Tropenbuit. Het ddoMftijkste 51e Jaargang No. 15577 Verschijnt dagelijlcs, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 6 April 1934 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMLN I KN per week 0-25, p-er maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per weck ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post '0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNj5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 150... Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100... Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000... Overlijden f 600... Verlies van Hand, Voet of Oog f400... Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30... DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 6 April. Doorzetten. Iemand schrijft mij een brief, waarin hij op beminnelijken toon vraagt waarom wij ons eigenlijk nog druk maken over „die ont wapening". Zouden wij maar niet liever uit scheiden met ons te interesseeren voor een zoo hopelooze zaak? Gevolgd door „er is al tijd oorlog geweest", „het ligt aan de men- schen", „ze zouden overgebakken moeten worden" en meer van die frissche en oor spronkelijke gedachten. Het antwoord is: wij zullen er zeker en vast niet mee uitscheiden. Het is natuurlijk pret tiger en gemakkelijker als men den wind mee heeft, zooals een paar jaar geleden. Maar tegenwind heeft toch ook zijn bijzondere aan trekkelijkheden. Men moet er zijn kracht ten volle tegen inzetten. Het bloed stroomt snel. Men concentreert zijn wil en voelt dat het leven goed is, hetgeen op zichzelf als het meest afdoende argument tegen den oorlog blijft gelden. Ook vormen de anderen, die eveneens tegen den wind ingaan, geen kudde. Het is allesbehalve verheffend, tot een kudde te behooren. Het stompt erg af; men wordt er niet beter, maar minder van. En de an deren, die evenals wij tegen dezen wind op tornen. zijn wel heel veel talrijker dan vroe ger. Die briefschrijver zegt mij: „De jeugd voelt er niet voor". Onzin. Er is zeker een deel der tegenwoordige jeugd, dat heldhaf tigheid en romantiek zelfs in de treurige slachtingsmethodes van den modernen oor log meent te zien. Er is daarentegen een an der deel dat zijn hersens en zijn menschelijk gevoel, sneller ontwikkelt en beter gebruikt, en snapt dat zijn toekomst-taak opbouw en geen afbraak is. Aan het eerstgenoemde deel behoeft men trouwens ook nog heelemaal niet te wanhopen. De opinie van een acht tienjarige is voor vele wijzigingen vatbaar, hetgeen maar goed is ook, want niemand on zer heeft op dien leeftijd een gerijpt inzicht in 's levens zaken gehad, en de tegenwoordige jongens zijn niet anders dan wij waren. Het meeste hebben ze nog te leeren. Gisteren sprak ik ook nog iemand, die mij met een ietwat medelijdend glimlachje herin nerde aan het petitionnement van de Neder- landsche Dagbladpers, anno 1931. „Dat heeft toch niet veel uitgewerkt", meende hij, die blijkbaar in de vroolijke veronderstelling ge leefd had. dat de allereerste samenwerking- voor-één doel van de geheele Dagbladpers van één klein land meteen de wereldontwapening zou brengen. Nu, ik heb het hem pogen uit te leggen. Veel gaf het niet. De Mode is tegen ons. Een heel amusant verschijnsel, de Mode, maar een tikje oppervlakkig en onbenullig, nietwaar? En erg vatbaar voor verandering, net als de wind. die nu tegen is maar straks ineens weer mee zal zijn, en dan weer draaien. Van Mode en van weerhanen moeten wij het niet hebben, maar juist van diegenen die sterk genoeg zijn, hun eigen diepgewortelde, gezonde en ook zakelijk-juiste overtuiging te blijven volgen. Zij zijn, sinds 1918, niet alleen in aantal maar ook in wilskracht en enthou siasme gegroeid. Zij vormen, in de geheele wereld, een macht wier invloed steeds toe nemend blijft. De Engelschman zou er de uitdrukking „they have come to stay" op toepassen. Zoo is het: wij