Het vergaan van de
Tomotsuru.
Feest ten hove.
Hei Behuqtiikste
Het belastbare inkomen
van Haarlem.
51e Jaargang- No. 15557
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 13 Maart 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05. per maand f 0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post 0-72J4.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux; Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN!_5 „gcl, f 1.75, eU« rcgcl me„ f 03s, Reda.n„
f 0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.-. Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50-, Arm- of Beenbreuk f 100-,
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—, Overlijden f600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30—.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
HAARLEM, 13 Maart.
Een Definitie.
De Engelsche minister van Marine, wiens
antieke titel eigenlijk luidt „Eerste Lord van
de Admiraliteit", heeft in het Lagerhuis een
beetje spottend over den Volkenbond gespro
ken. Hij heeft verklaard dat de eenige defi
nitie van het verschil tusschen aanvalswapens
en verdedigingswapens, waartoe men in
Genève tenslotte had kunnen komen, scheen
te zijn: „Elk wapen is een aanvalswapen voor
wie er zich vóór bevindt, en een verdedigings
wapen voor wie er achter staat".
Het Lagerhuis heeft er natuurlijk om ge
lachen. Alle Huizen van afgevaardigden ple
gen blij te zijn als zij eens lachen kunnen.
Maar die vreugde gold, vermoed ik zoo, min
der het spotten met Genève dan wel de
geestigheid van de zeer juiste definitie. Een
definitie, die de waarheid heel wat dichter
benadert dan Sir Eyres Monsell's Verklaring,
in dezelfde rede, dat Engeland .,op pacifisti
sche gronden" niet kan toestemmen in een
beperking van de kruisers op een tonnenmaat
van 10.000.
In deze laatste verklaring, hoe vernuftig
ook in elkaar gezet, gelooft in werkelijkheid
geen mensch. In de eerste gelooft iedereen.
De debatten in Genève over het verschil tus
schen aanvals- en verdedigingswapens heb
ben door haar gezochte argumenten en zon
derlinge sophismen, indertijd de heele wereld
aan het lachen gemaakt. Als nu eindelijk als
slotsom de definitie aanvaard kan worden, die
door Sir Eyres Monsell gegeven is, dan kun
nen we ons tenminste erin verheugen dat
tenslotte het gezond verstand heeft gezege
vierd.
Want geen enkel wapen kan uitsluitend als
verdedigingswapen of uitsluitend als aanvals
wapen gedefinieerd worden, aangezien aan
val of verdediging niet afhankelijk zijn van
het doode materiaal, maai' van de menschen
die het hanteeren. Alleen kan men daaraan
toevoegen dat het bezit van wapens in eerste
instantie altijd leidt tot den aanval. De ver
dediging, immers, komt steeds in de tweede
plaats omdat er geen sprake van kan zijn
zoolang er geen aanval is! Waarheden als
koeien, zult u zeggen, maar juist om dit soort
waarheden heeft men jarenlang zoo hard
nekkig heengepraat, dat ze leelijk verdoezeld
zijn geraakt en de malste wanbegrippen op
geld zijn gaan doen. En nu deze definitie:
Engeland's kruisers van 10.000 ton (en groo
ter) kunnen door Engeland als verdedigings
wapens worden beschouwd, omdat het er
achter staat. De geheele rest van de wereld
zal ze als aanvalswapens beschouwen, omdat
zij ervóór staat.
Sir Eyres Monsell's uitlating zal een grooter
blijvend succes behalen dan al de honderden
redevoeringen, die in Genève en in andere
diplomatieke centra over de verschillen tus
schen aanvals- en verdedigingswapens zijn ge
houden. Hij heeft het zeker niet zoo bedoeld,
maar het succes is er. Zoo kunnen hoogge
plaatste lieden de onsterfelijkheid verwerven
met één enkel schrander woord, zelfs al had
den zij het liever nooit willen uiten, en alle
vernuftige betoogen die zij in hun leven heb
ben gehouden zijn allang verbleekt en verge
ten als dat ééne woord soms niet meer dan
een „bon mot" nog hardnekkig voortleeft,
telkens weer geciteerd.
Gaarne heb ik het mijne willen bijdragen
tot de onsterfelijkheid van Sir Eyres Mon
sell's definitie en er daarom dit artikeltje aan
gewijd. Dat zij leve! Van zijn heele lange
redevoering bevatten de bladen in Engeland
en in het buitenland alle maar een kort uit
treksel. Maar zonder uitzondering vermelden
die uittrekseltjes deze korte passage. En vele
kranten hebben er een „kop" van gemaakt.
