Zomertijd.
Huldiging Ir. W. C. G. H. van Mourik Broekman.
Door zijn oud-leerlingen.
Hei Befouqtijkste
51e Jaargang No. 15608
Verschijnt dagelijlcs, HeHalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 14 Mei 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN I EN per week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand f 0.22. per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post '0.72lA
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN: J_5 regc]s 1.75, elke regei meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel Reductie bij abonnement. Vrïag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag! 13 regels ƒ030. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50—, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand. Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 14 Mei
Aristocraten.
Met dit woord bedoelden de oude Grieken
geen klasse van bevoorrrechten, geen erfelijk-
getitelden maar eenvoudig en rondweg „de
besten". Het is in den loop der historie zijn
veel beperkter zin gaan krijgen, het heeft bij
velen een kwaden klank gekregen als de
aanduiding van vaak-onverdiend geprivile
gieerden, maar het beteekent taalkundig toch
nog altijd: de besten. Niets meer, en vooral
niets minder.
Deze onmiskenbare aristocratie zullen wij
steeds in ons midden houden, en evenmin als
vorige geslachten zijn wij er ooit in geslaagd
haar de leiding der menschheid te geven. In
ziin boek „Mijn kijk op het leven", zegt Ein
stein ergens, dat er toch een middel moet be
staan om den invloed der besten te concen-
treeren en te doen leiden in de wereld. Als
deze groote geleerde erin slaagt dat middel te
viv.den- zal hij een grooter ontdekking gedaan
hebben zelfs dan zijn relativiteitstheorie.
Onze onmacht om den invloed der besten on
der ons te vereenigen en aan die menschen
van superieur karakter gepaard aan groote
kennis, het lot der wereld toe te vertrouwen
wordt alleen telkens weer bewezen door het
falen van allerlei schoone stelsels, die in de
practijk nimmer verwezenlijkt zijn en door de
blijkbare onmogelijkheid om een wereldbe
stuur te scheppen.
De Besten in karakter en kennis zijn niet
degenen die den meesten roem in deze wereld
oogsten. Het begrip roem is onverbrekelijk
verbonden aan het begrip massa, en de massa
oordeelt naar behaald succes. Zij verheerlijkt
de eenzijdigheid, die tot een hoogte van ge
niale begaafdheid kan stijgen, maar nimmer
het Beste kan vertegenwoordigen, omdat het
Beste nooit eenzijdig kan zijn. Napoleon was
een der grootste genieën die ooit bestaan heb
ben, maar hij toonde zulke groote karakter
fouten dat men hem niet tot de ware aristo
craten mag rekenen. Misschien heeft hij er
toe behoordbij den aanvang van zijn
taak. Waaruit men dan zou moeten afleiden
dat de Besten onder ons nog niet goed genoeg
zijn om dat te blijven, als men hen als één
ling een te zware taak oplegt. De logische
conclusie is weer: alleen hun samenwerking
zou het beste in de menschheid tot uiting
kunnen brengen, en Einstein meent immers
dat daar een middel voor moet bestaan
Kon men het alleen maar eens tezamen
brengenlaat ik bescheidener vragen: kon
men alleen maar een aantal hunner tezamen
brengen.... om hun advies te vernemen,
slechts hun advies. Het zou waard zijn gehoord
te worden. Maar het zou onmiddellijk hoon en
bestrijding ondervinden van allerlei Strebers
en afgunstigen en intriganten, die hen als
aristocraten, als de Besten, zouden wraken.
Ik wou dat Einstein er een weg op wist. Hij
bezit een visie die verder reikt dan die van
schier al zijn medemenschen; hij is in staat
tot een oorspronkelijkheid van denken, los
van alle conventionaliteit en al het aange
leerde en van alle invloeden-van-anderen, die
ook op zuiver-maatschappelijk gebied iets ge
heel nieuws zou kunnen opleveren. Nieuwer
dan de eeuwige tegenstellingen tusschen auto
cratie en democratie, tusschen oude en nieuwe
ismen die in wezen altijd weer op hetzelfde
neerkomen.
Het is noodiger dan ooit geweest in dezen
tijd, nu de volken degenen die hen leiden
hoogstens als bekwame menschen, in de gun
stigste gevallen ook als sterke menschen en
in de meeste gevallen alleen maar als bij
zon der-handige en succesvolle menschen
zien. Volgens die beoordeeling worden hun
daden gewaardeerd en met "reserve aan
vaard. Meer vetrrouwen in hen die de we
reld leiden kan alleen ontman als hun da
den de grenzen van groepsbelangen, sectari-
sch'e belangen, nationale belangen weten te
overschrijden, een ideaal in plaats van
een egoïsme tot die daden drijft. Er is in alle
landen steeds weer opnieuw geroepen om
„den sterken man" en sommige hebben nu
een dictator. De andere, zijn het onze, wor
den niet tot navolging in die riohting bezield.
