IE
IL
LEZERESSEN EN LEZERS
DE PELIKAAN NADERT.
AFSCHEID.
jké Be£m$éjkste
51e Jaargang No. 15496
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 30 December 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14S25 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj.5 regels 1.75, elke regel meer f035. Reclames
f 0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer f 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a con.tant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75—, Verlies andere vinger f30—.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT EN TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 30 December.
Vierendertig.
Het vierendertigste jaar dezer eeuw staat
voor de deur. Wat zal het ons "brengen? In
elk geval in den zomer de herdenking van
het feit, dat de wereld twintig jaar geleden
in een ellende dompelde, waaruit zij nog al
tijd niet verlost is. Verwarring en ellende
voor mijzoowel als voor zoo menigen anderen
journalist, is het een wonderlijke gedachte
dat wij daar gedurende vrijwel onze geheele
loopbaan in hoofdzaak over hebben moeten
schrijven. Ik was een beginneling in het
vak, een jongen eigenlijk nog, toen de oorlog
begon. De jaren daarvóór, de wonderlijke
rust die toen heerschte, kan ik mij nauwe
lijks meer voor den geest halen. Het was toen
heusch zoo'n voortreffelijke maatschappij
niet: er bestond ook toen veel onrecht, er
waren ook groote misstanden, en er werd ook
door velen geleden. Maar wat mij er van bij
gebleven is, in tegenstelling met de afbraak
die erop volgde, was het vertrouwen in zoo
vele levenswaarden, dat niet alleen bij de
jeugd maar ook bij de ouderen van dien tijd
bestond. Vertrouwen in het gezinsleven, in de
toekomst van de jeugd als zij maar flink
wilde werken en haar plicht in de wereld
doen. Vertrouwen iniaat ik maar niet
pogen om een opsomming te geven, die al
leen de bittere tegenstelling met het Heden
zou verscherpen.
Men praat over een crisis die in October
1929 begon. Dat is kortzichtig. Die laatste
vier jaren gelden alleen de economische in
eenstorting. De wereldcrisis, die „in wezen een
vertrouwenscrisis is", zooals zoo vaak en in
zooveel toonaarden is betoogd, begon op 31
Juli 1914. De oorlog bereikte oneindig veel
meer dan de slachting van ettelijke millioenen
mensehen en de vernietiging van een enorme
totale waarde aan materieel bezit. Het is mis
schien maar een geluk dat dat niet in sta
tistieken is vast te leggen, zoodat de meeste
nrenschen het ook maar vagelijk beseffen.
1934 zal zich wel weer kenmerken dopr
tallooze beroepen op de jeugd. Het is ge
bruik geworden, zich bij alle denkbare
gelegenheden op de jeugd te beroepen, te
zeggen dat die maar moet zorgen dat er een
betere wereld komt, en haar intusschen te
bestoken met alle denkbare politieke inzich
ten van ouderen. Het was ongetwijfeld een
voorrecht van mijn generatie, dat wij in
onzen onrijpen schooltijd niet lastig geval
len werden met dingen, die wij niet hadden
kunnen beoordeelen en die de tegenwoordige
schooljeugd evenmin beoordeelen kan.
Bij den aanvang van 1934 zou ik mij wel
eens tot de generatie willen richten, waartoe
ik behoor tot de veertigers en haar wil
len aanbevelen wat meer eigen verplichtingen
te voelen en wat minder over de plichten van
de jeugd te zaniken. Als er een nieuwe ver
woesting van Europa, een nieuw wereld
cataclysme wellicht, dreigende is, dan is het
onze taak dat te voorkomen. De jeugd kan
dat niet; wij kunnen het wel. Hun tijd zal
komen zeker, maar hun tijd is nog niet
daar. Wij zijn het die thans in de periode van
het leven zijn, waarin men het meest tot stand
brengen kan. Wij zijn het, die „als generatie'
den meesten invloed kunnen doen gelden, om
dat wij de levensrijpheid bereikt hebben en,
in 't algemeen beschouwd, ook de maatschap
pelijke posities die ons daartoe in staat
steh-en.
Daarbij zijn wij in de volle kracht des
levens. Het duurt niet zooveel jaren meer,
maar het zijn juist de jaren in 't leven van
iederen man, waarin het meeste tot stand ge
bracht kan worden. De verantwoordelijkheid
heid rust thans in de eerste plaats op ons.
