UIT HET BUITENLAND
Het Verzet tegen Oorlog.
3
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
- y. v - •- -•••
LEVENSVERZEKERING-BANK rotterdam
De troonrede van den Koning van Engeland bij de
opening van het parlement. Onafhankelijk socialistisch
afgevaardigde verwekt een incident. Lansbury valt
MacDonald aan. De Samueliefen in de oppositie.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
ENGELAND.
De derde zitting van het huidige parle
ment is heden op plechtige wijze door den
Koning geopend.
Bij de plechtigheid in het Hoogerhuis, waai
de Koning op de gebruikelijke plechtige wijze
werd ontvangen, was ook de Prins van Wales
aanwezig.
In de troonrede, welke de Koning uitsprak,
behandelde hij opnieuw het vraagstuk dei-
ontwapening. Hij zeide: „Het hoofddoel van
mijn regeering in internationale aangelegen
heden is door alle haar ten dienste staande
middelen den vrede in de wereld te bevorde
ren en sterker te maken. Met dit doel voor
oogen zal mijn regeering voortgaan samen
te werken met andere regeeringen om te
trachten een bevredigende oplossing te ver
krijgen van de gecompliceerde vraagstukken
in verband met de ontwapening teneinde een
oplossing te verkrijgen, die voor allen aan
vaardbaar is en vruchtbare resultaten te be
reiken bij de voortgezette werkzaamheden
van de Ontwapeningsconferentie.
Met betrekking tot de voorstellen inzake de
grondwetsherziening in Indië sprak de Ko-
niig de hoop uit dat de gemengde commissie,
welke het parlement verzocht zal worden op
nieuw in te stellen, het mogelijk zal vinden
definitieve voorstellen te doen teneinde deze
in de aanstaande zitting aan het parlement
voor te leggen.
In het verdere gedeelte van zijn rede, zeide
de Koning, dat het afgeloopen jaar werd ge
kenmerkt door een gestadig toe-nemen van
het vertrouwen in de vooruitzichten van
den Britschen handel en industrie. De Ko
ning zeide dat de regeering het voornemen
heeft haar pogingen voort te zetten, gun
stige omstandigheden voor den uitvoerhandel
te scheppen door onderhandelingen over
han d els verdr ag-en.
Met betrekking tot de omvangrijke maat
regelen om de werkloosheidsverzekering op
gezonden en permanenten grondslng te vesti
gen en een nieuw systeem voor steunverlee-
ning aan werkloozen, vallende buiten de
werkloosheidsverzekering vast te stellen, zeide
de Koning, dat het parlement zal worden uit-
genoodigd spoedig hierover zijn oordeel te ge
ven.
Nadat de koning deze rede had uitgespro
ken deed zich een incident voor. Mc. Govern,
de arbeidersafgevaardigde, die in de zitting
van 1930 wegens wangedrag uit het Lager
huis verwijderd werd en voor den verderen
duur van de zitting geschorst riep tot den
monarch: „En -de afschaffing van de
„means test" (onderzoek naar eventueele
middelen der werkloozen) en de verlaging
van den steun. U moest u schamen en den
ken aan de werkloozen, die buiten van den
honger omkomen".
Volgens Reuter was Mc. Governs uitroep
ongetwijfeld uitgelokt door de tegenstelling
van de praal van de openingsceremonie met
den gebruikelijken eenvoud van beide Ka
mers.
Toen men McGovern later over zijn uitroep
ondervroeg, zeide hij: „Ik kon het eenvou
dig niet voor me houden", en uitte hij geen
betuiging van spijt.
Dit incident met den Onafhankelijken af
gevaardigde Mac Govern is volgens mededee-
lin-gen in de bladen reeds Maandagavond
voorbereid door de fractie der I. L. P.
De koning en de koningin, die zich juist
van hun zetels verhieven negeerden het inci
dent. Zij verlieten het Hoogerhuis rustig en
op de gebruikelijke manier, terwijl er eenige
opwinding heerschte bij de leden van Hooger-
en Lagerhuis. Eenige jeugdige leden wilden
Mac Govern met geweld tot zwijgen bren
gen, doch zij werden door oudere leden weer
houden. Nadat het koninklijk paar het par
lementsgebouw had verlaten, werden scherpe
protesten gehoord tegen het optreden van
Mac Govern, die bij de hervatting der zitting
op zijn gewone plaats ging zitten.