Zij hebben niet een krachtfiguur van noode,
maar méér dan dat.
Zij vragen voor de toekomst om de leiding
van de Besten onder hen. En vermoedelijk
zal die alleen verwezenlijkt kunnen worden
doo"dat de kringen meestal kleine kringen
die deze ware aristocraten in hun midden
kennen zich meer en meer op hun oordeel en
hun levensvisie gaan verlaten en die naar
buiten brengen. Uit de volken zelf zal aldus
de geest van een nieuwe wereld moeten ont
staan. zooals dat ook in vroeger tijdperken
gebeurd is. Maar als professor Einstein een
middel weet te vinden om dat proces te ver
haasten. zal hij de menschheid een ontzag
lijken dienst bewijzen.... na zevenentachtig
mislukte internationale conferenties
R. P.
KOKENDE MELK OVER HET
LICHAAM.
DRIEJARIG KIND AAN BRANDWONDEN
OVERLEDEN.
HARSKAMP. 14 Mei Gisteren is in het
huis van D. van den Brink te Harskamp een
kachel, welke op steenen stond, plotseling
scheef gezakt. Een kan kokende melk kwam
hierdoor te vallen en de inhoud kwam terecht
op het 3-jarig zoontje, dat voor de kachel
aan het spe'.en was. Met ernstige brandwon
den overdekt werd het kind naar het- zieken
huis te Arnhem vervoerd waar het is over
leden.
Als gij niet, den dag van morgen,
Vreemd in 't leven wenscht te staan,
Wil vooral er aan om denken,
Met de tijden mee te gaan.
Gij hebt, reeds een reeks van jaren,
Steeds de plechtigheid volbracht,
Die ook straks weer moet gebeuren,
't Wordt weer zomertijd vannacht.
Als je :t strikt beschouwt, tljdroovend
Is het wel als bezigheid,
Want wij rooven weer een uurtje
Van den goeden Vader Tijd.
Maar dit uurwerk met uw uurwerk
Vergt geen uur werk. lange niet,
En toch geeft het u een uur loon.
Daaglijks, voor het naast verschiet,
Officieel moet het gebeuren
Als uw klokje twee uur slaat,
Maar dat is. zelfs voor „verzetjes",
Vcor de meesfcen wat te laat.
Wees dan toch niet onverzetlijk,
Als het op verzet soms stuit.
Doe 't dan een paar uurtjes vroeger,
Wees den tijd gerust vooruit.
Maakt het aantal van uw klokken,
't Werk voor u alleen te veel,
Geef dan ieder in uw klokhuis
In de plechtigheid zijn deel.
Maar maak dan precies een afspraak
Voor verdeeling van de taak,
Want als elk dezelfde klok neemt,
Loopt u tijdpasseering spaak.
Ga dus, als gij zoo gestemd zijt,
Met de kippen vroeg op stok,
Maar wees, voor gij inslaapt, menschen
Van de zomertijdsche klok.
P. GASUS.
GEEN TAXISTAKING TE AMSTERDAM.
Door de chauffeurs van het stationneerend
taxi-bedrijf te Amsterdam, is het tusschen-
voorstel van wethouder Kropman inzake het
grondtoon, en de uit te keeren provisie van
het opgereden bedrag aanvaard voor zoover
betreft de aangesloten werknemers bij den
Centralen, den Roomsch-Katholieken en den
Christelijken Bond van Transportarbeiders.
De klokken vooruit zetten!
Hedennacht om twee uur begint
officieel de zomertijd. Men vergete dus
niet om hedenavond bij het naar bed
gaan klokken en uurwerken een uur
vooruit te zetten.
DURE BEWONDERING..
EN EEN GOEDE LEERING VOOR ANDEREN.
Een juffrouw die Zaterdagavond f 50 van
de spaarbank had gehaald, kwam in de
Generaal Cronjéstraat waar zij vol bewonde
ring voor een étalage van haar fiets stapte
en haar oogen vrij spel liet, d.w.z. vrij spel
in de étalage, want als zij ook naar haar
fiets had gekeken, had zij gemerkt dat een
taschje verdween dat zij om het stuur had
gehangen.