Schieten wij tekort, door lakschheid of scep
ticisme of gebrek aan vertrouwen en ver
antwoordelijkheidsgevoel, dan zullen de ge
volgen zich wreken aan onze kinderen. Het
is wel makkelijk om beroepen te doen op
„de jeugd" en af t-e geven op de tekortkomin
gen van „de Ouderdom" maar tusschen die
twee in staan wij, en hebben de zwaarste ver
plichtingen en de beste kansen am de toe
standen te verbeteren en de juiste koers in
te slaan.
Wat minder beroepen op de jeugd, wat
meer besef van onze eigen verantwoorde
lijkheid zouden ons goed doen. Als er een
betere maatschappij gemaakt moet worden,
als wij voor onze kinderen iets anders wen-
schen dan de rampzalige ondergang in een
nieuwen gruwelijken, stommen oorlog, dan
mceten wij daarvoor werken. Zij kunnen die
ramp niet verhoeden.
Ik zou willen dat dit besef in 1934 alge
meen werd.
R. P.
VERDWENEN KRISSEN EN
HAGEDISSEN.
EEN HISTORIE MET DRIE LOODGIETERS.
Een inwoner van Noord Haarlem mis t-e
enkele 'krissen, zeven koperen hagedissen en
vijf zeeschelpen.
Hij deed aangifte bij de politie, een onder
zoek werd ingesteld en het- vermoeden was
dat een loodgieter die er had gewerkt, de
voorwerpen had meegenomen.
Inderdaad bleek dit het geval te zijn. Een
gedeelte van de kunstvoorwerpen had hij aan
zijn broer gegeven, die ook loodgieter is.
Ee derde collega heeft ook in de buit mo
gen deelen. maar die wist niet waar de din
gen vandaan kwamen, zoodat tegen hem geen
proces verbaal is opgemaakt. De beide ande
ren hebben zich echter te verantwoorden we
gens diefstal, de een, en heling, de ander.
Geef je glas eens hier, vriend.
Laat ik het eens vullen tot den rand met
schuimende champagne.' Zie hier, houd het
een oogenblik tegen den gloed van het vuur.
Zie de gouden spelingen door de glanzende
weelde en neem een hartigen dronk.
Zoo, en laat ons nu een wijle praten vóór
wij, met dc heele wereld, luisteren naar de
twaalf slagen, die twaalf keeren het hart
doorboren van dit goede, oude jaar eer het
geluidloos neerstort in de eeuwigheid.
En laten wij nu bedenken hoe op dit oogen
blik millioenen oogen van Helsingfors tot
Santander, van Belgrado tot Buenos-Aires, van
Washington tot Maastricht op dit laatste
stukje leven gericht zijn. Voel je wel hoe ons
hart anders klopt?
Gisteren stuwde het, ongeweten, het bloed
door ons lichaam en morgen zal het regel
matig, regelmatig, tik na tik en seconde na
seconde, een stukje van ons leven wegduwen
naar de vergetelheid
Maar deze avond is anders. Je kijkt in den
haard. De roode tongen en de gouden glanzen
van vuur spelen met de houtblokken, zooals
het wonderlijke leven met onze zielen speelt.
Onmerkbaar, in het spel van vuur en kleuren,
in de verrukkelijke laaiïngen van een zacht en
gulzig verterenden gloed, verkoolt ons zijn.
Heb je verdriet gehad dit jaar?
Er zal niemand zijn, die het nog weet.
Is de vreugde je naar de oogen gestegen?
Heeft het geluk je omhelsd? Heb je een ont
moeting gehad? Een vrouween meisje
een vriend?
Zou er iemand zijn die het zich herinnert?
Ach ja, ik kon het weten: je hebt geworsteld
en overwonnen; je hebt gejuicht om een zege-
jraai; je hebt de zwaarte van het leven op je
ceel gevoeld en bijna ben je gestikt onder zulk
een tegenstand. Je hebt gelachen en gehuild.
Dat had niets te beteekenen. Die pijn en die
vreugde heeten samen ..Leven" vriend.
En wij hebben allemaal geleefd dit jaar.
De arbeider in de exportslagerijen van Cin
cinnati heeft geleefd en de koorknaap in Ve
netië; de ijzermagnaat in Berlijn heeft geze
ten aan de wieg van een kind en de Zuiderzee-
visscher heeft in de oogen van een blonde
vrouw gekeken; de Italiaansche generaal heeft
geschreid om een vreeselijk verlies en de
koeien jongen uit Pasadena heeft gelachen om
een borrel.