Sterk heeft de aandacht getrokken, dat
bij de opening der zitting van het Lagerhuis
de 30 Samuelieten naar de banken dei-
oppositie verhuisden. Slechts een of twee le
den dezer fractie bleven op hun plaatsen in
de regeeringsbanken.
De leider der oppositie Lansbury viel bij de
debatten met scherpe woorden de ontwape-
ningspolitiek der regeering aan, welke naar
zijn meening nimmer tot den vrede zal kun
nen leiden.
Mac Donald sprak vervolgens over de re
cente politieke ontwikkeling in de ontwape
ningskwestie.
Met toespeling op de geruchten aangaande
de positie van Simon zeide MacDonald, dat
de minister van Buitenlandsche Zaken als
vertegenwoordiger van het geheele kabinet
naar Genève is gegaan. Wij hopen, aldus
MacDonald, dat Duitschland zich zal aan
sluiten bij de diplomatieke gedachtenwis-
seling en dat Frankrijk en Italië hun pogin
gen zullen voortzetten, welke zij samen heb
ben aangewend en nog aanwenden, om goede
resultaten te bereiken in de kwestie der Ont
wapening.
Ten slotte verwierp MacDonald de bewe
ringen van den leider der oppositie, Lans
bury over de verhoogde activiteit der Engel-
sche wapenindustrie. De door Lansbury ge
noemde cijfers zijn volgens hem sterk over
dreven.
De liberale leider Sir Herbert Samuel moti
veerde allereerst de overgang van zijn frac
tie naar de oppositie. Nopens de ontwape
ningskwestie verklaarde hij het toe te jui
chen. dat de ontwapeningsbemoeiïngen zul
len worden voortgezet.
China.
De provincie Fukien onaf
hankelijk verklaard.
Naar de Times uit Hongkong verneemt
heeft de commandant van het 19e legercorps,
generaal Tsai Ting Kai, de onafhankelijk
heid van Fukien uitgeroepen, en aangezien
de Nanking-regeering in gebreke bleef om
zijn troepen soldij uit te betalen, heeft hij
beslag gelegd op de inkomsten van Fukien en
het bijkantoor van de Central Bank.
De staat van belag is afgekondigd, doch
verder is alles rustig, De Nationale regee
ring heeft snelle maatregelen gelast tot on
derdrukking van den opstand.
Engeland!.
New Foundland in financiëele
moeilijkheden.
De financieele moeilijkheden van het oud
ste Britsche Dominion, New Foundland, heb
ben de Engelsche regeering aanleiding gege
ven drastische maatregelen te nemen. De
autonome dominate constitutie van New
Foundland zal, met voorbehoud van de toe
stemming van het parlement van Engeland,
tijdelijk worden opgeschort. Het kabinet van
New Foundland en de wetgevende vergade
ring zal worden vervangen door een com
missie. van zes, drie Engelsche en drie New
Foundlandsche politici, welke onder directe
controle van de Engelsche regeering en van
den Engelschen gouverneur-generaal staan.
Deze toestand zal zoolang duren, totdat New
Foundland weer in staat zal zijn zijn finan
cien zelf te regelen.
Amerika.
De financiëele adviseur van den
schatkist afgetreden.
Prof. Sprague de fiancieele adviseur van
de Schatkist is afgetreden in verband met
diepgaande meeningsverschillen inzake de
politiek der goudaankoopen.
Prof. Sprague verklaarde, dat er geen an
dere verdediging bleef tegen een wegdrijven
naar een onbeperkte inflatie dan het opwek
ken en organiseeren van de publieke opinie.
Teneinde het mijne bij te dragen in die be
weging verbreek ik mijn connectie met de
regeering. Ik ben tegenstander van het de-
precieeren van den dollar door aankoopen
van goud op buitenlandsche markten.
VON ALVENSLEBEN KRIJGT
DRIE JAAR KERKERSTRAF.
