Minister Verschuur
vraagt zijn ontslag.
Officieren
voor den Zeekrijgsraad
Het BeAoH^eijksie
Prestaties
51e Jaargang No. 15583
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 16 April 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN 1 EN per WCck 0 25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand 0.22. per 3 mnd. 0-65 franco per post "0.72ï4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj.5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0 60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ030, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50—, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Gelll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim 175.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EEN DUITSCH BLUNDERTJE.
DE VERBODEN BLADEN.
Een Nederlandsche ingenieur, wiens even
eens Nederlandsche firma op het moment
een belangrijke order ter uitvoering aan een
Duitsche fabriek heeft, vertoeft in den laat-
sten tijd in Duitschland cm bij die uitvoering
tegenwoordig te zijn. Herhaaldelijk reist hij
heen en weer, en zoo gebeurde het dezer
dagen weer eens dat hij voor de Duitsche
douane verscheen. „Hebt u iets te declaree-
ren?" ..Niets", zei de Hollander Jachend. „be
halve dat ik hier de Haagsche Post heb".
Dit ontstellende weekblad is. zooals men
weet, in Duitschland verboden. Het mag dus
niet ingevoerd worden. De Hollander gaf, met
zijn „declaratie", blijk dit te weten en gewil
lig te aanvaarden. Niettemin kreeg hij. tot
zijn verbazing, ten antwoord dat hij straf
baar was wegens het in-zijn-bezit-hebben van
„het ross weekblad met den aardigen in
houd". „Strafbar! Achtung! Wir können Sie
einsperren!". De Hollander reageerde hierop
met de ongeloovige verbazing, die in dit land
een van haar populairste uitingen vindt in
het nationale kernwoord: .Nou moe!" Van
zooiets had hij nog nooit gehoord. Enfin, hij
hoorde het dan nou. Men liet hem zijn naam
en adres opgeven en arresteerde hem voor
dezen keer niet, maar als het nog eens ge
beurde kon hij rekenen op gevankelijke me
deneming en opberging door den ijzersterken
arm.
Als klant-van-Duitschland was hij extra-
verontwaardigd. en na zijn aankomst op de
Duitsche fabriek had men daar heel wat
moeite om hem af te brengen van zijn plan,
het land voorgoed den rug toe te keeren.
Wij vermelden het geval ter instructie
voor diegenen, die mochten meenen dat zij
correct zouden handelen als zij tot de Duit
sche douane bleven lezen in Nederlandsche
bladen, rose of niet .wier inhoud men in
Duitschland niet aardig vindt, en ze daarna
„deklarierlen". Het mag niet. Het is straf
baar. 't Beste schijnt, dusdanige lectuur aan
de Nederlandsche douane cadeau te geven,
bij wijze van afscheidsgift, of haar vlak vóór
de grens uit het portierraam te laten zakken.
Wordt, het langzamerhand misschien noo-
dig de grenzen door heusche strepen te gaan
aangeven? In tegeltjes uitgevoerd, bijvoor
beeld? Het zou misschien als werkverschaf
fing kunnen dienen voor een klein aantal
der millioenen slachtoffers van tolmuren enz.
En deze tijd is waarachtig mal genoeg
zelfs voor zóóiets!
MEVROUW STOOP-VAN DEVENTER f
Op villa De Rijp te Bloemendaal is in den
ouderdom van 75 jaar overleden mevrouw
Wilhelmina Stoop-van Deventer. Dit bericht
zal zeker in breeden kring met diep leed
wezen zijn vernomen. Ontelbaar velen heeft
mevrouw Stoop in 'haar rijk leven geholpen.
Tal van jonge menschen kunstenaars
vooral heeft zij door haar financieelen
steun in de mogelijkheid gesteld hun studie
te voltooien en altijd weer was zij bereid te
helpen wanneer haar hulp zoowel voor ouden
van dagen als voor jongeren werd inge
roepen. Mevrouw Stoop deed dat steeds in
stilte, hielp altijd weer op de meest kiesche
lieve en sympathieke manier: dikwijls wisten
de gesteunden niet eens. dat het mevrouw
Stoop was, die hen had geholpen.
