R.A.I
Onze buitenlandsche handel in 1933
OPENING
MORGEN
18 FEBRUARI 1954
Rubriek voor vragen
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
6
Bijna over de geheele linie achteruitgang.
Slechts één lichtpuntje: de export naar de Ver. Staten.
De officieele bijlage bij de Maandstatistiek
Tan den in-, uit- en doorvoer over December
1933 geeft een belangwekkend overzicht van
onzen buitenlandschen handel.
Duitschland.
De beteekenis van onzen handel met onze
Oostelijke buren is in 1933, vergeleken bij
1932. sterk achteruitgegaan. Toch is deze
achteruitgang minder dan in de voorafgaande
jaren. De invoer uit Duitschland daalde van
1932 op 1933 van 9873 tot 8784 millioen K.G.
De waarde van den invoer verminderde van
400 op 378 millioen gulden. De overeenkomsti
ge uitvoercijfers bedroegen over deze beide
jaren 2494 en 2376 millioen K.G. en 176 en
156 millioen gulden. De daling van den in
voer betreft in het bijzonder een aantal laag
waardige goederensoorten als kolen, baksteen,
natuursteen, kalk, tras en cement. De aard
van de producten, welke grootere invoercijfers
vertoonden is zeer verschillend. Hiertoe
behooren bijv. tarwe, rogge, haver, salpeter,
kunstmest, ijzer, staal blik, koper, lood zink
en chemicaliën.
Van onze uitvoerproducten zijn er verschil
lende die buitengewoon sterk den nadeeligen
invloed van allerhande omstandigheden heb
ben ondervonden. Onze export van eieren
daalde van 63.8 op 43,8 millioen K.G., de
aardappelenuitvoer verminderde van 47,8 tot
23.8 milllioen K.G. Overeenkomstige vermin
deringen treft men aan bij zaden, zuid-vruch
ten, sinaasappelen, citroenen, versche groen
ten. gedistilleerd, plantaardige oliën, enz.
De uitvoer van boter steeg zoowel naar het
gewicht als naar de waarde, ook de export
van ijzererts, ijzer en staal vermeerderde.
Engeland.
Onze uitvoer naar Engeland daalde van
1225 millioen K.G. in 1932 tot 1033 millioen
K.G. in 1933, de waarde van 160 tot 126 mil-
miilioen gulden. De invoer verminderde van
1777 tot 1674 millioen K.G„ de waarde van 113
tot 109 millioen gulden. De sterkste dalingen
van den invoer traden op voor kolen, suiker,
stroop en boter. Daarnaast vermeerderde de
invoer van ijzer en staal, chemische produc
ten, gommen en harsen, kalk en cement. Een
eigenaardig beeld toonen de uitvoercijfers
van versche groenten. De uitgevoerde hoe
veelheid steeg van 123 tot 130 millioen K.G.,
de waarde daalde sterk van 112 tot 7.3 mil
lioen gulden. De export van meel enz. steeg
van 88 tot 95 millioen K.G.. in hoofdzaak ten
gevolge van den verdubbelden uitvoer van
zemelen. Ook de boter-uitvoercijfers too
nen een gunstig beeld, ongetwijfeld ten gevol
ge van de lage prijzen. De waarde van dien
uitvoer steeg van 1,9 tot 4.1 millioen gulden,
de hoeveelheid van 2,3 tot 8,2 millioen K.G.
Onze uitvoer van kaas, eieren, gezouten
vleesch, margarine en ijzer en staal daalde in
beduidende mate.
België.
Onze uitvoer naar België en Luxemburg
daalde zoowel naar het gewicht als naar de
waarde, van 4658 tot 4585 millioen K.G. en
van 118 tot 100 millioen gulden. Daartegen
over staat dat de invoer in gewicht een wei
nig steeg van 4339 tot 4385 K.G. De waarde
van dezen invoder daalde evenwel van 135
tot 124 millioen gulden. Onze export daalde
van visch, versch vleesch, versche groenten
(alleen naar de waarde), aardappelen en
kolen. Een belangrijke toename van den uit
voer is vast te stellen voor ruwe beetwortel
suiker en chemicaliën.