Dat heeft zij helaas niet gezien en toen zij
na voldoende bewonderd te hebben ook naar
haar fiets keek was zij f 50 minder rijk, want
die zaten in het taschje en dat het middeler
wijl weg is zult u nu wel begrijpen.
Aangifte bij de politie is dan doorgaans de
gang van zaken, maar men zorge ervoor dat
het niet zoover hoeft te komen, want het is
makkelijker dat u zelf op uw taschje let dan
dat de politie het tusschen 125.000 inwoners
moet opsporen.
DE LOONEN VAN HET
HAARLEMSCHE
GEMEENTEPERSONEEL.
HERZIENING DER SALARISSEN.
Op 24 Mei wordt een vergadering gehou
den van het Georganiseerd Overleg voor het
Haarlemsch gemeentepersoneel. waar be
handeld zullen worden de voorstellen van
Burgemeester en Wethouders tot heriziening
van de salarissen, zulks Ingevolge den wensch
van den minister van Bmnenlandsche Zaken
om de loonen van het gemeentepersoneel in
overeenstemming te brengen met die van het
rijkspersoneel.
Het zou in het voornemen van B. en W
liggen de herziening spoedig door te voeren.
ONTPLOFFINGSRAMP TE
HONGKONG.
Gashouder in de lucht gevlogen
20 DOODEN. 100 GEWONDEN.
HONGKONG, 14 Mei (V.D.) Op een der
Westelijke eilanden van de stad Hongkong is
een der beide daar staande gashouders, de
grootste van Zuid-China, in de lucht ge
vlogen. De huizen in de omgeving werden
geheel vernield en op tal van plaatsen brak
brand uit. Tot nog toe heeft men een 20-tal
dooden geborgen, terwijl 100 gewonden in de
ziekenhuizen zijn opgenomen
Omtrent de oorzaak van de ramp verluidt
dat klaarblijkelijk de gasdruk te sterk is ge
weest, waardoor het bovendek van den gas
houder werd weggeslingerd.
Een reusachtige gasstroom ging over de
stad en ontbrandde op alle plaatsen, waar
open vuren brandden, o.a. ook in vele woon
huizen.Dientengevolge sprong kort daarna
de gashouder in de lucht.
Vele bewoners, in wier huis brand ontstond
sprongen uit de ramen van hun woningen en
anderen renden in paniek met verbrande ge
zichten en verschroeide haren de straat op.
Onder de dooden, die grootendeels door
brandwonden onherkenbaar zijn verminkt
bevinden zich vele vrouwen en kinderen. De
brandweren uit de geheele omgeving ver-
leenen assistentie op de plaats van de ramp
Aan een diner in Restaurant Brinkmann is
de afgetreden directeur van de le H. B. S. B.
Ir. W. C. G. H. van Mourik Broekman, Zater
dagavond door zijn oud-leerlingen met
enthousiasme gehuldigd. Nadat hij met zijn
gezin door een drietal leden van de huldi-
gings-commissie van zijn woning was afge
haald werd hij ontvangen met een welkomst
lied en drie hoera's. Er waren ongeveer een
honderdtal aanzittenden. overal uit den lande
bijeengekomen, en 450 oud-leerlingen had
den bijgedragen aan de geschenken, die hem
op dezen avond werden aangeboden. Die
bestonden uit: een kamerbiljart, een aantal
gramofoonplaten van klassieke muziekwer
ken. „zaad voor den aanleg van een Haar
lemsch tuintje" in Hattem, waarheen Ir. van
Mourik Broekman in Juli gaat verhuizen, en
een door den heer Luiting prachtig uitgevoerd
album met opdracht, bevattende de handtee-
keningen van de 450 oud-leerlingen. Aan
mevrouw Van Mourik Broekman werd een
bloemstuk aangeboden.
Tafelpresident was de heer Robert Peere
boom. bij ontstentenis van den voorzitter der
huldigingscommissie, mr. A. Stoop, die door
een droevig verlies in zijn familie niet aan
wezig kon zijn. Hij bood namens allen de ge
schenken aan. en ook namens den oud-leer
ling Karei Klein een prachtig-uitgevoerd por
tret van den directeur, welk kunstwerk alge-
meene bewondering oogstte. Reproducties er
van werden aan alle aanwezigen uitgereikt.
De tafelpresident hield een rede. waarin hij
de dankbaarheid van al de oud-leerlingen
jegens den directeur tot uiting bracht, en
zijn medeleven met de jeugd, zijn warme be
langstelling en zijn streven om niet alleen
kennis maar ook karakter en zelfvertrouwen
bij zijn leerlingen te ontwikkelen schetste.