zijn gekomen om te blijven. Van persoonlijk succes, van hoera- vergaderingen, van holle rhetoriek moeten wij het niet hebben. Maar ons arsenaal van strijdmiddelen, van éérlijke, loyale overtui gingsmiddelen is geweldig groot. Nieuwe worden telkens weer ontworpen, en in toepassing gebracht. Er wordt in alle landen een ontzaglijke i hoeveelheid arbeid voor de bestrijding van het oorlogsgevaar verricht door menschen die er met toewijding hun vrijen tijd en werkkracht aan opofferen, zonder er een cent mee te verdienen, zonder kans er lucratieve baantjes of lintjes mee te veroveren. Tegen wind en stroom in, en vaak onder afkeurend geblaat van een kudde die het nog niet tot eigen oordeel en na denken heeft kunnen brengen- Opgeven? Ermee uitscheiden? Integendeel! Harder aanpakken dan ooit! R. P. Ongecorrigeerd ONDERZEEëR MET DEFF<"T ROER. Op een steiser eeloonen. ONGERIEF VOOR AUTO'S NAAR TEXEL. Donderdagmiddag is de onderzeeër K XVII, toen deze van een tocht op de reede in de ha ven te Den Helder terugkeerde in volle vaart op den steiger der Texelsche stoomboot ge- loopen. De steiger werd vrijwel geheel ver nield en omhoog gedrukt. Een vrachtauto, die op den steiger stond, werd eveneens omhoog gedrukt, doch kon nog in veiligheid worden gebracht. De onderzee boot kon niet op eigen kracht wegvaren. De sleepboot Drenthe van het bureau Wijsmuller, welke ter hulp werd geroepen, slaagde er in, de onderzeeboot vlot te krijgen. De boot van Texel zal voorloopig niet bij den steiger kun nen aanleggen. Dit veroorzaakt veel ongerief voor de auto's die voor Texel bestemd zijn. De oorzaak van het ongeval moet te wijten zijn g.an een defect roer van de onderzeeboot. (Negen inwoners van het Duitsche dorp Neuglietzen hebben elk een kwart mülioen mark geërfd uit de nalatenschap van een dorpsge noot, die in Nederlandsch-Indië een fortuin heeft vergaard). Ditmaal is 't een oom uit Java En niet uit Amerika, Maar hij laat zijn Duitsche neven Toch een slordig duitje na. In Neuglietzen brengt de lente Wel een welkom nieuw geluid, Van den zilvren klank van guldens, Van een vetten tropenbuit. Tropisch daalt de gouden regen Op het Duitsche dorpje neer, En toch had men in Neuglietzen Nooit zulk prachtig lenteweer. Java, paradijs op aarde. Zegt de gids voor den tourist, Nou, dat wordt door dezen regen In het dorpje niet betwist. 't Is een mooie propaganda Voor onz' onvolprezen Oost Ook al mag die zoo wat duur zijn, Dit tenminste is een troost. DE TWENTSCHE BANK N.V. DIVIDEND VAN 3 PCT. OVER 1933. Naar V. D. verneemt, zal aan de op 5 Mei a.s. te Enschedé te houden algemeene ver gadering van aandeelhouders van De Twent- sche Bank N.V. worden voorgesteld over het jaar 1933 een dividend van 3 pet. uit te kee- ren. FORD TEGEN VERHOOGING DER AUTO-PRIJZEN. EEN DRINGEND BEROEP OP ROOSEVELT. Een krachtig verzet tegen het streven om de prijzen te verhoogen, aldus verneemt de Tel uit Detroit, was wederom het „Leitmotiv" van de mededeelingen, welke Henry Ford Donder dag aan United Press verstrekte. Ford verklaarde, dat de huidige stijgende tendenz van de kleinhandelsprijzen een wel bewuste poging is om een herstel in het zaken leven te vertragen, omdat er „bepaalde dingen zijn, die in dit land niet kunnen worden tot stand gebracht, tenzij de verwarring en de de pressie aanhouden". Hiermede wil Ford niet zeggen, dat de fabri kant, die zijn prijzen verhoogt, een dergelijk doel nastreeft, maar wel, dat dit het geval is met het systeem, dat den fabrikant leert, dat hoogere prijzen zijn eenige redding zijn. Indien er thans een herstel in zaken in treedt, zal er aan te veel mooie plannen de bodem worden ingeslagen", verklaarde de automobielmagnaat, die een dringend beroep deed op Roosevelt om prijsverhoogingen tegen te gaan, welke volgens Ford's meening gepro pageerd worden door „financieele belangen" met het doel concurrenten te doen