VICTORIA - WATER
STATEN-CENERAAL
DINSDAG 27 FEBRUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
9
KRACHTSPORT
H. K. V. HAARLEM-HERCULES,
IJMU1DEN.
Zondag werden de Kikkertbekerwedstrijden
voortgezet in het gebouw „Olympia" te Haar
lem. De voorzitter van de H.K.V. Haarlem, de
heer H. M. de Wolf, bracht dank aan de zus-
tervereenigingen van Noord-Holland voor
haar deelneming aan deze wedstrijden; tevens
aan de kamprechters en juryleden.
Medegedeeld werd dat thans voor de vierde
maal om den Kikkertbeker zou worden ge
streden. Twee maal achtereen werd de beker
gewonnen door Hercules (Amsterdam) en één
maal door de H.K.V. Haarlem.
Extra Veder gewicht le Afd.
Door ziekte van tegenstanders bleef L. B.
Tonissen. H.K.V. Haarlem, alleen over voor
deze afdeeling. Zoodoende werd hij in de daar
op volgende zwaardere afdeeling Vedergewicht
ingedeeld.
Ook deze afdeeling. waarvoor zich 7 deel
nemers hadden ingeschreven, werd door om
standigheden tot twee teruggebracht.
Uitslag: 1. H. Groeneveld. D.O.K. Beverwijk,
2 partijen, 1 strafpunt. 2. J. v. Tongeren, H.K.V.
Haarlem, 2 partijen, 3 strafpunten. 3. L. B.
Tonisse, H.K.V. Haarlem, 2 partijen, 6 straf
punten.
De wedstrijdcommissie van den Nederl.
Krachtsportbond zal hebben uit te maken of
aan L. B. Tonissen, die genoodzaakt was in
een zwaardere afdeeling uit te komen, een
prijs voor zijn respectievelijke afd. mag worden
uitgereikt.
Licht Middengeicicht Ue Afd.:
I. J. v. Heek, D.O.K. Beverwijk, werkte in
deze afdeeling uitstekend; hij won 6 partijen
op touché.
2. J. T. Vermey, Hercules Amsterdam, deed
de aanwezigen genieten van zijn mooi tech
nisch worstelen, doch hij moest van J. v. Heek
een nederlaag incasseeren; in 5 partijen kreeg
hij 3 strafpunten.
3. G. v. Eerden, H.K.V. Haarlem, nog be
trekkelijk een nieuweling op wedstrijden, liet
zien dat hij spoedig een ernstige mededinger
zal worden om beslag te leggen op den hoog-
sten prijs in deze afdeeling. In de derde ronde
ontmoette hij zijn clubgenoot C. ten Bosch,
van wien hij de overwinning niet cadeau
kreeg. Zij werkten een vlugge partij en heb
ben verschillende grepen uitgevoerd om elkaar
te kunr.en kloppen.
4. T. Eillebrecht. D.O.K. Amsterdam, oor
spronkelijk een lichtgewicht, had een zwaren
strijd in deze groote afdeeling. De mooiste
partij mag in deze afdeeling wel genoemd
worden T. Eilenbrecht met C. ten Bosch,
waarvan de eer toe komt aan C. ten Bosch,
al moest hij op punten zijn nederlaag er
kennen
Ie Afd. Lichtgewicht
1. N. Groeneveld, D.O.K. Beverwijk, welke in
4 partijen 2 strafpunten kreeg. J. Seggelink,
H.K.V. Haarlem en B. Douma. De Halter Zaan
dam, gaven hem flinken strijd.
2. J. Seggelink, H.K.V. Haarlem, 3 partijen
met 4 strafpunten; hij gaf weer uitstekend
worstelen te zien.
3. G. Doets, D.O.K. Beverwijk, 4 partijen, 5
strafpunten.
le Afd. Licht Middengewicht
1. W. B. Massop, Hercules Amsterdam. In
deze afdeeling liet Massop weer zien, dat hij
den titel van kampioen van Nederland waar
dig was; hij won zijn 3 partijen alle op touché;
daar hij korte wetten maakte, viel nietveel-
van zijn technisch werk te zien.
