W(utd$£diette
Het BetoutQajkste
51e Jaargang No. 15620
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 29 Mei 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Pirectic- P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoof Jred.eleur, ROBERT PEEREBOOM.
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM.
ABOISNEMEN 1 EN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post ƒ335, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 rond. ƒ0.65 franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNI5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 29 Mei
Een Afscheid.
Burgemeester Bosch van Rosenthal heeft
afscheid van Den Haag's gemeenteraad geno
men. Na het burgemeesterschap der residen
tie gedurende slechts 31/2 jaar bekleed te
hebben wordt hij Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht. Zijn bewindsperiode
in Den Haag is een succes geweest, en dat
heeft de raadsnestor, de heer Vliegen, in
sobere fij7gevoelde woorden tot uiting
gebracht. Namens den gemeenteraad sprekend
heeft hij hem geen aider verwijt kunnen
maken dan dat hij te kort gebleven is. Dat
was als een licht verwijt bedoeld; „omtrent
de overwegingen van persoonlijken aard, die
den burgemeester tot heengaan en aanvaar
ding van een andere functie hebben genoopt,
past", zei de heer Vliegen terecht „anderen
geen oordeel" En omtrent des burge
meesters taak zei hij dat allen den indruk
hadden gehad dat hij die met groote opgewekt
heid en met succes vervulde".
Dit brokje uit de redevoeringen citeer ik
omdat er, van oppositie zijde, de waardeering
uit blijkt die een magistraat zelfs in een tijd
als deze ten deel kan vallen. En een tweede
Citaat zou 'k er aan willen toevoegen, dat bur
gemeester Bosch van Rosenthal zélf teekent.
Bij zijn afscheid van de journalisten der pers
tribune zei hij: „Ik heb mij de critiek der
bladen niet aangetrokken in dezen zin, dat
zij mij een slapeloozen nacht heeft bezorgd,
maar de openbare critiek is bij mij toch ook
niet aan den buitenkant gebleven en zij heeft
mijn gedragslijn wel beïnvloed."
Het is een man van karakter die zulke woor
den spreekt. Een kleine natuur zou er niet toe
in staat zijn. En deze'twee uitingen kenmer
ken den stijl en den eenvoud van dit Haag-
sche afscheid van den hoogsten magistraat.
Zij doen weldadig aan in een tijd als de onze.
waarin wantrouwen, verdachtmaking en hol
lawaai zoo vaak de hoofdrol schijnen te spe
len. Er zijn natuurlijk wel meer gevallen van
dezen aard te vermelden, gelukkig wel, maar
zij treden lang niet alle op den voorgrond,
zooals dit.
Ik zou er eenvoudig uit willen afleiden, dat
men het pessimisme over de huidige tijds
omstandigheden en verhoudingen ook leelijk
overdrijven kan. Zooveel menschen denken
maar steeds terug aan een vroeger tijdperk,
liefst als het „vooroorlogsche" aangeduid, en
meenen ernstig dat alles toen in alle opzich
ten zooveel beter was. Vergissen zij zich niet?
Ik geloof dat zij het doen, en vaak. Bij offi-
ciëele gebeurtenissen zooals de bovenbedoelde
werd er in dien tijd meer valsche schijn, veel
minder soberheid, veel meer formalisme toe
gepast. Dat gebeurt nog vaak genoeg, zult u
terecht zeggen. Maar ik antwoord: minder,
en het wordt veel minder aanvaard. We zien
de dingen in dezen tijd veel meer zooals ze
zijn. Niet alleen bij officiëele afscheidsplech-
tigheden van autoriteiten, maar op alle mo
gelijke gebieden.
Er wordt veel meer onderscheid tusschen
schijn en werkelijkheid gemaakt, en als voor
al de tegenwoordige jeugd daar een beeld van
geeft vaak in de overdreven mate die nu
eenmaal der jeugd is dan is het niet juist
daarvan alleen de nadeelen en niet de groote
voordeelen te zien. Van iemand als burge
meester Bosch, die rustig tot de journalisten
zegt: „uw critiek heeft mijn gedragslijn wel
beïnvloed", kan de jeugd en passant iets
leeren. Het is een eenvoudig voorbeeld van
een autoriteit, die zoozeer autoriteit is dat
hij oprecht durft zijn en zich niet als een on
feilbaar godje op een locaal Olympusje voor
doetzooals het betreurde vooroorlogsche
systeem dat placht te kennen,
Mogelijk zal op den duur uit den heksen
ketel van dezel tijd zooiets als een werkelijke
nieuwe samenwerking in de verschillende
lagen en geestesrichtingen der naties groeien.
