NATIONALE
UIT HET BUITENLAND
Pleegde Van der Lubbe
zijn daad alleen?
Het proces over den
Rijksdagbrand.
WOENSDAG II OCTOBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
3
LEVENSVERZEKERING-BANK Rotterdam
Russisch-Japansche spanning neemt toe.
Tokio dreigt met uitzetting der persvertegen
woordigers. Uit Genève: Duitschland bereid
tot onderhandeling op basis van het plan
MacDonald. Rechtsgelijkheid de voorwaarde.
De Duitsche delegatie verwerpt de Minder-
hedenresolutie gedeeltelijk.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
JAPAN.
Dinsdagochtend heeft een zitting van het
Japansehe kabinet plaats gevonden, waar
in de minister van Buitenlandsche Zaken,
Sjirota, rapport uitbracht over den buiten-
landsch politieleen toestand. In het bijzonder
werden besproken de betrekkingen van Ja
pan tot Mandsjoekwo en Rusland en een
standpunt bepaald nopens de recente Rus
sische publicaties inzake de „geheime Japan
sehe documenten" in het conflict betref
fende den Mandsjoerij.schen spoorweg.
Het verluidt, dat de Japansehe regeering
heeft besloten in verband met de berichtge
ving van het Sovjet-Russische telegraaf-
agentschap in Japan een strenge waarschu
wing uit te spreken. Ingeval het telegraaf-
agentschap der Sovjet Unie en de vertegen
woordigers der Sovjetpers in Japan verder
critief oefenen op de Japansehe politiek, op
een wijze, „welke geen rekening houdt met
het nationale prestige der Japansehe regee
ring, dan zou Japan er bij deze persvertegen
woordigers op moeten aandringen „vrijwil
lig" uit Japan te vertrekken."
Volgens een mededeeling uit Charbin heeft
de Mandsjoerijsche politie Dinsdag alle loea-
liteiten van het administratiegebouw der
Chineesche Oosterspoorwegmaatschappij
opengebroken, welke vroeger door de Rus
sische ambtenaren waren bezet. De openge
broken kamers worden doorzocht en zullen
thans ter beschikking worden gesteld van de
Mandsjoerijsche ambtenaren, wier positie
intusschen niet wordt erkend door de Sovjet-
regeering.
Bovendien heeft de Mandsjoerijsche regee
ring Dinsdag van de Sovjet-Russische leiding
der spoorwegmaatschappij geëischt, dat alle
nieuwbenoemde Mandsjoerijsche ambtena
ren in functie zullen treden en de mogelijk
heid moeten hebben de werkzaamhe
den op de spoorlijn te controleeren.
Naar semi-officieel uit Tokio wordt mede
gedeeld, is een besluit der Japansehe regee
ring inzake het verbreken der diplomatieke
betrekkingen tusschen de Sovjet-Unie en Ja
pan nog niet gevallen. De Japansehe regee
ring heeft van den Japanschen ambassadeur
Ota omtrent de laatste politieke gebeurte
nissen, in het bijzonder de gepubliceerde ge
heime documenten een rapport gevraagd^.
Deze geheime documenten zouden vervalscht
zijn. Na ontvangst van het rapport zal de
Japansehe regeering de geheele aangelegen
heid nogmaals onderzoeken..
GENèVE.
Met betrekking tot de besprekingen, die de
Duitsche gedelegeerden ter ontwapeningscon
ferentie Nadolny heden heeft gevoerd met de
gedelegeerden van Amerika, Frankrijk en
Italië, publiceert het Wolff-bureau een ver
klaring, waaruit blijkt, dat Duitschland vast
houdt aan het ontwapeningsplan van Mac
Donald en op basis daarvan bereid is tot on
derhandelingen over een etappe-gewijze ont
wapening door de andere verdrags-partners.
Hoofdzaak is voor Berlijn, dat geen discrimi
natie van Duitschland plaats heeft, m.a.w. dat
de rechtsgelijkheid wordt toegepast.
