Hei BERICHT Bewaar de vogels! 51e Jaargang Nö. 15485 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 15 December 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie; P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABOIMISEMEJN 1 ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post .'0-72ï4- Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTlëN1.5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 15 December. De Eisch. Er kan geen twijfel aan bestaan, dat de ver tegenwoordigers van het Openbaar Ministerie te Leipzig zich moedige mannen getoond hebben door de vrijspraak der drie Bulgaar- sche verdachten, Dimitrof, Popof en Tanef, te eischen. Zij zijn ambtenaren in dienst der dictatoriale regeering waarvan een der mach tigste leden, Goering, telkens verklaard heeft dat al de verdachten schuldig zijn. Het schijnt geenszins ondenkbaar dat dr. Werner en dr. Parisius door dezen eisch hun eigen posities in gevaar hebben gebracht. Als men de uitlatingen van Goering nagaat is men zelfs geneigd dit als een waarschijnlijkheid te gaan beschouwen. Misschien zal een hoogere macht, die van Hitier, hen beschermen, maar men vraagt zich dan toch met verwondering af hoe het mogelijk is dat de rijkskanselier de verklaringen van Goering tolereert, en waar om hij hem niet na de eerste meteen heeft doen weten, dat hij dergelijke dingen voortaan maar voor zich had te houden. Van een Mus solini zou men dat zeker kunnen verwachten. Niemand zou verbaasd zijn als die voor een dergelijk optreden een minister eenvoudig ontsloeg. De overweging dat de verrassende eisch tot vrijspraak der Bulgaren van de vertegen woordigers van het O.M. moed geëischt moet hebben en die eisch is temeer merkwaar dig. omdat zij tenslotte geen vonnis hebben te vellen en de vrijspraak van het drietal wel gevolgd zou zijn ook als zij veroordeeling had den gevraagd werpt meteen een bijzonder licht op den anderen onverwachten eisch de doodstraf voor Torgler. Gezien de eisch tegen de Bulgaren kan men moeilijk meer aannemen dat het O.M. den moed gemist zou hebben ook Torgler's vrijspraak te vragen, als zij overtuigd waren geweest daartoe als eerlijke menschen verplicht te zijn. Het is natuurlijk mogelijk dat zij ruggespraak met de regeering hebben gehouden, maar niet waarschijnlijk dat deze tot een vrij spreken den eisch tegen de Bulgaren geadviseerd zou hebben. Goering's uitlatingen immers pleiten voor het tegendeel. Men zou de veronderstelling kunnen maken, dat juist de vrijspraak der Bulgaren gevraagd is om aan den eisch tegen Torgler meer gewicht te geven.maar .er niets, dat dit bewijst. Het zou ook alweer volkomen in strijd zijn met Goerings uitlatingen, en ge zien de machtsverhoudingen in het huidige Duitschland moet het voor den minister van Binnenl. Zaken en Rijksdagpresident al lesbehalve aangenaam zijn, op deze wijze ge- désavoueerd te worden door -twee ambtenaren der regeering! Zijn gezag kan daar zeker niet bij winnen Intusschen blijft de mogelijkheid dat het Hof Torgler zal vrijspreken. Het requisitoir heeft overal buiten Duitschland een zwak ken indruk gemaakt en na de maandenlange getuigenverhooren de impressie niet kunnen wegnemen, dat ook Torgler geer*schuld aan den brand heeft. Daarbij komt dan de her innering aan zooveel kennelijk-onbetrouw- bare getuigen, en het feit dat van het com munistische complot, zoo luidkeels door de Duitsche regeering aan de kaak gesteld voor het proces begon, heelemaal niets gebleken is. Tegen van der Lubbe is, zooals algemeen verwacht werd, de doodstraf geëischt. Hij heeft zelf zijn brandstichting bekend. Het „voorttgezette misdrijf van hoogver raad" hem eveneens ten laste gelegd en op grond waarvan de doodstraf geëischt wordt voor brandstichting alleen, had het O. M. niet meer dan gevangenisstraf kunnen vra gen is een andere zaak. Zijn verdediger, dr. Seuffert, zal natuurlijk trachten aan te toonen dat hij daaraan onschuldig is. Het belangrijkste der pleidooien zal onge twijfeld het laatste van de drie zijn: dat van den zeer begaafden verdediger dr. Sack voor Torgler. In groote spanning ziet thans de geheele wereld de vonnissen tegemoet. R. P. AMSTERDAM'S BEGROOTING AANGENOMEN. MET 4 STEMMEN MEERDERHEID. De gemeenteraad van Amsterdam heeft Donderdagnacht de begrooting 1934 met een bedrag in den gewonen dienst van f 133.412.534 aangenomen met 24 tegen 20 stemmen. De sociaal-democraten, de communisten en de rev.