guralgïsche pijnen De Koningin Emma Kliniek te Heemstede. DINSDAG 29 MEI 1934 HAARLEM' S DAGBLAD 6 NEDERLANDSCHE BOND VAN MAKELAARS. EEN LEZING OVER ASSURANTIES. In Hotel Lion d'Or had Zaterdagmiddag een bijeenkomst plaats van leerlingen en oud leerlingen van den Makelaarscursus van den Nederlandschen Bond van Makelaars in On roerende Goederen, Hypotheken en Assu rantiën. Op deze bijeenkomst, welke onder leiding stond van het hoofdbestuurslid, den heer W. J. D. Appel uit Alkmaar, administrateur van den cursus, werd door onzen stadgenoot den heer H. C. Sprenger, leeraar van de afd. As surantiën. een lezing gehouden over het onder werp „Assurantiën". Vele leerlingen, oud-leerlingen en belang stellenden uit makelaarskringen waren opge komen. De heer Appel sprak er zijn vreugde over Uit. dat de cursus met zooveel ambitie door de leerlingen werd gevolgd. Hij legde er nog eens den nadruk op. dat het doel van aen cur sus slechts was, ontwikkeling der makelaars en het geven van een theoretische opleiding aan hen, die roeping gevoelen tot het vak. Tot de laatste werd met nadruk gezegd, dat het slagen voor het theoretisch examen geens zins de bekwaamheid gaf om als makelaar op te treden, doch dat de practijk hun die be kwaamheid moest geven, hierbij steunend op den theoretischen grondslag. Hierop verkreeg de heer Sprenger het woord voor het houden van zijn interessante lezing. Na een uiteenzetting van het begrip .As surantie", waarbij spreker speciaal de „Scha deverzekering" onder de loupe nam. werd een der wettelijke verplichtingen van den verze kerde behandeld, namelijk de zoogenaamde mededeelingsplicht, geregeld bij art. 251 W. v. K hierop neerkomend, dat de verzekerde ver plicht is den verzekeraar vóór het aangaan eener verzekering zoo volledig mogelijk in te lichten omtrent het risico, dat de verzekeraar op zich gaat nemen. Alle verkeerde of onwaar achtige opgave, of alle verzwijging van aan den verzekerde bekende omstandigheden, welke van een aard zijn, dat de overeenkomst niet of niet onder dezelfde voorwaarden zoude zijn gesloten, indien de verzekeraar van den waren staat der zaak had kennis gedragen, maakt de verzekering nietig. Het is meer dan eens voorgekomen, dat het niet nakomen van deze verplichting, in ge vallen van schade, den verzekerde noodlottig werd. De rechtswetenschap heeft ten allen tijde het beginsel erkend, dat de verzekeraar zich vermag te onthouden van elk onderzoek naar de hem aangeboden risico's en deze mag beoordeelen naar de gedane opgaven. De verzekeringsovereenkomst wordt, zoo be toogde spreker verder, niet alleen beheerscht door de Wet, maar ook door de polisvoor waarden. Hierna komend tot den inhoud der polis, bleef hij stilstaan bij hetgeen art. 256 W. v. K. onder 4o bepaalt, namelijk, dat „het bedrag der som waarvoor verzekerd wordt", in de polis moet worden uitgedrukt. Omtrent de functie, die de verzekeringssom vervult, bestaat bij een groot gedeelte van het publiek een veel voorkomend misverstand. Nog maar al te-veel wordt gedacht: ik heb een polis (bijv. een brandpolis) voor een bedrag op mijn vast goed (of roerend goed) loopen, dus heb ik bij totaal-schade recht op dat be drag. Dat staat echter lang niet altijd vast, want dat hangt van iets anders af, namelijk van de werkelijke waarde, die het verzekerd object heeft. Is die waarde lager dan het bedrag, dan wordt dat lagere bedrag uitge keerd. Ook hier is het