verdwijnen. GOEDKOOPE ARBEIDERSWONINGEN PLANNEN VOOR AMSTERDAM. Naar Het Volk meldt, is overleg aanstaande tusschen de regeering en de gemeente Am sterdam over de mogelijkheid van den bouw van arbeiderswoningen door particulieren, tegen een huurprijs van f 5 per week. Grondslag van dit overleg zal een ten de- partemente opgesteld schema vormen. Daarin geeft de regeering te kennen, dat zij bereid is een nieuwe regeling voor de ver strekking van tweede hypotheken in te voe ren, echter slechts wanneer de mogelijkheid bestaat, dat zij daaraan bepaalde voor waarden ten aanzien van de huren zal kunnen verbinden. De regeering stelt verder voor. de rente van loopende voorschotten, zoowel van het rijk als van de gemeente, terug te brengen tot 4 1/4 Voorts dringt zij aan op verlaging van de waterleidingtarieven, de brand-assu- rantiebelasting en de straatbelasting, zoo veel als mogelijk is. BEZOEKTonze ruims STAND No. 9, neemt eengemakkelijkestoe! en laat U door ons ter zake kundig personeel rustig inlichten omtrent prijzen en kwaliteiten. N.V. HOENDERDOS BRANDSTOFFEN HANDEL Kantoor en Magazijnen Kinderhuissingel 2, Tel. 11979 (2 lijnen) (Adv. Ingez. Med.) DE MOORD OP RAADSHEER PRINCE DE LUSSATS EN CARBONE HOUDEN HUN ONSCHULD VOL. De Lussats en Carbone, die onder verden king staan den moord op Prince gepleegd te hebben, zijn gisteren volgens Reuter langdurig te Dijon verhoord. Zij blijven hun onschuld volhouden en gaven nauwkeurige inlichtingen over de wijze waarop zij hun tijd besteed hebben. DE TOCHT VAN DE TSJELJOESKIN VERFILMD. OPERATEUR HOOPT OOK DE REDDING VAST TE LEGGEN. Het is aan twee Russische filmoperateurs, Trojanofski en Schafron gelukt den avontuurlijken tocht van den ijs- breker „Tsjeljoesjkin"zijn tragi- schen ondergang en den tocht der bemanning ever de ijssehotsen op de film vast te leggen. Van het oogenblik af, dat de „Tsjeljoeskin" uitvoer, werden alle bezienswaardigheden en interessante waarnemingen op de film ver eeuwigd, aldus een United Press-bericht aan de Tel. Toen het duidelijk werd dat het schip den winter in het Poolgebied moest door brengen, ging Trojanof.yki van boord en be reikte met hondensleden de Siberische kust. Na een gevaarlijke reis van vele weken bracht hij de film ongeschonden naar Moskou. Schafron bleef evenwel op den „Tjelsjoesj- kin"; het gelukte hem den ondergang van schip en de redding der bemanning op het. gevoelige celluloid vast te leggen, en hoogst interessante opnamen te maken van geva ren, waaraan de opvarenden van den ver ongelukten ijsbreker op de ijsschots waren blootgesteld. Thans heeft hij nog een kleinen voorraad film over, welken hij angstvallig be waart om zijn filmepos met de aankomst van de reddingsexpeditie en de berging van zijn tochtgenooten te kunnen besluiten. COMPROMIS IN HET LOODGIETERS-CONFLICT? VOORSTEL OM DE UURLOONEN met 2 CENT TE VERLAGEN. Donderdag had op het departement van Sociale Zaken een conferentie plaats van den rijksbemiddelaar mr. De Vries met de werk nemers en werkgevers in het loodgieters- bedrijf. Na breedvoerige onderhandelingen heeft de rijksbemiddelaar het voorstel ge daan. dat de loonen verminderd zullen wor den met de helft van het verschil tusschen de thans geldende loonen en die van het collectief contract voor de bouwvakken. Dit komt over het algemeen neer op een loons verlaging van 2 cent per uur. In enkele ge meenten zal het 3 a 4 ct. bedragen. Verder heeft de rijksbemiddelaar voorge steld, dat de overige eischen, door beide pa troonsbonden oorspronkelijk gesteld, wor den teruggenomen en dat het thans geldende loon voor het laatst zal worden uitbetaald op Zaterdag 14 April. De organisatiebestuurders hebben op zich genomen om deze voorstellen in hun organi saties te verdedigen. DE BESPREKINGEN MET ENGELAND WAARSCHIJNLIJK NOG IN DEZE MAAND. De onderhandelingen tusschen de Neder- landsche en Engelsche