-socialist stemden tegen. De verwerping van de heffing voor de veren en die van de marktgelden hebben een verschil met den opzet van de begroting doen ontstaan van f 270.000 plus f 150.000, waarvoor nog dekking gezocht moet worden. DROEVIG ONGEVAL TE HEEMSTEDE. HAARLEM's M. O. KRIJGT GEEN RIJKSSUBSIDIE. JONGETJE DOOR HET IJS GEZAKT EN VERDRONKEN. Donderdagmiddag is het zevenjarig zoon tje van aen heer De Jong, wonende Madoera- straat 17 te Heemstede, door het ijs van de Jachthaven te Heemstede gezakt. Een 6-jarig jongetje, dat met hem op het ijs van de Jachthaven had gespeeld, kwam thuis en vertelde aan zijn moeder, dat zijn vriendje door het ijs was gezakt. Deze deelde het weer aan de moeder van het door het ijs gezakte jongetje mede, die hulp aan de po litie liet vragen. Het jongetje had inmiddels reeds een half uur te water gelegen toen de politie ter plaatse kwam. Het bleek dat hij bij een aldaar liggend onbewoond jacht, waar omheen het ijs was verwijderd, te water was geraakt. Met een reddingshaak haalde de po litie spoedig het kind onder het ijs vandaan op het droge. Dr. L. kon slechts den dood con- stateeren. JONGEN DOOR HET IJS VAN DE DELFT GEZAKT. lEVENEENS EEN DAME, DIE HEM WILDE REDDEN. Donderdagmiddag vier uur zakte een jongen nabij de Delftkade door het ijs van de Delft. Dit gebeurde op een met stroo afgezet gedeel te. waar een wak was. Mevrouw De Beer uit Bloemendaal, die in de nabijheid was. snelde dadelijk toe, maar zakte eveneens door het ijs. De jongen werd door omwonenden met behulp van een ladder op het droge getrok ken. De dame, die een uitstekende zwemster was. kon zich zelf redden. Beide drenkelingen werden in een woning in de omgeving van droge kleeren voorzien. Donderdagmiddag wilde de 26-jarige v. d. P. van het ijs in de Amsterdamsche Vaart via een hekje op den wal klimmen. Hij gleed uit en viel weer op het ijs terug. Zijn rechterarm werd ontwricht. Door leden van den onge- vallendienst werd hij per ziekenauto van de firma Mathot naar het Sint Elisabeth's Gast huis vervoerd. Donderdagavond tien uur had de 21- jarige jongen v. d. E. het ongeluk op het ijs van den Kloppersingel te vallen. Hij kreeg een lichte hersenschudding.Door leden van den Ongevallendienst werd hij per ziekenauto van de firma Mathot naar het- Sint Elisabeth's Gasthuis vervoerd. Later kon hij naar huis terug keeren. MERIKA'S OPGEHEVEN DRANKVERBOD. HAARLEMSCHE LEVERANTIES. Hoewel Amerika na de opheffing van het drankverbod dadelijk contingenteering toege past heeft is het toch aan twee Haarlemsche likeurtirma's gelukt enkele belangrijke leve ranties aldaar geplaatst te krijgen. WEGENS DE SLECHTE TIJDS OMSTANDIGHEDEN. De regeering heeft de subsidie voor het Middelbaar Onderwijs aan de gemeente Haar- iem geweigerd. Deze weigering houdt- verband met den nood der tijden, zoodat voor de toe komst deze weigering niet geldt. MUITERS EN OFFICIER IN HOOGER BEROEP. SOERABAJA, 15 December (Aneta). Zoo wel de fücaal bij den Zeekrijgsraad te Soera- baja als de beklaagden Boshart c.s. hebben hooger bsrcsp aangeteekend tegen de giste ren door den Zeekrijgsraad uitgesproken vonnissen. EN IIAAG'S SECRETARIS WODRT UTRECHT'S BURGEMEESTER. Zoowel in Utrecht als in Den Haag wordt in officieele kringen meegedeeld, dat benoemd zal worden tot burgemeester van Utrecht mr dr. G. A. W. ter Pelwijk, gemeentesecre taris van Den Haag. Zijj3 dae z5c5i met angang van Januari per kwartaal abonneeren, ontvangen de in December nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE Als eenmaal de wintervorst weer gaat regeeren, Het