Haarlem's Dagblad | 1934 | 26 april 1934 | pagina 10

Sr 8C^bVatl?etSdtV^ i'

ASPIRIN

Uit Haarlem's Gemeenteraad.

DONDERDAG 26 APRIL 1934

HAARLEM'S DAGBLAD

ZITTING VAN WOENSDAG 25 APRIL.

(Vervolg).

De verhuring van
„Dreef zicht"

De heer Peper (communist) heeft bij de
stukken een beslissing van B. en W. gevonden
om den huurprijs van „Dreefzicht" te verlagen
De gemeente maakte 16% winst op deze huur.
nu na de verlaging nog 12%. Dat is voor een
particuliere huizenexploitant om te water
tanden. De exploitant heeft evenwel om meer
verlaging gevraagd dan B. en W. hebben toe
gestaan. De exploitant heeft meer tekort op
zijn exploitatie dan nu de huurverlaging be
draagt. Is het niet beter de huur zooveel te
verlagen dat exploitatie mogelijk blijft?

Mr. Gerritsz S.D.A.P.wethouder, zei
dat de toegestane verlaging billijk is. Veel
winst maakt de gemeente niet, want binnen
kort zullen er onderhoudswerken noodig zijn

Revue van hamerstukken.

Aangenomen werden o.a. de volgende
voorstellen van B. en W.

Aan mej. J. W. Meyers eervol ontslag te ver-
leenen als onderwijzeres aan de school voor
voorbereidend lager onderwijs no. 6.

Voorstel van B. en W. tot goedkeuring van
de rekening over 1933 van de commissie voor
schoolkleeding en een aanvullend subsidie te
geven om het tekort te dekken.

Voorstel van B. en W. tot overplaatsing van
een onderwijzeres van de voorbereidende
school 1 naar 4.

Voorstel van B. en W. tot verkoop van grond

a. Spaarnrijkstraat (J. G. Lips't.

b. Kloppersingel (N.V. Handelsvenn. voorheen
P. J. Voorneveld).

c. Westzijde Vergierdeweg (J. H. Bennik).

d. Zaanenlaan (G. Kamminga).

e. Van Wickevoort Crommelinstraat (voor den
bouw van een kinderbewaarplaats in
Haarlem-Noord

Voorstel van B. en W. tot wijziging der ver
ordening op de geldschietersbanken.

De brug over het
Donkere Spaarne.

De heer Peper (communist) was tegen het
voorstel van B. en W. om eenige perceelen in
de Spaarnwouderstraat over te brengen in het
woningbedrijf. Deze huizen zijn indertijd aan
gekocht om de nieuwe brug over het Donkere
Spaarne te bouwen. Als wij nu deze huizen in
net woningbedrijf brengen, wordt de kans dat
de brug er in de naaste toekomst komt, nog
kleiner. Het verkeer in de Spaarnwouderstraat
wordt met den dag gevaarlijker.

Het voorstel van den heer Peper werd niet
voldoende gesteund om verder behandeld te
worden.

Winkels in de buiten
wijken.

In verband met het voorstel van B. en W. tot
vaststelling van het uitbreidingsplan ..Zuid-
Oost'' wees de heer van Kessel (R.k.) er
op. dat in verschillende buitenwijken te veel
winkels komen. Het is daarom gevaarlijk om
in het nu voorgedragen uitbreidingsplan vast
te stellen, dat in die wijk winkels mogen ge
bouwd worden. Als in de toekomst blijkt, dat
daar winkels ongewenscht zijn, zullen B. en W.
aanvragen daartoe niet kunnen afwijzen. Het
is beter, dat B. en W. vrij zijn gelaten om den
toestand te beoordeelen als er eventueel aan
vragen komen.

Mr. Gerritsz (S.D.A.P.), wethouder, zei
dat. in uitbreidingsplannen aangegeven is in
welke straten winkels zullen toegelaten worden,
anders zou men overal winkels mogen bouwen.
Wat de heer Van Kessel wil is dus juist onge
wenscht.

De heer J o o s t e n (8.D.A.P.) wees er op, dat
men wel verbieden kan om winkelhuizen te
bouwen, maar dan maakt men later van ge
wone huizen toch winkels. De uitbreidings
plannen kan men niet aanwenden om het win
kelbedrijf te saneeren.