„Mij is gezegd dat het eenige absoluut-
betrouwbare opvoedingssysteem het goede
voorbeeld is. U hebt ons dat tenvolle en met
de groote toewijding, die alleen uit roeping
en groot plichtsgevoel kan voortkomen, gege
ven. U ireedt vroeger af dan uw eigen wensch
was, daartoe genoopt door de noodzaak uw
gezondheid te ontzien, maar u hebt veel meer
reden tot groote voldoening over uw levens
werk dan zoovelen die tot hun 65e jaar heb
ben gearbeid. Wij gelooven trouwens niet dat
uw taak is afgeloopen. Menschen zooals u
zijn zeldzaam en men is blij hun raad te kun
nen inwinnen". Spr. meende de gevoelens van
de oud-leerlingen te kunnen resumeeren in
een historisch woord, tot een groot man ge
richt: „Voila un homme!"
Aan tafel werd het woord verder gevoerd
door den heer A. H. G. Fokker, die een presse-
papier met model van een driemotorig vlieg
tuig aanbood, zijn dankbaarheid jegens ir.
Broekman uitte en overigens ontkende dat
hij oud-leerling was. omdat hem nog steeds
de gelegenheid openbleef op school terug te
keeren van een ontijdige vacantia, in 1909
genomen en nog steeds niet beëindigd. Hij
vei zocht om een mededeeling van den di
recteur. hem aanmoedigend dat hij een kans
had om zijn eindexamen te doen.
De heer L. F. Warnaars sprak als „.oud-
leerling in het kwadraat" omdat ook zijn zoon
al eindexamen bij ir. Broekman had gedaan,
en getuigde op treffende wijze van hetgeen de
directeur zoowel voor hem als voor zijn kin
deren was geweest.
Nadat de heer Senior Coronel namens de
jonge oud-leerlingen en mevrouw Van der
Ley-Vanaer namens de vrouwelijke oud-leer
lingen hartelijke woorden van dankbaarheid
hadden gesproken werd een schoone potpour
ri uitgevoerd van soli en koren, behoorend
tot histovisch-geworden H B.S.V.-uitvoeringen.
Onder leiding van Ir. P. H. Lefebvre en met
pianobegeleiding van den heer Spoor werd
dit een groot succes.
Tenslotte nam Ir. Broekman het woord om
allen te danken voor de hem gebrachte hulde
en de geschenken. „Julie behoeven niet te
vreezen dat ik er verwaand door zal wor
den", zei hij, „ofschoon dit een prachtige
avond voor mij is en ik ervan geniet jullie
allen hier weer te zien. Maar ik heb zelf alle
reden tot dankbaarheid jegens de jeugd, die
voor mij een groote vervulling in mijn leven
is geweest". Spr. deed een beroep op allen om
eerbied te hebben jegens de Jeugd die de
Toekomst is. Hij sprak van de fouten die, zoo
als hij steeds gevoeld had. het M. O. aankleven
en die vele jonge menschen beletten hun ka
rakter en gaven op de beste wijze te ont
plooien. maar aan zijn eigen pessimisme om
trent die fouten was hij gaan twijfelen dooi
de resultaten, die verscheidene leerlingen die
deze nadeelen op school gehad hadden, in het
leven hadden bereikt. Hij beantwoordde alle
sprekers afzonderlijk, haalde menige persoon
lijke herinnering op en besloot, in antwoord op
de hulde die de voorzitter aan mevrouw
Broekman had gebracht, met dankbaarheid
te uiten voor den grooten steun, van zijn
vrouw ondervonden.
Aan het slot van zijn rede stonden alle
aanwezigen in diepe stilte op: het was een
kenmerkende, spontane uiting van den groo
ten eerbied en dankbaarheid, die jegens hem
gekoesterd worden.
Bij den aanvang van het diner was een
telegram gezonden aan Ir. H. van Mourik
Broekman, zijn oudsten zoon, in Zuid-
Afrika. „Uw vader heden geestdriftig gehul
digd. Zijn dankbare oud-leerlingen".
Na den maaltijd bleef men nog langen tijd
bijeen en werden vele oude schoolherinne
ringen opgehaald. Het was geen afscheids
feest, maar een feestelijk weerzien en een
groote uiting van dankbaarheid en blijvende
vriendschap geweest.
