GOOI
<ÜËS>
V
Mwieiea eu ll&dia
HOLL. KRIMP ZALM
De Huisvlijt
JOH. DE JEU
LiTTERE! El ÜCoiST
J. J, v, KOOTEN
Slaapkamer f65.-
H. J. VAN DER MEER
Op Uw Hoede
w
Paul Krugerstr. 30
J. Balm Zoon, Bloemendaal
VRIJDAG 2 MAART 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
15
Het Tooneel te Amsterdam.
Groot Nederlandsch Tooneel.
DE NOBELPRIJS.
Het begin der première van ..De Nobelprijs"
in het. Centraal Theater te Amsterdam deed
aan een gala-voorstelling denken: het Zweed-
sche volkslied, door de volle zaal ter eere van
den aanwezigen Zweedschen gezant staande
aangehoord, daarna ons Wilhelmus het was
alles heel erg plechtig en officieel. Wij mogen
dan behalve Strindberg geen Zweedsche
schrijvers op ons_ tooneel hebben gekend, nu
wij er eindelijk één hebben binnen gehaald,
hebben wij hem ook alle eer gegeven.
De in 1931 gestorven auteur Hjalmar Berg
man was in ons land tot heden onbekend. In
het programma van Het Groot Nederlandsch.
Tooneel lazen wij, dat hij in zijn kort leven
hij stierf op 47-jarigen leeftijd 24 ro
mans, 100 novellen, 9 tooneelsitukken, 22 film
scenario's en 2 sprookjesboeken heeft geschre
ven. Een zeer productief auteur dus, die voor
al door zijn in verschuilende landen gespeeld
tocneelstuk De Nobelprijs, in den laatsten tijd
ook buiten Zweden bekendheid heeft ver
worven.
Dit Zweedsche tooneelspel heeft in de op
voering van Het Groot Nederlandsch Tooneel
zeer gemengde indrukken nagelaten. Er zijn
voortreffelijk geschreven scènes in, welke
van sterk "dramatisch, talent getuigen, maar
daarnaast staan gedeelten, die zeer opzettelijk
en ouderwetsch theatraal ja, zelfs min of
meer onbeholpen aandoen.
Scandinaviërs hebben zelden of nooit de
volle levensblijheid van de Zuidelijke volken
en zelfs de blijspelen van een Björnsterne
Bjërnson toch noig de meest zonnige onder
de Noorsche schrijvers waren doortrokken
van een zwaren ernst, welke ons in blijspelen
vreemd is. Ook De Nobelprijs van dezen
Zweed heeft, een tragischen kant, zoozeer zelfs
dat wij ons in het verreweg best geschre
ven derde bedrijf eerder in een somber
drama van Ibsen dan in een blijspel wanen.
Maar dan op eens slaat de stemming weer om
en breekt de zon door, zoodat wij toch met
een blij-spel eindigen.
Hjalmar Bergman brengt ons in het gezin
van een ingenieur, een uitvinder, aan wien
wegens zijn groote verdiensten al is het na
veel tegenslag de Nobelprijs wordt toege
kend. Een groote geleerde dus! Maar daarvan
nu heeft de schrijver ons allerminst overtuigd.
Wij dachten bij deze Bohémien-familie meer
aan den romanticus uit Week-End dan aan
een ernstigen geleerde.
Deze grillige romantische figuur leek in al
les vooral zooals Paul Huf hem speelde
meer op een Alexander Dumas père dan op
een ingenieur, die gewoon is in stilte in zijn
laboratorium te werken. En de 2 zoom en de
dochter groote kinderen allen zouden al
evenzeer in een gezin van Dumas hebben ge
past. Ook door hen dachten wij nu en'dan aan
Week-End. Het was alles erg druk, erg uitbun
dig en in zijn vroolijkheid nu en dan vooral
in het eerste bedrijf heel opzettelijk.
