Goede voornemens. Hei Beêohftijftsie 51e Jaargang No. 15521 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 30 Januari 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTKNper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3-55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week f 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0-65 franco per post 0.72Y*. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTIëN: .5 regels 1.75, elke regel meer f035. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes fiederen dag) 13 regels 0.30. elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant- Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f 250.- Wijsvinger f I 50.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-. idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 30 Januari Een Verjaardag. De ex-keizer van Duitschland is drie dagen geleden vijfenzeventig jaar geworden, en we hebben er haast niet op gelet, ofschoon hij nog altijd middenin ons land woont. Het geval was ongetwijfeld belangwekkend voor het dorpje Doorn, waar de plaatselijke fanfare haar gebruikelijken hoera-marsch met veel long-expansie instudeerde, en de eigenaar van Hotel Pabst een heele verzameling Duitsche prinsen en prinsessen te logeeren kreeg, zoo dat hij ons vaderlandsche „asylrecht" voor de zooveelste maal gezegend moet hebben. Maar voor ons overige Hollanders? Wij hebben een vagen blik geworpen op een paar plaatjes, en op een paar korte berichtjes. We hebben er ons over verwonderd dat die veldmaarschalk von Mackensen, die er in zijn uniform uitziet alsof hij zóó uit een Fritz Hirsch-operette of desnoods zelfs uit „La Grande Duchesse de Gérolstein" is gestapt, nog altijd leeft. En voor het overige laat het ons volkomen koud of de man, die indertijd Wilhelm II was en vóór den oorlog het militaire schrikbeeld van Europa, 75 of 76 of 77 is geworden. Wij zijn allang aan hem gewend. Een gefortuneerde oude heer, met een stormachtig verleden, die nu al meer dan vijftien jaar in ons midden vertoeft. Wie denkt nog aan het Europeesch spektakel, waarmee zijn vlucht naar ons land gepaard ging? Wie herinnert zich nog Lloyd George's algemeene verkiezingen van 1918, ingezet met de leuze dat de keizer bestraft zou worden? Men zei toen in de gealliëerde landen dat men hem ophangen zou, of guillotineeren of wat dan ook. Een onzinnig plan, begeleid door veel volksopwinding. Er kwam niets van, en daar zijn de gealliëerde regeeringen ongetwijfeld van harte dankbaar voor geweest. Het ware een historische blunder geworden, die nog de grootste toekomst-ellende had kunnen ver wekken. En men kreeg de tientallen millioenen dooden toch niet terug door er één man aan toe te voegen, wiens persoonlijke schuld aan den oorlog nog bovendien twijfelachtig was en hem zeer zeker niet alleen toekwam. Zijn Doornsche vergetelheid heeft de dynastie der Hohenzollerns overigens veel meer kwaad ge daan dan zijn terechtstelling in Londen of Parijs haar had kunnen berokkenen. In het laatste geval zou hij een martelaar geworden zijn, en zou hij gevlucht zijn voor de gealliëer- den inplaats van. voor zijn eigen oproerige volkEn het maakt een groot verschil voor wien een keizer de beenen neemt. In Duitschland is de keizerlijke verjaardag niet zoo onopgemerkt voorbijgegaan. Er is een geweldig tumult geweest in de marmeren hal van den Berlijnschen Dierentuin, waar drieduizend monarchisten door generaal graaf von der Goltz ja, die leeft ook nog: weer zoo'n stem uit het verleden -zouden worden toegesproken. Hij begon dan ook, maar er waren Nazi's aanwezig die niet met zijn betoog instemden. Tweehonderd bruin- hemden stormden de zaal binnen met kreten „Weg met den Keizer!", die al zoo lang weg is, en raakten slaags, met