M r. v a n D a m (V.D.) was het niet met den
heer Joosten eens. Door het toestaan van het
bouwen van winkelhulzen werkt men de ver
meerdering van het aantal winkels in de hand.
Het is goed om een te veel aan winkelhuizen
te voorkomen. Hebben B. en W. een norm aan
genomen voor het aantal winkelhuizen in dit
uitbreidingsplan?

De heer Visser (C.H.) betoogde, dat het
een belang van de bewoners van een wijk is,
dat er winkels zijn. Daarop moet bij het vast
stellen der uitbreidingsplannen daarmede ge
rekend worden.

Wethouder Mr. Gerritsz zei, dat bij het
bepalen van het aantal winkelhuizen in uit
breidingsplannen rekening gehouden wordt
met de behoeften van het verkeer en de be
woners van de wijk.

Het voorstel van B. en W. werd aangenomen,
alleen de heer van Kessel stemde tegen.

Door mevrouw Maarschall (S.D.A.P.)
werd voorgesteld om B. en W. uit te noodigen
de redactie van Art. 6 der Verordening betref
fende het verleenen van wachtgeld aan ambte
naren der Gemeente Haarlem, dusdanig te
wijzigen, dat onbillijkheden, als zijn geschied
bij de berekening van een toeslag op het sa
laris van het onderwijzend personeel der scho
len voor voorbereidend lager onderwijs, niet
meer kunnen voorkomen.

B. en W. adviseerden dit voorstel niet aan te
nemen.

Mevrouw Maarschall stelde thans voor
dit voorstel aan te houden tot behandeling van
het voorstel tot herziening van de wachtgeld
regeling.

Mr. Gerritsz (S.D.A.P.), wethouder, zei,
dat deze zaken niets met elkaar te maken
hebben. Het voorstel van mevrouw Maarschall
gaat over dc vraag of de tegenwoordige rege
ling goed toegepast is. Dit is een quaestie die
mer. nu kan afhandelen.

De heer Roodenburg (C.H.), wethouder,
deelde mede, dat de quaestie der wachtgelden
binnenkort aan de orde zal komen, omdat B.
en W. een advies van twee leeraren bij het
M O. over de wachtgelden voor praeadvies
hebben genomen. Als de raad dan een uit
spraak doet die ook gunstig is voor de onder
wijzeressen bij het voorbereidend onderwijs,
dan zal die ook door B. en W. voor die onder
wijzeressen gelden.

De heer Peper (communist) stelde voor
B. en W. uit te noodigen een regeling te ont
werpen die een einde maakt aan de onbillijk
heid die mevrouw Maarschall wil opheffen.

Dit voorstel werd voldoende gesteund.

De heer Joosten (S.D.A.P.i vond dat het
voorstel-Peper eigenlijk onnoodig moest zijn.
B en W. moesten die zaak zelf recht zetten.

Mr. Gerritsz, wethouder, zei, dat B. en
W. nu immers toegezegd hebben, dat zij de
quaestie van de wijziging der wachtgeldveror
dening in overweging zullen nemen.

Geroep: dan is het ln orde!

Daarop werd het voorstel-Peper verworpen
met 32 tegen 2 stemmen.

Verpleegkosten
St. Elisabeth's Gasthuis

B. en W. stelden voor de jaarpremie voor
verpleging van dienstboden van f 10 tot f 7.50
te verlagen.

De heer Castricum (R.K.) vroeg of de
financieele resultaten van deze verzekering
daartoe aanleiding geven. Als de regenten het
alleen willen doen omdat de Maria-Stichtlng
haar tarief verlaagd heeft, dan zou spreker
daartegen zijn.

De heer Wolzak (AH.) zei. dat het hier
een verzekering betreft. Hoe aanlokkelijker
de tarieven zijn. hoe meer deelnemers er zul
len zijn.

Voor het gasthuis was deze verzekering
een belangrijke bate van inkomsten. Het ge
tal verzekerden is met 122 teruggeloopen toen
de Maria-Stichting de premie voor deze ver
zekering van f 10 tot f 7.50 verlaagde. Daar
om was er ook aanleiding voor het gasthuis
om die verlaging in te voeren.

Het voorstel van B. en W. werd daarop aan
genomen.

De bad- en zwem
inrichtingen.

