De Postjager heeft weer pech.
}.vGudenBet$
Hel Betotsfdjksk
Bebouwing Midden-
Damterrein
Beursheid.
ONZE GRATIS ONGEVALLEN
VERZEKERING
51e Jaargang No. 15501
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 6 Januari 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper weck 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 regcls ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iedercn dag) 1—3 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
TANKWAGEN EN TANKAUTO
VERBRAND.
GEEN PERSOONLIJKE ONGELUKKEN.
Bij het overhevelen van benzine uit een
tankwagen met een inhoud van 20.000 liter,
staande op het spoorwegemplacement Ede-
Dorp, in een tankauto, geraakte plotseling de
motor van de auto in brand. De wagen stpnd
onmiddellijk in lichte laaie. Aan blusschen viel
niet te denken, daar men niet over schuim-
blusschers beschikte. Door den druk die er op
de leiding kwam te staan, vloog de koppeling
van den tankwagen los en vonden er kleine
ontploffingen in dezen wagen plaats. Dit had
tot gevolg dat soms hooge vuurzuilen hieruit
stegen. Ook de tankwagen brandde geheel uit.
Twee in de nabijheid staande wagons, welke
gevuld waren met petroleum en gasolie had
men nog bijtijds in veiligheid kunnen brengen.
Persoonlijke ongelukken kwamen gelukkig niet
voor.
HET RAPPORT DER
COMMISSIE-IDENBURG.
WERD HEDENOCHTEND AANGEBODEN.
Naar wij vernemen, is het rapport van de
commissie-ïdenburg hedenochtend elf uur
door den voorzitter, minister van Staat, R.
W. F. Idenburg, lid van den Raad van State,
en het lid-secretaris den gep. kolonel O.-I.
leger A. J. C. Jonquière, aan den voorzitter
van den raad van ministers, minister van
koloniën dr. Colijn, aangeboden. Te kwart
voor twaalf had de aanbieding van het rap
port aan den minister van defensie, mr. dr.
Deckers, plaats,
BEGROOTING LANDBOUW.
CRISISFONDS.
OVERZICHT VAN DE KOSTEN.
Ingediend zijn drie ontwerpen van wet tot:
le. wijziging en verhooging en invoeging
van het tiende hoofdstuk der Rijksbegrooting
1933 (Wijziging, verhooging en invoeging van
artikelen in verband met de instelling van het
Landbouw-Crisisfonds;
2e. vaststelling van de begrooting van het
Landbouw-Crisisfonds 1933;
3e. vaststelling van de begrooting van het
Landbouw-Crisisfonds 1934.
In het eerste ontwerp wordt de begrooting
van Economische Zaken voor 1933 verhoogd
met f 10.689.957,41 (gewone dienst met
f 7.198.957,41, kapitaaldienst met f 3.500.000).
Bij het tweede ontwerp wordt de begrooting
van het Landbouw-Crisisfonds voor 1933 vast
gesteld op f 115.305.131,(gewone dienst
f 92.142.756,—, kapitaaldienst f 23.162.375.—),
en bij het derde ontwerp de begrooting daar
van voor 1934 op f 188.570.233,75 (ge
wone dienst f 162.160.433,75, kapitaaldienst
f 26.409.800,—).
In een toelichting deelt de Minister mede,
dat voor suikerbieten op een toeslag van onge
veer f 11 per 1000-K.G. kan worden gerekend en
op een verbouw van 1720 millioen K.G.
Bij de toelichting op de afdeeling betreffen
de de fruit- en warmoezierderij gewassen wijst
de minister er op, dat naast de financieele
voordeelen, die het monopolie afwerpt, dit
ook een waarborg geeft, dat door een onge-
breidelden invoer de kans op herstel in den
tuinbouw niet wordt afgesneden.
NaaT verbetering van den voor den tuin
bouw schier hopeloozen toestand moet wor
den gezocht.
Naast den tuinbouwsteun, dien het Land
bouw-Crisisfonds biedt, zal de saneering van
den tuinbouw krachtig ter hand moeten wor
den genomen. Dit kan voor het tuinbouw
product niet gevonden worden in een kunst
matig opzetten der prijzen, maar moet veel
meer worden gezocht in aanpassen van den
tuinbouw aan de vraag, die op het oogenblik
nog voor het tuinbouwproduct bestaat.
Blijkens de inventarisatie waren er in Zuid
en Noord 108.737.250 K.G. consumptie-aard-
Het is thans nog niet te zeggen hoe hoog de
toeslag zal kunnen worden per 100 K.G. over
blijvende consumptie-aardapelen. De export
van consumptie-aardappelen, alsmede van
pootaardappelen is te onzeker om thans reeds
vaststaande cijfers hiervoor te noemen.