De respectievelijke in- en uitvoercijfers
voor suikerbieten zijn zeer eigenaardig. De in
voer daalde zeer sterk, van 29,1 tot 15.4 mil
lioen K.G. daartegenover staat een vermeer
derde uitvoer van 89.8 tot 93,6 millioen K.G.
Van de producten, welke een hoogeren in
voer noteeren, noemen wij baksteen, timmer
en ander hout, kalk, kolen, papier en papier
waren, suiker, enz.
Frankrijk.
Onze uitvoer naar Frankrijk daalde van
86 tot 72 millioen gulden. Vooral de export
van versche groenten (.10.4 tot 4.9 millioen
K.G.) aardappelen (54.9 tot 24.3 millioen
K.GU kolen, zemelen en papier daalde zeer
sterk. Daartegenover staat een vermeerde
ring bij den uitvoer van ijzer en staal, welke
toenam van 24 tot 43.8 millioen K.G.. Van ver
schillende brandstoffen nam de invoer toe.
zooals van veevoeder, salpeter, kunstmest en
tarwe.
Vereenigde Staten Nd.-Amerika.
De export naar de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika steeg zoowel naar het gewicht
als naar de waarde. Eerstgenoemde vermeer
derde van 333 tot 351 millioen K.G., laatstge
noemde van 29 tot 33 millioen gulden. Deze
toename komt in hoofdzaak op rekening van
verschillende industrieele producten, zooals
verfwaren, meelproducten, chemicaliën, touw
werk en ijzer en staal. Opmerkelijk is de
verminderde invoer van benzine van 148 tot
92 millioen K.G., van tarwe van 74 tot 44 mil
lioen K.G. en van petroleum van 107 tot 60
millioen K.G. Daartegenover staat een ver
meerderde import van veevoeder.
MOLLERUS.
SOCIALISME OF FASCISME?
DE HEEREN K. TER LAAN EN VAN DE
VALL AAN 'T WOORD.
De Federatie Haarlem van de S.D.AP. hield
Woensdagavond een openbare vergadering in
de Gem. Concertzaal, onder leiding van den
heer S. P. Doek.
De heeren K. ter Laan. burgemeester van
Zaandam en lid van de Tweede Kamer en W.
van de Vall te Heilo, lid der Prov. Staten van
Noord-Holland, spraken over: „Wat kan ons
redden, socialisme of fascisme?"
Nadat de AJ.C. en leden van den Arbeiders
Sportbond de vaandels naar het podium had
den gedragen en de Internationale gezamen
lijk was gezongen, wenschte de voorzitter in
zijn openingswoord den heer Ter Laan geluk
met zijn jubileum en sloot zich gaarne aan bij
de den heer Ter Laan gebrachte hulde.
„De Stem des Volks" liet zich hierna hoo-
ren, waarna het woord was aan den heer Van
de Vall.
Spr. gewaagde in het begin van zijn rede van
de economische crisis.
De fascisten verspreiden nu allerlei nega
tieve leuzen, als: „Weg met de bonzen, de
warenhuizen, de coöperaties, weg met de
Marxisten! Geeft ons de macht en wij zullen
een nieuwe gemeenschap opbouwen, waarin
de Staat het één en al is!" Zij willen de cor
poratieve gedachte ingang doen vinden. Voor
den fascist ligt alles in den staat. De Staat is
het geweten en de wil van het volk. Dat is
de boodscfiap, die Mussolini aan de mensch-
heid heeft gebracht.
Het is in ons land den fascisten gelukt de
zonder idealen rondscharrelende middenstan
ders tot zich te trekken, zooals Hitier de oor
logsjeugd tot zich heeft getrokken. De Duit-
sche „namaak" is in ons land geïmporteerd.