ex-offi cieren van wijlen het keizerlijke leger, die hun sabels hadden getrokken. Ouwe gene raals werden door jeugdige Nazi's de zaal uit gejaagd. Vrouwen raakten onder den voet, en het werd een helsch spektakel. Het resul taat was, dat generaal Von Horn ontslagen werd als leider van den Kyffhauser Bund, de drie millioen leden tellende organisatie van oud-strijders. Er heerscht, volgens de Engel- sche bladen, groote verontwaardiging over deze historie in monarchistische en Stahl- helm-kringen in Duitschland. Ja. Rustig is het er nog heelemaal niet. Pas heeft Hitler's regeering zich genoodzaakt ge zien tot krachtdadig optreden tegen de kop pige oppositie in de Evangelische kerken. Er zijn vijftig dommes ontslagen, en blijkbaar zullen er nog meer volgen. En vandaag is er alweer bericht over actie tegen een lastigen R.K. Jeugdbond, en optreden tegen een pas toor die ..de Hitler-jeugd heeft beleedigd". Voltooid schijnen gelijkschakeling en orde handhaving. na een jaar Hitier-regeering, nog niet te zijn. Integendeel: het begint de laatste weken weer veel onrustiger te worden. En het buitenland ziet het met eenige verwondering aan. en vraagt zich af wat ons nu weer in Duitschland te wachten zou staan. Of zou het van voorbij gaanden aard wezen? De aanwezigheid van den ouden man in Doorn in ons midden doet ons zoozeer geneigd zijn. de Duitsche monarchistische beweging als een stem uit het verre verleden t-e be schouwen, dat wij haar wellicht onderschat ten. Een oude dynastie hangt evenwel niet af van den persoonlijken invloed van één man. De roemlooze aftocht van Wilhelm n heeft voor de Duitschers de herinnering aan den keizertijd niet vernietigd. En aan afstamme lingen heeft de ex-„Oberste Kriegsherr" geen gebrek. Het zijn gemoderniseerde afstammelingen, die er niet uitzien zooals de veldmaarschalk Von Mackensen. Doorn is alleen maar een stukje dynastieke historie geworden: een soort van bedevaart-oord voor al die prinsen en prinsessen. Maar de hemel weet wat er in dat merkwaardige volk, dat andere volken en andere toestanden altijd zoo weinig blijkt te kunnen begrijpen, nog wortelt aan liefde voor het oude „Kaisertum". In deze connectie is het nog wel belangrijk het verjaardagsfeest van den ex-keizer in herinnering te brengen. Niet in verband met hem zelf. R. P. KINDERVOEDING. De Vereeniiging „Kindervoeding" reikte in de afgeloopen week uit in hare af deelingen: Zoctestraat 1254 porties; Overtonstraat 1170 porties; Byzantiumstraat 824 porties. Bovendien werden dagelijks aan de scholen voor Buitengewoon L. O. 90 porties verstrekt. HET SPORTFONDSENBAD. DEZE WEEK WORDT MET HET BOUWEN BEGONNEN. Naar wij vernemen heeft de gunning van den bouw van het Sportfondsenbad plaats gehad. Het werk is gegund aan de firma Siemering en Reehuis te Weerden (Ov.) voor f 208.000 Nog deze week zal met het bouwen begon nen worden. HET BRANDSTICHTINGS COMPLOT. EEN DER VERDACHTEN IN VRIJHEID GESTELD. De Officier van Justitie te Amsterdam vor derde gisteren de gevangenhouding van de verdachten, betrokken bij het bekende brand stichtingscomplot. In raadskamer werd voor de verdachten ge pleit door resp. mr. S. de Jong. mr. P. van 't Hoff Stolk en mr. J. K. M. Mathuisen. die in uitvoerige betoogen naar voren brachten, dat er geen bezwaren tegen de verdachten be staan, die hun gevangenhouding rechtvaar digen. In den laten middag volgde de beschikking van de rechtbank en werd mej. L„ conform het pleidooi van mr. Mathuisen, in vrijheid gesteld. SMOKKELAAR AANGESCHOTEN TOEN HIJ GEEN GEVOLG GAF AAN EEN STOPSEIN. Een luxe-auto, die, van de Belgische grens komende, onder de gemeente St. Geertruid niet aan het stopsein van twee kommiezen gevolg gaf. maar zeer snel doorreed, werd onder schot genomen. Een arm van den