I Hei Be&cuyeiilisie BERICHT Mannenvernietiging. 51e Jaargang No. 15568 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 26 Maart 1934 HAARLEM S DAGBLAD Direct».* P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0-25, j>er maand 1.10, per 3 maanden 1325, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per we ek /0.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post '0.7254. Bureaux: Groote Houtstraat 93 a Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNi_5 regels 1.75, elke regel meer 035. Reclames 0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels f 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f I 50.-. Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Gelll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f 30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN HAARLEM, 26 Maart. Onze Leening aan Frankrijk. Enkele dagen geleden werd Nederland ver rast met het bericht dat een Nederlandsch bankierssyndicaat besloten had een credieo van maximaal honderd millïoen gulden te verstrekken aan den Franschen Staat. Het is een crediet op korten termijn, n.l. voor één jaar. De remises voor dit crediet zijn reeds voor het overgroote deel verzekerd uit eigen goud- en wisselvoorraden der participanten, die zijn: Mendelssohn en Co.. de Nederland- sche Handel Maatschappij, de Banque de Paris et des Pays-Bas, de Twentsche Bank. de Incasso Bank, Lippmann Rosenthal en Co., de Nea.-Ind. Handelsbank. Pierson en Co., de Rotterdamsche Bank, R. Mees en Zoonen en Heldring en Pierson. Het crediet Is verleend nadat de Nederlandsche Bank verklaard had, er geen bezwaar tegen te hebben. Later verscheen een toelichting, waarin verklaard werd dat dit crediet „slechts" voor dertig millioen de Nederlandsche geldmarkt betrof, en dat de overige zeventig millioen Zwitsersche en Fransche relaties van het be wuste syndicaat betroffen. De wegen van den internationalen geld handel zijn uitermate geheimzinnig, en het is geen wonder als duizenden Nederlanders zich bij het lezen van dit bericht de oogen uitgewreven hebben, het opnieuw gelezen, en er nog niets van gesnapt. Wel zullen zij eruit afgeleid hebben, wat dan ook waar is, dat het internationalisme in de wereld der financiën wel zeer sterk gegroeid moet zijn, en dat dit één dier internationalismen is, waar mee de democratie niets heeft te maken. Want een dergelijk besluit wordt maar genomen, en kortweg aan den volke medegedeeld, zon der dat de Staten-Generaal er ook maar het minste mee uitstaande hebben gehad. De Regeering wel? Dat blijkt ook nergens uit. De Nederlandsche Bank heeft gezegd dat zij er geen bezwaar tegen had, maar de Neder landsche Bank is geen Staatsbank. Dat be wijst dus niet dat er een regeeringsoverleg aan is voorafgegaan. En van cenig handels voordeel, ons van Fransche zijde in ruil voor deze royale credietverleening verstrekt, is ook niets gebleken. De Fransche pers zegt, dat daar geen sprake van is. Waarom dan eigenlijk? Het is natuurlijk een aangename en weldadige gedachte, dat wij in staat zijn een groote mogendheid uit haar financiëele moeilijkheden te helpen met een sommetje van honderd millioen gulden, waarvan dertig millioen uit onze eigen geld voorraden komt. Het Fransche geldbeleggen- de publiek is voor tweehonderd millioen francs door den heer Stavisky opgelicht en de heele wereld weergalmt al maanden lang van het schandaal. Het heeft het crediet van den Franschen Senaat bij zijn eigen volk ook niet bevorderd, hij kan dat milliard