Het heeft spr. goed gedaan dat de Koningin
in het Stadion het hoofd heeft afgewend, toen
de fascistische groep haar voorbijtrok, daarge
laten of deze beweging van de Landsvrouwe
bewust of onbewust geschiedde.
Er is voor de sociaal democraten geen reden
om in ons land het koningschap te bestrijden,
maar sterk keurt spr. het af, dat de fascisten
„leuren" met het Koningshuis tegen het so
cialisme.
Het nationaal-socialisme heeft ook een goe
den kant want het heeft de sociaal-democra
ten, jong en oud, tot geestdrift en samenwer
king. tot tintelend leven gebracht, zoodat de
soc. dem. partij een loutering heeft doorge-
De jongeren, die geen perspectief zien, de
middenstand, die hoopt dat de strijd zal wor
den aangebonden tegen de warenhuizen en de
coöperaties, hebben zich gewend tot de nat.
soc. beweging. Zij allen, ook de vrouwen, moe
ten er op gewezen worden, dat zij op den ver
keerden weg zijn. Dat zullen de sociaal-demo
craten doen. Daarvoor zullen zij de volksziel
moeten aanvoelen (zooals de nationaal-socia-
listen zoo goed doen) en in duidelijke taal, niet
in dikke boeken, tot het volk spreken.
Het bankkapitaal moet onder controle ko
men; er moet een einde worden gemaakt aan
het aezwendel. En dan moet. de bodem aan
allen komen. Dit zijn de twee idealen, waar
voor de soc. democraten hebben te strijden.
Spr. eindigde met te herinneren aan het
teeken van de drie pijlen, dat tegenover het
hakenkruis wordt gesteld en dat het symbool
1 is voor: volkswelvaart, vrede en vrijheid en
bezwoer den aanwezigen de eenheid te bewa
ren en te werken voor de idealen der partij.
Hierna was weer het woord aan „De Stem
des Volks".
De heer Ter Laan was de tweede spreker,
die zich ten doel had gesteld uiteen te zetten
den toestand, waarin de soc. dem. arb. partij
verkeert en hoe dat zoo komt.
Het is. alsof die partij een belegerde vesting
is. Bij de laatste verkiezingen waren alle par
tijen het er overeens: „de S.D.AP. moest
kapot". Waarom wordt de S.DA..P. zoo be
sprongen? Eigenlijk om de A.J.C. en om „De
Stem", want de S.D.A.P. is in 40 jaar geworden
tot een groote, sterke partij; een stevige
macht, omringd door alle symbolen van den
nieuwen tijd en van het komende geslacht,
d.w.z. alle instellingen en bij-organisaties van
de S.D.A.P.
Middenstanders, boeren, zien, dat zij reke<
ning hebben te houden met het arbeidende
volk. Niettegenstaande allen steun gaat het
den boeren toch niet goed en zij voelen een
zekere angst voor de SD.A.P., die sterk en vast
aaneengesloten blijft. Voor de steeds opstij
gende arbeidersbeweging voelde men angst en
afgunst. Er moest een einde komen aan den
bloei der S.D.A.P.. Uit deze gevoelens is het
fascisme gegroeid.
Spr. ging na, hoe het naar zijn meening zal
gaan als de fascisten de baas worden. Dan
zal de tijd van vóór 40 jaar terugkeeren, de
tijd van gebrek aan alle organisaties, van lage
loonen, „genoten" door een verkommerd ar
beidersvolk; de tijd, die geen sociale wetten
kende. Veel is in 40 jaar verbeterd, maar altijd
moet er aan gedacht worden: pas op voor den
dag, dat ze je het weer afnemen.
De fascisten willen dat de arbeiders weer
worden de slaven van vroeger, zoodat het
kapitaal tevreden kan zijn.