B. en W. stelden voor de tarieven voor de
gemeentelijke bad- en zweminrichtingen te
herzien.

Mevrouw V e n e m a (V.B.) wees er op dat
B en W., toen de verpachtingsquaestie van
de baan was, aan den raad toegezegd hebben
de tekorten op de zwem- en badinrichtingen
te zullen verminderen. Hoe willen B. en W.
die nu bereiken, terwijl de tarieven verlaagd
worden? Het volgend jaar wilde spreekster
de verpachtingsquaestie nog eens bekijken. Is
het niet kleineerend voor den raad om hier
de tarieven te gaan vaststellen voor de baden,
het huren van een badpak, enz. Men moet
aan den man die de inrichtingen voor de ge
meente exploiteert vrijheid laten.

De heer Peper (communist) vond de
voorgestelde verlaging der tarieven uitste
kend. Spreker was evenwel bang dat de ge
legenheid voor kosteloos baden ingekrompen
zal worden. Evenzoo de gelegenheid om voor
10 cents te baden. Wat is het plan van B.
en W.?

De heer Roodenburg (C.H.)wethou
der. zei, dat B. en W. niet van plan zijn het
aantal uren voor kosteloos of tegen een dub
beltje te zwemmen in te krimpen. De ver
pachtingsquaestie is thans van de baan. Er
blijkt te veel personeel aanwezig te zijn ge-
wees, dit personeel word ingekrompen, waar
door f 7000 bespaard wordt. Een pachter zou
het wellicht met nog minder personeel ge
daan hebben.

Door verlaging der tarieven zal, naar ver
wacht wordt, ook verhooging van inkomsten
geven. Ook zal de gelegenheid om bij kunst
licht te zwemmen het aantal zwemmers toe
nemen.

Zonder stemming werd het voorstel van B
en W. aangenomen.

Benoemingen.

Benoemd werden:

tot conrector van 't Gymnasium dr. G. Ras.

tot tijdelijk leeraar aan het Gymnasium
Ir. W. Zwaan.

Afscheid van
Mr. Slingenberg.

De voorzitter las een brief van Mr. M. Slin
genberg voor, waarin hij mededeelde de be
noeming tot lid van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland te zullen aanvaarden.

Daarop hield de burgemeester de volgende
rede:

Mijn eerste woord na de mededeeling, die
u zoo juist aan den Raad hebt gedaan, zij een
hartelijke gelukwensch namens den Raad en
ons College met de benoeming die u is ten
deel gevallen en die de oorzaak is, dat gij ons
gaat verlaten.

Verheugen wij ons eenerzijds in die be
noeming omdat zij een hernieuwd bewijs is
van het vertrouwen dat, thans door de Pro
vinciale Staten van Noord-Holland, in uw
kunde en beleid wordt gesteld, anderzijds
zullen wij ons moeten gewennen aan de ge
dachte dat wij u na een ambtstijd van bijna
21 jaren, waarvan bijna 15 als wethouder, bin
nenkort niet meer in ons midden zullen zien.

Ik mag hier wel openlijk uitspreken, wat
ik denk dat ook in het hart van den Raad
leeft, namelijk dat uw vertrek voor de ge
meente Haarlem een verlies beteekent. Als
wethouder van financiën hebt ge met vaste
hand de koorden van de beurs gehouden in
een tijd. die gerekend mag worden tot de pe
rioden waarin aan de Haarlemsche gemeen-
te-financiën. gelijk aan bijkans alle andere,
de zwaarste eischen voor een richtig beheer
werden gesteld.

Dank zij de weldoordachtheid en de inner
lijke waarde van uw voorstellen hegt ge u
bijna speeds gesteund gezien door het dage-
lijksch bestuur en door den Raad en zijt ge
er in geslaagd te bereiken dat al blijft ook
nu nog de grootste voorzichtigheid geboden,
de financiën van Haarlem in een niet ongun-
stigen staat verkeeren. hetgeen niet van alle
gemeenten kan worden gezegd.

Uw ambtelijke nalatenschap behoeven wij
niet te aanvaarden onder benefice van inven
taris; zij is in de kern gezond en dat zegt in
dezen tijd veel, ja alles. Door uw commercieel
beleid als wethouder voor de lichtfabrieken
heeft de gemeente daarin een stel overheids
bedrijven, die zelfs in deze zware tijden nog
twee belangrijke plechtankers zijn voor de
creditzijde van onze begrooting.