2. H. Munnekes, S.S.S. Amsterdam. Deze
bood aan Massop het langst tegenstand en
vreesde niet, verschillende grepen te doen; hij
kreeg in 3 partijen 4 strafpunten.
3. H. Broersen, S.S.S. Alkmaar, boekte 7
strafpunten in 3 partijen toch was zijn werk
goed.
Ie Afd. Middengewicht
In deze afdeeling waren alle deelnemers
present.
1. G. v. Soest, D.O.K. Beverwijk, 1 straf
punt in 3 partijen. Ook hij liet keurig werk
zien, doch wist zijn gevreesden tegenstander
Beekman, S.S.S. Amsterdam, niet op touché
te overwinnen.
2. C. Hagen, Sandow Zaandam. Deze werkte
meer overweldigend dan technisch; toch wist
hij hiermede een punten-overwinning te be
halen op N. Harting, die veel kalmer, maar
technisch een klas beter werkte.
3. P. Kruyer, H.K.V. Haarlem, 6 strafpun
ten in 3 partijen. Na een tijd uitgeschakeld te
zijn door een knieblessure, gaf Kruyer thans
weer blijk, spoedig ingewerkt te zijn.
Op 4 Maart zullen de wedstrijden worden
voortgezet in Het Wapen van Velsen te
IJ muiden en op 11 Maart zullen in het gebouw
Olympia te Haarlem het gewichtheffen en de
resteerende afdeeling worstelen plaats hebben.
Uit Beverwijk schrijft men ons:
De Krachtsportvereeniging D.O.K. te Bever
wijk heeft een mooie prestatie geleverd door
niet alleen beslag te leggen op het clubkam
pioenschap worstelen, doch ook op dat van ge
wichtheffen, dat zij verleden jaar moest laten
aan de H.K.V. Haarlem. Daar zij tevens beslag
wist te leggen op het Districtskampioenschap,
is ongetwijfeld 1933 een succesvol jaar voor
deze vereeniging.
Deze fraaie successen werden bereikt door
onderstaande prestaties'.
Clubkampioenschap van Nederland;
Worstelen: 1ste klas 15 prijzen 123 punten.
2de klas 9 prijzen 57 punten. Totaal 24 prijzen
180 punten.
Gewichtheffen: 1ste klas 14 prijzen, 110 pun
ten. 2de klas 2 prijzen, 12 punten. Totaal 16
prijzen, 122 punten.
Clubkampioenschap District Noord-Holland:
Worstelen: 1ste klas 9 prijzen. 71 punten.
2de klas 4 prijzen, 19 punten. Totaal 90 punten
13 prijzen.
Gewichtheffen: 1ste klas 14 prijzen, 98 pun
ten. 2de klas 4 prijzen, 21 punten. Totaal 18
prijzen, 119 p.
(Nationaal) 40 prijzen, 302 punten.
Door deze prestatie kwam zij weder in het
bezit van twee gouden medailles.
Ook dit jaar gaat het dien kant weer uit.
Afgezien van de prijzen, die D.O.K. dit jaar
reeds wist te behalen, kunnen ook nu weer
nieuwe successen worden gemeld, welke D.O.K.
Zondag in Haarlem wist te boeken op boven
genoemde Kikkertbekerwedstrijden.
SCHAKEN
DE BONDENCOMPET»^
Zondag had te Amsterdam een wedstrijd
plaats voor de bondencompetitie en wel tus-
schen den Amsterdamschen Schaakbond en
den Noord-Hollandschen Schaakbond, welke
wedstrijd in gelijken stand (55) eindigde.
ROEIEN
JAARVERGADERING R. EN Z. V.
HET SPAARNE.
De Roei- en Zeil vereeniging Het Spaarne
hield Maandagavond haar algemeene jaar
vergadering, die druk bezocht was. Ongeveer
zeventig leden waren aanwezig.