„Laten wij zorgen", aldus spr., „dat het niet
zoo worden zal." Wij hebben wel eens wat veel
gekibbeld in eigen rijen. Laat het daarmee uit
zijn en laten wij er op uittrekken om de
waarheid te brengen. O, volk van Neerland,
let op uw zaak!"
Toen de voorzitter vroeg, of iemand in debat
wilde komen, wekte een der aanwezigen op,
de fascistenvergadering van heden (Donder
dag) avond onmogelijk te maken.
De voorzitter zeide, dat deze uiting slechts
als kennisgeving kon worden aangenomen.
Iemand wilde nog iets zeggen, maar zweeg
verder, toen de voorzitter mededeelde dat er
slechts gelegenheid voor debat aan fascisten
zou worden gegeven.
Niemand meldde zich verder aan, waarna de
voorzitter de vergadering met een opwekkend
woord sloot.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: v. Vasten hoven, Su-
matr astraat 26, Heemstede brilBureau van
Politie Smedestraat. handbeschermer: vest en
pullover: Trap, K. v. Manderstraat 44. hand
schoen; Kat, Du ven voorde straat 10, idem:
Waardenburg. Eikenstraat 28. hond. Hensen,
Zwaluwenstraat 16, hoed; Folkertsma, Lijs
terstraat 36. hand beschermer; Engelman. Wa
genweg 218. kat; Kennel Fauna. Parklaan. 3
katten: Entes. Cheribonstraat 2. medaille;
Oudenwit. Ged. Raamgracht 61. parapluie;
Tiekstra, Spionkopstraat 16, portemonnaie;
Stoffers, Noormannenstraat 7, rozenkrans; M.
SU
Namiddag 2 uur
AUTOMOBIEL—
TENTOONSTELLING
AMSTSQDAM
GE0PEMDvanI0V.M.-5N.M.EN VAN 8rm-ION.ri.
SLUITING ZONDAG 18 FE BR 5 U.nm
Toegangsprijs f 1.- incl. belasting
(Adv. Ingez. Med.)
Best. Byzantihiumstraat 20, rijwielbelasting-
plaatje; J. Maarsen, Hoofmanstraat 72, wan
delstok; Centr. Werkplaats (portier), broek.
LEGER DES HEILS
GENERAAL HIGGINS TE HAARLEM.
Men schrijft ons:
Generaal Higgins, de Internationale leider
van het Leger des Heils zal tijdens zijn tournée
door ons land op Vrijdag 23 Februari, Haar
lem bezoeken.
Op deze tournée zal Generaal Higgins in
verschillende steden toespraken houden, even
als de stichter. William Booth, dit zoovele
malen in verschillende laaiden deed.
De tegenwoordige generaal staat bekend als
een „kind van het regiment". Op 18-jarigen
leeftijd besloot hij bijna gelijktijdig met zijn
vader, in wiens zaken hij werkzaam was, zich
geheel te gaan wijden aan den arbeid van het
Heilsleger. Dit was in 1886, juist op een tijd.
dat onder de krachtige leiding van den
Stichter, de arbeid van het Leger des Heils
zich geweldig uitbreidde, doordat het zich ook
in andere landen en werelddeelen vestigde en
daar eveneens snel tot- grooten bloei geraakte.
Generaal Higgins is in den loop der jaren al
de verschillende rangen van het Leger des
Heils doorgeloopen. Hij was spoedig een krach
tige steun, en door zijn onkreukbare recht
vaardigheid, ijver en organisatietalent genoot
hij reeds spoedig het volle vertrouwen van de
opperste Legerleiding.
Hij heeft William Booth meermalen op diens
wereldreizen vergezeld. Gedurende tien jaar
was hij als algemeen secretaris werkzaam in
het allerbelangrijkste Territorie van het Le
ger des Heils buiten Engeland, namelijk: de
Ver. Staten van Amerika. Verder arbeidde hij
in China. Canada, en in verschillende Euro-
peesche landen.