Voor dit alles wensch ik u thans den dank
der gemeente te vertolken en daarnevens voor
de vriendschapplijke samenwerking in het
dagelijksch bestuur, die er toe bijgedragen
heeft dat ook bij verschil van meening de
goede verhouding in onze vergaderingen
nooit in eenige opzicht is geschaad: voor de
rustige en bezadigde wijze waarop ge de meer
speciaal op uw terrein liggende voorstellen
van ons college in den gemeenteraad met de
kracht der overtuiging en met welsprekende
argumenten hebt verdedigd: en ten slotte,
wat mij persoonlijk betreft, voor de bereid
willigheid waarmede ge steeds mijn functie
hebt waargenomen wanneer dit noodig was.
waarbij ik stellig de laatste vijf weken in het
bijzonder wensch te noemen, die, langer dan
mij lief was, beslag op uw tijd gelegd hebben.

Moogt ge ook in de functie, waartoe' ge
thans geroepen zij t. de arbeidsvreugd en
liefde voor de publieke zaak aan den dag leg
gen. waarvan de gemeente Haarlem in zoo
ruime mate heeft geprofiteerd. Dan zal de
provincie daarvan ongetwijfeld dezelfde goede
vruchten plukken, die uw wethouderschap
zoo vele jaren aan de gemeente Haarlem
heeft opgeleverd.

.Het ga u en uw gezin in uw verder leven
wel". (Applaus).

Mc! i* niet overbodig deze kw
veel inciitcHcn r.ijn van niecnii
dneten en dc uiloozc nann.ik
een i.roolc toni Hel verschil
het feil, d.it A&pimi de m
werking pa» in dc inucw.
hijycvnlg in

^OOscn te zien, want et
"e KClijkwaardige pro-
•ils Aspirin Dit is
king is ftclcjicn m
:cd verlaat en rijn
Rinl, waardoor liet
lelijke invloed kan
HidlR bestudeerde

k-larij-rijk, dal
"wanen blijft
meel langer
Hfn Kcnc-
llijft ver-

keurighcid
durende co
firma, die
maakte i

in« mede
t'iRd wordt

c, ::;s:

wereld-
Ceesi vol-
ehikt, dat
.cbraclit
hy-

jiirccv
dat niet recht
de benaming. Aspi
Veel mensehen zi|>>
bietje, dat tcRtn hooldp>
rheumatiek, griep en*c
if. Deze meening is absoluut
If een huis- en geneesmiddel,
de firma Bayer ingevoerd weru. me» i

jaar duf neemt Aspirin in omen ge.> qO
schal een op den voorgrond tredend^
steeds hel ongeëvenaarde middel leg»

ne^ataWe1
van

pijr
Jiee

Vlet

ar

kV

,_atobe^

speciaal legen rheumatiek J X<*

et*

^Aer
één det

ee» van •Arde™*.;.

■"".«'J ook®? cieeas i

- r. blijft nog

-n** welke op kouvatten
ar-* o"' v3" hoofdpijn en kies-
p decring van Aspirin over de ge-

geweest. dit preparaat Ie gaan namaken.

met ORANJEBAND en BAYERKRUIS

Reeds Uw ouders gebruikten hel.

(Adv. Ingez. Med.)

De heer de Braai, nestor van den raad,
sprak een kort woord van hart tot hart.
Spreker sloot zich aan bij de hartelijke
woorden door den voorzitter gesproken. Wij
hebben het krachtig optreden van den wet
houder steeds gevoeld als in het belang van
de gemeente. Er was wel is waar een ge
zonde oppositie tegen den wethouder, maar
steeds had men waardeering voor zijn werk.
Mr. Slingenberg had de waardeering van den
raad. (applaus).

Mr. S 1 i n g e n b,e r g, voor de laatste
maal in den raad sprekend, dankte voor de
vriendelijke woorden tot hem gericht. Het
verheugde spreker dat hij in staat is per
soonlijk afscheid te nemen. Ook zijnerzijds
wenschte spreker den burgemeester geluk
met zijn herstel. 5 weken waart gij aan uw
bed gekluisterd. Ik hoop dat gij met dezelfde
opgewektheid als voorheen uw taak zult ver
vullen. Ook bracht spreker dank voor de
steeds ondervonden medewerking van de
leden van het college van B. en W. en van
den secretaris. Alle leden van het college
hebben in de moeilijke jaren die achter ons
liggen, medegewerkt om de maatregelen die
noodig waren, te nemen.