Goedgekeurd werden de jaarverslagen van
de secretaresse, mej. F. Polderman, en den
penningmeester, den heer H. Meyer, wien
decharge werd verleend. Aan beiden werd
dank betuigd voor de uitstekende vervulling
van hun taak. Het verslag van de secreta
resse herinnerde aan een zeer actief roeijaar.
zoowel wat het toerroeien als het raceroeien
betrof. Wat dit laatste aangaat werden spe
ciaal de successen van Ir. Tj. de Vries, die
het kampioenschap van Nederland in skiff
voor de vereeniging won, van de jonge vier
en het behalen van den Westelijken Roei-
bond-beker gememoreerd. Tien leden der
vereeniging verwierven de gouden medaill"
voor de Vaardigheidsproevcn van den Ned
Roeibond (verleend wanneer de proef in vijf
jaren met succes is volbracht) en ook in dit
aantal was Het Spaarne in 1933 nummer één
onder de Nederlandsche vereenigingen.
Het verslag van den penningmeester toon
de aan dat de financieele toestand van de
vereeniging gezond is. Een lichte daling in
het ledental, gevolg van den algemeenen toe
stand. noopt evenwel tot voortgezette uiter
ste zuinigheid in het beheer.
In het bestuur hadden eenige wijzigingen
plaats, in hoofdzaak gevolg van het feit dat
de heer G. N. Cieremans en mej. Polderman
zich wegens drukke werkzaamheden niet meer
beschikbaar stelden voor de functies resp. van
voorzitter en secretaresse, maar wel bereid
bleken bestuurslid te blijven. Verder werd be
sloten, het bestuur uit te breiden van 7 tot 9
leden. Het werd thans als volgt samengesteld
Prof. dr. A. D. Fokker, voorzitter, W. Jongejan,
secretaris, H. Meyer, penningmeester, mevr.
G. PeereboomChambers, mej. F. Polderman,
W. van den Berg. G. N. Cieremans, mr. P.
Fuhrï Snethlage en H. Swaving Dijkstra, com
missarissen.
De nieuwe voorzitter aanvaardde zijn taak
met een korte rede waarin hij onder applaus
dank betuigde aan drie afgetreden bestuurs
leden, mej. Thijssen en de heeren W. Borg
man en H. van Erpers Royaards. voor hetgeen
zij voor de vereeniging hadden gedaan.
Na afdoening van eenige huishoudelijke
aangelegenheden sloot hij de vergadering.
DAMMEN.
KWARTET-WEDSTRIJDEN DISTRICTS-
BOND NOORD HOLLAND.
Maandagavond speelden te Haarlem voor de
kwartet-wedstrijden van den districtsbond
„Noord Holland1', georganiseerd ter gelegen
heid van h.et vijfjarig bestaan van dezen bond,
de Haarlemsche Damclub tegen de Damclub
Zaandam. Beide kwartetten waren samenge
steld uit de sterkste spelers dezer vereenigin
gen. De uitslag luidt als volgt:
Haarlemsche DamclubDamclub Zaandam
5—3.
CLUBKAMPIOENSCHAPPEN HAARL.
DAMCLUB.
Maandagavond werden de wedstrijden om
de clubkampioenschappen 1933/1934 der Haar
lemsche Damclub voortgezet.
De uitslagen „luiden als volgt*.
Hoofdklasse H. G. Teunisse wint van J. v. d.
Giessen.
Tweede klasse: Ph. F. Amelung Sr. wint van
D. Kleen; F. W. de Pater wint van J. Otter.
Derde klasse: W. J. A. Matla wint van H. G.
J. Andriessen; O. T. Glaser wint van J. Merts;
J. J. Groenewoud wint van Jac. Fr. van Gar
deren; I. Risseeuw wint van G. Molenaar; J.
Zurel wint van E. Sonnega; A. Smit wint van
J. Klaverstijn; W. Jonkhof wint van J. J. van
Toorn.
VOETBAL
HAARLEM'S DAGBLAD—V.V. MERENS
(5—4).
Voor den tweeden keer in dit seizoen heb
ben deze twee clubs elkaar ontmoet. Het is
aan de V.V. Merens niet mogen gelukken, re
vanche te nemen voor de 62 nederlaag op
26 November.
Onder leiding van scheidsrechter W. van
Brussel stelden de elftallen zich op. Er ont
wikkelde zich een vlugge strijd, waarbij het
„Merens" mocht gelukken, de leiding te ne
men. (01). Direct na den aftrap werd dit
door de Groentjes met een tegenpunt beant
woord. (11). Na een goeden aanval der
voorhoede van Merens, ook al omdat de kee
per der Groentjes op dit moment niet klem-
vast was. namen zij. opnieuw de leiding.