dat- ie noodig heeft niet van de Fransche banken los krijgen, en nu leent-ie het maar in Ne derland Levendig kan ik mij voorstellen dat de Fransche pers hiermee ingenomen is en zegt: „ons crediet in het buitenland is ongeschokt door de recente gebeurtenissen".Hm. Blijk baar wel bij de Nederlandsche bankiers. Maar bij het Nederlandsche volk, dat op geen enkele wijze, noch direct noch indirect, in zulk een transactie gekend wordt, dat er zelf allesbehalve goed aan toe is, dat enorme belastingbedragen aan zijn eigen Staat moet betalen en ongetwijfeld binnen niet te lan gen tijd weer eens opgeroepen zal worden om op zijn leeningen in te schrijven? Is dit zaakje wel verantwoord? En hoe? Misschien zou een dergelijke credietverlee ning aan Duitschland niet tot stand komen. In elk geval zou die er ook riskant uit zien. Maar waarom moeten we eigenlijk zoo'n uit bundig vertrouwen in den huidigen toestand in Frankrijk toonen? Het moet een tekort van vijf milliard francs op zijn begrooting voor 1934 trachten weg te werken. Daar wordt aan gewerkt, maar de zaak ziet er niet rooskleurig uit aangezien de loonen en sala rissen in Frankrijk al zeer sterk verlaagd zijn en men er blijkbaar niet aan denkt te bezui nigen op de twaalf milliard francs of daar omtrent, die men in één jaar aan leger, vloot en luchtvloot uitgeeft. Het laatste bericht luidt: vijf- a zeshonderd millioen francs be zuiniging op „sociale lasten". De bewapeningswedstrijd wordt, mede door Frankrijk, met volle kracht voortgezet. Deze belangwekkende race, gevolg van de treurige impotentie der corifereerende „staatslieden" is een voortdurend gevaar voor een klein land als het onze. Moeten wij daar geld voor leenen, terwijl de uitkomst ervan, als er niet door een of andere hemelsche zegening een eind aan komt, de vernietiging van Europa en in de eerste plaats van de kleine naties zal zijn? Zou het niet logischer zijn als de kleine landen onderling besloten, geen finan- ciëelen steun meer aan de-tot-de-tanden- bewapende reuzen te verleenen tenzij zij van hun bewapeningsrazernij afzien? Heel logisch niet waar? Maar de regeeringen der kleine staten hebben over deze dingen niet te be slissen, omdat zij geen controle hebben over het bankwezen dat internationaal is. Er zou wel meer op dit chapiter te zeggen zijn. Voor het oogenblik zou ik alleen, en met verwondering, de vraag willen stellen: „Zouden wij niet eens behoorlijk over deze zaak ingelicht kunnen worden? Is er geen enkel Kamerlid, dat het de moeite waard vindt er de regeering over te interpelleeren, of er althans schriftelijke vragen over in te dienen? Dat zou toch wel heel vreemd zijn. Het is natuurlijk best mogelijk dat de Fransche regeering den toestand in eigen land meester zal worden, zoodat er binnen kort ook geen berichten meer zullen verschij nen zooals dit: PARIJS, 23 Maart. Hedennacht om 1 uur werd de „Petit Parisien" opgebeld door een onbekende, die mededeelde, dat de minister van Landbouw, Queuille. vermoord was. He: blad belde onmiddel lijk het huis van den minister op. Deze kwam zelf aan de telefoon, toonde zich volstrekt niet verrast óver deze infor matie en zeide, zelf door een onbekende te zijn opgebeld, die, zonder veel omhaal, verklaarde, dat hij, Queuille, binnen 43 uur zou worden neergelegd, omdat hij als verantwoordelijk wordt beschouwd voor den zelfmoord van den vroegeren hoofd ambtenaar aan zijn departement,, Blan- chard. (Tel.) Het is slechts een van de vele staaltjes de zer dagen. Gezamenlijk vormen zij