Het heengaan van deze begaafde vrouw
met haar warm hart en haar ruimen blik zal
door zeer velen als een groot verlies worden
gevoeld.
NATUURSCHOON VERNIELD.
Zware heidebrand bij Someren
HONDERDEN HECTAREN DOOR HET VUUR
VERWOEST.
Zondagmiddag omstrec-ks 2 uur ontstond
brand op de heide van de gemeente Lierop.
die zich spoedig uitbreidde tot heidegronden
van de gemeenten Mierlo en Heeze.
Zondagavond tegen middernacht woedde
deze heidebrand nog op buitengewoon felle
wijze voort. Tot uren in den omtrek was de
rosse vuurgloed, die den hemel kleurde, zicht
baar. Boven de vlammende vlakte verhieven
zich als brandende fonteinen de in lichter
laaie staande vliegdennen. Nog steeds breidde
het vuur zich uit. in de richting Geldrop. tus-
schen de gemeenten Geldrop en Mierlo. Reeds
waren honderden H.A. heidegrond verbrand
en het was op geen honderd H.A. te schatten
hoeveel grond nog zou worden verwoest. De
bosschen van de gemeente Heeze liepen in
middels ook groot gevaar.
Van overheidswege werd alles in het werk
gesteld om het vuur zoo veel en waar slechts
mogelijk in zijn vaart te stuiten. Werkloozen
waren gerequireerd. burgers boden de helpen
de hand kortom, wat aan blussehingskrach-
ten beschikbaar was. was aan het werk ge
steld. Al naar omstandigheden legde men te
genvuren aan groef men greppels en trachtte
men het voortvretende vuur te dooven met
zand en takkebossen.
Hedennacht omstreeks drie uur was de
brand gebluscht. Naar schatting zijn ongeveer
300 tot 400 H.A. heide en 10 H.A. vliegdennen
afgebrand.
Ook de heide en dennen rondom de water
plas Beuven onder de gemeente Lierop zijn
een prooi der vlammen geworden, zoodat een
groot stuk natuurschoon is verwoest. Hoeveel
de schade bedraagt is nog niet bekend.
HET GEBEURDE TE REEUWIJK.
BEGRAFENIS CHR. A. H. EBBINGE
WUBBEN.
't Was te zien Zaterdagmiddag in Den
Haag dat een bijzonderheid plaats vond. I11
de Malakkastraat. het woonhuis van Chr. A.
H. Ebbmge Wubben, de zoo tragisch gestorven
leerling der M. T. S. te Haarlem, hadden
zich velen opgesteld om getuige te zijn van
het vertrek van den kleinen stoet. De kist was
met tal van bloemstukken bedekt, waarbij
nog een achttal werd gevoegd, alvorens de
droeve tocht aanving. Veie woningen in de
nabijheid hadden de gordijnen neergelaten.
Voor de begraafplaats was de belangstelling
eveneens zeer groot.
Aanwezig waren o.m. bestuursleden, direc
teur. enkele leeraren en vele leerlingen der
M.T.S.de directeur van de Kon. bibliotheek
en veie kqpnissen en vrienden.
In de kapel schaarden de aanwezigen zich
eenigen tijd om de baar, terwijl de heer C.
Littooy op het orgel twee koralen uit de
Mattheus Passion speelde.
Toespraken wei-den niet gehouden.
De kist werd vervolgens naar het graf ge
dragen. Familieleden strooiden bloemen en m
diepe ontroering dankte de vader de belang
stellenden voor hun aanwezigheid en bewezen
sympathie.
Het onderzoek.