Dat is het begin. Over vijftig, over honderd
jaar zal dit woord nog leven. Het zal dan
misschien worden toegeschreven aan Cle-
menceau, of aan Mussolini, of aan Gandhi of
Anatole France. Maar wat doet dat er toe?
Dat iemands naam er onsterfelijk mee wordt
is bijzaak. Op de waarheid komt het aan
R. P.
ONTSPANNINGS- EN ONTWIKKELIN G S -
COMITé VOOR JEUGDIGE WERKLOOZEN.
Men schrijft ons:
Reeds eenige maanden verricht dit comité
zijn werk en stelt een zaaltje open in het ge
bouw Bakenessergracht 10, op Dinsdag en
Donderdag van 1012 uur en van 24 uur,
waar gelegenheid is zich te verpoozen en
waar een enkele maal een cursus werd gege
ven. Hoewel de opkomst wel wat grooter had
kunnen zijn, behoeft men over het verloop
van dit werk niet geheel en al ontvreden te
zijn. Regelmatig bezoeken 1015 personen de
bijeenkomsten.
Aan het eind van deze maand zal het co
mité een cursus organiseeren, terwijl voor de
volgende maand een dagtocht naar de Am-
sterdamsche Waterleidingduinen op het pro
gramma staat.
ONDERSCHEIDING VOOR
JHR. DR. MOLLERUS.
ONDEUGDELIJKE REMMEN
De politie heeft proces-verbaal opgemaakt
tegen den expediteur S. alhier, die een chauf
feur in de Frans Halsstraat een vrachtauto
liet rijden, waarvan de voet- en handrem
defect warer De wagen is voor reparatie
naar een garage gebracht.
VOORVORK VAN EEN FIETS GEBROKEN
Maandagmorgen acht uur is de 18-jarige
mej. van E. op de Leidschevaart tegenover
den Stadsschouwburg met het hoofd op
straat gevallen, doordat de voorvork van
haar fiets brak. Zij kreeg een kwetsuur bo
ven het rechteroog, die door leden van den
Ongevallendienst verbonden werd. Zij werd
ter verdere behandeling naar het Sint Elisa
beths Gasthuis vervoerd
RIDDER IN DE LEOPOLD ORDE.
Jhr. Dr. J. C. Mollerus alhier, is door den
Koning van Belgie benoemd tot Ridder in
de Leopold Orde, in verband met zijn ver
diensten voor den Belgischen Tuinbouw bij
gelegenheid van de Gentsche Floraliën in
1933.
GEREFORMEERDE KERK TE
HAARLEM.
Giften van f15.000 en f22.500
voor kerkbouw.
IN EEN JAAR TWEE NIEUWE KERK
GEBOUWEN.
Eenigen tijd geleden ontving de Gere
formeerde kerk te Haarlem van een broeder
een gift van f 15.000 voor'den bouw van een
kerk in Haarlem-Noord. Thans wordt daar
dienst gehouden in het gymnastieklokaal van
de bijzondere school in de Ambachtsstraat,
welke localiteit evenwel te klein wordt. Dezen
zomer zal de nieuwe kerk die plaats zal
bieden aan ongeveer 650 personen ge
bouwd worden op een terrein in diezelfde om
geving. De bouwplannen zijn thans in studie
bij de Schoonheidscommissie.
Nu heeft de Kerkeraad weer van een
broeder en zuster de toezegging van een gift
van f 22,500 ontvangen voor den bouw van
een nieuwe kerk in Haarlem-Oost. Er wordt
nu dienst gehouden in een houten hulpkerk
in de Jacob Geelstraat, die indertijd gezet
werd toen een gift van f 7000 daarvoor ont
vangen werd. Deze hulpkerk zal dus binnen
kort vervangen worden door een nieuw ge
bouw dat in Haarlem-Oost verrijzen zal. De
plannen voor den bouw zullen voorbereid
worden als de kerkbouw in Haarlem-Noord
zijn beslag gekregen zal hebben.
Binnen betrekkelijk korten tijd zullen dus
twee nieuwe kerken gebouwd worden.
Ongeveer 12 jaar geleden werd door de
Gereformeerde kerk de nieuwe kerk aan de
Ged. Oude Gracht (hoek Stoofsteeg) gesticht.
Nu ongeveer 6 jaar geleden verrees de nieuwe
kerk aan den Kloppersingel.
Over een jaar zal de gemeente dus 4 ge
deeltelijk betrekkelijk nieuwe kerkgebouwen
bezitten.