Tijdens den wereldoorlog stond hij aan het
hoofd van het Evangelisatiewerk In Engeland,
Schotland en Wales, in welke landen toen
onder ziin energieke leiding zeer veel tot stand
werd gebracht. Duizenden kwamen naar zijn
toespraken luisteren.
In 1919 werd hii als Ohef van den Staf be
noemd in de hoogste aanstelling van het Le
ger des Heils onder den Generaal. In 1929 zag
hij zich onder de moeilijkste omstandigheden,
die het Heilsleger ooit beleefde, de geheele
verantwoordelijkheid voor deze wereldorgani
satie op de schouders gelesrd. Onder zijn lei
ding werden tal van hervormingen insrevoerd,
hetgeen de stabiliteit van deze organisatie ge
durende de laatste jaren zeer ten goede is ge
komen.
Generaal Higgins wordt ln zijn werkzaam
heden getrouw door ziin echtgenoote terzijde
gestaan. Reeds op 17-iarigen leeftijd arbeidde
thans mevrouw Hiegins in het Lee^r des
Heils. Vooral heeft zij zich verdienstelijk ge
maakt ten opzichte van den arbeid onder huis
moeders welke georganiseerd ls in den z.g.
Gezinsbond.
Zij vergezelde den Generaal op al zijn in
spannende Inspectietochten door Afrika, Ame
rika. Canada. Britsch-Indië en Europa. Ook
zal zii thans met den Generaal een bezoek aan
ons land brengen.
De belangstelling voor het komende bezoek
is zoo eroot. dat de leiding van het Leger des
Heils druk doende is. om ook in Haarlem bij
zondere voorzieningen te treffen.
Voor den Politierechter.
WEGENBELASTING
Zoo eens in de maand verzamelt de Rijks
advocaat een honderdtal gevallen, waarbij
het rijdend publiek betrokken is en waaruit
blijkt, dat dit publiek nog al eens in conflict
komt met de wetten, die ten bate van den
Fiscus zijn' uitgevaardigd. En tevens blijkt
dan. dat het bezit' van een auto lang niet
altijd een teeken van welstand is-
Er verscheen althans een aantal verdachten
die niet alleen niet bij machte waren geweest
om de wegenbelasting te betalen, maar die
de opgelegde boeten graag in termijnen
wilden voldoen.
Geen werk te hebben en dan in de gele
genheid te komen om met een op stal staand
autotje een vrachtje te doen, is wel verlei
delijk en als dan de wegenbelasting niet' vol
daan is, waagt men het er op.
„Och. mijnheer de politierechter, zei een
dier overtreders. U kan U dat zoo niet inden
ken," waarop de politierechter zei, dat hij
dit wel kon, maar dat er nu eenmaal een
wet is. die gehandhaafd moet worden.
Er werd nu en dan clementie gebruikt, als
de financieele nood aanmerkelijk was. maar
zonder boete, neen, dat gaat nu eenmaal
niet.
Ei- zijn echter lieden, die het wel wat al te
bont maken en doen of er geen wet op de
wegenbelasting bestaat.
Zoo stond een gewezen chauffeur van een
expeditie-onderneming terecht, die ver
klaarde, dat zijn patroons de belasting ge
woonweg negeerden en hun personeel, op
straffe van ontslag gelastten met de ..agens
waarvoor geen wegenbelasting was betaald,
te rijden, daardoor dat personeel ook aan
boete blootstellend.
Die verklaring was in overeenstemming
met de inlichtingen, die de Rijksadvocaat
had gekregen en daarom werd de chauffeur
genadig behandeld, maar er bleken niet min
der dan negen zaken tegen de patroons te
zijn en tegen hen werd deswegen negenmaal
vijftig gulden gevorderd, hetgeen de rechter
ook toewees, want een wet en dan nog wel
een belastingwet volkomen negeeren. dat gaat
niet aan. Stel voor, dat je van je belasting
kon afkomen, door maar net te doen of er
geen Fiscus bestond, het lijdt geen twijfel, dat
de begrootingen dan heelemaal niet meer
sluitend te maken waren.