De personeelsuitgaven (ad f 493.000) zijn
niet onbelangrijk. Dat is een gevolg van de
omvangrijke controle-maatregelen, die bij een
zoo algemeen verbruiksartikel als de con
sumptie-aardappelen onvermijdelijk zijn. Bo
vendien is een ruime controle noodzakelijk,
omdat de productie van aardappelen niet tot
bepaalde deelen des lands is beperkt, maar
zich over het geheele land uitstrekt. Behalve
vele districthouders, die te werk moeten wor
den gesteld voor het uitschrijven der vervoer-
bewijzen. zullen daarom noodig zijn
een groot aantal controleurs. De administra
tie is zooveel mogelijk gecentraliseerd en bij
de gewestelijke aardappelorganisaties tot een
minimum beperkt.
De benoodigde bedragen voor steun op niet
voor de consumptie verkochte aardappelen
oogst 1932 bedragen in totaal f 1.563.892.54.
De onkosten van inventarisatie en de daar
opvolgende controle bedragen in totaal
f 55.407.96.
Voor steun op niet voor de consumptie ver
kochte aardappelen oogst 1933 wordt op de
begrooting gebracht f 2.325.000.
Opgestegen maar weer teruggekeerd wegens een
defect aan de benzineleiding.
Tenslotte weer vertrokken.
Onzichtbare getuigen in Nederland
en Indië.
De Pastj ager is gisteravond van het vlieg
veld Tjililitan opgestegen, maar daarheen na
eenigen tijd wegens een defect aan de ben
zineleiding weer- teruggekeerd. Daarna is het
toestel om 6 uur Javatijd (11 uur A. T.) weer
van Tjililitan opgestegen. De bedoeling was
toen ineens naar Alor Sta ir door te vliegen
waarvoor 360 liter werd bijgeladen.
Vrijdagmorgen was in Bandoeng proefge-
vlogen, was een goede bevestiging van de
antenne gevonden en was alles nog nagezien.
Toen was de jager naar Batavia vertrokken.
Men zou aanvankeijk om 1 uur (Ind. tijd)
vertrekken, doch dit was later op 3 uur ge
steld, omdat men niet in het donker in Singa
pore wilde landen.
Het vertrek werd door de radio uitgezonden
en de uitzending is heel goed overgekomen
Heel veel Nederlanders zullen gisteravond het
geronk der drie zware motoren hebben ge
hoord, dat tenslotte langzaam in den tropi-
schen nacht wegstierf.
Het vertrek werd door de radio uitgezonden
son en bijgewoond (het was in Indië drie uur
in den nacht). Voordat het toestel de lucht
inging, voerden nog verschillende autoriteiten
het woord.
De heer van Baaien, voorzitter van den bond
van radiovereenigingen in Ned.-Indië, sprak
er zijn vreugde over uit, diat ook deze gebeur
tenis weer door de radio door geheel Ned.-
Indië en naar Nederland kon worden uitge
zonden en bracht aan de dienaren van P. T. T.
die deze uitzending In Nederland en Ned.-
Indië verzorgden, hulde voor hun werk. Spa*,
deelde nog mede, dat de uitzending van het
vertrek van de Pelikaan naar Ned.-Indië uit
stekend was geslaagd en dat hij daarover vele
rapporten uit ederland had ontvangen, die
een uitstekende ontvangst meldden. Verder
wenschte hij de bemanning een goede reis.
Vervolgens spa*ak de resident van Hoek, die
de bemanning een voorspoedige reis toe-
wenschte en een behouden thuiskomst in het
vaderland.
Dan kwam de chef van P. T. T. voor de mi
crofoon. Nauwelijks, aldus spr., zijn we beko
men van den indruk van de schitterende
prestatie van de ..Pelikaan", of reeds weder
om wordt een snelvlucht ondernemen. Het
volle succes van deze vlucht wordt de beman
ning van harte toegewenischt (applaus).
Hierna nam de heer De Boer. als vertegen
woordiger van het studie-comité „Snelpost
NederlandIndië" het woord die de beman
ning namens het comité een hartelijk vaar
wel toeriep en een goede reis. Spr. nam de
gelegenheid te baat om allen dank te zeggen,
die hebben meegewerkt om het vertrek moge
lijk te maken en spr. memoreerde de groote
medewerking van den tectmischen dienst K.