bestuurder werd verbrijzeld terwijl hij ernstig in het gelaat werd gewond. Toen de wagen tot stilstand was gekomen, bleek hij met 600 K.G. boter geladen te zijn. De bestuurder is in ernstigen toestand naar een ziekenhuis te Maastricht overgebracht. JOODSCH MEMORANDUM AAN HITLER. VERBOD VAN DEN ECONOMISCHEN BOYCOT VERZOCHT. Het Joodsche telegraaf-agentschap meldt, volgens de Tel.. dat het centrale comité van alle Joodsche organisaties in Duitschland. dat in Berlijn is gevestigd, aan Hitier en alle leden van het Rijkskabinet een memorandum heeft gezonden. De Joodsche organisaties ver zoeken de Duitsche regeering een einde te maken aan de anti-semietische propaganda in de vergaderingen. Gelijktijdig wordt de re- geering verzocht de campagne voor den economischen boycot van de Joden in Duitschland te verbieden. De opstellers van het memorandum wijzen op den ondergang en de moreele depressie van het Duitsche Jodendom en verzoeken de regeering den toestand der Joden binnen het kader van het nieuwe regime te stabiliseeren. VRIJ2. DEMOCR. BOND (Afdeeling Haarlem) Donderdagavond 8.15 uur spreken in den Protestantenbond, lacobstraat, Haarlem: Mr. B. W STOMPS, over: „HET PROCES TE LEIPZIG" en Mr. L. G. VAN DAM, over: „HET NAT. SOC. IN NEDERLAND" BEZOEKT DEZE OPENBARE VERGADERING! (Adv. Ingez. Med.j ZWARE OVERSTROOMINGEN IN ZUID-AMERIKA. HONDERD SLACHTOFFERS? SANTIAGO DE OHILI. 29 Januari (V.D.) De geweldige watermassa's, die loskomen door het smelten van de ..eeuwige sneeuw"' op de bergreeksen tusschen Chili en Ar gentinië, hebben ten gevolge gehad, dat alle verbindingen verbroken zijn en een 30.000 toeristen in de bergstreken zijn opgesloten. De thans reeds aangerichte schade wordt geschat op drie millioen pond sterling. Een honderdtal personen zijn om het leven ge komen. FRANSCH KAMERLID DOOR MENIGTE BEDREIGD. BELEGERING VAN EEN WINKEL. BAYONNE, 30 Januari (Reuter). Toen het Kamerlid Bonnaire. die betrokken is bij de Stavisky affaire (hij heeft erkend een be drag van 40.000 francs van Stavisky te heb ben ontvangen, dat echter zijn honorarium zou zijn als juridisch adviseur in een optan tenkwestie) het paleis van justitie verliet, hadden er opgewonden incidenten plaats. Een menigte van 300 personen drong het ge bouw binnen en riep: ..Naar de gevangenis". Bonnaure kon door ecu zijdeur verdwijnen, maar werd door een duizendtal menschen in gehaald. Hij zag zich genoodzaakt in een win kel te vluchten, waar de menigte hem bele gerde. Hij is tenslotte bevrijd door de politie, die een particuliere auto liet voorkomen, waarin Bonnaire onder gefluit van het publiek in razende vaart wegreed. In de straten van Bayonne heerschte tot middernacht een opgewonden stemming en zelfs ontstond een handgemeen met de politie waarbij twee personen gearresteerd werden. Betoogingen in Nice PARIJS. 30 Januari (Reuter). In Nice ont stonden gisteravond tijdens betoogingen van ambtenaren en leden van bonden van belas- tigbetalers opnieuw incidenten. De menigte vernielde vensterruiten en vijf politie-beambten werden gewond, terwijl 15 personen in hechtenis werden genomen. KONINGIN EN PRINSES WEER NAAR ONS LAND Na een vacantieverbluf van vier weken in Unterwasser zijn koningin Wilhelmina en prinses Juliana gisteren naar Nederland te ruggekeerd. De fakkeloptocht, welke 30 Januari 1933 werd gehouden, den dag toen Hitier aan het bewind kwam. Hitler, Frick en Göring danken de duizenden, die langs de rijkskanselarij trokken Nu de eerste maand weer om is Van het nog vrij versche jaar, Vraag ik in vertrouwen: heeft u Ze nog allen bij elkaar? O pardon, neem me niet kwalijk, Neen, u moet me goed verstaan, Stel u voor, ik zou niet durven, Tuttuttut, waar denkt u aan. Ik bedoel, ais ik de vraag stel: Heeft u ze nog bij