voor ons geen credietwaardigheid. De enorme bewape ningen der „reuzen" maken ze zeker voor het Nederlandsche volk. dat erdoor in doodsge vaar dreigt te komen, niet credietwaardig. R. P. KOLONEL ARTHUR LYNCH OVERLEDEN. LONDEN, 25 Maart (V. D.) Kolonel Arthur Lynch is op den leeftijd van 73 jaar overleden Lynch heeft wel een voor een Engelschman zeer merkwaardige carrière achter den rug. Hij heeft n.l. tijdens den Boerenoorlog aan den kant der boeren tegen Engeland ge streden als kolonel van de Iersche Brigade- Hij werd als verrader ter dood veroordeeld, welk vonnis later werd gewijzigd. Ten slotte werd hij op vrije voeten gesteld en gekozen tot nationalistische parlementslid voor Westclare. In den grooten oorlog vocht hij als kolonel in het Britsche leger. Zij, die zich met ingang van 1 April per kwartaal abonneeren. ontvangen de in Maart nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. AUTO TEGEN EEN BOOM GEVLOGEN. Eén doode, vier gewonden. GEVOLGEN VAN „SNIJDEN Zondagmiddag reed de heer Krabbenbos uit Hengelo in zijn auto op den straatweg DeldenHengelo. Hem kwam een andere auto achterop rijden, die bij het passeeren „sneed" en den wagen van den heer K. raakte. Deze vloog tegen een boom en werd geheel vernield. Eén der inzittenden, een 35- jarig étaleur, overleed spoedig na het onge val. De vier andere inzittenden werden allen gewond, van wie twee ernstig. De aanrijdende auto is doorgereden. De politie heeft den wagen reeds opgespoord, den bestuurder echter nog niet. Eenige inzitten den van dezen wagen hebben verklaard niets van een aanrijding te hebben bemerkt. WELDADIGHEIDSCONCERT. TEN BATE VAN DE CENTR. VACANTIE- KOLONIES. Het Orkest van Joh. Steen man zal heden avond in de Gem. Concertzaal weer ten bate van de Centr. Vakantiekolonies afd. Haarlem een concert geven. Helaas zonder hem als dirigent, evewel zullen te zijner huldiging de geestdrift en toewij ding waarmede van avond wordt gewerkt, ze ker groot zijn. Door in grooten getale te ver schijnen. helpt men mede een blijden lach te tooveren op de bleeke gezichten van hen, die het bericht ontvangen dezen zomer een zon nige vacantïé te kunnen doorbrengen, om de bleekneusjes eert hoeveelheid gezondheid te doen verkrijgen. Geteekend portret van wijlen de Koningin - Moeder te Zooals wij reeds in ons nummer van Zaterdag aankondigden, stellen wij voor onze lezers een reproductie verkrijgbaar van een door M. Tonkes geteekend crayon portret van wijlen H. M. de Koningin- Moeder. Wij geven hierboven een verkleinde afbeelding ervan. De reproductie zelf (grootte plaat 50 bij 39 c.M., grootte beeld 40 bij 27 c.M.) is thans in onze Tijdingzaal, Groote Houtstraat 93, te bezichtigen en daar tevens verkrijgbaar voor 20 cent per stuk, gedurende de kantooruren (8 v.m.6 n.m.). De plaat is eveneens verkrijgbaar aan onze bijkantoren IJmuiden, Kennemerlaan 42 en Beverwijk, Breestraat 29. (Een Engelsch professor, president van de Kon. Microscopische Verg. heeft voorspeld, dat de tijd zal ko men, dat de vrouwen de mannen niet slechts overvleugeld, maar vol komen uitgeroeid hebben) Hoe komt het toch, dat wijze professoren Meest Am'rikaansch, en soms uit Engeland, Van tijd tot tijd ons aller rust verstoren Met staaltjes van hun vooruitziend verstand? Zij voelen een behoefte aan voorspellen, En beelden uit, hoe in een ver verschiet Men zich den mensch of d'aarde voor moet stellen, Erg vroolijk is het beeld gewoonlijk niet. Ziehier weer een, die maar liefst alle mannen Verdwijnen laat, zij het