WEGENS AANSLAG OP DR. STEIDLE.
WEENEN. 21 November. (V.D.) In het pro
ces tegen Werner v. Alvensleben heeft de jury
vanavond uitspraak gedaan. Von Alvensleben
is schuldig verklaard aan poging tot moord
op den propagandaminister dr. Steidle. De
toevoeging,,uit hinderlaag'' werd ontkend. Op
grond hiervan is de beschuldigde veroordeeld
tot drie jaren zware kerkerstraf, met een
hard bed per drie maanden en over de grens-
zetting wanneer de straf zal zijn ondergaan.
De beschuldigde heeft in de straf berust.
ZWARE AARDBEVING
GEREGISTREERD.
VER VAN HIER.
Gisteravond om 23 u. 28 min. 45 sec. tijd
van Greenwich, is aan het Meteorologisch In
stituut te De Bilt een zeer sterke aardbeving
geregistreerd, afstand 3900 K.M. oorsprong
in de Baf finsbaai (Westelijk van Groenland)
of in Noord-Oost Afrika (Zuidelijk van de
Lybische woestijn).
Uit Frankfort meldt Wolff:
De seismografen van het meteorologisch
instituut alhier hebben kort na middernacht
een zware aardbeving geregistreerd.
De instrumenten bleven verscheidene uren
in beweging. Het epi-centrum moet op 4800
kilometer afstand liggen.
De beving had plaats in
de Baffinbaai.
LONDEN, 21 November. (V.D.) De aardbe
ving, welke in den nacht op Dinsdag het eerst
werd waargenomen door Engelsche seismo-
graphische stations, heeft volgens de waar
nemingen van het Kew-observatorium plaats
gehad in de Baffinbaai tusschen Groenland
en Baffinland.
Het betreft hier dus evenzeer een zeebeving
over de uitwerking waarvan men nauwkeu
riger mededeelingen verwacht van de sche
pen, die tijdens de beving in de baai lagen.
De beving moet zeer ernstig zijn geweest
en zij is door ongeveer alle stations ter we
reld waargenomen.
SETTLE STEEG TOT 17.980 M.
IN NEW-YERSEY GEDAALD.
Vraagt tarieven voor
levensverzekering,
gecombineerd met-
'Invaliditeits-verzekering!
(Adv. Ingez. Med.)
In Engeland.
TOCH ONTSPANNING TE
GENèVE?
HENDERSON ROEPT EEN NIEUWE
CONFERENTIE BIJEEN.
GENèVE, 21 November (V.D.) Volgens
een bericht uit Genève aan de Agence Econo-
mique et Financiêre hebben de besprekingen
te Genève tot een zekere ontspanning geleid.
Men schijnt een nieuwe formule te hebben
gevonden, om de ontwapeningsconferentie
volgens een nieuw plan voort te zetten. Hen
derson is voornemens in het begin van De
cember te San Remo de vertegenwoordigers
van Frankrijk, Engeland, de Vereenigde Sta
ten, Rusland, Italië, Polen, de kleine Entente.
België en Duitschland bijeen te roepen. Door
het feit, dat Henderson het- initiatief tot deze
conferentie neemt, schijnt een voldoende ver
binding met de ontwapeningsconferentie te
zijn geschapen.
De regeering in Washington heeft reeds la
ten weten, dat zij bereid is aan deze confe
rentie deel te nemen, wanneer ook Tokio en
Moskou zich laten vertegenwoordigen.
Settle en zijn stratosjéefbalion
NEW YORK, 21 Noc. (Reuter.) Eerst thans
wordt bevestigd, dat de ballon, waarmede
Settle en zijn metgezel Fordney hun tocht
naar de stratosfeer hebben gemaakt, nabij
Bridgetown in New Yersey is gedaald. Den
geheelen dag deden geruchten de ronde, vol
gens welke de ballon zou zijn neergestort of
gedaald, welke geruchten echter telkens weer
werden tegengesproken. Ten slotte is er dus
door dit bericht aan de onzekerheid over het
lot der beide lucht vaarde rs een eind geko
men. Na zijn landing heeft luit. Settle be
vestigd, dat hij een hoogte van 17.980 meter
heeft bereikt.
