De flora der wereld in Artis.
Naar herziening der
K.N.V.B, verleent geen
onder wij zersopleiding.
Twee millioen crediet.
steun.
DINSDAG 24 APRIL 1934
H
AARLEM'S DAGBLAD
3
BINNENLAND
Van de Hollandsche wei naar Mexico
Een natuurhistorische tentoonstelling van groote waarde.
Dat de fauna der wereld in Artis te vinden
is, weet iedereen, maar dat de flora daar op
het oogenblik ook bijeen is gebracht, is van
minder bekendheid. Het is slechts kort en met
het einde van de Groote Natuurhistorische
Tentoonstelling op geografischen grondslag,
die tot het laatst dezer week in de groote con
certzaal en de serre van Artis door de afdee-
ling Amsterdam van de Natuurhistorische ver-
eenïging wordt gehouden, zal deze wereldflora
er weer zijn verdwenen.
Systematisch en logisch zijn de planten -
typen der wereld bijeen gebracht, maar toch
niet zoo dat men het gevoel heeft op een
„show", een kijkbeurs te zijn.
Direct bij het binnentreden reeds wordt men
getroffen door een typisch-Hollandsch land
schap: het Hollandsche moeras. Een weide in
het midden, daarachter een moerasje, oever
planten aan den kant, kruiden en boomen en
heesters er omheen, weidevogels er tusschen,
een tureluur op een paaltje, een velduil in een
knotwilg, een woudaapje in een wilg. wat nes
ten in de boomenziedaar in korte trekken
het Hollandsche moeras gekenmerkt.
En ter rechterzijde vinden we natuurlijk in
de eerste plaats het duinlandschap. Het duin
landschap in een notedöp. Het witte alluviale
zand, afgesloten door de echte dennen der
duinen, de liguster, het kardinaalshoedje en
vooral niet te vergeten de duindoorn, en nog
veel meer. Dat móet spreken, omdat al het
bijzondere der duinen op enkele vierkante
meters bijeen is gebracht. Aan de andere zijde
van het moeras is de Veluwe: bosthplanten,
korhoender, fazant, vos en eekhoorn.
Dat was Holland. Rustig van kleur, ondanks
de groote verscheidenheid.
i
Daarachter is het plotseling een tumult van
kleuren, een netvlies-prikkelende warreling:
de Rivièra. In de Rivièra is alles te koop. Uit
ver verwijderde streken staan daar de plan
ten bijeen, dus ook op deze tentoonstelling. Wel
moeten ook op de smalle kuststrook tusschen
Cannes en Spezia af en toe bijzondere maat
regelen genomen worden, wil men voorkomen
dat sommige planten het er te kwaad zouden
krijgen, vooral zij die wat water noodig heb
ben. doch min of meer zijn alle planten aan
de Rivièra droogteplanten. De flora aan de
Rivièra zelf is rustiger, maar in de parken
vindt men zoowel de eucalipty uit Australië
als de drakenbloedboomen uit Noord- en Zuid-
Amerika en met recht kan men het er een
cosmopolitisch gezelschap noemen.
De kaalheid van Mexico is hiermede wel een
barre tegenstelling, en wie niet van vetplan-
ten houdt, kan beter doorloopen, want er is
haast niets anders. Doch wie ze kent, de merk
waardige stercactussen, waarvan vooral het
groepje der bisschopsmutsen het bekijken
waard is, die kan er uren genieten bij de be-
NOGMAALS HET INTERVIEW.
De pleidooien voor den
Zeekrijgsraad.
DE SCèNE IN DE RADIOHUT.
In zijn pleidooi voor den Zeekrijgsraad be
sprak de verdediger, de officier van adminis
tratie der tweede klasse H. C. van 't Hoff, het
bekende Antea-interview van luitenant ter
zee baron De Vos van Steenwijk. Deze meende
dat, nadat, hij formeel een interview had ge
weigerd, de verslaggever van Aneta geen mis
bruik zou maken van zijn positie als gast door
verslag te geven van antwoorden van be
klaagde op door officieren en den vei'slagge-
ver gestelde vragen.