Die zal dan toch, wil het eën werkelijke sa
menwerking zijn, op erkenning van anderer
goede bedoelingen en op waardeering van an
derer critiek gegrondvest moeten wezen. En
zeker niet op scheldpartijen of op een voort
durend gevecht tusschen groepsbelangetjes.
Ook niet op Wodan, Donar en het jagen op
Jodende ergste uitingen van onzen tijd.
die verreweg de meesten onzer met walging
vervullen-
Het is een moeilijke tijd, maar er kan heel
veel goeds uit voortkomen. Nog steeds komt
men alleen door striid tot overwinning...
door langen en moeilijken strijd, hetgeen iets
aanders is dan elkaar de hersens inslaan. Dat
duurt inderdaad niet lang. maar dan is men
beiden dood en heeft heelemaal geen over
winning. Het enkele symptoompje van dat
Haagsche afscheid wijst weer eens op den weg
naar een samenwerking, waarbij we allen het
hoogste belang hebben, en die te bereiken
ismet wat goeden wil. wat zelfopoffering
en een beetje gezond verstand.
R. P.
OVERTREDING VAN HET
UNIFORMVERBOD.
CASSATIEBEROEP VERWORPEN.
De Hooge Raad heeft verworpen een cas
satieberoep van zekeren V. te Utrecht, die
door den "kantonrechter zoowel als door de
rechtbank aldaar is veroordeeld tot- f 1 boete
weeens overtreding van het uniformverbod,
namelijk door het dragen van een zwart
overhemd, zwart- boord en zwarte das onder
een colbert. De Hooge Raad wees eerder ar
rest in een dergelijke zaak. toen het betrof
het dragen van roode hemden.
CODOS EN ROSSI OVER DEN
OCEAAN.
Op het Floyd Bennet-
vliegveld geland.
AFSTANDSRECORD NIET GEBROKEN.
L_k—
De Fransche vliegers Maurice Rossi (links) en
Paul Codos.
NEW YORK, 28 Mei
De beide Fransche vliegers Codos en Rossi
zijn om 1 uur 32* min. pl. tijd (5 uur 52 Am-
sterd. tijd boven het Floyd BennettC vliegveld
verschenen en even later gedaald.
Zij hebben hun tocht van ongeveer 3700 mij
len afgelegd in 38 uur en 28 minuten.
De poging, hun oud wereld-record te verbe
teren is niet geslaagd. Het- was hun bedoeling,
ononderbroken over een afstand van 10.000
K.M. door te vliegen.
Codos en Rossi hadden radiografisch me
degedeeld dat zij een onbeteekenend defect
aan een der motoren van hun vliegtuig had
den en zouden probeeren dit in de lucht te
herstellen, terwijl zij anders op het Floyd
Bennett-vliegveld te New-York zouden dalen.
Het bericht, dat de beide vliegers ergens in
Massachusetts zouden zijn gedaald, is niet
juist. De kustwacht heeft een ontvangen ra
diogram verkeerd begrepen.
NEW YORK, 29 Mei (V.D.) Zoowel Codos
als Rossi 'waren terneergeslagen en uitgeput,
toen zij op het vliegveld van Floyd Bennett
uit hun toestel stapten. De naar het vliegveld
gekomen belangstellenden juichten hen har
telijk toe, terwijl eenige toespraken tot hen
werden gericht, waarvan zij echter geen
woord konden verstaan, tengevolge van het
feit, dat zij door het voortdurende dreunen
van de motoren tijdelijk doof geworden waren.
Rossi herstelde zich het eerst en verklaarde
dat het een belangwekkende tocht geweest
was. Codos zeide, dat hij zich nogal vermoeid
gevoelde. In een auto werden zij naar het
administratiegebouw van het vliegveld ge
bracht, begeleid door een comité van ont
vangst, dat onder leiding stond van burge
meester Laguardia.
OVERVAL OP JAPANSCHEN
TREIN IN MANDSJOEKWO.
CHARBIN, 28 Mei (V.D.) In de nabij
heid van Moeling is een Japansche militaire
trein door bandieten tot ontsporing ge
bracht. Toen de trein ontspoorde openden de
bandieten, die zich in hinderlaag hadden ge
legd, een hevig geweervuur op den trein. Naar
schatting zijn 35 Japansche soldaten gedood
en velen gewond.
GOED NIEUWS.