DE SPAARNE BANK.
DIVIDEND 3 9
In de Maandag gehouden vergadering van
den Raad van Commissarissen van de
Spaarne Bank N.V.. alhier is besloten, aan
aandeelhouders voor te stellen een dividend
van 3 pet uit te keeren (v.j. nihil.).
HOOGLEPRAARSRFNOEMING
TE LEIDEN.
DR. J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot gewoon
hoogleeraar in de faculteit der godgeleerd
heid aan de Rijksuniversiteit te Leiden om
onderwijs te geven in de geschiedenis van het
Christendom en van de leerstellingen van den
Christelijken godsdienst, benevens in de ge
schiedenis- van het Gereformeerde Protestan
tisme. Dr. J. N. Bakhuizen van den Brink.
Nederlandsch-Hervormd Predikant te Rot
terdam.
GEEN VOORRANG VERLEEND
De bestuurder van een zeswielige vrachtauto,
beladen met steenen, verleende Maandagmid
dag op den Rïiksstraatweg bij de kruising
Overton straat-Overweg geen voorrang aan een
van rechts komende vrachtauto. De bestuur
der van eerstgenoemden wagen, B. uit IJmui-
den, trachtte op het laatste oogenblik nog een
aanrijding te voorkomen, door een scherpe
bocht naar links te maken. Dit gelukte. Maar
een gedeelte van de lading steenen viel van
den wagen, waardoor het verkeer in de Over-
tonstraat gedurende een kwartier versperd
werd. Het 'bleek dat de remmen van de zes
wielige niet goed functioneerden. Tegen B.
werd procesverbaal opgemaakt.
113 slachtoffers?
Drie opvarenden konden nog
gered worden.
TOKIO, 13 Maart (V. D.) Men vreest, dat
van de bemanning van den gisteren geken-
terden Japanschen torpedojager „Tomotsu
ru", bestaande uit 113 officieren en man
schappen, niemand meer in leven is. Toen
Japansche schepen ter assistentie op de plaats
van het ongeluk kwamen, vond men de „To
motsuru" drijvend met de kiel naar boven.
Een deel der bemanning was nog in leven in
een aantal ruimen, omdat er op klopsignalen
nog werd geantwoord. Maandagavond ver
stomden echter de klopteekens, hoewel men
lucht in de scheepsruimte had gepompt.
Het wrak is door een kruiser naar de baai
van Sasebo gesleept, waar men hoopt de doo-
den en eventueel de nog in leven zijnden te
kunnen bergen.
Nadat het wrak van de „Tomotsuru" in de
baai van Sasebo was gesleept, werd onmiddel
lijk met het bergingswerk begonnen. Daarbij
is men er in geslaagd drie leden der beman
ning nog levend te bergen. Het was onmoge
lijk verder in het schip door te dringen, zoo
dat het bergingswerk pas kan worden voort
gezet, wanneer het wrak gedokt is.
MET DE HANDBIJL TERECHT
GESTELD.
DRIE DOODVONNISSEN IN DUITSCHLAND
VOLTROKKEN.
BERLIJN, 13 Maart (V.D.) Op de bin
nenplaats van de strafgevangenis Plötzensee
zijn hedenmorgen te 7 uur de 24-jarige com
munist Richard Bahr wegens brandstichting
en de beide moordenaars van een fruitkoop-
vrouw, de 30-jarige Friedricht Mann en de 30-
jarige Alfred Schulz door den scherprechter
uit Maagdenburg terechtgesteld met de
handbijl.
DE AFFAIRE-STAVISKY.
ZONDERLING GEDRAG VAN EEN
ADVOCAAT.
PARIJS, 13 Maart. Een nieuwe sensatie
heeft zich gisteren in verband met de Stavis-
ky-affaire afgespeeld. Een jeugdig advocaat
naar spoedig bleek dezelfde, die indertijd
het ambtsgewaad van den voormaligen mi
nister van binnenlandsche zaken Frot in de
wandelgangen van het Paleis van Justitie had
verbrand en op den dag na de bloedige onlus
ten te Parijs de vlag op het Paleis van Jus
titie halfstok had geheschen drong gister
middag onaangemeld de werkkamer van
den rechter van instructie die de Stavisky-
affaire behandelt, binnen, waardoor hij het
juist bezig zijnde verhoor van de oud-minis
ters Durand en Dalimier, mevrouw Stavisky
en Romagnino, onderbrak. Hij slingerde den
rechter van instructie verschillende belee-
digingen naar het hoofd en wilde hem, naar
verluidt, zelfs aanvallen. De advocaat, die tot
de rechtsche politieke kringen behoort,
moest tenslotte met geweld uit de Kamer
verwijderd worden. Door twee collega's werd
hij naar zijn woning gebracht, doch onderweg
kreeg hij eveneens eenige aanvallen van
woede. Hij sprak een kapitein dien hij een
krant overhandigde aan met de woorden:
..Hier is het orgaan van de Maffia". Toen de
kapitein hem verzocht, hem met rust te laten,
viel de advocaat hem aan, zoodat hij door
eenige politie-agenten naar een politiebureau
werd gebracht, waar hij een inspecteur een
trap tegen de buik gaf en alle ramen van het
wachtlokaal stuk sloeg. Per ambulance-auto
kon de ongelukkige tenslotte naar een ze
nuwinrichting worden overgebracht.