Heeft spreker thans wel de vrijheid om
in dezen moeilijken tijd zijn taak van
wethouder van financiën neer te leggen.
Voor zich zelf heeft hij een beslissend ant
woord gevonden. De taak van Gedeputeerde
heeft voor spreker veel aanlokkelijks. De
ervaring die hij opgedaan heeft over de moei
lijkheden van het gemeentelijk beheer zul
len hem goede diensten bewijzen in zijn
nieuwe functie. Als Haarlem thans nog voor
financieele moeilijkheden stond, zooals bij
voorbeeld een half jaar geleden, toen een
groot tekort gedekt moest worden, zou hij
niet gegaan zijn. Hij laat geen dosolaten
boedel na. de toestand van de financiën is
thans goed, ook zal zuinigheid in de toekomst
geboden zijn. Zoover er thans over de cijfers
geoordeeld kan worden, zal de rekening over
1933 zonder tekort sluiten.

Voorts dankte spreker voor de medewer
king van den raad ondervonden, allereerst
die leden die hem steunden. Maar ook de
oppositie is spreker dankbaar voor de royale
wijze van behandeling. Critiek is soms buiten
gewoon nuttig. Een gezonde oppositie moeten
wij in onze openbare lichamen hebben. Ook
hier was de grondslag steeds het belang
der gemeente.

Spreker bracht ook dank aan de ambte
naren waarmede hij samengewerkt heeft.
De gemeente kan gelukgewenscht worden
over het bezit van een bekwaam ambtenaar
corps. De tijden van zijn wethouderschap
zullen steeds tot de mooiste uit zijn leven
behooren (applaus).

Met een handdruk nam de heer Slingen
berg daarop van allen afscheid.

De heer Peper (communist) wilde na
mens de communistische fractie protesteeren
tegen deze huldigingsactie.

De Voorzitter protesteerde.

Daarop werd de vergadering gesloten,
nadat nog gebleken was, dat het voorstel-
Peper over de aanvraag van een deel voor
Haarlem van het 60 millioen-plan voor werk
verschaffing. niet voldoende gesteund werd
om in behandeling te komen.

BUURT- EN SPEELTl'INVEREENIGING
„MEERLEBOSCH".

Ter gelegenheid van het vijf-jarig bestaan
der Speeltuin Vereeniging „Meerlebosch" heeft
het bestuur dier vereeniging gemeend een uit
gebreid zomerprogramma samen te stellen.
Om te beginnen verschillende korfbal-wed
strijden in de volgende indeeling om fraaie
prijzen:

Nederlaagwedstrijden voor adspiranten.

April 10,30 uur, Meerlebosch bSport Ver
eent b; 22 April 2 uur. demonstratie-wed
strijd tegen Speelt. Ver. O. B. Z. B. uit Am
sterdam; 29 April 10,30 uur, Meerlebosch a
D. S. V. a; 2.30 uur, a. 12 talOosterkwar
tier a; 6 Mei 10,30 uur, Meerlebosch b—Ooster
kwartier b; 12,15 uur, O. G. aMeerlebosch a
2,30 uur, a 12 tal— Flora a.

Serie-wedstrijden voor adspiranten, 13 Mei
1934 a. groepen 10.00 uur O. G—Flora; 10,30
uur MeerleboschS. V.; 11,00 uur Flora
Oosterkwartier; 11.30 MeerleboschO. G.:
12.00 uur S. V Flora; 12,30 uur Oosterkwar
tier—D. S. V.; 1.00 uur S. V—O. G.; 1.30 uur
Oosterkwartier—Meerlebosch; 2,00 uur S. V.
D. S V.; 2,30 uur MeerleboschFlora; 3,00
uur D. S. V.—O. G.; 3,30 uur Ooster kwartier—

S. V.; 4,00 uur MeerleboschD. S. V.; 4,30
uur OosterkwartierO. G.; 5,00 uur Flora
D. S. V.

Zondag 27 Mei 1934, b. groepen: 11,30 uur
S. V.Ooster kwartier; 12,00 uur D. S. V.
Meerlebosch,; 1.00 uur OosterkwartierD.
S. V.; 1,30 uur S. V.Meerlebosch: 2,00 uur
D. S. V.—S. V.; 2,30 MeerleboschOoster
kwartier.