Zij hebben allemaal geleefd, m'n waarde.
Jij ook.
En ik.
Laat ik je glas nog eens vullen.
Zoo dadelijk begint het nieuwe jaar zijn
ouden loop
Mi'. E. ELIAS
EEN VOORSPOEDIG NIEUWJAAR
wenscht U de Directie der CITY TAX en zij
hoopt U nog vele malen in haar wagens te
mogen rijden. Het tarief is nog steeds vanuit
de garage 10 cents per persoon. Aan uw adres
voorkomen 10 cent per wagen extra.
KANTOOR: ROZENSTRAAT 49,
bij het station TELEFOON 16172.
DAG EN NACHT GEOPEND.
(Adv. Ingez. Med.)
DE SNEEUW.
OP RIJWIELPADEN EN IN DE
BUITENWIJKEN.
Wij ontvingen een klacht over den toestand
van de rijwielpaden in de omgeving, vooral te
Heemstede, die nog steeds vol sneeuw liggen,
zoodat de wielrijders op den rijweg gaan rijden,
hetgeen gevaar voor het verkeer oplevert.
Wij informeerden te bevoegder plaatse
(Rijkswaterstaat, die het onderhoud der rij
wielpaden heeft) en vernamen daarbij dat de
sneeuwploeg het rijwielpad tusschen Haarlem
en Amsterdam heeft schoongemaakt.
De andere paden zijn niet breed genoeg voor
de sneeuwploeg, maar er is order gegeven,
deze paden met zand te bestrooien. Dit is al
gedeeltelijk geschied en wordt voortgezet.
Men deelde ons mede. dat Rijkswaterstaat
meer dan 40 K.M. aan rijwielpaden onder zijn
beheer heeft, zoodat het niet te doen is, ze alle
t-egelijk te behandelen.
Een andere klacht betreft de buitenwijken,
waar nog maar weinig of geen sneeuw zou
zijn weggeruimd.
Bij informatie bij de Gemeentereiniging
deelde men ons mede, dat natuurlijk eerst de
binnenstad wordt schoongemaakt. Daarna
komen de buitenwijken, waar echter de sneeuw
te hard is geworden door de vorst. Waar de
sneeuw in die wijken rul is gereden, is of wordt
zij verwijderd. Zoodra dooi intreedt krijgen ook
de buitenwijken een beurt.
DE POST VAN DE PELIKAAN.
KAN ZONDAGMORGEN AFGEHAALD
WORDEN.
Naar de administratie der Posterijen ons
mededeelt is het waarschijnlijk, dat de Peli
kaan hedenavond tusschen 7 en 8 uur zal aan
komen. Er is dan geen gelegenheid meer, de
post van de Pelikaan in de 3e bestelling op t;
nemen. Daarom zal het publiek gelegenheid
krijgen de correspondentie van de Pelikaan
Zondagmorgen tusschen half 9 en half 10 af
te halen aan het Hoofdpostkantoor en aan dc
bijkantoren te Heemstede, Bloemendaal, Over-
veen en Aer denhout.
N.V. TECHNISCH BUREAU RADIO-
SPECIALISTEN.
Zijlstraat 87a
Telefoon 11322.*
l*vmdmBsty
Straks gaan weer de klokken luiden,
Enkle korte uren maar
En wij groeten, naar traditie,
Weer een nieuwgeboren jaar.
Wat zal dat ons nu weer brengen,
Voor onszelf, voor ons gezin,
Zachtgezegd hebben de meesten
Er niet veel fiducie in.
Dertig was niet veel bijzonders,
Eenendertig was epn sof,
Tweeëndertig nog wat slechter,
Nou, en wat dit jaar betrof....
Vierendertig gaat beginnen,
Een wat katterig begin,
Want dit kindje komt straks binnen
In een knorrig menschgezin.
Voor het ons kan laten lachen
In een onbezorgd vermaak,
Moet het wel zijn opgewassen
Tegen een geduchte taak
Maarwij hebben toch het leven,
Ook al is het er soms naar,
En wij deelen onze zorgen
Toch nog allen met elkaar;
En wij mogen zijn gebogen,
Maar wij breken niet zoo gauw.
Wolken drijven altijd over
En dan is de lucht weer blauw.
Straks gaat-een nieuw jaar beginnen
En ik hef het glas omhoog,
En ik zie u, beste vrienden,
In gedachte oog in oog.
Moed verloren, al verloren,
Klem de tanden op elkaar,
Ik wensch u en al den uwen,
Alle heil in 't nieuwe jaar.