WERKLOOSHEID BLIJFT IN ENGELAND
AFNEMEN
LONDEN. 28 Mei (V.D.) Op 14 Mei
stonden in het Vereenigd Koninkrijk 1,658,677
personen als werkloos te boek. 341,028 als tij
delijk werkloozen, terwijl er 90.676 personen
ingeschreven stonden, die gewoonlijk wel wer
ken. In het geheel waren het 2,090.381 perso
nen, d.i. 57,814 minder dan op 23 April j.l. en
492. 498 minder dan verleden jaar.
verdelgen wij volgens speciale
succesvolle methode. Vraagt
eens prijsopgaaf; alles onder
geheimhouding en schriftelijke
garantie.
ZUIVERONDERNEMING
RADICAAL
Gen. Cronjestr. 135 - Tel. 11657
(Adv. Ingez. Med.)
WEER EEN NIEUWE RADIO-
OMROEP?
ALS GEVOLG VAN DE ZWERTBROEK-
KWESTIE.
Te Amsterdam is een landelijke conferentie
rehouden van de verschillende actie-comités
in de zaak ZwertbroekVara, onder voorzit
terschap van den heer G. L. A. Wagenveld.
Een veertigtal afgevaardigden vertegenwoor
digden een twintigtal comités, terwijl een
tiental adhaesie-betuigingen zonden. Besloten
werd tot de oprichting van een Centraal
Comité voor het geheele land, bestaande uit
negen leden.
Comitéleden zijn de heeren: G. J. Zwertbroek,
C. H. van Rijswijk, Th. J. Elverding; Van dei-
Hoek en Van der Kolk.
Besproken werd de houding, aan te nemen
tegenover de royementen als Varalid die tegen
vrijwel alle leden der plaatselijke comités door
het Varabestuur worden aangenomen. Besloten
werd de namen van alle sympathiseerende
Varaleden, die zich bij de comités hebben op
gegeven, thans door te geven aan het Vara
bestuur.
Besloten werd o.m. tot de uitgave van een
wekelijksch correspondentieblad, dat ten dien
ste van de geroyeerde Vara-leden ook de ver
korte radioprogramma's zal bevatten. Eveneens
werd besloten voor het Centraal Comité rechts
persoonlijkheid aan te vragen, in verband met-
het plan om te trachten in de toekomst even
tueel eenigen zendtijd te verkrijgen, in het
bijzonder om den heer Zwertbroek weer in de
gelegenheid te stellen zijn wekelijksche z.g.
Zondagmorgentoespraken opnieuw voor de
radio-omroep te houden. Het Centra al-Comité
kreeg evenwel opdracht eerst tot het uiterste
te trachten met het Varabestuur tot over
eenstemming te komen.
DE STOKER, DIE HITLËR
BELEEDIGDE.
NA DE FRANSCHE PROTESTEN
VRIJGELATEN.
De Fransche locomotiefstoker Reimel uit
Straatsburg, die wegens beleediging van de
Duitsche Rijksregeering tot vier weken gevan
genisstraf was veroordeeld, zag zijn straf, na
krachtige protesten van zijn vakbond en an
dere Fransche instanties, Zaterdag gewij
zigd in voorwaardelijke gevangenisstraf met
een proeftijd tot 1 Juni 1936. Hij werd uit het
Huis van bewaring te Kehl ontslagen en heeft
zich over de Fransche grens begeven.
AFSTAMMELING VAN LODEWIJK XIV
OVERLEDEN
In Cannes is in den nacht van Zaterdag
op Zondag het Hoofd van het Koninklijk
Huis der Bourbons, graaf José de Caserta, ko
ning van Jeruzalem, die 28 Maart j.l. zijn
93ste verjaardag gevierd had, overleden.
Graaf de Caserta was de zoon van koning,
Ferdinand II van Napels en de beide Sicilien.
Als directe nakomeling van Lodewijk XIV
was hij de eerste pretendent voor de Fransche
koningstroon, hetgeen echter geen practische
waarde had, aangezien Philips V voor zich en
zijn nakomelingen afstand had gedaan van
alle aanspraken op de troon. De overledene
laat tien kinderen na, uit zijn echt met de
thans nog levende prinses Marie Antoinette
de Bourbon.
Vacantie zeereis.
Wie in zijn vacantie van reizen geniet
En graag eens wat anders dan Nederland
ziet,
Die kan met een boot naar haast overal
gaan,
Een boot met verfijnde gemakken belaan.
Hij vindt er geluier naar uitersten wensch,
En meer dan genoeg voor d'inwendigen
mensch.
Hij kan er aan rust doen, aan spel en aan
sport.
Hij komt op geen enkel gebied iets te kort;
Kortom, werkt, het weer ook maar even
wat mee.