water tot ijs stolt, de grond wordt verhard, Dan mogen de menschen wat huiverig rillen, Maar dan wordt voor vogels de toestand benard. Dan zitten ze stil in de bladlooze boomen, Of schuilen in 't weinige blijvende groen, Dan wachten ze hongerig droef op het ehide, Van 't vogelverschrikkende winterseizoen. Wij houden van vogels en willen ze sparen, Zooals men ons allen reeds jaren lang vroeg, Maar nu moet men helpen, hen ook te bewaren, Want sparen, als 't vriest, is alleen niet genoeg Wij moeten ze helpen de zang-vederatie, Met sausjes of kokosnoot, afval van brood, Met zaad in een vetklomp, een heele tractatie, Een „vorstlijk" onthaal in hun winterschen nood Al zijn dan de trekvogels hier niet gebleven, De blijvertjes zijn toch ook vogels met trek, Het beetje, dat gij hun zoo maklijk kunt geven, Is voor hen de bete die redt voor gebrek. P. GASUS DESKUNDIGEN NAAR DEN POSTJAGER. Voor nauwkeurig motoronderzoek. STOORNIS MAG NIET MEER VOORKOMEN. Het studiecomité „Snelpost Nederland- Indië" heeft' besloten dat alvorens de tocht van den Postjager naar Nederlandsch-Indië zal worden voortgezet een zeer nauwkeurig onderzoek zal worden ingesteld naar de oor zaak van de motorstoornis en dat wanneer de nieuwe motor zal zijn geplaatst, wederom een proefvlucht van voldoenden duur zal werden gehouden om vooral zeker te zijn, dat verder geen stoornis te verwachten is. Het Comité heeft het lid overste van Santen, voormalig commandant van het vliegkamp Soesterberg. bereid gevonden om voor dat doel naar Grottaglie te gaan. Overste Van Santen zal Maandag van hier vertrekken. Gelijk met hem zullen daarheen vertrekken de heer Slot, de constructeur van den Post jager en de heer Besemer, chef-werktuigkun- dige van de firma Pander en Zoon BISSCHOPPELIJKE BENOEMING. De Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot regent van Huize St. Bavo te Heemstede: den heer P. Mascini. OP EEN ONBEWAAKTEN OVERWEG. OUDE MAN DOODGEREDEN. Hedenmorgen is op den onbewaakten over weg in den weg van Appingedam naar Hol- wiei'de de 70-jarige wielrijder C. Dijk uit Ap pingedam door den trein, die om half tien uit Delfzijl naar Groningen was vertrokken, overreden en op slag gedood. De machinist heeft van het ongeval niets bemerkt. Een andere wielrijder had getracht den ouden man door gebaren op het gevaar opmerkzaam te maken. KAARTLEGSTER KRIJGT TWEE JAAR. 150.schadevergoeding te betalen. OPLICHTERIJ GEVOELIG GESTRAFT. DE EISCH TE LEIPZIG GEVALLEN. „Ober- reichsanwalt" dr. Werner tijdens zijn requi sitoir, naast hem dr. Parisius. Een in Amsterdam in sommige kringen welbekende kaartlegster is door de recht bank aldaar wegens oplichting veroordeeld tot een gevangenisstraf van twee jaar, met onmiddellijke gevangenneming. Voorts werd zij veroordeeld tot betaling van f 150 schade vergoeding aan haar slachtoffer. Het O.M. had anderhalf jaar gerequireerd. De vrouw had een juffrouw onder verschil lende voorwendselen f 150 afhandig gemaakt. De waarzegster zou de juffrouw een echtge noot bezorgen, di'e echter slechts ha haar verbeelding bestond. Ook had de waarzegster een Duitscher, die een Hollandsche vrouw zocht, een aanzien lijk bedrag afhandig gemaakt. Zij had voor hem een huwelijkspretendente gezocht doch ook dit meisje leefde slechts in de verhalen die de waarzegster aan haar slachtoffer deed. De oohchting in dit laatste geval werd dooi de rechtbank niet bewezen geacht. DR. SACK PLEIT MORGEN TE LEIPZIG. Dr. Teichert's rede voor de Bulgaren. OOK HIJ CONCLUDEERT TOT VRIJSPRAAK (Zie ook pag. 3) LEIPZIG. 