Het Behutytijkste Uitverkoopprijs. 51e Jaargang No. 15507 VerscHijnt dagelijks, HeKalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 13 Januari 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directe: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENT ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week f 0.05, per maand ƒ0.22. per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,"0.72ï4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNI_5 regels 11.75, elk. regel meer 035. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels f 0.60; elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iedcren dag) 13 regels 0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 1 50—, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk 1 100.-. idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand. Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30—. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 13 Januari SANEERING IN HET BAKKERS BEDRIJF. ZULLEN OOK DE COÖPERATIEVE INSTELLINGEN DEELNEMEN? NA V. d. LUBBE'S EXECUTIE. Stoffelijk overschot niet naar POLITIEKE ACTIVITEIT IN ROEMENIë AAN BANDEN GELEGD. BOEKAREST, 12 Januari (Reuter). De re geering heeft besloten tot het indienen van wetsontwerpen inhoudende dat de studenten een militaire opleiding zullen krijgen, dat het de sludeerende jeugd verboden za! zijn aan politieke organisaties deel te nemen en dat ook elke deelneming der geestlij kheiü aan het politieke leven zal zijn verboden. Straatkabaai De campagne tegen het straatkabaai in onze steden begint ernstige afmetingen aan te nemen. Feitelijk werd zij ontketend door een bezoek van den Parijschen politie-prefect Chiappe, die Amsterdam's verkeersregeling prachtig vond, maar het kabaal afgrijselijk. Deze critiek lokte veel geschrijf uit, en het gevolg was een anti-kabaal-campagne door een Amsterdamsch dagblad, De Telegraaf. Dit deed de zaak niet ten halve. Het liet zelfs met instrumenten geluids-waarnemingen doen op de drukste punten. Het behandelde de zaak wetenschappelijk, en stelde in preciese cijfers vast hoe hard de brandweer schalde in ver houding tot het klaxon ge krijsch van een dood gewone Ford en het snerpvermogen van een tram in een bocht. Ik heb dit alles met eeni- gen twijfel gelezen, want ik vind het altijd een beetje griezelig als journalisten weten schappelijk gaan doen. Het levert een al te duidelijk ..pendant" van de professoren, die aan journalistiek doen en die als zoodanig ook dilettanten zijn. Enfin, de zaak rolde door en Den Haag begon ook te ageeren. Inmiddels grepen de ingezon den stukken-schrijvers naar de pen. zich daar op uitend in vele bladen, en vandaag is er bij ons een aan het woord die de beproevingen der massa, in het holst van den nacht gewekt door den klaxonneerenden enkeling, in schrille taalklank weergeeft. Ik kan dit leed niet ge heel beseffen, want ik behoor tot de geluk kigen die er nog nooit wakker van zijn ge worden zelfs niet in het kabalige Parijs vóór Chiappe daar ingreep maar het schijnt dat. het overgroote deel der „massa" er wel wakker van wordt. En het is niet te ontkennen dat er in het al gemeen teveel lawaai wordt gemaakt in ons land. We zijn trouwens gevoelig voor buiten- landsche critiek ook. Als monsieur Chiappe zegt dat we teveel lawaai maken scheurt dat door ons nationaal zelfbewustzijn als de klaxongil zelve. Als de inzender van heden inderdaad ge lijk heeft met zijn bewering, dat „men" in Engeland zegt: „De Hollander rijdt met zijn hoorn, niet met zijn hoofd", snerpt dat door onze nationaal-automobilistische ijdelheid ge lijk de tram door de bocht. Wij willen dus wel in de richting van kabaaivermindering stre ven, mits het ons niet in lange rijen voor den kadi voert, met al de nare gevolgen van dien. Mij komt het voor dat niet maar zoo de auto bestuurder, de brandweer en de tram tot minder lawaai aangespoord kunnen worden. Tegen nachtelijk rumoer is dit middel wel toe te passen, maar als men er zich voor den dag en den avond toe bepaalt, zal het aantal on gelukken schrikbarend toenemen. Daar zijn de fietsende juffrouwen, die het niet noodig vin den op het fietspad te blijven omdat zij geen mannen, maar juffrouwen zijn, en in dewelken blijkbaar het rechtsbewustzijn leeft, dat zij alleen den rijweg behoeven te verlaten als zij er afgekrijscht worden. Ik heb dit proefonder vindelijk vastgesteld. Zelfs als ik op de eerste versnelling reed, hetgeen zeer duidelijk hoor baar is, bleven de juffrouwen vlak voor mij slingeren zoolang ik niet de klaxon toepaste. Des kadi's vraag: „Hebt gij getoeterd?" heeft school gemaakt en zich in het rechtsbewust zijn des volks ingevreten. Ook in dat van de jongelieden, die zich 's avonds onledig houden met de bezigheid be kend als „grootehoutstraten", en die er ver maak in vinden vóór auto's en trams te blij ven loopen tot hun eigen zenuwgestel niet meer tegen het lawaai bestand is. Ook deze eigenaardige uiting van humor vindt haar rechtvaardiging en grondslag in de positie van den toeter als voornaamste en onmisbare getuige a décharge. Voor het overige staat vast, dat het Neder- landsche volk nog steeds niet tot de gedisci- plineerdste onder de beschaafde naties be hoort, en bezield is door een natuurlijken tegenzin om voor een ander opzij te gaan. Ieder heeft behalve andere fouten, de ..gebre ken van zijn goede eigenschappen", zooals de Franschman ze noemt. Dit gebrek wortelt in onzen machtigen vrijheidszin zelf. Zoodat ik. summa summarum. maar wil zeggen dat het bar moeilijk zal wezen minder kabaal te maken.... R. P. IN IIET IIOL VAN DEN LEEUW Een boertje aan Overijssel's Oostgrens on der de gemeente Losser zat het smokkelen in het bloed: eerst Duitsche margarine naar Hol land; later rookartikelen in omgekeerde rich ting. En het was altijd goed gegaan. Ook vóór de Kerstdagen wou hij nog eens een cxtra'tje verdienen. Hij ging in opdracht van een coilc- ga-smokkelaar met een vrachtje de grens over naar een nabij gelegen schuur, waar alles dankbaar door drie hem onbekende personen in ontvangst werd genomen. Een tweede en nog een derde vrachtje volgde; alles tezamen had hij een mooien buit aan tabak, sigaren en sigaretten een „veilige haven" binnengeloodst. De smokkelaar bleek echter beland te zijn in het hol van den leeuw! Toen hij zijn taak als volbracht beschouwde, ontpopten zich de drie onbekenden als Duitsche grensbeambten, die hern sommeerden mee te gaan. Het boertje meende nog door een overhaaste vlucht te kunnen ontsnappen, doch een welgemikte ko gel uit een karabijn trof hem in den voet. Hij werd, naar de N. R. Crt. meldt, op transport gesteld naar Bentheim ter voorloopige opslui ting en heelkundige'behandeling. Thans is de wonde genezen en de smokkelaar naar de strafgevangenis te Lingen overgebracht. Het geheim van deze smokkelaffaire moet verklapt zijn door een Duilschen grensbewoner, met wien het boertje wel eens margarine verhan delde. Zooals reeds is