(Mej. Kooy, thans 77 jaar oud, zal
Woensdag 60 jaar onafgebroken
op een Haarlemsch hofje gewoond
hébben).
Zestig jaar woont zij ten hove,
Op haar jubileumsdag,
Dat is een jubilaresse,
Die ik niet vergeten mag.
Zeevnenzeventig, haar leeftijd,
Leent meer glans nog aan 't geval,
Eerbiedwaardig, daarenboven
Dubbel het geluksgetal.
En haar medehovelingen
Zijn wel zeker één van zin,
In haar hulde en vereering
Voor haar krasse koningin.
In dien tijd zijn vele stormen
Over, langs, haar heengegaan,
Midden in 't gewoel der tijden
En er toch zoo ver vandaan.
Juffrouw Kooy, gij wordt door velen
In uw stille hoffelijkheid,
Hoewel u de rust gegund wordt,
Toch ook stellig wel benijd.
Maar ik wensch u dezen Woensdag,
Een gezellig hoofsch festijn,
Mogen u nog vele jaren
In uw hof beschoren zijn.
BRAND OP DE PIER TE
NORDENHAM.
GEBOUW VAN LLOYD IN DE ASCH GELEGD.
LONDEN, 13 Maart (V. D.) Door tot nog
toe onbekende oorzaak brak gisterenavond te
Nordenham een brand uit op de Midgard-
pier, die snel om zich heen greep. Het oude
uit hout gebouwde. Lloyd-gebpuw stond wel
dra in lichte laaie. De brandweer tastte het
vuur met vijf stralen aan, doch haar werk
zaamheden werden aanvankelijk ten zeerste
bemoeilijkt door de aanwezigheid naast het
brandende gebouw van een groot trans forma'
torhuis, dat stroom voor de geheele Midgard'
pier levert. Li de eerste plaats moest gezorgd
worden voor de bescherming van dit trans
formatorhuis, welks muren voortdurend nat
werden gehouden. Pas tegen middernacht
was het gevaar geweken, en kon men den
brand als bedwongen beschouwen. Het werk
aan de groote loopkranen, dat tijdelijk ge
staakt moest worden,- kon hervat worden.
JUBILEUM H. A. WACHA
Den 15den Maart a.s. zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat de heer H. A. Wacha inge
zetene onzer Gemeente chef-coupeur en
chef van de bontafdeeling van Maison de
Bonneterie in de Kalverstraat te Amsterdam
in dienst trad
Op 18 Maart zal deze jubilaris worden
huldigd.
INDISCHE FIRMA VOOR F 220.000
BENADEELD.
Procuratiehouder in arrest.
SEMARANG, 13 Maart (Aneta). De
fraude gepleegd op het Semarang-kantoor
der firma Jacobson van den Berg. omvat
f 220.000. In verband met deze fraude is de
procuratiehouder dezer firma, in preventieve
hechtenis gestéld.
AUTO IN DE KEULSCHE VAART
GEREDEN.
Notaris verdronken.
VREESWIJK. 13 Maart. Hedenmorgen
is notaris J. B. van Houten, wonende te Via-
nen met zijn auto bij de Biesbosch onder de
gemeente Jutfaas in de Keulsche Vaart ge
reden.
Een schipper die met zijn schip juist pas
seerde heeft de auto uit de vaart opgehaald.
De levensgeeste van den heer Van Houten
waren toen reeds geweken.