Ten aanzien van de beweringen over mach
tige familierelaties van beklaagde, welke tot
uiting zouden zijn gekomen in het feit, dat de
advocaat-fiscaal van het Hoog Militair Ge
rechtshof in Nederland den handschoen voor
baron De Vos van Steenwijk opnam, toonde
de raadsman aan, dat interventie door den
advocaat-fiscaal een spontane uiting was. Dit
bleek volgens den raadsman uit een persoon
lijk schrijven van den vader van baron De
Vos van Steenwijk aan den advocaat-fiscaal,
waarin verzocht werd mede te deel en wat pre
cies ten gunste van zijn zeon door hem ge
zegd is.
De scène in de radio-hut is door beklaagde
juist gekenschetst, in tegenstelling met de
verklaring van den luitenant ter zee Agelink
van Rentergem. De raadsman concludeerde,
dat beklaagde baron De Vos van Steenwijk
het schieten alleen naliet uit een besef van
militaire gehoorzaamheid.
Voorts verdedigde de heer Van 't Hoff de
beklaagden luitenant ter zee L. B. de Kroon,
de officieren van den marine-stoomvaart
dienst L. de Wilde en C. M. W. van Balkom en
den officier van gezondheid H. C. Bos.
De luitenant van het corps mariniers Ronis-
winckel verdedigde luitenant ter zee D. Dek
ker. De heer Dekker had, zoo zeide hij, onbe
vreesd naar het einde van de muiterij ge
streefd.
De raadsman luit. ter zee 1ste klasse H. D.
Lindner verdedigde de terecht staande luite
nants ter zee derde klasse.
Hierna repliceerde de fiscaal, die de door de
verdedigers aangevoerde argumenten ver
wierp.
DOOR KOP KOFFIE
VERGIFTIGD?
studeering van de lange witte haardoorns, de
verschillende vormen, waarvan in Zuid-
Amerika vooral de zuilcactussen voorkomen.
En een van de merkwaardigste sensaties kunt
u ter andere zijde van de veranda, in Zuid-
Afrika beleven: de kiezelsteentjes in het mid-
denperk. Het eigenaardige is dat bij nadere
beschouwing blijkt, dat er meer plantjes tus
schen de steentjes zijn, dan steentjes tusschen
de plantjes. Het raadsel is echter gauw opge
lost, als men weet met levende steentjes te
doen te hebben, die als eenige bescherming
tegen hun vijanden, hun gedaante hebben,
welke hun een absoluut sprekende gelijkenis
geeft met gewone steenen.
Drie en zeventig soorten zijn er, de venster
plantjes meegerekend, die geheel onder het
zand zitten en van boven op een venster-
enveloppe gelijken opdat het licht kan toe
treden.
Het is niet mogelijk al het bijzondere, het
onbegrijpelijk-onbekende op te sommen zoo
als: de vogelbloem, die door vogels wordt be
stoven, welke met hun borsten het stuifmeel
van de eene bloem naar de andere brengen,
doordat zij zich als een poederdoosje-met-een-
elastieken-veer opent!
De overdadige luxe, de bladerenweelde van
onze Indische flora wordt weer elders gede
monstreerd, door de typische planten langs een
kunstmatige kali samen te brengen. Japan is
een tuintafereel met kersenbloesem en blauwe
regen vooral. Prachtig zijn de bijzondere vor
men der Japansche naaldgewassen, de krans-
vormig geplaatste, lange, glanzende naalden
of de bladachtige, platte en lange, donker
groene naalden.