15 December (V.D.) Dr. Teichert zet heden zijn pleidooi voort. Bij den aanvang verklaart Dr. Sack, Torgler's ver dediger, dat hij gaarne in de gelegenheid gesteld zal worden om zijn slotpleidooi mor gen te houden, omdat hij zich vandaag niet gedisponeerd voelde om met voldoende kracht te kunnen pleiten tegen het requisitoir vau den procureur-generaal. Dimitrof zegt tot vroolijkheid van de aan wezigen: „Dan zal ik graag vandaag willen pleiten Dr. Teichert zet dan zijn pleidooi voor Dimitrof, Popof en Tanef voort. Hij be handelt verschillende bijzonderheden, o.a. de kwestie van de kwitanties, die geteekend waren door Peeter en Bruno. Deze kwitanties waren van getuige Hirsch, noch van getuige. Petersen afkomstig, zoodat daaruit niet geconcludeerd kon worden tot eenige ver binding tusschen Popof en de communisti sche partij. Nauwkeurig gaat dr. Teichert de getuigenverklaringen tegen Popof na. Vooral de verklaring van Kaempfer acht hij onwaar Getuige heeft slechts aangifte gedaan om zelf aan bepaalde verdenkingen te ontko men en zijn Duitsche partijgenooten niet te moeten verraden. Natuurlijk hebben zoowel Duitsche als buiteniandsche communisten bij Kaempfer vertoefd doch Popof nooit. Het zelfde geldt voor de verklaringen van Kaempfer's vrouw. Dr. Teichert besluit zijn pleidooi met de woorden: „Naar mijn over tuiging zijn de Bulgaren niet in den Rijks dag geweest. Ook een bewijs van de mede plichtigheid der Bulgaren aan de te be straffen daad is niet geleverd. Daaruit con cludeer ik, dat het voorstel in overeenstem ming is met het voorstel van den procureur- generaal: vrijspraak van de beklaagden Di mitrof, Popof en Tanef van de beschuldi ging van brand in het Rijksdaggebouw en daardoor gepleegd hoogverraad". Hierna wordt een korte pauze gehouden. ITALIAANSCH FASCIST ZOU HIER SPREKEN. *1'mister van Justitie verbiedt het. GEÏNTRODUCEERD DOOR DE GROEP GERRETSON. Te 's-Gravenhage is aangekomen consul Asvero Gravelli, directeur van het dagblad „Octobre", het orgaan van het universeel fas cisme. De heer Gravelli is de gast van de „Corporatieve Concentratie", de federatie van eenige in Nederland bestaande fascistische groepen, waaronder die van Baars en prof. Gerretson. Het was de bedoeling, dat de heer Gravelli eenige voordrachten zou houden over het cor poratieve staatsbestel, en dat daarna spre kers van de corporatieve concentratie het on derscheid tusschen Italiaansch en Neder- landsch fascisme zouden verduidelijken. De heer Gravelli zou hedenavond te Gro ningen spreken, vervolgens in Den Haag en Amsterdam, de eerste lezing zou Donder dagavond in Den Bosch gehouden zijn. De minister van justitie heeft den Italiaan echter op grond van de vreemdelingenwet ver boden te spreken. In zijn plaats is het woord gevoerd door den heer Ooms, journalist aan hetzelfde blad. De heer Baars, leider van den Algemeenen Nederlandschen Fascistenbond was door een keelaandoening verhinderd te spreken. De heer Ooms gaf een uiteenzetting van het Italiaansche fascisme. Er was geen debat en de vergadering had een rustig beloop. Tegen Briand's internationalisme. Het Corr. Bureau vernam over den heer Gravelli het volgende: De heer Gravelli is een van de eerste fas cisten geweest; reeds in 1919 verdedigde hij met Mussolini te Milaan het fascisme. Ook nam hij deel aan de expeditie van d'Annun- zio naar- Fiume. Gedurende zes jaar is hij de leider van het fascistische jeugdbeweging Hij was ook tegenwoordig bij den opmarsch naar Rome. De heer Gravelli behoort tot de persoonlij ke vrienden en vertrouwde medewerkers van Mussolini. Thans is hij hoofdredacteur van het jeugdblad der Fascistische Partij en di recteur van twee universeel© tijdschriften Anti-Europa" en „Octobre" Het karakter van deze tijdschriften wordt als volgt om schreven: „Anti-Europa" bestrijdt de ideeën van Coudehhove-Kalergi en van Briand, daar voor in de plaats stellende een fascistische in ternationale, die met het oude begrip inter nationalisme in zooverre niets te doen heeft, omdat deze internationale voorop stelt een terugkeer tot het begrip natie en samenwer king op universeelen grondslag en die dus gevormd wordt door datgene wat als univer seel in het fascisme en in het corporativism© moet worden beschouwd. „Octobre" is gewijd aan de verspreiding van deze universeels iedeeën en elementen in het fascisme en volgt De procureur-generaal heeft in het proces te Leipzig de doodstraf tegen Van der Lubbe en Torgler geëischt en