(1-2). Ook nu maakten de Groentjes weer da
delijk gelijk. (22). Zij namen nog voor de
rust de leiding. (32).
Na rust was het herhaling van het spel in
de eerste helft; om beurten werd er gescoord.
33. 43, 44. totdat een kwartier voor het
einde de rechtsbinnen der Groentjes er 54
van maakte. Met dezen stand kwam het ein
de van dezen, in goede verstandhouding ge-
sp>eelden en uitstekend geleiden wedstrijd.
R.C.H. VIERT FEEST.
Ter gelegenheid van haar 23sten verjaardag
had R.C.H. voor haar leden een mooien feest
avond georganiseerd in het gebouw van den
Haarl. Kegelbond. Het programma, dat afge
wisseld werd door een dansje, bevatte voor
„elck wat wils". Alles werd door eigen leden
uitgevoerd.
Vooral de opmarsch van een aantal adspi-
ranten, die een nieuw clublied voordroegen,
viel bijzonder in den smaak.
Voor de spelers J. Geutskens en G. J. Krom
was het bovendien een extra prettige avond,
doordat zij onder uitbundig gejuich tot lid
van verdienste werden benoemd- Het was een
gezellige, prettige' avond.
HAARLEMSCHE LUCHTVAARTCLUB.
Bovengenoemde club organiseert a.s. Vrij
dagavond een propaganda-avond in café-res
taurant Brinkmann aan de Groote Markt.
Jhr. Dr. J. C. Mollerus zal een door hem op
genomen film vertoonen en toelichten over
zijn bekende reis per K.L.M.-vliegtuig met
Smirnoff c.s. naar Ned.-Indië.
Ook voor niet-leden bestaat gelegenheid
dezen propaganda-avond bij te wonen.
Op 7 April as. organiseert de Ned. Ver. van
Luchtvaartclubs waarbij ook de H.L.C. is
aangesloten een grooten luchtvaartland
dag in Amsterdam en op Schiphol, waaraan
alle Luchtvaartclubs in Nederland zullen
deelnemen. Op het programma staan o.a.:
vertooning van de K.L.M.-film door den heer
Hans Martin; lunch en rondleiding op Schip
hol en rondvluchten p>er K.L.M. en in N.L.S.
sporttoestellen.
NATUURLIJK BRONWATBR
De tafeldrank van kwaliteit Gezond en geneesxrachtig
NEDERLANDSCHE MIJ. Opgericht 1887
(Adv. Ingez. Med.)
PROF. BERGER VALSCH
BESCHULDIGD.
Het onderzoek heeft dit
uitgewezen.
MINISTER SLOTEMAKER BRENGT HEM
HELDE.
Op de vragen van den heer Hermans in
verband met in een vergadering van de N.S.B.
op 18 Januari te Rotterdam jegens den hoofd
inspecteur van de volksgezondheid prof. dr.
Berger geuite beschuldigingen, hierop neer
komende dat deze hoofdambtenaar ten ge
rieve van den heer Zwanenberg te Oss. het
hoofd van den keuringsdienst ie Delft be-
invloed zou hebben zijn wettelijke verplich
tingen met betrekking tot de uitvoering van
de vleeschkeuringswet, na te laten, welke be
schuldiging tevens voorkomt in ..Volk en Va
derland" van 27 Januari heeft Minister Slote-
maker de Bruine, het volgende geantwoord:
De ondergeteekende heeft kennis genomen
van het verslag van een vergadering van de
N.S.B., dat voorkomt in het Dagblad van Rot
terdam. volgens welk verslag in die verga
dering de veterinair hoofdinspecteur van de
volksgezondheid, prof. dr. H. C. L. E. Berger
door zekeren Roelof sen er van is beschul
digd. dat hij ten gerieve van den heer Zwa
nenberg te Oss het hoofd van den vleesch-
keuringsdienst te Delft er van zou hebben te
ruggehouden zijn wettelijken plicht met be
trekking tot de uitvoering van de vleeschkeu
ringswet te vervullen. Het is den onderge
teekende bekend, dat Roelofsen dezelfde be
schuldiging heeft doen opnemen in het blad
„Volk en Vaderland" van 27 Januari 1934.