Volgens de „Avondpost" is komen vast te
staan dat Chr. A. H. Ebbinge Wubben niet
Zaterdag 11 November is verdwenen, doch
Zondagmiddag 12 November nog een bezoek
heeft gebracht aan een zijner vrienden in
de residentie.
Een verslaggever van dit blad had het vol
gende onderhoud met dezen.
Uiteraard interesseerde ons in de eerste
plaats het feit, dat deze vriend, die vaak bij
het slachtoffer aan huis kwam. van dit be
zoek na het bekend worden van de vreese-
lijke ontdekking te Reeuwijk geen mededee-
ling bij de politie had gedaan, alhoewel hij er
daartegenover toch geen geheim van maakte
en ook met de ouders van Ebbinge Wubben
er over had gesproken. De heer B. was even
wel van oordeel dat de politie, wanneer zijn
verklaringen voor het onderzoek van belang
geacht mochten worden, zich toch zeker wel
tot hem gewend zou hebben voor het geven
van inlichtingen, waartoe hij dan gaarne
bereid zou zijn.
Zondagmiddag 12 November te ongeveer 3
uur was Ebbinge Wubben bij hem gekomen,
juist op het oogenblik, dat de heer G. B. op
het punt stond, voor een verjaardagsvisite te
vertrekken. Ebbinge Wubben die een rijwiel
bij zich had, dat niet zijn eigendom bleek,
stelde voor om samen te gaan wandelen. Toen
hij vernam, dat de heer B. een bezoek moest
afleggen, verzocht hij hem ook zijn fiets te
nemen dan konden zij samen er heen rijden.
De heer B., die zijn vriend geruimen tijd niet
gezien had en zich dezen middag onmogelijk
vrij kon maken zei toen: Weet je wat we zul
len doen, jij bent nu bij mij geweest, vol
gende week kom ik dan bij jou.
Hierop antwoordde W.: Nee, dan ben ik er
niet.
Toen B, daarop informeerde of hij dan in
Haarlem bleef, gaf hij eveneens een ontken
nend antwoord, doch door direct een ander
onderwerp aan te roeren, maakte hij aan
verder vragen een einde.
De beide jongemannen zijn toen langs een
omweg in de richting Rijswijk gereden, waar
de heer B. op de Broekslootkade moest zijn.
Voor de deur van dit huis heeft hij afscheid
van Ebbinge Wubben genomen.
Het was toen ongeveer vier uur 's middags
Tot zijn bevreemding had de heer B. ge
zien dat Ebbinge Wubben niet op de Broek
slootkade was gekeerd om weer de richting
naar de stad in te slaan, doch rechtdoor was
gereden in de richting Voorburg. Verdere
aandacht had hij hieraan toen niet besteed.
Van hetgeen er op den fietstocht naar Rijs
wijk besproken was. herinnerde de heer B
zich o.a. nog dat Ebbinge Wubben hem zijn
nood had geklaagd over zijn maatschappe
lijke vooruitzichten.
Als ik klaar ben, dan is het nog uiterst
moeilijk, om in dezen tijd een baantje te
krijgen, had hij in den loop van het gesprek
opgemerkt.
Daar de heer B. in de meening verkeerde
dat W. als naar gewoonte den Zaterdag en
Zondag bij zijn ouders had doorgebracht, had
hij geen reden aan Wubben te vragen waar
hii van daan kwam.
De vraag welke zich thans naar voren
dringt is deze
Waar is Ebbinge Wubben Zaterdagmid
dag gebleven, nadat hij aan het Hollandsche
Spoorstation afscheid van zijn vriend en
studiegenoot C. Bouwhuis had genomen, en
waar heeft hij den Zaterdagavond, den
nacht en den Zondagmorgen doorgebracht?
Wat betreft de expresse-brieven, die W.
regelmatig uit Den Haag in Haarlem ontving,
wordt vernomen dat het Rotterdamsche
parket aan deze kwestie veel belang hecht en
dan ook onderzoekt.