Noord-Amerika: coniferen! China: berbe
rissoorten. kleinbloemige rhododendrons en
nog veel meer! Alpen: lage en gedrongen
planten, althans de hooggebergte planten met
frissche bloemen omdat de zomer er kort is,
en de insecten dus weinig tijd hebben te ver
liezen met zoeken, opdat elk uur gebruikt
worde om de bestuiving tot stand te brengen.
Het is een onvolledige opsomming, want wij
spraken niet over de onderlinge vergelijkin
gen die er te maken zijn tusschen de planten
uit verschillende klimaatgordels, over de ka-
raktervormen van planten en dieren, den strijd
om het bestaan der planten en nog meer. Ook
niet over het werk van Dr. W. E. de Mol, die
groepen narcissen bijeen heeft gebracht, van
zeer afwijkende, bizarre vormen.
Maar zooals gezegd is: het is onmogelijk en
overbodig eigenlijk ook, want iedereen die een
weinig belang stelt in de rijkdommen der
aarde, zooals die in de plantenwereld tot uiting
komen, gaat naar deze bijzondere tentoonstel
ling om er rijker vandaan te komen. Rijker
aan kennis niet alleen, maar vooral rijker door
het besef dat alles wat ter wereld groeit uit
dezelfde, onbekende bron de kracht put.
HERVORMING VAN HET
ONDERWIJS.
In een vergadering van de afd. Utrecht van
de Nederlandsche Vereeniging tot hervorming
van het onderwijs heeft o.m. dr. S. Elzinga,
inspecteur van het V.H.O. en M.O. het woord
gevoerd.
Dr. Elzinga wees er op, dat wanneer het on
derwijs er niet was, de volksgemeenschap
spoedig tot verwildering zou verworden. Dit
geldt ook voor het voorber. hooger en middelb.
onderwijs. Als intermeditair tusschen het
hooger onderwijs en de groote volksgemeen
schap heeft het in den loop der laatste jaren
zijn bepaalde grenzen gekregen, doch een defi
nitie bestaat er niet van. Sedert 1900 is er
veel gedaan om dit onderwijs voor een groote
volksgroep toegankelijk te stellen. Er zijn
thans 59 gymnasia, 138 H.B.G., 11 H.B.S. met 3
j. c„ 23 middelbare meisjesscholen, 45 handels
scholen, 40 lycea, 124 handélsavondscholen,
met tezamen 60.934 leerlingen.
Spreker wees er voorts op, hoe uit het ver
leden de verschillende schooltypen zijn ont
staan, hoe de vakken uit de tijden zijn naar
voren gekomen, elk naar behoefte. Als inter
mediair voor het hooger onderwijs zijn ver
schillende schooltypen noodig, die op een ge
lijk peil staan.
Dan zal ook nagegaan moeten worden, wat
een individu aan geestelijk voedsel kan ver
dragen, dat zooveel of zoo weinig moet zijn,
dat een geestelijke honger blijft. Want deze is
allereerst vereischt voor goed onderwijs. Hier
naast is idealisme noodzakelijk. Jonge leeraren
zullen een juist inzicht trachten te verwerven
in di. onderwijsstof, in de leermiddelen en in
de taak van het onderwijs. Dan zal de maat
schappij gebaat zijn, dan zal de toekomst voor
de jeugd nog niet zoo slecht zijn als wel wordt
voorgesteld.
DR. COLIJN'S DUBBEL
MINISTERSCHAP.
EERST KOLONIëN, DAN ECONOMISCHE
ZAKEN.
De minister-president dr. Colijn heeft zijn
ambtswerkzaamheden als minister van Ko
loniën en als minister ad-interim van Econo
mische Zaken thans zoodanig geregeld, dat hij
's ochtends aan het departement van Kolo
niën en 's middags aan het departement van
Economische Zaken werkzaam is.
DOODGEREDEN.
DOETINCHEM, 23 April.
Gisterenavond is de heer L. Kraayenbrink
te Terborg door een auto aangereden en op
slag gedood.
„GELRIA" WEER IN
AMSTERDAM.