regeering inzake de regeling van de handelsbetrekkingen tusschen beide landen zullen waarschijnlijk tegen het einde dezer maand te Londen een aanvang nemen ONDERWIJS IN FASCISTISCHEN GEEST? ONDERZOEK BETREFFENDE DUITSCHE SCHOLEN. GEEN OVERHEIDSGELD VOOR AFWIJKEND ONDERWIJS. De eerste foto van de ramp van de „Tomotsuru", de Japansche torpedoboot, die met honderd man aan boord in den storm verging. Het gekenterde schip wordt naar den wal gesleept. In het jaarverslag 1933 van de Deutsche Schulverein te Amsterdam wordt gezegd, dat er met alle kracht naar wordt gestreefd om „die Schule mit der Heimat gleichen Schriftt halten zu lassen und die Kinder lm Sinne des neuen Deutschlands zu erziehen". In verband daarmee had de heer Polak aan den minister van Onderwijs, K. en W. gevraagd of Z. E. nie: van oordeel is. dat zulks beteekent. opvoeding der kinderen in fascistischen geest en of het dan oirbaar is, dat. staats- en gemeentegeld beschikbaar wordt gesteld voor onderwijs in fascistischen geest. Minister Marchant deelt in zijn antwoord mede dat hem uit een bericht in de pers be kend is geworden, dat in het jaarverslag 1933 van de Deutsche Schulverein te Amsterdam de bedoelde passage moet voorkomen. Z. E, ver moedt dat onder de woorden: „die Kinder im Sinne des neuen Deutschlands zu erziehen" iets anders is te verstaan dan de Nederlandche wet verstaat onder het doel van het onderwijs in Nederland. De minister acht het niet toelaatbaar, dat Overheidsgelden worden besteed voor onder wijs dat niet ten volle beantwoordt aan letter en geest van de Nederlandsche wetgeving. De vraag, in hoeverre dit hier het geval is, is in onderzoek. Reeds eenigen tijd geleden heeft hij aan het Rijksschooltoezicht opdracht gegeven hem ten aanzien van de hier te lande gevestigde z.g Duitsche scholen verschillende gegevens te verstrekken ten einde te kunnen vaststellen of het onderwijs, aan deze scholen gegeven, beantwoordt aan letter en geest van de Neder landsche wetgeving. Aan de hand van de te ontvangen ambtsrapporten zal de ondergetee- kende overwegen, of de bestaande toestand kan blijven bestendigd. ROTTERDAM VERHOOGT DE OPCENTEN OP DE PERSOXEELE BELASTING. De Rotterdamsche gemeenteraad heeft zich Donderdag veroen igd met het voorstel van B. en W. tot verhooging van de opcenten op de personeele belasting, waardoor de be- grootingspositie uiteindelijk met f 378.000 zal worden verbeterd. Van verschillende zijden lokte het voorstel scherpe critiek uit. Doch bij stemming bleken 25 leden voor aanneming te zijn en 17 tegen. KONING GUSTAAF VERZOENT ZICH MET PRINS SIGVARD. EEN ONTMOETING TE CANNES. PARIJS, 6 April (V.D.) Gisteren is Sig- vard Bemadotte van Zweden met zijn bruid, de vroegere Duitsche filmactrice Erika Pat- zek, op zijn huwelijksreis te Cannes aange komen. waar hij onmiddellijk ontvangen werd door zijn grootvader, Koning Gustaaf van Zweden, die al zijn afspraken afzegde om met zijn kleinzoon en diens vrouw te kunnen lunchen. BLOEMENVENTER GEARRESTEERD. WILDE EEN AGENT VOOR EEN AUTO WERPEN. Donderdagmiddag wilde een politieagent op den hoek van de Groote Houtstraat en de Anegang (waar niet met bloemen gevent mag worden) een 24-jarigen bloemenkoopman naar het politiebureau aan den Smedestraat bren gen. De man verzette zich met geweld en pro beerde den agent voor een auto te werpen. Tenslotte wist hij zich los te rukken en in een huis in de Gortestraat te vluchten. Hier werd hij later met behulp van een anderen politie agent gearresteerd. Toen ging hij rustig mee. HET AFSCHEID VAN DEN HEER K. BRANTS. EEN HULDIGINGSCOMITé GEVORMD. Op den len Mei zal de heer K. Brants te Haarlem Hoofd-inspecteur voor het Lager Onderwijs in de 2e Hoofdinspectie zijn ambt neerleggen wegens het bereiken van den pen sioengerechtigden leeftijd. Op initiatief van de Vereeniging van Hoof den van Scholen in Nederland is een Comité