De ondergeteekende is in het bezit van een
afschrift van de in tegenwoordigheid van
twee getuigen aan voornoemden hoofdinspec
teur op 26 Januari 1934 door het hoofd van
den gemeentelijken vleeschkeuringsdienst
van Delft afgelegde verklaring, blijkens welke
die beschuldiging volstrekt onwaar is.
De ondergeteekende heeft., gelijk na het
vorenstaande vanzelf spreekt, geen enkele
aanleiding tot het nemen van maatregelen
ten aanzien van dezen hoofdambtenaar. Wel
keurt hij ten strengste af, dat dergelijke be
weringen worden geuit en verspreid.
In antwoord op de vraag wat gedaan zal
worden om dezen hoofdambtenaar recht te
laten wedervaren deelt de ondergeteekende
mede, dat de stukken in handen van den mi
nister van Justitie zijn. Door de hierboven
beantwoorde vragen heeft de ondergeteeken
de de gelegenheid gekregen, dezen verdien
stelijken en onkreukbaren ambtenaar recht
te laten wedervaren. Dit was hem te meer
welkom, omdat later nog weer een nieuwe
beschuldiging van dezelf<?e,< zijde tegen den
heer Berger is geuit, die den ondergeteeken
de-eyen omwaar is gebleken.
IR. LOUWES LID DER EERSTE KAMER.
In een gisterenmiddag om 5 uur gehouden
zitting heeft het Centraal Stembureau in de
vacature, ontstaan door het overlijden van
den heer J. B. Westerdijk, tot lid van de
EerSte Kamer benoemd verklaard den heer
ir. S. L. Louwes te Zwolle.
CONTINGENTEERING KA-
TOENEN MANUFACTUREN.
VERLENGING VOORGESTELD.
In de Memorie van Toelichting bij het
Maandag ingediende wetsontwerp tot verdere
regeling van den invoer van bedrukte, ge
verfde. bontgeweven, gebleekte en ongebleek
te katoenen manufacturen, merkt de mi
nister o.m. op, dat de overwegingen, welke
destijds golden, ook thans nog onverzwakt
voor deze contingenteering gelden. Voortzet
ting van dezen maatregel moet dan ook nood
zakelijk worden geacht.
Zelfs is de moeilijke positie van de Neder
landsche katoenindustrie nog nader geaccen
tueerd door de sterk toenemende moeilijk
heden. welke aan onzen export in den weg
worden gelegd. Hierin werd aanleiding gevon
den om tot een verlaging van de percentages
voor gebleekte en ongebleekte manufacturen
over te gaan. Daardoor is aan onze inheem-
sche katoenindustrie, voor zoover mogelijk,
een grooter aandeel In het Nederlandsche af
zetgebied ingeruimd.
De contingenteeringsperiode is weder op
drie maanden gesteld.
CONTINGENTEERING VAN DEN
VLEESCHINVOER.
WELDRA CRISIS-HEFFING OP
UITGEVOERD VLEESCH.
Een wetsontwerp is ingediend tot regeling
van den invoer van vleesch en van levende
schapen en slachtpaarden. Op dezelfde wijze
als destijds de contingenteering van den in
voer van ongesmolten dierlijk vet, moet de
onderhavige contingenteering gemotiveerd
worden door de zekerheid, dat op een vrijwel
nauwkeurig oogenblik een overmatige invoer
zou hebben bestaan. In dit licht moet ook
worden bezien de uitbreiding van deze con
tingenteering met slachtpaarden en levende
schapen.
De totstandkoming van een regeling ten
behoeve van de veehouderij ondervond her
haaldelijk langdurige vertragingen, waardoor
ook telkens de indiening van het onderhavige
wetsontwerp wei'd opgehouden. Thans kan
eohter binnen korten tijd een regeling op
grond der Landbouw-Crisiswet worden ver
wacht. ten gevolge waarvan een heffing op
het ingevoerde vleesch zal geschieden, waar
door een beter geheel wordt verkregen.