GEEN WERELDREIS.
Het mailschip „Gelria" van den Koninklij
ken Hollandschen Lloyd, dat, na enkele ja
ren opgelegd te zijn geweest, eenige maanden
geleden, in geheel gemetamorphoseerden
staat naar Buenos Aires is vertrokken tenein
de van deze stad uit als tentoonstellings- en
toeristenschip in Argentijnschen dienst een
reis om de wereld te gaan ondernemen, heeft
weer ligplaats genomen aan het etablissement
van den Lloyd aan de Handelskade te Amster
dam. Van 't grootsch opgezette plan der we
reldreis is, door het ingrijpen der Argentijn-
sche regeering, die bijtijds op de hoogte was
gebracht van het feit dat de opzet van de
Argentijnsche groep belanghebbenden, die
het schip gecharterd had, niet op een solide
basis rustte, niets terecht gekomen. Met dat
al heeft de Koninklijke Hollandsche Lloyd,
dank zij de van goed koopmanschap getui
gende maatregelen, die de maatschappij bij
het aanvaarden van de opdracht genomen
had, bij een en ander geen schade geleden en
treft haar overigens voor het mislukken van
de voorgenomen reis niet de minste schuld.
De „Gelria" zal opnieuw uit de vaart wor
den genomen, daar er voor dit schip momen
teel geen emplooi te vinden is.
GASDIRECTEUR GESCHORST.
Reeds de derde maal.
B. en W. van Schagen hebben den directeur
der gasfabriek voorloopig in deze functie ge
schorst. Dit is reeds de. derde maal, dat zulks
geschied is. Enkele jaren geleden werd de
directeur geschorst wegens het aannemen van
steekpennningen.
EEN VLIEGVELD OP TEXEL.
IN DEN POLDER EIERLAND.
DEN BURG, 23 April. De raad der ge
meente Texel heeft besloten tot den aanleg
van een vliegveld in den polder Eierland,
welke werkzaamheden zullen worden uitge
voerd in werkverschaffing onder dagelijksche
leiding van de Nederlandsche Heidemaat
schappij. Voorts nam de gemeenteraad nog de
volgende besluiten:
a. het aanleggen van een fietspad tusschen
Den Hoorn en het Noordzeestrand tevens uit
te voeren in werkverschaffing.
b. to+ clectrificatie van het Zuiden en mid
den van polder Eierland. Het net van de N.V.
Texelsche Electriciteitsmij. (centrale te Den
Burg) zal hiertoe een uitbreiding ondergaan.
GEEN STERK GESTEGEN
STROOCARTON-EXPORT.
Wij hebben enkele dagen geleden gemeld,
dat in het Engelschë Parlement de aandacht
is gevestigd op den grooten invoer van
stroocarton uit Nederland in de eerste 2
maanden van 1934 vergeleken bij het overeen
komstig tijdperk van 1932. Van de zijde van
het Verbond van Nederlandsche werkgevers
merkt men thans op, dat een vergelijking
tusschen 1932 en 1934 niet mag worden ge
maakt. Van 1 Juli 1931 tot 1 Mei 1932 is nl.
in een groot aantal stroocartonfabrieken ge
staakt, waardoor de productie tot ongeveer
1/3 van de normale capaciteit is gedaald.
Daardoor is in de eerste 2 maanden van
1932 de export van stroocarton in belang
rijke mate beperkt geweest.
OUDERS ZIJN ONTEVREDEN.
MET VOOR DE JEUGD EEN ONVERWACHTE
VACANTIE TENGEVOLGE.
In de gemeente Vriezenveen is een school
kwestie ontstaan, tengevolge, waarvan een
30-tal kinderen reeds sedert een week door
de ouders thuis worden gehouden. De ge
meente wil nl. niet meer de aan Hellendo om
verplichte bijdrage betalen voor deze kinde
ren, die vroeger de school te Daarlerveen be
zochten. Daarop hebben de betrokken ouders
hun besluit eenparig genomen. Wat voor de
kinderen een onverwachte vacantie tengevol
ge heeft.