gevormd, dat het plan heeft den heer Brants bij zijn afscheid te huldigen. Het moderamen van genoemd Comité wordt gevormd door de heeren A. J. van Goethem, Amsterdam, voorzitter; A. B. Roosjen. Am sterdam, secretaris; H. E. C. Swüste, Utrecht penningmeester. De Paus richt zich opnieuw tot de Duitsche katholieken. pag. 3 Weer wijzigingen in de Oostenrijksche re geering? pag. 3 Nederland en de Scandinavische landen heb ben aan Engeland voorgesteld een scheep vaartconferentie te Londen te beleggen. pag. 3 Een beroep van de Fransche regeering op de ambtenaren. pag. 3 Een Engelsche avïatrice is in een zweefvlieg tuig het Kanaal overgestoken. pag. 3 Onze bloembollenexport naar Zweden. pag. 3 Oordeel van de Morning Post over het S. D. A. P. besluit betreffende ontwapening. pag. 4 Te Rotterdam is een „smokkelschip" onder zocht. pag. 4 De toestand van Minister Verschuur is nog onveranderd. pag. 4 De beurs van de Dameskroniek is hedenmid dag geopend. pag- 2 Laatste berichten. pag. 7 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Doorzetten. pag 1 Van onzen Weensclien correspondent: Oos tenrijk geen „republiek", maar een „bonds staat". pag. 3 K. de Jong: Concert Noorder kerkkoor. pag. 2 J. B. Schuil: Der blaue Vogel. pag. 2 Jhr. dr. J. C. Mollerus: De regeeringsplan- nen voor werkverruiming. pag. 4 Sport in 't kort. pag 8 Voor de Jeugd. pag. 9 en 10 UITBARSTING VAN DE MERAPI. EEN ERUPTIE VAN 15 MINUTEN. DJOKJAKARTA 6 April (Aneta). Heden nacht om 3 uur vond een zware explosie van den Merapi plaats. Een bloemkoolwolk werd boven de krater waargenomen op een hoogte van 600 meter. De Westelijke helling was be dekt met vuur. Tot hedenmorgen 6.35 uur zijn aschregens gevallen in de dessa's Moengoet, Boroboedoer. Kalioerang e.a. De duur van de eruptie bedroeg vijftien minuten. Het Binnenlandsch bestuur van Kakap werd gewaarschuwd. Te 12.21 uur werd een licht gerommel gehoord. Te 1.52 uur werd een zware rookdamp uit den krater waargenomen. In verband met de werking van den Merapi waarschuwde het Binnenlandsch Bestuur de bevolking. HEILGYMNASTIEK EN MASSAGE. Te 's Gravenhage is geslaagd voor het diploma van het Genootschap voor Heil gymnastiek en Massage mej. S. W. Makkink te Haarlem. DE RIJWIELDIEFSTALLEN. In de afgeloopen week zijn hier negen rij wielen gestolen. HET EINDE VAN HET LIJDELIJK VERZET IN BRITSCH-INDIë? CONGRESPARTIJ ZAE AAN DE VERKIEZINGEN DEELNEMEN. CALCUTTA. 5 April (V.D.) De nationa listisch gezinde partygroepen in het bijzonder de Congrespartij, zullen weer actief deel nemen aan de binnenlandsche politiek. Zulks als resultaat van beraadslagingen, welke hebben plaats gevonden tusschen vooraanstaande leden der congres partij te Delhi. Besloten werd de oude Swarai-partij te reorganiseeren. Haar leden zullen zich candidaat stellen voor de verkiezingen, welke waarschijnlijk einde 1934 zullen worden ge houden. Het verkiezingsprogram zal inhou den de vorming van een gesloten front tegen de in het Witboek voorgestelde hervormingen en de bestrijding van de wetswijzigingen. De beslissing van Gandhi beteekent. dat al diegenen aan de macht zullen komen die voor passieven tegenstand waren. Zij wordt van groote beteekenis geacht. CULCUTTA, 6 April (V.D.) Gandhi's in stemming met de deelneming der Swarai- partij aan de komende verkiezingen wint vooral aan beteekenis door zijn verklaring, dat hij alle leden der Congrespartij die het gevoel hebben, dat het lijdelijk verzet van verschillende groepen niet de juiste weg is, adviseert aan de verkiezingen deel te nemen. Het individueele lijdelijk verzet werd in den afgeloopen zomer door de Congrespartij op het program geplaatst ter vervanging van het massale lijdelijk verzet. Door Gandhi's verklaring wordt de Swaraipartij een soort vleugel van de Congrespartij en wordt scheu ring in de partij vermeden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1