Na de wegenbelasting kwamen de rijwiel
plaatjes. Ook hier was 't weer demonstratie
van armoe, maar de wet kent nu eenmaal een
minimum van f 5 en wat je ook naar voren
brengt omtrent een zieke vrouw of werkloos
heid, het minimum is nu eenmaal f 5 en dat
moet betaald worden, tenzij een gratiever
zoek opluchting brengt. Als de Rijksadvocaat
dat in een geval zelf aangeeft, is er allicht
wat kans.
We willen nog even opmerken, dat het niet
hetzelfde is, of het rijwielplaatje in je vest
zak of op je fiets zit. want in je vestzak kost
het je toch vijf gulden boete, wat een ver
dachte zeer onbillijk vond, maar de wet zegt
nu eenmaal, dat het op of bij het stuur moet
zitten en de wet is de wet; daar kan de rech
ter niets aan veranderen.
R.-K. VOETBAL.
MISSIEWEDSTRIJD BREDA—HAARLEM.
Men schrijft ons:
De groote Missiewedstrijd Breda—Haarlem,
ten bate van de Nederlandsche Missie-Comités
zal te Dongen worden gespeeld op 4 Maart a.s.
Dank zij de aanbeveling van het Doorluchtig
Episcopaat, verheugt zich de R.-K. Sportbewe-
ging in steeds grootere belangstelling. Van
dezen Missiewedstrijd hoopt het bestuur der
Voetbalvereeniging „Dongen", aan wie de
organisatie van dezen wedstrijd is opgedra
gen, propaganda voor de Katholieke Sport-
beweging te maken
Het voorloopig programma meldt o.m. offi
cieele ontvangst ten stadhuize, demonstratie
der R.-K. Jeugdverenigingen enz.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonné's van Haarlem's Dagblad,
worden door een specialen Redacteur en
zijn talrijke medewerkers zoo mogelijk en
ten spoedigste beantiuoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan de Redactie. Groote Houtstraat 93, met
duidelijke vermelding van naam en woon
plaats. Vragenwaaraan naam en adres
ontbreken, worden terzijde gelegd.
De antivoorden worden per auto GEHEEL
KOSTELOOS thtiis bezorgd.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
PLANTEN.
VRAAG: Wanneer ls het tijd om rozen te
snoeien?
ANTWOORD: Half Maart, als de vorst voor
bij is.
VRAAG: 1. Hoe moet ik een Cyclame water
geven?
2. Hoe moet ik haar behandelen, als zij uit
gebloeid is?
ANTWOORD1. Niet op den knol. In den
schotel is heel goed mogelijk, omdat bij goed
geplante cyclamen het onderste gedeelte van de
pot toch met potscherven gevuld is en de grond
niet verzuurt, wat bij andere planten wel het
geval ls.
2. De hoeveelheid water langzamerhand ver
minderen, tot alle bladeren verwelkt zijn. Be-
ir haar dan op een droge, vorstvrije plaats tot
half Mei. Gij kunt haar dan op een warm plaats
je in den tuin, met pot en al, Ingraven en flink
mesten. Half September weer binnenhalen.
VRAAG: Mijn appel en peer maken alle jaren
lange scheuten. Zij worden elk voorjaar gesnoeid;
bloeien wel, maar maken weinig of geen vrucht.
Wat is daaraan te doen?
ANTWOORD: ïndie nde groei te sterk is, kunt
;ij dit temperen, door onder aan den stam een
ring van de schors weer te nemen van niet meer
dan 1 c.M. breedte. Op 2 plaatsen een stukje
laten zLtten. zoodat de oommunicatie tusschen
onder en boven niet geheel verbroken is.