GEARRESTEERD WEGENS MALVERSATIES.
Op last van de Justitie is gearresteerd een
der directeuren van de British Holland Coal
Company, kantoor houdend aan de Heeren
gracht te Amsterdam.
De heer V. wordt verdacht van malversaties.
HET MONUMENT VOOR DEN
A. N. W. B.
JURY NEEMT BINNENKORT EEN
BESLISSING.
Het comité, dat zich indertijd onder voor
zitterschap van dr. M. de Hartogh gevormd
heeft en dat gelden bijeengebracht heeft om
den A.N.W.B., Toeristenbond voor Nederland,
ter gelegenheid van zijn 50-jarig bestaan een
huldeblijk te vereeren, zal thans binnenkort
een beslissing nemen op de vier ontwerpen,
welke op een uitgeschreven besloten prijsvraag
voor een monument zijn binnengekomen.
De jury bestaat uit de volgende heeren: ir.
A. 'R. Hulshoff, stadsarchitect der gemeente
Amsterdam. J. F. Staal, architect te Amster
dam, dr. J. Mendes da Costa. beeldhouwer te
Amsterdam, mr. F. van Lanschot, burgemees
ter van 's-Hertogenbosch en D. Scholten te
Amsterdam, secretaris. De volgende kunste
naars hebben aan de prijsvraag deelgenomen:
Hildo Krop te Amsterdam, John Radecker te
Amsterdam, H. A. v. d. Eynde te Heemstede en
ir. A. Boeken te Amsterdam.
Inmiddels is in overleg met de gemeente
Amtserdam de plaats bepaald, waar het monu
ment zal verrijzen, n.l. aan het einde van de
Noorder Amstellaan, bij de Haringvlietstraat.
Wetsontwerp daartoe ingediend.
Inrichtingen zullen worden
ingekrompen.
Vijfjarige en driejarige opleiding.
Minister Marchant heeft bij de Tweede Ka
mer een wetsontwerp ingediend, dat een
nieuwe regeling geeft voor de opleiding van
onderwijzers en onderwijzeressen voor het La
ger Onderwijs. Uitgangspunt van deze rege
ling zijn de oorspronkelijke voorschriften der
L. O -wet-1920.
De bedoeling van het ontwerp is de instel
ling van 5-jarige kweekscholen, die volledig
gevormde onderwijzers zullen afleveren, daar
naast staat een driejarige cursus voor onde-
wijzeressen voor de lagere schoolklassen, die
daar zullen worden opgeleid. De financieele
gelijkstelling tusschen bijzondere- en rijks
kweekscholen wordt aanvaard en mogelijk
gemaakt door inkrimping van het aantal on
derwijsinrichtingen.
Minister Marchant meent, dat als de wetge
ver van heden geheel vrij stond tegenover de
materie, er voor hem geen reden zou zijn, om
afzonderlijke opleidingsinrichtingen voor on
derwijzers bij het lager onderwijs in het leven
te roepen. Het zou noodig, maar het zou ook
voldoende zijn, indien voor hen, die een be
paalde algemeene ontwikkeling bezaten, de
speciale vorming met het oog op het te be-
kleeden ambt werd verzorgd. De bedoelde vrij
heid bestaat echter niet.
De opleiding voor onderwijzers is bereik
baar voor leerlingen, voor wie destijds het
middelbaar of voorbereidend hooger onderwijs
in feite niet openstond.
Naarmate het getal der inrichtingen van
voortgezet onderwijs zich uitbreidde, kromp
de be teekenis van de speciale onderwijsoplei
ding in dit opzicht in. Intusschen handhaaf
den zich de speciale opleidingsinrichtingen
ook tegenover het sterk groeiende voortgezet
onderwijs. Haar opheffing zou een zeer ge
waagd experiment zijn, dat ten gevolge zou
kunnen hebben, dat daardoor een zeker ge
brek aan onderwijzers voor het lager onder
wijs zou ontstaan.