N. I. L. M. Wat dat betreft, is er wonderbaar
lijk gewerkt, dag en nacht door. Spr. betrok
in zijn dank ook de postautoiteiten en de or
ganisatie van de K. L. M.. alsook de Vereeni-
ging voor de Luchtvaart. Tenslotte dankte hij
de pers. den radio-omroep, de technici van de
P. T. T. en anderen en wenschte de beman
ning nogmaals een goede reis.
Afscheidswoord van de bemanning;.
•Toen was het woord aan de bemanning.
Luitenant Asjes zeide, dat zij zouden trachten
te maken, wat zij maken kunnen. Spr. dankte
reeds bij voorbaat voor de te ondervinden me
dewerking.
Geysendorffer zeide dat men ernaar ver
langde iai het vader and aan te komen, terwijl
Luitenant Asjes, die reeds lang met plannen
voor een groote vlucht heeft r.ondgeloopen.
Geysendorfferde man van de wereldvlucht
met den heer Van Lear Black.
Van Straaten hoopte, dat men het ex goed af
zou brengen.
De adjudant van den vlootvoogd, den heer
Wichers. wenschte de bemanning namens
vice-admiraal Osten een goede reis.
De start.
Hierna werden de motoren aangeslagen en
onder luid gejuich taxiede het toestel naar de
startbaan. Vandaar vertrok het weldra, ging
al sneller en sneller en om acht uur drie was
het los van den grond. Regelrecht ging het
toestel op Batavia af, om te trachten binnen
enkele etmalen het moederland te bereiken.
De post.
De Postjager had bij zijn vertrek ongeveer
240 K.G. post aan boord. Hiervan was 17 K.G.
bestemd voor Medan en de rest voor Neder
land.
Voor den microfoon werd nog vermeld, dat
er heel veel brieven bij waren van luiteraars
in Indië, die per radio de aankomst van de
„Pelikaan" op Schiphol hadden meegemaakt
en nu hun enthousiasme wilden betuigen aan
Smirnoff en zijn gezellen.
Te Viv.' Star gearriveerd.
Het Comité Snelpost HollandIndië deelt
mede, dat de „Postjager'' te 4.40 uur G. W. T.
te Vv. Star is aangekomen.
Te 5.20 uur is het toestel van or Star naar
Rangoon vertrokken.
Een erfpachtaanvrage ingediend.
Het Handelsblad verneemt, dat er ernstig
sprake is van erfpachtuitgifte van het Mid-
den-Oam terrein, begrensd door Damrak,
Visschersdam, Warmoesstraat en Vijgendam.
De bekende bouwondernemer, de heer K.
Hille van Aerdenhout heeft n.l. in den loop
dezer week namens zijn principaal, bij het
dagelijksch gemeentebestuur een aanvrage in
gediend om het Midden-Damterrein in erf
pacht te mogen ontvangen.
De bedoeling is, er een hotel te doen op
trekken bevattende honderdtachtig kamers.
De monumentale ingang zal komen aan
den Visschersdam; aan de zijde van den
Vijgendam wordt een „Automatiek" geves
tigd. Op de eerste verdieping wordt, over de
geheele breedte, een restaurant ingericht.
Indien deze aanvrage door de gemeente
diensten spoedig wordt behandeld hoopt de
heer Hille het hotel in het vroeger voorjaar
van 1935, te kunnen opleveren.
NEDERLANDSCHE TROEPEN IN
CHINA?
VRAGEN VAN DEN HEER EFFENDI.
De heer Effendi heeft den minister van Bui-
tenlar.dsche Zaken de volgende vragen ge
stold
1. Is het juist, dat in verband met de gebeur
tenissen in China op dit oogenblik voor de ste
den Futschau, Amoy, Swatow en Hongkong
marinetroepen van de Vereenigde Staten, Ja
pan, Groot-Brittannië, Italië e.a. mogendheden
zijn samengetrokken?
2. Is het juist, dat ook een contingent Neder-
landsche troepen hieraan deelneemt?
3. Indien dit het geval mocht zijn, is dan
de regeering. daar dit gevaar van in oorlogs
verwikkelingen in de Pacific gemengd te wor
den medebrengt, bereid onmiddellijk de Ne-
derlandsche troepen terug te trekken?
(De vereeniging Hendrick de Keyser
heeft besloten, de Beurs te Vlis-
singen te herstellen).
O Hendrick. dat 's een goed idee,
Zooals gij er reeds vele hadt,
Getuige schatten van 't verlêe,
Behoed in bijkans elke stad.
Uw naam is, dat besef ik, al
In heel ons dankbaar land beroemd.
Maar mag, naar 'k meen. voor dit geval.
Nog wel eens zeer speciaal genoemd.