Het vergaan van den Japanschen torpedoja
ger „Tomotsuru".
pag. 1
Een „putsch"poging in Estland voorkomen?
pag. 3
De Britsche Imperial Airways zal de dienst
van en naar Britsch Indië tot vijf dagen
bekorten.
pag. 3
Nieuwe wijzigingen in het Oostenrijksche
kabinet.
pag. 3
De secretaris-generaal van de Utrechtsche
jaarbeurs heeft een optimistische rede ge
houden ter inleiding van de 30ste jaarbeurs
pag. 4
De Nationale Woningraad blijft zich tegen
wijziging van de Woningwet verzetten.
pag. 4
Giften van f 15.000 en f 22-500 voor Gerefor
meerde kerkbouw te Haarlem.
pag. 1
Raming 1933 1934 van het belastbaar inkomen
te Haarlem niet te hoog gebleken.
pag. 1
Het conflict in het maatconfectiebedrijf
duurt voort.
pag. 9
Naar het oordeel van minister van Schaik zijn
de W. A. organisaties der N. S. B. geen mi
litaire organisaties.
pag. 9
Gisteren heeft de pers den eersten Diesel-
electrischen trein mogen bezichtigen.
pag. 2
Een bankoverval te Eindhoven is door de
tegenwoordigheid van geest van een bank
bediende mislukt.
pag. 9
ARTIKELEN, ENZ.
R. P-: Een definitie,
pag. 1
Van onzen Londenschen correspondent: Het
succes van Labour bij de gemeenteraads
verkiezingen.
pag. 3
J. B. Schuil: Ballet Avond Tilly Sylon en haar
leerlingen.
pag. 9
H. G. Canncgieter: Ver. Rotterdamsch-Hof
stad Tooneel: Op de Waterloobrug.
pag. 9
Raming 1933-1934 niet te hoog
gebleken.
Kohier 1934-1935 vermoedelijk
hooger.
Wij vernemen van den hoofdinspecteur van
belastingen te Haarlem, dat er aanvankelijk
groote vrees bestond, dat de raming van de
belasting-ontvangst voor de gemeente Haar
lem voor het kohier 1933-1934 niet gehaald
zou worden. De voorloopige aanslagen waren
namelijk belangrijk lager dan die over het
jaarl932-'33, hoewel op eenigen achteruitgang
wel gerekend was bij het maken der raming.
Gelukkig is in de maanden die daarna ver-
loopen zijn. de gang van zaken meegevallen.
Daarom is thans reeds met vrij groote zeker
heid te zeggen dat het bedrag er toch nog uit
zal komen.
Het kohier 1933-1934 zal lager zijn dan
1932-1933. De hoofdinspecteur heeft evenwel
den indruk, dat het kohier 1934-1935 hooger
zal zijn dan het nu loopende kohier. Als die
verwachting verwezenlijkt wordt, zou 1933-
1934 het jaar met het laagste kohier blijken
te zijn.
GROOT AANTAL KINDEREN
LICHT VERGIFTIGD.
WAARSCHIJNLIJK DOOR BEDORVEN
VOEDSEL.
Op last van president Roosevelt wordt een vervolging wegens belastingontduiking
ingesteld tegen Andrew Mellon, vroeger Amerikaansch staatssecretaris, Th.
Lamont, compagnon van den bankier Morgan en Jimmy Walker, eens de
populaire burgemeester van New-York (v. 1. n. r.).
Waarschijnlijk ten gevolge van gebruik van
bedorven voedsel hebben zich bij een groot
aantal leerlingen van katholieke scholen te
's-Gravenhage vergiftigingsverschijnselen
voorgedaan. Gelukkig zijn de verschijnselen
niet van ernstigen aard en bepalen zij zich
tot buik- en maagkrampen. Eenige honder
den kinderen zijn wegens ziekte van school
thuis gebleven.
Vanwege den keuringsdienst voor waren en
den gemeentelijken geneeskundigen dienst, is
een onderzoek gaande.
Resten van het door de kinderen gebruikte
voedsel zijn in beslag genomen. Dit voedsel
was verstrekt door de St. Vincentiusvereeni-
ging en bestond uit roode kool met aardap
pelen, gehakt en rijstepap.
Reeds is komen vast te staan, dat de rijst
goed is geweest. Vele kinderen, die van het
zelfde voedsel hebben gebruikt zijn gezond
gebleven, terwijl merkwaardigerwijs andere,
die niets er van gegeten hebben, dezelfde
verschijnselen vertoonen.
Een geneesheer van den Geneeskundigen)
dienst heeft een bezoek gebracht aan de in
richting aan het Westeinde, waar het eten
werd gereed gemaakt en kreeg van deze in
stelling een zeer betrouwbaren indruk.
Op zijn verzoek werden eenige zieke kin
deren in het ziekenhuis opgenomen ter wille
van het onderzoek.