weer het indemniteits principe. dat toepassing vindt. En hoe als de werkelijke waarde hooger is dan de verzekerde som? Ook daarin voorziet de Wet, die het evenredigheidsprincipe hul digt, zoodat bijv. wanneer de waarde f 16000 is en de verzekerde som f 8000, de verzekerde 50 pet. eigen risico loopt en bij een schade van f 2000 slechts f 1000 ontvangt. Het in de polis genoemd verzekerd bedrag heeft dan ook geen andere beteekenis, dan dat het de aansprakelijkheid van den verzeke raar limiteert en dat het tot grondslag van premie-berekening en schadevergoeding dient. Op de verzekerde rust de zorg de verzekerde som met de waarde der goederen zoovel moge lijk in overenstemming te houden. Nu kan ook de waarde, naast de verzekerde som. in de polis worden genoemd en als dat geschiedt volgens art. 275 W. v. K., namelijk door deskundigen-taxatie dan is die waarde zelfs onaantastbaar, behoudens ingeval van bedrog. Spreker gaf hierna een uiteenzetting over de beteekenis der beurspolis. Ook hier treffen wij bij het niet deskundig publiek weer aller lei wanbegrip aan. Sommigen meenen dat „de beurs" hierbij dekking verschaft! Alsof de beurs een publiek rechtelijke instelling ware, inplaats van, zoo als ze in werkelijkheid is, een vergaderzaal waar vertegenwoordigers van Handel, Scheep vaart en Assurantie-bedrijf elkaar ontmoeten. De beurspolis is niet meer en niet minder dan een standaardpolis, waarvan het formulier in de beurssteden Amsterdam en Rotterdam is gedeponeerd, in Amsterdam op een Notaris kantoor. in Rotterdam op de Griffie van de Rechtbank. De beteekenis dezer deponeering is deze, dat er een stel voorwaarden van ver zekering bestaat, onttrokken aan willekeurige veranderingen van dezen of genen assuradeur. Aan de beurspolis worden door de makelaars in assurantiën beursmakelaars) in het belang van hun opdrachtgevers, de verzekerden, nog allerlei clausules toegevoegd. Een zeer bekende en algemeene toevoeging bij de beurs-brand- polis is de clausule, dat het niet prejudicieert hoe de belendingen in de toekomst zullen wor den. Daar vele maatschappijen daarentegen in hun polissen hebben bepaald, dat bij ver- andering der belendingen in gevaarverhoogen- de zin de verzekerde verplicht is daarvar kennis te geven, aan de maatschappij or straffe van verlies van aanspraak op schad< vergoeding, is van het standpunt van verzekerde de genoemde toevoeging aan r beurspolis bepaald gunstig te noemen. Daarna kwam spr. tot een bespreking brandverzekering en wel meer speciaal va* onroerende goederen. Hierop was gelegenheid tot het stellen var vragen, waarvan ruimschoots gebruik were' gemaakt. Tot slot bracht de voorzitter den sprek- hartelijk dank voor zijn leerrijk betoog en we de bijeenkomst gesloten. de examens ter verkrijging van een akte van bekwaamheid tot het geven van huis- en schoolonderwijs in de nuttige handwerken voor meisjes voor het jaar 1934 deze exa mens zullen op 17 Juli a.s. beginnen is be noemd de heer S. Anema, Schoolopziener van het l.o. in de inspectie Amsterdam, te Haarlem GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN. Terug te bekomen bij: v. d. Heiden, Hercu lesstraat 27, autoped: Draaisma, Kennemer- straat 50, autoped: Jansen, Lijndaamstraat 58 (te Zaandam) bankbiljetten; Bureau van Politie Smedestraat: ballen, bril, hoed. J. v. d. Voort, Pieter Hoogstraat 6 (te Heemstede) bontje: H. Elian, Damiatestraat 40, bril; Van der Zwet, Spaarnwouderstraat 124, geld; Bijster, Camphuisstraat 15, ceintuur: Bom, Raamsteeg 22, deksel; Hoogestijn, Grebber- straat 39, handschoenen; Smit, Merwedestr. 