WINKELRUIT INGEDRUKT
In den afgeloopen nacht is een winkelruit
van een perceel in de Lange Raamstraat in
gedrukt. Uit de étalage zijn twee series post
zegels ontvreemd.
AUTO IN BRAND GERAAKT
Op de Groote Houtbrug is Zondagmiddag
3 uur een personenauto in brand geraakt
doordat de motor warm geloopen was. Om
standers hebben met zand het vuur gebluscht.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
WORDT TORCLER EINDELIJK
VRIJGELATEN?
Onze correspondent bezoekt hem.
Wij hebben onzen correspondent te Berlijn
verzocht een onderzoek in te stellen naar het
lot van Ernst Torgler. den communistischen
leider in den vroegeren Rijksdag, die op 23
December 1933 werd vrijgesproken in het
Rijksdagbrand-proces maar nog steeds ge
vangen zit.
Dr. Diels, leider van de Pruisische Geheime
Staatspolitie, verzekerde onzen correspondent
dat hij zal voorstellen Torgler vrij te laten, en
stelde hem in de gelegenheid den gevangene
te bezoeken. Hef verslag van zijn ervaringen
vindt u op pag. 3 van dit nummer. Onze cor
respondent is van meening dat het advies van
dr. Diels opgevolgd zal worden. Hij kon Torg
ler, die er evenmin als de directeur der gevan
genis nog iets van wist, dus een hoopvolle
mededeeling doe
ONRECHTMATIG TREKKEN VAN STEUN
Proces-verbaal is opgemaakt tegen een 41-
jarigen en een 47-jarigen los werkman en een
42-jarigen transportarbeider alhier wegens
het onrechtmatig trekken van steun ten na-
deele der gemeente. De transportarbeider had
zich schuldig gemaakt aan valschheid in ge
schrifte, waarbij de beide anderen hem be
hulpzaam waren.
WIELERBAAN-STAKING
OPGEHEVEN.
DE ARBEIDERS ONTVANGEN HET
VOLLE LOON.
Vrijdag is, zooals bekend is, een staking uit
gebroken onder de ongeveer 20 arbeiders die
werkzaam zijn aan den bouw van de wieler
baan te Heemstede. Reden was dat de bou
wer de arbeiders het contractloon niet uit
betaalde omdat de arbeiders twee maanden
geleden hadden aangeboden voor minder te
werken.
Heden is het werk weer in vollen omvang
hervat, nadat Zaterdag op een conferentie
ten huize van den bouwer volle overeenstem
ming is bereikt op grond van naleving van
het collectie arbeidscontract. De arbeiders
ontvangen nu dus het vastgestelde loon.
Van arbeiderszijde werd ons verzekerd dat
de wielerbaan op tijd gereed zal zijn
Om gezondheids redenen.
Naar de Maasbode bericht heeft Zijne Ex
cellentie minister T. J. Verschuur bij H. M.
de Koningin om gezondheidsredenen zijn
ontslag ingediend.
Hun houding tegenover de muiters
van de Zeven Provinciën".
Aneta meldt uit Soerabaya:
Voor de vierschaar, in dezelfde samenstel
ling welke de aanstichters van en deelnemers
aan de muiterij aan boord van ,.De Zeven Pro-
vinciën"vonniste. verschenen Zaterdag 16 der
17 officieren van „De Zeven Provinciën" wier
terechtstaan de laatste acte vormt van het
Zeven Provinciën-drama voor den Zeekrijgs
raad te Soerabaja
De opening van de zitting leest de fis
caal de ten lastelegging voor. waarna de se
cretaris van den Krijgsraad, de telegrammen
voorleest, welke betrekking hebben op de mui-
tereij en dienstweigering.
De secretaris leest het eerder beklaagden
voorgehouden verhoor voor van getuige
Eikenboom.