Maar dan slaat de schrijver plotseling om
en voert hij met den bankier Eriksson een
noodlotsfiguur ten tooneele, die zoo uit een
drama van den somberen Ibsen gestapt kon
zijn. Wij denken onwillekeurig aan Krogstad
uit Nora. En tegelijk met dezen Eriksen zit
ten wij ook midden in het drama. Hierin is
de Zweedsche schrijver op zijn sterkst en het
groote tooneel in III, waarin Swedenhjelm
de man. die als afstammeling uit een oud
Zweedsch geslacht de „eer" als het hoogste
goed beschouwt tot de ontdekking komt,
dat een der leden van zijn gezin bij financieele
transacties misbruik-heeft gemaakt van zijn
naam, is met groot italent geschreven.
In die scène is dramatische spanning en zij
treft ook door soberheid en geconcentreerde
kracht. Er is een prachtige climax in en wij
worden ook door de kranige wijze, waarop
Hjalmar Bergman hier zijn stof behandelt
steeds aan den grooten Noor herinnerd.
Maar als Eriksson vertrokken is, schijnt het
ook plotseling met de inspiratie van den au
teur gedaan en er volgt een tooneel van Swe
denhjelm met een journalist, zoo opzettelijk
en ouderwetsch theatraal, dat wij zouden
meenen met het werk van een beginneling te
doen te hebben.
Toch voelen wij wel achter dit stuk een
dichterlijk schrijver, al is hij dan min of
me^er van romantische allure. Het laatste be
drijf, dat de zeer onverwachte oplossing
brengt, is weer knap geschreven en hierin
toont Bergman zich het meest blijspel-schrij
ver, al doet hij ook allerminst modern aan.
En Rolf Swedenhjelm heeft eigenschappen,
die de voorliefde voor het uitbeelden van
deze figuur door karakterspelers als Pitoëff
in Frankrijk, Eugen Klöpfer in Duitschland.
Anders de Wahl in Zweden en nu in Holland
Paul Huf volkomen verklaren. Het is een fi
guur in wat ouderwetschen maar wel grooten
stijl.
Paul Huf heeft vooral het romantische in
deze figuur belicht, zoo zeer zelfs, dat zijn
spel nu en dan sterk theatraal werd. Van den
geleerde bleef in deze opvatting al heel wei
nig over, en wij kregen vrijwel uitsluitend
een romantische phraseur te zien. Ook in zijn
spel verdoezelde Huf het theatrale allermins:
integendeel, dikte hij het bijvoorbeeld,
toen Swedenhjelm zich ongelukkig voelde,
omdat hem eindelijk de Nobelprijs was toe
gekend zoo veel mogelijk aan. In deze op
vatting gaf Paul Huf knap en sterk spel,
maar ik meen, dat dit stuk toch éen zuiver
der en minder tweeslachtigen indruk zou
hebben gemaakt, wanneer deze rol minder
uitbundig en wat moderner gespeeld ware
geworden.
De leden van het gezin gingen in deze op
vatting min of meer met Huf mee. Marie
Sophie" Nathusius was geheel en al aan het
„Week-enden". Zij was niet de „tooneelspeel-
ster", maar een geëxalteerde bakvisch, die
meende, dat zij dramatisch talent bezat. Het
was alles heel erg druk en opzettelijk wat zij
deed en daardoor weinig overtuigend. Johan
de Meester wist blijkbaar niet goed raad met
zijn rol van den jongen Swedenhjelm en
had dan ook niet een gelukkigen avond. Het
best vond ik van de drie kinderen den luite
nant-vliegenier van Frits van Dijk. Hij speel
de het minst geforceerd en was het meest
menschelijk.
Te midden van deze uitbundige, Zweedsche
Bohémen-familie stond als een gemoedelijke
Hollandsche dame in haar zuiver realisme
tante Marta Boman van Marie van Wester
hoven. Konden wij haar het meest waardee-
ren, omdat zij in haar eenvoud zelfs tot in
haar schoonmaakwoede toe veel Holland
sche eigenschappen bezat? Het was weer een
zeer mooi gespeelde rol van deze 76-jarige
actrice, fijn van humor en expressief ook in
haar toch zoo sober spel.