Zaterdag 5 Mei is er een bijzondere feest
avond in samenwerking met de Haarlemsche
afd. der Ned. Ver. ter behartiging van T. B. C.
patiënten.

Serie-wedstrijden voor erkende clubs, Zon
dag 17 Juni.

Serie A: 10,10 uur D. S. V. 1—O. G. 2; 11,20
uur S. V. 3Flora 1; 1,05 uur Ooster kwartier 3
Palvu 1; 2.15 uur S. V. 3—0. G. 2; 3,25 uur
Flora 1—D. S. V. 1; 4,35 uur Oosterkwartier 3
Flora 1; 5,45 uur Palvu 1S. V. 3.

Serie B: 9 uur O. G. 3—Flora 2; 9,35 uur
D. S. V. 2Meerlebosch 3; 10,45 uur Palvu 2
S. V. 4; 11.55 uur O .G. 3Meerlebosch 3;
12,30 uur Haarlem 5Flora 2; 1,40 uur D. S.
V. 2—S. V. 4; 2,50 uur Palvu 2—Flora 2; 4.—
uur Haarlem 5O. G. 3; 5,10 uur D. S. V. 2
Flora 2.

Zaterdag 23 Juni: 4.35 uur Oosterkwartier 3
D. S. V. 1; 2,50 uur Meerlebosch 3—Haar
lem 5.

4.uur Palvu 2D. S. V. 2; 5,10 uur O. G. 3
S. V. 4.

Zondag 24 Juni: 10,10 uur S. V. 3—Ooster
kwartier; 11,20 uur Palvu 1—O, G. 2; 1,05 uur
Oosterkwartier 3—O. G. 2; 2,15 uur Palvu 1—
Flora 1; 3,25 uur S. V. 3-D. S. V. 1; 4,35 uur
Flora 1O. G. 2.; 5.45 uur Palvu 1D. S. V. 1.

9 uur Meerlebosch 3Palvu 2; 9,35 uur
D. S. V. 2—Haarlem 5; 10.45 uur Flora 2—
Meerlebosch 3; 11,55 uur Palvu 2—Haarlem 5;
12.30 uur O. G. 3-D. S. V. 2; 1.40 uur S. V. 4
—Haarlem 5; 250 uur Flora 2—S. V. 4; 4.—
uur S V. 4Meerlebosch 3; 5,10 uur O. G. 3
Palvu 2.

Verder komen er kringspelen en kleuter-
spelen. hardloopen, athletiek, poppenkastver-
tooningen en een openbare reciteer- en voor
drachtenwedstrijd voor kinderen van 8 tot en
met 14 jaar. benevens een tentoonstelling van
het Winterwerk.

Voor ouderen houdt men wederom een
foto-wedstrijd van opnamen der speeltuin
momenten genomen tijdens dit lustrumfeest.

VROUWENBOND TOT VERHOO
GING VAN HET ZEDELIJK
BEWUSTZIJN.

ZUSTER SCHOUTEN OVER HAAR WERK.

Onder leiding van de presidente, mevr. A.
van Merselis HartsinckSchuyt van Castri
cum. hield de afd. Haarlem van bovenge-
noemden Bond Woensdagmiddag haar jaar
vergadering in hotel Lion d'Or-

De voorzitster betreurde de slechte op
komst, die misschien geweten moet worden
aan het feit, dat de Bond in stilte werkt. Het
gezelschap aanwezigen noemde spr. klein,
maar select. De jaarverslagen werden daarop
voorgelezen. Het aantal leden bedraagt 96,
een getal, dat de secretaresse bedroevend
klein noemde voor een stad als Haarlem. Het
Babyhuis zal in 1934 weer voor een gemeen
tesubsidie in aanmerking komen.