Intusschen vraagt juist in dezen tijd een
andere omstandigheid om aandacht. Het is
deze, dat het getal onderwijzers, hetwelk de
gezamenlijke opleidingsinrichtingen kunnen
afleveren, belangrijk veel grooter is dan het
wat met de voor afzienbare tijden te bena
deren behoefte in overeenstemming zal zijn.
Het verzoek voor het Concertgebouw
afgewezen.
Zooals men zich zal herinneren, heeft mi
nister Marchant aan het banket na den
wedstrijd NederlandBelgië op 11 Maart j.l.
een ernstig beroep gedaan op den K.N.V.B.,
ten einde het daarheen te willen leiden, dat
het Concertgebouworkest financieelen steun
verleend zou worden, waardoor het mogelijk
zou zijn de unieke plaats, die dit orkest in
de muziekwereld inneemt, te handhaven.
Het bestuur van den K.N.V.B. heeft in
verband hiermede in het Bondsgebouw te
's Gravenhage uitvoerig van gedachten ge
wisseld en het vraagstuk op welke wijze de
K.N.V.B. werkzaam zou kunnen zijn bij het
verleenen van subsidies in het algemeen,
nauwkeurig in studie genomen. Hoewel deze
besprekingen ten aanzien van subsidiever-
leeningen in het algemeen geen vaste richt
lijnen voor de toekomst opleverden, heeft
de K.N.V.B. echter gemeend
in dit bijzondere geval van het Concertge
bouw-orkest niet tot subsidieverleening te
kunnen overgaan.
MERKWAARDIGE PRAEHISTORISCHE
VONDST
Bij het praehistorisch bodemonderzoek te
Best (N.-Br.) is een uiterst zeldzame vondst
gedaan, n.l. een formidabele urn, waarvan de
hoogte een meter is. Dit is waarschijnlijk een
unicum in Nederland.
TOT ONDER HET HOOFD
KUSSEN.
Brutale inbrekers te Oss.
DRIE VERDACHTEN GEARRESTEERD.
Te Oss heeft een brutale inbraak plaats ge
had in de woning van den heer v. d. Heuvel,
timmer fabrikant en caféhouder in de Ver
lengde Torenstraat.
Ongenoode gasten hebben, na verschillende
caféramen te hebben geforceerd, door een
achterraam het huis weten binnen te dringen
Zij kwamen eerst in de huiskamer. Alles werd
daar dooltocht, tot zelfs in den kelder. Doch
hier werden slechts enkele guldens, sigaren
en sigaretten buit gemaakt. De inbrekers
zijn, zonder den heer en mevrouw Van den
Heuvel te storen, de slaapkamer binnenge
drongen. Daar zagen zij kans uit een nacht
kastje een beurs met zilvergeld, inhoudende
ongeveer f 100 en een revolver mede te ne
men. Onder het nachtkastje stond een geld
kistje met polissen en dergelijke papieren.
Ook dit was van hun gading. Hun brutaliteit
ging nog verder. Zij poogden onder het kus
sen van mevrouw v. d. Heuvel ook nog iets te
vinden waardoor zij wakker werd. Zij zette
onmiddellijk de daders na, doch deze verlieten
ijlings het huis.
Enkele uren later zijn drie verdachten ge
arresteerd.
Het zijn zekere Van G., "Van R., en Van T.
Toen de politie Van G. thuis wilde arrestee
ren, wilde hij de deur niet opendoen. De po
litie heeft z:ob toen met geweld toegang tot
de woning v-rr -haft. De andere arrestaties
gingen gemakkelijker.
Het onderzoek wordt voorgezet.