DE BEZITTINGEN VAN EINSTEIN
GECONFISCEERD.
Uit Berlijn:
Volgens een officieele medeideeling aijn
alle bezittingen van prof. Einstein en zijn
echtgenoote geconfisceerd.
De aanvaring in de buitenhaven te IJmuiden. Rechts de Katwijk 89 en links de IJmuiden
112, die Maandag een trawler in den grond geboord heeft tengevolge van den mist
Labour en Oorlog.
(Van onzen correspondent).
LONDEN, 21 November.
Er is geen gelijkheid van inzicht in de ar
beidersbeweging van Groot Brittannië over de
houding welke men zal moeten aannemen
tegenover oorlog of bedreiging met oorlog. In
de politieke afdeeling van de partij worden
de uiterste opvattingen op dit punt vertolkt
door den leider George Lansbury, die waar
schuwend dat hij als persoon en niet als par
tijleider spreekt te kennen geeft dat hij als
Christen-Socialist verlangt dat niemand voor
strijd een hand zal uitsteken.
Lansbury zou zoo ver willen gaan dat, zelfs
indien het land kwam bloot te staan aan een
vïjandigen inval, gewelddadig verzet achter
wege zou moeten blijven. Sir Stafford Cripps.
een zeer bekwaam jong rechtsgeleerde die
aangewezen kan worden als toekomstig leider
van een actieve anti-oorlog-sectie van Labour,
meent dat Engeland kan worden gedwongen
in vrede te leven door het organiseeren van
een algemeene staking zoodra de oorlog zou
zijn verklaard, of Engeland in oorlog zou zijn
gewikkeld. Indien zulk een opvatting naar
geweten zou worden doorgezet zou Engeland
ook niet meer de verplichtingen op zich kun
nen nemen, welke b.v. het Verdrag van Lo
carno dit land oplegt. Het Verdrag van Lo
carno moet worden gezien als een voorbehoed
middel tegen oorlog. Dat is het ongetwijfeld,
omdat het er zekere Europeesche mogend
heden van kan weerhouden aanvallend tegen
een andere mogendheid op te treden, bij de
gedachte dat het beginsel van Locarno Enge
land zou nopen de bedreigde mogendheid te
hulp te komen. In belangrijken zin dus is de
politiek van Cripps, bedoeld om oorlog tegen
te gaan, eerder oorlog wekkend dan oorlog
belemmerend.
De opvatting van de Britsche vakbonden,
zooals die wordt aangegeven door de verant
woordelijke leiders is veel gematigder. De
'vakbondleiders willen ook al het mogelijke
doen om oorlog tegen te gaan. Maar naar
Citrine, de algemeene secretaris van het Vak
bond-Congres. juist heeft verklaard: de poli
tiek van de algemeene anti-oorlog staking,
door Cripps voorgestaan, heeft haar bedenke
lijke zijde. De verantwoordelijkheid voor oor
log' of vrede ligt, naar het oordeel der vak
bondleiders. bij de openbare meening van het
land. Indien deze openbare meening op de
juiste wijze wordt voorgelicht en indien het
publiek zich tegen oorlog organiseert, kan
daarmede oorlog" onmogelijk worden gemaakt.
De vakbonden hebben hierbij niet alleen de
openbare meening in het eigen land op het
oog. Zij voelen naar hun aard internationaal
en pleiten voor verhooging van het gezag van
den Volkenbond, de aangewezen instelling
voor internationale organisatie van vrede. Van
alle Labour-organisaties staan de vakbonden
het dichtst bij Arthur Henderson, die behalve
president van de Ontwapeningsconferentie de
geestelijke vader is van de Britsche Labour-
partij. Met Henderhon verfoeit een man als
Citrine de opkomende neiging om terug te
keeren tot de oude geheime diplomatie en
bondgenootschappen welke den Volkenbond
veronachtzamen. De vakbonden zijn behou
dend en zien geen heil in krasse maatregelen
hetzij die van den lijdelijken Lansbury. hetzij
die van den meer strijdlustigen Sir Stafford
Cripps. De vakbondmannen zien met toe
nemend verdriet de verijdeling van vredes- en
ontwapeningspogingen aan. Maar zij meenen
beter te beseffen dan gelijkgezinde organisa
ties in het land dat men geen ijzer met handen
kan breken, en houden zich dan ook verre van
alle plannen van extremistischen aard om
vrede te forceeren met h.i. mogelijke averecht-
sche uitkomst. Zij verlangen voortzetting van
de ontwapeningsbesprekingen in Genève met
als resultaat een ontwapeningsconventie, hoe
bescheiden deze voorloopig ook mag zijn. De
kracht der openbare meening in de wereld
zal. naar Citrine en zijn medewerkers meenen,
tegenstribbelende landen dwingen de Conven
tie te teekenen.