Gij eert de kunst uit vroeger tijd
En houdt die, waar gij kunt, in stand,
Die onvolprezen bezigheid
Verdient de lof van 't vaderland.
Nu 's Vlissingen weer aan de beurt,
Gij hebt zijn oude Beurs aanschouwd
En daarbij het verval betreurd,
Van wat eens kunstig werd gebouwd.
Dat vroeg, dat smeekte om herstel,
Gij hebt die roepstem goed gehoord,
En strakjes wordt, op uw bevel,
Het oud met jonge kracht geschoord,
'k Zal me beheerschen, ik zeg niet:
Wanneer gij beurzen steunen gaat,
Kom dan ook eens bij mij en ziet
Hoe zwak het met de mijne staat.
Ik zeg alleen: ik wensch u kracht,
Uw eigen beurs, zoo heel veel waard
Voor ons en voor ons nageslacht,
Blijv' altijd voor verval gespaard.
P. GASUS
PRIESTERJUBILEA.
IN 1934.
50 jaar priester: Op 15 Augustus Mgr. Dr.
Th. Vlaming, Emeritus Officiaal, Heemstede.
40 jaren priester: Op 17 Februari: J. Bru-
ning. Em. Pastoor, Heemstede, St. Bavo Gest.
F. Wassen, Pastoor te Bennebroek. Op 15
Augustus: F. van Beukering, Pastoor te
Haarlem <H. Jos.); J. F. v. d. Meer, Pastoor
te Velsen-Driehuis
25 jaren priester: Op 15 Augustus: F. Cor
net, Pastoor te Haarl.meer <H. Franc. v. S.)
A. v. Eeden, Pastoor te Haarlem (Oud-Scho
ten) (H. Bavo); N. Sentenie, Pastoor te Lisse
(H.H. Engelbew.); J. Speet, Pastoor te Hout-
rakpolder.
1212 jaar priester: Op 10 December: C.
Henning, Leeraar Sem. Hageveld. Heemstede.
H. Roelvink, Kapelaan te Bloemendaal.
DE BRILLANT VAN f 1200.—.
EEN SPOOR GEVONDEN?
Zooals men zich zal herinneren werd een
paar dagen geleden door het maken van een
gaatje in een vitrine van een goudsmidswm-
kel op het Koningsplein een gouden ring met
brillant weggenomen. De politie meent door
de arrestatie van een 38-jarigen artist, een
goed spoor gevonden te hebben, misschien
zelfs den daden
DE MEDICI EN „ZIEKENZORG".
Naar wij van de besturen van de vereeni-
gingen voor Huisartsen en Specialisten en
van het ziekenfonds „Ziekenzorg" vernemen,
worden de onderhandelingen over het zie
kenfondscontract voortgezet. Naar alle waar
schijnlijkheid zal er een voor alle partijen
bevredigende regeling getroffen worden.
DOOR DEN TREIN GEGREPEN EN GEDOOD
BORCULO, 6- Jan. Hedenmorgen is op
den spoordijk tusschen Borculo en Ruurlo
de heer A. ten Harkei, die hardhoorend is,
door den trein van de locaalmaatschappij
EnschedéDoetinchem gegrepen en gedood.
DRIE
KERKDIEFSTALLEN
GEPLEEGD?
„Op heilig schermende wijze"
opgetreden.
VIER JAAR GEEISCHT
Voor de Amsterdamsche rechtbank heeft
een 39-jarig los-werkman terecht gestaan,
wien een diefstal, inbraken en diefstal in
werkgebouwën te Blaricum, Kortenhoef en
Amsterdam waren ten laste gelegd. Ver
dachte ontkende zich aan de verschillen
de feiten te hebben schuldig gemaakt.
De politie-scheikundige, dr. C. J. van Led
den Hulsebosch, verklaarde, dat naar zijn
meening bij de verschillende inbraken op
dezelfde wijze te werk is gegaan. De moeten,
aangetroffen op de opengebroken offerbus
sen en tabernakel zijn afkomstig van een
bijtel van dezelfde grootte als die, welke op
verd. werd gevonden.
Wegens diefstal met braak, tweemaal ge
pleegd en poging tot diefstal met braak re-
quireerde de Officier van Justitie, mr. D.
Reilingh, een gevangenisstraf van vier
jaar. Spr. overwoog hierbijdat verdachte
op een heiligschennende wijze is opgetreden.
Voorts is de man reeds achtmaal wegens
inbraken en diefstallen veroordeeld..
De verdediger bepleitte vrijspraak.
N.V. TECHNISCH BUREAU RADIO-
SPECIALISTEN.