medegedeeld, hadden de vier nationale werkgeversbonden in het bak kersbedrijf het saneeringscontract, gesloten, met de dertien meelfabrieken, georgani seerd in de Nederlandsche Vereeniging van Meelhandelaren, zoomede met de N.V. „Meel fabrieken der Nederlandsche Bakkerij" en de N.V. Stoommeelfabriek „Holland" het con tract tegen 1 Febr. a.s. opgezegd. De bak kersorganisaties overtuigd van het feit, dat het contract voor de bedrijven reeds veel goeds tot stand gebracht heeft, wenschten na 31 Januari toch een nieuwe over eenkomst en te dien einde nieuwe besprekingen te openen. Een zeer voornaam bezwaar werd het ge acht, dat in de laatste maanden op clandes tien geachte wijze bakkers, die op de „grijze"- en „zwarte lijsten" geplaatst zijn, toch meel kregen op normale leveringsvoorwaarden Mede werd het noodig geoordeeld de Coöpe raties bij het contract te betrekken. Te Utrecht is nu Donderdag naar „de Tel." meldt, een vergadering gehouden belegd door de Centrale Bakkerij Commissie. Naar het blad ter oorde kwam, staat het vrijwel vast, dat de saneering voortgezet zal worden en dat behalve de maalindustrie. ook de coöperatieve instellingen in Nederland daar aan hare medewerking zullen gaan verleenen. Deze dagen zal, naar het blad verder hoor de, een vergadering van de partijen gehouden worden om het nieuwe contract in zijn on- derdeelen nader te bespreken en zoo mogelijk in beginsel vast te stellen. Zoo het echter r.og niet mogelijk zal blijken een nieuwe over eenkomst op den gewenschten grondslag, met medewerking van alle genoemde instanties vóór 1 Februari gereed te hebben, dan zal. ten einde, gelegenheid te hebben het overleg voort te zetten, het bestaande contract tot 1 Maart, verlengd worden. DE BRAND VAN DE „INDRAPOERA". 19 JANUARI HET ONDERZOEK. Naar wij vernemen zal de Raad van Scheep vaart op Vrijdag 19 Januari a.s. een onder zoek instellen naar de oorzaak van den brand aan boord van het motorschip Indrapoera van den Rotterdamschen Lloyd op 29 No vember 1.1. te Rotterdam1 EERSTE KAMER EN BELEID VAN HET KABINET. MAATREGELEN TEGEN HET COMMUNISME VERZOCHT. Verschenen is het Voorloopig Verslag dei- Eerste Kamer over de Rij ksb eg rooting 1934 (Algemeene Beschouwingen). Het volgende is er aan ontleend: Vele leden brachten hulde aan het kabinet, en niet het minst aan zijnen voorzitter, voor de krachtige wijze, waarop het 's lands be stuur heeft ter hand genomen. Sommige le den verklaarden daarentegen onmogelijk de verantwoordelijkheid voor de politiek van dit kabinet op zich te kunnen nemen. Het kabi net maakt volgens deze leden gebruik, zoo niet misbruik, van den financieelen nood om de wetgevende bevoegdheden der gemeenten tot- een minimum terug te brengen. Verscheidene leden drongen nogmaals krachtig aan op het nemen van de noodige maatregelen tegen het communisme en kon het zijn tot opheffing van die partij, welke opheffing hun ook hier te lande zeer wel uitvoerbaar toescheen. Dat de regeering den ambtenaren het lidmaatschap van de fascistische organisaties verbiedt, vond bij vele leden instemming. Met veel waardeèring werd door verschei dene leden gespreken over het financieele be leid der regeer in g en dat deze 't tot den plicht van haar financieel en economisch beleid ook rekent de handhaving van den goude, stan daard vond vrij algemeene toejuiching. Van verschillende zijden drong men op het besteden van meer zorg voor jeugdige werk- loozen aan, daar het noodzakelijk is de mo- reele inzinking van de jeugd tegen te gaan. Sommige leden drongen aan op het bevor deren van verkorting van den arbeids duur- door regeeringsmaatregelen. In het verslag komt o.m. ook nog voor de kwestie van het ontslag van den heer Vliegen, terwijl voorts de aandacht is geschonken aan „ontijdige en ongepaste" publicaties, dat nl. de pers berichten lanceert als: „binnen kort is de benoeming van X. te wachten". Nederland FASCISTEN EN SOCIALISTEN TE BRUSSEL SLAAGS GERAAKT. BRUSSEL. 