Zuster van der Eist uit Amsterdam zei, dat
het werk van den Bond was het geven van
glans aan ontluisterde levens. Zij komt met
vele van dergelijke levens in aanraking en
het zijn de omstandigheden, die de meisjes
maken tot wat zij zijn, de drang naar vrijheid
om het mooie te ondervinden, terwijl ze niet
weten, wat dat mooie is, de verzoeking, een
zaamheid, enz. Spr. illustreerde haar rede met
aangrijpende voorbeelden. Bij het werk van
den Bond hoort het sorteeren van de trooste-
looze rij brieven, die gedeeltelijk naar de pre
dikanten worden gezonden, huisbezoek, het
zoeken naar onderdak, er is een bemiddelings
bureau voor betrekkingen, er is een politie-
huis. Hierin worden vrouwen gebracht, die
geen onderdak hebben, doch alleen door de
politie. Het is thans een in alle opzichten goed
geoutilleerd huis, dat tijdens de Olympische
Spelen tot stand kwam. "Ons werk iis moei
lijk", eindigde spr. „doch wij moeten ons ge
ven, zooals we zijn en trachten ons werk te
doen, zooals God het ons laat zien."

Zuster Schouten sprak hierna over Maat
schappelijke Zorg voor Zieken in Haarlem en
zei, dat thans elk jaar 800 gevallen per jaar
voorkomen, tegen hetzelfde aantal in de 7
jaar, vóór haar komst. Dit zit in verband met
het feit, dat men nu de drie zusters van die
Zorg door haar langen diensttijd kent Het

prettigste van haar werk noemt spr. de kin
deruitzendingen naar gezinnen, meestal in
Gelderland, voor 6 weken. De groote moei
lijkheid hierbij is het gebrek aan kleeding. De
kleerenkast is op het oogenblik zeer leeg, en
kinderkleeren 'heeft zuster Schouten zoo
broodnoodig. De huisverzorging breidt zich
steeds meer uit. Hiervoor is steeds een dok
tersbriefje vereischt, Voorts wordt er samen
gewerkt met het Consultatiebureau voor
drankzuchtigen, dat goede resultaten oplevert,
er wordt hulp verleend bij bevallingen, aan
krankzinnigen, aan gezinnen in sommige ge
vallen, enz.

De presidente dankte beide spreeksters voor
haar redevoeringen en sprak een woord van
dank aan de dames uit Amsterdam voor haar
aanwezigheid.

A.-R. KIESVEREENIGING.

MR. BRUCH OVER OVERHEIDS-
EXPLOITATIE VAN BEDRIJVEN.

De A. R, Kiesvereeniglng „Nederland en
Oranje" vergaderde Woensdagavond in de Dr.
A, Kuyperschool, aan het Rozenhagenplein.

De voorzitter der Kiesvereeniging, Mr. A.
Bruch hield een rede over het onderwerp:
„Mag de Overheid bedrijven exploiteeren en
wat zijn de richtsnoeren, daarbij in aanmer
king te nemen?"

Eerst behandelde spr. de vraag: Wat is de
taak der overheid? Handhaving van het
recht en van de gerechtigheid, antwoordde
spr. En secundair heeft de overheid een so
ciale taak.

Op zichzelf js er geen bezwaar tegen het
ingrijpen der overheid in de maatschappij-
taak waartegen de anti-revolutionnair dan
ook nooit bezwaar heeft gemaakt maar dit
mag nooit leiden tot overheids-,,imperialis
me". Het eigen initiatief mag niet worden ge
dood. De overheid moet eiken vorm van orga
nisatie eerbiedigen.

De anti-revolutionnair stelt de overneming
van de taak der maatschappij door de over
heid niet als doel, maar als middel. De over
heid mag nimmer de consciëntie aantasten.

Verder moet, wanneer de overheid een
maatschappelijke taak aan zich trekt, de
noodzakelijkheid daarvan absoluut vaststaan.

De bedrijfsvrijheid is een sociale functie en
mag alleen beknot worden als het bedrijf
werkt tegen de belangen van de gemeen
schap in.

De overheid heeft de voorzichtigheid te
betrachten. Ged. Staten van Noord-Holland
hebben dan ook bezwaar gemaakt, dat de
provincie de radio-distributie ter hand zou
nemen. Bewezen was immers niet, dat het
particulier initiatief in dezen te kort schoot.
Hier was het zaak, den „overdrijvers" een
halt toe te roepen.

Spr. vestigde er dan de aandacht op, dat
er ook bij de overheidsbedrijven gelegen
heid is, promotie te maken; de particuliere
eerzucht is ook in het overheids bedrijf aan
wezig. Voorts wordt de ondernemingslust bij
het overheidsbedrijf niet beperkt door gebrek
aan kapitaal.