Vanavond 8 uur op Schiphol.
Athene is gepasseerd.
De Pelikaan, die Vrijdag 9.10 uur plaatse
lijken tijd van Basra vertrok en met sterken
tegenwind te kampen had, is Vrijdagmiddag
17.20 uur Amsterdamschen tijd te Cairo ge
land.
Anderhalf uur later, om 18.50 A. T. zette
de Pelikaan de vlucht voort.
De bemanning heeft getelegrafeerd, dat zij
van Cairo direct naar Rome zal vliegen.
Athene, dat voor nachtvluchten niet ge
schikt is, wordt dus niet aangedaan Er zal
nu echter een grooter stuk over zee ge
vlogen moeten worden.
De Pelikaan werd na deze berichten heden
middag, doch niet foor 5 uur op Schiphol
verwacht.
De K.L.M. zou echter heden, na 10 uur zoo
mogeijk elk uur per radio mededeelingen
doen en hekend maken, hoe laat de Pelikaan
op Schiphol wordt verwacht.
V.A.R.A. zendt de aankomst uit.
Als de omstandigheden niet tegenwerken
zal de v.vp A. Zaterdagmiddag 30 December
(waarschijnlijk tusschen 2 en 7 uur) een mi
crofoon-reportage geven van de aankomst
van de PcHkaan ou Schiphol. Alle technische
maatregelen daartoe zijn reeds genomen.
Phohi zendt naar Indië.
De PHOHI is voornemens deze reportage,
indien zij binnen haar zendtijd valt, naar
Indië uit te zenden.
Oorspronkelijk had de V.A.R.A. na aan
komst van de Pelikaan" in Indië, een radio-
telegrafische samenspraak Den Haag—Bata
via tusschen den heer Plesman van de K.L.M.
en de bemanning van het vliegtuig willen
uitzenden. De directie van de K.L.M. aclittp
dit echter niet zoo gewenscht, omdat toch
pas de helft van de taak was volbracht.
Moeilijkheden voor de post.
De late aankomst treft al bijzonder onge
lukkig.
Ten eerste is de hoeveelheid post bijna
dubbel zoo groot als normaal, is zij voor een
belangrijk deel, door het korte oponthoud in
Indië, niet gesorteerd en bevat zij een be
langrijk deel retourcorrespondentie van den
Postjager en de Zilvermeeuw, welke nog van
een stempel moet worden voorzien; daartoe
moeten alle bundels weer worden openge
maakt.
En ten tweede speelt dit alles zich af in
de overstelpende drukte van de jaarwisse
ling, terwijl de volgende dagen feestdagen
zijn met geen of met beperkte bestelling.
Niettemin zal de postdienst doen wat mo
gelijk is teneinde deze zoo snel vervoerde
luchtcorrespondentie uit Ned. Indië ten spoe
digste in handen van geadresseerden te
brengen.
De correspondentie voor plaatsen buiten
Amsterdam zal zoo spoedig mogelijk in af
zonderlijke bundelzakken of, voor kleine hoe
veelheden, in bijzondere verpakking met den
eerstvolgenden posttrein worden doorgezon
den, zoodat de Pelikaanpost niet tusschen
de gewone correspondentie kan geraken. In
dien de luchtmail Zondag op de postkantoren
aankomt r.a het tijdstip van eventueele Zon.
dagsbestelling of na het voor afhalen van
brieven vastgestelde uur, zal op een ander
uur. zoo moge!ük tusschen 13 en 14 uur. ge
legenheid tot afhalen van die correspondentie
worden geboden.
In elk geval in de Nieuwjaars
bestelling.
Van bijzondere regelingen, welke plaatse
lijk door de directeuren, zonder dienstver
zwaring. kunnen worden getroffen, zal zoo
veel mogelijk in de locale pers en voor de
kantoorramen mededeelingen worden
daan. Wat Zondags niet mocht kunnen wor
den uitgereikt, zal in ieder geval in de Nieuw-
jaarsbestelling van Maandag worden bezorgd.
Pas heel laat op Schiphol?
Volgens de Tel. zal Smirnoff vermoedelijk
van Athene naar Napels vliegen en niet
naar Rome. daar volgens de ingekomen be
richten: het vliegveld te Rome niet goed
bruikbaar is. Ook het uitgaande vliegtuig
van de K.L.M. naar Indië is in Napels ge
land.