Het Britsche plan bevat, wat aangaat de
uitvoering der bepalingen in zake de mate-
rieele ontwapening, reeds een verdeeling in
etappes. Over de vaststelling dezer periodes
zijn natuurlijk volgens de Duitsche verklaring
onderhandelingen mogelijk. Alleen al om or
ganisatorische redenen is voor de vernietiging
van het in de toekomst verboden wapenmate
riaal een verdeeling in periodes heel goed te
overwegen. Hoe die vernietiging precies moet
plaats hebben kan door onderhandelingen
worden opgehelderd. In principe moet echter
worden vastgehouden aan het standpunt, dat
hierbij geen discrimatie ten nadeele van
Duitschland plaats heeft
De politieke commissie der Volkenbondsver
gadering heeft gisteren het groote debat in
zake de Minderheden- en de Joodsche kwestie
beëindigd. Overeenkomstig het voorstel der
sub-commissie werd de Fransche resolutie
aangenomen.
De Duitsche delegatie keurde het eerste en
derde deel goed.
De resolutie zal thans de Volkenbondsver-
gadering ter fine van definitieve goedkeu
ring worden voorgelegd.
Het eerste deel der resolutie houdt in:
De plenaire vergadering van den Volken
bond neemt de in de resolutie van 21 Septem
ber 1922 uitgesproken principieele aanbevelin
gen in zake de minderhedenbescherming aan
en spreekt de hoop uit, dat de tegenover den
Volkenbond door geenerlei aanvullende ver
plichtingen op het gebied der minderheden
gebonden staten nochtans tegenover hun min
derheden naar ras, religie en taal de gelijke
graad van gerechtigheid en tolerantie zullen
toepassen, welke wordt geëischt bij de verdra
gen inzake de minderhedenbescherming en
krachtens de geheele houding van den Volken
bond.
In het tweede deel wordt verklaard: De Vol
kenbondsvergadering is van meening, dat de
in het eerste gedeelte genoemde principes
zonder uitzondering betrekking moeten heb
ben op alle categorieën staatsonderdanen,
welke zich van de meerderheid der bevolking
onderschèiden door ras, taal of religie.
Krachtens het derde gedeelte verzoekt de
Volkenbondsvergadering den secretaris-gene
raal van den Volkenbond de protocollen be
treffende de onderhandelingen van de poli
tieke commissie inzake de minderheden-
kwestie toe te zenden aan den Volkenbonds-
Bij de slotbeschouwing zeide de Duitscher
v. Keiler, dat de Duitsche delegatie van mee
ning is. dat de resolutie slechts van toepassing
moet zijn op de eigenlijke minderheden. Uit de
onderhandelingen in de politieke commissie
en de sub-commissie hiervan is gebleken, dat
de resolutie in hoofdzaak beoogt de behan
deling der Joden in Duitschland binnen het
bereik der resolutie te doen zijn. Dit is, volgens
v. Keller, in tegenspraak met de principieele
opvatting der Duitsche delegatie. Volgens de
delegatie behoort de betreffende kwestie tot
de competentie der Duitsche binnenlandsche
wetgeving.
Duitschland verwierp zooals gezegd het
tweede gedeelte der resolutie. Alle andere mo
gendheden hebben de geheele motie goedge
keurd.
Amerika.
Dollar en pond op 2/3 der
goudpariteit?
In verband met de eerste formeiele bespre
kingen inzake de oortogsschulden tusschen de
Engelsohie en Amerikaansohe vertegenwoordi
gers te Washington meldt hieit Washin gton-
Journal of Commerce, dat de kwestie der
stabiliseering' thans bij de onderhandelingen
op den voorgrond, is getreden. Het zou mogenjK
zijn, dat laet pond en die dollar op twee derden
van hun vroeger e goud-pariteit zullen worden
gestabiliseerd.
Zmid^Amerika.
Non-agressiepact tusschen
Argentinië en Brazilië.
Te Rio de Janeiro zijn tusschen Argentinië
en Brazilië een aantal verdragen afgesloten
en onderteekend, en wel in de eerste plaats
een non-agressiepact en een arbitrage-over
eenkomst.
Verder werden verdragen geteekend met
betrekking tot scheepvaart- luchtverkeer, uit
levering, tegengaan van smokkelarij, toe
risme etc
Het volgend jaar een militaire
dictatuur?