Voor zoover dus de algemeene vorming
elders op voldoende wijze en voor mindere
kosten kan worden bereikt, is inkrimping van
ae onderwijsopleiding toelaatbaar en in het
algemeen belang.
Gebruik makende van de ruimte, die de wet
ten deze toelaat, heeft de minister bevorderd,
dat met afkapping van het eerste leerjaar alle
vierjarige kweekscholen in driejarige worden
omgezet.
Met de Lager Onderwijswet-1920 stelt de
minister zich op het standpunt, dat de kweek
school de onderwijzers en onderwijzeressen,
wat hun algemeene opleiding betreft, volledig
gevormd aan de lagere school behoort af te
leveren. Bij het thans ingediende wetsontwerp
is de minister dus uitgegaan van hetgeen in
artikel zes der L. O.-wet 1920 is neergeschre
ven. Hij is ten aanzien van een enkel hoofd
punt van die regeling afgeweken. Met de ge
dachte, dat de nieuwe onderwijsakte ook de
bevoegdheid zou moéten omvatten om aan
een school voor gewoon lager onderwijs- on
derwijs te geven, in de speciale vakken licha
melijke oefening, Fransch, Duitsch, Engelsch,
wiskunde en handenarbeid, en aan een school
voor uitgebreid lager onderwijs in de vakken
lichamelijke oefening, wiskunde en handen
arbeid. is naar zijn meening te hoog gegrepen.
De „opleidingsschool" en de onderwijzeres, die
daarvoor in de lagere klassen der school voor
gewoon lager onderwijs zal worden gevormd,
heeft hij in beginsel aanvaard. Ter wille van
de bezuiniging heeft hij echter in het wets
ontwerp die opleiding niet ondergebracht- in
afzonderlijke scholen, maar ze m de kweek
school geïncorporeerd.
De vijf-jarige kweekschool behoeft niet
meer te kosten dan de tot dusver bestaande
vierjarige. De bedoeling immers is. dat de op
leiding in het vierde en vijfde leerjaar der
5-jarige kweekschool voor niet meer dan de
helft uit theoretische lessen zal bestaan. De
overige tijd is bestemd voor oefening in de
praktijk van het lesgeven en eigen vrije studie.
Meer lokaliteit dan de vierjarige opleiding
eischt de vijfjarige dus niet, en evenmin uit
breiding van het totaal aantal lesuren.
Een factor, die wel van beteekenis is voor
de kosten, is de aanvaarding van de finan
cieele gelijkstelling van de bijzondere- met
de Rijkskweekscholen. Zeker zou de verwe
zenlijking van dit reeds in 1920 ook voor de
onderwijzers-opleiding in de wet uitgedrukte
beginsel, juist in den tegenwoordigen tijd een
onoverkomelijk bezwaar opleveren, ware het
niet, dat een ook om andere redenen dan
bezuiniging noodige inkrimping van het
aantal opleidingsinrichtingen ten zeerste noo
dig is.
Die inkrimping waarin het wetsontwerp
eveneens beoogt te voorzien zal de toepassing
van de pacificatiegedachte ook op dit gebied
mogelijk maken.
Uiterste grens voor hulpverleening
aan den middenstand.
Credieten moeten over de Ned.
Middenstandsbank loopen.
Voorwaarden zijn nog niet in hij-
zonderheden te noemen.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de credietverlee-
ning aan den Middenstand, zegt minister
Oud, dat deze credietverleening zal worden
toevertrouwd aan de Nederlandsche Midden
standsbank, welke eventueele verliezen op
verleende credieten aan het rijk zal kunnen
declareeren.
De begrootingspost dient in de eerste plaats
tot dekking van deze verliezen. Zoo gezien
komt de credietverleening voor 't Rijks kas
dus inderdaad neer op een vorm van subsidie
verleening.