Rie Gilhuys speelde bescheiden en sympa
thiek de rijke verloofde van den luitenant en
Jan Teulings geestig den onbeholpen jongen
journalist. En een zeer mooie rol werd Eriks
son, zooals deze door Hans van Meerten werd
egeven. Dat was wel volkomen de „noodlots
figuur", die hij moest zijn.
Het slot van den avond was even ongewoon
als het begin. De weduwe van den schrijver,
die energiek in verschillende landen propa
ganda maagt voor het werk van haar man
en bij de repetities de speler-s vele nuttige
aanwijzingen had gegeven, verscheen ten
tooneele en werd in het Fransch toegespro
ken door Marie van Westerhoven op zoo
sympathieke, lieve manier, dat de toejuichin
gen na deze woorden even zeer de oude ac
trice als mevrouw Bergman golden.
Een belangrijke tooneelavond was het dus
zeker.
J. B SCHUIL.
DRIE „HOLLANDSCHE FILMSTERREN"
OP DE PLANKEN.
Bij de nachtvoorstelling van De Jantjes,
constateerde Joh. Kaart, dat het publiek wel
stormliep, nu de Nederlandsche acteurs op
het witte doek verschenen, maar dat het
doorgaans weg bleef, wanneer zij in levende
lijve optraden. De klacht is niet nieuw. Het
is bekend dat Louis Bouwmeester eens in Ti-
voli te Rotterdam voor nog geen 100 men-
schen speelde, terwijl dienzelfden avond
eenige gebouwen verder queue werd gemaakt
door het publiek, dat Bouwmeester op de film
wilde zien.
De duizenden Haarlemmers, die deze week
van De Jantjes hebben genoten krijgen nu
Zondag en Maandag de gelegenheid Fientje
de la Mar. Johan Kaart en Jan van Ees ook
op de planken te zien spelen in den schouw
burg aan den Janswég, waar zij met een al
leraardigst cabaret-programma zullen komen.
Zou er voor de drie nieuwe Hollandsche
„filmsterren" evenveel belangstelling zijn als
voor de buitenlandsche wanneer zij hier „in
natura" verschijnen? Laten wij afwachten
en het voor de Hollanders hopen!
J. B. SCHUIL.
EEN MERKWAARDIG CONTRACT VAN
LEONARDO DA VINCI.
MILAAN, 1 Maart. In eeii vergadering van
de Vereeniging voor Lombar dij sche geschie
denis. welke dezer dagen te Milaan werd ge
houden, heeft Dr. Girolamo Calvi mededee-
lingen gedaan omtrent een onlangs ontdekt
document, Leonardo da Vinei betreffende,
een contract ml. volgens hetwelk een zekere
Matteo Colombo tè Como zich Verplicht-den
kunstenaar 50 karrevrachten grof steen te
leveren en wel „ter plaatse van den arbeid"
tot het vervaardigen van een paviljoen dat
„de schilder en architect Maestro Lionardo"
te Milaan zou bouwen. Deze overeenkomst
werd den 28sten Maart 1490 aangegaan, het
begin van den arbeid was vastgesteld op 7
April van hetzelfde jaar. De prijs voor het
materiaal bedroeg 20 gouden dukaten, bij de
aanvaarding van het contract te voldoen, en
nognïaals 20 gouden dukaten, na voltooiing
van den arbeid, met dien verstande, dat in
dien de opdrachtgevers van Maestro Lionar
do, de uitvoering van het bouwwerk, wegens
oorlog of een andere oorzaak mochten stop
zetten, de kunstenaar niet vex-p!icht zou zijn,
het materiaal te gaan aanvaarden.
Men vraagt zich thans in Milaan af. van
welk bouwwerk hier sprake kan zijn geweest.
De opdrachtgevers waren ongetwijfeld de
Sforza's. Intusschen heeft men de schetsboe
ken van da Vinei geraadpleegd en er inder
daad ontwerpen voor een paviljoen in den
tuin van de burcht der Sforza's gevonden
Naar alle waarschijnlijkheid is dit werk ech
ter niet uitgevoerd. Verschillende kunsthisto
rici zetten het onderzoek in deze voort.