De diplomatieke correspondent van de
Daily Telegraph schrijft dat belanghebben
de kringen, die in nauw contact staan met
Tokio de instelling verwachten van een re-
geering zuiver samengesteld uit militaire en
vloot-autoriteiten. Deze regeering zou het
volgend jaar reeds optreden en behalve uit
generaals en admiraals samengesteld zijn uit
enkele financieele en economische- deskundi
gen.
Oostenrijk.
Eenheidsfront tegen het
fascisme?
Reuter meldt uit Weenen:
Volgens het 12 Uhr Blatt, is op de verga
dering van het I. V. V. een soort non-agres
siepact gesloten tusschen de communistische
en Tweede Internationale, tot bestrijding
van het fascisme. Ter aanvulling hiervan
zouden ook richtsnoeren zijn vastgesteld voor
de samenwerking van alle sociaal-democra
tische partijen in Europa uitgezonderd
van Engeland met de communistische In
ternationale.
EXPLOSIE IN EEN
LABORATORIUM.
DRIE PERSONEN ERNSTIG GEWOND.
OSNABRUECK, 10 October. (V. D.) Dins
dagmiddag heeft bij het laden van raketen in
het laboratorium van den vlieger Tiling een
ernstige ontploffing plaats gehad, waarbij
het laboratorium geheel werd vernield. De
uitvinder, zijn assistente en een monteur
werden ernstig gewond naar het ziekenhuis
overgebracht. De toestand van beide eerst-
genoemden is zeer ernstig.
DE POOLSCHE PRESIDENT IN HET
HUWELIJK GETREDEN.
WARSCHAU, 10 Oct. (V. D.) In de kapel
van het Koninklijk Slot te Warschau is he
denmorgen de Poolsche Staatspresident Mos-
cicki, wiens eerste .prauw bijna twee jaar ge
leden overleed, opnieuw in het huwelijk ge
treden met Maria Dobrzanska. Het huwelijk
werd ingewijd door kardinaal Kakowski en
werd bijgewoond door Minister-President
Jendrzejewicz en eenige hooge ambtenaren.
In de staatskanselarij werd het burgerlijk
huwelijk voltrokken. Paus Pius XI laad het
echtpaar zijn zegen doen toekomen.
Getuige Thaler meent twee mannen
op het balcon te hebben gezien.
Dimitrof blijft opstandig.
Martinez Barrios, de nieuwe Spaansche
minister-president. Zooals men weet heeft hij
zijn regeering zonder socialisten samengesteld.
In het Rijksdagbrandproces werden gis
teren eenige gteuigen gehoord over de vraag
of er op den avond van den brand één dan
wel twee mannen het gebouw zijn binnenge^
drongen en met brandende fakkels zijn ge^
zien. Het spannendste moment van de zitting
kwam, toe de president aan v. d. Lubbe vroeg
of hij den brand alléén heeft gesticht, een
vraag die verdachte bevestigend beant
woordde.
De president begon met den getuige Thaler
nadrukkelijk te vragen of hij twee personen
heeft gezien.
Getuige Thaler. Ik meende 'twee per
somen te zien. Een hunner stond in gebukte
houding voor de balustrade van het balkon,
terwijl hij bezig was naar binnen te klimmen,
terwijl de eerste al binnen was. Even zag ik
nog het gezicht van den tweeden persoon.
Misschien dat hij zich had omgedraaid, om
dat hij had gezien of gehoord, dat ik langs de
trap liep.
President. Had de man, dien u het raam
zag binnenklimmen, iets in zijn hand?
Getuige. Het was toen al volkomen
donker. Het gelaat van den tweeden persoon
zag ik als een lichte plek. Van een schaduw
kan geen sprake zijn geweest, daar de ander
al binnen was. Ook heb ik geen enkel vuur
gezien, dat een schaduw had kunnen ver
oorzaken.
Op verdere vragen verklaart de getuige, dat
door diie ramen van de koffiekamer van den
Rijksdag een vuurschijnsel was te zien. Het
was toen al fel aan het branden. Naar ge-
tuige's meening woedde de brand aan de
tegenovergelegen zijde van de koffiekamer,
terwijl kort daarop ook aan de ramen zelf
het vuur was ontvlamd.