WIJZIGING DER NIJVERHEIDS
ONDERWIJSWET.
VERHOOGING VAN HET EXAMENGELD.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de Nijverheidsonderwijswet.
De minister acht het in de huidige om
standigheden geboden, een verhooging te be
vorderen van het bedrag, dat als examengeld
wordt gevorderd van de car.didaten voor het
verkrijgen van bewijzen van bekwaamheid,
als bedoeld in hoofdstuk 2 der N. O.-wet Ver
der wordt een beperking beoogd van de netto
kosten dezer examens.
De mogelijkheid is voorts geschapen, be
paalde examens in plaats van ieder jaar.
eens in de twee jaar te houden. Tenslotte
wordt voorgesteld, de examengelden niet in
de wet vast te leggen.
NIEUWS UIT INDIE.
DE REIS NAAR INDIë VAN
MINISTER COLIJN
BATAVIA. 256 Febr. (Aneta.) De Java-
Bode bericht, dat Minister Colijn zijn reis
naar Indië zeer vermoedelijk per speciaal
toestel van de K L. M. zal maken, dat het
traject sneller zal afleggen dan de gewone
lijntoestellen.
De Minister zal vergezeld zijn van twee
hoofdambtenaren van het Departement van
Koloniën, waaronder waarschijnlijk den oud
directeur van Onderwijs te Batavia, den heer
Hardeman, die thans hoofd van de afdeeling
Financiën op het Departement is en die de
geheele dollarconversie heeft geregeld.
ARRESTATIES EN HUISZOEKINGEN BIJ
DE P. N. I.
Aneta verneemt dat de huiszoekingen bij
de P. N. I.-leiders en de arrestaties een uit
vloeisel zijn van het medio 1933 ontworpen
schema van maatregelen tegen ondermij
ning van het gezag en het resultaat zijn van
een langdurige waarneming der revolution-
naire actie van de P. N. I.
In totaal vonden 45 huiszoekingen plaats
te Batavia. Bandoeng, Djocja, Semarang,
Cheribon en Soerabaja.
De huiszoekingen leverden de in beslagne
ming van een groot aantal papieren op, waar
van het verdere onderzoek nog geruimen tijd
zal vergen.
Alle arrestanten zijn in preventieve hech
tenis gesteld.
LETTEREN EN KUNST
Het Tooneel te Amsterdam.
GEZELSCHAP BOUBER.
KROMME LINDERT.
Wanneer wij zoo eens nagaan, wat er voor
oorspronkelijk werk in de laatste jaren op ons
tooneel is gebracht, dan kunnen wij wel zeg
gen, dat zeker 80 procent hiervan uit romans
s „getrokken". Ook nu weer het nieuwe stuk
an A. M. de Jong, dat het gezelschap Bou-
ber in een superieure voorstelling in den Plan
tage-Schouwburg speelt is, een „bewerking"
naar den bekenden roman „De Martelgang van
Krommen Lindert" van dezen auteur, zoodat
dit tooneelstuk al eveneens via het boek op de
planken is verschenen.
Toch is dit laatste stuk veel meer „tooneel"
dan Het Verraad en Flierefluiter's Oponthoud
van denzelfden schrijver het waren, al zou het
waarschijnlijk anders van bouw meer ge
concentreerd en minder fragmentarisch zijn
geworden, wanneer de Jong het geheel los van
zijn roman en oorspronkelijk als tooneelstuk
had geschreven. Maar de Jong vond in De
Martelgang van Kromme Lindert veel meer
dramatische stof en figuren van veel sterker
dramatisch karakter dan in de voor het
tooneel wat te zoetige geschiedeniis van
Merijntje Gijzen. Zijn Kromme Lindert geeft
dan ook niet zooals de twee genoemde
vorige stukken enkel illustraties van een
boek. maar is een veel gaver tooneelwerk ge
worden, sappig en keurrijk hoewel nu en
dan wel heel erg rauw van dialoog, leven
dig van handeling en boeiend door de drama
tische bewogenheid. De Jong staat in dit stuk
al is hij nu en dan wat melo-aramatisch en
overgevoelig nog zeer dicht bij het beproefde
oude realisme en toont zich hierin ver
want aan Herman Heijermans. al zal men te
vergeefs in dit tooneelstuk een uitgesproken
tendenz zoeken.