Zaterdag 8 Mrt. hopen onze.
lieve Ouders
G. M. C. GROEN-T. d. HOF
en
N A. GROEN
den dag te herdenken dat ze voor
25 jaar in het huwelijk traden.
HUN LIEFHEBBENDE
KINDEREN
Ondertrouwd:
ELISABETH J. VERHAGEN
en
G OVERT W. A. DE CLERCQ
Huwelijksvoltrekking bij vol
macht op 17 Maart a.s. om kwart
voor twaalf
Haarlem, Lorentzplein 12
Garoet, T, O. Soeniadra (Java)
2 Maart 1934
Voor de talrijke bewijzen van
deelneming, ontvangen bij het
overlijden van onzen besten
Vader, den Heer
W. KAARS SI.TPESTEIJN
betuigen wij onzen hartelijke»
dank.
Namens de Familie,
P. H. KAARS SIJPESTEIJN Wz.
Heemstede, Maart 1934
Vodr Uw deelneming, ons be
toond bij het overlijden van de
Wed.
A. A. EDELMAN geb. Van Maas
zeggen wij U hartelijk dank.
Uit aller naam:
TH. SCHOUTEN
Haarlem. Maart 1934
Haasstraat 4
Gevraagd en aangeboden
bekw. keukenmeisjes, 2de-, al
leen- en dagmeisjes v. g. g. v.,
v. In en buiten de stad.
BOOGAARD Plaatsingbureau
Jansstr, 56 rd. TeL 14170
Heden overleed tot onze
groote droefheid onze lieve
Moeder, Behuwd-, Groot
moeder, Zuster en Behuwd
zuster
Maria Geertruida
Louwe
Weduwe van
J. J. Ph. A. Kettjnann,
in den ouderdom van 65
jaar.
Moengo Suriname:
II. SCIIMITZ—
KETTMAXN
W. SCHMITZ
IJmuiden:
J. H. A. KETTMANN
M. KETTMANN—
LOENDERSLOOT
Haarlem:
M. KETTMANN
en Verloofde
en Kleinkinderen
Haarlem, 1 Maart 1934
Schoterweg 200
Geen bezoek
De teraardebestelling zal
plaats hebben op Maandag
5 Maart as. te 11.45 uur op
de algemeene begraaf
plaats, ingang Schoterweg.
Heden overleed te 's-Gra-
venhage onze geliefde oud
ste Broeder
Willem Adriaan
Constantijn Fontein
Weduwnaar van Vrouwe
T. Harmens.
Haarlem, Parklaan 14
J. A. FONTEIN
Aerdenhout,
van Alphenlaan 1
Jb. FONTEIN
's-Gravenhage,
Dennenweg 5S
S. FONTEIN
1 Maart 1934
Na kortstondige ziekte
overleed tot onze groote
droefenis op 28 Februari te
's-Gravenhage onze lieve
Kleindochter
Bettie van Altena
in den ouderdom van bijna
24 jaar.
Haarlem, 1 Maart 1934
H. P. M. v. ALTENA
A. H. M. v. ALTENA-
DE LéON
NOG DEZE WEEK
(DUS TOT 3 MAART)
HEERENCOSTUUM
STOOMEN
▼an f 3.90 tijdelijk voor
f3.00
Tarief A van f 2.90
tijdelijk voor
f2.25
TELEFOON 12000!!!
Het beste adres voor
REPARATIE,
aan Uw rijwiel en mofor!
Plein 22
Tel. 12000
Gevraagd een
DAGMEISJE
niet beneden IS juar, van 94 u
Vervoegen 's avonds na S uu
Zandvoortschelaan 49, H'stede.
Gevraagd een
NET MEISJE
v. d. of v. d. en n. V. g. g. v. Mevr.
Breebaart, P. C Hooftkade 2.
Heemstede bij stat. A'hout.
12 COLPORTEUR
VERTEGENWOORDIGERS
gezocht, in het bezit van een
fiets. Verdiensten S15 per
week. Brieven no. 9435 bur. van
dit blad
Banketbakkersleerling
gevraagd. Br. met opgave van
leeftijd: Lange Margarcthastr. 15
Gevr. tegen 1 Mei
VRIJ HUIS
Huurpr. pl.m. 35 p. m., omgev.