President. De verklaring komt overeen
met die van verdachte Van der Lubbe, die
heeft medegedeeld, dat hij eerst de tusschen-
gordijnen van de deur en vervolgens de
raamgordijnen in brand heeft gestoken. Kan
getuige ons iets naders meedeelen omtrent
het tijdstip?
Getuige. Toen ik den brigadier van
politie sprak, wees mijn polshorloge 9 uur 10
aan. Het geraas van het neervallende glas
hoorde ik een minuut of twee vroeger.
Nogmaals dringt dr. Bünger er dan bij den
getuige- op aan, nog eens nauwkeurig over
het gebeurde na te denken.
Getuige. Ik kreeg den stelligen indruk
dat twee mannen met brandfakkels door de
vertrekken liepen. Ik geloof niet, dat er van
brandende doeken spraken kan zijn geweest.
In dat geval had het vuurverschijnsel niet
zóo 'gelijkmatig kunnen zijn geweest en op
dezelfde hoogte zijn gebléven.
Toen het „Ueberfallkommando" verscheen
hoorde ik den inspecteur van politie tot zijn
mannen zeggen: „Het is 9 uur 17".
Onmiddellijk daarop verscheen de brand
weer. De spuitgasten klommen naar binnen
en bluschten den brand. Toen vertrok de
brandweer en ook de omstanders gingen allen
weg. Bij de Siegessaule gekomen, draaide ik
mij nog eens om en toen zag ik, dat er in den
koepel brand was ontstaan. Onmiddellijk liep
ik terug en riep de brandweer toe,dat er in
het gebouw nog brand was.
De brigadier van politie Buwart verklaart,
dat hij getuige Thaler niet meer herkent. Van
de persoonsverwisseling geeft hij de volgende
verklaring:
Flöter is achter mij aangeloopen. Toen heb
ik eerst eens door het raam naar binnen ge
keken en toen ik weer zijwaarts keek, stond
deze heer (getuige Buwart wijst op Thaler)
naast mij. Ik dacht, dat het een en dezelfde
persoon was.
President tot getuige Thaler. Zou het
toch niet mogelijk zijn, dat u de schaduw
van den naar binnen klimmenden man voor
een tweeden persoon hebt aangezien?
Ten slotte stelt dr. Bünger voor, heden
avond een onderzoek in loco in te stellen.
De advocaat, dr. Teichert, stelt voor, bij dit
onderzoek in loco iemand met een brandende
fakkel door de benedenvertrekken te laten
loopen, ten einde na te gaan, of mogelijker
wijs door de vorming van een spiegelbeeld
op de melkglasramen de indruk kon worden
gewekt, dat er twee personen aan het rond-
loopen waren.
Procureur-generaal. Vroeger heeft ge
tuige Thaler verklaard, dat de tusschenruim-
te tusschen de beide vuurhaarden twee a drie
meter bedroeg. Thans verklaart hij echter,
dat de tusschenruimte maar één meter was.
Getuige Thaler. Het is natuurlijk moei
lijk, nauwkeurig het aantal meters aan te
geven. Maar er bestond een duidelijk waar
neembare afstand.
Als Dimitrof weer een aantal vragen stelt,
die de president als ontoelaatbaar beschouwt,
voegt dr. Bünger hem toe: „Als u zoo door
gaat, zal ik niet meer naar u luisteren".
Dimitrof: In dit proces, mijnheer de presi
dent, ben ik niet debiteur, maar crediteur.
Dat zou ik willen
President: Ik ontneem u bij deze het
woord!
Dimitrof: Ik protesteer!
Dan wordt Van der Lubbe voor de rechters-
tafel geleid. Ook thans antwoordt hij nu eens
met ja, dan weer met neen. Soms zwijgt hij
geheel en geeft dan weer verwarde antwoor
den.