A. K. VAN R.
HET ECHTPAAR LINDBERGH
OP DE AZOREN.
LONDEN, 21 Nov. Kolonel Lindbergh en
mevrouw zijn Dinsdagmiddag in de Hoa-ta-
baai bij Fayal op de Azoren aangekomen. Het
toestel daalde vlot.
BRAND IN EEN AMERI-
KAANSCHE GEVANGENIS.
DOOR MUITERS AANGESTOKEN.
LONDEN. 21 Nov. (V.D.) Naar uit New-
York gemeld wordt ïs in de gevangenis van
Philadelphia een ernstige muiterij uitgebro
ken. De gevangenen hebben voorwerpen van
de inrichting in brand gestoken. De gevan
genis is naar buiten geheel afgesloten, doch
men hoort binnen de muren het ratelen der
machinegeweren, geweerschoten en het
vreeselijke schreeuwen en huilen der gevange
nen. De brand schijnt steeds grooteren om
vang aan te nemen. Verscheidene honderden
manschappen van politie hebben getracht de
gevangenis binnen te dringen.
ONPLEZIERIGE ERVARING VAN
OTTO VAN HABSBURG
BOEDAPEST, 21 Nov. (Reuter.) Naar aan
leiding van een feestmaaltijd dien het Ver
bond der Heilige Kroon ter gelegenheid van
den 21en verjaardag van Aartshertog Otto
van Habsburg had georganiseerd, hadden
hier gisteravond groote tegen het Huis Habs
burg gerichte betoogingen plaats.
Meer dan duizend jeugdige personen ont
vingen voor het gebouw, waar de maaltijd
werd gegeven de gasten met de kreten „Foei
Otto-1 en „Foei Habsburg".
Toen de maaltijd was begonnen, drongen
eenige betoogers de eetzaal binnen, waar zij
bleven schreeuwen en stinkbommen wier
pen. totdat zij door de politie werden ver
dreven.
Na afloop van den maaltijd werden de
protestbetoogingen op straat voortgezet. De
gasten werden met scheldwoorden ontvan
gen en hun auto's met rotte eieren bekogeld.
De politie herstelde de orde.
AGENDA
PrinsenhofGemeenteraadsvergadering.
1.30 uur en des avonds.
Stadsschouwburg: Don Carlos. 8 uur.
Zaal Ged. Oude Gracht: Ds. G. J. Waarden
burg over De Kerk en de Wereld (kansen en
uitzichten) 8.15 uur.
Rembrand Theater: „Gold Diggers". 7 en
9.15 uur.
Palace: „Waar is Opa?" 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Cavalcade." gepro
longeerd. 8.15 uur.
Cabaret „La Gaité" Raaks. Dansen en Ca
baretnummers.
Frans Halsmuseum: Crisistentoonstelling
„Kunst S. O. S.". 105 uur.
DONDERDAG 23 NOVEMBER
StadsschouwburgVolksvoorstelling „Maar
'n Droom". 8.15 uur.
Gem. Concertgebouw: Concert Zang en
Vriendschap o. 1. v. Fred. J. Roeske. 8.15 u.
Bioscoopvoorstellingen.
Statenzaal Prinsenhof. Gemeenteraad. 1.30
en 's avonds.
Cabaret „La Gaité" Raaks. Dansen en Ca
baretnummers.
Frans Halsmuseum: Crisistentconstelling i
„Kunst S. O. S.". 10—5 uur.
