle Zwitsersche her
gen 3 Meter lager zijti dan men
totnutoe, zich baseerende op een
foutieve vergelijkingsmeting heeft
aangenomen)
De Zwitsersche bergen zijn drie meter lager,
Dan wij tot op heden toe hebben aanvaard,
Een nieuwe sensatie in woelige dagen
En waarlijk een ernstig beschouwen wel waard
Wat moeten wij nu van die Zwitsers gaan
denken,
Was dit maar onschuldige opschepperij,
Of kan men hun nooit zijn vertrouwen meer
schenken,
Zij jokten dan toch maar drie meter erbij.
Men maakt voor de Jungfrau bijvoorbeeld
reclame
Als rijzige schoonheid van lieflijke pracht,
Doch drie meter korter verschijnt ons die
dame
Opeens als een ukkie van 't vrouwlijk geslacht.
Het Zwitsersche bergland wij moeten eens
kijken,
Of 't nu voor dien naam niet te laag is in
stand,
Wellicht zal het daarna ons logischer lijken
Te spreken van 't Zwitsersche heuveltjesland.
Drie meter, het is me warempel geen beetje,
Mont Blanc wordt dan vierduizend-
a chfchonid erdtien
Ik heb hem vol eerbied eens aangestaard,
weet je,
Maar eigenlijk is er dus niets aan te zien.
Ik voel me bekocht aan mijn Zwitsersche
reizen,
Die berglucht, ja waarlijk, een luchtj' is ergaan
Men komt ons een zeer lage berg-streek
bewijzen,
Waarvan haast je harerite berge gaan staan.
Die bergen, waarop zich de Zwitsers
beroemen,
Drie meter bergaf, als je eerlijk wilt zijn,
Die opscheppers, om het niet erger te noemen,
Met hun nou geaccidenteerde terrein.
De kaart van de wereld is eensklaps veranderd
Dat is wel een feit nu, maar is het wat waard?
Hier hebben de Zwitsersche bergen tezamen,
Een klein wetenschappelijk muisje gebaard.
P. GASUS.
EXCURSIES VAN VREEMDELINGEN
VERKEER.
De Vereeniging tot verfraaiing van Haar
lem en omliggende gemeenten en tot bevor
dering van het Vreemdelingenverkeer heeft,
in verbinding met de vereeniging te Heem-
stede-Bennebroek een excursie georganiseerd
naar Amsterdam ter bezichtiging der Ford
fabrieken en van het Koninklijk Paleis met
daaraan verbonden een gezamenlijke lunch.
De excursie heeft plaats op Vrijdag 13 Octo
ber.
Bij Asuza in Californiè wordt de laatste hand gelegd aan een reusachtigen stuwdam, die
110 meter hoog en 270 meter lang is.
Dimitrof weer in de zaal toegelaten.
(Zie ook pag. 3)
LEIPZIG 7 Oct. (Wolffbureau.) Het begin
van de zitting van hedenmorgen is 20 minuten
verschoven, aangezien eerst de senaat eenige
besprekingen moest voeren over de techni
sche deelen van de handeling te Berlijn.
Bij de opening blijkt dat Dimitrof wer in de
zaal is toegelaten.
De voorzitter deelt mede, dat Dinsdag a.s.
de behandeling te Berlijn in het gebouw van
den Rijksdag zal worden voortgezet.
De voorzitter geeft hierop Dimitrof het
woord.
Deze verklaart: .Mijn woorden zijn gisteren
misschien niet begrepen. Het is voor mij niet
gemakkelijk om in een vreemde taal de juiste
uitdrukkingen te vinden. Ik verklaar echter,
dat het noch gisteren noch vroeger mijn be
doeling is geweest iemand persoonlijk van het
gerecht, van de verdediging, van de aankla
gers. of van de beambten te beledign. Ook in
de toekomst zal ik dat niet doen. Ik vraag
slechts aan den voorzitter mij rustig en zake-
lkij te laten uitspreken over alle vragen welke
in zake de brandstichting en de voor mij be
zwarende momenten worden gesteld".
De voorzitter antwoordt, dat dit verzoek na
tuurlijk wordt ingewilligd en naar zijn mee
ning reeds volledig is toegestaan.