De advocaat dr. Seuffert, de verdediger van
Van der Lubbe. Zooals wij uit de brieven
van uw bloedverwanten hebben gezien, staat
u op het standpunt: Nooit zal ik mijn mede
plichtigen verraden en steeds zal ik er voor
zorgen, dat zij niet worden verraden. Wan
neer u werkelijk gelooft, dat den medever
dachten onrecht wordt aangedaan, dan be
staat er toch voor u zeker alle aanleiding, op
duidelijke wijze uw meening te uiten.
President: Bent u alleen naar binnen ge
klommen op dien avond?
Van der Lubbe: Ja.
President: Hebt u alleen den Rijksdag in
brand gestoken?
Dimitrof interrumpeert. Dat is onmoge
lijk, uitgesloten, idioot!
Rentelooze leenifrg
aan verzekerden
voor operatiekosten
(Aav. Lngez. ivied.)
President: Zwijgt u; ik ontneem u het
woord.
Nogmaals vraag ik u, Van der Lubbe: Hebt
u alleen den Rijksdag in brand gestoken?
Van der Lubbe: Ja.
Procureur-generaal: Wij hebben dezelfde
vertooning wel is waar al eens meegemaakt,
maar desondanks zou ik opnieuw de vraag
willen stellen: Hebben anderen de daad voor
bereid? Hebben anderen u geholpen?
Van der Lubbe: Dat kan ik niet zeggen.
(Beweging)
Dimitrof: Hij wil niet bekennen, dat hij een
werktuig is geweest.
De advocaat dr. Sack: Dimitrof heeft be
doeld te zeggen, dat Van der Lubbe een door
anderen misbruikt werktuig moet zijn ge
weest.
Dimitrof interrumpeert: Juist!
Dr. Sack vervolgt: Ik beschouw het als mijn
plicht, het rijksgerechtshof hierop te wijzen
en ik geloof, dat de procureur-generaal wel
licht in dit verband uit eigen beweging zal
ingrijpen.
Daarna wordt overgegaan tot het verhoor
van getuige Kuhl, die op den avond van den
brand met zijn vrouw was gaan wandelen en
door twee ramen van het Rijksdaggebouw een
lichtschijnsel had gezien. Toen zij dichterbij
kwamen, zagen zij, dat een gordijn vlam had
gevat. Kuhl en zijn vriend liepen hard naar
het gebouw der vereeniging van Duitsche in
genieurs. Daar aangekomen, riepen zij naar
binnen: „De Rijksdag staat in brand. Waar
schuw de brandweer."
Daarop begaven zij zich terug naar het Rijks
daggebouw, waar zij toen ook een vuurgloed
in drie ramen der benedenverdieping be
merkten. Dat een der ingangen geopend zou
zijn geweest, had getuige niet gezien.
Mevrouw Kuhl schetst de gebeurtenissen
op soortgelijke wijze. Zij had den indruk, dat
er maar één man was, die door de beneden
verdieping liep. Ook de vriend van het echt
paar Kuhl legt soortgelijke verklaringen af,
Dr. Bünger verdaagt tenslotte daarop de
voortzetting van het proces tot heden Woens
dag. Donderdag a.s. zal geen zitting plaats
vinden.
AANSLAG OP DUITSCH
CONSULAAT IN SYRIë.
BOM NAAR HET GEBOUW GEWORPEN.
Uit Beiroeth wordt eerst thans bericht ont
vangen, dat in den avond van 23 September
tegen tien uur een aanslag is gepleegd op het
Duitsche consulaat aldaar. Reeds eerder had
den communisten plakkaten met sikkels en
hamers op het gebouw geplakt of de muren
beschilderd, doch thans werd een bom naar
het gebouw geworpen, waardoor echter
slechts geringe materieele schade werd aan
gericht. In een op den muur van het gebouw
bevestigd plakkaat met sikkel en hamer werd
in het Arabisch tegen de Hitler-regeering ge
protesteerd.
De daders, die in een auto ontvluchtten,
zijn tot nog toe niet gepakt. De Hooge Com
missaris heeft zijn leedwezen tegenover den
consul over het gebeurde uitgesproken.
GRIEKSCH STOOMSCHIP IN
NOOD.
HOOP OP REDDING DER BEMANNING.