Gezegd is door Prof. Diepenhorst, dat een
gevaar bij het overheidsbedrijf is de rechts
positie. Die kan, aldus spr., inderdaad leiden
tot uitwassen. Het kan wel eens voorkomen,
dat ambtenaren langer bij een overheidsbe
drijf werkzaam zijn dan gewenscht is, maar
dit kan zich ook bij alle groote bedrijven
voordoen.

Er zijn anti-revolutionnairen die wat bang
zijn voor een overheidsbedrijf. Zij- meenen,
dat het A. R. beginsel meebrengt de Naamloo-
ze Vennootschap. Spr. meent dat het idéé
N.V. in 't geheel niets te maken heeft met
het A. R. beginsel.

Tegen direct overheidsbeheer had ook dr.
A. Kuyper geen bezwaar, mits ook het vak
kundig element bij de leiding naar voren
trede. Zoo gaat het thans ook bij de provin
ciale bedrijven van Noord-Holland, die naast
Ged. Staten (de beheerders) een Raad van
Toezicht en een commissie daaruit kennen.

De gestie der overheid moet bij de be
drijfsvoering voldoen aan hooge eischen. Dit
komt in de eerste plaats uit bij de zaak van
de winst. Spr. meent dat de opzet niet mag
zijn het maken van winst. Er is gezegd, dat
het billijk is, dat tegenover het risico een re
delijke winst staat. Hiermede kan men het in
het algemeen eens zijn, maar de winst mag
nooit een soort indirecte belasting worden.
Het gevaar bestaat dat men dan daarop gaat
steunen. Gaat men tarieven invoeren naar
draagkracht, dan is het overheidsbedrijf com
mercieel niet meer te hanteeren.

Over de rechtspositie zeide spr. nog. dat
men deze bij de overheidsbedrijven niet tot
een paskwil moet maken. Er moet worden op
getreden tegen ambtenaren of beambten, die
kennelijk saboteeren. Tenslotte behandelde
spr. nog kort de vraag of de provincie, tegen
den wil van zes Zaanlandsche gemeenten,
die een N.V. hadden, in, het bedrijf mocht
overnemen. Men heeft dit in strijd gevonden
met de autonomie der gemeenten. Spr. be
streed dit met een beroep op uitingen van
minister De Wilde en in het rapport-Schou
ten.

Do gemeentelijke autonomie is een wisse
lend begrip.

Mi'. Bruch eindigde met te zeggen, dat
waardigheid, voornaamheid en eerlijkheid
eischen zijn voor elk bedrijf, maar in het bij
zonder voor het overheidsbedrijf.

Hierna volgde een uitvoerige dachtenwis-
seling.

Bij zijn beantwoording der vragen en op
merkingen vond Mr. Bruch gelegenheid er
o.m. de aandacht op te vestigen, dat een rede
lijke winst op de overheidsbedrijven niet als
ongeoorloofd mag worden beschouwd. Het is
overigens moeilijk te zeggen, wat een redelij
ke winst is. Beter is het, dat de provinciale
bedrijven zich niet op het maken van winst
toeleggen, al moeten zij een zekere reserve
vormen. Met de gemeenten staat het er in
dezen tijd anders voor: zij toch hebben nu
de grootste moeite, om rond te komen. Men
kan de particuliere N.V.'s de bedrijven niet
laten houden, want. zooals Mr. van Leeuwen
indertijd te Amsterdam heeft gezegd: „zij
halen alleen de vette kluiven er uit". Als een
bedrijf in zijn sociale functie mislukt, moet
de overheid het overnemen. Concurrentie
tusschen overheidsbedrijven van provincie en
gemeente zal nooit voorkomen, omdat die niet
in één gemeente tezamen aanwezig zullen
zijn.

De tweede voorzitter, de heer G. Wolzak,
dankte den inleider voor zijn doorwrochte
rede-

Bij het begin der bijeenkomst had de voor
zitter herinnerd aan het 50-jarig bestaan der
vereeniging op 13 October a.s. De viering zal
een sober karakter dragen: zij zal door een
commissie worden voorbereid. Gehoopt
wordt, dat minister Dr. H. Colijn als spreker
zal kunnen optreden.

De uitnoodiging voor debat, aan de N.S.B.
gericht, is op niets uitgeloopen. omdat de te
genpartij dit debat niet vruchtdragend acht
te.

Deze vergadering gaat dus niet door.