De zaak is hiermede beëindigd. Het O. M.
komt thans terug op de mededeeling van be
klaagde Torgler over diens onderhoud met
den afgevaardigde Florin in de hall van het
Rijksdaggebouw op 27 Februari.
Torgler heeft verklaard te meenen, dat Flo
rin door. de drie nationaal-soc. getuigen voor
Van der Lubbe is aangezien. Het O.M. ver-1
volgt, dat Torgler toen als onderwerp van het
gesprek heeft aangegeven, dat Florin hem
om raad vroeg, hoe hij een voor den tweeden
Maart vastgestelden termijn van het Rijksge
recht verdaagd kon krijgen. Het O. M. stelt
vervolgens vast, dat de stukken welke hierop
betrekking hebben door Florin reeds den vijf
en twintigsten bij het gerecht zijn ingediend.
Torgler verklaart op den 27sten dit gesprek
te hebben gevoerd en vervolgens omstreeks
drie uur in den middag in het fractielokaal
dienaangaande te hebben gedicteerd aan de
fractiesecretaresse
Dr. Sack stelt voor het getuigenverhoor van
de secretaresse aan te vragen. Vermoedelijk
moet het stenogram van den brief nog be
staan.
De voorzitter deelt mede dat bij het komend
getuigenverhoor deze vraag zal worden opge
helderd.
DE GEMEENTEGEBOUWEN.
DE UITSLUITING DER V. V. S. U.
Zooals reeds vermeld is, hebben B. en W.
van Haarlem besloten aan de V.V.S.U. (Ver.
van Vrienden der Sovjet-Unie) te weigeren
de Concertzaal ter beschikking te stellen
voor het houden van een film-voorstelling,
dat alles grondende op het feit, dat de V.V.
S.U. zou vallen onder het besluit van B. en
W., dat inhoudt aan alle revolutionaire or
ganisaties het gebruik van gemeente-eigen
dommen te ontzeggen.
De afd. Haarlem der V.V.S.U. heeft zich
naar aanleiding daarvan met een request ge
richt tot B. en W.. waarin zij haar verwon
dering erover uitspreekt, dat zij als cultuur
organisatie onder het bovengenoemde be
sluit valt, vooral ook omdat de V.V.S.U. als
cultuurorganisatie buiten en boven alle po
litieke partijen staat, haar leden grooten-
deels partijloos zijn en behooren tot diverse
kerkelijke richtingen, terwijl slechts een
klein aantal politiek zijn georganiseerd.
Zij verzoekt dan ook B. en W. hun besluit
te willen hei-zien en haar wederom in de ge
legenheid te stellen zalen etc. van de ge
meente te mogen huren.
DE KONINGIN SCHENKT 5000.
AAN HET N. C. C.
De Koningin heeft een gift van vijf dui
zend gulden geschonken ten bate van het
Nationaal Crisis Comité.
MAATREGELEN TEGEN EXCESSIEVE
UITINGEN
WETSONTWERP ZOU SPOEDIG TE
WACHTEN ZIJN.
Minister, van Schaik heeft bij de behande
ling van het uniformverbod in de Kamer
aangekondigd, maatregelen te overwegen
tegen excessieve uitingen in vergaderingen
en pers.
Naar de Msb. verneemt, is het ontwerp
tegen zulke uitingen, welke beleedigingen
bevatten tegen bersonen of groepen op open
bare vergaderingen gedaan, spoedig te ver
wachten.
ikt Bei&qeijkste
Het meisje, dat op de Jan Gijzenvaart eer*
ernstig ongeluk kreeg, is overl.den.
pag. 1
Onder Ede is een jachtopziener door Haag-
sche stroopers mishandeld.
pag. 15
De eerste officier van De Zeven Provinciën C.