NORFOLK, 10 October (Reuter)Volgens
een draad,Loos bericht heeft het Griekscbe
vrachtschip Anno u-la nabij kaap Look Ou«t,
schipbr-euk geleden. De kapitein en vier leden
der bemanning zijn gered.
21 worden nog gemist.
Laten- meldde V.D. uit Boston
Het Italia arische vrachtschip Montello heeft
vijf man der equipage van het Griekscbe
stoomschip Aimoula opgepikt, da,t Zaterdag
met een lading kolen op 600 zeemijlen ten
Oosten, van de kust van Noord-Carolina is
gezonken. De vijf m-annen had-den twee dagen
lang in een reddingsboot op zee rondgezwalkt
en zij waren volkomen uitgeput.
Men -hoopt ook de andere zestien man op
te pikken.
GOED NIEUWS
LONDEN, 9 Oct. (V. D.) De optimistische
rapporten uit de Britsche industriecentra
worden gesteund door de cijfers, die heden
avond gepubliceerd worden door het ministe
rie van arbeid.
Deze op 25 September j.l. gebaseerde cij
fers geven aan, dat de werkloosheid is afge
nomen met 86000 man. Dit verminderen der
werkloosheid houdt gestadig aan, in totaal
zijn dit jaar reeds 521.284 werkloozen weer
aan het werk kunnen gaan. 65 pet. der inge
schreven werkloozen zijn minder dan een half
jaar werkloos geweest in het loopende jaar.
De totale achteruitgang van de werkloosheid
in den loop van dit jaar in de industriecentra
heeft tot resultaat gehad, dat thans werken
9.943.000 en werkloos zijn 2.336.727 arbeiders.
Terwijl in de steenkolenmijnen, de 'ijzer- en
staalindustrie en het electriciteitsbedrijf een
algemeene verbetering intrad is deze vooral
opmerkelijk in de aardewerkindustrie, de mo
toren- en bootenindustrie. De speelgoed
industrie is er thans van overtuigd, dat het
Duitsche monopolie definitief voorbij is, er is
meer vraag naar Engelsche speelgoederen dan
ooit. Vele fabrikanten moeten extrapersoneel
aannemen en tot uitbreiding overgaan. Voor
al in de motorindustrie is het optimisme over
de vooruitzichten groot.
De behandeling in Berlijn.
(Van onzen Berlijnschen correspondent)*
(Per telefoon.)
Met de voorzetting van het Leipziger Proees
in het gebouw van den Rijksdag in Berlijn
begint het beslissende deel. De leden van den
senaat, aanklagers en aangeklaagden, kortom
allen, die op welke wijze dan ook, deelnamen
aan de behandeling in Leipzig, zijn met het
complete actenmateriaal naar hier gekomen.
De zaal, die speciaal voor deze zitting is inge
richt, is grooter dan die in Leipzig, terwijl de
accoustiek, die in Leipzig te wenschen over
liet, hier heel goed is.
Boven het podium der rechters is een muur
schildering, voorstellende een episode uit den
oorlog 1870'71. koning Wilhelm en den
kroonprins, Bismarck, Moltke en von Roon
hoog te paard, de Fransche tricolore met den
adelaar in het stof.
Om 10 uur flitsen de lichten der schijnwer
pers op: de filmapparaten worden in beweging
gebracht. De aangeklaagden worden binnen
geleid. Eerst de twee Bulgaren, dan de Duit
sche communistenleider Torgler, een be
schaafd burgermanstype en tenslotte van der
Lubbe, vaalbleek, het hoofd met wilden haar
dos diep neergebogen. Hij ziet er allererbarme-
lijkst uit. Hij is de eenige, die in gevangenis-
kleeren gestoken is. Dan verschijnt in wijn-
roode toga's de senaat. Allen verheffen zich
met opgehevenhand, welken groet de rech
ters op dezelfde wijze beantwoorden.
Op verzoek van den president nemen allen
weer plaats. De zitting wordt geopend met een
vermaning aan de getuigen dat zij de waar
heid en niets dan de waarheid zullen zeggen,
opdat dit proces zij een spiegel der waarheid.