Heemstede. Br. W.H. Boekh. S.
v. d. Hoef. Ie v. Swlndenstr 15.
Amsterdam
TE HUUR
mooi bovenhuis v, kl. gez. 6.59
p. w. Centrum stad. Br. no. 9433
bur, van dit blad
Te huur gevraagd
In de Cronjéstraat te Schoten
bij Haarlem een
Groot Win keihuis
Brieven met opgaaf van huur
prijs en nadere omschrijving
onder letter B aan A.N. Govers
N.V. Adv. Bureau, Westeinde 2
Den Haag.
Moderne massief eiken
bev. 2 deurs spiegelkast, ledi
kant, nachtkastje, tafel, 2 stoe
len. Leidschevaart S6.
Te koop gevraagd
een kleine Bodewijk. Br. no. 9430
bur. van dit blad
TE KOOP
een Auto Overland Whippet, zeer
goed onderhouden. Bill, prijs. Te
zien Koudenhorn 4.
Vette Duinkonijnen 70 cent
2 stuks 1.30. Tamme konijnen 45
ct. p. p. Kippen vanaf 35 ct. p. p.
Kippenpoulet 50 ct. p. pond.
Lange Wijngaardstraat 31
U koopt beslist vakkundig in een
speciaalzaak. Voor Verpleegsters-,
Nurse- en Dienstboden kleeding.
Heeren- en Dames- Dr. Jassen en
alle soorten vakkleediug
is Uw adres:
ALLEEN
Schagchelstr. 44-46
HAARLEM Telefoon 14461
Meermalen bekroond.
uw zuur verdiende geld niet weg,
maar bezuinig
IIOLL. PHILIPS GLOEILAMPEN
met garantie verkoopt
met
20 pCt. korting
dus een lamp van 78 W. kost aan
niet 1.68 maar 1.34
Oook prima gloeilampen v.a. 0.23
100 kaars Gloeilampen 45 cent
Schagchelstraat 7
en
Cronjéstraat
hoek Schoterweg
Er sluipen in het duister ver
dachte mensehen rond. Beste!
met spoed een Lips' slot, niet
morgen, maar terstond.
Inlichtingen verstrekt gaarne
de Hoofdvertegenw. voor H.
en O. der Lips' Slotenfabrieken
C. J. van den Broek
Oude Groenmarkt 24
Tel. 11960 (2 lijnen)
Oudste Huis In
Ijzerwaren
EXTRA AANBEVOLEN ONS 12-UURTJE
1 ons FIJNE HAM
1 ons prima rookworst samen 25 ct.
1 ons FIJNE LEVERWORST
1ste kwaliteit DOORREGEN RUNDERLAPPEN 40 cent
3 pond ƒ1.10
3 pond GEHAKT, Rund- of Varkens1.1C!
MAGERE RUNDERLAPPEN per pond 50 cent
ROSBIEF of LENDE
RIBLAPPEN
BIEFSTUK of HAAS
PRIMA KALFSLAPPEN
KALFSFRICANDEAU
KALFSBIEFSTUK of OESTERS
RAUWE KALFSLEVER
KALFSTONGEN
VARKENSCARBONADE vanaf
DOORREGEN VARKENSLAPPEN
MAGERE VARKENSLAPPEN
FILET of FR"~\NDEAU
BLAD REUZEL
60
55
80
60
80
100
60
40
40
30
50
60
35
C. B00Y, Barrevoetestraat 17,TeIef. 11489
Thuis bezorgen zonder prijsverhooging.
overdraag aan den Heer
welke de zaak a.s. Zaterdag zal
HEROPENEN, en bij aankoop van
minstens 2.50 een buiten
band CADEAU GEEFT.
In verband met het bovenstaande
bedank ik mijn cliëntèle voor het
genoten vertrouwen en beveel
ik mijn opvolger beleefd aan,
E. JAS, Paul Kruqerstr. 30, Haarlem-N
VOOR VEILING en TAXATIE VAN MEUBILAIR
ALGEMEEN VERKOOPLOKAAL
Makelaar P. HOOGEVEEN Lz.