13 Januari (Reuter). Na afloop van een vergadering ontstonden gisteravond botsingen tusschen leden van het fascistisch getinte Nationaal Legioen en socialisten. Twee leden van het Legioen werden zwaar en eenige licht gewond. Dertig tegenbetoo- gers werden gearresteerd. Het Leg'oen moest in bescherming worden genomen door politie en gendarmes die tot laat in den avond groepjes betoogers uiteen dreven, DUITSCHE REGEEF.ING BEWEERT. DAT ZIJ NOOIT PERMISSIE HEEFT GEGEVEN. (Van onze Berlijnsche correspondent). Ik heb Vrijdagmiddag getracht den Duit- schen minister van buitenlandsche zaken von Neurath, te spreken te krijgen, maar dit is mij niet gelukt, omdat er een kabinetsraad gehouden werd. Een vertegenwoordiger van den minister ontkende, dat er eerst toe stemming gegeven is om het lijk van Van der Lubbe naar Nederland te vervoeren. Van een intrekking van een gegeven toe stemming kan dus geen sprake zijn. In de Duitsche wet is bepaald, dat het lijk van een terechtgestelde aan zijn familie kan worden overgegeven voor een begrafenis in Duitschland, die zonder eenige plechtigheid moet geschieden en geen aan leiding kan geven tot onrust of politieke propaganda. De Nederlandsche regeering heeft Vrij dagmorgen verzocht om toestemming te ge ven om het lijk naar Nederland te vervoe ren. Daarover is nog niet beslist. Onze correspondent voegt daaraan toe: Het is mij gebleken dar men in Duitsch land vreest, dat een begrafenis van Van der Lubbe in Nederland aanleiding zou ge ven tot ernstige beloogingen tegen Duitscn- land. Vermoedelijk zal deze vrees de beslis sing der Duitsche regeering op het verzoek van onzen gezant sterk beïnvloeden. Tot zoover onze correspondent. Wij merken evenwel op, dat wij reeds in ons vorig nummer medegedeeld hebben, dat het de bedoeling is. dat- de begrafenis :n Nederland in alle stilte zou geschieden al leen in tegenwoordigheid der familie. Bovendien deelde de raadsman van de familie van der Lubbe. Mr. B. W. Stomps ons mede, dat de Nederlandsche regeering aanvankelijk de meening moet hebben gehao dat Duitschland het goed vond, dat het lijk naar Nederland werd gevoerd, want aan de familie is (via de burgemeesters der betrok ken gemeenten) medegedeeld, dat het lijk ter vrije beschikking van de familie geste 'd was. Naar Het Volk meldt, zijn Vrijdagmiddag twee familieleden van wijlen M. v. d. Lubbe met een lijkenauto vanuit Leiden naar Leip zig vertrokken om daar hedenmorgen voor 12 uur aanwezig te kunnen zijn. Mocht men er in slagen het stoffelijk overschot mee naar Holland te krijgen, dan zou de teraardebe stelling met den grootst mogelijken eenvoud op „Rhijnhof" bij Leiden plaats hebben. Het dagelijksch comité voor kunstenaars en intellectueelen, dat in de Duitsche weigering een „verhindering van een onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek" ziet. dringt als nog aan op volledige vrijgeving van het stof felijk overschot, aangezien anders moet wor- Een verklaring der Nederlandsche regeering. Onze