De eerste getuige is een student in de theo
logie, Hans Flöter, een eenvoudig zeer geestig
jongmensch, met wien ik in de pauze een on
derhoud had. Hij is Oldenburger, zoon van een
schipper, die met zijn schuit geregeld vrach
ten naar Rotterdam bracht. Hij is de man
van den dag bij dit proces. Hij is de eerste,
die op den avond van den Rijksdagbrand on
raad merkte en een surveilleerend agent
waarschuwde. Hij zag op een der balkons een
man met een brandende fakkel die een ven
ster insloeg, Een ander jongmensch, dat even
later daar was gekomen, beweert als getuige
dat hij twee mannen gezien had op dat bal
kon: de eerste kroop juist bij zijn komst door
het verbrijzende venster, waarna de ander
hem volgde. De tegenstrijdigheid dezer ver
klaringen is aanleiding tot een kruisverhoor
der beide getuigen. De student antwoordt
lichtelijk sarcastisch op een vraag van den
advocaat-generaal, of de jas. of was het een
buis?, van den man op het balcon, licht- of
donkergrijs was, of peper- en zoutkleurig. Er
wordt nog getheoretiseerd over het schaduw
spel: de eene man was misschien slechts de
schaduw van den andere. De advocaat van
Dimitrof stelt voor op een donkeren avond het
spel op het balcon te reconstrueeren, wat de
president toezegt.
Dan krijgt Dimitrof het woord om den ge
tuige, den student Flöter, te vragen tot welke
partij hij behoort, waarop deze tot algemeene
hilariteit antwoordt, dat een partij toch wei
nig invloed kon hebben op zijn optisch waar
nemingsvermogen. Het gaat hierom: heeft
van der Lubbe medeplichtigen gehad of niet?
De algemeene opinie is: „ja".
Als op verzoek van den toegevoegden ver
dediger van Van der Lubbe deze hierover
weer zal worden ondervraagd, wordt hij voor
den president geleid. De andere verdachten
antwoorden van hun plaats af. Van der Lubbe
gaat langzaam vlak voor mij voorbij. Hij is
bijna groenbleek, gaat alsof hij nauwelijks
loopen kan.
Hij zet zich op een stoel, naast hem de tolk,
die den president verzoekt van der Lubbe te
mogen aansporen een zakdoek te gebruiken,
want zoo kan hij hem onmogelijk toespreken.
Van der Lubbe komt. dien wensch na en ant
woordt op Duitsche en Hollandsche vragen of
niet, of „ik kan het niet zeggen", of „ja" en
op herhaling van een vraag weer „nee".
De formuleering der vragen in het Duitsch
en in de woordelijke vertaling lijkt mij voor
een jongen als van der Lubbe te vreemd. Hij
dient in het jargon van zijn oude omgeving en
dan tevens bemoedigend te worden toege
sproken.
Dimitrof sist hem een paar vragen toe, op
zoo'n hartstochtelijke wijze, dat de president
hem beveelt te zwijgen, waarop hij toch nog
schreeuwt: „Ich bin hier kein Schuldiger,
maar ein Glauibiger". (geen schuldige, maar
een schuldeischer)
Woensdagmorgen om half 10 zal de behan
deling worden voortgezet.
H. L.
AGENDA
Heden:
WOENSDAG 11 OCTOBER
Stadsschouwburg: Amor in de Pastorie, door
Ver. Rott. Hofstad Tooneel. 8 uur.
Gebouw Zang en Vriendschap: Volkszang.
8 uur.
Luxor Theater: „De Ontembare Vrouw" met
Clara Bow. 8.15 uur.
Cinema Palace: „De Ster van Valencia" met
Liane Haid. Op het tooneel: The Great Mc.
Nally's acrobatie Novelty. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Song of Songs" met
Mariene Dietrich. Op het tooneel: Ricard en
Castle, American Dancers. 7 en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 um-, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Heemstede: Sportparklaan. Circus
Rausch, 8 uur.
DONDERDAG 12 OCTOBER
Groote Kerk: Orgelbespeling 3—4 uur.
Schouwburg Jansweg: Experimentenavond
Madame Dupois. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Teyler's Museum.