elkaar, Alle voornemens ten goede, Die u hadt voor 't nieuwe jaar. Vroeger opstaan en naar bed gaan, Minder rooken ook wellicht.' Minder gauw uit je humeur zijn, Meer geduld en blij gezicht; Hebt u die nog bij elkander, Net als toen het jaar begon? Ja? nou d' een is niet de ander, 'k Wou. dat ik dat zeggen kon. Want ik had me voorgenomen, Dat ik nooit meer rijmen zou. Als 'k geen werklijk onderwerp had. En u ziet waar blijf ik nou? BESCHERMING VAN HET STAATSBESTEL. Handhaving van gezag en grondwet. HUREN VAN MET STEUN GEBOUWDE ARBEIDERSWONINGEN. TEGEN GEDWONGEN CONVERSIE. Verschenen is de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer omtrent de algemeene beschouwingen over de Rijksbegrooting voor 1934. Blijkens de-ze memorie kan binnen zeer korten tijd de instelling worden tegemoet ge zien van een commissie „tot onderzoek van de noodzakelijkheid en de doelmatigheid' van wettelijke en andere voorzieningen met be trekking tot het bekleeden van het lidmaat schap van de vertegenwoordigende lichamen door personen, wier staatkundig streven ken nelijk is gericht op verandering der staats instellingen met toepassing of bevordering van onwettige middelen". Verder, over de wenschelijkheid en voor bereiding van een Grondwetsherziening; Inderdaad worden de staatkundige moeilijk heden van den tegenwoordigen tijd door de regeering allerminst onderschat. Zij gelooft echter, dat zij in haar overgroote meerder heid niet kunnen worden opgelost door een Grondwetsherziening, omdat zij veel meer dan in de bestaande instellingen haar oorzaak vinden in de wijze, waarop van die instellin gen soms wordit gebruik gemaakt-. Wanneer ieder op zijn terrein zich de verei-schte zelf beperking oplegt en van de instellingen alleen gebruik maakt op een wijz-e, die in overeenstemming is met haar aard en met de verantwoordelijkheid van hen. die ze moeten gebruiken, dan zal, zoo vertrouwt zij, blijken, dat aan de overgroote meerderheid van onze constitutioneele voorschriften een toepassing kan worden gegeven, die voldoet aan de eischen, die'men daaraan in dezen tijd moet stellen. Dit sluit natuurlijk niet uit. dat op bepaalde punten wijziging gewenscht of zelfs noodzakelijk zal kunnen blijken. Daarop blijft- de regeering nauwlettend acht slaan en zij zal zeker niet in gebreke blijven, het initiatief te nemen tot een wijziging van onze Grond wet, zoodra haar de wenschelijkheid daarvan zal zijn gebleken. De staatsopvatting van nat. socialisme of fascisme kan ook naar het oordeel der re geering niet ernstig genoeg worden bestreden, 't Beste middel daartoe is metterdaad te be wijzen. met volkomen handhaving van onze constitutioneele instellingen een krach tige gezagsuitoefening vereenigbaar is. Ook zal de regeering alle haar ten dienste staande bevoegdheden gebruiken om de veiligheid van den staat tegenover communistisch op treden te beschermen zij zal niet aarzelen aan de Staten Generaal nieuwe bevoegd heden te vragen zoodra de bestaande haar onvoldoende zouden voorkomen." De regeering vertrouwt er met medewer king van de Volksvertegenwoordiging in te zullen slagen het budget te doen sluiten en daarmede een der beste waarborgen te scheppen voor de handhaving van den Gou den Standaard. In zake de huren van arbeiderswoningen, die door woningvereenigingen gebouwd zijn met voorschot-, verleend krachtens de Wo ningwet. zal de regeering, zooals reeds is toegezegd maatregelen treffen. Gedwongen conversie is niet alleen in strijd met het grondwettelijk voorschrift, doch zou bovendien fnuikend zijn voor het staats- crediet. VRIJZ. DEM. BOND De afd. Haarlem van den Vrijz. Dem. Bond houdt, Donderdagavond a.s. een vergadering in het gebouw van den Protestantenbond. Mr. B W Stomps zal spreken over het pro ces te Leipzig en