nog niet zoo gauw, Gevolg van nu nog onbewuste plannen Tot mannenovervleugeling der vrouw. De man is zeer zijn roem aan 't overleven, De vrouw is 't sterk en opkomend geslacht, En als geen man meer over is gebleven. Dan heeft de vrouw haar grootsche taak volbracht. Dan hoeft ze zich niet meer aan hem te storen. Dan heeft ze nooit meer stof tot ergernis, Dan is haar pas het waar geluk beschoren, In een bestaan dat zonder zorgen is. Zooals 'k al zei, 't zijn verre toekomstplannen, Er is een troost nog voor de vrouw van thans, Er zijn voorioopig nog voldoende mannen, Al worden zij misschien steeds minder mans. P. GASUS EEN PLEZIERBOOT GEKAPSEISD. NOODLOTTIGE REDDINGSPOGING VAN TWEE ONDERWIJZERS. TOKIO. 25 Maart (V.D.) Twee onder wijzers zijn verdronken, toen zij probeerden hun leerlingen, die bij het omslaan van een pleziervaartuig te water raakten, te redden. Het schip, aan boord waarvan zich 40 scho lieren bevonden, maakte een tocht op het Sjinryoe-Meer in de Hiroshima-provincie. Dertig kinderen zijn gered, twee lijken ge borgen, terwijl acht opvarende vermist wor den. ENGELSCH-ITALIAANSCHE SPANNING IN AFRIKA? INCIDENT AAN DE LYBISCH SOEDANEESCHE GRENS. LONDEN, 24 Maart (Reuter) De Londen- sche correspondent van de Echo de Paris maakt melding van een Britsch-Italiaansch incident, blijkbaar veroorzaakt door het over schrijden van de Lybische Zuidgrens door Italianen. Italiaansche troepen moeten een oase 21 K.M. bezuiden de Lybisch-Soedaneesche grens hebben bezet, welke als een belangrijk punt geldt voor een eventueel oprukken naar het Tsaadmeer. Tusschen beide landen zijn thans onderhandelingen geopend. Italië is bereid af te zien van elk oprukken naar het zuiden, indien het een vergoeding krijgt, bijv. een gebied van Noord-Kenya. JAPANSCH MEISJE UITVERKORENE VAN EEN ETHIOPISCHE PRINS. Mej. Masako Koeroda. de uitverkoren bruid van prins Lidj Araye Ababe. neef van den keizer van Ethiopië, is vastbesloten, dat niets haar huwelijk in den weg zal staan. Ik ga naar Ethiopië, zoo verklaarde zij volgens Reuter, ook al keurt het Japansche hof ons huwelijk niet goed. Mej. Koeroda, dochter van burggraaf Hiro- shi Koeroda, is uit honderden foto's, die naar den prins waren gestuurd, als zijn bruid uit verkoren. ij Zij heeft thans haar toekomstigen echtge noot nog niet gezien. Haar moeder zegt dat de Koninklijke fami lie van Ethiopië zich over het huwelijk nog niet heeft uitgelaten. HET CONFLICT IN DE AMERI- KAANSCHE AUTO-INDUSTRIE. OPLOSSING BEREIKT. WASHINGTON. 25 Maart. (V.D.) Te elf der ure. toen de staking in het geheele auto bedrijf der Vereenigde Staten reeds onver mijdelijk leek. kondigde generaal Johnson hedenavond aan, dat een feitelijke overeen stemming tusschen beide partijen was bereikt. VOORTGEZETTE ACTIE DER RIJKSBANIER De politie te Bremen heeft volgens het D. N. B. 48 personen gearresteerd, die de ver boden organisatie „Rechsbanner Schwarz- Rot-Gold" wilden voort zetten. Men is er in geslaagd heel veel bezwarend materiaal in beslag te nemen, o.a. geschriften uit het bui tenland, uniformen, wapens enz. De teraardebestelling der Koningin-Moeder pag. f Een koopman is Zaterdagavond in de Xobel- straat overvallen: de komst van een knecht dreef de aanranders op de vlucht. pag 5 Mededeelïngen van minister von Schwerin Krosigh over Duitschland's financieele plannen. pag. I Te Londen zijn juweelen van Stavisky ge vonden. pag. S Negen Japansche stoomschepen worden se dert de ramp te Hakodate vermist. pag. S Bij de behandeling der