15, handschoenen; Bureau van Politie Smede straat, hoes ve autoband; J. Hogervorst Spaanschevaartstraat 105, halsketting; G. Olf, Marsstraat 12, hond; v. Bodegraven. Ha venplein 14 (voormalig Spaarndam), hand schoenen; Kennel Fauna, Parklaan, honden; Bureau van Politie Smedestraat handschoen, portemonnaie m.i.; Officier, Cornelis v. Noor- destraat 19, jas; A. Ran, Wilhelminastraat 18, inhoudsmaat; N. de Haan, Linschotenstraat 50, oorbel; C. Houtzager, Smedestraat 24 rd., 45, portemonnaie m.i.; J. J. Serné, Rustenbur gerlaan 111, portemonnaie m.i.; v. Dam, Bakkerstraat 4. portemonnaie m.i.; Antho- nisse, Gasthuissingel 26, huwelijkspapieren; Hijner, Rechthuisstraat 24, parapluie; J. F. Leijendekker, Rijnstraat 88, portemonnaie m.i. C. Dreijer, Omvalspoort 14rd., jas; Van Lc: .- wen, Ternatestraat 17rd., rijwiel; Bureau van Politie Smedestraat, rijwielpomp, sleutel aan ring; C. Th. Steentjes, Vergierdeweg 180, rij wiel ;P. Zwart, Borneostraat 11, rijwiel, Brouwers, Rijpstraat 35, tasch m.i. TERAARDEBESTELLING A. G. 3IAAS Op de Algemeene Begraafplaats aan de Kleverlaan had de teraardebestelling plaats van het stoffelijk overschot van den heer A. G. Maas, in leven hoofdinspecteur bij de Ge- meentereiniging. Op de begraafplaats was aaniwezig de heer W. van Liemt, wethouder, namens het ge meentebestuur; de directeur der gemeenterei niging. de heer A. van Driel en ambtenaren en beambten van dien dienst; het bestuur van de woningbouwvereeniging „Rosenhaghe" waarvan de overledene commissaris en het mannenkoor .,Die Spaeme-Sanghers", waar van hij lid was. De heer A. van Driel sprak aan de groeve van groote waardeering getuigende woorden. Spr. zeide o.m. dat de overledene in elk op zicht zijn rechterhand was en ook als vriend had de heer Maas veel voor hem beteekend. De overledene was een voorbeeldig echtgenoot en huisvader. Met woorden van troost tot het diepbedroefde gezin eindigde spreker. Voorts werd nog het woord gevoerd door den heer L. Schoorl, voorzitter van „Die Spaeme-Sanghers" en door den heer M. F. Pluim-Mentz, voorzitter van „Rosenhaghe". Onder leiding van den heer Lieven Duvosel zongen daarna „Die Spaerne-Sanghers" „Beati Mortui" van Handel. De heer Chr. Soetens dankte namens de familie voor de belangstelling. Voor Haarlem's Politierechter. De man die niet rijden mocht. De man had er met zijn motorfiets een schepje opgelegd en met het liefelijk gangetje van 120 K.M. in 't uur passeerde hij langs den Heerenweg de Zandvoortschelaan. Had die man zoo'n haast? Hij had heelemaal geen haast, want hij was zonder werk, Spookten er zelfmoordplannen in zijn brein? Ook dit is niet waarschijnlijk, want hij liep met trouwplannen rond. Wat bewoog dan dien man, om zich met zoo'n duizelingwekkende vaart te verplaatsen? We weten het niet. maar de racewoede had hem te pakken en dat duidt op een zekere geestelijke onevenwichtigheid. Hij werd bekeurd door een evenwichtig agent en er was een wijs kantonrechter, die den man 14 dagen hechtenis gaf ter herstel ling van het evenwicht in de kalme rust van het Huis van Bewaring. De kantonrechter had meer gedaan; hij had den man verboden om een jaar lang motor rijtuigen te besturen ter beveiliging van de andere weggebruikers. Die veertien dagen bleken echter