Mr. L. G. van Dam over het nationaal-socialisme in Nederland. Daladier's onderhandelingen over het nieuwe Fransche kabinet. pag. 3 Zandvoort's raad oefent critiek op het beleid van den wethouder inzake de steunverleening pag. 7 Twee jongens door het ijs gezakt en ver dronken. pag. 4 Roosevelt's goudwet in het Huis van Afge vaardigden aangenomen. pag. 3 Zware overstroomingen in Zuid-Amerika. pag. 1 De oorzaak van den brand in de telefooncen trale te Amsterdam. pag. 4 Het postvliegtuig van de Italianen Lombardi en Mazotti is in Brazilië neergestort: er zijn geen doodelijke ongelukken bij. pag. 3 Een verklaring van het P. T. T.-personeel geëischt betreffende hun politieke gezind heid. pag. 4 De Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer. pag. 1 Nederland wil de kwestie van omroepen met één zijband te Lissabon aan de orde stellen pag. 4 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Een verjaardag. pag. 1 Van onzen Berlijnschen correspondent: Moet Goering zijn hoogen post verlaten? pag. 2 Van onzen Parijschen correspondent: Straat revolutie in Parijs. pag. 3 J. B. Schuil: Haarlem's Tooneel Blauwbaard's Achtste Vrouw. nag. 6 J. B. Schuil: V- Z. O. D. 3Iijn schoonzoon de advocaat. pag. 6 K. de Jong: Concert der H. O. V. pag. 6 Voetbal in Engeland. pag. 9 HEDENAVOND MAANSVERDUISTERING. Hedenavond omstreeks 5 uur zal, als de be wolking gunstig is, de maan partieel verduis terd worden. Om 17 u. 02 zal het verduisterde stuk het grootst zijn en te 17 n. 43 zal de maan weer geheel door het zonlicht worden be schenen. Als de maan om 16 u. 34 opkomt is zij reeds gedeeltelijk verduisterd. EEN NIEUWE RUSSISCHE STRATOSFEERVLUCHT. DE BALLON HEDENMORGEN GESTART. MOSKOU, 30 Januari (V. D.) Hedenmor gen is de stratosfeerballon van de Russische luchtvaartonderneming Ossoaviachim van het vliegveld nabij Moskou gestart voor een nieuwe vlucht voor stratosfeeronderzoek. Te 11.17 uur plaatselijke tijd, had de bal lon een hoogte van 20.600 Meter bereikt en was nog steeds stijgende. Tot nu toe is de radioverbinding met de ballon uitstekend. HET VLIEGONGELUK BIJ HEINENOORD De toestand van den sportvlieger v. d. Vliet, die Zondagmiddag met zijn toestel in de gemeente Heinenoord omlaag stortte, was gisteravond van dien aard, dat men levensge vaar geweken achtte. De heer v. d. Vliet heeft reeds eenige me dedelingen over het ongeval kunnen doen. Hij was in een wolk geraakt en toen hij daar uit kwam. bleek hij onderst boven te vliegen. Hij trok het toestel recht, doch inmiddels moest hij een noodlanding maken, omdat de motor door gebrek aan benzine was afge slagen. OPROER IN EEN AUSTRALISCHE STAD. Woedende menigte eischt verdrijving van de vreemdelingen. LONDEN, 30 Januari (Reuter). Uit Mal- goorlie in West-Australië wordt gemeld, dat onlusten zijn uitgebroken in verband met de arrestatie van een vreemdeling. Deze. bar-mixer van beroep, had zich schuldig gemaakt aan doodslag. Duizenden menschen stroomden te zamen en eischten de verdrijving van alle vreemde lingen. Vijf hotels en dertien winkels, die naar men aannam in buit-enlandsche handen wa ren, werden geplunderd en in brand gesto ken. een man werd op straat doodggeslagen. Politie en brandweer stonden aanvankelijk machteloos tegenover de tierende menigte, welke trams en auto's aanhield en zich vervol gens naar Boulder-city begaf, om ook daar de vreemdelingen aan te vallen. Uit Porth werd politie-versterking gezon den, waardoor de rust kon worden hersteld, nadat- 20 personen waren gearresteerd. Alle steenkolenmijnen zijn gesloten. Reeds lang heerscht in deze streken een ongunstige stemming jegens de vreemdelin gen. omdat dezen naar men zegt genoegen nemen met zeer lage loonen in de mijnen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1