Ook kunt gij den groei temperen en de vrucht
baarheid vetgrooten, door de boomen te ver
planten.
Wjj gaan van de veronderstelling uit, dat de
voeding in orde is.
RECEPTEN.
VRAAG: Hoe kan men crème tule gordijnen
wasschen, zoo. dat zij toch crème blijven?
ANTWOORD: Wasschen in even lauw ammo-
niakzeepsop en goed met schnun water naspoe
len Gij kunt ze mooi crème krijgen met saf
fraan, afgetrokken als thee. Eerst met een lapje
probeeren, of het niet te licht of to donker naar
Uw zin is.
CONCERT NED. BACHVEREEXIGING.
Men verzoekt ons er de aandacht op te
willen vestigen, dat het concert op Vrijdag
a.s. in de Gem. Concertzaal, te geven door de
Nederl. Bachver. begint om kwart voor 8 uur
precies.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet ver antivoor delijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, ivordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
DE JEUGD EN DE POLITIEK.
Aan den heer Smit Kleine, kringleider
der N. S. B. Haarlem.
U acht het voeren van polemiek (ik stelde
slechts vragen!) volmaakt nutteloos, maar in
dit geval heeft ze dan toch geleid tot het
wegnemen van een misstand. Zoo geheel zon
der nut is ze dus niet geweest en mogelijk
vondt u hierin aanleiding er u ook verder niet
geheel aan te onttrekken, al dan niet met
toestemming van Utrecht.
Dat u thans contröle zult laten houden op
den leeftijd dergenen, die tot uwe vergade
ringen zullen worden toegelaten, verheugt
mij voor de jeugd; het criterium ligt echter
niet in den kinder-bedtijd maar in de ge
pastheid, minderjarigen te betrekken in de
politiek. Dat de N. S. B. toeliet, dat in haar
actie een fout sloop en bleef voortbestaan, die
geen weldenkend mensch ook ln eigen kring
mag begaan, geeft geen hoogen dunk van
haar paedagogisch begrip, maar het past
blijkbaar in het critiek- en gedachteloos „we
doen maar!" dat de N.S.B. kenmerkt. Bo
vendien kan ik weinte waardeering hebben
voor de bij de N.S.B. blijkbaar gangbare, op
vatting, dat ook in een zaak van elementair
opvoedkundig fatsoen alleen het wachtwoord
eener centrale leiding gelding heeft. Ook
wanneer uit Utrecht het verbod komt. een
leeftijdsgrens te stellen, blijft de ook door
u erkende fout dus bestaan.
Als de heer Mussert het noodig oordeelt en
zich competent acht, smalend te spreken over
een minister, dan is dat mijnentwege zijn.
zaak: maar indien hij dat doet ten sanhoore
van een aantal'kinderen van wie hij boven
dien nog applaus verwacht of althans met
voldoening in ontvangst zou nemen indien
het kwam. dan is dat een „Unsitte" waarte
gen protest behoort op te gaan van èlken
volwassene, N.S.B.-er of niet.
Aangezien u blijkbaar meent, dat er eigen
lijk maar weinig is dat u. resp. de N.S.B.
scheidt van mij. dien ik mij nader te verkla
ren. Zoolang de N. S. B. zich voegt naar een
volkomen on-Nederlandsche houding als het
dociele „de leider heeft gelijk" waartegen
over ik mij houd aan het goed Nederlandsche
,.dat zit nog", ontzeg ik als goed vaderlander
haar 't recht zich nationaal te noemen.En wat
de aanduiding „socialistisch" betreft die zij
zich toe-eigent, haar simplistische uitspra
ken omtrent sociale rechtvaardigheid aan
vaard ik niet, en de wijze waarop zij meent,
die rechtvaardigheid te moeten nastreven,
acht ik volkomen verwerpelijk. De verschillen
zijn dus oneindig grooter dan u schijnt ie
me enen.