Men verwachtte, dat de Pelikaan heden
ochtend tegen zonsopgang in Napels zou
aankomen. Vandaar zal worden vertrokker
naar Marseille en van Marseille regelrecht
r.a ar Amsterdam. De afstand NapelsMar
seilleAmsterdam is ongeveer tien uur vlie
gen.
Het is echter ook mogelijk, dat de „Peli
kaan" wegens het slechte weer nog later
(Adv. Ingez. Med.)
De Pelikaan is Athene gepasseerd. Heden
avond 8 uur op Schiphol verwacht.
pag. 1
De Postjager maakt thans een zeer snelle
vlucht. Allahabad is gepasseerd, heden
avond in Batavia na 36 uur vliegen?
pag. 2
Ir. Mussert zal daartoe gedwongen, aftreden
als hoofdingenieur-directeur van den pro
vincialen Waterstaat Utrecht.
pag. 2
De Eerste Kamer heeft de wet tot benoeming
van een regeeringscommissaris te Beerta
goedgekeurd.
pag. 6
Op den burgemeester van Eede in Zeeuwsch-
Vlaanderen is een aanslag gepleegd.
pag. 18
De premier van Roemenië Duca is door een
lid van de IJzeren Garde vermoord.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Vierendertig.
Mr. E. Elias: .Afscheid.
pag. 1
pag. 1
Van onzen Brusselschen correspondent: Het
levenswerk van Isidoor Opsomer.
pag. 19
Dr. W. G. N. van der Slecn: In en om de ko
permijnen van Chuquicamata.
pag. 19
Een Jurist: Vrouwe Justitia: De onafhanke
lijkheid der rechters.
pag. 18
J. H. de Bois: Graphische kunst te Amster
dam.
pag. 23
Van onzen Londenschen correspondent: Het
seizoen der Panto's.
pag. 23
K. de Jong: Radiomuziek der week.
pag. 23
P. L. V. R.: De heilige graven van Kusu.
pag. 20
W. T.: Langs de Straat. „Winter".
pag. 20
Vr. S.: Het Schotsche monster.
pag. 20
Karl Lerbs: H. D. Vertelling. „Hoe de stad
Bremen gered werd."
pag. 20
Brieven van een controleur B. B.: Een on
verwachte zonsverduistering.
pag. 19
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Oudejaars-overpein-
zing.
pag. 4
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De
ontwapeningsconferentie in 1933.
pag. 3
Het Haarlemsche Stadsbeeld: De Amster-
damsche Vaart.
pag. 20
Bep Otten: H. D. Vertelling: „Tilla's men-
schenkennis".
pag. 6
Voor de vrouw.
pag. 21
Kinderrubriek.
pag. 7 en 8
Bericht.
Na heden verschijnt o?is blad, wegens den
Nieuio jaarsdag, weer op Dinsdag 2 Januari.
dan 5 uur, wellicht niet voor negen uur
's avonds, boven Schiphol zal zijn.
Er wordt niets geriskeerd.
Er wordt niets geriskeerd. Smirnoff heeft
order uitsluitend volgens de weerberichten
te vliegen.
Hoewel natuurlijk niets definitiefs kan
worden medegedeeld, gaat de route van de
„Pelikaan" over Nederland vermoedelijk over
Breda - Geertruidenberg - Schoonhoven -
Gouda - Woerden - Uithoorn - Aalsmeer.
Later een groote huldiging.
Bij de huldiging op Schiphol hedenmiddag
is het aantal toespraken beperkt tot die der
autoriteiten. Men wil de bemanning de ver
moeienis besparen nog eenige uren toespra
ken te moeten aanhooren. Ook zal er geen
officieele intocht zijn.
Later zal er gelegenheid zijn voor een of
ficieele huldiging. Er zal dan een groote re
ceptie gehouden worden in Concertgebouw
of Koloniaal Instituut.
De regeling op Schiphol is in handen van
kolonel Van Hoogenhuyze van de K.L.M. Uit-
roodigingen zijn niet verzonden, omdat men
den tijd van aankomst niet precies weet.
Toch over Athene.
Volgens bij de K.T- M ontvangen telegram-
mendis de Pelikaan hchnmorgen te 3.55 uur
A.T. uit Athene is vertrokken.
Om 8 uur op Schiphol.
Het staat wel vast dat de .Pelikaan" van
Athene via Italië vliegt en niet via Centraal-
Europa. Uit de positieve meldingen die ont
vangen zijn is op te maken dat de Pelikaan