Uit de Fransche radicaal socialistische partij
zijn verscheidene leden geroyeerd: in de
partij is een scheuring ontstaan.
pag. 4
De Poolsche regeering afgetreden.
pag 4
Te Fontainebleau is een coureur op een me
nigte ingereden; acht personen kwamen
hierbij om het leven.
pag. 4
Op den Weser is een sleepboot met acht opva
renden gezonken.
pag 4
Heftige wederzijdsche verwijten en dreigemen
ten van Bolivia en Paraguay.
pag. 4
Een referendum zal er over beslissen of in de
Belgische mijnen de algemeene staking zal
uitbreken.
pag 4
De Imam van Yemen heeft de voorwaarden
van Ibn Saoed aanvaard.
pag. 4
Dr. Willem Mengelberg is benoemd tot groot
officier in de Orde van Oranje Nassau.
Dag 4
Het verkeersfonds door minister Kalff ver
dedigd; het verkeer moet zijn eigen kosten
dragen.
pag. 3
Tegen een groep muiters van „De Zeven Pro
vinciën" zijn in hooger beroep zwaardere
straffen geëischt.
pag. 3
Meer werkloosheidssteun voor groote gezin
nen in de vijf groote gementen?
pag. 3
Minister de Wilde over de toewijzing van de
radiozaken aan Binnenlandsche Zaken.
pag. 3
Zaterdagavond is een roofoverval op een
Haagsch koopman gepleegd; de beide da
ders zijn door de politie gearresteerd.
pag. 3
Te 's Gravenhage is opgericht de „Stichting
Indische Hoogere Burgerscholen" voor leer
lingen uit Indië.
pag 3
Het internationaal tennistournooi van
D. D. V.; Australië wint.
pag. 7
Opening der Heemsteedsche Wielerbaan.
pag 8
De Haagsche Studieconferentie over oorzaken
aard en voorkoming van oorlog.
pag. 2
Het afscheid van ir. van Mourik Broekman
van zijn oud-leerlingen.
pag. 1
Herziening der salarissen van het Haarlem-
sche gemeentepersoneel.
pag. 1
Laatste berichten.
pag. 9
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Aristocraten.
J. C. E.: De „uitgetelde".
pag. 1
pag. 3
K. de Jong: Muziekavond te Heemstede.
pag. 10
Het Provinciaal Ziekenhuis „Duin en Bosch"
bestaat 25 jaar.
pag. 10
„ZONNESTRAAL'LCOLLECTE.
OPBRENGST ƒ3118.87.
Aan -de Zaterdag te Haarlem gehouden
Zonnestraal-collecte hebben circa 500 collec
tanten hun medewerking verleend.
De bruto-opbrengst van dez ecollecte be
draagt f 3.118.87.
Het vorige jaar verleenden 300 collectanten
hun medewerking, terwijl de opbrengst
f 3.229.89 bedroeg.
De fiets, welke beschikbaar gesteld is door
de firma van Schagen voor den sollectant-
die het juiste aantal Zonnestraal-speldjes
raadde, dat zich in de etalage aan den Kruis
weg no. 26 bevond, of dengene die dit aantal
het meest benaderde, is gewonnen door W. C.
Beeremans, Duvenvoordestraat no 7. Het
aantal speldjes bedroeg 19441, terwijl de ge
lukkige winnaar het aantal op 19000 heeft
geschat.
VREEMDELINGENVERKEER.
Op 22 Mei zal in het Carlton Hotel te Am
sterdam een vergadering worden gehouden,
om te komen tot oprichting van een Federatie
van Vereenigingen voor Vreemdelingenver
keer in „het hart van Noord-Holland". De op
roep tot deze vergadering gaat uit van een
commissie, waarvan de heer TP M. J.
Kolfschoten, burgemeester van Edam, voor
zitter is en die mede geteekend is door be
stuursleden uit de Zaanstreek Amsterdam,
en Haarlem en door den directeur van het
bureau der A.N.V.V., den heer W. P. A. van
Deventer.
EEN NIEUWE RADICAAL-
SOCIALISTISCHE PARTIJ IN
FRANKRIJK?
CUDEVET RICHT ZICH NAAR DE OUDE
GRONDSLAGEN.
PARIJS, 14 Mei 'V D.Algemeen neemt
men aan. dat na het congres der radicaal
socialistische partij te Clermont Ferrand de
uitgetreden afgevaardigde Cudenet met zijn
vrienden een nieuw radicaal socialistische
par:ij zal oprichten, welke de aanduiding
„richting Camille Pebbetan" zal dragen.
Deze nieuwe partij zou zich willen plaatsen op
de oude grondslagen van het Fransche radi
caal socialisme zooals deze in 1901 zijn vast
gelegd,