Dan heeft hij geen spijt van vacantie
ter zee.
Hoewel hij er niet van de crisis geneest,
Hij.haalt er gezondheid, verruimt er zijn
geest.
Want in eiken haven, dat 's interessant,
Daar blijft hij een dagje, daar mag hij
aan land.
Maar keert hij per slot in zijn woonstede
weer.
Dan luidt soms zijn reisverhaal zoo ongeveer:
Wij kwamen te Lissabon, stad aan de Taag.
De Golf van Biscaje lag zwaar op mijn maag.
Dus bleef ik gedwongen dien dag in mijn kooi.
't Is jammer, die stad is, naar 't boekje zegt.
mooi,
Wij kwamen in Tanger, aan Afrika's kust,
Wij konden aan land gaan, ik had ook wel
lust,
Maar 't kwam voor dit uitstapje leelijk
tepas
Dat tevens aan boord juist een bridgetournooi
was.
In zekeren zin wel een strop, maar 'k
besloot:
Ik ga in Algiers straks beslist van de boot.
Helaas, ook daar kwam ik niet toe aan
den wal,
Wij hadden aan boord juist tooneel en
een bal.
In Genua heb je een prachtige baai
Ik heb hem gezien, hij is werkelijk fraai
Ik heb me dien dag ook aan boord niet
verveeld.
Er werd toen finale van dek-golf gespeeld
De rots van Gibraltar? op plaatjes een
pracht.
Wij voeren erlangs in het holst van den
nacht,
Nu ben ik weer thuis en ik blik eens terug,
De reis is voorbij, naar mijn zin veel te vlug.
Ik heb er gegeten, gedronken voor twee,
Je bittertje smaakt zoo bijzonder op zee.
Ik lieb er genoten van kaartspel en dans,
En van mijn lectuur (detectiveromans).
Ik heb op den keper beschouwd dan
misschien
In hoofdzaak salons en veel water gezien,
Maar 'k heb toch ook gloednieuwe
bridgetrucs geloerd
Ik heb nooit zoo veel en zoo goed gedineerd;
'k Heb meer dan de laatste vijf jaren gedanst,
En als 't moet gezegd zijn, bij tijden
gesjanst.
Neen, heusch, wie nog nooit op zoo'n tocht
is geweest,
Dit moet het eens doen het verruimt
zoo den geest,
P .GASUS.
AMERIKAANSCHE WAPEN-
UITVOER NAAR DE CHACO
VERBODEN.
PROCLAMATIE VAN ROOSEVELT.
WASHINGTON. 29 Mei (V.D.) President
Roosevelt heeft Maandag in een proclamatie
de verdere verkoopen van Amerikaansche wa
penen of munitie aan Paraguay en Bolivia
verboden. Deze proclamatie werd onmiddel
lijk afgekondigd, nadat Roosevelt het besluit
van het Congres had onderteekend, waarin
hem speciale machtiging werd verleend om
tot deze stap over te gaan.
KAYE DON ZWAAR GEWOND.
MET ZIJN MECANICIEN IN VERNIELDEN
WAGEN AANGETROFFEN.
In Neder-Oostenrijk woedde een geweldige brand in het dorp Frauendorf, dat
door. het vuur zoo goed Sis geheel vernietigd werd.
LONDEN. 29 Mei (Reuter.) De corres
pondent van de „Daily Telegraph" te Douglas
op het eiland Man meldt:
De bekende auto-coureur Kaye Don en zijn
mecanicien hebben gisteravond een ongeluk
gehad en zijn ernstig gewond.
Om 10 uur des avonds waren zij met de auto
gaan rijden. Toen zij niet terugkeerden, werd
een onderzoek ingesteld, en men vond de ver
nielde wagen op den straatweg naar Castle-
down.
Beide inzittenden zijn naar het ziekenhuis
vervoerd.
N.V. HAARLEMSCHE BOAZ BANK.
Dividend 5 pet.
In de Maandag gehouden algemeene verga
dering van aandeelhouders der N.V. Haarlem-
sche Boaz Bank te Haarlem werden de ba
lans en de winst en verliesrekening over het
afgeloopen boekjaar goedgekeurd en het divi
dend. na afschrijving en reserveering, bepaald
op 5 pet.
De heeren D. A. C. van den Hoorn, Mr. F.