Haagsche correspondent heeft bij onze regeering onderzocht hoe precies het verloop der zaak geweest is. Daarbij werd ons medegedeeld, dat de regeering na de terecht stelling aan onzen gezant te Berlijn opdracht gegeven heeft, toestemming te vragen voor het vervoer van het lijk naar Nederland. In afwachting van de beslissing op dit verzoek heeft de regeering reeds aan de burgemees ters van de gemeenten, waar de familie var. Van der Lubbe woont, de documenten toege zonden voor de begrafenisonderneming, die het lijk eventueel uit Duitschland zou halen. Er is evenwel niet aan de familie medege deeld. dat het lijk ter vrije beschikking van de familie was. Er is dus geen aanvankelijke toestemming van de Duitsche autoriteiten geweest om het lijk naar Nederland te voeren. Op het verzoek van de Nederlandsche re geering om die toestemming te geven moet nog beslist worden. fHet wegens opheffing in veiling gebrachte o.l. schoolgebouiv in de buurtschap Rha, werd ingezet voor f 11.11) Ellef gulden ellef centen, Dat is wel een gek geval, En toch is er ook veel eenigs In dat eensgezind getal. Anders wel een poovre inzet Voor een waardig schoolgebouw, Het is haast niet te gelooven. Ra-ra Rha, hoe kon dat nou? Scholen zijn niet erg goed bruikbaar Voor iets ar.ders, dan het doel, Waarvoor zij er neergezet zijn, Daarom bleef het bieden koel... Toen ik zoover was gekomen. Kwam mijn dochtertje er bij. En zij hakte vlug den knoop door Van dit rijmpje, toen ze zei; Geven zij die ellef gulden Ellef centen daar maar zoo Voor eer. school? je krijgt de mijne Dadelijk van me cadeau. P. GASUS. HUWELIJKEN MET BUITEN LANDERS. DUITSCHE MEISJES OP DE IIAARLEMSCHE HUWELIJKSMARKT. Eenigen tijd geleden deelden wij mede, dat het de aandacht getrokken had, dat zoovee. Haariemsche jonge mannen met Duitsche meisjes trouwen. Wij ontvangen thans de statistieken van den Burgerlijken Stand, ook die toonen het heel duidelijk aan. In 1932 werden te Haarlem 898 huwelijken gesloten, waaronder 91 mannen waren die met Duitsche vrouwen trouwden. Bovendien waren er 6 Haarlemmers die met meisjes uit Oostenrijk het contract voor het leven sloten en ook 6 die aan meisjes uit Tsjecho Slowakije den voorkeur gaven. De andere naties waren op de Haariemsche huwelijksmarkt slechts sober vertegenwoordigd: 1 Belgische, 1 £n- geische en 1 Zwitsersche. 8 Duitschers kwamen naar Haarlem om met Duitsche meisjes te trouwen. 8 Duit schers trouwden met Haariemsche meisjes. Over 1933 waren de cijfers alsvolgt: Er werden 930 huwelijken gesloten. 83 Haariemsche mannen trouwden met Duit sche meisjes, 6 met meisjes uit Oostenrijk. Verder kwamen 3 meisjes uit Belgie, 1 uit Amerika, 1 uit Engeland, 1 uit Frankrijk, 1 uit Hongarije, 1 uit Zwitserland. 9 Duitschers trouwden met Duitsche meis jes. 3 Hollandsche meisjes waren door Duit schers uitverkoren. Als wij beide jaren bij elkaar tellen, blijkt, dat van de 1778 Haariemsche mannen die trouwden de bruiden de volgende natio naliteit hadden: Nederland 1575, België 4, Duitschland 174. Engeland 2. Oostenrijk 12. Tsjecho Slowakije 6. Zwitserland 2, Ameri ka 1. Frankrijk 1, Hongarije 1. De meeste meisjes die uit Duitschland, Oostenrijk en Tsjecho Slowakije te Haarlem komen, zijn dienstmeisjes. 