Nijenrode-zaak is nogmaals de brandstichting in het entrepot ter sprake gekomen. pag. 4 Geen bezoldigde bestuurders meer bij ver- eeniging voor Kinderuitzending aangeslo ten bij den A. R. K. pag. 4 L'ngelsche industrieelen onderhandelen over de Indische katoenmarkt. pag. 4 Spoorwegongeval bij Esschen- pag. 9 Het plan-Schrama en de gedwongen teelt regeling. pag. 5 De verkeersregeling in den Haag en Delft op morgen. pag. 11 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De leening aan Frankrijk. pag 1 Financieele kroniek: Politieke factoren be- heerschen de beurzen. pag. 9 H. L. Warnier: Leerlingenuitvoering Mevr. Ruth Tobi en Eis Keezer. pag 8 J. B. Schuil: Feestavond H- A. S. V. G- J. Kalt: Uitvoering door leerlingen van E. A. Cats. pag. 8 EEN BROCHURE VAN DEN HEER ZWERTBROEK. Morgen zal een brochure van den heer Zwertbroek verschijnen, gericht tegen de hoofdbestuurders van de V. A. R, A. en de leiding der S. D. A. P. De heer Zwertbroek meent zich, naar het Volk meldt, op deze wijze te moeten verdedigen, omdat de re dactie van de Arbeiderspers een verklaring van hem, naar aanleiding van het door het VvA R.A.-bestuur gegeven communiqué over de laatste vergadering van den vereenigings- raad niet wilde plaatsen. (Het blad teekent hierbij aan: Wij hebben deze verklaring in derdaad geweigerd, niet slechts in het belang van de V- A. R. A„ maar evenzeer omdat het zooals wij Zwertbroek schreven in zijn eigen belang ongewenscht zou zijn, de rede nen die tot zijn ontslag hebben geleid, pu bliek te maken.) Het Volk heeft een telefonisch gesprek ge had met den heer Zwertbroek. waarin deze o.m. verklaarde, dat hij van plan is. om. zoo mogelijk namens een comité van ontevreden V. A. R. A.-leden in zooveel mogelijk plaatsen in het land een verdedigingsrede in openbare vergaderingen uit te spreken. Dit alles zal de heer Zwertbroek doen, ten zij hij nog „tijdig" van het hoofdbestuur van de V. A. R. A. het bericht krijgt, dat men be reid is om nader met hem te overleggen over een „nieuwe functie" bij de V A.R.A. Volgens het Volk is het bestuur van de V. A. R. A. niet bereid deze stap te doen. VERPACHTING ZWEMINRICHTINGEN. Maandagmorgen heeft ten raadhuize de openbare inschrijving voor verpachting van de drie gemeentelijke Bad- en Zweminrich tingen aan de Houtvaart en de Delft plaats gehad. Ingekomen waren 6 biljetten. Ingeschreven was: door de N.V. Zwem baden Exploitatie in Amsterdam voor f 1200 pus 10 pCt. nettowinst; of f 750 plus 20 pCt., of f 300 plus 30 pCt. of f 1 plus 40 pCt. netto winst. Door A. Wapstra voor f 5000. door A. Drenth en K. B. Meyerhof voor f 2500, door A. Loos voor f 1200, door H. Honsbeek en N. J. Zwart (te Haarlem) voor f 2200, door H. Pezie uit Zaandam, voor f 4250. DE STRATOSFEERVLIEGER COSIJNS VOOR HET GERECHT. Het vorig j«ar ontplofte in het laborato rium van de Brusselsche Universiteit de stra- tosfeergondel van ir. Cosijns, toen er proeven i.z. het weerstandsvermogen werden geno men. Een arbeider werd gedood en een an dere zwaar gewond. De fabrikant en ir. Co sijns werden Zaterdag door de Brusselsche rechtbank verantwoordelijk gesteld en beiden werden tot 350 fran/js geldboete veroor deeld echter met drie jaar uitstel. Voor beiden werden echter verzachtende omstandigheden in aanonerkin genomen. Voor ir. Cosijns luidde de motiveering hiervan aldus: „om dat hij met levensgevarc zich voorbereidde voor een stratosfeertocht in het belang van de wetenschap." (Tel.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1