J. D. Theyse, J. van Eek en P. W. Groot wer
den als commissarissen, gekoz en. v
De Duitsche minister Schmitt heeft in een
rede de export als voorwaarde voor schulden
betaling gesteld.
pag. 4
Codos en Rossi zijn op het vliegveld Flovd
Bennett te New York gedaald.
pag. 1
Te Genève wordt een 'voorstel der zes „neu
trale mogendheden" verwacht.
pag 4
De positie der Japansche regeering bedreigd.
pag. 4
Het Rocmeensche kabinet zal vermoedelijk
niet aftreden.
pag. 4
De Koningin Emma Kliniek te Heemstede.
pag 6
Tegen de hulpkeurmeesters van het Rotter-
damsche abattoir, die zich aan fraude heb
ben schuldig gemaakt is zes maanden ge-
eischt.
pag- 3
De huren moeten zich volgens Minister Slo-
temaker de Bruine aanpassen aan de dalen
de inkomens.
pag. 3
De heer Zaalberg over mogelijkheden om de
industrie te helpen.
pag. 3
Te Tilburg is een wapensmokkelaar gesnapt.
pag. 3
Het looncontract in de Limburgsche mijnen is
met ingang van 1 Juli a.s. opgezegd.
pag. 3
De Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde kan zich niet geheel vereenigen met
de spelling Marchant.
pag. 3
De oorzaak van de explosie in de Centrale
Werkplaats te Utrecht is onbekend.
pag. 2
Voor Haarlem's Politierechter.
pag. 6
Laatste berichten.
pag. T
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een afscheid.
pag 1
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De Vol
kenbondsraad en het Saarvraagstuk.
pag. 4
Jhr. dr. J. C. Mollerus: De ontredderde maat
schappij.
pag. 3
Jaap Bekkers: Nemesis.
pag. 9
OSS DOET WEER VAN ZICH
SPREKEN.
HEVIGE VECHTPARTIJ.
OSS, 29 Mei. Hedenmorgen omstreeks
half elf heeft achter een café op de Markt
alhier een vechtpartij plaats gehad tusschen
eenige kooplieden, vermoedelijk over een oude
veete. Na een twistgesprek kwam het tot
handgemeen waarbij den koopman Rijkers
uit Kapelle eenige messteken werden toege
bracht, waarbij o.m. in het oog. De man werd
met zware verwondingen naar het St. Anna-
ziekenhuis alhier overgebracht, waar hij in
verband met de steekwonden aan het oog
direct door dr. Hoefnagel, oogarts uit Nij
megen, werd behandeld.
De vermoedelijke daders werden door de
gemeentepolitie in arrest genomen en naar
het politiebureau overgebracht.
In verband met het onderzoek konden nog
geen nadere inlichtingen worden verstrekt.
DE NIEUWE SPELLING.
„NATIONAAL HERSTEL" VRAAGT
OPSCHORTING EN NADER ONDERZOEK.
Het verbond voor Nationaal herstel heeft
een request tot den raad van ministers ge
richt inzake de nieuwe spelling. Het verbond
constateert allereerst, dat uit talrijke pro
testen duidelijk geworden is. dat een belang
rijk deel van het Nederlandsche volk met
ernstige ongerustheid kennis heeft genomen
van het besluit een nieuwe spelling in te voe
ren en wel binnen enkele maanden.
In het request worden voorts verschillende
bedenkingen aangevoerd, redenen waarom
het verbond met aandrang den raad van mi
nisters dan ook verzoekt, het betreffende be
sluit. ten minste te willen opschorten en zoo
de regeering blijft staan op het standpunt
van wijziging van onze schrijftaal, deze kwes
tie aan een nieuw en veel uitgebreider on
derzoek te onderwerpen, mede in verband
met de beteekenis van onze taal en cultuur
voor de inheemsche volksgroepen onzer over-
zeesche gewesten. De belangrijkheid van het
vraagstuk wettigt dit uitstel in alle opzichten,
terwijl daardoor geen groote belangen wor
den geschaad.
VECHTPARTIJ OP DE BOTERMARKT.
Maandagmiddag kwart over drie werd naar
het politiebureau gebracht de 56-jarige
koopman V. uit Amsterdam, die bij een
twist op de Botermarkt den 42-jarigen Haar-
iemscher. koopman C. met een stuk ijzer op
het achterh-xifd had geslagen, waardoor deze
een bioeder.de wond kreeg. De gekwetste
werd door leden van den Ongevallendienst
geholpen, waarna hij naar het St. Elisabeths
Gasthuis werd vervoerd, waar de wond ge
hecht werd De man ging vervolgens naar het
politiebureau om van de mishandeling aan
gifte te doen. De dader bleek zóó onder den
invloed van sterker, drank te zijn. dat hij ter
ontnuchtering in verzekerde bewaring werd
gesteld.