Opmerkelijk is het dat de Jong, die in som
mige tooneelen een zoo kern-gezonden, fris-
schen humor kan geven rijke voorbeelden
daarvan zijn de tooneelen met Puit, den ron
den zeeman op andere moment-en weer zoo
ouderwetsch sentimenteel is. Gelukkig voor
hem accentueeren deze spelers onder
de knappe regie van Bouber deze overgevoe
ligheid zoo weinig mogelijk, ja spelen zij die
zelfs vrij wel geheel weg, terwijl de humor
juist het volle licht van hen krijgt.
De tragische figuur is Kromme Lindert. een
„geteekende", een arme verschoppeling, die in
zijn leven maar één waren vriend heeft gevon
den den Puit, een ruwen zeeman en
slechts één groote liefde heeft gekend, zijn
liefde voor Anneke, de dochter van zijn buur
vrouw. Die liefde is de troost, maar ook het
namelooze verdriet in zijn armzalig bestaan,
want nadat Anneke met zijn broer Teerud
bijgenaamr den „Breje" is getrouwd, is hij
de steeds aanwezige, stille getuige van haar
groot leed. zonder dat hij iets voor haar kan
doen, Het is een voortdurende hel. waarin deze
drie menschen de Kromme, de Breje en
Anneke leven. De Breje, oorspronkelijk een
goedige, hartelijke kerel, wordt verteerd van
jalouzie door de gedachte, dat Anneke's kind
niet van hem, maar van een rijken verleider
uit haar eersten dienst in de stad is, en hij
pijnigt en kwelt haar lederen dag weer. Maar
toch kunnen deze twee menschen niet zonder
elkander, omdat zij au fond elkaar toch lief
hebben. Ondanks alles, wat de Breje haar
aandoet, gaat Anneke's hart toch uit naar den
gezonden, krachtigen man; voor den „Krom
me", den mismaakte, heeft zij niet anders dan
medegevoel en medelijden.
Slechts één keer in zijn leven durft Lin
dert als hij meent, dat zijn broer niet uit
de voorloopige hechtenis terug zal komen
Anneke van zijn liefde spreken, maar ais de
Breje ever. later weer voor hem staat. Is de
ontgoocheling des te schrijnender voor hem.
Want als bij een twist tusschen de twee
broers Anneke meent, dat de Kromme haar
man met een mes heeft gestoken, smijt zij
hem ruw en wreed tegen den grond en is het
voor Lindert duidelijk, dat haar liefde enkel
en alleen uitgaat naar den gezonden, robus-
ten, krachtigen man en hij zelf niets in
haar leven beteekent. Anneke en de Breje
hebben elkander voor de zooveelste maal
weer gevonden en Kromme Lindert, niet in
staat langer dit groote leed te dragen, sleept
zich naar het water om een einde aan dezen
..martelgang" te maken.
Men ziet uit het korte resumé van dit stuk
waarvan de laatste twee bedrijven geen
climax in de handeling brengen, dat dit
tooneelspel niet geheel vrij is van melo-dra-
matiek, maar het ensemble van Bouber speelt
het zoo. dat men dit nauwelijks opmerkt.
Vooral wanneer men pas een opvoering van
De Drie Appelboomen door de Amsterdam-
sche Tooneelvereeniging heeft bijgewoond,
voelt men wel heel sterk, waar de grenzen
liggen van andere gezelschappen en treft óns
de zuiverheid, waarmee de troep van Bouber
een dergelijk volksstuk dat nu eens niet in
Amsterdam maar in Brabant speelt geeft.
Ik sprak in de pauze een van onze bekendste
en talentrijkste jonge acteurs, die tegenover
mij zich in de meest enthousiaste termen
over het spel van zijn collega's daar in den
eenvoudigen Plantage-Schouwburg uitliet.