De voorlezing gaat voort tot de overgave
door de muiters en daalt daarna af in de
tails o.a. wordt verklaard, dat er geen reden
aanwezig was om de officieren van geladen
pistolen te voorzien, dat er geen motief aan
wezig was tot verwijdering van korporaal
Boshart.
Bekl. de luitenant ter zee Fels die daarna
wordt voorgeroepen heeft geen vragen te stel
len.
De secretaris van den Krijgsraad leest het
tweede verhoor van commandant Eikenboom
voor, naar aanleiding van vragen en mededee-
lingen van den bekl. Fels, die in bijzijn van
den eersten officier van den commandant de
verklaring zou hebben ontvangen bij onregel
matigheden niet te schieten en geen bloed
bad aan te richten, hetgeen de heer Eiken
boom ten stelligste ontkent.
Luitenant Fels deelt op bewogen toon
mede, dat de geciteerde woorden betreffende
het niet-schieten en het niet aanrichten van
en bloedbad woordelijk door den comman
dant Eikenboom zijn gesproken. „Daar blijf
ik bij. Wat verklaar ik voor God."
De heer Fels stelde den commandant de
vraag inzake het optreden bij onregelmatig
heden, daar hij evenals de eerste officier in
dertijd de muiterij aan boord van de „Ko
ningin Regentes' heeft meegemaakt.
De secretaris leest thans voor het verhoor
van den getuige, den officier van den Marine
Stoomvaart Dienst Beets, die melding maakte
van de zijnerzijds aangewende pogingen om
zich naar de machinekamer te begeven toen
het schip nog niet onder stoom was. Bij dit
verhoor werd verklaard, dat hij geen ant
woord kreeg op zijn voorstellen behalve van
luitenant de Vos van Steenwijk, die hem in
den rug zou dekken, bij het gaan naar de
achterstookplaats. De speciaal voor deze
taak aangewezen officieren van den Marine-
Stoomvaart Dienst waren ondanks het drie
maal gedaan verzoek niet bereid mede te
gaan.
De officier van den M. S. D. Smits maakte,
een uitvalplan op, hetgeen geen steun
kreeg v£in zijn collega van Bal kom uit onver
schilligheid, van luitenant Dekker, op grond
van diens opvattingen, dat toch alle officie
ren ongetwijfeld zouden meewerken, indien
het tot een uitval kwam.
Bekl. officier Smits maakt aanmerking op
de verklaring van den heer Beets als zou hij
Smits, tegen luitenant Reynierse hebben ge
zegd, het pistool niet zoo zichtbaar te dxa-
ge>n. doch de woordenwisseling tussehen den
president van den Krijgsraad en beklaagde
Smits is vrijwel niet te verstaan. Blijkbaar
komi een en ander neer op een waarschu
wing om de pistolen niet in de longroom te
laten slingeren.
De secretaris van den Krijgsraad leest dan
verklaringen voor van Kawilarang, bevatten
de de bekentenis van den opzet en uitvoering
van de muiterij-plannen.
De zitting werd daarna verdaagd tot he
den.
LEDENVERGADERING EN Fn.M VAN
„NEDERLANDSCH FABRIKAAT".
Hedenavond heeft de jaarlijksche algemeene
ledenvergadering plaats van de vereeniging
„Nederlandsch Fabrikaat" Haarlem en Om
streken. Na afloop wordt een film vertoond ge-
titeeld: Met de Stoomvaartmaatschappij Ne
derland naar Batavia. Deze bijeenkomst is in
Brinkmann op de Groote Markt.
Hiii --Ml
fffi 7i&gSR
In de thans onder auspiciën van Mussolii drooggelegde Pontijnsche
moerassen is na Littoria een tweede stad aan het verrijzen. Zij zal
Sabaudif heeten.