Aan het door de Tweede Kamer gedane
verzoek om overlegging van het advies van
den economischen raad kan de regeering
niet voldoen, omdat met dien raad is over
eengekomen, dat zijn adviezen uitsluitend
voor de regeering bestemd zijn.
Aan het bedrag van twee millioen gulden
ligt niet een bepaalde becijfering ten grond
slag. Dit bedrag stelt aan de beoogde hulp
verleening een uiterste grens. De toestand
van 's lands financiën laat naar de meening
van de regeering niet toe, voor dit doel een
groot^ bedrag beschikbaar te stellen. Het be
drag van 2 millioen is dus niet alleen voor het
loopende jaar bestemd. Dit bedrag zal ten
volle in de dekking van het geldelijk verloop
der te nemen maatregelen moeten voorzien.
Voor het overige wordt nog opgemerkt, dat
het totaalbedrag der te verleenen credieten
allerminst in het door de regeering aange
vraagde crediet zijn uiterste begrenzing vindt,
De begrootingspost zal tegenover de Neder
landsche middenstandsbank als het ware
werken als een „waarborgfonds".
Al zal de middenstandsbank zich bij die cre
dietverleening hebben te richten naar zekere
aanwijzingen van de regeering, zij zal niet
temin vrijheid van beweging moeten houden.
Minister Oud moet met stelligheid tegen
spreken dat het wetsontwerp zou beoogen, de
middenstandsbank te redden uit een moei
lijke positie, waarin zij zou zijn ge
raakt, of waarin zij zou komen te verkee-
ren, tengevolge van de liquiditeitsmoeilijk
heden van vele middenstandsbedrijven. Van
zoodanige moeilijke positie is geen sprake.
De regeering meent niet te kunnen prijsge
ven het aan het wetsonttwerp ten grondslag
liggende voornemen de credietverleening uit
sluitend over de Nederlandsche Midden
standsbank te doen loopen.
Welke voorwaarden aan de credietverlee
ning zullen moeten worden verbonden en
welke groepen van belanghebbenden van de
de treffen regeling zullen kunnen profiteeren,
kan niet bij voorbaat in bijzonderheden wor
den aangegeven, vooral ook daarom niet. wijl
de practijk den weg zal moeten wijzen.
De steunverleening zal ten goede kunnen
komen aan middenstandsbedrijven. die met
acute liquiditeitsmoeilijkheden te kampen
hebben, doch die overigens volkomen gezond
zijn. Geen enkele groep van bedrijven is van
de werking bij voorbaat uitgesloten. Met „vol
waardige" bedrijven worden bedoeld bedrij
ven, welke op gezonde rentabiliteitsbasis be
rusten.
De mogelijkheid, dat de regeling hulp zou
kunnen bieden aan bedrijven, welke b.v. door
schuldenregeling zouden kunnen worden ge
saneerd, behoeft niet a priork/ te worden af
gewezen,
Te Rotterdam is een dame, die in een café
m kop koffie had gedronken, na het gebruik
aarvan onwel geworden en overleden. De po-
tie heeft het lijk in beslag genomen, daar de
mogelijkheid van vergiftiging niet is uitge
sloten.
FRIESCH AAN DE AIM STERDAM SC HE
UNIVERSITEIT
Aan de Universiteit van Amsterdam heeft
Maandagmiddag prof. dr. G. Gosses uit Den
Haag zijn inaugureele rede gehouden als bij
zonder hoogleeraar in het Friesoh vanwege
den provincialen onderwijsraad van Friesland
ROTTERDAMSCHE INBREKERS
GEKNIPT.
MEERDERE INBRAKEN OP HUN
KERFSTOK.
De Rotterdamsche politie heeft een viertal
personen gearresteerd, die enkele diefstallen
in het westen van Rotterdam hebban ge
pleegd. Men hoopt, dat hiermede een einde
zal zijn gemaakt aan een serie inbraken in
dit stadsgedeelte.
DE VRAGEN IN HET ENGELSCHE
LAGERHUIS.