Van uw vriendelijk aanbod tot toezending
van vertrouwelijke inlichtingen kan ik dan
ook geen gebruik maken.
Hoogachtend,
J. VERHAGEN.
Lorentzplein 12.
Haarlem, 4 Febr. 1934.
Wij brachten dit stuk onder de aandacht
van Ir. F. A. Smit Kleine, Kringleiderder
N. S. B. alhier, die ons zeide dat hij op het
stuk niet wenschte te antwoorden, omdat de
heer Verhagen, blijkens zijn stuk, toch geen
inlichtingen van de N. S. B. wenschte te aan
vaarden.
NIEUWS UIT INDIE.
OLIE-ONTGINNING OP N. GUINEA,
Aneta meldt uit Batavia:
Bij den Volk^nad is een wetson'. zerp inge
diend betreffende het sluiten van 5-A con
tracten (dit zijn zijn contracten volgens art.
5 A der Indische^ mijnwet, waarin wordt be
paald. dat het Gouvernement bepaalde stre
ken voor zichzelf kan resr""- -•■m. Dan kan
het gouvernement zelf exploiteeren, of con
tracten aangaan met particulieren. Red.),
met een N.V. welke zal worden ongericht door
de Bataafsche Petroleum Mij., de Ned. Kon.
Petroleum Mij. en de Ned. Paoif:e P°troleum-
Mij., voor de opsporing en ontginning van
aardolieproducten op Nïeuw-Guinea.
Dit ontwerp zal Donderdag in de afdeelin-
gen worden onderzocht. De memorie van toe
lichting onderteekend door den minister van.
Koloniën, merkt op. dat het plan tot opspo
ring en ontginning van aardolieproducten
door genoemde maatschappijen zoowel door
de regeering in Nederland als door den vori-
gen gouverneur-generaal aanstonds in begin
sel gunstig is ontvangen. Ook van andere
zijde werd belangstelling voor de oliewinning
op Nieuw-Guinea getoond. De N.V. Ned Paci
fic Petroleum Mij. verzocht in den loop van
1930 5 A contracten te mogen aangaan voor
een vijftal terreinen bij den Vogelkop ter
oppervlakte van 283.0000 H.A. Deze terreinen
vielen grootendeels samen met die. waarvoor
de beide andere maatschappijen reeds op
sporingsvergunningen hadden 'verkregen.
In den loop van 1932 is door de drie ge
noemde maatschappijen aan de regeering
medegedeeld, dat zij het bedoelde plan be
schouwd wenschen te zien als door haar ge
zamenlijk ingediend, zoodat de afzonderlijke
aanvragen der Nederlandsche petroleum-
maatschappijen thans buiten beschouwing
blijven.
In hoofdzaak komt het plan hierop neer: de
overeenkomst zal worden aangegaan voor
terreinen ter uitgestrektheid van hoogstens
1.000.000 H A., door die vennootschap te kie
zen uit een harerzijds geologisch te exploi
teeren gebied van 10.000.000 H.A. De exploi
tatie-termijn zal worden bepaald op tien
jaren. Bij de beoordeeling van het plan dieiït
voor oogen te worden gehouden, dat hetgeen
tot dusver omtrent de geologie van Nieuw-
Guinea bekend is geworden, nog geen aan
wijzing oplevert, dat de vestiging aldaar van
een mijnindustrie op loonende basis moeeliik
is, en dat de aan de opsporing der rentabili-
teitsmogelijkheden verbonden kosten de
draagkracht der landsbergooting nu en voor
de naaste toekomst ver te boven gaan.
Daarom verdient de voorgestelde bedrijfs
vorm de voorkeur. Hij biedt het land 'het
geldelijke voordeel van vastrecht, cijns en een
.aandeel in de netto-winst, benevens het in
direct voordeel verbonden aan de openleg
ging van ontoegankelijke streken, met de
daaraan verbonden werkverschaffing.