onvol doende te zijn om het normale denken te doen wederkeeren, want de man begreep nog niet, dat, als een kantonrechter je een straf oplegt zulks meenens is en hij ging toch een motor rijtuig besturen, weliswaar niet het wegmon- ster, dat motorfiets heet, maar een Fordje of iets dergelijks. Hij werd weer betrapt, maar nu werd de zaak ernstiger, want een dooden- rit brengt je, zoolang er geen dooden vallen, voor den kantonrechter, maar een spotten met een rechterlijk verbod is een misdrijf, waarop gevangenisstraf staat en dat brengt je voor de rechtbank. De leden van de rechtbank spotten niet, wie wil trachten de wettelijke bevelen tot een aanfluiting te maken wie niet hooren wil, moet voelen en zwaar drukte reeds menigmaal de hand van den rechter op den overtreder, die toch had gereden, terwijl hij dit niet mocht omdat het recht tot besturen van een motorrijtuig hem ontnomen was. Ook nu weer verhief de officier van justitie zich dreigende en schoon de man een smetteloos verleden had, werd er zes weken gevangenisstraf tegen hem geëischt. „Medelijden mag er ons niet toe brengen de verbodsbepalingen illusoir te ma ken", zei de officier. Het was geen gemakkelijke taak voor Mr. Bijvoet, den verdediger^ om het gevaar voor toewijzing van de zes weken af te wenden, want uit hetgeen de politierechter tijdens het verhoor had opgemerkt, was duidelijk geble ken, dat deze allerminst een vriend was van hen, die de veiligheid van het verkeer be dreigen en zich aan een rechterlijke uitspraak niet storen. Niettemin waagde de verdediger de aanval op wat een metalen schild leek. Ook pleiter verfoeide motorfietsen en snelheids maniakken, maar zijn cliënt was maar eens een keertje zoo dolzinnig geweest en het was toch niet hetzelfde of je met een motorfiets of met een Fordje reed. Waarom had de man met het Fordje gereden? Niet om met het worden gestild door ASPIRIN-^ TABLETTEN Vjy oronje-bo nd bu isjss van kjei von 2 tobl. 10 cf». (Adv. Ingez. Med.) rechterlijk verbod te spotten evenmin om te gaan racen, maar uit nood. Hij had in dezen slechten tijd een betrekking gekregen als reizi ger, wat hem het inzicht opende op een be staan en in verband daarmee het stichten van een gezin, hij verkoos dit boven steun- trekken. Voor zijn werk was echter een Fordje onmisbaar en nu had de man zich wel ver zekerd van chauffeurshulp, maar als je f 35 per week verdient, kan je maar een kwart chauffeur betalen en zoodoende, ja 't was verkeerd, heel verkeerd, niet goed te praten, maar toch wel begrijpelijk. En als die jongen nu zes weken in 't gevang moest, denk om ae ontroostbaarheid van het meisje en het ver lies van de betrekking, de smet op zijn goeden naam, kortom, Mr. Bijvoet tastte naar de zwakke plekjes in het metalen schild van Thémis en vond ze. De rechter, die eerst onvermurwbaar scheen, liet het dezen keer nog bij f 60 boete. De minnebrief in spijkerschrift. Als we het wel hebben, dateert het spijker schrift uit een tijd lang voordat Batavieren en Kanifaten deze lage landen met 'n bezoek vereerden en die lieden kozen het jagen, vis- schen en bierdrinken in plaats van het schrij ven. Dit alles wetende, moet het toch hoogst on waarschijnlijk klinken, dat hier in het land der Kanifaten een minnebrief in spijker schrift is ontdekt en een waarvan de echt heid vast staat, wat niet van alle archeologi sche vondsten gezegd kan worden. Deze merkwaardige brief toch werd ontdekt