..Nu heb ik weer eens komediespelen gezien!"
zeide hij mij. ..Het is alles even zuiver en
echt! Een schitterende opvoering!" en ik was
het volkomen met hem eens
Er zijn prachtige rollen in dit stuk en zij
worden allen even volmaakt gecreëerd. Daar
is Kromme Leendert van Anton Burgdorffer,
diep tragisch en grootsch in zijn stil gedra
gen leed. ontroerend teer in zijn scènes met
Anneke, aldoor boeiend ook in zijn stille spel;
de „Breje" van Herman Bouber, in de eerste
twee bedrijven één bonk robuste, goede har
telijkheid, in de volgende actes van een on
verdraagzame, ruwe achterdochtigheid, pri
mitief in zijn oer-instincten in beide pha-
sen van zijn rol; Anneke's moeder, een sluwe
berekenende Brabantsche boerenvrouw, een
van die zuiver gespeelde figuren van Aaf
Bouber, waarin wij haar groot talent voor
dei-gelijk werk weer volop bewonderen; de
„Puit", kortweg een meesterlijke creatie van
Joh. Vischer hoe weinigen van mijn lezers
zullen misschien ooit den naam van deze ac
teur hebben gehoord! één en al leven, rijk
van gezonden, echten volkshumor, treffend
raak van typeering, één der rollen, welke wij
ons als een der meest verheugende prestaties
van dit tooneelseizoen zullen blijven herinne
ren; Anneke een zeer zware rol, waarmee
Cissy van Bennekom zich op verrassende
wijze mede op het eerste plan van onze
jonge Hollandsche tooneelspeelsters weet te
plaatsen, teer, lief en eenvoudig, een en
al natuurlijkheid als het 'nog jonge
boerenmeisje in I, de door zorgen en leed
gekwelde jonge vrouw in de volgende bedrij
ven en aan het slot loskomend met fel tem
perament in een zoo hevige uitbarsting, dat;
zij daarmee alleen reeds een ieder van haar
sterk dramatisch talent overtuigt. Na ,,'t Kind
van de Buurvrouw" een nieuwe mooie over
winning voor deze jonge Haarlemsche ac
trice.
Ook de kleinere rollen zooals die van
den marechaussee door Jan van Dommelen,
een strooper door P. Urban en een eenvou
dige boerenvrouw door Claar Vischer zijn
uitstekend bezet, zoodat dat stuk wel onder
de voordeeligste omstandigheden voor het
voetlicht wordt gebracht. Geen wonder, dat
het succes buitengewoon groot was en het
publiek op dit spel zeer warm en enthousiast
reageerde. Een zeer mooi succes dus het
derde reeds in dit seizoen voor dit voor
treffelijk gezelschap. En ook voor A. M de
Jong, die dit tooneelstuk wist te schrijven ai
is het dan een bewerking dat den spelers
zoo rijke spelmogelijkheden bleek te bieden.
J. B. SCHUIL.
Charlotte Kohierdie morgenavond in den
Stadsschouwburg te Haarlem Het Bal voor
draagt.
NIEUW ONTDEKT WERK VAN
HAYDN.
Onze Weensche correspondent schrijft ons:
De bekende muziekgeleerde „Geheimrat"
Sandberger te München heeft in een archief
aldaar manuscripten gevonden van svmpho-
nieën. welke bleken afkomstig te zijn van
den grooten Oostenrijkschen toondichter
Joseph Haydn. Het waren drie symphonieën,
van welker bestaan men tot dusverre nog
niets had afgeweten. De manuscripten waren
van de hand van den meester zelf afkomstig.
Andere deskundigen, die de gevonden wer
ken te zien gekregen hebben, konden dit be
vestigen.
Een van deze drie symphonieën, een vier
ledige compositie in C dur voor orkest zal
binnenkort op een symphonieconcert te
Weenen onder de leiding van den Weenschen
dirigent professor Oswald Kabasta voor de
allereerste maal ten gehoore worden ge
bracht. Deze uitvoering zal door Ravag, de
Oostenrijksche radio-omroepmaatschappij,
worden uitgezonden.