Meijer zou niet vervolgd worden, maar wel
ontslagen.
pag. 15
De logementhouder, die bij den aanslag in de
Boomstraat te Amsterdam gewond werd is
overleden.
pag. 15
Bij Egmond aan den Hoef zijn de fundamen
ten bloot gelegd van het oude kasteel van
Egmond,
pag. 15
Inperking van de onderwijzersopleiding is ten
departemente in voorbereiding.
pag. 15
Voor de transatlantische Zeppelinverbinding
zouden Nederland,, Duitschland en Amerika
gaan samenwerken.
pag. 15
De korting op de uitkeering uit het gemeente
fonds beteekent voor Den Haag een verlies
van 2 1/4 millioen in het volgende uit-
keeringsjaar.
pag. 15
De jongeman, die Dollfuss aanviel woonde in
de na-oorlogsjaren bij Hollandsche pleeg
ouders in Den Haag.
pag. 15
Conclusies van den heer Van Ledden Hulse
bosch bij brand te Medemblik volledig be
vestigd door de bekentenis.
pag. 15
Het 300-jarig bestaan der Leidsche Sterren
wacht plechtig herdacht.
pag. 15
Het voorstel tot reorganisatie der Holland
Amerikalijn door obligatiehouders aangeno
men.
pag. 15
Maandag verschijnt het prospectus der nieu
we 4 pCts. leening Nederland.
pag. 15
Invoering van de regeling voor „dubbel-uitge-
trokkenen" in de groote steden zal van vele
gezinnen zware offers eischen.
pag. 15
De nieuwe C. A. O. in de typografie behelst
een Iconsverlaging van vier cent voor druk
kers, handzetters enz. en van 5 cent voor
machinezetters
pag. 15
De Iersche leider der Blauwhemden is bij een
politieke botsing aangevallen en ernstig ge
wond.
pag. 3
Wordt Philip van Hessen bij overlijden van
Hindenburg rijkspresident van Duitschland?
pag. 3
De Nederlandsche handel met Rusland is den
laatsten tijd aanzienlijk toegenomen.
pag. 4
In een interview te 'Genève heeft minister De
Graeff gezegd, dat het Hïtlerisme voor Ne
derland een ramp zou zijn.
pag. 4
Het blijkt, dat de zwerver Haan inderdaad op
de door hem opgegeven tijden in Duitsch
land is geweest. Zijn onthullingen nog niet
tot klaarheid.
pag. 4
Er zijn 100 adhaesiebetuigingen binnengeko
men op het plan voor vorming van een ge
meente Zaanland.
pag. 4
Het gebruik van valsche stempels onder de
varkensslagers heeft groote afmetingen
aangenomen.
pag. 4
Het proces te Leipzig, Dimitrof's verwijdering.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
Mr. B, W. Stomps: Het proces te Leipzig: Mijn
persoonlijke onderzoekingen. Mise-en-scène
in de rechtszaal.
pag. 3
J. B. Schuil: Het tooneel te Amsterdam. „Voor
bewezen diensten"'.
pag. 17
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag. 17
Financieele Kroniek: De stabilisatie van pond
en dollar komt... maar wanneer?
pag. 12
De wonderen van den fakir.
pag. 13
Ton Ruygrok; Langs de Straat: „Lowietje".
pag. 13
Brieven van een controleur B.B.: Bij den sul
tan van Dompo.
pag. 14
Van onzen Parijschen correspondent: De Pa-
rijsche automobielsalon.
pag. 2
Het Haarlemsche Stadsbeeld: Het Begijnhof.
pag. 14
Voor onze Jeugd.
pag. 5 en 6
♦Uit de wereld van de film.
pag. 14
MEISJE DOOR HAAR
VERLOOFDE GEDOOD?
ONOPGEHELDERDE ZAAK TE
HOEVELAKEN.
FIETSENDIEF OPGESLOTEN.
Vrijdagavond hebben twee rechercheurs
een 43-jarige boomkweeker uit. Amsterdam
gearresteerd, die in het bezit was van een
uit de Wilhelminastraat gestolen rijwiel.
Hij is opgesloten.
Naar aan de N.R.C. gemeld wordt, kwam
te Hoevelaken bij Amersfoort e en26-jarige
man aan fimilie van zijn meisje vertellen,
dat zij fiauw gevallen was. Men vond het
20-jarige meisje echter dood. De verloofde
is gearresteerd en oper-loten. Het lijk zal
gerechtelijk r^oh..:,.u worden.