in de cel van het politie bureau te IJmuiden en bevatte de ook in deze tijden nog alleszins begrijpelijke woorden. „Dag Annie, 100.000 kussen moed verloren, alles verloren, de dag komt toch om. dag schat!" Dat alles en nog meer. maar alles netjes, wat niet van alle inscripties in politiecellen gezegd kan worden, was met behulp van een schoenspijker gegrift in de kalk van den muur en de verf van de deur. zoodat er geen twijfel bestaat of dit was spijkerschrift. Een brief kan je dat eigenlijk niet noemen, want die is bestemd om verzonden en door den aange sprokene gelezen te worden; het verzenden had onoverkomenlijke bezwaren en aange zien niets er op wijst, dat Annie ook in die cel zou terecht komen, kunnen we hier beter spreken van een ontboezeming. De jonge man, die den spijker had gehanteerd, was een doodgewone jongen, die zijn hart dus luchtte in doodgewone taal; er zijn anderen, die het in poëtischen vorm doen en dat is veel erger, want dat begrijpt soms niemand. Nu stond de jongen terecht, niet om het geen hij geschreven had, want dat was alles correct, maar omdat hij in de verf en de kalk gekrast had en dat was beschadiging van de gemeentelijke cel, waarvoor weer een witter en een schilder moest komen om de liefdes betuigingen weg te werken. „Gekken en dwazen", zei de officier, „schrij ven hun namen op deuren en glazen" en dit geschrijf is dan ook zoo misdadig niet, maar 't mag niet; de logeerkamers bij de politie moeten ontzien worden. De jongen zit voor misdrijf en zal wel gevangenisstraf krijgen; we zullen er voor die schrijverij 14 dagen bij doen; veel is dat niet. Mr. Tonino de verdediger, was het met dat laatste heel niet eens. Hij wees er op, dat iemand, die vier dagen in een cel zit en dan nog wel in de schoone lente, aan de verveling ten prooi is en wat doe je dan al niet uit ver veling? Die jongen dacht aan zijn meisje en om de verveling te verdrijven, kraste hij, wat hem door het hoofd spookte, in muur en deur. Neen, daarvoor kan toch wel met een geldboete volstaan worden. De politierechter dacht er ook zoo over en de auteur van het spijkerschrift kreeg f 5 boete of 3 dagen hechtenis. Voor lijders aan vallende ziekte. Een groote moderne inrichting. De Chr. Vereeniging voor de verpleging van lijders aan vallende ziekte; die nu al sedert meer dan 50 jaar haar nuttigen en liefdevol len arbeid verricht in de inrichtingen ..Meer en Bosch" te Heemstede en .Bethesda Sa- repta" te Haarlem is door het Nederlandsche volk in staat gesteld een belangrijke uitbrei ding te geven aan haar heilzaam werk door de stichting van een kliniek, die verrezen is aan de overzijde van den weg,' (die thans, door den zeer gewaardeerde medewerking van het Heemsteedsch gemeentebestuur, geen openbare weg meer is en langs het oude ,Meer en Bosch" te Heemstede loopt) en waarvoor de plannen zijn ontworpen door den Dirigeerenden Geneesheer der Stichting, Dr. B. Ch. Ledeboer, Sn samenwerking met den architect, den heer H. Korringa, te Haarlem. Door deze samenwerking is een prachtig geheel ontstaan; een zeer modern uitgeruste kliniek, een inrichtng, de beantwoordt aan alle eischen die men kan stellen aan het werk eener vereeniging, die zioh beweegt op het zeer speciale terrein van verpleging van lij ders en lijderessen aan vallende ziekte. De kliniek is een gift van het Nederland sche volk. zeiden wij. De bouw immers werd bekostigd uit een fonds, dat uit giften is bij eengebracht. ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan der Vereeniging. Het voor het inzamelen van deze gelden ge vormd comité had een Eere-comité naast of liever boven zich, waarvan wijlen Ko ningin Emma Beschermvrouwe was. In dank bare herinnering aan dit feit heeft het. be stuur der vereeniging den naam der betreur de vorstin voorgoed aan de nieuwe inrichtng verbonden. De stichting der kliniek beoogt, de verple ging en behandeling der lijders aan epileptie op het peil te brengen, waarop deze verple ging, wanneer zij met de modernste hulpmid delen geschiedt, in onzen tijd kan staan. Een tweede soortgelijke inrichting is op 't oogen- blik in ons land niet aan te wijzen. Het gebouw. Het gaat niet aan, in een kort bestek een uitvoerige beschrijving van het gebouw te geven. Wij moeten volstaan met het volgen de te vermelden. De kliniek bevat o.a. een afdeeling voor on derzoek en behandeling, bestaande uit: on- derzoekkamers, röntgenkamer, operatiekamer, laboratorium, dieetkeuken, afdeeling voor heilgymnastiek en massage, enz. Daarbij een afdeeling voor z.g. ohservatie- patienten, bestaande uit zalen en afzonder lijke kamertjes. Verder een moderne inge richte afdeeling voor de verpleging van pa tiënten lijdende aan intercurente ziekten en een broederziekenafdeeling. Geheel geschei den hiervan is een afdeeling voor de ver pleging van kinderen ingericht, daar deze verpleging, vooral met het oog op de moderne dieet-therapie (ketogeen dieet) aan bijzon dere eischen moet voldoen. Het geheele gebouw is voorzien van stalen ramen, waar noodig van dubbele stalen ra men. een verwarmingsinstallatie en een warm-wa torinstallatie. Alle verblijfzalen liggen op het zuiden, Waar eenigszins mogelijk, is glas toegepast, zoodat overal licht kan toetreden. Ook in de zaalmuren aan de gangzijde zijn stalen ra men aangebracht, waardoor een maximum van toezicht, voor deze zieken vereischt. is verzekerd. Het sousterrein bevat een rouw kamer. een sectiekamer en een moderne stook installatie. EXAMENS NUTTIGE EN FRAAIE HANI WERKEN Tot voorzitter van de commissie, te Amster dam, welke belast is met het afnemen van Het nieuwe gebouw der Koningin Emma-kliniek van „Meer en Bosch", te Heemstede. De bovenste verdieping bestaat uit een brandvrij archief en 17 zit-slaapkamers voor de Broeders. De kliniek, die gescheiden staat van de overige paviljoens van „Meer en Bosch", kan 50 patiënten bevatten. De ge heele inrichting „Meer en Bosch" heeft de beschikking over 250, de Inrichting „Bethes da Sarepta". te Haarlem, over 240 bedden. Het bouwwerk werd uitgevoerd door den Haarlemschen aannemer A. Ph. Romeyn. De voorbereiding heeft natuurlijk gerui- men tijd gekost: ruim één jaar. De heer Kor ringa ontwierp niet minder dan zes plannen. Nadat het laatste plan was goedgekeurd, werd de bouw der inrichting in 13 maanden voltooid. Dc genezingskansen der lijders aan epileptie. De genezingskansen van de lijders aan val lende siekte zijn de laatste jaren zeer gestegen hetgeen o.a. 