Nieuwe Gracht 74.
INBOEDELVEILING
DINSDAG 6 MAART, 10 uur.
KIJKDAG: MAANDAG van 10—3 uur.
VEILING BUITENGOEDEREN: Morgen (Zaterdag) 11 uur.
HEDEN TIENJARIG BESTAAN
VAN
DEN BOER's Muziekhandel
ROLLANDSTRAAT 6, bij de Leidschevaart.
Ter gelegenheid daarvan hebben wij de zaak gemoderniseerd
door nieuwste verlichting enz. Onze reclame is: levering van
nieuwste, laatst uitgekomen muziekinstrumenten, tegen sterk
concurreerende prijzen. Onder anderen: Saxophoons, Vibrafoons,
Piano-accordeons. Premier Drumstellen op consol (zie etalage),
Trompetten. Koffergramofoons, alle merken platen, Snaren,
Onderdeden enz.
ZIE DE SCHITTEREND VERLICHTE ETALAGE.
TH. BOSSE
HEEMSTEDE Zandvoortschelaan 70 Telefoon 26688
BOUWCREDIETEN en HYPOTHEKEN.
DIKKE REUZEL bij de 5 pond
ROLPENS 55 ct. per pond
RUNDVLEESCH.
Per pond
Gehakt, half om. p. pond 30
Doorregen Lappen, p. pd. 40
Riblappen, 2 pond 1.00
Rollade, 2 pond 1.00
Biefstuk 75
Braadstuk. 2 pond 1.10
y2 pond Ham30
y2 pond Pekelvleesch'30
pond Rosbief 35
Bij vleesch 1 pond Lever
worst 15
y2 pond Smeerworst 15
WEEST LEEPER
29 cent per pond
ROOKWORST 30 ct. p.
pond.
2 ons Leverkaas 25
Varkencarbonade vanaf.38
Hamlappen 50
Rollade 48
Fricandeau, 2 pond1.10
Kalfsfricandeau, 2 pond 1.10
Kalfslappen, 2 pond 98
1 pond Carbonade, 1 pond
Gehakt, 1 pd. Dikke
Reuzel 88
2 pond Gehekt, half om,
i/ pond Vet, voor
Gedraaid Vet, per pond
EET VLEESCH VAN
65
35
C. G. PEPER, Kruisweg 37.
Telefoon 15073.
HONDENBALLEN. KLUIVEN, HALSBANDEN. LIJNEN. KETTIN
GEN. ZWEEPEN. DRESSEERBANDEN, TUIGJES, KAMMEN,
FLUITEN. BORSTELS. MANDEN enz.
Prachtige DAMESTASSCHEN voor weinig geld. speciaal bij
A. H. WILLEMSE, Plein 20.
VAKKUNDIGE' REPARATIES aan KOFFERS, TASSCHEN en
andere LEDERWAREN.
f 2,per pond
Gerookte Elft ""^jg
Telefoon 23280 (3 Lijnen)
Vraagt onze Recepten Alle soorten Visch
1000den PANTALONS, in fantasie, blauw, zwart, Man
chester, Engelsch leer, vanaf 0.96. Ook verkoop ik
PANTALONS voor corpulente heeren.
Wed. H. v. ALPHEN, Breestraat 9, Haarlem.
TE KOOP of TE HUUR te OVERVEEN
DEFTIGE, ONDER ARCHITECTUUR GEBOUWDE VILLA,
bev. beneden: 3 groote kamers met betimmering en inge
bouwde meubelen, serre, hall, keuken, bijkeuken, kelder.
Boven: 5 groote slaapkam., badk., groote zolder met 2 kam.
Centr. verwarming en warmwatervoorz. door het geheele
huis, vaste waschtafels. Groote aangel. tuin. Gelegen Juliana-
laan aan de tram. Huurprijs 2400.— Koopprijs nader over
een te komen. Br. nr. 9434 Bureau van dit Blad.