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn de navolgende faillissementen
op 21 November uitgesproken:
1. C. Zwaan, timmerman wonende te
Zaandam, Oostzijde 260.
Curator Mr. H. C. M. Dekhuizen te Zaan
dam.
2. H. Kramer, melkslijter, wonende te
Krommenie. Zuidvaartdijk 8.
Curator Mr. J. C. Y. Nieuwenhuys, alhier.
3. P. A. Vader, winkelier in sagaren, wo
nende te Haarlem, Julianapark 66.
Curator Mr. J. C. Y. Nieuwenhuys, alhier.
4. C. J. Meyer, rijwielhandelaar wonende
te Haarlem. Jaeobstraat 7,
Curator Mr. F. J. H. Gerritsen, alhier.
5. P. S. van Lierop Jr., bloembollenhande
laar, wonende te Hillegom, Elsbroekslaan 93.
Curator Mr. Dr. A. F. H. Schreurs, alhier.
6. P. C. Esselman, koopman, wonende te
Hillegom, Weeresteynstraat 102.
Curator Mr. L. G. van Dam, alhier.
7. J. P. Magielse. bietenkoker, wonende te
Haarlem, Klein I-Ieiligland 27.
Curator mevr. Mr. E. J. ScheltemaCon-
radi. alhier.
8. G. Oudhuis, veehouder wonende te Wijk
aan Duin.
Curator Mr. Dr. A. v. d. Flier, IJmuiden-O.
Rechter-Commissaris is Mr. Th. F. Raedt.
Opgeheven zijn de navolgende faillisse
menten
1. H. Hulshof Pol, wonende te Bloemen-
daal
Curator Mr. B. E. van Tijn, alhier.
2. Th. v. d. Wiel, wonende te Bennebroek.
Curator Mr. B. E. van Tijn, alhier.
3. L. v. d. Hoef. wonende te Wijk aan Zee.
Curator Mr. B. E. van Tijn, alhier.
Geëindigd zijn de navolgende faillissemtcn
wegens het verbindend worden der uitdee-
lingslijst.
1. Aug. L. Ulm, voorheen te Volendam,
gem. Edam.
Curator Mr. H. H. Riepma te Edam.
2. C. Dubbeld. scheepsbouwer wonende te
Oost-Knollendam gem. Wormer.
Curator Mr. H. H. Riepma te Edam.
3. A. G. Schalk, wonende te Lisse.
Curator Mr. J. H. J. Simons, alhier.
4. W. J. van Leeuwen, motorhersteller te
Haarlem.
Curator Mr. F. M. Hagemeijer, alhier.
5. F. B. van der Putten te Heemstede.
Curator M. F. A. Davidson, alhier.
ZIEKENFONDS „ZIEKENZORG".
De jaarvergadering van het ziekenfonds
„Ziekenzorg" is vastgesteld op Maandag 18
December a.s.
Als bestuursleden treden af de heeren A. C.
van Bestelen, 2e secretaris; H. van Donkeiaar
bestuurslid: J. Schneiders, financieel com
missaris. Verder treedt af de heer F. C. J.
Souwer, die bij de overgang van het tram
fonds „Ons Belang" naar Z.Z.. een bestuurs
zetel toegewezen kreeg voor den tijd van 2
jaar, die nu verstreken zijn; dus niet her
kiesbaar.
Als leden van den Raad van Toezicht treden
af de heeren M. de Braai, herkiesbaar; en de
heer M. H. Groendaal, die te kennen heeft ge
geven, niet meer voor een herbenoeming in
aanmerking wenscht te komen.
VERGADERING "NATIONAAL SOCIA
LISTISCHE BEWEGING.
Wij vernemen, dat de Kring Haarlem van
de Nationaal Socialistische Beweging in Ne
derland (algemeen leider Ir. A. A. Mussert)
op 27 November a.s. wederom een groote
openbare propaganda-vergadering zal houden
in de Gem. Concertzaal.
Als sprekers zullen zich laten hooren G. G.
F. Saubert en H. K. Tusenius.
De eerste heeft als onderwerp gekozen:
Het Fascisme; de tweede zal het hebben over
De strijd om de Volksvrijheden.