'blijken kan uit de enorme ver mindering van ihet aantal in de Stichting voorgekomen toevallen welk aantal geduren de het bestaan der inrichting gedaald is van 30.000 tot minder dan 3000 per jaar, terwijl de z.g. Status Epilepticus geheel verdwenen is. De nazorgdienst. behartigd door de „reizende Broeders", die sedert 3 jaar werkzaam is, heeft reeds meer dan 100 ontslagen patiënten onder haar toezicht. De behandeling van epileptici heeft in de laatste jaren een groote verandering onder gaan. Men heeft leeren inzien, dat de val lende ziekte geen „afzonderlijke" ziekte is, maar verschillende, zeer uiteenloopende oor zaken kan hebben. Het zeer moderne Rör.t- gen-apparaat waarover de kliniek beschikt, zal bij het onderzoek onschatbare diensten bewijzen. Zeer goede resultaten worden te genwoordig bereikt met een „vet-diëet". ('t Is daarom, dat de kliniek over een afzonderlijke dieet-keuken beschikt) De genezingskansen zijn dus belangrijk ge stegen en er kan niet genoeg op gewezen worden dat het van het allerhoogste belang is. dat vooral kinderen in behandeling wor den genomen d a d e 1 ij k nadat zich bij hen verschijnselen van vallende ziekte hebben voorgedaan. Vele ouders wachten veel te lans? met het inroepen van geneeskundige hulp en bederven daarmede veel voor het aan epilep tie lijdende kind. Nu deze kliniek er is, waar men van een liefderijke behandeling volgens de modernste vindingen verzekerd kan zijn, waarna een verblijf in een gezellige spheer. als 't ware in een groot gezin, kan volgen, is er sreen enkele reden meer voor aarzeling. Zij nog vermeld dat. behalve de dirigee rende geneesheer. Dr. Ledeboer. aan de in richting zijn verbonden: Dr. R. Burdet (ze nuwarts). de heer M Jessurun. arts (chirurg) de heer J. M. van Doorn (tandarts) en de heer J. Laeyendecker, arts. Besturende Broeder is Broeder F. H. Jonker. De officieele opening. De officieele opening der inrichting heeft vaats Donderdagmiddas 31 Mei a.s. door den Minister van Socia'e Zaken. Prof Dr. Slote- maker de Bruine. Voorts zullen het woord voeren de voorzitter der Vereeniging, Ds. C J. van Paassen en de directeur-geneesheer. Dr. Ledeboer. SPEELTITNVEREEMGING „MEERLEBOSCH" De Speeltuinvereeniglng Meerlebosch houdt een tentoonstelling van winteravond- en club werk op a.s. Zaterdag, Zondag en Maandag in het clubgebouw in de Nachtegaalstraat. Za terdagmiddag half vier wordt de tentoonstel ling officieel geopend. Er zijn verschillende attracties. Zondagmiddag wordt voor muziek gezorgd. Zaterdag 9 Juni wordt in het clubgebouw een feestavond gehouden in samenwerking met de vereeniging „Nazorg". Het bestuur van de speeltuinvereniging be staat thans uit de heeren J. Piers, voorzitter, W. J, Hartman, le secretaris, H J. Marteneau, penningmeester, A. Mein, W. Kuipers, J. H. Immel, N. Nijman, Th. v. d- Wal en mej. J. Olydam, ZIONISTISCHE LANDDAG. De Nederlandsche Zionisten Bonrf houdt een landdag op 3 Juni te Bloemendaal op een. terrein aan den Hoogen Duin en Daalsche- weg. Mr. Abel Herzberg, lid van het bondsbe- stuur zal spreken over: „Alle Menschen wer den Brüder". F. Bernstein, voorzitter van de Nederl. Zion. Bond, over „Jodennood in Palestina". De heer Berntsein heeft in April 1.1. Palestina bezocht en aldaar deegenomen aan de bespre kingen van het Zionistische Actions Comité te Jeruzalem en zal van zijn Palastina-indruk- ken vertellen. Dr. M. Vomren, Leeuwarden zal spreken over „Waar is onze plicht". Medewerking is verkregen van de Poolsche Jeugdfederatie en van de Zionistische sport- vereeniging Maccabi. (Adv. Ingez. MedJ INGEZONDEN Van ingezonden stukken, geplaatst of niet geplaatst, wordt de kopij den inzender niet teruggegeven. Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Redactie zich niet verantwoordelijk. DE NIEUWE SPELLING. Geachte redactie, Taal is volksbezit; haar invloedspheer reikt verder dan de grauwe muren der studeercel. Taal leeft en groeit niet slechts aan de Aca demie en op de Departementen van 's lands bestuur, maar ook in den timmermanswinkel en daaromtrent. Nu een uitgelezen groep geleerden zich heeft opgemaakt, om aan ons gansche volk eene nieuwe schrijfwijze van het Nederlandsch op te leggen, heeft ook de nederige leek (die toch mede zijn bescheiden deel heeft in den kost baren gemeenen volksschat: de moedertaal) eenig recht, zijn oordeel over de nieuwe spel lingvoorstellen uit te spreken. Het zij mij derhalve toegestaan, mijn mee ning te mogen geven betreffende het onlangs gepubliceerde ontwerp der spellingcom missie 1). Wie zijn moedertaal liefheeft, gunt haar stellig een bevallig en sierlijk, klassiekgeplooid gewaad, dat nopens haar nobele afstamming en eervolle historie rijke getuigenis aflegt. Het stemmige, traditie-looze pakje echter, haar thans door de Commissie aangemeten, doet mij denken aan een stugge, stroeve lijkwa, welke onze bloeiende taal tot een verdroogde mummie zonder levend verleden stempelt. Mijn hoofdbezwaar tegen het compromis- ontwerp is, bondig uitgedrukt: de radicale uit schakeling en volkomen miskenning van de historische ontwikkeling van het Neder landsch. Ik ben geen fanatiek aanhanger van het oude spelling-systeem, dat ik wel degelijk voor verbetering en herziening vatbaar acht. De ge slachtslijst der zelfstandige naamwoorden bij voorbeeld, zou door natuurlijker grondregels, stellig sterk kunnen worden vereenvoudigd. Maar het thans voorgestelde gaat te ver. Dit nieuwe stelsel mist eiken historischsn grondslag en als zoodanig is het ook geen compromis tusschen het oude systeem en de spelling-Kollewijn, maar niets anders dan een grillige modificatie van de laatste. Ik zal mij maar niet verdiepen in de vraag, of dat gedeelte van het Nederlandsche volk, dat de schoolbanken reeds verlaten heeft, aanstonds geneigd zal blijken te zijn. zich bij een van de vertrouwde schrijfwijze afwijkende spelling aan te passen. Ik voorzie een nóg hopeloozer spelling- anarehie: de origewenschte geboorte van aller hande orthographisch.e bastaard producten, die, in onderlinge concurrentie, ons nóg verder op een dwaalspoor helpen. Moge de voorgestelde compromis-spelling alsnog worden teruggenomen, óf men late ons volk in het rustig bezit van het oude vertrouw de systeem, eventueel met de vereenvoudigin gen. welke zouden kunnen worden ingevoerd, zonder de grondbeginselen dier spelling aan te tasten; óf men aanvaarde (moet het zijn) de Kollewijnsche spelling, maar dan zonder eenige modificatie hoegenaamd. Wat ten slotte de njiamvals-n betreft: wie een vreemde taal gaat leeren, bereikt geen resultaat, zoo hij niet eerst in het Neder landsch behoorlijk naamvallen heeft leeren onderscheiden. De „slagzin" het Nederlandsch kent woordgeslachten noch naamvallen be- x-ust m.i. op een dwaling 2) Met dank voor de plaatsing, JAC. VAN DIEMEN, Kerkhofstraat 35zw. Haarlem, 22 Mei 1934. 1) De mogelijke „oeconomische gevolgen" van een gedwongen spelling-verandering laat ik volkomen buiten beschouwing. 2) In zijn op den avond van Hemelsvaartdag gehouden radio-rede heeft minister Marcbant de naamvals-n nog overal zorgvuldig uitge sproken. zelfs sprak hij van „een commissie die met Haren steun (die van de Koningin n.l.) werd opgericht".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 10