Zijlstraat 87a
Telefoon 11322.,
(Adv. Ingez. Med.)
De Postjager van Tjililitan gestart, terugge
keerd en nogmaals gestart.
pag. 1
Een aanvrage voor bebouwing van het Mid
den-Damterrein ingediend.
pag. 1
Wetsontwerp voorbereid tot regeling van het
automatenvraagstuk.
pag. 2
De begrooting voor het landbouwcrisisfonds.
pag. 1
De huldiging der Pelikaan-bemanning in
het Koloniaal Instituut te Amsterdam.
pag. 4
Ernstige aanrijding te Halfweg; meisje le
vensgevaarlijk gewond.
pag. 2
Flohr wint het schaaktournooi te Hastings.
pag. 2
In België is weer een corruptiecomplot aan
het licht gekomen.
pag. 3
Duitsche geestelijken, die zich tegen het re
gime Hitier verzetten, zijn gearresteerd.
pag. 3
Het reddingswerk in de Nelgon mijn gertaakt,
de 120 ingeslotenen als verloren beschouwd
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
Willy van der Tak: Historische vrouwenfi
guren.
pag. 8
W. Sch.: Zouthoopen als sneeuwbergen. Boc-
kelo: Neerland's zoutmijnen.
pag. 7
K. de Jong: Radiomuziek der Week.
pag. 9
H. G. Cannegieter: De Oranjefilm bij Tu-
schinski.
pag. 9
Een Jurist: De openbare terechtzitting.
pag. 12
Sport in 't kort.
pag. 5
Financieele kroniek: Betere verwachtingen
voor 1934.
pag. 7
Vr. S.: Engelsche nieuwjaarsvoornemens.
L. N.: Als de telefoon gestoord is.
pag. 6
Uit de wereld van de film: Iets over"Lilian
Harvey en John Boles.
Het Haarlemsche Stadsbeeld: De Damstraat
pag. 8
voor abonnés van Haarlem's Dagblad
en het Geïllustreerd Zondagsblad.
ZEVEN UITKEERINGEN, TOTAAL VAN
TWAALFHONDERD GULDEN.
22 December 1933: Mej. de Wed. J. J. HAMEL
LANDWEER, Rustenburgerlaan 44, te Haar
lem, ƒ100.—, wegens breuk van een arm;
22 December 1933: de heer D. DE LUGT,
Nassaulaan 17, te Haarlem, 100.wegens
breuk van een arm;
3 Januari 1934: de heer H. VAN STEENIS,
Dompvloedslaan 46, te Overveen, 100.—
wegens breuk van een arm;
3 Januari 1934: de heer A. G. HIJKOOP,
Kritzingerstraat 11. te Haarlem-Noord,
100.wegens breuk van een arm;
5 Januari 1934: de heer TH. v. d. LEI,
Leidschestraat 28, te Haarlem, ƒ100.—,
wegens breuk van een arm;
5 Januari 1934: de heer C. VAN DAMME,
Sterreboschstraat 63, te Haarlem, 100.
wegens breuk van een been;
5 Januari 1934: Mevr. de Wed. A. R. DE
VRIESAPPELMAN, Santpoorterstraat 32,
te Haarlem, 600.wegens een ongeval van
haar echtgenoot, met doodelijken afloop.
WIJ KEERDEN DUS BINNEN DRIE WEKEN
1200.— UIT AAN ZEVEN ABONNéS OF IIUN
NAGELATEN BETREKKINGEN.
SUIKERSMOKKELAARS
GESNAPT.
VERSCHILLENDE PROCESSEN-VERBAAL
OPGEMAAKT.
Het was aan de ambtenaren der inspectie
Tilburg bekend, dat een groote partij suiker
bij Baarle-Nassau over de grens zou gesmok
keld worden. De smokkelaars hadden er
echter lucht van gekregen, dat de zaak niet
safe was en wachtten met verzending. De
ambtenaren bleven waakzaam, ook al liet de
verzending op zich wachten. Hun waakzaam
heid is beloond, daar zij de smokkelaars op
heeterdaad betrapten.
De tocht had als doel Den Bosch en wel
de koffiebranderij der fa P. Daar grepen de
ambtenax-en in en werd vastgesteld, dat een
partij van 2000 K.G. suiker was gesmokkeld.
De ambtenaren maakten proces-verbaal op
tegen den directeur, een bekend en vooraan
staand man in Den Bosch.
Vervolgens werden gearresteerd de heer A.
S.. die een belangrijk aandeel in dezen smok
kelhandel had en de chauffeur wegens clan
destien vervoer van suiker.