192 kwamen hier tot een huwelijk. Ongeveer 11 van de Haar iemsche mannen trouwde dus met deze meis jes. Zij doen de Haariemsche meisjes dus op de huwelijksmarkt een belangrijke concur rentie aan. ROOSEVELT VOOR KET CONGRES. De eerste rede van den Amerikaanschen president (x) in het nieuwe jaar. waarbij hij verdere volmachten voor de binnenlandsche en buitenlandsche politiek vroeg. Het debat Stavisky in de Fransche Kamer is voortgezet; het vertrouwen in de regee ring Chautemps werd uitgesproken. pag. 3 Europa's golflengteschaal wordt grondig herzien. pag. 6 In Oostenrijk zijn eenige,. opzienbarende arrestaties verricht. pag. 3 De nieuwe Diesel-electrische treinen. pag. 5 41195 verkeersongevallen in 1932, waarbij 12084 personen zijn gewond of gedood. oag. 6 Het zilveren jubileum van Centraal Beheer. pag. 6 De bond voor minder marine-personeel van zijn rechtspersoonlijkheid vervallen ver klaard. pag. 6 Het groote Britsche slagschip „Nelson", dat op de reede van Plymouth was vastgeloo- pen, is weer vlotgekomen. pag. 3 Er dreigt hongersnood in Britsch Guyana. pag 1 Stavisky's echtgenoote ontvangt 3 milliocn francs. pag. 1 ARTIKELEN, ENZ. R. P.; Straatkabaai. pae. 1 Van onzen Berlijnschen correspondent: Na v. d. Lubbe's executie. pag. 1 Een Jurist: Vrouwe Justitia. Het getuigen verhoor. pag 3 J H. de Bois: Litteraire kantteekeningen. pag 9 Van onzen Parijschen correspondent: De nationale loterij. pag 2 Ton Ruygrok: Langs de Straat. „Duel". pag- 8 Henry A. Th. Lesturgeon: Wat het zeggen wil millionnair te zijn. pag. 8 Uit de wereld van de film. pag 8 C. G. B.: De wedstrijd in het Zuidpoolgebied. pag. 7 K. de Jong: Radiomuziek van dc week. pag 9 Financieele Kroniek; Groote belangsto'hng voor beleggingswaarden. pag. 5 Het Haariemsche Stadsbeeld: De Leid; be vaart. pag 8 C. Sipkes: Uit de natuur. Over de Algemeene Vereeniging van Natuurbescherming. nag. 7 Wilhelmina Baltinester: H. D. Vertelling. „Ze hebben elkaar veel te zeggen...." pas. 8 ER DREIGT HONGERSNOOD IN BRITSCH GUYANA. IN 11 UUR 17 c.M. REGEN GEVALLEN. GEORGETOWN, 12 Januari i Router). De hevigste overstroomingen in de geschiedenis van Britsch Guyana hebben de kolonie ge teisterd. Aan den oogst en den veestapel is een schade van meer dan 300.000 pond ster ling toegebracht ten gevolge waarvan de re geering maatregelen heeft moeten nemen tot het regelen van de prijzen van levensmidde len. alsof het oorlogstijd was. Van den rijstoogst is naar schatting de helft verloren gegaar.. De kuststrook is in een groot meer veranderd. De weger, zijn onbe gaanbaar. De spoorweg staat onder water. Duizenden hebben hun woningen moeten ver laten. Het verlies aan menschenlevens is niet ernstig maar er is een ernstig gevaar voor hongersnood. In de haven van Georgetown zijn elf schepen gezonken. Zondagavond en -nacht viel er binnen 11 uur meer dan 17 c.M. regen. Het water blijft nog wassen. STAVISKY'S ECHTGENOOTE ONTVANGT 3.000.000 FRANCS. PARIJS, 12 Jan. (Reuter). Uit een inge steld onderzoek is gebleken dat Stavisky drie jaar geleden bij een Engelsche verzekerings maatschappij een levensverzekering van drie millioen francs voor zijn vrouw heeft afge sloten. Deze som zal ook in geval van zelf moord worden uitgekeerd. Financiers gecompromitteerd? PARIJS, 13 Jan. (Reuter). De echtgenoote van wijlen Stavisky werd gister gedurende vier uren door de politie gehoord. De Echo de Paris publiceert het gerucht dat mevrouw Stavisky uitvoerige meedeelingen heeft gedaan over de vrienden en bekenden van haar man en dat talrijke politici en persoonlijkheden uit de geldwereld (wier namen tot dusver niet wer den genoemd) door haar meedeelingen worden belast.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1