Alle vaderlandsche groepen in Oostenrijk zijn
thans in het Vaderlandsche Front opge
nomen.
pag 3
Nieuwe sporen in de moord-affaire Prince.
pag. 3
Tweeduizend dooden bij gevechten in den
Gran Chaco?
pag. 3
Ingrijpende salarisverlaging in Italië.
pag. 3
De bedoeling der regeering ten aanzien van
de verandering der fiscale politiek.
pag. 4
Regeering zou door de subsidies willen dwin
gen. dat geen vergaderzalen aan extremis
tische partijen worden verhuurd.
pag 4
Het accoordvoorstel aan obligatiehouders der
Hollandsche Stoomboot Maatschappij aan
vaard.
pag. 4
De Nijenrode-zaak begint te vorderen: Dins
dag 24 April a.s. wordt het requisitoir te
gen verd. O. gehouden.
pag. 2
De officieren van „De Zeven Provinciën" voor
den Zeekrijgsraad.
pag 1
Mej. W. den Ouden heeft het wereldrecord
100 M. vrije slag weer verbeterd.
pag. 8
Nederland verbetert het wereldrecord 4 x
100 M. vrije slag dames.
pag. 8
De eerste bollenzondag.
pag 2
Nadere bijzonderheden omtrent het. drama
van Reeuwijk.
pag. 1
Nederland wint den hockeywedstrijd dames
van België.
pag. 8
Laatste berichten.
pag. 9
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Berlijnschen correspondent:
Wordt Torgler eindelijk vrijgelaten?
pag. 3
J. B. Schuil: Nut en Genoegen: Jubileumvoor
stelling.
pag. 11
K. De Jong: Ver. „Onderling Genoegen" ope
retteavond.
pag 11
Tjonge, wat een krachtprestaties,
Levert men op 't stukje grond,
Waarop eens, wel lang geleden,
Mijn poëtisch wiegje stond.
Willy, vreemd genaamd den Ouden,
Zwemt de honderd meter baan,
Sneller dan wie ook ter wereld,
Van de dames welverstaan.
Holland vond den weg naar Rome,
Via Ierland, vol gevaar.
Maar met elf paar sterke beenen.
Speelde men het prachtig klaar.
En de derde krachtprestatie,
Die de andre twee nog slaat.
Is het nieuw conversie-record
Van den Nederlandschen Staat.
Als u dit niet op één lijn stelt
Met den hoogsien vorm vaei sport,
Schiet u toch in uw waardeering
Voor dit „gulden" spel tekort.
Al is dit geen amateursport.
Ook al gaat het slechts om geld.
Als een staal van leening-krachtsport
Mag dit toch met eer vermeid.
Wat de voetballers en Willy
Ons vertoon en, is niet mis.
Maar geen hunner, die tenslotte. 4
Als de Staat zoolenig is.
P. GASUS.
„VOLENDAM VERHUIST NAAR DE
NOORDPOOL".
Dinsdagavond 17 April zal in het gebouw
St. Bavo worden opgeoverd Jan Hensen's
Revue-operette „Volendam verhuisd naar de
Noordpool", medewerking wordt verleend door
het Haarl. Klein Mannenkoor en het Dames
koor Arcis. Na afloop is er bal.
MINISTER VERSCHUUR HEEFT HET
ZIEKENHUIS VERLATEN.
Minister Verschuur zal hedenavond het
Mariapaviljoen te Amsterdam mogen ver
laten om thuis verder te worden verpleegd
De minister zal nog eenigen tijd rust moe
ten houden.
CENTRALE BOND VAN TRANSPORT
ARBEIDERS
De afd. Haarlem van den Centralen Bond
-an Transportarbeiders houdt op Dinsdag 17
April een Unie-ledenvergadering voor de
leden-chauffeurs in het vergaderlokaal aan
de Turfmarkt.
Aan de orde komen o.m. het stellen van een
leeftijdsgrens voor het verstrekken van rijbe
wijzen. medische keuring, het stellen van
hoogere eischen inzake opleiding enz.