vrijspraak voor de Bulgaren verlangd. pag. 3 De muiters van de Zeven Provinciën en de fiscaal bij den Zeekrijgsraad hebben hoo ger beroep aangeteekend. pag. 1 Donderdag is de binnenscheepvaart in Ne derland vrijwel geheel komen stil te liggertl Het ijsbreken lukt meestal niet meer. pag. 4 Zes jaar is geëischt tegen een logementhou der te Schijndel, die iemand, die hem be dreigd had, heeft doodgeschoten. pag. 4 Te Amsterdam zal een internationale ten toonstelling van Heemschutwerk gehouden worden. pag. 4 De schade bij den brand in Boon's Cacaofa briek te Wormerveer bedraagt ongeveer 4 ton. Het bedrijf wordt weer op gang ge bracht. pag. 4 Een Fransche dichter heeft een bezoek aan Nederland gebracht. Hem trof hier een al- meene diepe afkeer van Hitier. pag. 4 Mevrouw De BoerVan Rijk zal haar mé moires publiceeren. pag. 4 De regeering heeft onderhands geplaatst 95 millioen aan 312 pet. schatkist papier. pag. 4 Thans is ingediend het wetsontwerp, dat be oogt mogelijkheid tot verruiming van de verkoopgelegenheid in winkels tot 6 uren op Zondag. pag. 2 Onthullingen voor den Raad voor de Scheep vaart over misdadige handelingen met stoomketels op trawlers. m Pa=' 7 De Tweede Kamer heeft een begin gemaakt met de begrooting van onderwijs, en de vervroegde wet Terpstra voor de Icerlin- genschalen. pag. 9 Aan de Fransche, Engelschc en Finsche kust hebben bij den Iaatsten storm ernstige schipbreuken plaats gehad. pag. 3 Dc Italiaansche fascist Gravelli zou hier te lande lezingen houden. Hem is echter het spreken in het openbaar verboden. pag. 1 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De eisch. pag. 1 Van onzen Londenschen correspondent: Scot land Yard's hervormingen. pag 3 J. B. Schuil: Het tooneel. „Allington's mil- lioenenerfenis." pag. 8 II. Q. Cannegieter: Filmkunst. „Twee en veer tigste straat." pag. 8 K. de Jong: Harold Samuel bij Toonkunst. pag. 8 Kinderrubriek. pag. 9 en 10 van nabij op documentaire wijze den gang van het fascisme binnen en buiten Europa. Het fascisme in Nederland. Een redacteur van het bureau heeft een on derhoud met den heer Gravelli gehad. Hij zeide te komen om het fascisme in Ne derland te bestudeeren en studie te maken van de zeer gecompliceerde toestanden hier te lande, mede door de godsdienstige ver schillen. Naar zijn oordeel over het fascisme in an dere landen gevraagd, zei de heer Gravelli, dat de nieuwe idee nooit van boven moet ko men, maar moet groeien in de massa. In Ne derland moet het fascisme een echt Neder- landsch merk dragen. Er moet een partij zijn, die het criterium is van den gang van zaken en de revolutie moet sociaal zijn.Corporativis- me zonder fascisme is een onding. De samen werking der klassen is niet alleen een Ita liaansch verschijnsel, maar het is de stille hoop welke leeft in het hart van het natio- naal-gez'inde proletariaat, maar ook in dat van der. kapitalist, die weet, dat dé crisis van het kapitalisme niet is een crisis in het systeem, maar een crisis van het systeem. 1-Iet fascisme kent het rassenvraagstuk niet. Volgens den heer Gravel» is het voor 95 pet. een gevoelszaak, voor 5 pet. realiteit. Ten slotte gaf de heer Gravelli nog zijn meening over het nationaal-socialisme. Dit bezit zeer sterk analogieën met het fascisme. Er bestaan echter ook zeer groote verschillen. De opbouw van het arbeidsfront is geschied op de straffe Pruisische manier, terwijl de corporatieve opbouw in Italië een evolutie is, welke geleid heeft tot een harmonieus stelsel. Dit laatste kan worden beschouwd als een La- tijnsch product, terwijl juist het straffe ele ment typisch Duitsch is. BLOEMENDAAL DE KASSEN DER GEMEENTELIJKE KWEEKERIJ IN GEVAAR? Uit de raadsagenda blijkt, dat in de aan staande raadsvergadering van 21 December een voorstel in behandeling komt. beoogende de instelling van een commissie van deskun diger., die o.a. tot taak zal hebben te advi- seeren over de opheffing van de kassen der gemeentelijke kweekerij.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1